Lögberg - 26.11.1903, Blaðsíða 1

% %%%%%%♦%%%%%% %%%%%%■'■
Öryggis rakhnífar.
Við seljum þá Jtegund sem við ábyrgjumst
að »é góð. Ómögulegt að skera sig á þeim. ^
Blöðin eru öll úr bezta stáli; endist svo árum é
skiftir. #
Anderson & Thomas, J
* 538 Main Str. Hardware. Teleplfone 339. |,
*%.%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%$
r %%%%%% %%%%% »%%%%%%
Máluin gar-bæt irinn.
Yngir upp gamla málningu, og gerir nýja ^
málningu varanlegri. Ódýrt; auðvelt að
nota. Þeir sem ætla ser að láta mála ættu
að íá sýnishörn hjá okkur.
Anderson & Thomss,
638 Main Str. Hardware. Telephons 339.
0 Merkl: gvartnr Yale-lás. &
4%.%%%%%%%%%%%% *%^u-NS%%%e»
16. ÁR.
Winnipeg, Man., ömtudagjnn 2C. Jsóvember 1903.
Nr 47.
Fréttir.
Utlönd.
Smitt og smátt berast fréttir um
óeiiðir Ofr upphlaup & Philippine
eyjunum. Nýlega var h&öur þar
mannskæöur bardagi og féllu yfir þrjú
hundruð eyjarskeggj*. S“qTt er að
J>eir hafi liðsafnað og viðbúoað mik-
inn hingaft og þangjað á eyjunum.
Á Þýzkalandi geDí?u úkafir
stormar og iilviðri t vikunni sem leið.
Urðu þar miklar skemdir & járnbraut-
um, málþráðum og öðrum mannvirkj-
um.
Sagt er að Leopold Belgíu-kon-
ungur ætli sér að fara skemtiferð til
Bandaríkjanna á nsesta vori.
Stærsta gufuskipi t heimi var
hleypt af stokkunum f Belfast f vik
unni sem leið. White Star félagið á
Skip þetta. Skipið hefir lettarrúm
fyrir þrjáttu og níu púsund og átta
hundruð „ton“.
Talsvert miklir jarðskj&lftar voru
á Sikiley 1 vikunni sem leið.
Óvanalegt er það, að faðir og
sonur, sem báðir eru konungar sinn í
hverju landi geti báðir haldið fjöruttu
ára stjöruarafmssli sitt, sama árið og í
sama mánuðinum. Þetta átti sér
stað nú 1 haust. Kristján nfundi
Danakonungur hafði setið fjörutíu ár
að völdum t Danmörku hinn 15. Okt-
<5bor, og Georj; sonur hans jafnlaog-
,-an tíma á Grikklandi 31 Október. -
BANDAIUKIBI.
Mjög miklir Bkógareldar geisa
nú t Texas og Luusiana. Hafa þeir
Jjegar gért mjög mikið tjÓD, og eng-
&r likur til að hægt verði að stöðva
J>á bráðlega.
Þrfr tollþjónar t Boston hafa ný.
lega velið teknir fastir fyrir að hafa
hjálpað ^msum verzlunarfélCgum til
að lauma tollskylium vörum inn í
lardið án J>ess að greiðatoll af J>eim.
Sagt að to.lsvik J>essi muni nema
yfir tvö hundruð púsundum dollara.
Stórkostlegt. jámbrautarslys va ð
1 vikunni sem leið ekki all-langt fiá
bænum Peoria I Illinois. Þrjátfu og
tveir menn fórust þar og um tuttugu
særðust meira og minna.
Einn &f öldungum Mormónonna í
Utah hefir, undir eiðstilboð, gefið J>á
skyrslu að fjölkvæmi ré mjög algengt
þar og sé ekki álitið lögum gagn-
stætt. Þrennskonar gifting á sér st ð
hjá þeim: um ttma og eilffð, um tfma
eingöngu og f eilífðinni eingöngu
Ekki ber pað samt ósjaldan við að sú
tegund hjónabandanna, sem fyrst
eiga að byrja í eilífðinni, beri á sér
töluvert jarðneskan biæ. Nýlega
vaið J>sr f IJtah t. d. erfðaréttarmál
út af pesskonar hjónabandi.
Verkfall strætisvagna þjóna f
•Chicflgo stendur enn yfir. Menn sem
stacda utan félagsins hsfa verið
feDgnir og vagnar gengið eftir vissum
götum borgarinnsr, en fjöldi lög-
regluþjóna hafa orðið að ferðast með
hverjum v&gni til að verja pjónana
og farþega fyrir árásum verkfalls-
manna, og hafa lögregluþjónarnir
Stundum orðið að grípa til barefla
sinna og smábyssa.
,,Agenta“-töglið á Islandi.
Nfu manns kom hingað frá ís-
latidi fyrir rúmri viku sfðan, þar á
meðal Miss Elfn Sigurðardóttir, sem
til íslands fór snemma f haust, og
Kristján bróftir henoar, sem sturd ð
hefir nám við lækaaskólanu f Rjykj»-
vfk og býst við að fullnægja skiiyrð-
um peim, sera útbeimtast til þ»«s aft
f& læknisleyfi hér. Ekki langafti Miss
Sigurðardóttir til aft íleagjast á ís-
landi og ánægjulegast f samband; við
ferðina þótti henni það aft koma
heini til Winnnipeg aftur. Aft vissu
leyti hefði ferft hennar orðiftj skemti
legri ef ekki hefði leikiðgrunur á þvf
á íslandi að hún væri „agent“ og
ferðaðist á kostnað Canada-stjórnar.
Menn getíf ekki trúað þvf & íslandi—
og það er varla von—, að stúlka, sem
hingaft kemur efnalaus,geti eftir fa ár
tekist jafu kostuaðarsama ferð&ahend -
ur á eigin spýtur; því er svo hægt fyrir
þá, sem vesturflutningum eru and-
vfgastir, að fá fólk til að trúa því, að
allir Vestur-íslendingar, sem til Is-
lands bregða sér, séu launaðir agent-
ar Canada-stjórnar. Jafnvel séra Jón
Bjarnason og séra Friðrik J. Berg-
mann mega ekki til íslands koma 6n
þess að verða að liggja undir fals-
kæru þessari.
Annaðhvort verða íslendingar á
Fróni að hætta heimsku þessari og
fara að veita Vestur-ísleudiugum
bróðurlegar viðtökurefta íalandsferðir
hér eftir fara minkandi, en ekki vax-
andi að öðrum kosti. E>að eru til
fleiri skemtistaðir en ísland Jog þeir
engu sfðri.
Þetta agenta-tögl nær ekki
heldur neinni átt. Það er f alla staði
heiðarlegt að vera ianflutainga-agent
Canada-stjórnar og engum þeirra
dettur i hug að afaeita embætti sfnu,
hvar sem þeir eru staddir.
Nýir goislar.
Eftir G-uðmund Hannesson læknir.
Það þóttu fyrir nokkurum árum
býsn mikil, að fuudist hefðu eins kon-
ar ljós eða geislar, sem skinu fullum
fetum gegnum lfkama manna ogýmsa
ógagsæja hluti. Fregnin um þessa svo
nefndu Röntgensgeisla flaug lfka óð-
ara um heim allan ogjafnvel ísleDzku
blöðin skýrðu allftarlega frá þessari
uppgötvun. — Aftur hefi eg ekki séð
þau minnast & ýtnsar nýjar uppgötv-
anir, sem faia f lfka átt og eru engu
s'ður kynlegar. — Fólkinu til skemt-
unar skal eg segja frá því litla, sem
mér er kunnugt um þær.
Arið eftir að Röntgen fann geisla
þ&, sem við hann eru kendir, fann Ni-
ewenglows/cy aðra tegund af geislum,
sem sfðan eru nefndir Nlewenglows/cy■
geislar, Deir geta eins og Röntgens
ge s avnirskinið f gegnum ógagnsæja
hluti t. d. svartau pippfr og hafa áhrif
6 ljósmyndap’ötur, en eru þó annars
eðiis. Ýras efnasambönd, sem eru þess
eðlis, að lýsa f myrkri, senda þessa
geisla út frá sér. Skffur á úrum, sem
sjá má á í dimmu, eru málaðar með
s ikum efnum. Ef efui þessi eru lengi
geyn d f myrkri, áti þess ljósið skfni á
þ u, missa þau öll siun lýsandi kraft.
Dað er þvf só'arljósift, sem þau geyma
og ummynda á þeanau bátt, en sjálf
eru efnin aila ekki lýsandi. Ekki ev
mér kunnugt um, að þe3sirN:eweu
glowskygeislar hafi feugið varulega
praktiska þýðiogu.
Nokkuru sfðar faon frakkneskur
vfsindamaður, Becquerel að nafni, enn
aðra geislategund, sem sfðan er kend
við hann og kölluð fíecquerelsgeislar.
Deir eru að þvf leyti lfkir Röntgens-
og NiewenglowskygeiBlum, að þeir
skfna gegnum ýmsa ógagnsæja hluti
og hafa áhrif á ljósmyndaplötur, en
eru þó að ýmsu frábrugðnir. Næsta
einkennilegt er það við uppruna þess-
ara geisla, &C þeir stafa frá efnum, er
eugum /rreytir gum virð'ist taka, þð
þau á'i ujl its seucli slíka yeisla út
frá ser í allar áítir. Heíd ir ekk ’ þa '
sólarljös efta öanur b t* aft h fa h i’
á þau Hvaftau þau fá þeinau u< d r-
lega kraft, vita menn en i þi ekki svo
mé>- sé kuauugt. D-tta er f raun og
veru stór furfta og efai þessi eru eú s
og ookkurs ko lar Lrnpi, sem ýsir ei-
lfft og endilaust tnsð sama Ijósm'igi i,
án þe<!8 nokkurn tírna sé á honn látift.
í fyrstu fann B ctpierel geisia
þessa skína frá frnmef'ii einu, sem er
nsfnt Ú »a:um og ýa-um efa-sam-
SHARPE BÆJARFULLTRÓI,
Þessi maður. sem nú sækir um að
verða borgarstjóri, hefir verið alkunnur
í Winnipeg síðastliðin ellefu ár Meira
en þriðja hluta pess tíma hetirhanii ver-
ið í bjejai stjórninni, fulltrúi fyrir Ward
4 og oft formaöur strfsnefndarinnar,
Sharpe er nafnkendur contractor.
böadum þess. Dá þektust eigi nein
önnur efni, sem hefðu þannan eigin-
legleika. Síðar hafa verið uppgötvuft
3 &öur ókuan frumefai, sem senda
ssms kon»r geisla út fr& sér og þaft
með margfatt raeira kr»fti. Ku tn ig-
ast þeisara efna er Iiadium og er skia
þess 300 þúsund sinnum sterkara en
Úraníum. Nú er p&ð þvf eingöngu
notað við rannsókuir á Btcqierels
geislum.
Geisla þ ssir hafa mavga kynlega
eigiolegleika. D'ss er áður getift, að
þeir ganga í gegnum ýmsa ógagntæj*
hluti og hafa áhrif á Ijósmyndaplötur.
Lofti' umhverfis efni þessi verður leið-
audi fyrir rafmaga og úr hlaðinni raf-
magnssjá (electroskop) hverfur raf-
magnið óftara en þau koma n&lægt
henni. Mörg efni lýsa sterkt f myrkri,
þegar geislar þessir falla á þau, bæfti
þau sem annars eru lýsandi í myrkri
og önnur, sem ekki eru þaf. Segulstál
getur beygt geisla þessa og dregift þá
að sér. Flestalt, sem verður fyrir á-
hrifum þeirra, d&utt og lifaod;, fær
8ama eðlið og sendir Bvcquerelsgeisla
út frá sér í lengri eða skemri tima, en
þó helzt þetta eigi til langframs, ef
hlutirnir koma eigi nálægt Ridium
eða öftrum slfkum efoum.
A lifandi verur hafa Becquerels-
geislar ýms kynleg áhrif. Sjálfur Bec
querel rak sig á þetta á ónotalegan
hátt. Haun haffti stungið ofurlitlu
glasi f vasa sinn með Radiumsalti í,
aem annars var vandlega lokað (lakk-
að yfir stútinc). Eftir nokkra stund
fór hann að kenna s&rsauka urdan
glasinu og kom þá f ljós, að geislam.
ir höfðu brent allmikið s&r & hörundið
gegn um fötin. Sár þetta greri fyrst
seint og sfðar meir.
A sjónfæri manna hafa geislar þess-
ir sterk áhrif. Dó bundið sé fyrir aug-
un með ógagnsæju bindi, þá sér mað-
ur ljósglamp*, þegar radiumsalt er
borið að höfðinu, jafnvel þó komið sé
með það aftan að hnakkanum, og er
au^velt að greina f hverri átt glamp-
inn sést. Steinblindtr menn verða þó
eigi þessa varir, en sé eigi sjónin al-
g«rlega siornuft (t. d. elding sj&ist),
sést þessi glampi jafavel þó hún só
svo sljó, aft ekki sjáist munur á degi
og LÓttu. Séu geislar þessir l&tnir
skfna á spjald f dimmu herbergi, sem
má'að «r meft myrkurlýjand' efouir,
sjá hinir blindu spjaldift sem lýsa' di
flöt Ef nú ógagnsær hlutur er borinn
fyrir það, p& séit hana sem svartur
skuggi á spjaldinu og má á þinnan
hátt kenna nærfelt steinblindum
mönnum að þekkja hluti, j-fnve!
kenna þeim að lesa og skrifa.
Hvflfk feikna áhrif geistar þessir
geta haft, sést ef til vill bezt- á nokk
urum tilraunum, sem þýzkur læknir
hefir nýlega gert. Til tilrauna sinna
hafði hann að eins 30 inilligröm *f
einskonar Ridiumsalti (Radiumbrom
id) og er það tæplega sem svaraði ein-
nm hundraðasta hluta af tóbaksnefi *
Eíni þetta var geymt f d tlftilli lokaftri
öskju og var hún lögð ofaa á lokið á
fláti sem rottur voru aldar f. Dýrin
voru reynd að þvf aft vera hiaust og
heilbrigð og þeim var uéð fyrir öllum
lffsnauðsynjum. Nú kom þsð f Ijós, sð
rotturnar sýktust bráftlega. Eyrun
urðu rauð, dýrið dauft og niðurdregift,
hætti s ðan að éta, lagðist svo fyrir og
hreyffti sig ekki nema við þvf væri
ýtt, vnrð máttlaust að aftan, misti
meftvitundina og drapst síðan á 4.—
5. clegi. Degar hin dauðu dýr voru
slðan skoðuð, var á þeim mikið h r
los, en auk þess húðm svo sundur-
grotuuð, að stykki úr henni fylgdu
raeð háruaum, þegar í þau var tekið.
Vefirnir undir húftinni voru allir blóð-
hlanpnir.
Dðgar þess er gætt, að alt þetta
orsakaðist af örlftilli efnisögD, sem að
eins lá í lokaðri öskju uppi á lokiuu á
flátinu, án þess aft hún soerti dýrin
hift minsta eða breyttist sjálf á nokk-
urn hátt, þá verður ekki ft móti því
borið, að þetta er miklu furðanlegra
en nokkurn tíma Röntgensgeislarnir
og fthrif þeirra. Hitt er eftir aft vita
hvort aft Becquerelsgeislarnir fá eins
mikla praktiska þýftingu, en ekki
virftist þaft ósenniiegt — Norðurland
* Efni þessi eru afardýr,: svo að verð
gulls er ekkert í samanburði við það,
og nærfelt ðfáanleg enn sem komið er.
Kæru skiftavinir.
Uih leið og eg fian ástæðu til
að þakka fyrir þanu mikla hluta af
verslun yftar, er eg hefi fengið fram
að þessum tíma, vil eg gera yður það
kunnugt, að eg frá þessum tíma til
hins uæsta árs að minsta kosti, ætla
mér að mæta hvaða prísum, sem út
verða gefuir af keppinautum mín-
um, ft þeim vörum, sem eg hefi til.
Nú sem stendur sel eg 16 pund af
molasykri, 17 pund af möluðum og
30 pund af haframjöli fyrir dollar-
inn, og svo aðrar vörur eftir þetsu.
Hverjum þeim, sem verslar upp
á $10 dollara eða meira, i hverju
sem er, og 2,48 í peningum, gef eg
42 stykki af ljómandi fallegu gyitu
leirtaui (Dinner Set), sem vanalega
mun vera solt frá $7—9; bara hugs-
ið ykkur alt þetta fyrir að eins $2,
48. Sýnisborn af þessu leirtaui er í
búðinni. Komið og skoðið það og
leitið frekari upplýsingar. Til þe-isað
ná í þetta kostaboð, eins fyrir þá
smærri og þá stærri, þá þarf ekki
þessi $10 verslun að vera gerð í eitt
skifti, heldur, ef mönnum kemur
betur, smásaman til næsta nýj irs.
Nnereg nýbúinn að fá heilt
vagnhlass af allskonar húsmunum,
orgelum, saumavólum o. fl., sem eg
sel, á meðan það endist, með eins
h.gu verði og hægt er.
Fyrir gripahúðir borga eg fyr t
um sinu 74c. fyrir pundiö meft því
móti að eaginn sykur sé t.kinn
Komið með allar ykkar gripa-
húftir sem fyrst, á meðan þetta verð
helst, því fyrsti tími er beztar, því
mjög líklegt er að þnor komi niður f
verði bráðlega.
Eus Thorwaldson
Mountain, N. D.
The Miltoa Itoller Milís.
Hér msft látum vift »1L knnningja
okkar vits, að við höfum keyft The
Milton Roller, og aft takmark okkar
er, sð lftta þwr jafnast við hinar beztu
mylour í lendinu. Síftan við tókum
við þeina, fyrir ftri siftan, Löfum við
endurbætt þær og bætt vift cýium
véiuno, svo nú getum við mslað eins
vel i þeim og myluum af beztu teg-
und. Næsta vor ætlnm vift að hafa
þsnnig útbúinn elevator, aft við get-
nm keyft korn ft ölluin timum.
Við munutn gera okkur far um, að
b-eyta svo við alla viðskiftavini vora,
»ft þeir verði ftuægftir, og ef einhverj-
ar misfellur try iuu aft verðv i', mun-
um vift gera alt, sem í okkar valdi
stendur, til þess að laga þær.
Komið og reynið okkur.
Virðingarfylst
Johuson & Wroolie
P^op-ietors of Thu Miiton Roller Miils
Miiton, N D
Úr bænum.
ORGEL lítið bi'úkad er til s;;lu.
H. S. Bardal gefur upplýsingar.
Fyrir $11.00 fáið^þér núna 15 steina
úr, gullkassa með 20 ára áhyrgð. Þetta
eru$20.u0úi, og eru aðeins fá eftir 6-
seld. Þetta fæst hjá
G. Thomas
59tijMain st.
Föstudagskveldið þ. 4. Des. 1903
verður haldinn sameigiulegur fundur nf
naeðlim.an stúknanna „Heklu" og
,,Skuld“ I.O.G.T. ti) þess að kjösa full-
trúa fyrir félögin fyrir næstkomandi ár.
Á síðustu fundum stúknanna voru þess-
ir tilnefndir: Teitur .Thomas, J. A»
Blöndal, Wm. Andersou, A. Anderson,
Hergeir Danielsson. Arni Eggerrs-on,
Kristján Stephánsson, Fred Swanson.
Sig. Júl. Jóhannesson, Gunnlaugur Jó-
hannsson. Wilhjálmur Olgeirsson, Jóa
Ólafsoa og Isak Jónsaon. Af þessam til-
nefndu verða að eins kosnir 9. Fundnr-
inn verður ha'dinn á Northwest Hall.
Kosningar byrja kl. 8 e. m. og verður
atkvæðagreiðslu lokið kl. 10. Áríðandi
er að allir atkvæðisbærir meðlímir beggja
stúknanna inæti á fundinum
A. Andekson,
Ritari.
Dr. Meckienburg augnalækuir hér í
bænum biöur að láta þess getið að hann
verði í Selkirk i Mr. Gibbs lyfjabúð frá
kl. 7 e. m. á mánudaginn 7. Des,
þangað til kl. 10 e. m. daginn eltir.
Hann skoðar augu ókeypis og selur gler-
augu fyrir $1.00 til $10,00.
Dánarfregn.
Rétt áður en Lögberg fer í pvessuna
berst oss sú sorgarfregn, að kona Alec.
R. Johnsons verzlunarmanns í Minn-
eota, Minn., hafi andast þ 24. þ. m. eft-
ir 1 ngvarandi heilsuleysi.
Nýir sleðar lianda Alft-
vetningnni.
Nýir sleðar til sölu með vægum
horgunarskilmálum hjá Joh. Halldórs-
syni kaupmanni á Lundar, Man.
Gleymið ekki Islenzkunni.
R. Th. Newland
Sherbrooke st. 725,
kennir íslenzku; ungum sem göiulum;
hann kennir einnig, Ensku, söngfræði
og orgelspil.—.Alt fyrir.væga borgun.