Lögberg - 11.02.1904, Síða 1

9
3
K
n
I
i
Þóknastu konunni þinni
oq: láttu kana fá nýja eldavél,—nýja og
KÓða. Láttu hana koma hi pað or skoða
nýjn Monarch eldvélina úr slegnu stáli.
Hún b’Otnar aldrei Endist heilan
mannsaldur. Þarf aldrei aðgerðar.
Andereon <fc Thomas,
S3SMaJn Str. Hardw-rc Totepfyone 339-
?<
{-}
jvi
BL
:-i
í Eldavélar úr slegnu jarni
3
§
Þegar þér þurdð að kaupa nýja eldavél,
þá spyrjið um Monarch eldvélina úr
slegnu járni.
. . . Encar betri til.
Anderson & Thomss,
fj C3* Maln Str, Hardware. Telaphons 338. |
Merkli STartnr Yale-lAi
.w.M-*iMPg«tiggaaa'^^.,3gs:aaf»
17. AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, 11. Febrúar
1904,
NR. 6.
Stríðið byrjað.
Loksins hafa Japansmenn grip-
it5 til vopna, og þegar í byrjun
sýnt bæöi sérlega hugprýöi og
herkænsku mikla. Þeir hafa nú
í meira en hálft ár reynt aö kom-
ast aö viöunanlegum samningum
viö Rússa viövíkjandi Manchuríu
og Koreu, en hinir síöarnefndu
alla tíö færst undan í flæraingi og
jafnframt veriö af kappi aö búa
sig undir stríö. Síöastliöinn
mánudag hófst ófriöurinn með
því, aö tundurbátar Japansmanna
hættu sér inn til Port Arthur, þar
sem herskip Rússa láu í skjóli
öflugra skotvirkja. Tókst tund-
krbátunum aö stórskemma þrjú
stríösskip Rússa. Síöan hefir
flotunum lent saman tvisvar og
jafnvel þó greinilegar fréttir séu
ekki fengnar þegar þetta er skrif-
aö (á miövikudagsmorgun), þá er
óhætt aö segja, aö Japansmönn-
am hefir farnast betur þaö sem
aí er.
Síðar,— Japansmenn hafa tek-
iö frá Rússum: 3 bryndreka, 6
snekkjur, I tundurbát og 2,000
fanga.
Fréttir.
Úr ðllum áttum.
Bæöi Japanar og Rússar hafa
kallaö heim sendiherra sína og
alt þeirra fylgdarliö. Ófriöurinn
stendur fyrir dyrum, og veröur að
öllum líkindum hafinn innan fárra
daga. Frakkar ætla sér aö sitja
hjá, og leggja ekki til málanna aö
svo komnu. Hin einu stórveldi,
sem líkleg eru til aö veita Japans-
mönnum liö, eru Englendingar og
Bandaríkjamenn. Allir Japanar,
sem heimili hafa átt í rússneskuin
borgum, t. d. Vladivostock flýja
aú sem fætur toga og skilja eftir
eignir og óöul svo hundruöum
þúsunda skiftir. Heill floti af
tundursnekkjum Japansmanna er
á ferö fram og aftur meö strönd-
•m Corea, sem á aö koma í veg
fyrir aö Rússar geti komiö þar á
land herliði og vistum.
A sunnudaginn var varö elds-
>oöi mikill í Baltimore, sem lagöi
* ösku mikið af hinum stærstu
heildsöluhúsum og sölubúöum þar
f borginni. Átta menn úr slökkvi-
fiSiriu biöu þar bana og ýinsir
*örir uröu fyrir áverkum. Skaö-
*ön af þessum ógurlega bruna er
sagt aö nema muni ekki minna
*n eitt hundraö tuttugu og flmm
■filjónum dollara.
Ekki er þaö þaö taliö ólíklegt,
ófriöurinn milli Rússa og Jap-
ana nruni leiöa af sér óeiröir á
Úalkanskaganum eöa jafnvel enn
yfirgripsmeiri styrjöld í Norður-
^lfunni.
byrir nokkuru síðan lagöi páf-
inn í Róm bann fyrir þaö aö kven-
fólk mætti vera meö í söngflo'
■m þeim, er halda uppi sönt /iö
guösþjónusturírómversk-katólsku
kirkjunum. Nú hefir hann fært
sig enn meira upp á skaftiö og
fyrirboðiö aö viöhafa ýms hljóö-
færi viö messusönginn, er alment
hafa áöur veriö notuö þar, t. d.
pianó, o. íl. Vill hann að manns-
röddin sé notuð eingöngu ■ viö
messusönginn, eða aö svo miklu
leyti, sem unt er, en leyfir þó aö
brúka megi orgel aö minsta kosti
i hinum stærri kirkjum.
Annar stórbruni varö íMontreal
á föstudaginn var og varð fimm
mönnum aö bana. Eignatjónið
sagt aö nemi um sextfu þúsund-
um dollara.
Rúm tvö þúsund innflytjendur
komu hingaö til Canada í síöast-
liönum Janúarmánuöi. Fullur
helmingur þeirra var frá Bret-
landseyjunum, hinir frá ýmsum
löndum og af ýmsum þjóöum.
Nítján leikhúsum í New York,
sem ekki hafa fullnægjandi útbún-
að, samkvæmt hinum ströngu
varúöarreglum gegn eldsvoöa, er
nú er nákvæmlega heimtaö aö
framfylgt sé, síöan eldsvoöinn
mikli varö í Chicago, hafa eigend-
urnir nú oröiö aö loka. Víösveg-
ar um Bandaríkin er nú haft ná-
kvæmt eftirlit meö því aö varúö-
arreglum þessum sé fylgt.
í vikunni sem leiö brann bænda-
býli nálæt Council Bluffs, Iowa.
Bóndinn var ekki heima en kon-
an ein með fimm börn, þaö elzta
ellefu ára og það yngsta tveggja
inánaöaaöeins. Börninöll brunnu
inni og konan slcemdist svo af eld-
inum að henni er ekki ætlað líf.
Á fimm ára tímabilinu frá 1899
til 1903, að báöum þeim árum
meötöldum, fórust þrjátíu þúsund
átta hundruð og níutíu manns, og
tvö hundruö fiintíu og þrjú þús-
und og átta hundrnö særðust
meira og minna, á feröalagi meö
járnbrautum í Bandaríkjunum.
Árlega ferst einn af hverjum þrem
hundruöum þeirra manna, er
vinnaájárnbrautarlestum íBanda-
ríkjunum, á Þýzkalandi einn af
hverjum fjögur hundruö og fimtíu,
í Austurríki einn af þúsund og í
brezka ríkinu einn af fimtán
hundruðum.
I Rotterdam á Hollaudi gengur
nú mjög skæö taugaveiki og er
drykkjarvatninu í borginni um
kent.
í Austurríki, eins og á Þýzka-
landi, hefir komiö fram áköf mót-
spyrna gegn því aö kjöt og flesk
væri flutt inn í landiö frá Noröur-
og Suöur-Ameríku. Bæjarstjórn-
in í Vínarborg hefir komist aö
þeirri niöurstööu aö fátækari hluti
lýösins sé neyddur til að neita sér
um aö boröa kjöt, sökuin þess
hvaö dýrt það sé selt og hefir því
í hyggju aö koma á innflutningi
þessarar vörutegundar, sem mundi
hafa þaö f för meö sér, að hún
lækkaöi til muna í veröi. Bænd-
ur og jarðeigendur berjast aftur á
móti meö hnúum og hnefum á
móti innfiutningnum og hafa sent
bæöi bæjarstjórninni og ríkisráö-
inu ströng mótmæli. P'æra þeir
þaö til síns máls aö innflutningur
á kjöti yröi til stórkostlegs hnekk-
is fyrir bjargræðisvegi bænda.
Svo er sagt aö Can. Pac. járn-
brautarfélagiö hafi selt Japans-
mönnum tvö af gufuskipum sín-
um. Skip þessi hafa verið í för-
um til Austurlanda um undanfarin
tvö ár, gengiö milli Vancouver
og Hong Kong.
Sökum snjókýngis gátu engar
járnbrautarlestir gengiö milli bæj-
anna Lewistown og Helena f
Montana í samfleytta tíu daga,
frá 27. f. m. til 5. þ. m. Allan
þennan tíma sátu þrjár fólksflutn-
ingalestir fastar í snjónum á braut-
inni og var ekki hægt aö senda
neina hjálp. Sumir af farþegun-
um voru orðnir aðþrengdir af
hungri þegar lestirnar losnuöu úr
snjónum. Tvær lestir sátu enn
fastar á þessari sömu braut þegar
seinast fréttist. Snjóskaflarnir á
brautinni eru sagöir tuttugu feta
djúpir sumstaöar.
Mrs. Maybrick, sem áöur hefir
verið getiö uin hér íblaðinu, verö-
ur búinn aö óttaka hegningu sína,
— fjórtán ára íangelsi fyrir aö
myröa mann sinn, — í Júlímán-
uöi í sumar. Hún hefir nú verið
flutt úr fangelsinu í nunnuklaust-
ur eitt ( Truro, í Cornwall, og
gengur þar undir ööru nafni. Á
hún að vera þar þangaö til aö hún
verður látin laus. í klaustrinu er
þess gætt eins vandlega og áöur í
fangelsinu aö hún ekki hafi sam-
neyti viö neina út í frá. Flestar
af nunnunum í klaustrinu vita ekki
hver hún er. Hún er látin boröa
ein sér og ekki mega nunnurnar
tala viö hana um annað en andleg
málefni. Hún veröur aö vera
gengin til sængur kl. 9 á hverju
kveldi, má ekki lesa fréttablöö né
neitt annaö en það, sem systurn-
ar leyfa henni, o. s. frv.
Ernest Cashel, Calgary-morö-
inginn, sem tekinn var af lífi fyrir
skömmu, lét eftir sigskrifaöar aö-
Varanir til ungra manna, dagsett-
ar í Calgary, 31. Jan. Baö hann
prestinn, sem veitti honum þjón-
ustu í fangelsinu, síöustu dagana
sem hann liföi, aö auglýsa þetta
bréf sitt. í því varar Cashel unga
menn við aö lesa æfisögur morö-
ingja og ræningja, eöa skáldsögur
um slík efni. Segir hann, aö á-
hrif slíkra bóka hafi veriö fyrsta
hvötin til aö koma sér á glapstigu.
Varar hann enn fremur unga menn
viö nautn áfengra drykkja, tóbaks-
brúkun, vínsöluhúsum, peninga-
spili og pútnahúsum. Samfélag
viö einn fallin kvenmann telur
hann vísari leið til glötunar en
samfélag viö tfu gerspilta karl-
inenn.
Þjóöverjar eiga í ófriöi viö inn-
fædda menn í landeignum sínum
f Suöur-Afrfku. Sló í allharöan
bardaga meö þeim í vikunni sem
leiö og mistu Þjóöverjar nokkuö
af mönnum sínum. Þegar síöast
fréttist voru hermenn Þjóöverja
umkringdir af óvinum sínum þar,
en fjögur hundruö hermanna, þar
á meöal stórskotalið, var þá lagt
á staö þeim til hjálpar.
Sagt er, aö Canadastjórn hafi
fengiö skeyti um þaö frá Eng-
landi, aö Þjóðverjar vilja komast
að vingjarnlegum viöskiftasamn-
ingum viö Canada.
Bankarnir í Edmonton hafa
samþykt að taka Bandarfkja-silf-
urpeninga meö 5 prócent afföllum
næstu 30 daga og eftir þaö meö
20 prócent afföllum.
Senator Hanna, sem repúblíkar
f Bandaríkjunnm tala um sem for-
setaefni, hefir veriö talinn hættu-
lega veikur að undanförnu.
Síöastliöinn sunnudag datt kólf-
urinn úr kirkjuklukku í Montreal
og varö konu að bana, sem var
aö ganga inn í kirkjuna.
Dunsmuir, auömaöurinn mikli
og eigandi Esquimault og Nani-
mo-járnbrautarinnar, hefir boöið
British Columbia-fylkisstjórninni
jávnbrautina og landiö í sambandi
viö hana, um 2,000,000 ekrur,
fyrir $3,500,000. Líklegt er tal-
iö, aö stjórnin taki tilboöinu.
Ósköpin öll ganga á aö reyna
aö láta ekki Smoot senator frá
Utah fá sæti í efrideild congress-
insí Washington vegna fjölkvænis-
kenninga mormónakirkjunnar,
sem Smoot tilheyrir og er postuli
í. Mr. Smoot er ekki sjálfur fjöl-
k^ænismaöur ogsegir, aöpostula-
eiöur sinn komi ekkert í bága viö
þingsetueiöinn, en samt er óvíst
hvernig fer, þvf að ekkert veröur
tilsparaö aö varna honum sætis-
ins.
Ekki eru írar enn ánægöir viö
Englendinga. Joseph Devlin,
einn af leiðtogum íranna, úthúö-
aöi stjórninni nýlega á þingi og
kallaði Englendinga ,,skinhelga
hræsnara“ og Redmond tók í
sama strenginn.
Nafnkunnur sagnfræöingur hefir
nýlega skýrt frá því í Berlín eftir
sex mánaöa ferö um Macedóníu,
aö áriö 1903 hafi tyrkneskir her-
menn lagt yfir 300 þorp þar í
rústir og drepiö niöur 40,000
manns, flest gamalmenni, kven-
fólk og börn.
Gull hefir fundist í Alsek-hér-
aöinu 175 mílur frá White Horse
í Yukon-landinu meöfram læk,
sem kallaöur er Christmas Creek
vegna þess hann fanst á jóladag-
inn. Þangað streymir nú mesti
fjöldi fólks, og hafa menn þaö
fyrir satt, aö meiri gulltekja muni
veröa þar, heldur en viö Klon-
dike.
Jack London söguskáldið, sem
ritað hefir meðal annars bók um
ástand fátækiinganna í London,
fór nýlega til Japan til að safna
upplýsingum um stríöiö og viö-
búnaö Japansmanna fyrir New
York Journal, og hefir nú veriö
tekinn fastur í Shimonoseki fyrir
aö taka myndir af víggiröingum,
sem í augum Japansmanna er tal-
iö stórglæpur. Ekki hefir heyrst,
hvaöa hegningu Jack London sæt-
ir fyrir þetta afbrot sitt.
Járnbrautarslys varð á C. P. R.
brautinni um 60 mílur fyrir
vestan Ottawa. Tvær fólkslestir
rákust á, og segja síöustu fréttir,
aö fimtán manns hafi farist og
margir auk þess meiöst.
Járnbrautarpóstþjónn í Moose
Jaw hefir veriö tekinn fastur fyrir
grun, sem á því leikur, að hann
hafi stoliö $10,000, sem sendir
voru snemma í Desembermánuöi
meö pósti frá Winnipeg vestur til
Vancouver og áöur var getið um í
Lögbergi, að tapast heföi á leiö-
inni.
Enn hefir ekki heyrst hvernig
stórveldin taka stríöinu milli Jap-
ansmanna og Rússa, nema hvaö
blööin segja, aö Bretar og Frakk-
ar ætli nú strax að gera yfirlýs-
ing um þaö, aö þeir haldi hvor-
ugra taum. Alment er því víst
tekiö meö fögnuöi, aö Jöpum hefir
gengiö betur þaö sem af er. Auð-
vitaö er ekki séö fyrir endann á
því hverjir ofan á veröa þegar til
lengdar lætur. En takist Japans-
mönnum aö eyöileggja flotann
fyrir Rússum, sem allar horfur
eru á, þá er ,,björninn“ unninn.
Islenzkir nemendur
viS NorSur-Dakota ríkisháskól-
ann i Grand Forks.
(Aösent).
I. i.agadeildin:
1. Gunnar Olgeirson, frá Gardar.
II. college-deildin:
2. Guöm. S.Grfmsson, Milton.
3. Sveinbjörn Johnson, Akra.
4. Thomas Johnson, Mountain.
5. Valdimar J. Melsted, Gardar.
III. kennara-deildin:
6. María Einarson, Mountain.
7. Svanhvít Einarsson, Hensel.
8. Rósa Dalman, Gardar.
9. Gunnar G. Guömundsson,
Mountain.
10. Halldóra Herinann, Edinburg,
11. Maggie Indriöason.Mountain.
12. Emily S. Johnson, Gardar.
13. JohnF.Johnson.GrandForks.
14. Millie Johnson, Hallson.
15. Ólína Johnson, Mountain.
16. Sigurlaug Jónasson, Hallson.
17. Aöalst. Sigurösson, Mountain.
18. Freöa Snowfield, Byron.
19. Lillian Thordarson, Esmond.
20. Rúna Thordarson, Akra.
IV. undirbúnings-deildin:
21. Hannes S. Anderson,
Mountain,
22. Stephen P. Johnson, Gardar.
23. Kristbjörg Kristjánson,
Mountain.
24. Christian Samson, Akra.
25. Flora Scheving, Hensel.
26. Thos.S.Siguröson, Mountain.
V. verzlunar-deildin:
27. E. O. Helgason, Gardar.
28. Hafsteinn S. Johnson,
Mountain.
29. I. H. Johnson, Meadow.
30. Olafur G. Johnson, Milton.
31. Paul Johnson, Milton.
32. Thorunn I. Johnson, Milton.
33. Árni Thorfinnson, Klein.
Ágætan vitnisburö gefa kennar-
arnir öllum þessum íslendingum.
Guömundur Grímson er forseti
efstubekkinga (President senior
class) og einnig forseti Adelphi—
helzta kappræöufélagsins viö skól-
ann. Ungfrú Svanhvít Ein /son
er ritari Y. W. C. A. féLgsins
(kristilegt félag tingra kvenna),
sem mikiö starfar aö kristindóms-
eflingu á meöal stúdentanna. ís-
lendingafélagiö hélt miðsvetrar-
fund sinn, mánudaginn 24. Jan.;
þar var afráðið aö halda bráölega
skemtisamkomurnar, sem auglýst-
ar voru um jólin, cn hætt var viö
vegna veikinda. Bókakaupa-
nefndin er aö semja skrá yfir all-
ar íslenzkar bækur, sem fáanlegar
eru. Yfir $850.00 eru nú í sjóði,
og létu félagsmenn mikiö þakk-
læti f ljósi fyrir hvaö góðar undir-
tektir þetta mál þeirra hefir feng-
iö meöal'íslendinga. Fundurinn
var vel sóttur og mikill áhugi var
sýndur. Bækur veröa nú keyptar
undir eins og bókakaupanefndin
er búin að ná nauðsynlegar upp-
lýsingar. íslenzka var töluö á
fundinum og ákveöiö varaö skrifa
alla fundargjörninga og bækur fé-
lagsins hér eftir á íslenzku.
Skemtisamkomur
í Noröur-Dakota.
Skemtisamkomur þær, sem ís-
lendingafélag Noröur-Dakota há-
skólans ætlaði aö halda á Moun-
tain og Gardar milli jóla og ný-
árs í vetur, en viö varð aö hætta
vegna veikinda, er nú ákveöiö að
halda á Mountain þann 22. og á
Gardar þann 23. þ. m. Eins og
áöur var tekiö fram í ,,Lögbergi“
veröur ágóöanum variö fyrir bæk-
ur til fyrirhugaöa íslenzka bóka-
safnsins sem íslendingafélagið er
aö koma upp í sambandi viö há-
skólann í Grand Forks. Málefn-
isins vegna og prógrammsins
vegna ættu samkomurnar aö veröa
vel sóttar. Prógrammiö hljóöar
svo:
1. Remarks—President of the Evening.
2. Vocal Duet—The Misses Thorgrimsen,
3. Speech (English)—B. G. Skulason,
4. Vocal Solo—MissEsther Thorgrimsen.
5. Fancy Indian Club Swinging—
Dr. Samuel Peterson.
6. Vocal Duet—The Misses Thorgrimseo.
7. Speech (Icelandic)— I)r. B. J. Brandson.
8. Fancy Torch Swinging-Dr. S. Peterson.
9. Piano Solo—Miss Sylvia Thorgrimsen.
IIúsiö opnaö kl. 7 e.m. Byrjar
kl. 8 e. m. Aögangur 25 cents.
Giftingr.
Hinn 3. þ. m. voru þau Sigfús
Brjmjúlfsson, steinhöggvari, og
ungfrú Soffía Runólfsdóttir gefin
saman f hjónaband í kirkju Tjald-
búðarsafnaðar af séra F. J. Berg-
mann. Hjóuavígslan fór fram á
hádegi kl. 12 og var kirkjan full
af fólki. Bæöi höföu veriö fermd
í söfnuöinum og brúöurin um lang-
an tíma veriö kennari á sunnu-
dagsskólanum. Höföu þyí sunnu-
dagsskólakennararnir skreytt
kirkjuna meö skrautplöntuin frá
blómsturhúsinu og sent brúöur-
inni aldinaskál meö ágröfnu letri.
Frá kirkjunni óku brúöhjónin
beina leiö ofan á járnbrautarstöö-
ina og fóru meö lestinni suöur til
St. Panl og Minneapolis. Bjugg-
ust þau viö aö veröa tvær vikur í
feröinni. Brúöguminn er sonur
Sveins Brynjúlfssonar, steinhöggv-
ara, setn lengi hefir veriö erind-
reki vesturfara.