Lögberg - 13.09.1906, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FiMTUDAGlNN 13 SEPTEMBER 1906
DENVER og HELGA
e5a
VIÐ RÚSSNESKU HIRÐINA.
SKALDSAGA
eftir
ARTHUR W. MARCHMONT.
„En hvaö ætlist þér til a« eg geri vi« skjölin á
me«an?“
„Eg bjóst vi« atS þér mundu« ekki senda þau
frá y«ur, minsta kosti á me«an eg væri a« vita
hvort mér tækist þetta eöa ekki.“
„Vilji keisarinn ekki hlýöa á mig i þessu húsi,
hvaða likindi eru þá til, að hann mundi heldUr vilja
gera það annars staðar?"
„En eg er ekki keisarinn, mademoiselle."
Mér eruö þér keisarinn, monsieur, og mt nuö
halda áfram aö vera það. Þegar Þér því farið héð-
an, skal ekkert hamla mér frá því, að gera það,
sem eg hefi sagt.“
„Þarna erum við komin í sömu ógöngurnar og
áður.“
„Það eruð Þér, sem hafið leitt okkur út í þær,“
svaraði hún.
„Mér finst eg vera að reyna að losa okkur úr
þeim. Eg sé minsta kosti engan annan veg til þess,
cn þann, sem eg hefi bent yður á.“ — Hún svaraði
ergu og við gengum þegjandi hvern hringinn eftir
annan umhverfis gosbruninn.
Alt í einu heyrðum við jódyn og litlu síð.u sá-
um við mann koma hlaupandi frá húsinti. Hann
var í háum reiðstígvélum og allur rykugur eftir
ferðalagið.
Hann rétti innsiglað bréf að Helgu, og sagði á
rússnesku:
„Það er frá P>oreski, mademoiselle."
Hún braut upp bréfið, og datt þá út úr því af-
klippa af fréttablaði. Eg tók hana upp og rétti að
Helgu, en hún virtist ekki taka eftir því.
Hún las bréfið í flýti og eg sá, að hún fölnaði
af fréttum þeim, er þar stóðu. Svo leit hún til mín
og sagði há)fbrosandi:
„Viljið þér lesa þetta, sem þér tókuð upp fyrir
mig ? Það er afklippa úr morgunblaðinu."
Eg as það, og átti bágt með að verjast brosi.
Það \ar stult grein og hljóðaði þannig:
„Vcikmdi kcisarans.—Urn það leyti, sem h'aö-
ið er b'''V<;s til prentunar, berast oss þær fregnir, að
Hans Hátign hafi veikst af aðkæling, og muni sam-
kvæmt ráði læknanna eigi fara á fætur 1 cfag.“
Vér höfum áreiðanlega heimild mjög „hátt-
standandi“ embættismanns til að segja, að veikindi
Hans Hátignar séu alls eigi hættuleg, og muni í
hæsta lagi hindra hann örfáa daga frá venjulegunt
stjórnarstörfum. Yfirlýsing þessi skýrir fyllilega
orsökina til þess, að keisarinn getur eigi verið við-
staddur liðkönnun þá, sem frarn átti að fara í dag,
og ákveðið hafði verið, að hann heiðraði með nær-
veru sinni samkvæmt venju. En það er talið öld-
ungis víst, að hann verði orðinn heill heilsu aftur,
þegar svenski krónprinzinn kemur hingað; en hans
er von að þrem dögum liðnum.“
Helga starði á mig meðan eg var að lesa þetta.
Þegar eg braut saman blaðið og hún sá mig brosa,
sagði hún hálfkýmin:
„Var þetta ekki einkennileg tilviljun, hcrra
Baandarikjamaður ?“ »
„Nei, það er miklu fremur eðlileg afleiðing ti.l-
svarandi orsakar, cnda þótt það villi yður sjónir. enn
meira en áður, að því er mig snertir. Kalkóv prinz
hefir sagt keisaranum frá för minni, og erindagerð-
uni, og hafa þeir tekið þetta ráð, til þess að koma í
veg fyrir, að blekkingin yrði augljós. Hún hlaut að
verða það, hefði keisarinn mætt sjálfur við liðkönnun
þessa.“
„Eg efa ekki að þér séuð orsökin ti! þessarar
greinar,“ svaraði hún. „Standið þér enn þ áfast á
yfirlýsingunni, sem þér gerðuð í kveld?“
„Já, hún er áreiðanleg og sönn, mademoiselle.“
„Eg er hrædd um að yður veiti jafnerfitt að sann-
færa aðra eins og mig. í því er hættan fólgin.“
Hún handlék bréfið hugsandi og alvarleg.
„Hættan fólgin?“
„Þetta bréf er frá Boreski og snertir yður mjög
mikið. Það er réttast að Þér lesið það sjálfur.. Það
þýðir ný vandræði."
Eg sá strax og eg leit á það, að hún hafði rétt
að mæla.
Það gaf í skyn, að við mættum mega Jga von á
óllu illu.
VIII. KAPITULI.
Málið vandast.
Bréf Boreski hljóðaði þannig:
„Eg hefi rétt nýlega fengið mjög viðsjárverðar
fréttir, og dreg ekki að skýra yður frá þeim. Sjálfur
ætla eg síðar að komast að því, hve mikið er hæft 1
þeim. Okkur Drexel lenti saman í gærkveld eftir að
við yfirgáfum yður. Við skömmuðumst út af komu
Mr. Denvers, og hann skildi við mig fokreiður og
hafði alls konar hótanir í frammi, en eg skeytti því
engu. En í morgun hefi eg komist að þvi, að Drexel
hefir farið á fund Vastics, 'og ýmsra fylgismanna
hans. Hefir hann sagt þeim frá þvi, hver Mr. Den-
ver sé. Sjálfar munuð þér ekki vera í miklum vafa
um, á hverju nú er von, ef eigi tekst að halda hlífi-
skíldi yfir gesti yðar. Eg vona að hamingjan gefi,
að ekkert hafi komið fyrir þegar yður barst þettai
bréf í hendur. — Það má búast við öllu illu, og þér
vcrðið að vera úrræðaskjót. öllum hlutaðeigendum
er hin mesta hætta búin, ef eitthvert slys hendir Mr.
Denver, meðan hann er undir þaki yðar. Ráð mitt er
það, að þér látið Mr. Denver leggja á stað heim til
sín, undir eins og þér fáið þetta bréf, eða að þér far-
ið undir eins með honum til Brabinsk. Þar er auð-
veldara að viðhafa alla varasemi, og Það sem meira
virði er—, þá veit enginn um hvar þér eruð niður
komin. En vindið bráðan bug að þessu — í guða
bænum.
Innlögð ræma úr einu morgunblaðinu sýnir,
hvernig hirðsnáparnir fara að draga fjöður yfir fjar-
veru Mr. Denvers.
Eg kem á fund yðar undir eins og eg er orðinn
hins sanna vís í þessu máli, en því miður lítur út fyr-
ir, að þessar fregnir séu á meiri rökum bygðar, en eg
vildi óska. L. B.“
„Hvað þýðir þetta?“ spurði eg eftir að hafa les-
ið bréfið.
„Að níhilistarnir eru á hælunum á okkur,“ svar-
aði hún alvörugefin. „Vastic er aðal forsprakki þeirra
hér. Hann er síbúinn til verstu hermdarverka, sem
hugsanleg eru.“
„Eigið þér við að hann sé morðingi?"
„Hann er einn af hinum allra óbilgjörnustu af
nihilistum þessa lands.“
„Hvað ætlið þér að gera?“
„Mér hefir mishepnast að koma því fram, sem
eg ætlaði mér nú, með þeirri aðferð, sem eg notaði,“
svaraði hún með hægð. „Eg verð að byrja á nýjan
leik og fara öðruvísi að. Eg veit, að eg verð að taka
á öllu, sem eg liefi til, en eigi að síður skal eg koma
fram hefnd minni. Boreski hefir rétt að mæla. Það
et réttast fyrir yður að fara héðan þegar í stað. Eg
vildi ekki til þess vita, að yður henti nokkurt slys
hér.“
„En eg er ekki keisarinn", sagði eg önuglega.
„Er ekki óþarfi fyrir okkur að vera lengur með
þessi sífeldu látalæti? Þér megið til að fara héðan,
monsieur — og það strax. Komið þér! Eg skal láta
koma með vagninn yðar tafarlaust." Hún stefndi
heim að húsinu.
„En hvað á að segja með skjölin?" spurði eg og
fór á eftir henni.
„Eg hefi þegar ráðið við mig, hvað á að gera
við þau. Eg ætla að senda þau þangað, sem eg hefi
sagt yður.“
„Lengi getur vont versnað,“ varð mér að orði.
Hún ansaði því engu en dró mig með sér inn í
húsið, og skipaði að koma með vagninn minn undir
eins.
„Þér eruð náttúrlega albúinn til ferðar, mon-
sieur?“ mælti hún.
Eg hafði þegar ráðið af, hvað gera skyldi. Ótt-
inn, sem var í henni við það, að eitthvað kynni að
koma fyrir, var mér nægileg vísbending um það,
hvaða ákvörðun eg átti að taka.
„Mademoiselle," mælti eg, „eg ætla ekki að faar
héðan skjalalaus.“
„Þér verðið að fara, monsieur," svaraði hún
mjög alvarlega.
„Fari eg, þá fer eg með skjölin með mér, ma-
deinoiselle.“
„Ónei, þér verðið að fara héðan skjalalaus.“
„Við skulum sjá til."
„Eg hefi lagt drengskaparorð mitt við því, að
yður skvldi ekkert mein verða gert í þessari ferð.
Þér megið til að fara undir eins.“ Hún sagði þetta í
skipandi rómi.
„Eg verð að treysta á karlmensku mína, madé-
moiselle, og bíða átdcta. Eg fer ekki eitt fet héðan
nema eg fái skjölin.“
„Þér eigið hér við mjög óbilgjarna konu, mon-
sietir. Yður er betra að fara strax.“
„Fáið mér þá skjölin, svo eg geti farið.“
Hún gekk fast að mér, og var sem eldur brynni
úr augum hennar. Hún steytti hnefann og sagði:
„Þér skuluð fara héðan, jafnvel þó eg verði að
f.iytja yður burt með ofbeldi."
Síðan vatt hún sér frá mér og teygði sig eftir
bjöllunni.
„Þér munuð varla dirfast þess, mademoiselle.“
„Hvers vegna ekki “ spurði hún og hringdi.
„Vegna þess, að það verður þess manns bani,
sem vogar að leggja hönd á mig.“
Hún stóð um stund hugsandi og hikaði við.
Þá heyrðum við að vagpii var ekið heim að hús-
inu.
„Eg ætla að reyna,“ mælti hún og hringdi aftur.
„Yðúr er það velkomið,“ svaraði eg, stóð á fætur
og gekk yfir að þilinu, sneri baki að veggnum og
spenti marghleypu mina.
Þegar hún sá það, lét hún aftur augun og fórn-
aði höndum í mestu angist og hugarstríði. í því
kom þjónninn inn.
„Er vagninn tilbúinn, Pétur?“ spurði hún.
„Já, mademoisellle.“
„Það er gott.“
Hann fór og lókaði dyrunum.
„Eg bið Yðar Hátign í guðs almáttugs nafni að
fara héðan og bjarga lífi yðar. Ó! gerið það! Ó!
gerið það!“ hrópaði hún í ósegjanlegri örvæntingu.
„Eg er ekki keisarinn, mademoiselle; en eg fer
hvergi nema eg fái skjölin. Eg get ekki farið með
öðru móti og vil það ekki heldur.“
Hún færði sig litið eitt nær mér.
„Eg sárbæni yður að fara. Verðið þér gripinn
hér, getið þér sjálfur ímyndað yður hvað mín muni
biða.“
„Eg er ekki svo fyrirkallaður nú, að eg geti í-
myndað mér neitt um það,“ svaraði eg kæruleysislega,
þc að mér félli það nær um trega, hve bágt hún átti.
Þegar minst varði, tók hún skjótt viðbragð,
greip um handlegginn á mér af öllum kröftum, og
rcyndi að snúa marghleypuna úr hendi minni. Em
eg hafði of oft komist í hann krappan fyr, til þess að
vera eigi viðbúinn í þetta sinn, og þótt árás þessi
vdsri bæði óvænt og kænleg, fékk eg skjótt losað þá
hendina, sem eg hafði skammbyssuna í, en hélt Helgu
frá mér með hinni.
„Þetta gengur brjálsemi næst, mademoiselle,“
mælti eg snúðugt.
Hún gerði ekki frckari tilraun til'að ná byss-
unni. en gekk yfir að legubekknum, lagðist þar nið-
ur og byrgði andlitið i höndum sér.
Eg hafði sigrað, en sigurinn var dýrkeyptur. Eg
stakk marghleypunni i vasa minn, og gekk yfir að
legubékknum til hennar.
„Viljið þér láta mig fá skjölin? “spurði eg.
„Nei, fyr skal eg láta lifiö, og þér sömuleiðis.
Eg vildi óska, að eg hefði aldrei séð yður.“
„Eg býst þá við að eg verði að fara með yður til
Brabinsk, svo að við getum fengið nægan tíma til að
útkljá þetta mál í tómi.‘ ‘
Sorgarsvipurinn hvarf af andliti hennar, og það
bra fyrir gleðileiftri í augum hennar, þegar eg sagði
þetta. líkt og sólargeisli skín gegn um þrumuský.
Hún stóð skyndilega á fætur og mælti:
„Er yður þetta alvara?“
„Það varðar engan neinu, hvert eg fer. Eg
verð að sannfæra yður um þann misskilning, sem
þér standiö í. Eg ætla að fara til Brabinsk. Eg
verð að sjá yður borgið.“
„Býr ekkert undir þessu?“
„Alítið þér rétt að leggja þessa spurningu fyrir
mig nu ? Ef þér viljið, skal eg leggja drengskapar-
orð mitt við því, að fara í öllu eftir fyrirskipunutn
yðar, aö undanteknu skjalamálinu. Eg hefi einsett
mér, að koma i veg fvrir. að þér sendið þau frá yður
í hefndarskyni.“
„I'.n y ðar verður saknað. Þér getið ekki verið
allan þennan tíma i burtu frá höllinni, án þess að
það verði hljóðbært. Þér — sjálfur — nei, það er
ómögulegt, tóm fásinna.“
„Þér eyðið tímanum til ónýtis."
Hun hugsaði sig um ofur litið; svo brosti hún
þunglvndislega og hristi höfuðið.
„Nei, monsieur, þakka yður fyrir. Eg geng ekki
opnum augum í gildru, hvað kænlega sem hún er
logð. Þér vitið, að eg muni taka skjölin með mér og
búist við að fá tækifæri á leiðinni til að losa mig við
þau.“
„Slikar getsakir eru ef ti! vel við eigancfi fyrir
yður að bera — Mr. — Mr. Drexel á brýn. Eg get
ckki tekið þær að mér. Það varmenni er eg ekki. En
þess, að þér getið verið öldungis örugg fyrir slíkri
árás frá mnni hendi ,er bezt fyrir yður að ferðast
einar eða að við förum þangað sitt í hvoru lagi, þér í
vagni, en eg ríðandi, með einhverjum meðreiðar-
sveini, sem þér kjósið handa mér.“
„Eg sé eftir því, sem eg sagði, monsieur. Eg
gat ekki trúað yður, og eg á bágt með það enn þá.“
„Við höfum lítinn.tíma til afsakana, mademoi-
selle. Við þurfum að hafa hraðan á.“
„Skeð gæti, að það væri heldur ekki hættulaust
fyrir yður að verða mér samferða."
„Við getum látið það heita svo, ef yður þykir
það betur viðeigandi," svaraði eg hlæjandi.
„Hvernig dirfist þér að móðga mig með þvi að
snúa þannig út úr orðum mínurti, þar eð eg hefi iðr-
ast eftir þeim áður en eg afturkalla þau?“
„Það lítur út fyrir að við séum fædd.með þeim
ósköpum, að misskilja ætið hvort annað. En sýnist
yður samt ekki réttast að við gerum það, sem eg hefi
stungið upp á? Skipið svo fyrir, að söðlaður sé hest-
ur handa mér, en á meðan ætla eg að undirbúa alt
þannig, að eigi verði auðið að þekkja hver eg sé.“
„Það er bezt að Ivan fari með yður.“
„Sendið Pétur þá til herbergja minna. Eg skal
vera ferðbúinn eftir litla stund.“ Og svo fór eg út
út herberginu, án þess að bíða eftir svari hennar.
Eftir aiu mínútur var Pétur búinn að raka af mér
alt skeggið og útvega mér reiðkufl. Að því búnu fór
eg út, og var að binda ferðatösku mina við öðulbog-
ann þegar Helga kom út albúin til að stiga í vagn
sinn.
Henni brá þegar hún sá breytinguna, sem orðin
var á mér, og ætlaði fyrst varla að þekkja mig.
„Eg er hissa, hvað raksturinn hefir gert yður
torkennilegan,“ mælti hún.
„Eg var að búa mig undir ferðina, mademoi-
sclle,“ sagli eg og vatt mér í söðulinn.
„Þér hafið verið býsna fljótur að búa yður.“
„Yðar vegna vildi eg ekki eyða tímanum að þarf-
lausu. Verið þér sælar! Kondu Ivan!“ Að svo
mæltu vék eg hestinum á götuna, og hleypti af stað.
Eg leit við, þegar eg beygði fyrir fyrsta götuhornið,
og sá þá, að Maddama Korvata var komin út til
Helgu, og að þær voru að búa sig í að fara upp i
vagninn.
„Ivan náði mér brátt og svo héldum við út á
þjóðveginn.
„Beygið til hægri, göfugi herra“, mælti hann
þegar við komum að gatnamótunum næstu.
Hann horfði þungbrýnn fram eftir þeirri göt-
unni, sem lá til vinstri handar, en þegar hann varð
einkis var, er vekti grun hans, glaðnaði aftur yfir
honum.
„Eigum við að hraða ferðinni?“ spurði hann.
„Þú getur haft það eins og þér sýnist,“ svaraði
eg.
„Eg held það væri réttast, að við riðum léttan
fyrstu þrjár til fjórar mílurnar, göfugi herra,“ mælti
hann. Svo hleyptum við klárunum, og linuðum ekki
á sprettinum fyr en við vorum komnir í hvarf við
hæðaröldu þá, er liggur vestan megin borgarinnar.
Þá urðu fyrir okkur margar krossgötur, og Ivan
þræddi þar svo krókótta leið, að eg vissi innan
skamms ekkert um það, livar við vorum staddir, en af
sólinni sá eg þó, að við mundum halda í norðurátt.
Svo komum við að allbröttum hálsi, og lá gatan snið-
skorin upp eftir honum.
Ivan var hár vexti og þreklegur. Bjartur yfir-
litum, bláeygur og augnaráðið staðfestulegt. Hann
sat prýðisvel á hesti. Mér leizt strax vel á hann.
„Þú hefir verið í hernum, býst eg við?“ sagði eg
og lét hann verða mér samsíða þegar við komum upp
á hálsbrúnina.
„Já, eg var í einni Kósakka herdeildinni, göíugi
herra.“
„En þú hefir fremur kosið að ganga í þjónustu
annara húsbænda?"
„Eg er hæst ánægður með húsmóður mína, göf-
ugi herra.“
„Einmitt það. Eg hélt að þú værir þjónn Bor-
eski?“
„Mademoiselle Helga á þessa hesta, sem við ríð-
um, göfugi herra.“
Eg hafði áður tekið eftir því að allir þjónarnir
kölluðu hana mademoiselle, eða Mademoiselle Helgu,
en nefndu hana aldrei neinu eftirnafni.
„Hestarnir eru beztu gripir og í góðu standi.“
„Eg hirði alla hestana hennar, göfugi herra, og
sé um þá,“ svaraði hann og brosti ánægjulega.
„Hvað er langt héðan til Brabinsk?“
„Tuttugu versts*J, leið þá, sem hægt er að fara
þangað í vagni, en heldur meira leiðina, sem við för-
um nú. En við erum ríðandi, og getum því verið
komnir þangað löngu á undan mademoiselle og Mad-
dömu Korvötu/ ‘
„Er það svo langt? Eg vissi það ekki.“
Svo riðum við þegjandi um stund, og sá eg, að
hann gaf mér hornauga öðruhvoru hálfundrandi,
þangað til hann sagði:
„Eg bið yður að fyrirgefa dirfskuna, göfugi
herra, en þér eruð ekki Rússi býst eg við?“
Eg hafði sagt síðustu orðin á rússnesku og
þannig komið upp um mig.
„Nei. eg er Bandarikjamaður," svaraði eg hlæj-
andi.
*) Verst=tveir þriðjungar enskrar mílu. f