Lögberg - 18.10.1906, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. OKTÓBER 1906
Ósannindi
eru J»ai5, sem Heimskringla flytur
í 51. tölubiafii, 4. Okt. 1906, gagn-
vart „Workman félaginu". Yíít-
stjór.i félagsins hefir ekki nú né
endAinær „fyrirvaralaule<t:“ ákvefi-
i« nýjan „ábyrgðar taxta“ (siclj
'AUsheTjarstúkan fThe Supreme
Lodge) samþykti í sumar, sem
leiö, iðgjöld fyrir þau ríki, sem
voru í „under balance“ síðastlið-
in ár, hér um bil óbreytt frá þeim,
sem ríkið New York samþykti
handa sér á aukaþjngi í vor, sem
ieið, og hvorutveggju iðgjöldin
voru samin og útreiknuð af einum
þeim frægasta lífsábyrgðarfræð;-
ingi í Ameríku, Mr. M. M. Dow-
son frá New York. Alsherjar
stúkan samanstendur af fulltrúom
frá öllum ríkjum, sem félagið er
í. Og þessir fulltrúar eru kosnir
af meðlimum i hjutaðeigaiadi rikj-
lim- . ... m
Óscmnindi eru það að iðgjöl^
fari hækkandi eftír því sem „ald-
urinn færist yfir félagsmenn.“
„Level planið“ ladckar en hækkar
ekki. 18 ára piltur boTgar á „le-
vel rate“ $1.24 fyrir $1000 lífsá-
byrgð, ekki á hverjum mánuði,
heidur frá 6 til 12 á ári. Norður
tDakota hefir aldrei farið yfir 8,
og mig minnir að Man'itoba hafi
stundum borgað að eins 6 kröfur
á ári. Iðgjöld piltsins hækka ekkí
en lækka ofan í $1.00 á 55. ári eða
fyr. Innan árs lækka þess'i iðgjöld
að einhverju leyti eins og síðar
mun skýrt frá. Hafi meðlimur
verið á „classified“ plan'inu upp
að 30 ára, en breytt þá um og tek-
ið „level planið“, eða gjörst nýr
meðlimur, ver'ður hann að borga
$1.74 í hvert sirm, sem krafa er
gjörð. Iðgjöldin hækka ekki en
lœkka ofan í $1.41 þegar hann
verður 55 ára eða fyrri. 40 ára|
gamaill maði|r, sem tekifr „kvel
planið“, hvort sem hann er nýr
eða gamali meðlimur, $2.45 í
kTÖfú hverja upp að 55 ára, eða
yngri, úr því $2.03. Taki 50 á.ra
gamall maður hið umtalaða „level
plan, - er upphæðin $3.70. Þáð
lækkar ofan í $3 20 þegar hann
veröur 55 ára eða fyr. Á þessu
sést, að lífsábyrgðargjöld þeirra,
sem yngstir ganga í félagið, eru
rúmir $10.00 á ári, hváð gamlir
sem þeir kunna að verða, og
jafnvel minna, og af þessari.upp-
hæð safna þeir sjóð í félaginu,
sem er þeirra „séreign", eins og
síðar mun frá skýrt frá. Fimtug-
an ma'.in, sem tekur „level planið“
kostar það aldrei meira en um og
undir $30.00 á ári, og öll hin ald-
ursskeiðrn þar á milli. Otreikning-
nr og ni'ðurstaða Heimskringiu
ritstjórans, viðvíkjandi kostnaði i
„Workman" líkjast tölum, sem
hugsast mætti, að væru saman-
settar af vitfirring.
Ósannindi eru það, að félagsmenn
borgi 15C. á mánuð'i hverjum til
„Supreme Ivodge“. Meðlimir í N.
ÍDak. (greinin er stíluð til þeirraj
borga $3.00 til $4.00 á ári í stúku-
gjald, en hvað svo sem stúkugjald
w, þá er stÓTStúku-skatturinn tek-
inn tekinn af þeirri upphæð, en
ekki aukreitis. Það gjald er $1.50
á ári. Þessi $1.50 borga allan
skrifstofukostnað, laun embættis-
manna og tillagið til allsherjar-
s4ffkunnar, úthald blaðs ókeypis o.
s. frv. Ósannindi eru það, að menn
geti gerst félagslimir á hvaða aldri
sem er. í N. Dak. er aidurstak-
markið 45 ár. Ósannindi eru það,
að hækkun iðgjalda hafi verið
gerð fyrirvaralaust. Breytingar
hafa aldrtí verið gerðar.nema eft-
ir nákvæmar yfirveganir, rann-
sóknir og umræður af hálfu þing-
manna, frá öllum deildum félags-
ins, í samræmi við aðstöð, leið-
beiningar og skýrsliír á ásig-
kcmuiagi í hverju ríki eða deild.
ósannindi eru Það, að iðgjöidin í
„Workmen" séu með þeim „hæstu
í nokkru félagi í víðri veröld, í
samanburði við hlunnindi“. í
ofantöldum iðgjöldum felst sjóð-
söfnun, sem er séreign hvers fé-
lagsbróðuT, er hann getur notið
góðs af á þrefaldan hátt, ef ha.nn,
eða þegar hann þess ó»kar. Með-
limir geta fe.ngið peninga úr sin-
um eigin sjóði, hve nær sem þeir
æskja. Þe’ir geta fengið fram-
lenging lifsábyrgðar sf.nnar án ið-
gjalda (extended msuranceý, eða
þeir geta alveg hætt að borga ið-
gjöld, ónýtt íifsábyrgðarskirteini
sitt, en fengið nýtt skírteini fyrir
sjóði si.num (Paid up policyý, alt í
hlutföilum við aldursskeið og
hvað lengi þeir hafa veri'ð á „level
plan'mu“, og borgað þær upphæð-
ir, sem að ofan er um getið.
Ósannind'in eru auðvitað biræfn-
ust síðast í greini.nni. Þar á að
vera rúsínan eða sleggjan. Hið
sanna er, áð því lengur sem við
erum í félaginu, eftir að hafa tekið
„Lcvel planið“, því stærri og við-
tækari vera hiunnindi.n, og því
betur sem við störfum að vextí
þess og viðgangi, því meira gagn
höfum við af því, beinlínis eða ó-
beinlínis, eins og í hverjum öðrum
góðum félagsskap.
í viðbót við hið frama.n, ritaða
er rétt að geta þess, að breytíngar
hafa aldrei verið valdboðnar, þótt
allar hafi þær miðað í rétta átt og
verið hinar sanngjörnustu. Ríkis-
fundirn'ir hafa viðtekið þær, eða
hafnað þeim með atkvæöum er-
indsreka frá heimastúkunum. En
hafi breytingamar verið viðteknar
af stórstúkunum, hafa meðlimir
gert hið sama hver fyrir sig, hafn-
að breytingunni eða tekið hana
samkvæmt lund sinni og sltílningi.
Þeir hafa fylgt því „pianinu“, er
þeir sjálfir 'kusu.
Markverðasta breytingin, sem
gerð hefir verið til þessa er sú,
að hver stórdeild eða ríki hefir nú
sitt óskert löggjafarvald og fjár-
ráð. Hvert ríki hefir leyfi og
vald tíl að haga iðgjöldum sínum
eftir vild, og ber hvert sinn kostn-
að að fullu. Öryggissjóðurinn er
því eða verður aftekinn á næstu
þingum. (Aldrei eru ne'inar á-
kvarðanir teknar nema með sam-
þykki þingsý. En þar sem rnörg
„high rate“ ríkin eru einum eða
fleiri má.iuðum „á eftir“ að borga
lífsábvrgðarskírteini eða áfallnar
dánarkröfur, undirgengust hin
ýmsu ríki að borga þá skuld, svo
félagið í heild sinni, eða réttara,
aliar deildir þess, gætu byrjaðá
á ný á sléttum grundvelli. Er
þetta kallað „bræðragjald“ og
mun, ef til vill, ná um ei’.ns árs
tímabil. Með öðrum orðum, aV
líkindum afborgað á næsta sumri.
Er það eitt af óteljandi dæmum
um bróðurlyndi „Workmanna.“
Allsherjarstúkan heimtar tvö
skilyrði af öllum rikisdeildum fé-
lagsins og litur eftír með því, að
þeim sé fylgt, nfi. að öll i'ðgjöld
séu eins lág og sanngjöm, eins og
mögulegt er, samkvæmt kringuin-
stæðum hvers rikis, og h'ins vegar
svo úr garði g-jörð, að félagið
verði aldrei gjaldþrota, heldur
starfi og blómgist um aldur og
æf'i. Hið fullkomnasta og bezta,
sem lífsábyrgðarfræðin þekkir, er
alt sameinað í „Level rate of the
A. O. U. W.”
Þ'ar sem öryggissjóðurinn verð-
ur að líkindum afnuminn á næst-
komandi rílcisþingi (>Workm.“ í
N. Dak. í vor komandi, hafa yfir-
rrrenn vorir beðið lífsábyrgðar-
fræðing Dawsan., um „Scale of
Rates“, sem sýnir hvað mikð
megi lækka iðgjöldin í N.Dak., og
má ganga að Því vísu að upphæð
iðgjalda vorra haggist aldrei úr
því. Bræðragjaldið, sem að ofanj
er nefnt, er nú borgað úr öryggis-j
sjóðnum, sem innifelst í framan-j
greindum upphæðum, þar tíl hann
tekst af með öllu, eins og þegar
hefir verið skýrt frá.
Það hlýtur annars að vera dæma-
fá illgirni eða heimska, sem stríð-
ir á ritstjóra Heimskringlu. 111-
girn'i að semja ósanninda þuætt-
ing, móti betri vitund, í opinberu
blaði um félagsskap, sem starfar
að og styrk'ir alt hið fegursta og
bezta í borgaralegu félagi, eða
heimska að fást við málefni, sem
hann hefir hvorki vit á eða sann-
girni til að ræða rétt, og halda svo,
að óhætt sé að bera slikt á borð
fyrir íslendinga, ásamt öðru af
liku eða Iakara tagi. Tilgangur
hans er líklega sá að fá menn, sem
utan við félagið standa, til að fá
ýmugust á því, og enn freinur til
að blekkja og hræða þi af félags-
bræðrum, sem af einum eða öðrum
ástæðum eru ekki málinu nægilega
kunnir.
Fyrir tveim árum sí'ðan skrifaði
sami ritstj. í sama blaði níðgreinar
um „Workmen“, og með þeim
sviftí hann nokkrar fjölskyldur
þeim styrk 9em þær áttu í vænd-
um. Nú, sem betur fer, tekst það
ekki. Það eru að mimsta kosti 200
íslenzkir menn og konur með hér
um bil 34 part úr m'iljón dollara
lífsábyrgð í „Workman“ og „De-
gree og Honor“, sem vita að þá
og nú fór hann með ósannindi.
Mountain, N.D., 8. Okt. 1906. j
I. V. Leifur.
--------------o------
Fácin orö um missíónarliúsiO
og niissíónarstarfsemina
í Reykjavík.
Út af stuttri grein, sem eg skrif-
aði um þetta mál í wVinland“|
síðastl. Ágústmánuð hefir hr. Lár-
us Guðmundsson í Duluth fundið
ástæðu til áð rita langt mál—og
fremur ilikvittið—f Heimskringlu,
sem út kom síðastl. 27. dag Sept-
embermánaðar. Og í þessu mikla
erindi lætur hr. L. G. sér sæma, að
hrúga saman ósannindum, skopi,
gífuryrðum,brigzlum og getsokum
um mig og aðra menn og málefni.
Og hann gerir það á svo hrotta-
legan hátt, að það er blátt áfram
viðbjóðslegt. Eg vil því taka það
fram nú þegar, að mér dettur ekki
í hug að skattyrðast við mann
með annari e)ins lífsskoðun og
kemur fram hjá hr. L. G. En mig
langar ti-1 að athuga örfá atriði
frammi fyrir almenningi missíón-
armálinu viðvíkjandi. 1
1. Hvað er svo mtssíón? Það
munu flestir skilja svo, að það
meini það, að flytja heiminum
náðariærdóminn, prédika fagnaðsu |
og gleði boðskap drottins vors og
frelsara Jesú Krists fyrir öllum
þeim, sem í myrkri villu og van-
trúar sitja, hvort sem þeir eru nær
eða fjær, og þar með efla og út-
breiða guðs ríki og dýrð í heimin-
um, með ljósi kristindómsins; enn
fremur, að leita uppi það týnda,
vilta og hrasaða, og reyna að
frelsa það.
2. Hvað er nú mín sök og synd
í þessu máli? Hún liggur í því, að
mig iangar tíl að hlynaa að mál-
inu og hvetja aðra til hins samaj
vel áð merkja kristið fólk, af
þeírri einföldu ástæðu, að eg álít
það hátíðlega skyldu mína, gagn-
vart mönnum og málefni, sem og
allra kristinna marma, samkvæmt
hinni síðustu, skýiausu skipun
hins mikla meistara, höfundar og
herra kirkju og kristindóms, sbr.
Mark. 16, 15. Nú álít eg alla ó-
hlýðni synd og ranglæti. Ei synd
og ranglæti álít eg smán, sér í lag.
kristnu fólki. Skilur hr. L. G. mig
nú?
3. Mér fiast réttast að athuga
sem fljótast Svartaskólann,sem hr.
L. G. gefur í skyn að eigi að
setjast á fót i Reykjavík. Og
hvað er þá Svartiskóli? Það veit
eg ekki. En eg heyrði þegar í
æsku taláð um stað eða stofnun
með því nafni, einhvers staðar í
heiminum, helzt niðri í jörðu, og
að þar lærðu menn galdur. Og
hvað er svo galdur? Það veit eg
-ekki. En heyrt hefi eg, að ttl þess
að kunna þau vísindi, þurfi menn
að læra djöflafræði, trú og til-
beiðslu. Og það lítur út fyrir að
hr. L. G. kannlst við það, saman-
ber „hamremmuganginn“ hjá
herramanninum í Duluth. Geti nú
herra L. G. sannað það, að svona
stofnun ætli missíónsnefidin í
iReykjavík aíj stofnsetja þar, þá
er eg viss um, að landar í Duluth
hækka að mun tígnarsæti hans og
valdasess hjá sér. Ef hain ann-
ars getur hækkáð úr því sem nú
er. En satt að segja spái eg þvi,
að herra L. G. verði orðinn tann-
fár, eða þá að minsta kosti tann-
smár, þegar haan er búinn að
því, og þá stendur engum ótti af
keílunni, þó hann komist í há-
sæti!!!
4. Nú vil eg í bróðerni ráð-
leggja hr. L. G. að litast vel um í
heiminum, bæði í þessu landi og
aanars staðar, og vita hvort hann
verður hvergi var við, áð unnið sé
að heima-missíón nema í Dan-
mörku, og nú á Islandi, og tak'a
svo vel eftir um leið, hvort aö
nokkur merkur maður stj-ður eða
starfar að því, og álítur þá starf-
semi til blessunar.
Svo vil eg að síðustu lofa herra
L. G. því, að ha'nn skuli fýrir mér
fá að njóta ánægjunnar og ærunn-
ar af því, að hafa einn or'ðið á
í þessu mál’i hér eftir. Mér dettur
ekki í hug að svara honum, hvað
sem úr ho’.ium rýkur, því geip
hans mun varla gjöra mér me'in.
Mér er ljúft að taka það fram,
The John Arbuthnot Co. Ltd.
HÚSAVIÐUR, HARÐVARA, GLUGGAR og HURÐIR,
innviðir í hús og alls konar efni til bygginga. — Aður en þér
festið kaup annars staðar ættuð þér að fá að vita um verð hér.
Aöalskrifstofa: Cor. PRINCESS & LOGAN. Phone 588
Útibú: “ ROSS& TECUMSEH. “ 3700
“ “ ROSSER & PEMBINA, Ft R. “ 1591
^/%.-%%/%/%/%/%%/%/%%/%/%-%%/%/%%/% %%/%%/%/% %-%%%/%% %^
Thc hat Portage Lnmltcr Co.
LIAAIT3BID.
AÐALSTAÐURINN til að kaupa trjáviö, borðvið, múrlang-
J bönd, glugga, hurðir, dyrumbúninga,
. rent og útsagað byggingaskraut, kassa
? og laupa til flutninga.
J Bezta „Maple Flooring“ ætíö til.
jt Pöntunum á rjáviö úr pine, spruce og tamarac nákvæmur gaumur gefinn.
i Skrifstofur og niylnur i Norwood. T::'
l% %/%/%-%%/%%/»/%-%%/%'%%/%%/%%-%%%/%%%. %%>%-%% %%J
r
The Alex. Black Lumber Co.. Ltd.
Verzla meö allskonar VIÐARTEGUNDIR:
Pine, Furu, Cedar, Spruce, Haröviö.
Allskonar borðviður, shiplap, gólfborð
loftborð, klæðning, glugga- og dyraum-
búningar og alt semtil húsagerðar heyrir.
Pantanir afgreiddar fljótt.
Fel. 596. Higgins & Gladstone st. Winnipeg
að endingu, að mér þykir það ó-
endanlega miklu heiðarlegra að
standa við hlið hins göfuga og
góðfræga mikilmennis séra Jóhs
Bjarnasonar,jafnvel þar sem hann
stendur, undir sífossandi svívlrð-
ingum Heimskringlu, heldur en aö
fylla flokk þelrra kunningja, sem
æ og sí eru að róta í óþverranutn í
akri Kringlunnar.
Minneota, Minn., 10. Okt. 1906
' ! ;) .'S. S. Hófteig.
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfræBlngur og m&la-
færalumatur.
1 Skrlístofa:— Room 33 Canada Llfe
, Block, suSaustur hornl Portage
j avenue og Main st.
| Utanáskrift:—P. O. Box 1364.
j Telefón: 423. Wlnnlpeg, Man.
♦ ♦
♦ ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»
♦ ♦
Kol og
♦
♦
eldiviður. ♦
Banff harö-kol.
Amerísk harð-kol.
Hocking & Lethbridge
lin-kol.
Eldiviður:
Tamarac.
Pine.
Poplar.
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
Harstone Bros. f
433 Main St.
’Phone 29.
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦
Píanó og Orgel
enn dviöjafnanleg. Bezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
Miss Lonisa 0. Tborlakson,
TKACHEIS OF THE PIA.VO.
162 LangsúK St„
Wiunipeg
P. Th. Johnson,
KENNIR PÍANÓ-SPIL og TÓNFRÆÐI
Útskrifaður frá T Kenslustofur: Sandison
músík-deildinni við Block. 304 Main St., og
>Gust, Adolphus CoJl. " 701 Victor St.
H. M. Hannesson,
íslenzkur lögfræðingur og mála-
færslumaður. Skrifstofa:
ROOM 412 Mcintyre Blocx
Telephone 4414
Dr. O. Bjornson,
[ orFice: 660 WILLIAM AVE. tel. «e £
Offick-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h. }
Housk: Oío McDennot Ave. Tel. 4300
swJ
1 Hours : 3 to 4 & 7 lo 8 p.m.
Residencs: 6jo McOermot ave. TelAJoo ‘
WINNIPEG. MAN.
Dr. ö. J. Gislasoo,
MeOala- og UppgknrOa-Iaeknlr,
Wellington Block,
GRAND FORKS, - N. Dak.
Sérstakt athygli veitt augna, eyrna
nef og kverka sjúkdómum.
Dr. M. Halldorson,
PARK RIVER. N. D.
Er a8 hltta & hverjum mlSvlkudegl
I Grafton, N.D., frá kl. 6—t e.m.
1.1. CleghorD, M D
læknir og yflraetumaður.
Heflr keypt lyfjaböðina á Baldur, og
heflr því sjálfur umsjón & öllum meB-
ulum, sem hann lwtur frá, sér.
Elizabeth St.,
BALDUR, . MAN.
P.S.—lslenzkur túlkur viB hendina
hvenær sem þörf gerlst.
Jónas Pálsson
Planoog Söngkennarl.
Eg bý nemendur undir próf í nefnd-
um greinum, við Toronto University,
ef óskað er eftir.
Áritun: Colonial Collkge of Music,
I’Pbonk 5893. - 522 Main St.
Star Electric Co.
Rafmagnsáhöld sett í hús. Aðgerðir af
hendi leystar. Telephone 579
Wm. McDonald, 191 Portageav
A. S. Bardal
selur líkkistur og annast
um útfarir. AUur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
TelepKone 3o6
Páll M. Clemens,
byggingameistari.
2x9 McDermot Avk.
WINNIPEG Phone 4887
IYT, Paulson,
selur
Giftingaleyflsbréf
/íttintib eftir
— þvi að
Efldu’s Bugglngapapplr
heldur húsunum heituml og varnar kulda. Skrífið eftir sýnishorn-
um og verðskrá til
TEES & PERSSE, LI_R.
áOBNTS, WINNIPEGr
Stærsta Skandinavaverzlunin í Canada.
Vér óskum eftir viðskiftum yðar. Heildsala og smásala á innfluttum, lostætutt
raatartegundum. t. d.: norsk KKKogKKKK spiksíld, ansjósur, sardínur, fiskboli-
ur, prímostur, Gautaborgar-bjúgu, gamalostur, rauð-sagó, kartöflumjöl og margskon-
ar grocerie-vörur
The GUSTAFSON—JONES Co. Limited,
325 Logan Ave. 325