Lögberg - 07.03.1907, Blaðsíða 6

r
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 7- MARZ 1907
DENVER og HELGA
eSa
VID ROSSNESKU UIRÐINA.
SKÁLDSAGA
eftir
arthur w. marchmont.
■Ee hélt « W hrf5ir veri5 “kinn fast”'Z
' a8 haf. dtepiS Vastie. Eg v.ss,, aS Þ«
hafSit Wt goidiS mi„. ®r «-* f
•'En heföiröu «ú vltað hvermS
hve fcungt mér féll þetta og reyndi aS milda úr því.
‘■Prinzinn er ekki heiSarlegra manna meðfæri,”
sagSi hún. “En þér hefir tekist frábærlega vel, þar
sem þú hefir komis skjölunum á öruggan staS. Viö
erum viss meS aS sigra. Eg var kviSafull aS eins þín
vegna.”
“ÞaS er vel gert af þér aS reyna aS milda úr
þessu, en mér svíöur ÞaS sárt engu aS síSur. Hefði
um hefnd i venjulegum skilningi veriS aö ræða, þá
léti aldrei undan. Eg gat ekki veriö þektur fyrir aS
leggja aS henni meS að hætta við aö sanna sakleysi
foöur síns. Hún hafði frá þvi hún kom til vits og
ára kept aS iþessu takmarki, og eg þekti hana svo vel
nú orðiS, aö eg efaðist ekki um, aö hún mundi aldrei
hætta viö þennan ásetning sinn.
“Þetta er öldungis vonlaust fyrir þig,” sagði
hún loksins. .
“En samt verðum við og megum til aö ráða fram
mundi eg einskis hafa látiö ófreistað til aS telja þér i úr þ.essu,” og rétt um leið og eg slepti oröinu, datt
kærður um
“Stundum mega tilfinningar sín meira en skyn-
semin. Eg var búin að liða svo miláð. og mer var
þetta svo óvænt hugarhægð og huggun. ^
“Hlið huggunarinnar eru enn þá opm, svarað
ee og breiddi út faöminn. , ..
“Eg átti við, aS mér heföi verið huggun 1 að s,a
þig ” svaraði hún kafrjóð.
«0°- mér er alvara með það, sem eg sag 1.
“Hættu þessu. ViS skulum- tala saman skynsam-
efa að viö
geffcm það, eins og a
hér i ró,” sagði hún
lega.”
“Er
stendur.
“Við fáum ekki lengi aö vera
og settist niSur.
“Það er þér i sjálfsvald sett.
“Mér ? Hvernig þá?"
“Pú þarft að eins áð segja eitt orö, til þess a
við þ.urfum aldrei að skilja framar.
“Nú skil eg þig ekki.”
“Þetta er samt satt.” _
“Hvemig fórstu að sleppa? Segðu mer þaö.
“Já. Eg skal gera þaS. Alt er nú á góðum vegi.
Siegel var tekinn fastur í Kovna í staö min. Eg
komst út yfir landamærin, meö skjolm, snen aftur
og kom skjölunum i geymslu á vissum stað 1 hofu -
borginni; reyndi siðan að komast á fund keisarans,
en hitti fyrir gamla Kalkov, i staö hans Þegar
prinzinn fékk að heyra helztu málavoxtu, felst hann
á aö láta þig lausa, með Því skilyröi að við færum
bæöi burt af Rússlandi.”
“Eg skil elcki til hlitar enn þá.’
“Eg skal reyna aö gera mig betur skdjanlegan,
sagði eg og svo skýrSi eg henni frá hverju einu, sem
á daga rnína hafði drifiö frá því að við skildum.
Saga mín virtist eigi að hafa þær verkamr a
hana, sem eg haföi búist við. Hún hrósaði mér auð-
vitað fyrir frammistööuna, en samt þóttist eg viss um
að hún byggi yfir einhverju, sem hún haföi ekki lát-
ið uppi enn þá, og á svip hennar, sem varS æ þung-
búnari, í hvert sinn er eg nefndi Kalkov prinz, réð eg
þaö, aö hún mundi enn ekki hafa i hyggju aö semja
frið við hann.
“Sagði hann þér frá því, áð hann hefði fundið
mig? Þú hefir ekki minst á það enn þá," sagöi hún.
‘,Nei; hann gat þess ekki með einu orSi.
„Hann kom hingaö í fangelsið, inn í þetta her-
bergi/’
“Til hvers?”
tó$yrst til að ógna mér, og siðan til aö bjóða mer
frelsí, bæði mér cg þér til handa. Hann sór mér það,
að þú hefðir verið settur í varðhald, og öll skjölin jafnvel að hann sé nú þegar búinn að taka einhverja
hefðu fundist á þér. Aö þú værir ákærður um að • ákvörðun. Líklegast er að hann hafi sent þig hingað
hughvarf. En þar sem minning föður þíns er í veði,
þá get eg þaS ekki.”
“Prinzinn gekk hart að mér. Hann virtist sjá
þaö, aö mér tæki sárar til þín en sjálfrar mín; og
þegar hann sagöi aö skjölin væru komin } sinar hend-
ur, var eg rétt komin aö því aö gefast upp.”
“Eg get getið því nærri. Nú veröum við samt
að heyja stríöið til enda, hvernig sem fer.”
“Ekki við,” hrópaöi hún,—“hsldur eg. Þjú mátt
ekki blanda þér inn í þetta. Eg—”
Hún þagnaði og leit framan í mig.
“Eg skil ekki hvaö þú getur verið minnisslæm,”
sagöi eg í gáska. “Manstu ekki eftir því að það er
eg, sem nú hefi skjölin.”
“Eg get hvorki hugsað eða talað gáskalega um
þáð, aö stofna þér í háska,” svaraöi hún meö alvöru-
gefni. “Þú hlýtur þó að sjá, að hér er meira en lítil
hætta á ferðum.
“Eg veit það. Annars værir þú ekki í fangelsi,”
svaraöi eg. “En samt ætlar þú ekki að láta undan.
Ef þú ert hrædd um mig, Helga, hvernig getur þú
þá imyndað þér, aö eg sé ekki að sama skapi kvíða-
fullur þín vegna?”
“Eg efast ekki um það. Það veiztu sjálfur,”
svaraði hún og rétti mér báðar hendurnar. “Þ.ú
veizt, aö um mál föður míns er og hefir aðal-lifsstarf
mitt snúist. Það er mér fyrir öllu. Já, jafnvel enn
meira virði en bað, sem okkar er á milli.”
“Þá gerirðu mig afbrýðissaman, Helga; svo af-
brýðissaman aö annaöhvort eyðilegg eg þessa fyrir-
ætlun þína—eða hún eyöileggur mig. Ást mín til þín
cr mér meira viröi en alt annað.”
“Við getum aldrei fengið aö njótast,” sagði hún
með hægð og hristi höfuðiS þunglvndislega. “ÞaS
væri b’.átt áfram rangt af mér, að vekja hjá þér
nokkra von um það, jafnmikið og guð veit, að mig
langar til þess, að mega og geta þáð.”
“E|t skal ráða fram úr þessu,” sagði eg með á-
lierzlu.
“Þú getur það með eiriu móti,” sagöi hún í flýti.
“Hvernig þá?”
“Þú ert frjáls. Notaðu frelsi þitt til að komast
með skjölin burt úr þessu landi og koma þeim til
geymslu á öruggum staö. Það getur orðiðmér til
bjargar síðarmeir.
“Þú ert býsna séð,” sagði eg hlæjandi. “Þu ert
að hjálpa niér til að sleppa undan.”
“Ef eg. vissi að þú værir úr allri hættu, mundi mér
verða hugléttara. Eg sagði þér þaö einu sinni, að
eg neytti mín betur, þegar þú værir ekki hjá mér. Eg
sagði það af sannfæringu.”
“En nú ætla eg hvergi að fara. Eg ætla ekki að
skilja við þig. Skjölin eru \ höndum Mervins, og
eg*er óhræddur um þau þar.”
“Þú þekkir ekki Kalkov prinz enn til hlítar.
Meðan skjölin eru innan landamæra Rússlands lætur
hann einskis ófreistað til að ná í þau.”
“En þau eru ekki í Rússlandi. Skjölin eru und-
ir vernd Bandaríkjat'ánans. Gegn honum megnar
Ixalkov prinz ekkert.”
“Hann mun finna upp eitthvert ráö. Eg held
hafa myrt \ astic, og að hann. gæti sannað brot þitt
og síðast tauð hann mér frelsi.”
“Með hvaöa skilyrði?”
“öldungis hinu sama og þú hefir þegar minst á.
Þér hefir íarist vel, vinur minn, en prinzinn er of
brögðóttur og undirförull til þess að menn með ó-
spiltum hugsunarhætti geti- getið honum nærri, eða
átt nokkur skifti viö hann.”
Mér varð ekki betur við en þó mér hefði verið
rekinn löSrungar. Prinzinum hafði mishepnast áð fá
Helgu til að láta undan, og haföi svo tekið þaö ráð
að nota mig cg áhrif þau er eg kynni aS hafa á hana
til aö koma fram ásetningi sinum.' Það var síöur en
svo að skemtilegt væri fyrir mig að komast að þessu.
“Hverju svaraðiröu honum?“ spurði eg.
“Þvi, áS meðan eg drægi andann og nokkur
blóðdropi væri í mér, mundi eg neyta allrar orku til
að draga skuggann af minningu föður míns og koma
fram hefndum fyrir óréttinn, sem hann var látinn
sæta.”
Mér varð orðfall, því að eg gat ekki láð henni
þetta, en fann hinsvegar sárt til þess, að hafa látið
prinzinn nota mig eins og verkfæri sitt. Helga sá
til aö fá tækifæri á að leita í herbergjum þínum í
góðu tómi. Hann lætur hafa gát á hvert þú fer í dag
og veit að kveldi um hvert einasta spor, sem þú hefir
stígiö.”
“Það gerir hvorki til né frá. Hann græðir aldrei
neitt á Bandaríkja sendiherrunum. Hann græöir
ekkert á þvi að láta veita mér eftirför annað en
þaö, að fa frekari fullvissu fyrir Þvi, hve hættulegur
óvinur eg er honum.”
“En hvað geturðu áunniö með þvi að aö dvelja
hér í PétursbDrg?”
“Eg get veriö hjá þér.”
Hún gaf mér þegjandi vísbendingu um aö hún
væri i varðhaldi.
“Nærri þér þá. Eg fer hvergi nema við förum
bæði.”
“Það er grimmúðleg góðvild,” sagði hún, og
stnndi við. Svo varð þögn.
Hér var ekki gott viðgerðar. Það var ekki
mér nýtt ráð í hug.
■ “Hefir þér hugkvæmst nokkuð?" spurði hún og
horfði framan í mig.
“Þa'ð getur verið, að þér líki það ekki; það er
miðlunarmál.”
“Miðlunarmál? Hvernig getur nokkur miðlun
komist hér áð?”
“ÞaS skal eg segja þér. Þú hefir hafiS barátuu
þína gegn Kalkov prinz í tvöföldu augnamiöi, bæði
til þess að draga skuggann af minningu fööur þíns,
og til aö refsa Kalkov prinz. Iæ>faöu mér að fara og
finna prinzinn, og segja honum, að ef hann vilji rétt-
læta föður þinn, þá ætlir þú að hætta aöofsækja
prinzinn.”
“ Leyfa prinzinum að njóta ávaxtanna af glæp-
samlegu undirferli sinu og rógi með því að lifa i
upphefð og auðlegð. Eg er hissa áð þú skulir geta
krafist annars eins og þessa.”
“Heldurðu að þaS hjálpi nokkrum úr ramgerðu
fengelsi, að renna höföinu í vegg þess? Eins og nú
stendur á, erum við ekki fær um að gera neitt.”
“Eg get refsað honum og öllu Rússlandi".
“Hjálpar þáð þér nokkuS til aS koma fram aðal-
augnamiði þínu—réttlæting föSur þíns?”
“Þú ert að freista mín, freista mín til að hætta
við áform lífs míns.”
“Eg er að benda þér á leið, er liggur i áttina til
að koma því í framkvæmd.”
“En sannanirnar fyrir glæpsamlegu atferli
prinzins komast í hendur keisarnns.”
“Við vonum það. En þó að skjölin skyldu nú
komast í hendur keisarans, ertu þá viss um, áð hann
taki þáu fyrir góða vöru? Prinzinn sagði mér að
Stefanía hertogafrú hefði náö tali af keisaranum og
rægt þig við hann, og sagt honum, að þú værir nihil-
isti. ímyndarðu þér, að jafn-slægur maöur og Kal-
kov prinz er, muni ekki nota sér það til varnar?
Prinzinn óttast ekki kæruskjölin á hendur sjálfum
sér, heldur hin skjölin, ef þau lenda í höndum stór-
veldanna. Ef þú værir utan varðhaldsveggjanna, og
gætir i góöu tómi krafi^t réttar þíns, væri öðru málf
aö gegna, en eins og nú stendur, eigum viö ekki hægt
um vik.”
“ÞaS sem þú fer fram á að eg geri, er nærri því
sama sem að bregöast fööur mínum," sagði hún ang-
urmædd.
“Ef það væri svo í raun og veru, mundi eg ekki
fara þess á leit. — En vegna þess aS þáð er ekki, þá
geri eg það.” Og svo lagði eg aS henni eftir þvi
sem eg hafði vit á, að fallast á uppástungu mína. Og
því meira sem eg hugsaöi um þetta, því ljósara varö
mér þaö, aö þetta væri eina úrræöið, sem um væri að
gera.
AuSvitað var þaö ekki nema eölilegt, að hana
langaði tit að koma fram hefndum viö mann, er svo
svívirðilega hafði vegið að mannorði föður hennar,
sem prinzinn haföi gert; og mér heföi sannarlega
þótt vænt um aö geta hjálpað henni til þess, ef eg
heföi búist við að þaö yröi mögulegt. En auk þess
var þess að gæta, aö prinzinn var hniginn á efra ald-
ur, og þó aö honum aúðnaðist aS njóta hins óverö-
skuldaöa auðs og metorða, er honum hafði tekist aS
hremma, eitt eða Uö ár til, vóg þaö tæpast upp á
móti hinum afaróvænlegu afleiöingum, er slik hefnd
sem Helga fór fram á, hlyti að hafa fyrir okkur
bæði.
Eg lagði áðal-áherzluna á það, þegar eg var að
telja um fyrir Helgu, aö meiri líkindi væru til þess,
að sakleysi föður hennar yrði viðurkent opinberlega.
ef hún féllist á tillögu mína, heldur en, ef hún sæti í
fangelsi eöa yrði send til Síberíu.
“Hann getur ekki gengið að þessu, sagði hún
þegar hún fór að sannfærast um að eg hefði rétt fyr-
ir rnér. “Aö réttlæta fööur minn, er sama sem að
sanna sekt prinzsins. Hann gengur aldrei að þessu."
“Jæja, láttu mig um það. Ef hann gerir það
ekki, stöndum viö samt ekki ver að vigi en nú. Eg
veit að hann er viðsjálsgripur, en viö höfum vopn í
höndum, sem hann getur ekki varnað okkur að beita.
Þetta getur orðið okkur til hagnaöar, en aldrei til
“Hvernig stendur á feröum yöar hingað? Eg
tók ekki betur eftir yður, en að viö Mademoiselle
Helga ættum aö fá að ræöa hér saman í friöi og ró,
þangað til við værum orðin ásátt um hvað gera
skyldi.”
“Eg er nú samt kominn hingaö til aö taka þátt í
samtali ykkar. En eg hefi nokkuö áð segja vkkur.sem
ykkur báðum þykir víst fróðlegt að heyra, og hefir
sjálfsagt töluverö áhrif á ákvarðanir ykkar."
“Eg er yður samt alls ekkert þakklátur fyrir
þessa truflun," svaraði eg.
“Og eg ætla að skorast undan því, aö eiga nokk-
urt viðtal við íangavörð minn,” sagði Helga.
Eg rétti annan stólinn yfir til hans, dró borðið
inn á milli hans og Helgu og settist á það.
“Þér leidduö það hjá vður aö láta mig vita það
i dag, að þér hefðuð þá verið búinn að tala við made-
moiselle og hún hefði neitáð að taka boði yðar.”
“Þá var það ónauðsynlegt. Nú er aftur öSru
máli að gegna. Eg ætla aö segja yður eins og er. Eg
sendi }öui hingað til hafa tóm til að leita í herbergj-
l,m yöar á gistihúsinu, og sjá hvað þér tækjuð yöur
fyrir hendur í dag.”
“Mademoiselle, sem þekkir yður, hefir þegar
bent mér á, að sú muni hafa verið ætlan yöar. Eg
fullvissaði hana um, að þér munduð ekkert á slíku
græöa, nema ef yður litist aö leita frétta á vissri
sendiherrasveitar-stofu.”
“Rétt er þáð, monsieur,” svaraði hann rólega.
“Eg skal viöurkenna frábæra varkárni yðar, og dáist
að henni. Eg hefi sannfærst enn betur en áður um
það, hve mikið þér þykist eiga undir yður.”
“Einmitt það.”
Eg endurtek það enn á ný, sem eg sagði yöur í
dag. Hvaö sem það kostar verður aö afhenda mér
skjölin.”
Þaö er um tvennskonar skjöl að ræða,” sagði
eg til að minna hann á.
Þið megið halda þeim skjölum, sem mig snerta.
Eg get variö mig fyrir hvaða áburði, sem á mig er
borinn í misgripum.”
“í misgripum!” hrópaði Helga reiðulega.
“Já, eg sagði í misgripum, og eg er reiöubúinn
að sanna þá staöhæfingu. En þar eö þið eruð hér
bæði við hendina, ætla eg að spyrja ykkur meS hváða
skilyrðum þið viljið láta skjölin af hendi.”
“Eg svaraöi þessu í dag,” sagði Helga.
“Eg tek þaö svar ekki gilt, mademoiselle.”
“Eg hefi engu öðru aö svara nú.”
“Eg er ekki kominn hingað í þeim tilgangi að
skattyrðast, hvorki viö yöur né Mr. Denver. Eg er
kominn hingað til aS heimta skjölin meö sem hag-
kvæmustu móti fyrir alla hlutaðeigendur.”
“Þér eruð að ógna okkur undir rós,“ skaut eg
inn í.
“Ekki var það ætlan mín, Mr. Denver. Þér haf-
ið farið hyggilega að, en þér hafiö samt ekki svift
mig öllum ' hjálparmeðulum. Ef engir samningar
komast á milli okkar nú, hefi eg engin önnur ráö en
að láta setja yður í fangelsi, sakaSan um landráö og
samsæri viðvíkjandi þessum skjölum, og þá get eg
neytt áhrifa minna hjá sendiherra Bandaríkjanna, til
þess að fá skjölum þeim, sem Mr. Mervin geymir
fyrir j'Öur, skilað í mínar hendur. Þér getið nú val-
ið um, hvort þér viljiö heldur, sýna sama þráann og
mademoiselle, eða ganga aö samningum við mig.”
Þarna var ný hlið á málinu, og þegar eg sneri
mér að Helgu og leit framan í hana, var hún
orðin náföl, og sá í fyrstu öldungis ekki fremur
en eg hvernig hægt væri að snúa sig út úr þessari
klipu.
tjóns.:
Hún hleypti brúnum og sat um stund hugsandi
sennilegt. að prinzinn mundi sleppa henni úr klóm | um, hverju hún ætti aö svara, en því opnuöust dyrn-
sínum nema hún lofaði því hátíðlega að hyggja ekki' ar. og varð okkur hálf-hverft við, þvi að inn um bæ:
á neinar hefndir við liann. Um þaö þóttist eg því kom Kalkov prinz.
nær fullviss. Jafn-viss þóttist eg um þaö, að Helga ' Eg stóð upp, hvessti augun á hann og sagði:
XXVIII. KAPITULI. :
Astin er söm við sig.
Mér var kunnugt um, að Kalkov prinz var
maður, sem ekki dugði að sýna neina eftirgefni. Eg
vissi að mér reiö lífið á að láta ekkert hik og engan
bilbug á mér finna, svo áð eg reyndi að átta mig í
snatri og svaraði brosandi:
“Það er einstaklega trúleg saga, sem Yðar Há-
tign fræðir mig á; en eg skil ekki hvernig stendur á
því, að þér skylduð ómaka yður hingáð, ef þér getiö
gert alt. sem þér hafið sagt. Eg er viss um að þér
hafið ekki komið hingað yður til heilsubótar eða
skemtunar. Ekki býst eg heldur viö, að það sé sakir
neinnar sérstakrar velvildar okkur til handa.”
“Nei. ekkert af því, sem þér hafið nefnt, er or-
sökin til þess að eg kom hingað,” svaraði hann þur-
lega.
“Hver er þá orsökin til þess?”
“Hún er sú, aö það er fyrirhafnarminna að fá
skjölin beint frá yður, heldur en frá Mr. Mervin. Eg
krefst þess nú af yður, að þér náið skjölunum ein-
hvernveginn, mér er sama hvernig, og komið þeim í
mínar hendur.”
“Eg neita því. Yður er bezt aö ná skjölunum
sjálfur, ef þér getið það.”
/
1