Lögberg - 11.04.1907, Blaðsíða 2

LÖGBERG, FIMTUDAGINN n. APRÍL 1907
1 vetrarheimkynni ísbjarnar-
íns.
Útdráttur úr feröa-þætti eftir
John Kennedy McDonald.
iÞegar í æsku fékk eg náin kynni
af veiðimannalífinu og lotiskinna-
verzlun, og vaknaSi J>á snemma
hjá mér löngun til a5 hitta ísbjörn
inn í vetrar híbýlum hans. — En
nokkur ár liCu jgó áður en mér
gafst kostur á því.
Þaö var ekki fyr en áriö 1877,
aC mér tókst það. Þ.á lagSi eg á
staS meS nokkrum indíönskum
veiöimönnum frá “York Factory",
sem eg haföi fengiS meS mér, og
norSur á bóginn. ViS vorum átta
saman, og höföum sex hunda-
sleSa. Auk þess slógst í för meö
okkur IndíánahöfSingi einn upp á
kumpánaskap og til aS veiSa
hreindýr. — Okkur gekk ferSin
slyndrulaust norSur aS Nelson-
ánni og fórum yfir hana þar sem
hún fellur átta mílna breiS. Þeg-
ar viS vorum komnir yfir ána
snæddum viS miödegismat; siSan
héldum viö áfram fjórar mílur og
völdum okkur nátts*tað í greni-
skógi, er liggur á vesturströnd
uHdsons flóans,millum Nelson og
Churchill ár. ÞaS greniskógar-
belti teygir sig alla leið milli ánna
meö fram ströndinni, og er mis-
breitt, sumsstaSar eki enma fáirj
faömar, og annars staöar aftur
svo mílum skiftir. Vestan viS
þetta skógarbelti eru hásléttur, og
hafast hreindýr þar viö í stórhóp-
um. £,m þar stórar mosabreiöur
á hæöunum, og sækja hreindýrin
jþangaS, því aS þeim veitir hægra
aö ná þar í mosann á hæöunum,
sem snjóinn skefur jafnaöarlega
af, heldur en aS krafsa eftir hon-
um inni í skóginum. En eins og
kunnugt er, sækjast hreindýrin
ekki eins mikiö eftir neinu fóSri
eins og mosanum.
Þaö var í Marzmánuði, sem viö
lögðum á staö i þennan leiðangui;,
og bitur var kuldinn þegar eg
skreið út úr náttstaöarskýlinu,sem
við höfSum hrófaö upp fyrstu
nóttina þarna í greniskóginum.
Vinchesterbyssan mín stóð á end-
ann utan viö byrgisdyrnar. Egvar
nýbúinn aS kaupa hana og haföi
lagt á staS í þessa ferö til að reyna
hana, ef eg kæmist í færi viS
hreindýr. Eg hafði aldrei skotiö
til marks meö henni fyr en eg á-
setti mér nú aö prófa beinskeyti
hennar. Eg greip því byssuna,
hlóö hana og skaut til marks í eitt
tréö; eg hlóS hana á ný og skaut
aftur og undir eins og eg var bú-
inn aö hleypa af síSara skotinu,
varö eg var viö brennandi til-
kenningu i hendinni, sem allir
þekkja, sem einhvern tíma hafa
tekið á röku járni í miklu frosti.
Og þegar eg fór aö gæta betur aö
sá eg þess augljós merki, á fingr-
unum á mér,því aS eg haföi skotiö
berhentur.— “Hvernig skyldi þaS
verða þegar út á slétturnar kem-
ur,” hugsaöi eg. Því aö eg haföi
vaniö mig á aö skjóta berhentur í
hvaSa frosti sem var. Eg reif því
dálitla ræmu af ullarklút, sem eg
haföi á mér og vaföi henni um
byssugikkinn, svo aö eg skyldi
ekki þurfa aö snerta aftur á beru
járninu, þó aö eg skyti úr byss-
unni.
Skömmu síSar yfirgáfum viS
náttstaöinn og lögöum á staÖ. Viö
höföum ekki gengið langt þegar
viö sáum í fyrsta sinni grisja í
bleiku hásléttuna í gegn um skóg-
inn. Eg gekk eða hljóp á undan
hundasleöanum meö leiösögu-
manninum,Vas-ti-si-koot aö nafni.
Þannig þrömmuöum viö áfram
noröur eftir, hér um bil í tvo kl,-
tíma þangað til viö rákumst á slóB
eftir birnu og tvo húna. Lá slóö
“ísdrotningarinnar” i. austur út á
ísinn og klakann. ViB sáum þaö
á slóðunum að þær voru aö minsta
kosti sólarhringsgamlar. Var þvi
auðséS aS bjarndýrin gátu veriS
komin margar mílur í burtu, og
þar eS viS vorum ekki útbúnir
meö vistir nema til fárra daga,
vildi eg ekki eiga þaö á hættu aö
eyöa fleiri dögum, ef til vildi, til
aö elta þau; svo viS héldum á-
fram.
Innan skamms rákurnst viö á
fleiri bjarndýraslööir og um há-
degi höföum viS fundið slóöir eft-
ir fjórar birnur meS húna. Allar
lágu þær slóöir í austur; en vegna
þess aö þær sýndust allar meira
en dægur gamlar, hætti eg viS aö
rekja þær, meS því líka að eg
þóttist viss um, aS viö mundum
rekast á nýja slóB áöur langt um
liSi. Reyndist sú tilgáta mín rétt,
því að nú komum viö á nýja slóö,
sem lá í vestur, og hugsaöi eg mig
þá ekki lengi um aö fylgja henni.
Þessi slóð var svo nýleg, aö Was-
ti-si-coot sagSi aS hún væri “enn
þá volg.” Þegar eg lagöi á staS
aö rekja brautina hélt Was-ti-si-
coot áfram. Hann var kunnari
háttum bjarndýranna en eg, og
þóttist viss um, aS birnan væri
bara aö viSra sig örskamt frá bæli
sínu. Hann gat lika rétt til. Þeg-
ar eg haföi fylgt slóðinni fáa
faöma til vesturs, beygöist hún
aftur austur á viS, og í því aS eg
leit viS sá eg Was-ti-si-coot koma
á haröa hlaupum, því aS hann
haföi enga byssu haft meö sér. Eg
hljóp á móti honum eins hart og
eg gat, og þegar eg nálgaðist
hann sá eg, aö honum var meira
en lítið niöri fyrir.
“HvaS gengur á?” spurBi eg,
þegar hann hljóp fram hjá mér.
“Ó! hól” svaraöi hann, “eg var
nærri dottinn ofan í hýSiö henn-
ar.”
“Hvar?”
“Þarna. FarSu dálítiö lengra,
þá séröu þaS,” svaraöi hann.
Eg rakti förin áfram og kom þá
aö litlum hól, á aS gizka átta feta
háum, og tíu fet aS þvermáli viö
jafnsléttu. Förin lágu upp á hól-
inn, og þegar eg fylgdi þeim of-
an í móti aö sunnan veröu, sá eg
aS þar var aflángt op í snjónum.
Þarna var eg þá loksins búinn aö
fá aö sjá vetrarheimkynni is-
bjarnarins. Nú fór eg aö litast
nákvæmar um, og sá þá, aS rétt
viS hólinn hafði snjóinn blásiö af
ísnum svo að þar blasti við auður
svellfláki. Þar sem eg vissi nú
eigi hvaö fyrir kynni aö koma, ef
björninn t.a.m. særöist aö eins lít-
iB eitt og leikurinn bærist út á is-
inn, sá eg aB eg yröi stirður í
snúningum aö eiga viS hann á
stóru þrúgunum, sem eg var á,
svo aö eg tók þær af mér, og bjóst
viö aö veröa þá betur fær um aS
mæta bangsa. SvelliB var hér um
bil fimtíu fet á lengd, en fjörutíu
á breidd. — En eftir að eg var
kominn af þrúgunum var eg svo
aö segja teptur á svellinu, því aö
eg gat hvergi komist áfram í ó-
færBinni þrúgulaus.
Fylgdarmenn mínir voru spöl-
korn á eftir og sáu þeir skjótt aö
einhverjar nýjunag voru á ferö-
um. Eg kallaði til þeirra aö koma,
og skipaSi þ'eim að binda hundana
viö strjálvaxin tré, sem voru hálfa
mílu vegar frá hýöínu, því eg sá,
aö kæmi til þess aS illa gengi aS
vinna björninn, voru hnndarnir
bezt settir sem fjærst viðureign-
inni. , /, j | .
/
Eg staönæmdist svo rétt hjá
munnanum og beiö átekta. Einn
Indíáninn hljóp upp á hólinn og
þegar hann fann aS hýSiö var vel
traust, og stoðst þung högg, fór
liann aö berja aö dyrum hjá
bangsa af öllu afli. Eg stóS aö
eins fáein fet frá innganginum,
þegar eg varB þess var aö Nee-
co-tash, Indiána-höfSinginn, sem
eg hefi minst á áöur, var kominn
til mín og stóS rétt fyrir aftan
mig. Einn Indíáninn, djarfur
maöur, sem eg þekti vel, gætti
hundanna, enda var mikiS undir
því komiö, aö það væri leyst vel
af hendi.
Alt í einu sáum viS aö björninn
teygði trýniS út um aflanga opiS á
hólnum, en áöur en eg fengi færi
á aö skjóta, hleypti Nee-co-tash
skotinu úr byssu sinni—sem var
aö eins hlaðin meS höglum—beint
framan í dýriS, og lagði síðan á
flótta. SkotiS reiö af rétt viö
vangann á mér og lá viS aö eg
ryki út af af loftþrýstingnum.
ÞaS var svo sem auBséð á Nee-co-
tash, aö hann bjóst viS aö eg geröi
hiS sama.
Eg gaf honum hornauga, án
þess aö missa sjónar á dýrinu og
kallaði: “Láttu ekki hugfallast
Nee-co-tash, eg skal mæta dýr-
inu.”
“Eg var bara að gera aö
gamni minu,” svaraði hann.
“ÞaS er óþarfa gamanleikur
undir slíkum kringumstæöum,”
svaraöi eg.
Dýrinu brá ekki meira viö þeg-
ar þaö fékk haglaskotiö, en kast-
aö hefði veriö i þaö snjókögli.
Eini árangurinn af skotinu sýnd-
ist sá, aö púðurreykurinn þyrlaö-
ist inn í hýSið, blandaðist viS
andgufu dýrsins, og smárauk aft-
ur út um munnann á hólnum, svo
likast var sem kviknaö væri í inni
fyrir. Þessi reykjargufa hindr-<
aöi mig í aö sjá nokkuö inn i hoÞ
una. Eg ásetti mér því aö láta
eigi skjóta fleiri slíkum skotum á
dýriS þegar þaö kæmi út í næsta
sinn. Eg fór því á hnén, hélt
kúlubyssunni minni í sigti og beið
þannig eftir aö þaS kæmi út aftur.
Því hafSi auösjáanleg^a oröið
bumbult af púSufreyknum og
bærði nú ekki á sér um stund,
þrátt fyrir þaö, þó aS Indíáninn,
sem upp á hólnum stóS hamaöist
viö aö berja hann allan utan meS
öxinni.
Loksins heyrðum viö þó illilegt
urr og kallaöi þá Indíáninn sem
upp á hólnum var til min og
sagöi: “Pay-tuk; ashi, kee-she-
was-in“ ('varaöu þig, hún er orö-
in reiðý. UrriS í dýrinu varö æ
háværara og grimmilegra og síS-
ast rak þaS höfuðið út úr holu-
munnanum. Eg skaut og dýriS
veltist út af, án þess aS gefa af
sér nokkurt hljóS. Þaö leit út
fyrir aö kúlan heföi svæft þaö,
svo eg hlóö á ný og beið þess aö
þaö raknaði við aftur. En þegar
eg sá þess engin merki, teygSi eg
mig áfram og sló dýriö á höfuðiS
með byssu skeftinu nokkrum sinn-
um. ÞaS hreyföi sig ekki. Svo
stóS eg upp, og hélt aS þaS væri
dautt. Þegar Nee-co-tash kunn-
ingi minn, sem stóö í hæfilegri
fjarlægö, heyröi skotið, kallaöi
hann: “Þú hittir víst ekki?”
• 1
“Björninn er dauBur, líklega af
hræSslu, kondu og sjáöu,” kallaöi
eg aftur. Indíáninn þagnaBi. —
Hann skyldi sneiöina.
Eg sá ekkert blóö í snjónum og
varö hálf hissa á því. ViS bund-
um samt sleðataug um hálsinn á
dýrinu og gengum allir aB þ’ví aö
draga það út um holumunnann.
Þegar það var búiö sá eg aö kúl-
an haföi hitt í hálsinn og þegar
viS fórum að gera það til fundum
viö hana í hjarta þess, svo aö
skotiö haföi bráðdrepiö. En dýr-
inu hafSi blætt inn og því varö eg
ekki var viö blóSið í fyrstu. Þegar
búiS var aS draga dýrskrokkinn út
skreiS eg inn í hýöiö Mér kom
þaS alls ekki til hugar aö karl-
dýriö gæti verið þar fyrir. Mér
var alt um tfi gera að fá aö sjá
hýSiS meS eigin augum og ná í
húnana. Eg fann þá þrjá þar inni,
og má af því ráða aS birnan var
ekki af smávaxnari bjarndýra-
tegundinni.
Munninn var hér um bil tvö fet
á hæö Um miSju, hringmyndaöur,
en þó viöari á breiddina, sem næst
hálft fjóröa fet. Á leiðinni inn
nam eg staðar meöan mér var aS
birta fyrir augum og eg var aS
venjast skimunni sem kom inn um
opiS á hólnum. — En eftir litla
stund gat eg auðveldlega séS
hversu umhorfs var.. Þegar eg
var búinn aö skoða mig um í þess-
um einkennilega helli, færöi eg
mig að húnunum og strauk meS
hendinni um hrygginn á einum
þeirra, eins og menn eru vanir aS
gera viö litla hunda; en undir eins
og eg snerti við honum reis hann
upp á afturfótunum og sló mig
býsna fast meö hramminum.
Hann var á stærS viS ísskauta
tóu.— Eg ætlaði ekki aS láta jafn-
litla skepnu verjast mér lengi, svo
eg bjóst aö Þrífa í hnakkann á
húninum og halda honum þannig,
en hann sló mig af sér. Mér rann
í skap svo eg stökk á hann og
greip utan um hann og kreisti hann
eins fast og eg gat. Eg bjóst við
að yfirbuga hann þannig, en það
mistókst. Hann beit mig víSar en
í einum staö og reif af mér fötin;
en að eg gæti haldiS honum þegar
hann vildi sjálfur snúa sig af mér,
þurfti eg ekki aö reyna. HvaS
eftir annaö kútveltumst viö. Og
stundum sló hann hrömmunum
fyrir brjóstiS á mér og neyddi mig
til aö sleppa tökum. Menn geta
markaS af því afl húnsins, að um
þaö leyti gat eg hæglega haldiö
fimtíu og sex pundum með bein-
um handlegg, en samt gat þessi
litli angi neytt mig til aS sleppa
tökum á sér.
Eg varö aö lokum aö játa aö
hann væri mér sterkari. Þaö var
reyndar ekkert skemtilegt, en eg
mátti til. Mér datt í hug hvílíkt
feikna-afl fullvaxinn björn hlýtur
aS hafa. — Eg kallaði því næst á
einn af Indíánunum og baö hann
aS koma meö reipi. Svo bjó eg til
lykkju á þaS, og kastaöi henni um
hálsinn á húninum, og sagöi hin-
um svo aS draga hann út. Þeim
tókst þaö aö lokum, en uröu samt
að hafa sig allan viö. Hinum
tveimur hvolpunum náSum viS út
á sama hátt og nú var eg einráður
í hýöinu. — HýSiS var ishellir, og
hvergi sást votta fyrir jarövegi.
ÞaS var alt samfrosinn snjór eSa
klaki. Hvernig hafði þessi hellir
myndast? ÞaS sást glögt á hellis-
gólfinu, sem var tómt svell, aö
birnan hlaut aö hafa valiö þenna
staö skömmu eftir aö fór aö snjóa
aö haustinu. Fyrst haföi hún
troðið niSur snjóinn og lagst svo
í skjól við hólinn. Þar noröur frá
er skjóliö alt af aS sunnan veröu,
því að þar blæs norðanvindyr.
Þar haföi hún legiB nokkra daga
og látiö sig fenna. Hitinn af dýr-
inu og kuldinn aö utan höföu háö
baráttu milli sín, og viö þaö haföi
myndast klakaskel um hverfis
þaö. Aö því búnu hafBi birnan
brotiö varlega gat á klakaskelina
og myndað hýöismunnann, . sem
hún svo smástækkaði, þar til hann
var orðinn svo víöur, sem áöur
hefir veriS minst á.
Eins og kunnugt er, leggjast
landbirnirnir í hýöi á haustin í
fyrstu snjóum og liggja þar allan
veturinn þangaö til á vorin aö
snjóinn tekur ofan af þeim. En
ísbjörninn er ólíkur öörum bjarn-
dýrategundum aS því, aS hann
gengur út og inn um hýSi sitt all-
an veturinn, og i öndverðum Marz
mánuSi á vorin leggur hann vana-
lega til sjávar meS húna si»a, en
þeir eru þá oftast orðnir þriggja
mánaða og vel feröafærir. Ef
ráSist er þá á birnuna, reynir hún
jafnaSarlegast aö komast undan á
flótta meö húnana, og stundum
kemur það fyrir, aS hún lætur þá
skríða upp á hrygginn á sér og
hleypur svo með þá. Sjái hún aS
hún geti eigi sloppið undan óvin-
unum eöa ef hún hefir verið særö,
veitir hún mótstööu og þá mega
þeir biöja fyrir sér, ef þeir geta
ekki dauðskotið liana áöur en hún
nær til þeirra.
Sú er orsökin til þess aö birn-
urnar leggja út á hafísinn á vorin,
að þá eru þær aS leita uppi maka
sína. Sést á því aö þar eru ís-
birnir aftur ólíkir landbjörnunum.
Hinir síöarnefndu leggjast allir í
hýSi aö haustinu, en það er aðeins
ísbirnan sem liggur i hýöinu um
vetrarmánuöina,en karldýrið reik-
ar aftur á móti út um ísa allan
veturinn og lifir á feng sínum
þar, sérstaklega selkjöti.
Thos. H. Johnson,
lalenzkur lögtræðlngur og m&Ia-
færslumaCur.
Skrifstofa:— Room 83 Canada Lltf
Block, auCaustur horni Portagi
avenue og Main st.
Utanáskrift:—P. O. Box 1884.
Telefón: 423. Winnipeg, Man.
Hannesson & White
lögfræSingar og málafærzlumenn.
Skrifstofa:
ROOM 12 Bank of Hamilton Chamb.
Telephone 4716
in,
Illjóöandi börn.
Börn skæla ekki að gamni sínu,
og ekki heldur ætíö af því aö þau
séu svöng, eins og margar ungar
jmæður ímynda sér. Níu sinnum
’ af tiu gráta börnin af þeirri á-
stæöu, að maginn er i ólagi. Þá
mun mæörunum reynast Baby’s
Own Tablets ágætt barnameðal.
Fáeinar inntökur geta læknað þrá
látasta meltingarleysi, vindþembu
og uppköst, og sé þeim gefin inn
ein Tablet viö og viS halda þær
barninu heilbrigöu. Mrs. Mary
Pollock, Gawas, Ont., segir: —
tíaby’s Own Tablets hafa gert
barninu mínu mikiö gott. Þær
hafa gert þaö heilsugött og rólegt
og var þaö þó sískælandi áöur.
ÞaS er aö öllu leyti svo miklu viö-
ráöanlegra en áöur síöan eg fór
aS gefa því inn þfessar Tablets.
Nú situr þaS og híær og leikur
sér á meöan eg er viö vinnu
mína. HvaS er hægt aS segja
meira Baby’s Own Tablets til
hróss, en aö gefa þeim þenna
vitnisburö ?” Til sölu hjá öllum
lyfsölum, eöa sendar meö pósti, á
25C. askjan, frá “The Dr. Willi-
ams Medicine Co., Brockville,
Ont.”
Dr. O. Bjornson
£ Office: 660 WILLIAM AVE. TEL. 8»
Office-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h. i
House : 630 McDermot Ave. Tel. 4300
A^VW VSa)
Office: 6jo Willlam ave. Tel. 89 <
1 Hours:'3 to 4 &Í7 to 8 p.m,
Residence: 620 McDermot eve. Tel.4300'
WINNIPEG, MAN.
I. M. Cleghorn, M D
læknlr og yflrsetnmaður.
Heflr keypt lyfJabútSina & Baldur, og
heflr þvl sj&Ifur umsjön & ðllum meC-
ulum, eem hann lwtur fr& sér.
Ellzabeth St.,
BAEDUR, . MAN.
P.S.—íslenzkur túlkur vlB hendina
hvenær sem þörf gerist.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistur qg annast
um útfarir. Allur útbún-
aCur sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone 3oG
Páll M. Clemens,
bygífingameistari. ’
219 McDermot Ave.
WINNIPEG Phone 4887
ÞAKKARÁVARP.
þaö hefir því miður dregist alt
' f lengi að geta þess hvaö marg-
ir reyndust okkur vel Þegar við.
á síöastliinum vetri, urðum iye r
1 eirri sáru sorg, aö missa þrjá'
uppkomnar dætur okkar. Við
viljum þá fyrst nefna djákna
Fyrsta lút. safnaðar, sem geng tst
fyrir aö safna handa okkur pei-
ingum, $55.75 aö upphæö, og svo
síöan hafa á allan veg veitt okkur
margvíslegar velgjöröir. Félagið
“Gleym-mér-ei” gaf okkur tíu
dollara, TjaldbúSarsöfnuSur átti
dollara, og margir fleiri hafa veitt
IYT, Paulson,
selur
Giftingaleyflsbréf
JWapIeLcaf Renovating Works
Karlm. og kvenm. föt lituS, hreins-
uð, pressuö og bætt.
TEL. 482.
Píanó og Orgel
enn dviðjafnanleg. Ðezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
okkur hjálparhönd, sem viB ekki
nefnum hér. ViS biöjum almátt-
ugan guð að launa öllu þessu góöa
fólki alla hluttekningu þess í raun
um okkar, þegar því liggur mest
á þvi. Drottinn þekkir sína.
Winnipeg, 4. Apríl 1907.
ft^þilfríður iSveinsson,
Einar Sveinsson.
JExmib eftir
— því að —;
Eðdu’sByggmgapappir
heldur húsunum heituml og varnar kulda. Skrifið eftir sýniahon.-
um og verðskr& til
TEES & PERSSE, LJD.
^o»nts, WINNIPEO.