Lögberg - 16.05.1907, Blaðsíða 3

3
Ef smjöriS er rákótt,
mátt þú vera viss um
aS
Wi ndsor
mjólkurbús
salt
hefir ekki veriS brúkaS til
aS salta þaS meö—því
Windsor salt gefur jafn-
an lit.—Allir matvöru-
salar selja Windsor salt.
Sólaruppkoma.
Eftir Sveinbj.i Björnsson.
Og dalurinn lá niðri’ í dimmunnar
sjó,
þótt dag-geislar brúnirnar kystu,
því skuggarnir teygöu þar troll-
vaxna kló
frá tindunum út yfir lyngvaxinn
mó
,og myrkrún á marklendur ristu,
þars máttvana smáblómin gistu.
Og þögnin í skugganum lamandi
lá
sem legsteinn á dáinna gröfum,
svo dapurt var yfir dalinn aS sjá,
þar deyfðin og hljóSleikinn hvísl-
uSust á
meS ástleysis armleggja-vöfum
i ísköldum dimmunnar köfum.
>
Og náttdöggin lá þ_ar sem líkblæja
köld
á liljunum veikum og ungum,
sem mændu i gegnum myrkursins
tjöld,
og mér fanst sem svifu þar kvein-
stunu fjöld
í húmskuggans drotnandi drung-
um
frá dreymandi jatSlífsins tungum.
I
Ó, Sól, viS biSjum þig, himinsins
hnoss,
aS hrekja burt dalskuggann
þunga,
og láttu nú renna einn lifsstrauma
foss;
úr ljósgeislans veigum viS þráum
einn koss,
já, kystu burt dimmunnar drunga
svo dátt kveSi jarSlífsins tunga.
Og samstundis hýrnaSi heiSgeims-
ins kinn
og hafiS varS eldroSa slegiS,
því sólguSinn steig þar í anddyriS
inn
á ársölum himins, er gullmöttul
sinn
v hafsbárum hafSi hann þvegiS,
en húmtjaldiS burtu var dregiS.
Og dýrSlegt og fagurt var sjón
þá aS sjá,
er sólguöinn eldbogann stilti
og ljósörvum skaut út um loft-
hvelin blá,
svo leiftrandi glitstraumar knúS-
ust þeim frá,
sem geimdjúpiö floggeislum fylti,
en fjöllin meS árroöa gylti.
Og landið alt blasti viS bláheiöis
lind M
meö blikandi glótrafa-földum,
svo náttúran öll varö af unaði
krýnd,
því ylstraumar*runnu um dali og
tind
frá Ijósviksins logandi öldum,
sem ljómuðu’ á daggvöfum köld-
um. . i
1 i
Og bládaggar perla á blómunum
hló
í blíömála vormorguns friði,
en lilja hver brosti í Ijósgeislans
fró,
er ljómandi fegurð á hlíöarnar
dró
sinh lífhjúp í ársvalans iði
með ásthýrum blæhörpu kliöi.
Og dýrSlegt þá var yfir dalinn aö
aö sjá:
í daggfallins glitrandi tárum
skein lífsveig, er sólbrosið brynti
sér á,
en blómkrónur opnuöust liljun-
um á
og léku í blæsvifsins bárum
sem blikröst af demöntum klárum.
Og lækurinn kvaS þar svo kátur
í hlíö
mörg kvæði um rósirnar ungu,
en blómgýgjan ómaSi þakkarljóö
Þý*>
í þjótandi blænum svo viðkvæm
og blið,
en fuglarnir sólarljóö sungu
í samklið viö jarölífsins tungu.
—Reykjavík.
----o----
Úr sögu Kaupavogsþings-
ins 1662.
Nýjar heimildir.
Hér á eftir birtum vér merki-
lega skýringu á þeim þýöingar-
mikla atburSi í sögtt íslendinga, er
þeir sóru Friðrik 3. Danakonttngi
trú og hollustu í Kópavogi laust
eftir miðbik 17. aldar. Skýringar
þessar eru eftir ritstjóra ÞjóSólfs,
Hannes Þ’orsteinsson, gagnfróöan
mann í sögu íslands, og eru birtar
í Þjóðólfi 27. Marz þ. á. Þær
sýna þenna stórviðburð í öldungis
nýjtt ljósi, og töluvert á annan veg
og sennilegri en vakaS mun hafa
fyrir þorra landa vorra hingað til.
—ÞjóSólfur segir svo um þetta
efni:
“Þégar arfhyllingaeiSarnir voru
teknir á fslandi á Kópavogi voru
þar soldátar margir meS gevehr
[c: vopnaöir] (eg veit ei, hve
margirý; tók mag. Brynjólfur
nokkuö að tala við Bjelke um, aö
íslenzkir vildu ei gjarnan svo
sleppa frá sér öllum privilegiis
[c; réttindum] í annara hendur,
hvar til Bjelke ei ööru svaraði, en
benti honum til þeirra, er hring-
inn gerSu ('soldátanna^ og spurði
hvort ltann sæi þessa. Svo stakk
i stúf utn tergiversationem [c:
vífilengjurnar] og gekk hann
[c: Brynjólfur biskup] og aörir
liSugir til þess, er vera átti”.
Af þessu sést, sent ekki er áöur
kunnttgt, að Bjelke hefir haft her-
menn með sér og látið þá slá hring
um þingið í Kópavogi meSan hyll-
ingareiSarnir fóru fram. Þar hef-
ir það veriS hreint og beint um
ofbeldis- eSa kúgunarverk aö
ræöa, enda sést enn ljósar, aS svo
hefir veriS, af hinni frásögninni
um Árna lögmann Oddsson, sem
er enn átakanlegri en hin, en hún
er svolátandi:
“Á Kópavogi þá arfhyllinga-
eiSarnir áttu aS takast vildi Árni
lögmaöur fþá gamall oröipn^ ei
í fyrstu leiöast þar til. Stóð það
svo einn dag eöa þar um, aö hann
stóö streittur þar viS, tandem
minis cessit lacrymans [þ. e.
loksins lét hann grátandi undan
hótunuum] og sór svo með öör-
um”.
Neðan viö þessa frásögn skrifar
Árni Magnússon á blaðið: “Relatio
séra B. á Snæfuglsstööum”. Árni
hefir þvi skrifað liana eftir séra
Birni Stefánssyni á Snæfugls-
stööum ('móSurföður Finns bisk-
upsý, er dó fjörgamall 17x7, og
sjálfsagt hefir verið staddur á
Kópavogsþinginu við eiöatökuna.
því að hann var vígöur til prests
að Snæfuglsstööum tveimur árum
áöur (1660). Það er því enginn
efi á, aö frásögn þessi er sönn, og
er hún harla merk, þótt stutt sé.
hefir verið hreint og beint nauð-
ungarafsal. Væntum vér, aö sagna
ritarar vorir taki hér eftir þessar
stuttu skýringar til greina, er þeir
íita urn Kópavogsþingið 1662. Það
vr sannarlega tími til korninn, að
íslendingar njóti aö minsta kost’
sannmælis í þessu.”
CANADA NORÐYESTURLANDIÐ
“Eins og kunnugt er játuðust
íslendingar undir einveldi Friöriks
konungs 3. á þinginu í Kópavogi
28. Júlí 1662. Hefir^aö þing all-
frægt orðiö og oft til þess vitnaö,
sem hins svartasta bletts í sögu
vorri, siðan Islendingar gengu |Hefir mótspyrna Árna lögmanns
Noregskonungi á hönd á 13. öld.
Hefir það veriö til dæmis tekiS upp
á þýlyndi og vesaldóm Islendinga
á þeim timum, aö þeir hafi afsalaö
sér gömlum réttindum, og gengið
undir einveldisok Danakonunga, án
þess aö nokkur hafi haft mann-
rænu í sér á móti aö mæla. En
þetta er ekki rétt skoðun, og stafar
af því, aö frásagnir um þessa
þýðingarmiklu athöfn eru svo ó-
fullkomnar í • sagnaritum vorum
frá þeim tímum. Þaö verður ekki
annað séð af því sem nl jósr
annað séö eftir þvi sem hingað til
hefir veriö kunnugt, en aS alt hafi
fallið í ljúfa löð, engu ofbeldi ver-
iö beitt af hálfu höfuðsmannsins
Henriks Bjelkes, og engum Islend-
ingi þótt eiöar þessir nokkuö at-
hugaveröir. En þessu víkur nokk-
uö ööru vísi við, eftir áreiöanleg-
um sögnum, er eg hefi fyrir
nokkru fundið á lausum smáblöö-
um í safni Jón Sigurðssonar. En
blöð þessi eru meö eiginhendi
Árna Magnússonar, og eru stór-
tnerkileg á margan hátt. Tvö
þessara smáblaöa sýna einmitt, aö
á Kópavogsþinginu hafa þó aö
minsta kosti verið tveir menn, báð-
ir hinir ágætustu höfðingjar lands-
ins á sinni tíð, er þorað hafa aö
malda á móti Bjelke, þótt þeir létu
undan ógnunum aö lokum. Þ.ess-
ir menn voru Brynjólfur biskup
Sveinsson og Arni lögmaður
Oddsson. Af því aö frásagnir
þessar eru svo merkar í sjálfu sér
birtum vér þær hér oröréttar.
Önnur er svolátandi [skýringar
milli hornklofa]:
verið enn eindregnari en biskups-
ins, þá er höfuðsmaðurinn þurfti
heilan dag eða nálægt því til þess
að brjóta hana á bak aftur, auövit-
aS meö hótunum, eins og beinlínis
er sagt, ef til vill hótunum um em-
bættismissi, handtöku og jafnvel
pyndingar. Þaö var þvi engin
furöa, þótt hinir óæöri embættis-
menn væru ekki aö malda í móinn,
er þeir sáu, hversu helztu höfð-
ingjttm landsins voru vandaöar
kveðjurnar. En þessi * framkoma
þeirra Árna lögtnanns og Brynj-
ólfs biskups á Kópavogsþingi á aS
geymast í sögu vorri þeim til
sæmdar, en ekki aö gleymast. Þá
var Arni lögmaöur sjötugur, er
hann var á þessu þingi, og haföi
þá verið lögmaður 30 ár. Vildi
hann þá segja af sér lögsögunni í
þinglok (sennilega af kúgun þeirri
er beitt haföi verið af höfuðsmann
inumj, en allir embættismenn báðu
hann bréflega aö halda áfram og
^eröi hann það, en á alþingi árið
eftir sagöi hann algerlega af sér
og andaðist á Leirá 2 árum síðar
(10. Marz 1665J. Hann var hinn
mesti ágætismaöur og haföi al-
manna lof. Var lát hans “mörg-
um harmatíðindi og mæltu marg-
ir, að ei mundi svo ágætur lögmað
ur upp þaðan landslögum stýra eöa
slikur höfðingi koma á Eeirá”
fEsp. Árb. VII, 41)
Þessar tvær stuttu frásagnir um
Kópavogsþingið varpa nýrri birtu
á atferliDana viö eiðatöku þessa og
afsaka ekki alllítið þetta réttinda
afsal Islendinga, er þeir hafa sætt
svo höröum ámælum fyrir. Þjaö
Orðinn kryplingur af mjaðma-
gigt-
Leitaöi árangurslaust lækna, en
varö albata af Dr. Williams’
Pink Pills.
Mr. H. W. Awalt er nú einhver
helzti kaupmaöur í Hemford, N.
S. Fyrir fám árum síöan þjáöist
hann af hinni hræöilegu sýki,
mjaömagigtinni. Hann segir svo
frá:— “Þegar eg varS veikur átti
eg heima í Baker Settlement.
HviSurnar voru svo harSar, aö eg
mátti til aö hætta vinnu. Annar
fóturinn kreptist og eg varð aö
staulast áfram viS staf. Sársauk-
inn var óumræöilegur. Eg hafrði
engan stundlegan friö, hvorki dag
né nótt Sérhver stutid olli mér
slíkra kvala. sem þeir einir þekkja
er þjáöst hafa af mjaömargigt.
Eg leitaði til margra lækna, en
þeir gátu ekkert hjálpaS mér. Eg
var í raun og veru alveg orðinn
vonlaus um bata, þegar athygli
mín var vakin á Dr. Williams’
Pink Pills. Eg fékk mér sex öskj-
ur. Eg haföi nærri því brúkaö alt
úr þeim áður en eg fann nokkttrn
mun á mér. En eg fékk mér aðr-
ar sex öskjur og áöur en eg var
búinn meö þær, var ekki hinn
minsti snefill eftir af sjúkdómi
mínum. Ekki nóg meö 'þaö, eg
var aö öllu leyti miklu heilsubetri,
því eins og gefur aS skilja, höföu
hinar langvinnu þjáningar tekiS
mikiö á mig. Eg get ekki nóg-
samlega lofað Dr. Williams’ Pink
Pills. Eg mæli fastlega fram með
þeim viS alla sjúklinga." — Dr.
Williatns Pink Pills lækna mjaðm-
argigt einungis vegna þess, aö
>ær gera blóðið mikiö og rautt,
svo það mýkir og styrkir veiklað-
ar taugar. Þess vegna lækna þær
taugabilun svo sem gigt, riðu og
máttleysi. Þess vegna lækna þær
alla sjúkdómá. sem stafa af
þunnu og vatnskendu blóði. Þess
vegna gera þær þreytta, bugaSa
og volaða menn og konur fríska,
þolgóöa og styrka. En þetta geta
ekki nema ósviknar pillur gert, og
á umbúðunum um hverja öskju
stendur þeirra fulla nafn: “Dr.
Williams Pink Pills for Pale Peo-
ple.” Seldar í öllum lyfjabúðum,
eða sendar meö pósti, fyrir 50 ct.
askjatt.sex öskjur á 82.50.ef skrif-
aö er beint til “The Dr. Williams’
Medicine Co., Brockville, Ont.”
KEGLUR VIU LAVDTÖKíJ.
sectlonum me8 jafnrl tBlu, sem tllhejrra samhandsetjórnlnm,
1 Manltoba, Saekatchewan og Alberta, nema 8 og 26, geta fjölskylduhöfui
og aarlmean 18 4ra e8a eldrl, teklS sér 160 ekrur fyrir helmlllsréttarland.
Þac er aB segja, sé landlö ekkl &6ur tekl8, e8a sett tll s!8u af stJómXnaa
tll vlðartekju e8a elnhvers annars.
LVSIUTU.V.
Menn ntega skrlfa slg fyrlr landtnu & þetrrl landskrlfstofu, sem nast
llggrur landlnu, sem tekl8 er. Me8 leyfl lnnanrlklsr&8herrans, e8a lnnflutn-
inga umboBsmannstne 1 Wlnnlpeg, e8a naesta Domlnlon landsumbo8smanna
geta menn geflB öBrum umboS tll þess aS skrlfa slg fyrlr landL Innritunar-
gjaldis er 810.00.
HKötr ISRÍTTAR-SKYLDUR.
Samkvœmt núglldandl lögum, verBa landnemar aB uppfylla helaUhe-
réttar-skyldur slnar & elnhvern af þeim vegum, sem fram eru teknlr 1 eft*
irfylgjandl töluliBum, nefnliega:
I-—AB bða & landlnu og yrkja þaB a8 minsta kostl 1 sex mánuBl 4
hverju &rl 1 þrjú ftr.
y—Bf fa8ir (e8a móBir, ef fa8irinn er l&tlnn) elnhverrar persónu, seas
heflr rétt til a8 skrlfa sig fyrir heimlUsréttarlandi, býr fc búJörB I nágrennl
vl8 landlB, sem þvfiik persóna heflr skrlfaB slg fyrlr sem helmlllsréttar-
landl, þ& getur persónan fullnœgt fyrirmselum laganna, aB þvl er &bú8 &
landlnu snertlr &8ur en afsalsbréf er veltt fyrir þvl, & þann h&tt a8 hata
heimlU hjá föBur sínum eBa móBur.
S—Ef landneml heflr fengiB afsalsbréf fyrir fyrrl helmlllsréttar-búJörB
slnnl e6a sklrteini fyrlr aB afsalabréflB veröl geflB út, er sé undirrltaB I
samrseml viB fyrlrmseli Ðomlnlon laganna, og heflr skrifaB slg fyrlr siSari
helmlllsréttar-búJörB, þ& getur hann fullnaegt fyrlrmœlum taganna, a8 þvl
er snertlr &b.ú8 & landlnu (sIBari helmlllsréttar-bújör81nnl) &8ur en afsals-
bréf sé geflB út, & þann h&tt a8 búa & fyrri heimlllsréttar-JörSinnl, ef stSari
helmlllsréttar-JörBln er I n&nd vl8 fyrrl helmlllsréttar-JörBlna.
*
4.—Ef landnemlnn býr a8 staBaldrl & búJörB, sem hann heflr keypt,
teklB 1 erfBlr o. s. frv.) 1 n&nd vl8 helmillsréttarland þaB, er hann heflr
skrlfaB sig fyrlr, þ& getur hann fullnœgt íyrlrmælum laganna, a8 þvt ec
&bú8 & helmlllsréttar-JðrBlnnl snertir, & þann h&tt a8 búa & téSrl elgn&r-
JörB slnnl (keyptu landi o. s. frv.).
BEIÐM UM EIGN' ARBRÉF.
ætti a8 vera gerB strax eftlr a8 þrjú &rln eru ltBin. annaB hvort hj& nssstai
umboBsmannl eBa hj& Inspector, sem sendur er tll þess aB skoBa hvaS &
landlnu heflr verl8 unnl8. Sex m&nuBum &8ur verBur maBur þó a8 hafe
kunngert Domlnlon lands umboBsmannlnum t Otttawa þaB, a6 hann mtli
sér at blBJa um elgnarrétthm.
EEIÐBECNTN'GAR.
I
Nýkomnir innflytjendur f& & lnnflytjenda-skrlfstofunnl f Winnlpeg, og &
öllum Domlnlon landskrlfstsfum lnnan Manltoba, Saskatchewan og Alberta.
lelBbeinlngar um þa8 hvar lönd eru ðtekln, og alllr, sem & þessum skrif-
stofum vlnna velta lnnflytjendum, kostnaBarlaust, lelBbeinlngar og hj&lp tfl
þess aB n& í lönd sem þelm eru geSfeld; enn fremur allar upplýelngar vt8-
vikjandi tlmbur, kola og n&ma lögum. AHar slikar reglugerBlr geta þeir
fengiB þar geflns; elnnlg geta nrenn fengiö reglugerBlna um Btjðrnariönd
lnnan J&rnbrautarbeltlslns 1 Brltlsh Columbia, me8 Þvl a8 snúa sér bréflega
til rltara lnnanríklsdelldarinnar f Ottawa, lnnflytJenda-umboBsmannsins i
Winnlpeg. eBa tll einhverra af Ðomlnion lands umboBsmönnunum f M&ni-
toba, Saskatchewan og Alberta.
þ W. W. CORY,
Deputy Minlster of the Interlor
VILJIR ÞÚ ElGNAST
HEIMILI
I WINNIPEG EÐA GRENDINNI, ÞÁ
FINDU OKKUR.
VÍ5,seljum' með sex mismunandi skil
málum, Þaegilegar mánaðarborganir sem
engan þvinga, Hvers vegna borga öðrum
húsaleigu þegar þú gteur látið hana renna
í eigin vasa og á þann hátt orðið sjálfstaeð
ur og máske auðugur? Við kaupum fyrir
þig lóðina, eða ef þú átt lóð byggjum við
henni fyrir þig, eftir þinni eigin fyrirsögn.
Gerðujnú ;samninga lum Ibyggingu með
vorinu.
Kom þú sjálfur.'skrifaðu e8a talaðu við
okkur gegnum telefóninn og fáðu að vita
um byggiugarskilmálana, sem eru við allra
haefi
Provincial
Contracting Co. Ltd.
Höfuðstóll $150,000.00.
Skrifstofur 407—408 Ashdown Block.
Telefón 6574.
Opið á kveldin frá kl. 7—&
Úr júgrinu í fötuna,úr fötunni í könnur
National Creamery
£* Produce Compaoy
Limited, Winnipeq.
Þetta er hin auöveldasta, gróöavænlegasta, þægilegasta
og bezta mjólkurbúsaöferö í Manitobafylki.
Vér höfum fengiö orö á okkur fyrir hrein og góö viöskifti
og ætlum oss aö halda því.
Vér höfum ætíö borgaö hæsta verð og ætlum aö halda
því áfram.
Ágæti vörunnar frá okkur tryggir henni greiöa sölu.
Yöur er borgaö meö Express Money Order tvisvar í mán-
uöi—hinn 1. og 15.
Ekkert tap. Engin óþægindi.
Engar áhyggjur og miklu minni vinna,
Þetta er aö eins blátt áfram vinnutilboö, sem vert er aö
gefa gaum aö.
Sendiö oss fáeinar könnur til reynslu og þér munið veröa
áframhaldandi viöskiftavinur.
Skrifið ettir uppiysingum.
Ths
National Creamery & Produce Company,
*
Winnipeg, Manitoba.
Limited.
ZE^IRIEIISrTTXIIsr
allskonar gerö fljótt og vel, fyrir sanngjarna borgun á