Lögberg - 23.05.1907, Síða 6

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. MAÍ 1907

LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.

mála f ærzlumaður og
Mér þótti vænt um að heyra þaö aö faðir minn
væri vel efnaður, en einmitt fyrir þa« varð hann. mér
enn torskildari gáta en áSur. Mér kom til hugar að
skeð gæti, að Mr.'Grace gæti ef til vildi bent mér á
lykilinn að þeirri gátu.
“Mr. Grace,” sagði eg, “mér þætti vænt um, ef
þér vilduð segja mér alt, sem þér vitið um föður
minn.”
Hann hrökk dálitið við og leit svo framan í mig.
Hann hlýtur að hafa séð það á mér að mér var
full alvara, og spurði þessarar, spurningar eigi af
tómri forvitni.
“Eg skal segja yður það, sem eg get. Hvað
langar yður til að vita?
“Eitthvað um fyrri daga hans, og hversvegna
að hann hefir nú lifað í nærfelt tuttugu ár á þessum
óskemtilega stað. Hversvegna hann hefir enga
samblendni við annað fólk, hversvegna hann á enga
vini, ættingja eða námenni.' Og svo ætla eg að biðja
yður að segja mér eitthvað um móður mína.
Grace þagði æði-stund og sat hugsandi — en svo
tók hann til máls. Hann talaði hægt og gætilega
eins og hann var vanur, og vóg hvert orð, en eg varð
þess nú var, að ekkert bar á hinu einkennilega setn-
angalagi hans, né upptekninganna á þvi, sem hann
sagði Að öllum likindum talaði hann eins við mig
nú eins og hann talaði við skjólstæðinga sína þegar
mikið lá við. Alt til þessarar stundar hafði -
aldrei getað skilist, hvernig á því stóð, að hann hafði
getað orðið jafn-víðfrægur
hann var.______
“Mr Eifippu?,” sagði hann. “Eg heft oft hugs-
að um það og búist við því aö eitt sinn mundi að þvt
koma, að þér spyrðuö mig þessarar spurntngar, og
es hefi verið i vandræðum um hverju eg
svara yður. Eg hefi samt komist að Þetrr, nt^tr-
ctöðu að réttast væri fyrir mtg að segja yður svo
cinlæglega og hreinskilnislega frá. “"J
•X frXnr vðar eefur mer hetmtld t,l. Lg nei
hvi =em þér spurðuð um, en bemagrindtna, sem &
Lf’vður verðið þér sjálfur að klæða, efttr þvt, sem
g ' - ’• réttact Lifnaðarhættir foður yðar eru
yður symst retta t. Ltt ^ a8
mér jafn-óskiljanlegtr og yöur, og
gera okkur þá skiljanlega, vertum v,*^^
Li * ** ^
einkenmlegur nrahur m, ^ lcyti. Mír
nrönnum. sem eg íekkh og P* og dist a5
-ilettur ekkt annah • hug kumt s(.m han„ er
Einum mörgu og agætu S ^ skuluö ekki
búinn, og gct eg ^ h" ^ „isra honum „6 eg
thakla »*. memmg mm se s„, a ^ ^ ^
minmst a þau etn enn . einbeittni og
festa til a »t”“ """
obtfanleg aðvaranir og rað annara,
eigin brautir, þ gvo miklll tilfinntnga-
SWnt sem áður er t t> ^ honum en
maður, að almenmngsaht g g sem m„ndi
nokkrum öðrum manm. aft það
1 tint traust ef hann hefðt þa skoouu *
bhnt traust, ^ tortrygginn að eðl-
Hann flýr undan almenningsálitinu þangað, sem
það nær ekki til hans. Alt heimslífið fer fram hjá
honum, hann lætur sig það nú engu skifta, hann læt-
ur það eiga sig með öllum þess göllum, og lifir síðan
því einmanalega, óþægilega lifi sem eg, sem auðvit-
að er mikill starfsmaður, get ekki hugsað til nema
með hryllingi. Nú er eg búinn að segja yður alt, sem
eg má segja.”
Eg sat hugsandi. Eg var að velta því fyrir mér
hvaða glappaskot eða óhöpp’það hefði verið er eyði-
lagði lif ríkismanns. En Mr. Grace sagði ekkert
meira.
“En móðir mín?” spurði eg.
“Móður yðar þekti eg aldrei.”
“Hver var hún? Hvað hét húri?”
“Það get eg ekki sagt yður,” sagði Mr. Grace
, stuttlega.
“Lnni faðir minn henni?”
Já, mjög mikið, að eg held. Hjónaband þeirra,
þó Þa® v*ri ekki netna stutt, var hamingjusamt alt
til enda." . *
“Alt þangað til hún dó?“
“Já, alt þangað til hún dó,” svaraði Mr. Grace.
En hvað mér fanst það undarlegt, að enginn
skyldi virðast geta frætt mig neitt um móður mína
er dáiö hafi á ttngum aldri. Eg skildi Iitlu fróðari en
aður vtð Mr. Grace. Hánn hafði að eins lýst Iífi og
undernt foður míns fyrir mér, og gefið mér fullvissu
um, að hann væri rikur maður. Annað hafði eg ekki
grætt á þessari viðræðu.
En attl anna® aðgengilegra og ánægjulegra
nr'mTn, T ''T'"'.™ Bn',la J',ir lifss‘rf""
• nalgaðist nu óðum fulltíða aldur 0g átti
viondim, a5 « a5 njóta L„ndúl,alífsins *
L' le,í:", úcrljorgin á Albemnrle slræti oe
Hafíi ” haÍT Msbúnaíi.
cinn stífsTan„ hT ^"
borginni. er ieibbeiLi TTJZETT*.'
ustu tízku. I>að var v » , eft,r
Eundúnabúar voru aVreLjf
tízku nitjándu aldarinnar oV 3'mSa Úrdta
Því að hafa verið einn í þ2atöfc T ^
dálítið órólegttr yt:- c" - ’ J,» var auðvitað
aði tíl Mr. Grace
um það. Elzti
um fertugt, og var
kom
y«r fjárítpphæðum þeim, er eg vís-
J“r M V mg‘n orS
’[■ Grar<' sem nn var feminr,
oröinn á,itleg„r lögfr»i„
'""i. og
mer agætlega fvrir í m-m t • , S bl"nn aff koma
»*» var eiíki JZ' XjTZ"
>f •» « tei svo veí eg be L ;Træ8iSnám@' <»
af l"'i- a» cg vann.hr jZ Zl,*i SamvM“»
"m' aS skem» mer. Btafc,,,
og eg kyntist mörgtmi Fínn af • Þ Skj0tt V’",r
Victor. Hann VJ ’ f VUUTm mínilm flét-
%.**'!**«"
Mi. Hann var *«
skortir hann viljaþrek
vinna aftur það
syna
væri verðskuldað, og er ^ ^ gem hann treysti
isfari; en ef honum b S . Hann
mttndi hann aldrei gleym eöa > J * ^
er maður, sem finnur mtktð td sin, g S
nm sama sem dauði, en samt
rtíl aö bjóða heiminum birgmn og
- sem bann tapaði. Eg segi öldungis blatt afram fra,
-átn eg held að það sé alt satt, sem eg segi, Mr. htl-
ippus.“ . •
Eg kannaðist við ’ýms einkennin, sem hann benti
á og trúði honum til að hin, sem eg ekki þekti, værtt
sönn, svo aö eg samþykti það sem hann sagðt.-------
“Jæja, við skulum þá ímynda okkur — eg segt
a8 eins ‘imynda’ okkur, því að þér verðið að geta
yðttr til auka-atriðanna — að maður eins og Mr.
Noriis, sem eg hefi verið að Íýsa, hafi gert stórkost-
legt glappaskot á æskuárum sínum, að því er honum
hefir sjálfum .sýnst. Að hann hafi komist að rattn
um að það, er hann taldi sér líklegast til gleði og
hamingju, hafi. snúist honum til hárms og byrði.
Hann er orf stór upp á sig til að kvarta, of kjarklitiill
skulum við segja til að horfast i augu við heiminn,
með óhamingju-skuggann grúfandi yfir sér; hann
skortir hugrekki til að heyja baráttuna lengur. Hann
snýr bakinu við veröldinni með hrýllingi.
f't tvö eða þriú rit pft.V u^ °g V°n' þegar korrn'n'
kak-1 "a,8f miki» -pp‘0
og vonrm við að SDfa? hia honurrr, seni Dftarr
hegar drepfð var á dyr o^Tnn k makindum'
V«^.Mr.Esmcre;G;*™teme,»at
v ictor ,ók honum jveiin höndnn, 0... g,.
VaLiitínus! Ti,-.
'nn td manns, endæ
mri nanoirt. ffva:
manninn ?
Sa, sem inn kom, var hár maður
” mjög vin
og vingjarnlegt viðmót, jafnvel hjá bráðókunnugum
mönnum. Já, Valentinus var aðlaðandi. Eg get lýst
hári hans, augum, nefi, enni, yfirliti og allri ásýnd, en
mér er ómögulegt að lýsa fasi hans. Eg held þó
helzt, að sterkustu drættirnir í því hafi verið, hve
eðlileg framkoma hans var að öllu leyti. Brosið á
vörttm hans, þegar hann heilsaði, sýndist miklu ein-
lægara en á öðrum mönnum. Væri það vinur hans,
sem hann heilsaði, var það einlægt, í samræmi við
vináttu hans, og væri það ókunnugttr maður, þá var
hinu sama til að dreifa, því að Valentinits var einhver
mesti mannvinur, sem eg hcfi þekt, og hafði ánægju
af að kynnast sem flestum. Um óvini hans heyrði eg
aldrei getið. Eg held að hann hafi enga átt. Eg
hefi kynst fjölda manna, seifí gátu verið skemtilegri
að tala við,—fjölda manna, sem betur vortt gefnir en
hann, — en Valentintts hafði þó til að bera einn eig-
inlegleika, sem eg hefi ekki orðið var við, á eins háu
stigi, hjá nokkrttm öðrum manni. En það var að ná
samúð og velþóknttn karlmanna undir eins og þeir
sáu hann. I>að er líka i sannleika mikill ávinningttr
fyrir karlmanninn að hafa lag á að geta öðlast hylli
karlkynsins. Kvenhyllin er oss hlutfallslega mikltt
airðsöttari. — Valentinusi var liðugt um mál og rödd-
in einstaklega hljómfögur; og viðræðusnið hans ó-
brotið, létt og yfirlætislaust—hið sama við hvern sem
hann ræddi, háan eða lágan, ungan eða gamlan—og
að því er mér fanst að minsta kosti, fram ur skar-
andi ánægjulegt.
Eins og Iesandinn hlýtur að geta sér til, er lýsing
þessi bygð á þekkingu þeirri, sem eg fékk á honum
síðar. En nú þegar eg sá hann fyrst koma inn til
\ ictors, fann eg strax að hann ltreif mig mjög mik-
ið, eins og alla ókunnuga, og eg man eftir því, að
mér datt þá í hug, að þau kveðjttorð Victors, “að
hann kæmi með sólskin til okkar”, voru sérlega vel
viðeigandi og engar ýkjur, þó i óeiginlegum skilningi
væri. I>á runnti mér og í hug ummæli Prescotts um
Alvarado, í hinní Ijómandi skemtilegu bók hans,
Conquest of Mexíco." Og þá skildí eg einkar vel
hvers vegna Aztekarnir höfðtt kallað Alvarado “son
sólarinnar.”'
En þessi ungi maðtir var klæddur f smekklegan
svartan kjólbúning og skeín á drifhvítt skyrtubrjóst-
ið, og hann sat og reyktí værtan vindil með mestu á-
nægju. Búningur hans var á engan veg frábrugðinn
annara nýtízkuherra í Ltrrrdúnaborg, nema ef vera
skyldí í því, að ftann bar ffííri skarthringa err títt var
almerrt i þá dagat. Það var líka eíns og fingurgttllín,
gimstefmim settu,. færu Valenrtinctsi bettir err Ö8ra
fólki. f’að var eiins og þatt ættir þar heima. öll de-
mantarrrergð Esterfrazy mundf aídrei hafa vakfð þá
ætlun hj:á manni, a>9 Valentinns- væri ttppskafningur,.
eða steinoliuprinz.
“Jæja. Estmere;.”’ sagði Victor, “fræddu okkur nú
á því, hva’® þú hefir verið að gera alla þessa mántrðr.”'
“Eg hefi verið að ræna eina frúna til að skreyta
aðra. Eg' hefi verið^ að ná hrukfarm af einni til að
skreyta hina.” ,
“Talaðti dálítið greinilegar og rertu ekki að mrs-
brúka skáldskapargáfúna. Eg sé það á Norris, a®
honum er farið að þykja nóg unT þetta lgæfralcga
Iíkingarmál í þér.”
vinttms, “£g hefi þa Verið að skoða náttúruna sakir list-
’í arinnar—og verið að reyna að genc Iistina náttúr-

eða
ýmTO
"X'U--J/V. OVU dQ
þa hefir ekkert orðið úr myndaskiftunum?”
“Nei, það gat ekkert orðið úr þeim. Eg sé held-
ur ekkert efttr því. £g hata Gyðingana. Þér eruð
að horfa á hringinn minn, Mr. Norris,” sagði hann
þvi næst og sneri sér að mér.
Eg roðnaði. Mér fanst mér hafa orðið ókurteis-
isleg skyssa á. Hann hafði slegið út hendinni, eins og
td að leggja enn meiri áherzlu á Gyðingaóvild stna,
og það hafði glitrað á gimsteinana í gegn um tóbaks-
reykinn. „
Eru ekkt þreytulegar listamannshendurnar á
valentínusi ?” sagði Victor með meinhægri kýmni.
Eg skammast mín fyrir hringana,” sagði Val-
entinus nærri því auðmjúklega. “En mér er ómögu-
legt að vera án þeirra. Sað er meðfæddttr veikleiki
hjá mér, eða fágætt uppáhald á fögrum steinum. En
hvað er líka fallegra en saffír-steinninn?”
Hann horfði með ánægjtt á ljómandi stein af
beirri tegund, sem hann bar á hringnum á græði-
fingri.
“Kvenaugu,” svaraði Victor brosandi.
“Getur vertð, en þau kvenaugu hefi eg þó ekki
séð enn þá. En sjái eg þau nokkurn tíma, skal eg
falla fram og titbiðja þatt. Þangað til ætla eg að
halda áfram að leggja í kostnað til að afla mér þeirra
dýrgripa, sem Victor kallar “spjátrungslegt glingur.”
Þetta mundi kallaðttr uppskafningsháttur hjá
ollum öðrum en þér,” tautaði Victor, “og lýsa fylli-
Iega ósvikinni tildursnáttúru; en því er einhvern veg-
mn Þanntg varið, að þesskonar skraut situr ekki illa
á þér. Gimsteinar eiga vel við þína einkennilega
prúðtt ásýnd!”
Estmere tók átölum vinar síns með mesta lang-
lundargeði, og gerði enga tilraun til aö afsaka sig. &
“Syngdtt nú eitthvað fyrir okkúr,” sagði Victor
sem var hneigður fyrir músík, og gat stært sig af því
að hafa pianó í herbergjum sínum.
Hann Iét strax tilleiðast án þess aö afsaka sig
minstu vitund fyrir ófullkomlegleika sína. Hann söng
tvo eða þrjá gamansöngva Ijómandi laglega og með
miklu fjori. Röd dhans var prýðisvel söngæfð. Og
eftir að hann hafði spilað nokkur fleiri alþekt söng-
lög, sveiflaði hann sér alt í einu við á píanóstólnum,
og sneri sér að okkur, og fór að segja okkur ýmsar
smáskrítíur af nýáminstri Comwalt-ferð sinni. Lýs-
ingarnar hjá honum vortt smellnar og frumlegar, og
rir
fór nú að öfunda Victor af þessum vini hans.
mmn.
Þú kemttr með sóÚfan T“OTlinus| “Þ'essi skýring þínær litlu ljösari en hin fyrrfr
!>■* M Pomir „m hánó* "T *» « ** ”
ið manninrr ?” 1 annars al-f jæj-a> svo ag eg-brúki þau orð, sem þ ugetur
:! ekki misskilið, þá hefi eg dvalið í Cornwallhéraði og
uðust þeir kttnningjarnir með handablnS^-1-^ v'erÍS að gefa uPpdrættf af strondimTÍ bar "
jgarnlega.
kH 1 l ^ Cm ^ Ieikhásimt" sagði sá nýkomni, er
klæodttr var . letta yfirhö-fn trtan yfir kjLIfötin.
“Eg sá að Ijós var hjá þér, svo að eg Mlt að rétt-
ast væri að skreppa inn til þfa og láta þig gefa mér
vindil, og einhvern þorstadrykk.”
“Eg ætla þá að reyna að bregðast ekki því
trausti, sem þú barst til mín. Eg skal gera hvort-
tveggja. En lofaðu mér samt fyrst að gera þtg
kunnugan gesti mínum: ‘Mr. Estmere—Mr. Norris.”
Estmere leit nú framan í mig og rétti fram
höndina. Eg sá strax að hann var fríður sýnum.
Síðan fleygði hann sér úr frakkanum, e>g af sér hatt-
intim og settist niður í þægilegasta stólinn í stofunni,
og var auðséð að hann var þarna öldungis eins og
heima hjá sér.
Ertu þá í raun og vertt að hugsa um að verðæ
fistamaður?”
“Já, auðívitað er eg að hugsa rrm það. Eg veit
ckki betur, en að eg hafi verið hjá Mr. Salomon t
morgun, og fengið tilboð frá honttm um að færa hon-
um nokkra aí uppdráttem mínumv í væntanlegum
myndaskiftum.”
“Það var bærilegt fyrir Salomon. Hvað sagði
hann annars ”
“Hann sagðist aldrei hafa orðið eins hissa á æfi
sinni,” svaraði Estmere hlæjandi.
“Voru uppdrættirnir svo atvðvirðilegir?”
“Nei; hann sá þá aldrei. Eg gat auðvitað ekki
farið að drasla heilum btinka með mér, svo að eg hélt
að betra væri að hitta hann seinna í dag og fastgera
samningana. Karlgarmurinn bretti sig og bugtaði,
og bauð mér upp á loft, og kallaði mig “lávarðinn
Hann var hár vexti, eins og eg sagði áðan, og sinn” í hverju orði. Þú getúr víst varla ímyndað þér
fallega limaður, og á að gizka á tvítugsaldri. Hann ; svipinn, sem á hann kom, þegar eg sagði honum, að
var ljóshærður og bláeygur. Eg hefi oft verið að eg Væri ungur listamaður. “Þá hefi eg misskilið yð-
hugsa um það, hVað það væri öðrtt fremur, er gerði
ur hraparlega,” nöldraði hann. “Það stóð svoleiðis í
Valentinus jafn-aðlaðandi og hann var; hvað það var mtnu höfði, að þér væruð betur fallinn til að kaupa
sem olli því, að koma har.s vakti þegar í stað gleði myndir, en mála þær.”
Nú verð eg að fara; móðir mín vakir eftir rne
Ætlið þér að verða mér samferðg., Mr. Norris? ]
svo er, þá get eg Iétt undir nieð farkostina.”
“Heyr á endemi P hrópaði Victor. “Hefirðu lá
ið vagn bíða eftir þér allan þennan tíma? Þú má
vera orðinn heldttr en ekki stöndugur. HypíaSu b
strax á stað.”
Mér kcm það hálf-undarlega fvrir að bar
,aea « or6 í Þvi, inóðir" kl Z
eftir honum. Fáir ungir herrar á hans reki munc
hafat farið að geta um það. Estmere talaði'um þ;
eins og það væri ekki nema alvanalegt
., .h"0 fbr ekki me® honum. Herbergin, sem <
hjó L voru örskamt frá heimili Victors, og eg var or
mn svo hugfangmn af þessum nýja kunningja, ;
langaði til að heyra eitthvað metra um lt’an
Hann yf.rgaf okkur svo, og lofaði Victor að Uta ir
t.I hans v,ð fyrstu hentugleika, og eg get ekki nei
aðþvgað merfanst að það skyggja í herbergir
í^gar dyrnar lukust aftur á eftir honum.
“Hvaða maður er þetta?” spufði eg.
“Það er Valentinus Estmere, uppáhald allra, se:
þekkja hann. Er þér mögulegt annað, en að Iáta þ<
geðjast vel að honum Hann býr hjá móður simi
frú Estmere í St John’s Wood.”
“Eru þau vel efnuð?”
“Þau hafa nægileg efni til að lifa góðu lifi ef
tr þvt, sem eg kemst næst. Valentínus hefir meii
fe unclir höndum en ltann hefir gott af, sé það ætlu
hans að verða listamaður.”
“Á hann föður á lífi?”
“Eg veit ekki hvort faðir hans er lífs eða liðini
eg held samt að hann se dainn. Hann var einhver:
konar aðalsmaður og hét Estmere.”
“Hvers vegna ber sonurinn þá ekki titil ætta
innar?”
“Eg hefi heyrt sagt, að þau hjón hafi átt anna
son, eldri en Valentinus; en satt að segja veit eg ekl
ert um ættina; eg þekki engan af henni, nema Va
entinus. En eftir á að hyggja, þá held eg að hann s
einmitt náungi, sem hlýtur að falla þér vel í geð. O
eg er viss um, að engin þunglyndisköst þín standa:
nærveru hans.”
“Eg vildi að þú vildir koma með hann heim t
mín einhvern tíma.”
“Já, það skal eg gera. Bjóddu mér til miðdegi
eða kveldverðar, og þá skal eg taka Estmere me
mér.”