Lögberg - 14.11.1907, Blaðsíða 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 14. NÓVEMBER 1907
Alþingi og starf þess m. fl.
Það er ekki fjarri vegi að gefa
lítilsháttar yfirlit yfir störf síðasta
alþingis. Þaö er að ýmsu leyti
ekki ómerkilegt.
Fyrstu dagana er ekkert gert á
alþingi, .nema leggja frumvörp
fyrir þingið og skipa nefndir til
þess að ránnsaka frumvörpin.
Þetta gerist alt fyrsta hálfa mán-
uðinn eSa stundum lengur.
Þetta þing gekk auSvitaS á
sama hátt. Fjárlögin komu fyrst
og fóru síSast, eins og alt af er
vant aS vera.
Þegar þingiS hefSi átt aS fara
að starfa af alefli, þá kom kon-
ungskoman og dönsku þingmann-
anna. VarS þá feyknamikiS um
dýrSir, eins og vænta mátti. Þing-
ið frestaði Því að sjálfsögSu alveg
störfum síðast í Júlí og til 12. Ág.
eða því sem næst. Þenna tima
gekk alt í veizluhöld, ferðalög
austur aS Geysi og Gullfossi með
hátigninni og dönsku þingmönn-
itniUJi.
Kvilli einn afarslæmur hafði
gengið hér í bæ og nær í öllu land-
inu. Kalla vitrir menn þessa sótt
krossasótt. Vi-su margir það fyr-
ir fram, að þeir mundu verða
Þungt haldnir af þessari sótt, og
reyndu því til þess, að leita sér
eSa sínum lækninga fyrir fram.
Þess er t. d. getið um hinn “geist-
lega" yfirmann þjóðkirkjunnar ís-
lenzku, að hann hafi grunað þaS,
að marga þjóna kristninnar og
kirkjunnar hér á landi mundi sótt
Þessi leggja undir sig. Á hann að
hafa sýnt skrá yfir þá á við eig-
andi stað, en fékk engin meðul, og
ekki einu sinni nokkra von um
neitt slíkt.
Svo fór um sjóferð þá, að allir
gengu klerkar krossalausir eftir
konungskomuna.
Hins vegar voru allmargir aðr-
ir látnir hafa krossa, sem von var,
ýmist án þess að þeir eða aðrir
æsktu þess, eða fyrir þrábeiSni
sína. Það er hart, að neita sjúk-
um mönnum um læknishjálp, er
þeir eru að fram komnir.
En það versta við þessa sótt er
það, að menn hálfgert fyrirverða
sig fyrir það að hafa hana, eins og
sjúkdómur þessi væri einhver æru
. skerðing eða sýndi sérstaklega
. sjúklingsins veiku hliðar. Slíkir
sjúkdómar eru oft allra verstir, ef
sá sjúklingur er dulur, sem hlut á
að máli.
Enn voru þeir,er krossaðir voru
þótt ekki væru þeir krossasjúkir.
Fanst þeim heldur fátt um og
vildu sem minst um tala. NeitaS
gátu þeiC - ekki krossunum, þar
sem sjálf hátignin rétti þeim þá.
Slíkt hefSi sjálfsagt veriS kallað
ókurteisi.
Vegsemd fylgir vanda hverjum.
Svo fór um surna krossberana
nýju, að þeir þóttu ekki bera merk
in á þann veg, sem vera bar. Sum-
ir sáust með dinglandi danne-
brogskrossana dögum saman á
götunum, og sumir hengdu kross-
ana í "diplómata” sína, er þeir
fóru til morgunverðarins í Barna-
skólahúsinu. Þess er t. d. getið
utn einn alþektan þingmann, aS
hann hafi orðið frábærlega vand-
ræSalegur í morgunverði þeim,
þegar vinur hans.og ættingi sagði
honum, að svo ætti þetta ekki að
vcra. Riddarakross-merkiS ætti
hann aS festa , treyjubarminn, en
ekki hafa krossinn þar dinglandi
AS afstaðinni krossahríðinni hóf-
ust aftur þingfundir. Eftir öllu
aS dæma var máttur mjög af
mönnum dreginn eftir sumblin öll
og volkið.
Er það til marks, aS eldhúsdag-
urinn svo kallaður varS ekki fjör-
ugri en “kaffiselskap” meS “tönt-
um” og nokkrum “jómfrúm”.
Skúli hafði helzt orSið, en af því
aS mjög sótti hann svefn og geisp-
ar, varS lítiS úr stórvirkjum.
í efri deild hugsaði dr. Valtýr
sér að taka hefndir fyrir það, aS
eldhúsdagurinn varð svo daufur í
neðri deild. Hann hafði talið
saman alla “fjársóun” þings og
stjórnar og ritað á “rollu” einu.
Var “rolla” sú feikna þykk og letr
ið þétt. Rann doktorinn þá fram
og réðist afskaplega á ráðherrann.
KvaSst hann tala í nafni flokks
síns, minni hlutans á þingi, en all-
margir þingmenn úr þeim flokki
þóttust ekki eiga hér hlut aS máli
og vildu ekki verja þessa ræðu aS
öllu leyti. Svaraði ráðherra ræðu
Valtýs og varð sú snerra þeirra
allhörð og löng.
Mjög töluðu þingmenn, einkum
sujnir úr minni hlutanum, um
sparnað á þessu þingi. Ekki varð
þó vart við þaS, að sparnaðarglam
ur þeirra ætti sér djúpar rætur,
því að eigi voru þeir ósparir á að
koma fram með ýrnsar bitlingatil-
lögur, einkum handa kjördæmum
sínum. Ekki mundu þeir hafa
horft í það, að næla í nokkrar þús-
undir til brúar, vegarspotta eða
skóla handa kjördæmi sínu, ef Þeir
hefðu þar með haldiS sig kosn-
ingu að nær, næst er kjósa á ti!
alþingis.
Frumvörpin eru allmörg, sem
þingið samþykti. Þessi eru einna
tnerkust:
1. Lög um takmörkun á eign og
mnráSum yfir fossum o. s. frv.
2. Kirkjumálalöggjöfin öll. —
ÞingiS virtist vera mjög hrifið af
jþessari löggjöf. Einn einasti
maður, GuSm. Björnsson, hreyfði
eitthvað mótmælum gegn kirkju-
skvaldri þessu; og var næst því,
sem guSsmennirnir Þar ætluðu af
göflum að ganga. Nú eru prest-
arnir settir á landssjóð, prestaköll-
ttm fækkaS.
ÞaS er Þessu næst aS segja af
þinginu, aS fram komu margar
1) ingsályktunartillögur, sumar góS
ar, sumar hlægilegar og vitlausar.
Ein var um gagnskifti á dönskum
og íslenzkum bókum. Svo er mál
meS vexti, aS senda verBur íslenzk
ar bækur ókeypis til bókasafnanna
í Höfn, en Danir eru hins vegar
eigi skyldir að gjalda líku líkt.
Þessa tillögu báru þeir Jón Jak-
obssan og dr. Valtýr upp í efri
deild. Enn fremur kom GuSm.
Björnsson með þingsályktunartil-
lögu um stofnun háskóla á íslandi
og fékk hún vitanlega góðan byr.
Þá bar Lárus H. Bjarnason fram
tillögu um að skora á stjórnina að
efla landsbankann. 'Frægasta til-
lagan var Þó sú er GuSlaugur
GuSmundsson bar fram um náms-
skeið Islendinga á varðskipinu
danska hér við land. Guðmundur
Björnsson dró svo mjög dár að
þessari tillögu, aS hún varð sjálf-
kveðin niSur.
NeSri deild lék sér mjög að því
aS fella frumvörp. Þar féll kosn-
ingalagafrumvarpið, stjórnlaga-
breytingarfrumvarpiS, frumvarpiS
um höfn við SkerjafjörS o. fl.
Því var kveSið svo um neðri
deild:
Neðri deild er dreyra Þyrst
drepur eins og kettir,
leikur sér með frumvörp fyrst
og feilir svo á eftir.
Efri deild vann sér það til á-
gætis, að hún feldi frumvarp um
almennaú kosningarrétt, sem
stjórnin hafSi lagt fyrir alþingi.
Vill hún því enn Þá selja kosning-
arréttinn fyrir 4 krónur, eins og
gert var samkvæmt núgildandi
lögum.
Fyrir Reykjavík var þaS gert á
Þessu Þingi, að bæjarstjórnarlög-
gjöfinni var breytt eigi lítið. Al-
mennur kosningarréttur og kjör-
gengi til bæjarstjórnar. Kvenfólk-
iS hugsar sér heldur en ekki til
hreyfings og ætlar að hafa 4—5
kandídata til kosninga, að sögn.
Enn fremur á að kjósa borgar-
stjóra í Reykjavík, til 6 ára í senn,
meS 4,500 kr. launum, alt á bæj-
arins kostnaS.
í Þinglok bar svokölluS “atvik”
að höndum. Skilja allir, hvað þau
“atvik” eru og var úr þeim meira
gert, en ástæða virtist til.
Þetta þing var síðasta þing
þessa kjörtímabils. Að hausti fara
fram nýjar kosningar og verður
Þá margt breytt frá Því, sem nú
er. Þá á millilandanefndin fyrir-
hugaða, sem aldrei ætlaði að geta
fæðst í snmar, að hafajokið störf-
um sínum. Þá verða væntan-
lega komnar fyrir almennings
sjónir tillögúr og álit nefndar þess
arar, og eftir þeim fer kosninga-
hríðin að hausti. Vænta má þess,
að margir þeir þingmenn, sem nú
sátu á þingi, muni eigi verSa sýni-
legir á þingmannabekkjunum næst
er alþingi verður háS, enda lítill
skaði að mörgum Þeirra, eftir því
^sem Þjóðólfur segir, og líklegt er
að flestir muni Þjóðólfi sammála
í þessu atriði.
I ViStæka hreinsun þarf í Þing-
inu af báðum flokkum, og verður
sjálfsagt einhverjum útskúfaS viS
næstu kosningar, en þá kemur hitt
að fá aðra dálítiS skárri í staSinn.
Til alþingis er ætlað á fjárlög-
unum 50 þús. kr.. Nú stendur
þingið venjulega yfir 8 vikur eða
kring um 60 daga. Fyrir Því kost-
ar þingið upp undir eitt þúsund
kr. á dag, ef kostnaSinum er jafn-
^ aS á dagana. Hér í er inni falinn
ferðakostnaður þingmanna, og
verSur hann stundum nokkuS hár.
ÞaS er alveg eins og sumir séu þá
aS reyna aS tutla landssjóðinn
sem allra bezt Þeir geta. Einn
setti t. d. 10 kr. fyrir það að flytj-
ast til skips og aðrar tiu fyrir að
lenda hér í Reykjavík, hvort-
tveggja á degi og um hásumariS.
Og þessi maður var einn mesti
sparnaðarmaSur á þingi — í orði.
j Geta má þess, aS lítið sem ekk-
ert var ort á þessu Þingi, og voru
þó ýmsir hagmæltir skrifarar þar,
og líklega einhverjir þingmenn
lika. — Fjallkonan.
eignir séu lagSir jafn háir skattar
eins og þær, sem búið er á. Hann
er og á þeirri skoSun, aS bændur
eigi ekki aS bera álögur fyrir
framræslu á löndum sem gróða-
brallsmenn hafa til umráSa, heldur
eigi Það land sem nýtur góðs af
framræslu að bera kostnaðinn að
sínu leyti.
Þegar bæjarstæði stiga í verði,
vegna iSnaðar íbúanna þar og í
grendinni, þá vill hann láta leggja
skatt á hverja einustu lóS eftir
söluverði. MeS þvi telur hann
fást fé í sjóS úr bæjarstæSinu, og
þaS verði til Þess aS lækka álögur
á mönnum. Mr. Lamb heldur því
fram aS ef hægt sé aS sýna fram á
á að einhver gildandi lög séu
ranglát og óheillavænleg, þá eigi
sveitarstjórnirnar aS fara fram á
það við stjórnina að fá þeim lög-
um breytt. Sömuleiðis heldur hann
því fram að stjórninni sé skylt aS
innheimta skaSabætur af járn-
brautafélögum fyrir nautgripi þá
er þau félög grandi, en aS þaS sé
eigi viðurkvæmilegt aS ætla bónda
aS fá járnbrautafélög sektuS fyrir
það aS Þau drepi naut hans. Al-
múgamenn eigi lítiS undir sér, en
járnbrautafélögin mikiS. Þá krefst
hann og að félög er miklar land-
eignir hafa til umráða af óbygBu
landi, greiSi skatta af því hlut-
fallslega jafnháan og bændur
greiða af eignum sínum, og sé ekk-
ert tillit tekiS til þess, hvort félög
slik hafi margar fjórSungssektion-
ir eða fáar til umráða.
Skattgjald er nú $75,000 á ári,
og Mr. Lamb heldur því fram, að
fátækara fólkiS borgi of mikið en
ríka fólkiS of lítiS, og hann lofast
til aS ráSa bót á þessu meS því að
láta hina efnameiri bera álögurnar
hlutfallslega eftir efnahag þeirra.
Mr. Lamb er einn af fyrstu
landnemum í Plumas. Hann hefir
haft aðsetur hér í landi í rúm tíu
ár og hefir tekið drjúgan þátt í
vel ferSarmálum sveitarfélags þ essa
um síðastliðin fjögur ár. Hann
ætlar nú aS halda fundi svo víSa
sem hann fær viS komið.
Síðast liðið ár fékk hann mikinn
meiri hluta í nágrenninu viS sig og
hafði' því nær eindregiS fylgi i
þriSju kjördeild, og honum eykst
fylgi allsstaðar þar sem hann fær
færi á að tala til fólksins. SkæS-
an keppinaut á hann þar sem Mr.
William McKelvey í Gladstone er,
en þegar um þaS er aS ræða hve
góS málefni eru, sem hann berst
fyrir, þá væntir Mr. Lamb aS al-
menningur stySji sig til kosningar.
taka gilt skriflegt loforS frá hon-
um (notej upp á $30.00 sem
greiðslu á iSgjaldinu. Þegar næsta
iðgjald ýfjórðaj féll í gjalddaga
8. Jan. 1906 greiddi ÞórSur sál.
þaS ekki, en lét lifsábyrgðina
falla”, en nú, jafnvel þó engin
iðgjöld hafi veriS greidd í pening-
um af þessari lifsábyrgð í nærfelt
þrjú ár, hefi eg tekiS á móti ávís-
an frá félagiun að upphæS $970,
en þaS er full greiðsla á þessari
$1,000 lífsábyrgS, aS frádregnu
skriflega loforSinu, $30.00, sem
félagiS tók gilt sem greiSslu á iS-
gjaldinu 1905. Félagið hefir ekk-
ert af lífsábyrgðinni dregiS fyrir
aS halda henni uppi þau ár, er
maður minn greiddi engin iðgjöld
af henni.
Eg get ekki lofað félagið nóg-
samlega fyrir þaS, hversu vel því
hefir farist aS greiða þessar lífs-
abyrgðir, og liðlátsemi félagsins,
áreiðanlegleiki o g hagkvæmir
samningar, sem það býður, ættu aS
gera þaS aS verkum, að hver sem
hefir í hyggju aS kaupa sér lífsá-
byrgð taki hana hjá New York
Life. Eg er mjög þakklát félag-
inu fyrir þaS, hversu vel það hef-
ir gætt réttar míns og ySur Mr.
Olafsson, sem eruð erindsreki fé-
lagsins er eg sérstaklega þakklát
fvrir að hafa stutt að því aS ÞórS-
ur sál. keypti lífsábyrgð þessa.
Með vinsemd og virðingu,
Thorsteina Júlía SigurSsson.
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfræBlngur og m&U.
færslumaSur.
Skrlfstofa:— Room 3S Canada lÁtt
Block, suöaustur hornl Fortagt
avenue og Main st
Utanáskrlft:—P. o. Box 1364.
Telefón: 423. Wlnnlpeg, Man.
Dr. 0. Bjorn»onf *
Offick: 650 WILLIAM AVE. tel. 89
Office-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h.
House : 020 McDermot Ave. Tel. 4300
. wJ
Dr. B. J. Brandson.
v Office: 650 Willlam ave. Tel, 89
S Hours :F3 to 4 &\7 to 8 p.m,
I Rksidence: 620 McDermot ave. Tel.4300
? WINNIPEG,
ve. Tel.43oo
a, MAN. t
■^v^w/wO
; 1. M. CleghnpÐ, M D
læknlr og yflrsetnmaður.
Heflr keypt lyfjabútSina & Baldur, og
heflr þvl sj&lfur umsjón & öllum meC-
ulum, sem hann lwtur frá. sér.
Kllzabeth St.,
BAI.DUR, . MAN.
P.S.—Islenzkur tólkur viB hendina
hvenær sem þörf gerist.
Aövörun til móðurinnar.
Til eru óhlutvandir salar, sem
eru til með að stofna heilsu og
jafnvel lífi barnanna í háska, að
eins vegna Iítilfjörlegs stundar-
hagnaðar. Því til sönnunar má
benda á að uppvíst hefir orðið að
til eru eftirstælingar eftir Baby’s
Ovvn Tablets, sem boðnar eru til
kaups. Mæðurnar geta verndað
heilsu barna sinna með því að líta
nákvæmlega eftir að fulla nafnið
“Baby’s Own Tablets” og fjögra
blaða smári með barnshöfði á
blaði hverju standi utan á umbúð-
unum á hverri öskju. Kaupið ekk-
ert annað, því að þá getið þér átt
á hættu að stofna lífi barna yðar í
voða. Ef Þér g<tið ekki fengið
þær réttu töflurnar hjá lyfsala yð-
ar, þá skuluð þér senda 25ct. til
“The Dr. Williams’ Medicine Co.,
Brockville, Ont., og þá fáið þér
öskju senda með pósti.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistut og annast
um ótfarir. Allur ótbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarBa og legsteina
Telephone 3o6
Sveitarstórnarmál í
Westbourne.
óAðsent.J
Sveitastjórnarmál i Westbourne
eru nú farin að vekja athygli. Mr.
Lamb í Plumas, ritstjóri “The |
Standard”, er aftur í kjöri um
hreppstjórastöðuna. Hann hefir
sent ávarp til manna og lagt þar
fram stefnuskrár atriði sín og fært
ástæður fyrir þeim.
Mr. Lamb er kunnur fyrir um-
bótaskoðanir sínar á landeignum.
Hann heldur því fram, að jörðin
hafi verið sköpuð til þess að hún
yrði notuð, en ekki til þess að hún
gengi kaupum og sölum eins og
varningur væri. Hann heldur því
fram, að það sé rétt skoöun að
jörðin eigi aö vera handa þeim,
sem vilja nota hana. Hann fer
fram á, að á allar óbygðar land-
Annað þúsund.
Winnipeg, Man., 4. Nóv. 1907-
Mr. Christian Olafsson,
Winnipeg, Man.
Kæri herra.—
Mig langar til að þakka New
York Life félaginu fyrir það,
hversu það leysti af hendi greiðslu
á tveimur lífsábyrgðum, sem mað-
urinn minn sál., Þórður Sigurðs-
son, hafði keypt hjá því félagi. í
því skyni rita eg yður, sem eruð
erindsreki félagsins, þessar línur.
Þórður sál. hafði keypt $1,000.00
lífsábyrgð í félaginu 29. Janúar
1904, og greiddi hann fern iðgjöld
af þeirri lífsábyrgð. Eg hefi veitt
móttöku ávísan frá félaginu, sem
er full greiðsla á þeim $1,000.00,
er þessi lífsábyrgð nam.
En auk þess hafði Þórður sál.
keypt aðra lífsábyrgð hjá þessu fé-
lagi 8. Janúar 1903, nr. 3,368,165.
Þessi lifsábyrgð nam líka $1,000,
og greiddi Þórður sálugi tvenn
iðgjöld af henni. En Þegar Þriðja
iðgjaldið féll í gjalddaga 8. Janú-
ar 1905, þá átti hann ekki hægt
með að greiða það í peningum, og
var félagið þá svo greiðvikið að
KerrBawlfMamee Ltd.
UNDERTAKERS & EMBALMERS
229 Main Street, Winnipeg
Ráða yfir fyrirtaks sjúkravagni. Flj<5t og
góð afgreiðsla. Hvítur barnalíkvagn
FKRDIN.
J
Daglaunamaður! Hefir þú
nokkurn tíma hugsað um hvaö
yrði af Þér og þínum, ef launin
Þín hættu snögglega, t. d. ef þú
veiktist og þyrftir að fara á spít-
alann en kona og börn bjargast
upp á eigin spýtur?
Væri ekki betra, að vera í fé-
lagsskap, sem veitir Þér læknis-
hjálp og meðul fyrir fáein cent á
mánuði og auk þess fjárstyrk?
Slíkur félagsskapur er Odd-
fellow-reglan. Skrifið eða tal-
ið við
Victor B. Anderson,
571 Simcoe St.
Píanó og Orgel
enn óviðjafnaHleg. Bezta tegun4-
in sem fæst í Cánada. Seld með-
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO,
295 Portage ave.
1 PETKE & KROMBEIN
1
I hafa nú flutt í hina nýju fallegu bóð síua
j Nena Block. Þar selja þeir eins og áður
bazta tegundiraf nýju söltuðu og reyktu
I* kjöti.smjörgarBávöxtum og eggjum. Sann-
gjarnt verö.
Nena Block I5O Nena str_
PRENTUN
alls konar af hendi ieyst á
prentsiniðju Lögbergs.
Auglýsing.
Ef þér þurfið að senda peninga til ís-
lands, Bandaríkjanna eða til einhverra
staða innan Canada þá notið Dominion Ex-
press Company's Money Orders, ótlendar
ávísanir eða póstsendingar.
LÁG IÐGJÖLD.
ABal skrifsofa
482 Main Stf, Winnipeg.
Skrifstofur viðsvegar um borgina, Og
öllum borgum og þorpum víðsvegar um
lándið meðfram Can. Pac. Járnbrautihni.
Heldur úti kulda
| Heldur inni hita
IMPERVIOUS SHEATHINC
Er aftur komið á markaðinu og heildsölumenn yðar geta nó birgt yður af
þeim pappa, sem viðurkendur er að vera hipn B E Z T I byggingapappír.
TEES & PERSSE, LTD- Agents,
CALGARY ----- WINNIPEG ----- EDMONTON
„Brúkið ætíð Eddy’s eldspítur. “
Engin lykt
Dregur raka
I