Lögberg - 02.01.1908, Qupperneq 2

2.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. JANÚAR 1908.
Fréttabréf,
*
Laxdal, Sask., 10. Des. 1907.
Ritstjóri Lögbergs.
Kæri vinur!
Svo langt er nú siðan aö eg
skrifaöi Þér linu, aö eg býst ekki
viö aS vera framar i tölu frétta-
ritara þinna. Hinu á eg þó von á,
aS þú sért svo sátfgjarn, aS ljá
mér lítiö rúm í blaöi þínu, þegar
eg nú hygst aS gera yfirbót.
Svo margt er nú sagt í frétta-
pistlúm úr öllum áttum, um tíöar-
fariö næstliSiö vor og sumar og af-
leiöingar þess, aö eg sé ekki á-
stæöu til aö auka á ÞaS.
En eitthvaö var þaö í fari veör-
áttunnar, sem mönnum er viö-
kvæmt, því sjaldnast kemur okkur
saman um aS rétt sé frá sagt, þeg-
ar einhver hefir tekist þann vanda
á hendur aö segja opinberlega eitt-
hvaö um afleiöingarnar, sem uröu
víst misjafnlega kaldar.
Hér er sá etnn ókostur viö aö
stríSa, sem aö eins nýbyggjarnir
hafa af aö segja, en þaö eru sléttu
eldar haust og vor. AuSvitaS
liafa menn lært aö tryggja eignir
sínar fyrir þessari hættu, en því
veröur ekki ætíS viö komiS. Sér-
staklega eru þaö heystakkar út um
hagann, og uppskerustakkar á ökr-
um, sem ekki er búiö aö snúa viö
éplægjaj, sem menn eiga sífelt í
hættu. Og eitt er þaö, sem ekki er
hægt aö tryggja sér, og þaö er
haginn fyrir gripi manna. Slikt
er þó átakanlegt tjón, aö veröa
löngu áöur'en snjóar í beztu tíö aS
taka allan sína gripi á gjöf, og
geta ekki haft þá á haga fyr en |
nýtt gras er sprottiS næsta sumar.
Einn slíkur sléttueldur geisaSi |
hér yfir miSbik nýlendunnar rétt
eftir miöjan Október í haust, á
svo stóru svæöi, aö þaö mun vera
um 6—10 milur á hvern veg, og
var þetta flæmi alt brunniö og kol-
svart eftirskiliö á 5—6 klukkutím-
um. VeSur var þétthvast, svo eld-
urinn fór hraöar yfir, og var óviö-
ráöanlegri fyrir þaö. Fjöklamarg- j
ir bændur búa á þessu svæöi; flest
í=lendingar. Tveir bændur mistuj
heyafla sinn alveg, og hjá tveimur'
c'Srum brunnu hveitistakkar til stór
skaSa. ÞaS var fyrir framúrskar-
andi dugnaS cg snarræöi viöahvar,
aS ekki varS mikiö almennara og
átakanlegra eignatjón aö eldi
þessum.
Eldar þejssir eru tsvipleg sjón, I
eins og nærri má geta, þar sem I
logar í stórfeldri þéttri sinuflækju!
og á þurrum skógarbúskum. En!
mestu viöbrigöum veldur þó út- i
sýniö eftir á. Svo eyöilegt og ó-j
yndislegt er þá umhverfis, aö viS
sjálft liggur aö maöur óski eftir
snjóábreiöu.
Mér finst sem þessir næstliönu
og yfirstandandr timar muni vera
fyrir þá, sem hér setjast aö, einsj
og dálítil ímynd þeirrar tíöar, er
forfeöur vorir lituöust fyrst um'
eftir bújöröum og bæjarstæSum í,
skauta hinna íslenzku dala. Eftir
aö viö höfum komiS upp viöunan-j
legum híbýlum, fundiö og útbúiö
hæfilegt vatnsból, brotiö nokkrar
ekrur, og komist yfir fáa gripi til
aö lifa á, — þá erum viö nú farn-
ir aö finna tii sameiginlegra þarfa.'
Farnir aö sjá nauösyn félagsskap-
arins. í staöinn fyrir hof, goöa og,
goöorö, æ«kjum viö aö hafa skóla, |
safnaöarfélög og presta. Alt þetta;
fer hægt á staö. En vonandi kemst
ÞaS því betur áfram.
Skólarnir rísa upp hver á fætur
öörum, og hafa nokkrir þeirra!
veriS stundaöir næstliöiö sumar aö
vanalegum siS i Þessu landi, meö
öSrum oröum, veriö starfandi
veriö starfandi stofnanir S íöcú
stofnanir. — Fjögur safnaöarfélög
eru þegar mynduö í nýlendu þess-^
ari, og ná þó ekki likt því yfirj
hana alla. Einn prestur hefir num- j
iö hér land, séra Einar Vigfússon.
Hefir hann nokkrum sinnum far-;
iö um héraSiö, sungiö messur og
unniS fyrirliggjandi aukaverk.
Hér hefir og aS tilhlutun kirkju-
fé'agsms þjónaö um tima næstliS-
in tvö sumur, stúd. theol. Runólfur
Fjel(J-ted.
En nú er svo komiS, aS menn
Fréttir frá íslandi.
Akureyri. 26. Okt. 1907.
Fjórir vaskleikamenn bæjarins
þreyttu grisk-rómverska glímu
fyrir skömmu hér í bæ og var
glímt í 2 kvfld meS viku millibili.
Glímumennimir voru Jóhannes
Jósefsson, Kristján Hansen, Jón
Helgason og Mikkelsen slátrari
fdanskurj. HöfSu þeir ákveSiS
verölaunagrip handa þeim sem
ynni glimurnar; skyldi sigurveg-
arinn láta hann ^ftur af hendi ef
hann yröi yfirunninn hér í bæ í
glímum þessum. GóS skemtun var
aS horfa á glímur þessar og
reyndist Jóhannes Jósefsson lang-
snjallastur. Féll hann aldrei fyrir
leikbræörum sínum og hlaut því
aS sjálfsögöu verölaunin.
una ekki lengur jafn sjaldgæfri og
óhentugri prestsþjónustu.
Eins og skiljanlegt er verSa ósk-
ir og ástæöur safnaSanna aS sníS-
ast eftir hentugleikum prestsins
meir en góöu hófi gegnir. MeS
öörum oröum. Þegar prestinn
ber aS dyrum, verSur söfnuöurinn
aö vera ‘ meStækilegur fyrir störf
hans, hvernig sem á stendur, en
þaö munu allir kannast viö aö þá
er fyrirkomulagiö öfugt orSiS.j
Hitt er eölilegra, aö presturinn
geti veriS til, Þegar þarfir safnaS-j
arins útheimta. 1
Elzti, efnaöasti og framtaks-
samasti söfnuSurinn gekst fyrir
því nú í haust, aö kosnar yröu
nefndir í öllum söfnuSunum til aö
mæta á sameiginlegum fundi og
reyna aö koma á samtökum meS
aS ráöa einn prest til allra safnaö-
anna og launa hann sameiginlega,
hlutfallslega úr hverjum söfnuöi
viS Þjónustutíma þar.
Fundur þessi var haldinn aS
GarSar-skólahúsi Í3. 'Nóv. næstl.
Á honum mættu 11 fulltrúar fyrir
þrjá söfnuSina. FjórSi söfnuöur-
inn gat af sérstökum ástæöum ekki
sent fulltrúa á Þenna fund, en
gekk inn í félag hinna safnaöanna
seinna.
Eg var svo heppinn aö vera
staddur á fundi þessum, og mun
lengi minnast Þess, hversu alvar-
lega og hyggilega aö fulltrúarnir
réSu þar málum sínum.
Áf tillögum fulltrúanna var sem
eg kannaöist viö hiö arfgenga,
forníslenzka, djúphygna manneSli.
Mér var sem eg heyröi bergmál af
ráöum og tillögum þeirra Þor-
geirs LjósvetningagoSa, þegar
kristni var lögtekin á þingi, og
Eijnars fÞveræings, ^egar Ólafur
konungur helgi baö NorSlendinga
aö gefa sér Grímsey.
ÞaS var þegar skýrt fram tekiö,
af fulltrúunum, aö enginn safnaS-
arfélagsskapur næöi í raun og veru
tilgangi sínum nema safnaörfé-
lögin hefSu prest, mann sem væri
sérstaklega til þess læröur og hæf-
ur, aö tilleggja slíkum félagsskap
lifskraft og skilyröi. ÞaS væri
fyrirlitleg mótsögn i því, allra
minst sagt, hlægilegt kák, aö vilja
hafa safnaSarfélag til ómissandi
heillarikra áhrifa fyrir sálarheill
manna, en tíma engu til þess aS
kosta. -
ÞaS lýsti sér í umræöunum, aö
mikiö skortir á aS hin látlausa al-
vara, sem bezt viöheldur slíkum
félagsskap, sé nógu staöföst og al-
menn hjá fólki.
Má og nærri geta, hvort nokkr-
um félagsskap veröur hrundiö á
æöra stig meS þeim áhuga, sem
tosar mönnum einu sinni, mest
tvisvar á ári á mannfundi og offr-
ar Þá aö eins fimm til tuttugu
centum, til mannfélagsheilla.
Bændur hafa ekki tíma né tök á
Þvi, aö stofna né viöhalda sunnu-
dagsskólum, allra sizt yfir sum-
artímann, þann tímann sem þeir
þó eru bezt sóktir. Slikt er hlut-
verk prestanna, og þó þeir ekki
geti sjálfir kent á þeim skólum, þá
samt aö gangast fyrir því aö hæf-
ir kennarar séu til þess valdir, og
kenslan framkvæmd.
NiSurstaSa fundarins varS sú,
aS kalla prest fyrir þessa söfnuöi
næsta ár.
Friörik GuSmundsson.
öldi hrossa, 1—200 haföi
drepist í hafi í sumar á leiö héS-
an til Bretlands, meö skipinu
“Fridthjof”. SkipiS haföi hrept
afskaplegt óveSur og höföu kví-
arnar milli hrossanna brotnaS
sundur, er hestarnir slengdust á
þær. Hrystust svo hressin saman
í lestinni eins og ber í tunnu og
biöu bana af.
Eftirlitsmenn meö útflutningi
hrossa þurfa vandlega aö gæta
þess framvegis aö kvíarnar milli
hrossanna séú svo sterkar, aö þær
brotni ekki þó hrossin leggist á
Þær.
Einu sinni enn hefir maöur beö-
iS bana af því hann var ölvaöur,
Bjarni bóndi Bjartmarsson í
BorgargerSi í NorSurárdal í
SkagafjarSarsýslu reiS af SauS-
árkrók á laugardaginn annan en
var, ásamt syni sinum og voru
báöir ölvaöir. Pilturinn hafSi
sofnaö í sandinum vestan viö
HéraSsvatna-ósinn, en Bjarni var
ferjaSur á dragferjunni yfir hann.
Ferjan lagöi svo aftur yfir ós-
inn til aö sækja feröafólk, sem
beiö á vesturbakkanum, en þeg-
þegar hún er komin út á hann
miSjan, ríSur Bjarni út í ósinn og
þegar á sund. HeSturinn haföi
veriö dugnaöargripur og líklegur
til aö bjarga manninum yfir um,
en vegna Þess aö hann var drukk-
inn fór öll stjóm í handaskolum.
Bjargaöist hesturinn loks upp á
klett en, maöurinn hrökk af baki
og druknaöi. •— Bjarni heitinn
haföi veriö vaskleikamaöur, en of
hneigöur til víns.
Einar Jónsson fyrrum bóndi og
hreppstjóri á Sauöá í SkagafirSi
lézt 5. þ. m. aö heimili sínu á
SauSárkrók eftir langvarandi elli-
lasleik og þrautir. Hann var á
níræöisaldri. Um mörg ár bjó
Einar sál. rausnarbúi á Sauöá
meö konu sinni, Valgeröi Þor-
leifsdóttur, sem var kvenskörung-
ur hinn mesti; hún lézt fyrir
nokkrum árum.
t
Um 3,700 fjár hefir veriö slátr-
aö hér í haust í slátrunarhúsi
kaupfélagsins. HefSi oröiö á 5.
þús., ef ekki heföi ótíöin baggaö
í sláturtíöinni. Sumir seldu þá á
fæti eöa lóguöu fé sínú á annan
hátt.
/ /
Mislingar eru hér í fjöldamörg-
um húsum í bænum og hafa þeg-
ar borist á nokkura bæi í héraS-
inu.
Akureyri, 2. Nóv. 1907.
Tímar hafa ekki veriS í gagn-
fræöaskólanum nokkra daga sök-
um mislinga. HávaSi nemenda
veiktist um sama leiti og hafa
sumir þeirra orSiS allslæmir.
Tímar byrjuöu aftur á skólan-
um á fimtudaginn var.
Nemendur gagnfræöaskólans á
Akureyri veröa í vetur 52.
<0
Páll Hlalldórsson verzlunarstj.
Ásgeirs kaupm. Péturssonar verö-
ur verzlunarstjóri Gránufélagsins
á SiglufirSi. Tekur viö á nýári.
Mótorvagn Magnúsar Sigurös-
sonar á Grund kom hingaö um
síSustu helgi.
Akureyri, 9. Nóv. 1907.
Mislingar í fjöldamörgum hús-
um bæjárins og eru sum þeirra í
þann veginn aS ljúka sér af. eik-
in getur ekki talist væg, en enn
þá mun þó enginn hafa dáiö úr
henni hér í bæ. Komin er hún aö
því er kunnugt er út í Arnarnes-
hrepp og inn í Eyjafjörö og
noröur í Báröardal í Þingeyjar-
sýslu.
Enskt botnvörpuskip haföi legiö
á Sauöárkrókshöfn aöfaranótt 6.
þ. m. og slitnaöi upp í ofviörinu
sem þá var. Rak þaö fyrst upp
undir land og svo út fjöröinn og
bar þá upp á grynningar. inn af
svo nefndu Instalandsskeri og
festist þar. Var skipiö aö sögn ó-
brotiö er þetta var sett, en óvíst
um hvort þaö næöist út aftur.
Sýslumaöur Skagfiröinga haföi
faris fram í skipiö á mótorbát af-
líSandi miSjum degi, daginn eftir,
til þess aS vitja um mennina og
skipiö, en rétt eftir aö mótorbát-
urinn lagöi aftur frá skipinu bil-
aSi vélin í bátnum og gátu þeir
meö naumindum variö bátinn, aS
hann lenti á skerinu. Eftir nokkra
stund tókst þó aS géra viö vélina
og koma bátnum af staö, en þá
var rok svo mikiö aö báturinn
haföi sig ekki upp aS* kaupstaSn-
um og bar þá aö landi nálægt
Fagranesi nær mílu vegar frá
kaupstaönum og náöu þar land-
göngu.
Ræktunarfél. NorSurlands sendi
1. Nóv. tvo fulltrúa á deildar-
fundi félagsins um alt Noröur-
land. Páll Jónsson búfræöis-
kandídat fer um Fram-EyjafjörS
°g Þingeyjarsýslurnar og heldur
fundi í flestum sveitum sýslanna.
En Ingimar Sigurösson fer um
noröurhluta EyjafjarSars., Saga-
fjaröar- og Húnavatnssýslur og
heldur þar einnig fundi. *
Noröurland.
Matur
er mannsins megin.
Eg sel fæöi og húsnæöi. ‘-Meal
Tickets11, ,,Furnished Rooms“.
Öll þægindi í húsinu.
SWAIN SWAINSON,
438 Agnes St.
tír Vmsum áttum.
Fœreyingar
eiga í vök aö verjast meö mál
sitt. Danski embætta- og kennara-
lýöurinn hefir unniö allmikiS aö
Því í skóli dönsku stjórnarinnar
aS gera dönskuna aö aöalmáli í
eyjunum. Miölungi vel hefir þaö
Þó tekist, því Færeyingar tala
færeysku, en ekki dönsku, hver
viö annan. Nýlega var$ allmikil
deila á þingi Færeyinga út úr
kenslu í færeysku í skólum þeirra.
Danski flokkurinn í þinginu varö
þar ofan á, en töluvert varS Pat-
urson þungyrtur í garö hans.
“Danskan hefir bælt oss niSur
eins og einokunarverzlunin” .sagöi
hann meöal annars.
Einkennileg blaðaútgáfa.
I borginni Buda-Pest á Ung-
verjalandi er gefiö út blaS eitt
meö alt öörum hætti en annars
tíSkast meö blaöaútgáfur í heim-
inum. Kaupendur “blaösins”, ef
svo mætti kalli, eru ekki færri en
15,000, en þó er ekkert eintak af
blaöinu prentaö, aö eins eitt ein-
tak af því skrifaö.
Um borgina liggur net af tal-
símaþráöum, sem blaöiö eitt á og
notar og eru þræSir þess samtals
1,1000 enskar mílur aS lengd.
Skrifstofa blaösins er miöstöö
allra þessara talsímaþráöa, en
hvert heimili hefir sinn talsíma
frá blaöinu. “Áskrifendurnir geta
svo þegar þeir vilja hlustaö og
fengiö aö vita innihald blaösins.
Eru raddmiklir drengir látnir
sitja fyrir framan viötalstól miö-
stöövarinnar óg lesa hátt og skýrt
alt sem í blaöinu stendur.
Kl. 8 aö morgninum er talsím-
aö innihald blaösins þann daginn
og er þá ákveöiö hvenær aö deg-
inum skuli lesa upp ákveönar
blaöagreinar, sérstakar fréttir,
símskeyti frá útlöndum o. s. frv.
Þurfa menn þá aö gæta þess aö
hafa klukkur sinar réttar og koma'
stundvíslega aö talsíma sínum,'
því annars fá Þeir ekki aö heyra!
þaö er þeir vildu.
En ekki er nóg meö þetta, því
áskrifendunum er auk þess gefinni
kostur á aö hlusta á samsöngva,1
söngleiki og sjónleiki á leikhúsum
bæjarins. Hljóöiö berst Þá frá
leikhúsunum, um miöstööina, út
til áskrifenda blaösins. Ameríska
skáldiS og félagsfræöingurinn Ed-
ward Bellamy spáSi því á öldinni
sem leiö, aö í stórborgunum
mundu menn áriö 2000 geta hlust-
aö á samsöngva og söngleiki
heima hjá sér og hver fengiö aö
heyra þaö er hann vildi, á hvaöa
tíma sem hann vildi og eins nærri
sér eSa fjærri sér og hann vildi.
Hver veit nema sá spádómur ræt-
ist?
Þetta einkennilega “blaö” kost-
ar 7 aura á dag.
Norðurland.
T. W. McColm,
selur
Við og kol
Sögunarvél send hvert sem er um bæinn
Keyrsta til boða. Húsmunir fluttir.
343 Portage Ave. . Phone 2579
PLUMBING,
hitalofts- og vatnshitun.
The C. C. Young
71 NENA ST,
Phone 3609.
Abyrgð tekin á að verkið sé vel af hendi
eyst.
IsMnr PlmÉr,
G. L. Stephenson
118 Nena St.. - WINNIPEG
Rétt norðan viö Fyrstu
lút. kirkju.
HÁTÍDAMATUR
JÓLAMATUR
HANGIKJÖT gott og vel úti
látið fæst nú hjá CHR. OLE-
SON, kjötsala að 666 Notre
Dame St.
ALIFUGLAR og FISKUR alls-
konar með rýmilegu verði.
KOMIÐ og grenzlist um verð og
munið þér þá komast að raun
um að
Hverpi fáið þér
betri kaup.
Chr. Oleson,
Kjötsali.
Phone 6906. 666 Notre Dame
PETER JOHNSON,
PIANO KENNARI
við WINNIPEG SCHOOL OF MUSIC
Sandison Ðlk.
Main Str.„ Winnipeg
'J. C. Snædal
tannlœknir.
Lækningastofa: Main & Bannatyne
DUFFERIN BLOCK, Tel. 5302
Thos. H. Johnson,
íslenzkur l-ögfræSlngrur og málc
færslumaSur.
Skrlfstofa:— Room 33 Canada Llf»
Block, suðaustur horni Portagi
avenue og Maln at.
Ctanáskrift:—P. O. Box 1364.
Telefón: 423. Winnipeg, Man.
< Offick: 660 WILLIAM AVE. TEL. 89 r
< Office-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h. f
|j Hquse : 020 McDermot Ave. Tel'
Dr. B. J. Brandson. $
Ofkice : 650 Wllliam ave. Tel, 89
Hours : 3 to 4 & 7 to 8 p.m.
Residknck: 620 McDermot aye. Tel.4300
WINNIPEG, MAN.
i
I. M. ClegbOT, M D
læknir og yflraetnmaður.
Heflr keypt lyfjaböðlna á Baldur, og
heflr þvl sjálfur umsjón á öllum með-
ulum, sem hann lwtur írá sér.
Ellzabeth St.,
BALDUR, . MAN.
P-S.—ÍBlenzkur túlkur við hendina
hvenær eem þörf gerlst.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistur og annast
um útfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone
KerrBawlfManioe Ltd.l
UNDERTAKERS & EMBALMERS
229 Main Street, Winnipeg
Ráða yfir fyrirtak s-júkravagni. Fljót og
góð afgreiðsla. Hvítur barnalíkvagn S3
FERDIN.
I
Píanó og Orgel
enn óviðjafnanleg. Ðezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum. ___ ....
Einkaútsala: SZSff
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
PETKE & KROM^EIN
hafa nú flutt í hina nýju fallegu búð sína
Nena Block. Þar selja þeir eins og áður
bezta tegundiraf n/ju söltuðu og reyktu
kjöti.smjörgarðávöKtum og eggjum. Sann-
gjarnt verð.
Nena Block I5O Nena str.
PRENTUN
alls konar af hendi leyst á
prentsiniðju Lögbergs.
Auglýsing.
Ef þér þurfið að senda peninga til fs-
lands, Bandaríkjanoa eða til einhverra
staða innan Canada þá notið Dominion Ex- *
I press Company's Money Orders, útlendar
ávísanir eða póstsendingar.
LÁG IÐGJÖLD.
Aðal skrifsofa
482 Maln St„ Wlimipeg.
Skrifstofur viðsvegar um borgina, Og
öllum borgum og þorpum víðsvegar um
landið meðfram Can. Pac. Járnbrautinni.
Heldur úti kulda
I Heldur inni hita
IMPERVIOUS SHEATHINC
Er aftur komið á markaðinu og heildsölumenn yðar geta nú birgt yður af
þeim páppa, sem viðurkendur er að vera hinn B E Z T I byggingapappír.
TEES & PERSSEj L^d. Agents,
CALGARY ----- WINNIPEG ----- EDMONTON
,,Brúkið ætíð Eddy's eldspítur."
Engin lykt
Dregur raka