Lögberg - 01.10.1908, Blaðsíða 1

HEYRIÐ
LÖGLEYFT
BÆNDUR
Talsve/t margir bændur hafa keypt hluti í Home Bank, w
sem vér sögðum yður frá fyrir skemstu. Viljið þér ekkj Æ
leggja fé í GOTT OG ÓHULT FYRIRTÆKl, SEM GEF $
UR STÓRA RENTU? Skrifið eftir upplýsingum til vor J
um það.—Gleymið ekki að vér verzlum með korn í vagn* S
hleðslum og að þér komist að betri kjörum hjá oss en- W
nokkrum öðrum. Skrifið eftir upplýsingum til ^
The CraÍD Growers Grain Company, Ltei. X
WINNIPEG. MAN. *

KOL og VIÐUR
\\ D. E.Adams CoalCo.
1
* >
< •
< f
Vér seljum kol ogjvið í smákaupum frá
< f 5 kolabyrgjum í bænum.
( !
! 'i Skrifstofa: 2241 BANNATYNE AVE.
!! WINNIPEG.
^ett<ttttttttttttttttctttttccct<
21. ÁR.
II
WINNIPEG, MAN., Fimtudagiiin
1. Október 1908.
NR. 40
D. C. Cameron,
þingmannsefni liberala í Winnipeg.
Libera! fulltrúarnir, sem valdir
vonu á mánúdagskveldiC, útnefndú
Þingmannsefni hér i Winnipeg á
fundarsal liberala á Notre E)ame
ive. á þritSjudagskveldiö. Til þess
var ernum rómi kjörinn D. C. Cam-
eron, forseti Rat Portage viSarsölu-
félagsins, mabur atS öllu gótSu kunn-
ur, og hefir veritS þingmabur fyrr-
um i Ontario, en fLutti hingaC til
bæjar fyrir fimm árum og hefir
dvalitS hér sítSan. Fundarsalurinn
var troiSfullur og áhugi fundar-
manna og þatS mikla traust, sem
þeir létu í ljósi á nýkjörna þing->
mannsefninu sýndi berlega atS þeir
telja honum sigurinn alveg vísan.
Fréttir.
AlþjótSaþing var sett í Washing-
ton, D. C., til aiS leggja á rátS um |
atS hamla útbreitSslu tæringarsýkinn- j
ar. Mættu þar fulltrúar frá flest-
öllum löndum hins mentaha heims.
sýkin bærist inn
frá Rússlandi.
yfir landamærin
HundratS manns kvatS hafa farist
á skipi sem strandatSi vitS Wrangel
á Alaska á fimtudaginn var. Ör-
fáir komust lífs af.
ÓfritSlegar kvátSu horfurnar vera
i Portúgal enn þá, og kváiSu bætSi
konungssinnar og lýiSveldismenn
hafa þann vitibiinatS, sem þeir bú-
ist vitS stjómarbylting. LýtSveldis-
menn kvátSu hafa klerkalýtSinn metS
sér og flytja þeir vopn og verjur í
klaustrin.
Frá i.—ió. f. m. seldi Dominion-
stjómin samkvæmt nýjiu; landlögun-
um heimilisréttarleyfi á 4,589 lönd-
um og 5,386 lönd meiS vissum skil-
yriSum f'pre-emptionj, þeim sem
áiSur höfiSu tekitS sér lönd. Alls hef-
ir hún þannig selt landnemum í
hendur á þessum tima 10,895 sec-
tionar-fjórtSunga, etSa 1,743,000 ekr-
ur. Inn hefir komiiS fyrir þessa
sölu um $3,000,000, sem varitS veriS-
ur til aiS byggja Hudsonsflóabraut-
ína.
Wilbur Wright loftsiglingamanni
amerískum tókst 22. f. m. atS halda
flugvél sinni lengur i lofti uppi en
nokkrum manni hefir hepnast hing-
atS til. Vélin var 1 kl. og 31 mín. á
flugi og fór á þeim tíma sextíu og
rina mílu. Um tíu þúsund manns
roru vitSstaddir aiS horfa á flugfertS
þessa og fanst mikitS til ium.
Fylgismenn Castro forseta i Ven-
ezuela hafa nú tekib aiS gangast
fyrir þvi, atS fá til vegar komiiS, aiS
Castro veriSi látinn halda forseta-
embættinu æfilangt.
VerzlunarviiSskifti Canada og
Nýja Sjálands eru mikiiS atS aukast. I
Ibúar á Nýja Sjálandi keyptu sítS-1
astliiSiiS ár vörur frá Canada fyrir
205,536 pund sterling, og sýnir þaiS
aiS vitSskiftin hafa rúmlega ferfald-
ast sítSan 1902.
------------
ÞatS hefir merkast gerst í kosn-
ingabardaganum i Bandaríkjunum
06 Haskell rikis’stjóri í Oklahoma,
sem var féhiröir Demokratanefndar
innar, sem fyrir kos^iingiunum stend-
ur, hefir sagt því embætti af sér
vegna þess atS Hearst ritstjóri haftSi
borib á hann ati hann heftSi reynt til
atS múta dómara til atS láta mál gegn
Standard Oil félaginu í Ohio falla
nitSur. Haskell kvetSur þetta tilhæfu
lausan uppspuna. en sagíSi af sér til
þess a!5 þafi gæti ekki á neinn hátt j
spilt fyrir flokknum ef grunur léki
á þvi atS hann væri sekur. Ridder j
heitir sá, sem hefir veritS skipatSur í
hans statS. Sá var átSur ritstjóri atS
þýzku blatSi í New York. — Nú hef-
ir Roosevelt forseti kastatS sér inn í
kosningabaráttuna og veður fram1
og leggur á bátSa bóga. Bryan hef- |
ir gengit5 á móti honum ótrautSur og |
svaraö honum ortSi til ortSs. Þetta
er í fyrsta sinni sem nokkur forseti j
hefir hlutast til um kosningu eftir-
manns síns og mælist því þetta til-
tæki Roosevelts misjafnlega fyrir.
Taft hefir veritS a?S feröast og
halda rætSur þessa sitSustu viku, en
svo var liann ortSinn hás þegar
sitSast fréttist, atS hann gat lítitS etSa
ekkert látitS til sín heyra og gertSi
því mest atS sýna sig fólkinu. —
Málmraust Bryans hefir sama
hljóminn og í fyrri kosningaleiB-
angrum hans.
Sænski landkönnunarmatSurinn,
Anders Hedin, hefir nýlega fertSast
alla leiiS yfir Tibet í Asíu, frá nortS-
vestri ti! sutSausturs. Hann lagtSi á
statS í feriS þessa í OktóbermánutSi
1905. Ætlun lians var atS kanna
TibetlanditS, sem enn er eigi kannatS
til neinnar hlítar af Evrópumönn-
um. Fréttist svo ekkert af honum
langan tíma, og bjuggust menn vitS
aiS hann heftSi látitS þar líf sitt.
Hann varö atS fertSast i dularbún-
ingi innlendra manna. Hedin fann
fjallaklasa mikinn, er liggur sam-
sitSa Himalayafjöllum, tvö þúsund
milur langan frá austri til vesturs.
Hann fór yfir fjallgartS þennan oft,
og voru skörtSin er hann fór þar
yfir 3,000 fetum hærri en sköriSin í
Himalayafjöllin.
Kosningatíðindi.
Hinn 18. f. m. hélt Hon. Frank
Oliver rætSu í Dauphin. Þar benti
hann á hvaöa erindi þjótSlöndin
mundu eiga i hendur conservatíva
flokksins, og las upp fjölda bréfa,
sem faritS höftSu á milli innanríkis-
stjórnardeildarinnar og gætSinga
hennar undir conservatívu stjórn-
inni. Þau' voru fLest um ívilnun-
arbeitSnir um vitSarhöggsleyfi til
handa stjórnargæöingunum, og
brask stjórnardeildarinnar í atS láta
þessa vini sína fá ÞatS sem þeir
æsktu eftir. Milligöngumenn í
þessu makki voru metSal annara
ýmsir heldri conservatívar hér i
fylki svo sem Rogers og Daly, sá
er nú sækir móti Sifton um Bran-
donkjördæmitS
Liberalar í ölLum kjördæmunum
fjórum hér í bænum héldu flokks-
fundi á mánudagskvelditS var, til atS
velja fulltrúa til atS útnefna þing-
mannsefni af sínum flokki. í West-
Winnipeg var fundurinn haldinn atS
117 Nena stræti, í “Bardal Block”
og var hann mjög vel sóttur. For-
seti fundarins var W. H. Paiulson.
RætSur fluttu T. H. Johnson þing-
matSur, J. W. Dafoe og ýmsir fleiri.
í fréttum frá Ottawa er þess get-
iiS a?S kjörskrárnar séu nú því nær
fullgertSar og vertSi sendar út í
næstu viku.
ALBERTA (7).
/ Victoria—H. A. White.
• 1 Edmonton—Hon. Frank Oliver.
/ Strathcona—Dr. W. Mclntyre.
/ Rcd Decr—Dr. Clark.
j / Calgary—Dr. Stewart.
/ Macleod—B. McDonald.
11 Medicine Hat—W. C. Simmons.
BRITISH COLUMBIA (7).
/ Nanaimo—Ralf Smith.
/ Victoria—Hon. Wm. Templeman.
j/ Neiv Westm.—R. Jardine.
j / Vancouver—W.W. B. Mclnnis.
1 Comox-Atlin—W. Sloan.
j/ Yale-Cariboo—Duncati Ross.
1 / Kootenay—Smith Curtis.
krapahriöjum, svo atS gránaiSi í rót
á þritSjudaginn.
íslenzki líberalklúbburinn heldur
fund á nýja samkomusal klúbbsins
667 Sargent ave., upp á loftinu yfir
bútS P. S. Andersonar. Þar vertSa
embættismenn klúbbsins fyrir næsta
ár kosnir.
Mrs. B. Thorbergson frá Thing-,
valla-nýlendu kom til bæjarins á
mánudaginn var. Hún kom hingatS
til lækninga; meiS henni kom Mrs.
S. Bjarnason.
í þessari viku, sent er aö líiSa, eru
(í þrem hinum síiSastn. kjörd. er haldnar samkomur í öllum Mótmæl-
kosn. sítSarJ.
ÚR BÆNUM.
Kvenfélag Fyrsta lút. safn. ætlar
að liafa bazar þ. 27. og 28.
Auglýst nákvæmar siiSar.
Tvö herbergi óskast til leigu frá
mitSjum Október. Lögberg geíur
j upplýsingar.
enda kirkjudeildunum hér í fylkinu
til atS glætSa áhuga manna á sunnu-
dagsskólamálinu. Ein slík sam-
koma var haldin i kirkju Fyrsta lút.
safnaiSar á sunnudaginn var í statS
sunnudagsskólakenslu þann dag.
þ. m. Fyrst var lesinn 23. DavítSs sálmur
og bæn flutt og sálmar Siungnir.
Fjórar stuttar rætSur voru haldnar
um sunnudagsskólamáliiS. Sams-
konar samkoma veriSur haldin ann-
a?S lcveld fföstud.’J
Conservatívar i þremur kjördæm-
um hér í Winnipeg liéldu fundi á
mitSvikudagskvelditS var og völdu
fuJltrúa til atS útnefna þingmanns-
efni í Winnipeg.
ViiSskiftavinir Kristofers Ingj-
aldssonar úrsmitSs, eru beiSnir aiS
vitja muna, sem þeir eiga hjá hon-
um, á verkstofu G. Thomas atS 659
William ave.
Samkoma sú, er djáknar Fyrsta
lút. safnatSar stóöu fyrir, og auglýst
var i siöasta blaöi, fór fram á
þriöjudagskveldiö var í sd.sk.sal
kirkjunnar. Mjög var samkoma
þessi uppbyggileg, og átti skiliö aö
Þcir feögar Jónas og Hjörtur . fleiri heföp setiö hana en þar voru.
Leó frá Selkirk komu hingaö á Samskotin til líknarstarfsemi safn-
mánudagitin. Hjörtur á leiö til aöarins, sem tekin voru, höföu veriö
Chicago til framhaldsnáms á presta- mjög myndarleg frá ekki fleira
j skólanum þar. | fóJki.
Minneota Mascot segir aö Carl J. | Djáknar Tjaldbúöarsafnaöar aug
Olson hafi fariö suöur til Chicago á dýsa myndasýning, sem haldin verö-
Hon. T. M. Dalv, sem conserva- j prestaskólatin lúterska þar í siöustu 'ur 5 þ m } kirkju þeirra, til arös
líknarstarfi safnaöarins.
tivar útnefndu i Brandon til aö viku-
Þjóöverjar og ítalir liafa í sam-
einingu skoraö á Hollendinga aö
boöa til alþjóöa friöarfundar í
Hague, sem veröur líklega halditin
næsta ár, til aö ræöa milliríkjamál.
Einskonar friöarmálafundur var
lialdinn í Berlin á Þýzkalandi fyrra
mánudag. Þar voru saman komnir
ttm tuttugu þústtnd þýzkir verka-
menn, til aö taka á móti fulltrúum
er þangaö voru kontnir, sendir af
verkamannaflokkinum á Bretlandi.
Fulltrúarnir skoruött á þýzku verka
mennina aö veita fylgi sitt til aö
styöja aö því. aö krafan um hernaö-
arafnám og aö deilumál ríkja yröu
lögö undir geröardóma. Hvoru-
tveggja flokkarnir voru mjög á-
hugafullir fyrir friöarmálinu.
keppa um þingkosningu viö Sifton,
lýsti tollmálastefnu sinni og flokks
síns á þessa leiö, á fundi sem hann
liélt þar meö kjósendum nýlega:
“Conservativi flokkttrinn fylgir
sömu stefnunni ({ tollmálum) nú
eins og áöur. Eg er verndartolls-
maöiur. Eg var þaö fyrst þegar eg
leitáöi fulltingis hjá yöur til kosn-
ingar 1887, óg eins 1891. Stefna
mín er óbreytt og óbreytanleg.”
Þó aö conservatívu foringjarnir
foröist oftast að tala um tollmála-
skoðanir sinar nú um þessar mund-
ir hér í Norðvesturlandinu, þá sýna
þó svona yfirlýsingar. sem líklega
|skreppa óviljandi upp úr þeim
stöku sihnum, Jivernig þeir eriu. inn
viö beiniö, og á hverju almenning-
ur megi eiga von ef þeir ná völdun-
um: hækkuöum tollum á lífsnauð-
synjum í verndarskyni fyrir verk-
smiöjueigendurna.
Síöasta miövikudag 23. Sept. lézt
F. M. Anderson aö heimili sín.u í
Marshall, Minn. Jaröarförin átti
frarn að fara 25. f. m. segir Minn.
Mascot.
Islenzku-kenslan við Wesley.
Stefán Kristjánsson kaup.naöur
Pine Valley var hér á ferö
helgina i verzlunarerindum.
Stjórnarnefnd Wesley College
hélt fund meö sér á þriðjudags-
kveldiö var. Þar var lesið upp bréf
frá kirkjufélaginu islenzka um aö
lenzku þegar samningarnir
kirkjufélagiö væru útrunnir.
viö
um jþaö ætlaöi aö leggja niöur íslenzku-
i kennaraembættiö viö þann skóla, aö
-------- liönum næsta vetri. Nefndinni þótti
Á ráðaneytisfundi i Ottawa 25. f. bezt væri aö ákveöa þegar í
m. var ákveöið aö •‘Thanksgivings staö hvort islenzkukenslu skyldi
I Day” í ár skyldi vera mánudaginn haldiö áfram aö ári liðnu, svo aö
9. Nóvember næstkomandi. Þaöeríþeir, sem hafa gert íslenzkuna aö
! og fæðingardagur Bretakonungs. ! námsgrein sinni gætu vitað vissu
sina um það, hvort þeir gætu haldiö haldinn
íslenzkur liberal fundur.
Á fimtudagskveldiö hélt íslenzki
liberal klúbburinn ársfund sinn í
samkomusal Goodtemplara og var
hann allvel sóttur. Á fundi þessum
voru tilnefndir embættismenn fyrir
næsta fjárhagsár klúbbsins, eins og
hér segir;
Fyrir forseta:
J. J. Vopni,
Dr. B. J. Brandson,
Ámi Eggertsson.
Fyrir vara-forseta:
J. J. Bildfell,
M. Markússon, ,
Thordur Johnson, v
J. A. Blöndal.
Ritari;
Sv. Sveinsson,
Gunnl. Jóhannsson,
Magnús Johnson,
M. Paulson,
Sigiurjón Sigurðsson.
Féhi -.röir:
Paul Johnson,
Sigurj. Sigurösson.
Magnús Johnson fcontr.J
Magn. Johnson.
Framkvæmdarnefnd;
Peter Anderson,
Th. Oddson,
Thos. Gillis.
Jakob Johnston.
Gunnar Sigurösson.
Jón Skagfeld,
M. Paulson,
Gísli Goodman,
Davíö Jónasson,
Ormur Sigurösson,
Jón Markússon,
Sv. Sveinsson,
Dr. O. Björnson,
W. H. Paulson,
Thordur Johnson,
G. Thomas,
Walter Dalman,
A. S. Bardal,
Chris. Clemens,
J. A. Blöndal,
M. Markússon,
Jónas Bergmann,
Bjarni Magnússon.
Y firskoöunarmenn;
S. J. Jóhannesson,
Sv. Sveinsson,
J. J. Bi1#fell,
Th. Oddson.
Á næsta fundi klúbbsins, sem
vetöiur næsta föstudags-
A Cuba hefir nú i fyrsta sinn
veriö reynt aö mynda pólitískan
flokk meöal svertingja einna saman.
Estenoz herforingi hefir mest
gengist fyrir því. Svertingjum
þykir sem þeim hafi veriö bolaö frá
af hinum flokkunum þar á eynni
og vilja því eigi lengur vera í
sambandi viö þá. Búist er viö að
mikill hluti er í þenna nýja flokk
gengur muni greinast frá frjáls-
lynda flokknum þar.
Kóleran hefir gengiö í Suður-
Rússlandi í sumar og nú er sagt aö
hún sé komin til Berlinar, höfiuð-
borgar Þýzkalands, þrátt fyrir all-
ar varúöarreglur sem þýzka stjórn-
in haföi sett til aö hamla Því aö
Á fundi, sem Sir Wilfrid Lauri-
er hélt með kjósendum í Berlin,
Ont., 24. f. m., lýsti hann yfir þvi,
aö hiö allra fyrsta ætlaöi hann aö
gangast fyrir því, aö verkamanna-
stjórnardeild meö sérstökum ráö-
gjafa, yröi stofnuö hér í Canada.
Er þetta nýr vottur um umhyggju
Laurier-stjórnarinn.ar fyrir verka-
mönnum.
Þingmannaefni.
Liberalar hafa nú útnefnt þing-
mannaefni í öllum kjördæmum
í Canada. — í Norðvesturlandinu
hafa þessir veriö útnefndir:
MANITOBA (10).
t Winnipcg—D. C. Cameron.
/ Brandon—Hon Clifford Sifton.
/ Port. la Prairie—John Crowford.
/ Macdonald—Dr.S.J.Thompson.
/ Selkirk—S. J. Jackson.
/ Provencher—Dr. J. P. Molloy.
/ Marquettc—M. B. Jackson.
/ Souris—A. M. Campbell
/ Lisgar—F. Greenway.
/ Dauphin—T. A. Biurrows.
SASKATCHEWAN (10).
/ Moose Jazv—W. E. Knowles.
/ Regina—W. M. Martin.
/ Assiniboia—J. G. Turriff.
/ Qu’Appelle—J. T. Brown.
/ Battleford—A. Champagne.
/ Saltcoats—Th. McNutt.
/ Humbolt—Dr. D. B. Neeley.
/ Mackcnzic—Dr. E. L. Cash.
/ Saskatoon—G. F. McCraney.
/ Prince Albert—'W. W. Ruttan.
Ungu stúlkurnar i Fyrsta lúterska hví námi áfram, og líka vegna ný- kveld aö 676 Sargent ave., fer fram
sveina aö þeir ekki byrjuöu á ís- kosning embættismanna. Veröa þá
lenzku ef kenslunni yröi hætt eftir lagöar fram skýrslur fyrir síöastliö-
iö fjárhangsár og gerö ráöstöfun
um starf klúbbsins í vetur.
Klúb. urinn hefir leigt húsnæöi á
loftinu yfir aldinabúö P. Anderson,
676 Sargent ave., og þar veröur
næsti fundur haldinn.
söfnuöii eru aö efna til samkomu
sem auglýst er á öörum stað i blaö-
inu. Þær hafa gert sér far um áö
vanda sem bezt til samkomunnar og
má því búast viö góöri skemtun.
Dr. B. J. Brandsofi, kona lians og
tvö börn fóru héðan kynnisför suö-
ur til Garðar, N. D., laugardaginn
annan en var. Þau komu h.im aft-
ur á þriðjudaginn.
eitt ar
Nefndarmönnuin þótti sjálfsagt,
aö skólinn héldi kenslunni áfram,
meö þvi lika íslenzka væri jafn-
rétthá nýju málunum við háskól-
ann. Nefndin samþykti því í einu
hljóði aö halda .uppi kenslu í ís-
K föstudagskveld 2. Október kl.
8 verður haldin vakningarsamkoma
út af sunnudagsskóla-málum i sd,-
sk.sal Fyrstu lútersku kirkju hér í
bænum. Þrjár stuttar ræötir veröa
viö þaö tækifæri fluttar, ein þeirra
á ensku, lu'nar tvær á íslenzkti. Auk
þess upplestr, söngr og hljóðfæra-
sláttr. — Allir velkomnir, ókeypis
inngangur og engin fjársamskot.
I*
i_______
3
Fyrir tuttugu árum.
fe
LÖGBERG .3 Okt
1888
Þeir liberalar i vesturbænum. sem
! vilja vinna aö kosningu D. C. Cam-
j erons, eru beönir aö koma á f.u,nd
|aö 117 Nena stræti annaökveld kl.
|8 (föstud.kv.J. l>ingmannsefniö
veröur þar og heldur ræöu.
H
S
t
____i
Um 90 landar koniu heiman af hann gæfi söfnuöinum upp $700 af
íslandi hingaö til bæjarins fyrir síö- skuld þeirri, sem söfnuö>urinn stend-
ustu helgi. Þeir voru allir af Norö- ur í viö hann. Væri áhuginn viö-
urlandi. Enn kvaö vera von á hóp Hka mikill hjá söfnuðinum eins og
að heiman af Suöurlandi í haust. prestinum, þá mundi þess ekki veröa
Aleö honum veröur líklegast ís-. langt aö bíöa aö kirkjuskuldin yröi
innflutningnum aö mestu leyti lokið borguö.
þetta ár. , --------
Síðari hluta fyrri viku kólnaði
töluvert í veöri og sunnudagsnóttina
var skændi á pollum. Það sem af
er þessari viku hefir veriö venju.
fremur köld veörátta meö regni og
Herra Jósef ólafsson úr þing-
vallanýlendu var hér á ferö þessa
dagana. Hann segir aö löndum
gangi ágætlega þar vestur frá. Ak-
uryrkja er auövitaö litil. Mest mun,u
vera 12 ekrur yrktar hjá einum
bónda. .. . Eitthvað 55 landar hafa
Þegar bygt sér hús í nýlendunni.
A
séra
sunnudagskveldið var lýsti
Jón Bjarnason yfir því, aö á 8 árum.
Eftir reikningum, sem fram voru
lagöir á safnaöarfundinum í gær- é
kveldi ('þriöjudagskv.J hefir í&-
lenzka kirkjan aö öllu saman lögöu,
auk orgelsins, kostaö $4,682.85.
Þar af hefir veriö gefiö í efni og
vinnu $483.85 ; i peningum hefir ver
iö gefið af íslendingum og innlend-
um mönnum hér um bil $1,000.
Kirkjan skuldar því um $3,200. Þar
af er $1,500 lán, sem á aö afborgast
Hafið þér séð nýju hattana brúnu?
Þeir eru nýkomnir. Beint frá
NEW YORK,
Dökkbrúni blærinn og flötu böröin gera þá mjög ásjálega.
WHITC & HANAHAN, 500 Main Winnipeq.
Hljóöfæri. einstök Iögog nótnabækur.
Og alt sem lýtur aö músfk. Vér böfum stærsta og bezta úrval af
birgöum í Canada, af því tagi, úr aö velja. Veröíisti ókeypis.
Segiö oss hvaö þér eruö gefinn fyrir.
WHALEY, ROYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WINNIPEG.