Lögberg - 16.09.1909, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. SEPTEMBER 1909.
The Empire Sash & Si3or Co.
2510 Vér ábyrgjumst að gera alla ánægða. INN ANHÚSSVIÐUR. i 2511
S LUGGAR, HURÐIR og DYRAUMBÚNAÐUR. B 'x
c« H Komið og skoðið vörurnar. Góðar vörur og rétt verð. H
140 Henry Ave. East.
Myrkraverkin.
('Þýzk sagaj
Vindurinn næddi inn um gisna
og fomfálega gluggakisttiuna á
litla þakherberginu, svo aö þunnu,
hvítu (gluggablæjurnar floksuðust
til og frá. Kalt var og hráslaga-
legt og mjög fátæklegt umhorfs.
I>ar var eitt borS, nokkrir fornfá-
legir stólar, tvö rúmflet, tvö ein-
kennilega stór og föguir ferðakoff-
ort, sem einhvern tíma hlutu at5
hafa veriS mikils virSi og loks
nokkrir fatasnagar, sem á héngu
gamlar flíkur; annaS ekki. Snögg
vindkviða skall á veggnum svo aS
rúSurnar titruSu. Unga konan,
sem hnipraSi sig upp viS ofninn,
skalf af kulda.
Hún varp ðndinni og reis á fæt-
ur, tók þunna ábreiSu af öSnm
rúminu og sveipaSi henni aS sér.
Klukkan var tvö og maður henn
ar ókominn heim. Undanfarnar
vikur hafði hann yfirgefiS hafa
hvert kveld þegar ditnma tók og
ekki komið heim aftur fvr en meS
morgninum.
'Henni hefði veriö hughægra, ef
hún hefSi vitaS, hvert hann fór
eSa rent mirista grun í hvaS hann
liafSi fyrir stafni. Henni fanst
hún ætla aS ganga af vitinu þegar
henni datt í hug aS svo gæti far-
iS, aS einhvern daginn kæmi lög-
regluþjónn og tæki hann fastan og
hún þoldi ekki aS hugsa um þá
óhamingju, eymd og smán, sem
hún ætti fyrir höndum.
En aS þessu hlaut aS reka, því
aS sá maSur getur ekki haft heiS-
arlega iSju, sem fer út um nætur
þegar aSrir hvílast og íærir heim
fé aS morgninum, er æstur í skapi
og gegnir ekki koum sinni þegar
hún yrSir á hann;— hann var þó
vanur aS vera kærleiksríkur og
umhyggjusamtir, eti verSur nú óS-
ur og uppvægur þvgar kona hans
spyr hvar hann sé um nætur. Og
þó fær hún ekki skiIiS, aS hann
skuh hafa gleymt svo skyndilega
öllu þvi, sem honum var áSur heil-
agt, — hanti, sem áSur naut vin-
sælda beztu manna wg var trygg-
asti eiginmaSur.
* * *
Rudolf Urbati var kominn af
gömlum aSalsættum. Á yngri ár-
um hafSi hann veriS liSsforingt í
höfttSborginni og reytidist honurn
sú staSa viðlíka og mörguim öSr-
um; hann eyddi þar of fjár, og
komst í botnlausar skuldir og var
þvt aS hverfa heim til föSur síns,
sem enn þá var á lifi. Þegar heim
kom kyntist hann ungri stúlku, er
hafSi eftir lát móSur hans veriS
aS sjá urn ttppeldi systur hans, er
var á ungum aldri. Rudolf fékk
ást á þessari stúikui og skýrSi föS-
ur sínuni frá þvi, aS hann ætlaSi
aS ganga aS eiga hana. FaSir
ltans brást reiSur viS og kvaSst
mundi láta reka kenslukonuna
burtu, ef sonur hans nefndi þetta
á nafn nokkurn tíma oftar. Emilta
Ivar af heiSarlegu alþýSufólki kom
| in, en gamla barúnimum fanst hún
j vera þjónjnstustúlksa í þetra lagi,
!en ekkert atinaS. Rudolf sat samt
j fast viS sinn keip og gekk aS eiga
j kensLukonuna. Gamli barúninn
j var ósveigjanlegur. Hann greiddi
! syni sinum móSurarfinn og þeir
feSgar skildu svo aS skiftum.
Rudolf var góSur drengur að
j eSlisfari, en svalliS, sem hann lenti
I í á yngri ánum hafði haft æði ntik-
j il áhrif á hann. Sérstaklega var
j spilafýsn hans mikil. í bæ nokkr-
I um i nágrenninu 'kyntist hann liðs-
! foringjum, embæfcismönjtum og
stórauðugum aðalsmönnum er all-
ir lifðu í vellystingum. í hverju
einasta samkvæmi var spilaS, fyrst
á kveldin iuim litlar fjáruppræSir,
en eftir því se,m á leiS nóttina var
meira lagt undir. Rudolf var
fyrst afar heppinn. En eina nótt
tapaSi hann öllu, sem hann átti, og
lauk svo dvöl hans og ungu kon-
unnar hans þar. Rudolf reyndi aS
luíghreysta hana og fluttist meS
henni til höfuðborgarinnar, og
bjóst viS aS koma þar undir sig
fótum aftur áður langt umliSi’.
En allar tilraunir Irans til aS
útvega sér atvinnu mishepnuSust.
I>a6 litla fé, sem hapn hafði meS
KOSTABOÐ
LÖGBERGS
LÖGBERG (stærsta íslenzkt
blað sem til er) frá þessum
tíma til 1. Janúar 1911 (15
mánuði) og tvær sögubækur
Lögbergs, fá nýir kaupendur
ef þeir skrifa sig fyrir blað-
inu bráðlega.
sér haft gekk þegar í staS til þurS,
ar, og loks varS þeim ekki auSi6(
aS haldast viS þar sem þau höfðui
leigt sér ibúS og urðu aS flytja
upp á þakherbergi og þá IagSi
Rudolf niður barúinstitil sinn.
Yfir dyrunum stóð nafniS Urban
skrifað á hvítan pappir sem tylt
var niSur með smánöglum.
Emilía tók þetta mjög nærri sér,
en lét ekki á því bera. Rudolf
reikaði um hljóSur, örvæntingar-
fullur og ráðþrota.
Eitt ikveld hafði liann fariS út
og kom ekki heim fyr en undir
morgun. Eftir þaS var hann úti
allar nætur. Því lengra setn frá
leiS því daufari varS hann og fá-
skiftnari.
* * *
Klukkan sló sex og fariS var aS
birta þegar Rudolf kom löksins
heim og var mjög þreyttur aS sjá.
Honum brá í brún aS sjá konu sína
á fótum og spurSi ‘hana hvers
vegna hún hefði ekki háttaS.
Iíún kvaðst ekki hafa getaS sof-
iS vegna óveSursins og ypti hann
þá öxlum, fleygði sér út af í rúm-
ið og steinsofnaSi.
Emilía horfSi á hann um hríS
og vöknaSi utri augu. Var þetta í
raun og veru maSurinn hennar,
sent hvíldi þarna alveg örjnagna?
Nú voru komnar gremjuhrukktir
á andlit hans, sem eitt sinn hafði
veriS svo unglegt og glaSlegt;
Emilíu lá viS aS fara aS gráta
hástöfum og sneri sér undan. Hún
settist hljóðlega niSur út viS glugg
ann og ætlaSi aS bíða þar þangaS
til hann vaknaSi. Hún var alveg
peningalaus. Ö.Snui hvoru hafði
hann fært henni dálitlar fjárupp-
hæðir og ekki haldið neinu eftir af
þeitn handa sjálfttm sér. Hún var
orðin vön aS taka viS þessum pen-
ingttm þégjandi: hútt baS aldrei
um þá og spurði aldrei hvernig á
þeim stæði.
* *
Hún hröikk upp úr sorglegum
hugsuirium stnum viS þaS, aS bariS
var aS dyrum; hún fór fram til aS
ljúka upp. Það var pósturinn.
Hann horfSi undrandi á Emilíu
og þvi næst á nafnspjaldiS uppi
yfir dyrunum áðiur en hann fékk
henni bréfiS, sem utan á var skrif
aS til Urban barúns. Etnilía tók
viS bréfinu. Hún þekti aS á því
var rithönd föSttr Rttdolfs. Hún
lagði bréfiS á borSiS og fór síSan
aS reyna aS taka ofurlítiS til í
! fátæklega herberginu þeirra.
Litlu síðar var bariS aS dyrutn í
j annaS sinn. Úti fyrir stóS tötra-
j lega klæddur maSiuir, meS lubba-
legt hár og úfiS skegg.
“Á Urban hér heima? Þér er-
uS líklega konan lians? ViljiS þér
þá gera svo vel og fá honum þenn-
an miSa, en gleymið ekki aS þaS
er mjög áríSandi.” Emilía leit á
miSann. Þar stóS skrifaS meS
hlykkjóttu hrossaletri: “Klukkan
ellefu í kveld — stundvislega!”
Hún lagSi miSann niSur á borS-
iS hjá bréfintt og hélt áfram með
þaS, sem hún var aS gera, mjög
liljóSlega til þess aS vekja mann
sinn ekki. ,
Nú, þaS voru þá svona náung-
ar, sem hann lagSi lag sitt viS.
KvíSi hennar hafði þá ekki veriS
ástæðiuilaus!
Rudolf vaknaSi, las miSann og
leit á bréfiS, en lét þaS liggja á
borSinu óopnaS.
“ÞaS eru engar góSar fréttir í
því,” sagSi hann þuagbúinn.
“Hvers vegna ætti eg aS vera aS
ergja mig aS ástæSulaiuisu. Eg
hefi nóga rsorgir og raunir
samt.”
MikiS skelfing kvaldi þessi Iaun
ung hana. Var þaS ekki reynandi
fyrir hana aS læðast á eftir hon-
um. Nei, það gat skeS aS hann
yrSi þess var, og hún óttaðist reiSi
hans ef svo færi. Og hvaSa gagn
var svo aS því aS njósna um ferSir
hans? Seint eSa snemma mundi
hún fá aS vita hiS sanna þó sorg-
legt væri.
* * *
Þegar hún vaknaði næsta morg-
un varS hún hissa á þvi aS maður
hennar var akki kominn heim.
Klukkan varS sjö — átta. Ekki
kom hann. Hún var naumast meS
sjálfri sér þegar hún sá hanti loks-
ins korna klukkan rétt aS segja
níu. Hann hafSi þá bundiS um
vinstri höndina og föt hans voru
öll rifin og táin og saurug, og
hann var venju fremur, þungbú-
inn og æstur í skapi. Hann leit
ekki viS kouu sinni, en fleygSi sér
strax í rúmiS og sofnaSi fast.
Hann vaknaði þegar fram á
daginn leiS. Emilia spurði hann
hvernig honum liði og svaraöi
hann fáu um þaS.
“Ef einhver spyr eftir mér, þá
skaltm segja, aS eg sé ekki lteima,”
sagSi hann, “mig langar til aS fá
aS sofa einu sinni nægju mina.
En vertu ekkert aS hugsa um mig.
Eg ætla ekki aS borða neitt; eg
ætla aS eins aS binda um höndina
á mér.”
Dagurinn leiS svo aS enginn
spurSi eftir honum.
Þ!egar lutiídir .kveld var Aomiö
hún fann lika að sér hefSi orSiS segið honum frá umsjónarmannin-
ofraun að horfa upp á þaS. Þrek um, aS hann skuli fara varlega
hennar var horfiS. Einnar óskar meS sig.”
óskaSi hún sér: aS geta veriS án j Emilía rétti honum þegjandi
þess að lntgsa, finna til, vona og höndina og fylgdi honum til dyra.
kvíSa! , | En hún var naumast kontin inn
Hún tók eins og í leiSslu í mótj um dyrnar þegar ltetini sortnaði
manninum, sem komiS hafSi kveld» fyrir augum og féll í öngvit ofan
iS fyrir, án þess aS gera sér grein á gólfiS.
fyrir að koma hans hafði komið * * *
skapsmunum hans i þessa æsingu.' Þegar Emilía raknaði viS stóS
“Er herra Urban nú heima ?” (Rudplf uppi yfir henni. Hann
spurði maSurinn. hafði komiS heirn og fundiS hatta
“Nei!’ svaraði hún. 1 liggjattdi á gólfinu.
»‘E;ruS þér ikonaín hans?” j Þegar hann sá þess merki, aS
“Já.”
“Eg' er sendur hingaS frá bank-
anum. Þar er tkn þúsund marka
ávísuti til mannsins ySar. Okkttr
er það mjög áríðandi. aS hann
veiti þessum , peningum móttöku
sem fyrst. Héma er nafnspjald
hún væri að rakna viS, varð hon-
ttm litið á bréfið, sem lá ttpprifiS
á borSinu og hann las það, þvi aS
hann bjóst við að það hefði valdiS
yfirliði kontt sinnar.
Hún hvíldi lengi grátandi viS
brjóts hans: nú leyndi hún hantt
fór hún út til að kaupa eitthvað.
Þá heyrSi hún sagt frá því hjá
mjólkursalanitm. meSan hún beiS
þar, aS innbrotsþjófnaSur hefði
verið framinn nóttina á undan. í-
búar hússins hefSu skotiS á þjóf-
ana; einn þeirra hefði veriS skot-
inn til bana á vettvanginum en j
tveir veriS særSir. ÞaS fylgdi og
okkar. Viljið þér gera svo vel og engtt framar. og sagði honttm frá
skila til manns yðar, að konta Og [ hugstriði því, og sálarangist, setn
finna bkkur strax í dag?” j hún hefði orðiS að þola.
Ókunni maSurinn fór síðan á’ “Þú hefSir betttr minst eitthvað
brott og Etnilia var ein eftir. j á þetta við mig,” sagði Rmidolf
Tíu þúsund mörk! Var hún j blíðlega. “Ef þú hefðir gert það,
vakandi, eða var þetta draumur?!þá hefði eg ráðið af aö segja þér
Skyldi þetta vera frá föSttr Rud- fyr hversu ástatt’var. Eg hugsaSi
olfs? En því miSttr var þetta wm þvi, live niðrandi það hefði verið
se'nar>! ijfyrir ntig að fara að segja þér
En það gat veriS, að einhverja j með hverju eg væri mt að hafa of-
sögunni, að bófarnir hefðu allir I skýringu væri aS finna í bréfinu. an af fyrir okkttr, og hre særandi
verið kvaddir á fund klukkan ell- ÞaS lá enn þá óupprifiS á borðinu. j það hlaut að verjt fvrir þig, aS
ef'U um kveldiS, og hefStt lagtj Húö varö aS vita vissu sína, reif vita aö þú værir kona gÖtusópara.
þaðan á sta'S hver eftir annan til opið ttmslagiS og las þaS sem hérlEn þessar vikur hafa verið tnér
aS vinna myrkraverk sín. Lög-
reglan brá þegar viS aS leita bóf-
anna, en hafSi aS eins tekist aS
fer á eftir: sanrikallaSttr neynslutímijL og þaS
“Eg sendi þér hér meS banka- geturSu veriö viss um. aö eg hefi
ávísium, sem nemur títt þúsund 'haft hág af þeirri reynslu. Nú
handsama einn. Sá, sem drepinn mörkutn. Seinna ætla eg aö senda ( hefi eg kornist að ra n um, að eg
var hafði eigi þekst. j þér meira, ef þetta dugir ekki tiljhefi verið léttúðugur og breyskur
Emilía varS svo hrædd, aS hún þess aS þú getir rétt við. Eg hefi j maSttr, og eg ætla nft að lofa þvt
ætlaSi ekki aS geta staðiS á fót-jekki mist sjónar á þér; eg veit j viS drengs-kap minn að snerta aldr
unum; henni sortnaði fyrir aug-' ltvaö l>ú hefir fyrir stafni
þig fyrir þaS. Þaö
og; ei fratnar á spilttm. Sama heit
er | ætla eg að vinna föSttr míintiim er
Hrygg í huga tók hún engin skömm aS vinnunni. Eg'eg svara brefi hans."
mjólkurfötuna og reikaði út á' vona, að þú hafir nú öölast þá
úm og virtist hjartað ætla að hætta og virSi
aS slá. tr----------: ’------ ’ 1
göttma. Hún vissi naumast hvertj reynslu, sem diugir þér þaS sem'lágtog kvsti hanu ástúðlega.
“Þakka’ þér fvrir!" >agði hún
hún fór, en komst þó heirn í þak-
herbergiS feitt eins og í leiöslu, og
furSaði hana á aS alt skyldi vera
þar meS sömu ummerkjum eins og
þegar hún fór. Rttdolf svaf enn;
lögregluþjónarnir vonu þá ókomn- líklega ekki orðið
ir enn til að taka hann fastan. j Hvar var ltann nú?
niSur
eftir er æfinnar. í næstu viku kem “Nú skttlum við vera vongóð og
eg aö finna ykkmr!” j kvíða engu. Paltbi hefir nú fyrir-
Um seinan! HvaSa gagn var, gefið nfér eins og þú sér. Eg
tut. að öllti þessu? Ef Rttdolf hefSijætla samt ekki að fara að láta
lesið bréfiS strax, þá hefSi hann hanjt a!a önn fyrir okki.tr, lieldtir
glæpamaSur. j leita mér atvinnu sjálfur. Þang-
Líklega aS J aS safnast atiðurinn sem hann er
um. lieldur
sál sinni.”
‘En hvað
og sorantim ttr etgtn
segirðtt ttm
tms
Emilta hné örmagna niSttr á rangla ttm bæinn, svangttr, örvingl fyrir. MaSurinn þinn hefir aldr-
stól. j a»uir og særSur, og hér voru títi ei verið bófi; cn götusópari hefir
Þar sat hún lengt, lengi, og þúsutid iinörk, sent þatt áttu. hann vet'ið. og hanti ltefir ekki að
starði fram undan sér í sinnuleys- ] Henni fanst það stórlé. | eins sópað brott rykintt af götun-
is-lei8slu og gat ekki fest hugann í þessu var bariS aS dvrum. Em-!
á neinu, þangað til hún hrökk sam 1 'l‘a hrökk saman því aS hún sá
an viS þaS aS bariö var ákaft aS sama ntanninn, sem fært haföi
dynum. Hvað átti lnin aS taka til Rúdolf miSann, er henni haföi orö spurSi hún. “GeturSu gleyntt því
bragðs. Hún hafði ekki þrek í sér ('erst við aS sjá. að eg skvldi nokkurn tima van-
F.r L rmban heitna ? spurSi j treysta þér svo að'láta mér koma
llann- til hugar. aö þú værir—"
Nei, svaraSi, hún hikandi, “VtS ,skuilum okki minnast á
ltatin er farinn út. j það framar einu oröi,” sagði hann
H vernig líSur honium i liend-. nieö áherzlu — eti F.milía hvíidi i
111111 ^ j faðtui hans og grét gleöitárum.
“Eg held hann sé betri.” j (Eausl. þýtt. )
“Það er gott aö heyra. YiS vor- _______________
til aö opna.
Hún einblíndi á hurðina utan
viö ‘dyrnar stóS óhamingju-nom-
in.
Þá var barið í annaS sinn ákaf-
ar en áSur. Emilía fékk andköf,
greip báSum höndum fyrir brjóst-
iS og reis á fætur til aö ljúka iupp
hurðinni. Úti fyrir stóS maður í 11111 hræddir um hann fyrst. Um-
dökkum fötum, en þó aö hann sjónarmaöurinn heiir sent mig til j
væri ekki í einkennisbúningi var a® spyrja hvernig honum liði. ]
auSséS á látbragöi hans, að þetta Tað eru ætíð slæm þessi hestbit.!
var maöur úr flokki yfirvaldanna. En hann er sjálfsagt betri úr því
“Er herra Urban heirna?” ,iann gat fariö út og—”
spnrSi hann kurteislega. j MaSurinn þagnaði alt í einu, j
“Nei.” Emilía varö aS halda sér' l)vi E,llilia greip 1 handlegginn
í dyrastafinn til að hníga ekki niS- á ll0num °g hrópaSi hátt: “Um
ur. i hvaða umsjónarmann eruð þér aö
t.vi.simi aiM
Vörurnar
sendar um allan Winnipeg bæ.
The Geo. Lindsay Co.
Ltd
Heildsaii.
hvar
eg
tala?’
“GetiS þér sagt mér
get liitt hann?” j “Nú vitanlega umsjónarmann-
“Nei — getiS þér ekki sagt mér inn 1 þriöju sóparadeildinni. Eg
hvert erindi ySar er?” j er ekki í einkennisbúningi, atmars
“Þvi er nú ver; eg má ekkert liefölUlS þér strax getað séS, aö eg
um þaö segja,’ svaraði ókunni er einn götusóparanna.”
maSurinn, “en eg kem aftur áj “Komið þér þá inn og setjiö
morgun.” | yður niðttr,” sagSi hún eins og ut-
Hún hlustaSi til meöan hann an vis sig, og segiS mér hvernig
var að fara niðiur stigann og var a þe,ssu stendur.”
sem lémagna af kvtöa. Því næst “Viö höfum lika sópvélar,”
lokaöi hún hurSinni og gékk hægt | svaraði maöurinn. “Fyrir þeim
j og þunglamalega inn í herbergiS. ganga heá’tar. I fyrri viku sleit
Nú þurfti hún ekki aS vera í nein-j einn hesturinn sig upp og stökk
um vafa framar. Nú var öll von inn á milli okkar. Urban náöi'í
úti. Öll sund lokuö. j taiuminn á honum, tu um lc.15
Aldrei haföi hún lifaS jafn ótta-'^epsaöi hesturinn í höndina á
lega nótt eins og þá næstu. Þegar [ honum. En nú fær Urban auðvit-
ikomiS var uindir morgun festi hún aS sjúkrastyrk, á því er enginn efi
loksins blund og vaknaði ekki fyr umsjónarmaöurfnn hefir sagt
en sól var komin hátt á loft. Rud-j aS Urban hafi fengiö einhverja;
olf var ekki heima. Hann hafði, mentun og riti taglega hönd.
j fariS burt án þess aS vekja hana jHann veröur líkhega umsjónar-
j—sennilegast aS hútt sæi hann [ maður sjálfur áöur langt um líö-
ekki framar. Emilíu fanst nærri ur og viö rnnnum honum þess all-
því eins og sér létta viS þá tiIhugs-( ir saman. Þá fær hann viss árs-
un; jæja það átti þá ekki aS gerast ^ laun, en ekki þrjú mörk á nóttu
hér í fátæklega herberginu þeirra eins og nú. — En eg má ekki vera
þytngsti óhamingjiuatburöurinn; aS slóra. HeiIsiS manni \dSar og
VÍN og ÁFENGI*
BROTMAH,
RXðsmaður.
Í’ÍU-SÍW i.o< -an
V V I.
r*<> . KIM• ST.
F. E. Halloway.
ELDSÁBYRGÍ),
LÍESÁBYRGÐ,
Ábyrgð gegti ílysum .
Jarðir og fasteignir í bænum til sðlu og
leigu gegn góðum skilmálum.
Skrifstofa:
Doininion Bank Kldg.
SELKIRK,
MAN,
The
/fli i\m
Conipa n y
325 Elgin Avenue
Búa til flutningsvagna af alskonar
gerö.
Talsími: Main 1336