Lögberg - 31.08.1911, Blaðsíða 4

4-
LOGBKRG, F1 MTUi'AGINN 3r. AGÚST 1911.
LÖGBERG
Gefiö út hvern fimtudag af The
COLUMBIA PrESS LiMITF.I)
Coraer William Ave. & Nena St.
WlNNIPEG. - - MANITOPA.
STEF. BJÖRNSSON. Editor.
J. A. BLÖNDAL, Business Manager.
UTA N ÁSKRIF f:
Tkt COLUHKIA ims l,td
P. O. Box 3084, Winnipeg, Man.
utanXskkift ritstjorans.
EDiTOR LÖGBERG
P. O. Box 3084, Winnipeg, Manitoba.
TELEPHONE Garry 2136
Verð biaðsins: $2.00 um árið.
Landráða-grýian.
Óvinir gagnskiftasannungaima
cru ósparir á aö lirar&a merui með
landráðagrýlunni. Þeir S'Cgja, að
;>að sé saina sem lan-diáSasök, ef
Canadamenn gcri þessa fyriiihug-
iðu gagnskiftasamninga við Ban-
daríkjamenn.
Eftir þeirra kenningu er þatf
iandráðasök, að flytja inn toilfrían
vaming frá Bandaríkjununi„ éða
tollfrían varning héðan til Banda
ríkjanna, eða hvorttveggja sami
glæpurinn!!
En þá er hætt vrð, aö einhverjir
séu þegar búnir að g«ra sig seka
um þann glæp af hérJenduín
tnönnum, því að af þeim vörum,
sem fluttar voru inn í landið
fyrra og námu ails $37Ó,ooo,o<X),
var ekki minna en $148,000,000
tollfrítt, og af þessum tollfría
vamingi var rúmur hdmingur eða
69 prct. flutt inn frá Bandaríkj-
unum.
En hverjir höfðu svo mestar
nytjar þessa tollfría innfJutta varn-
ings?
Skýrslurnar sýna, að mikill hJuti
hans var innfluttur í þágu verk-
smiðjueigenda.
Er það ekki kynlegt, að einmitt
þeir menn verksmiðjueigendurnir
og Jicirra styrktanneiin, skuli nú
hrópa hæst um, að það sé þegn-
skajiarrof og landráð að fiytja inn
tollfrian varning frá Bandaríkjun-
um?
Unna þeir helzt engum öðrum
en sér einurn að hafa nytjar frjálsr-
ar verzlunar við Bandaríikni ?
Eða er þeirra herra og bænd-
anna svo mikill munur, að það sé
gott og rétt og í alla staði sjálfsagt
að verksmiðjueigemlur reki tolifrí
viðskifti við Bandaríkjamenn, en
þcgiihollusturof og landráð grgn
Bretastjórn ef bændurnir hér í
Canada eiga að njóta að einhverju
leyti g Vðs af tollfríuin viðskiftum
við Bandaríkin?
Svona ósanngimi er egglaust
vopn — og landráðagrýiuna jæirra
afttirhaldsmanna dagar uppi hér
fremur iikleg til þess. að efla fram-
fara og sjáJfstæðis viðleitni bænd-
anna. Það er sama sem að segja
við bóndann sem vill með dugnaði
auðgast af jarðrækt: “Nei, góð-
urinn minn! Plægðu nú ekki
meira i ár. Sáðu nú ekki í flcjri
ekrur! Þú ert nú bttinn að afla
meir en nógs viðurværis handa
öllum þintrm skepnum! Hættu nú
heiUakarlinn! Annars verðurðu
of ríicur, og kannske — of sjálf-
stæður!’’
Og Jiverjir leggja bændunum
jiessi heiíllaráð?
Það eru forríkir verksmiðjueig-
endur og jieirra fulltrúar, sem hafa
ár eftir ár verið með hátollafarg-|
inu að kreista fé undán blóðugum
nöglum bændanna t sína óseðjan-
legu ágirndarhít.
ssss
B!ttW'XBISBE!£3SB2BSlUmsaa
Samanburður
Heyrækt er viðast í Canada tnik-
ilvæg atvinnugrein og ættu hey-
ræktarbændur ekki sízt að styðja
að því að gagnskiftasamningarnir
yrðu samþyktir, j>ví að þeim verð-
ur ekki livað minstur hagnaður að
þei-m. Mætti telja mýmörg dæmi
því til sönmmar, en hér skal þessu
sinni látinn nægja eftirfarandi
samanburður.
í Janúarinánuði í vetur fengu
bændur, setn seldu Jiey sitt í
Montreal $11.75 fyrir tonnið, að
meðaltali, en hæsta verð, sem þar
var gefið fyrir hey. var þá $13.50
fyrir ton nhvert.
Meðalverð í New York var j>á
eru fyrir öllu, þeuar valin er
Rjómaskilvinda
Hvað unið þér lengi við diskaskilvindu,/)dýra eða ,.prangpra“ skilvindu
Aðeins þangað til þéi reynið, að slikar skílvindur margeyða verði einnar
Tubular Rjóma Skilvinda
^ ubular skáiin helzt altaf í jafnvægi, hangir eins og sakka á
einni niðurstöðu; mjólkin kemur inn að neðnn-
verðu, við það verður skiimapn l ubuíars tvó-
fait á við aðrar Tubular skilur skilur helmiriKÍ
beiur í Tubulars skilvindum eru engir diskar.
Þér kaupið Tubular að lokum, því að húu
er bezt í heimi. Kf þér kaupið aðra fvrst, þá
skiftið þér henni fyrir frubular— alveg eins og
þúsundir manua' gera nú daglega.
Kyðslusöm skilvinda er útdráttarsöm. jafn-
vel þó að hún fáist gefios. Vér fullyrðum. að
aðrar skilvindur margeyði verði 'J'ubular. með
því :*ð eyða því. sem Tubular sparar. Tubulars
cru ódýrastar þegnralls er gætt. endast lífstíð og
abyrgstar af elzta skilvinduiélagi áiluuuai, I inn.-t
Byður ekki sjálfsagt að skoða Tubulars. Muifið
eftir veTðlista no 343.
Tht Sliarples Sepaiator Co.
Toronto, Ont. ‘Vimiipeji. Man
Ihe DOWNION ftAN3»
SGLKIkK r riHrif*
Alls konar bankastorf af hendi levsr.
Sparisjóðsdeildin.
Tekið við inDlogum, frá $i.oo að upffha/*
jg þar yfir Hæstu vextir borgaðir tvisvai
sinnutn á ári. Viðsk*iftum bænda og ann
arra sveitamanna sérstakur gauraur gefrnt.
tíréíieg innkígg og úttektir afgreiddar. ósk
að eitir brétaviðskiltum.
Gr-iiddur nöituðstóll S 4.000,000
og óskiftur gróði $ 5.300,000
Allar eignir.........$62,600,000
lonieignar skírleini (letter of credits) selt
scm eru greiðaoleg um allan heim.
NORTHERN CROWN BANK
AÐALSKRIFSTOrA í WINNIPHG
Höfuðstóll (löggiltur) . . . $6,000,000
HöfuðstóII (greiddur) . . . $2,200,000
, STJÓRNENDUR:
Formaður................Sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Vara-formaður ... ... Capt. Wm. Robinson
Jas, H. Ashdown H 'I'. Champion Frederic^ Nation
Hon.D.C- taineron W, C. Leistikow Hon. R. P. Roblin

GRISDALE,
bankastjóri.
Vér geium sent peninga beint til allra staða á
landi, stórar sem smáar upphæðir.
ís-
30
yrs
'un til Bandaríkjamanna? MundiJ
iþað ekki jiykja fremur vesalmann-
legt, að dkríöa þannig í skjól ná-1 =-----------------=;—--------
j grannaþjóðárinnar ? Væri þa ðsam- hefði orðið ný óánægja og ný ó-
i boðið lýðfrjálsu landi, eins og Ca- vildarvakning milli enskra manna
og franskra í þessu landi; en allir
skynsamir menn munu telja óvit-
metnaði og sjálfsvirðing? Og nniegt að stofna til slíks að
hollustan við Breta, ætli að þá! óþörfu, en liin mesta nauðsyn hins
færi ekki að styttast í henni? Hætt vegar að draga úr þeirri óvild og
er við, því að ef Bretar ættu ídielzt að nema hana upp með rót-
ófriði við Þjóðverja, þá létti Ca- um.
nada einmitt undir með Þjóðverj-
T E. THORSTEINSON, Ráðsmaöur.
jCorner William Ave. og Nena St. Winnipeg. Man.
jnada er? Yæri þetta ekki beinlín-
is að varpa frá sér öllum þjóð-
og
samninganna og vita hvað þeir Vesturfylkjunum þessi hlunnindi.
tákna mikilvæga verðlækkun á Þriðja stefnuskrár-atriðið er “að
ýmsum lífsnauðsynjum, og drjúga 'byggja Hudson's-flóa brautina af um’ me8 Jn 1 að ‘ata Bandankja^
verðhækkun á ýmsum hérlendum landsjóðsfé, og ltáa óháða stjórn menn *-vtJa vaming sinn, en spilti
afurðum, en margsannað og bók- ar-nefnd starfrækja hana.” fyrir Bretum; Þjóðverjar vænta
Stofnun flotans.
Hér á undan hefir lauslega ver-
^ ^ ___________________________ iuju ocui | | á helztu mótbárumar,
arnir era ekkert ok, ’sem Canada- þeir conserva'tívi7háfa hnupl’aöHrájVÍErU vitanle&a birSír- ef Þau ?em fram hafa komið gegn því, að
þjóðin gengur undir. heldur á liberölum er bygging Hudsons-flóa Canada le£8ust á eitf að nesta þa, Qtmidaþjóðin eignisf herfiofa. En
~~ -------' ■ '■------------- af stofnun flotans er það að segja,
að sambandsstjórnin hefir þegar
getur sagt samninguntim upp þeg- alar hafa tekið bygging brautar-1 SKor,;l' ,^f vel. Canadamenn fær- keypt tvö varðskijj af Bretum. og
ar henni sýnist og hún hirðir ekki innar á stefnuskrá sína eru þegar um a8 lata ffra oss varning \<.rð það fyrsti vísir þessa her-
um að halda þá lengur (Sbr. þing- byrjaðir á því verki.' og það er 111 utlanda og að útlenda varning-j flota. Enn fremur hefir hún kom-
tí'ðindin 2515. blsj
fast í baðum löndtwn, að samning- Annað stefnuskrár-atriðið sem!í,eni se vista fra Bandaríkjum, og ið drepið
hún ftilt jafnrétti um þá við brautarinnar. Svik þeirra um þá e? bretar nlun<lu J annan sta® ang‘
Bandaríkjamenn. og hvor þjóðin braut eru þjóðkunn, en nú er liber-jSvnlle"a lenda 1 lnnum mESta vista'
I skorti.
Kjörkaup í Elfros.
Ef þér þurtiö einhvers
með sent til harðvöru
heyrir, verkfæri, sleða,
léttisleða, vagna, létti-
vagna, þreskivélar, skil-
vindur o. fl. þá komið tii
G. F.GISLASON
eftirmanns
STURLAUGSON’S og KRISTINSON’8
ELFROS, SASK.
og hann mun selja yður á því verði og svo
góða# vöruj að hver og einn verði ánægður
—j-j__ .. r.. __.... ,v
fengin ratin á þvi, að það er.vin- mn á, sklpum JámbratftumjÍS upp hermannaskóla handa sjÓ- uaiti,iiuu V_,IK. I111UU.
sælt og stórmikið áhugamál Vest- Bandankjamauna. þa syndt það lrðmu í Haltfax, þar sem canadisk ^ afturhaldsmanna
- .. ~ ........ ió«Ipcra að ver o-erðlltn ba« ein- ipr nr nmp n. o-eta fentr K na,,?:- moispyinu duunuiuwiuumd
rifrildið og flokka pólitíkin svo
langt hér í Canada þetta sumar,
að eftir nærri 8 mánaða þingsetu
var þingi slitið, og það þótt mörg
mál væru óafgreidd, vegna rifrild-
að vér gerðum það ein-
herforingjaefni geta fengið nauð-
synlega uppfræðslu; innan skamms
Aftan við lx)ðskap Bordens er urfylkjunum, þá sjá þeir conserva-j ,
lmýtt nokkrum atriðum, sem nefnd tivu sér ekki annað' fært, ^ göngu tU þess 3Ö ^kpmast hjá því
eru stefnuskrá conservativa. Þessi gcra þetta stefnuskrár-atriði að u *!“" ’fW*
stefnuskrá hefir það sammerkt við sínu.
(conservatíva) eftir því, sem li'ber-
alar segja. En hvað sem þvi líð-
11 r, þá er svo komið, að kosninga-
bardaginn stendur nú sem hæst,
verja strendur þessa lands og sjájsmiða herskip hér í landi, eftir
. Hinsvegar bar öll framkoma Bord-|borSi8 vefzlunarskipum þess, en j fvrirmjmdnm frá flotamálastjórn hinn log.
$2375. en Jtæsta verð $30 tonmð. a, þar £ru lofor5 gefin> en var. ens það með sér í vesturför hans Í,Þ?* er ein , af a»alskyld«m al ra, Breta en e ntö , þau skip a a« 1 ^ t} á 'mesta annf.
Meðalverð . Oh.cago var , vetur H sk inn um lei«, svo að sumar, að hann var eins og út á s,alfstæ*ra Þj°»a- L.n Jafnvel fntjvcra hertent og somuletðts starfs-j bændanna> ^ hva8 hn
$.8 og hæsta verð $23.50 tonnið. flokkurinn hefir'lítt bundnar hend- þekju í þessu máli, og forðast að fJarbags eSu sJonarmiðl yæri sbk menn ,ieirK ,er aS smi8mu vmnaJ flokksforingjar um sKkt, ef þeir
Meðalverð á heyi í þessum borg-!ur þó að hann komist til valda. ræða minstu vitund öll auka atriði|a»fer« ohyggHeg. þv. að lntn mundt, Byssur er bmst vrð að fa verð, að
utn Bandarikja og Canada verðurj Eramfonn eru l>að, að aldrei pess þo datt ]>að upj) ur honumj______________ L.,v.... _____ ___ ____v_ ___!V_V_ - ,___!
Kví Kofta • jliefir fleiri stefnuskrára.--- ... --------- — —----------------, , . . , , .,. ... , . ,,
ÞV! l>Ctta ■ ið stolið frá liberölum í conserva- að fullgera brautina á fjórum ár-!fu8meim' sen?,ver væntum aS mum verksmiðjum. Herlent stal a aðj
Montreal. New York. Chicagí' _____'. „m p. i„nn ;í„íí; ,1 K„tto leggja fram fe til að auðga og efla; nota 1 sktpm og mckel fra Sud-|
$11.75. $23.75. $18.00.
Og samt eru sumir menn svo bí-já stefnuskrár atriðin. Eitt þeirra alls ekki bygð á óyggjandi upplýs- T>eir'eöa fimm beirra verða
' “ fyrsta. er þannig: mgum, eins og stjórnarvöld getalað ,halUa |,VJ aíram' Þetr(eða timm peirra yerða
‘A6 gera gagngera breytingu útvegað sér. Og altaf hefir herra mundu hta, svo a' °& ,væri ,,aS!flokks varösklP 1 vlð(bot vlg Þau
ræfnir að ætla að telja bændttnum ,)a® /^rsta er lianni»-
, , . , . . Að gera gagngera - -0 -----------------
tru tnn, a þeim se enginn hagur 4 -jH) effirliti meg þvi) hvemig Borden forðast það að ræða með
Alls er
að sjálfsögðu fara að kynoka sér'smiða tí'u til ellefu skip
)ví áfram. Þeireða fimm þeirra
naumast
hafa þá hugmynd, að það verði á-
Ltm 011111, Lii otoat iiiL,ii muiiu 1 e • <•« , , . v .
v ,v v , , , , , l vinmngur fynr flokkinn að kosn-
verða smrðaðar 1 herlendumi . , . í t , .
tngar fari fram. I þetta skifti
imtn það þó vera íhaldsmönnum áð
“Tv''* ,w’,“y ikenna eða þakka, að kosningunum
var denlbt a þjoðina a svo ohag-
kvæmum tíma, vegna hinnar lúa1
legu mctstöðu er þeir beittu gegn
viðskiftasamningtinum við Banda-
Fjögur
annars
að gagnsikifta.sainningunum.
láandi, að sú þjóð sem tvö. sem fyrir eru til, og ennfrem- ,, . „ .•• • , ^
- , ,.v v . , v ... ^ r, -V rtkin. Svo stjormn neyddist til
^ti 1 iArai\ ni'j oíS íTAra lir níS ffprn cpy tnnrlurlvntn 'stmXi J J
Foðskapur Bordens.
I fé úr landsjóði er varið.” Þar á nokkurri nákvæmni um einstök at- ,)anniS ?ætl hli®raS ser bJa aö -era!nr.a a8 &era sex tnndurbata. Smíði
eftir fer viðbót um það hve óhof- riði brautarbyggirigarinnar; hann sMdu .Sma-,)°l ^ væri ,elrra lel8lr af ser n>'Jan i8na8
ilega núverandi sambandsstjórn hefir kænbga sneitt hjá a» minn-íbmni s]a,fs0^u hol,ustu vl8 alrik ;ber ,,Canada; og verður t,l efling-
Ihafi haldið á landsfé. - ast einu orði á eimskipaferðir ttm lS brezka ~ hun mundl að ollum fr »nsnn, rðnaðargreinum. sem
Lögberg ætlar að lýsa yfir því Hudsons-flóann. komhlöður, sem llkmdum ekkl vera samvizkusaman þegar eru til.
Foringi afturhaldsmanna, herra strax að það efast ekki um að nauðsynlegt er að byggja þar, með um aö ^rel8a skuld,r sínar’°& e,&'| Um kostnaðmn er það að segja,
Borden, liefir nýskeð gefið út boð-i conservatívar standa við þetta hvaöa skilyrðum járnbrautafélög inleSa ekkl treystandi 1 neinu, og að hann veröur alls e.gi tilfinnan-
skap sinn, sem hann lætur blöð sín stefnuskráratri*, ef þeir komajsl, fái að brúka brautina o.s.frv. Alt ,)V1 seni a,lra mmst lcgur, þVi að aætlað er a» skip þessi
svo nefna. Ekki er Þeirri tiHcy.n-í«l 'aWa. T-a5 e, alKoanug, a« virSis, vera i fylsta mta óundir-l™»
... . . . , .. _ _ , siðan Launerstjomin kom til buið, af conservativa halfu, þessu í þnðja lagi segja motstoðu- °°°’ , “S™ tn«>ur svo sem
mgti va 1 oveg egt ei 1. >a crjvalda> hefir sparlega verið haldið máli viðvíkjand(, og bendir það til menn flotans, að honum verði ekkr e,n mi ,on a an’ eUa ,afnve nnnna
engn líkara tn Bandankjaforsetinn > landsfe þegar tekið er tillit til þess að loforð þeirra um brautar- komið upp nema hernaðarskylda cn ,a ‘
sjálfur væri að tala, en boðin þau,;hinna afarmiklu framkvæmda. sem byggingu jæssa sé eigimlega verði lögleidd.
sem Canadaþjóðinni eru boðin, eru eftir hana liggja, og að landssjóðs- áhugalaus yfirlýsing eingöngu á
ekki að því skapi vegleg, eins og fé hefir verið varið lögum sam- pappímum.
síðar skal nánara skýrt frá. Boð“- kvæmt °S svo sem t!1 var ætlast.
, .„ V:gar fjan’eitingarnar voni veitt-j
skapur þessi hefir birtur verið 1
(Niðurl. næst.J.
ar. Þesstt ætla conservatívar að
öHum blöðuni afturilialdsmanna og hreyta, og er mjög sennilegt, aðj
nú síðast i Heimskringlu. jþeir geri það, og þá ekkert annað,
Inngangur þess máls er löng og líklegra, en að eftirlitið og með-
Hervamarmálið.
(NiðurlagJ.
í næsta blaði hér á undan var
Þetta er algerlega , . ...
rangt. Aldrei i sögt, Canada nema!, Uuncratjomm er að koma upp
jí hermálafrumvarpi Macdonald-! herflota> sem, s^banclsþmg og
; stjórnarinnar 1862 hefir minsta til- StJorn hafa, fult,vald yfir- nieð til-
raun verið gerð til að halda fram. tohiíega htlum kostnaði. en stefna
hernaðarskyldu. f því frumvarpi afturhaldsmanna ef EndaIaust
var gert ráð fyrir að sjómennjhnngl milh ,,ess a8 1c^a margra
skyldu skrásetjast á tollhúsinu í
að
slíta þingi og leggja þetta þýðing-
armikla viðskiftamál undir úr-
skurð þjóðarinnau Reyndar er
það réttast, og bezta aðferðin, þeg-
ar ttm stórmál er að ræða, að þjóð-
in hafi úrskurðarvaldið. Því hún
mun oftast bera ábyrgðina af öllu
stjórnmálabraskinu. En það ætti
að komast í framkvæmd rneð góðu
satnkomulagi beggja flokkanna
hvenær setn þörf krefur á kjör-
tímabilinu, án þess að þingkosn-
ingar færu fram um leið, þegar
ekki er kominn hinn rétti lögá-
kveðni tími. Já, en lýðstjómar-
fyrirkonmlagið er enn ekki komið
svo langt í Canada, en það er á
leiðinni og nær takmarkinu, sem
það stefnir að. fyr eða síðar, en
miljóna herskatt á þjóðina árlega , v -.
oK L ÞanSa« 1,1 ver8um ver ,a8
núverandi stjornarfynr-
Desembermánuði og skipstjónimj sknldbmdi, sif> okkur
leiðinleg inótmæli gegpi viðskifta- ferS landsfjár verði áþekt því, sem gerg grein fyrir stefnumun stjórn- Sert aS skyldu að líta eftir því. h;álna'
. , það var á hinni fyrri stjómartíð niálaflokkanna hér í Canada við Vera má að hernaðarskvlda sé í 1 1 ’ rt ski í*, sem
samntngunum, en rakalausara, lett-, jL^ , nialaflokkanna^hcr^t Canada^ vtð ^ ^ k<Jmu' nnhrer galar um það „nkverstaöar
Og hvemtg var meðferðin þá áinðunum skýrt frá myndun flota monnum ckkl Vlti- Hér í Canada
var sú(, svo sem Canada-manna. Flotamálastefna!er a,ls en9in hernaðarskylda til.
núverandi sambandsstjórnar hefir t>a® er bins vegar skyrt tekið fram
sætt mótbárum eigi síður en með- ' hermálalöggjöf Laurierstjómar-
ferð landhersins, og skal hér á eft- innar.yi8vikÍandi fle>tanum, að það
séu sjálfboðaliðar einir, sem i sjó-
1 herinn ganga
vægara og ráðaleysislegra stjóm-
inálablaður, er langt síðan að sézt landsfé r Hún
vesttir á sléttunum 21. SeptemlærJ.l^fir á prcnti eftir nokkurn stjóm-1 bókfast er orðið í skjölum þings-
-------------------------- I málamann. aukheldur aðal flokks- ins, að conservatívar veittu fé hiins
Ekki er Ósanngirmn foringja fjöhnennrar þjóðar. !opmbera til eigin hagsmuna og
ö . I flokksms, svo purkunarlaust, að
_____ Þe.-.si motmælt Bordens em etn-
• varla em dæmi til glæfralegri fjar-
Afturhaldsmenn og auðkýfingar kenniiegt sambland sannanalausra hrellna ; ekkj auðugra landi en
ent svæsnustu mótst' ðumenn víö-1 ’utlyrðinga og afar lygalegra og .Canada var þá, og mútur þeirra
skiftasamninganna eins og allir tilefnislausra sptfeagna, sem engir cru orðnar þjóðkunnar. Þegar
•meðalgreindir menn geta tekið afturhaldsmenn sátu að völdum,
j voru verk vanalega gefin Jiæst-
'bjóðenda, en hann svo látinn gefa
| ríflega upphæð í kosningarsjóð. Á
liorden segir ösbr. Hk;r.) : jþennaliátt var fé landsins eytt svo
Satntiingarnir mifta* að því, að mjljónum skifti.
Þegar conservatívar sátu að
ir getið hinna helstu atriða.
vita, og einmitt ríkismennitnir í
þeirra hópi, svo sem Foster, fyrr-
um ráðgjafi í afturhaldsstjóminni,
eru nú farnir að öfunda bænduma,
nokkurt ininsta tiHit til.
Skal hér bent á nokkur dæmi.
sem kcrjast nieð dugnaöi og at-
orku fyrir sér og sínum hér vestur!einangra ..........hin ýmsu fylkij Þegar conservatívar sátu
,v .. .. „ Can........... “Þeir deyfta hug- völdum var varla nokkurn tima
a slettunum, stri an< 1 vi > a <* j myndina um gagnskifti innan rík-jbyrjað svo á nokkru verki, að land-
MÓTBARURNAR.
á hnettinum, að Bretar séu í háska
staddir.
Hér að framan hefir verið minst
á hin helztu atriði í hervarnarmáli
Canada og grein gerð fyrir því,
Natíonalistamir!hve miklu yitur,egri og ódýrari
hræða menn með því austur í stefna LauriErs cr í þVí máli held-
; Ouebec, að ungir drengir og full-
ornir karlmenn verði teknir glóð
í fyrsta lagi hefir því verið volgir upp úr rúmum sínum, ein-
haldið fram, gegn stofnan flota hér hvern morguninn og neyddir í her-
í Canada, að ef ófrið bæri að hönd- þjónustu. Slík ósanninda bíræfni ., . . 1U 1ICU1U rv.„
um á sjó, þá mundi England ann-jer nærri dæmalaus, þar sern það helzt k,ósa’ a8 al,ar styr,aIdir °§fj fyrsta spor mun að éins byrjirn;
aðhvort verða að láta herskip sín *eitt er gert af stjórnarinnar háJfu;ofn8ur væru brott numi8 af, Jar8' !0<r þótt þessi byrjun sé fremur veik
fylgja flutninga gufuskipum vor- til að afla hermanna, að auglýsaj nklt Jmt.°& ,alt’ 0,1 ,satt„og!og ófullkomin, þá er hún i rétta
ur en andstæðinga hans, en trygg-
ir þó fyllilega sjálfstæði og sjálfs-
virðing þjóðarinnar í senn.
Vitanlegt er það, að Sir Wilfridj
Laurier mundi ef ]>ess væri auðið
komulag sem bezt vér getum og
taka mannlega á móti því, sem að
höndum ber. Og þótt timinn sé
stuttur og annríki hið mesta, meg-
um vér ekki láta hjá liða að kynna
okkur vandlega og íhuga með ná-
kvæmni hið þýðingarmikla við-
skiftamál, sem um er barist.
Þótt samningarnir taki ekki all-
ar kröfur ibændanna til greina, þá
eru þeir þó fyrsta verulega sporið,
sem núverandi stjórn hefir stigið i
þá átt að efna verzlunarfrelsis lof-
orð sín, og er því ekki sanngjarnt
! að þeir, sem unna réttlæti og frelsi,
veiti henni mótstöðu; og þetta
um, eða þá að svelta að öðrum eftir þeim.
kosti. Þessu til svars má segja í fjórða lagi hefir andstæðinga-
l>að, að það er ekki sanngjarnt að flokkur sambandsstjórnarinnar og
ugleika frumbýlinganna. h^^ jisheildarinnar............. 'Þeir lcifta' ið hefði ekki tapað á því stórfé, ætla Canada að gera brezka ríkið haldiö því fram, að flotamálið
menn eru afturhalds auðkýfingarn-jCanada inn á aðrar brautir. Þeir áðttr en því var lokið. Slík fyr- að undirtyllu sinni endurgjalds- hefði átt að bera uridir þjóðar-
ir nú farnir að bráð-öfunda. umstey\pa lijóðmynd'unarstefnunni irtæki mætti nefna í hundraða tali, laust, þegar það á hendur sínar að atkvæði. F.kki voru þeir conserva-
Þeir secia að engin stétt mantu!...... Þeir crn skaðlegir....... ; cn það þýðir ekki að þylja nöfnin verja. Slík tilætlun er svo lítíl- tívu á þvi 29. Marz 1909, þegar
, , i , • .„.„fiAtfn /cip i fíármfiln tóm, enda eru þau þjoðkunn, þó mannleg og blátt áfram til hneýsu einn foringinn ]>eirra, Foster, bar!bann fo1 stjórn °g þjóðþingi lands
■ |,e»u1an<I.««.jaI,.Ko.toS;WI-| ’eu út yflr taki C. P. R. hneyksliS. þmu L7í. * cr hin Jstalupp tillögt, oí 6yggja þí *«., etjórn hérlendra her-
a*' ’ri1''' ; sem ganga mun Panama-hnej’ksl- furða, að nokkrúm hérlendum strax herflota handa Canada, eða yala- °g þjóðinni sjálfri að skera
úr því. hvenær og á hvern hátt hún
samlyndi mætti ríkja meðal allra
þjóða. En með því að enn virðist
ekki kominn tími til þess, ibar hon-
um að gera skyldu sína viðvíkj-
andi hervörnum þessa lands. Það
hefir hann gert eins og sönnum
borgara Canada bar að gera, er
urnir. Það sé engin mlnsta
, v „„ ..„j- malafyrirkotnulagi Landarikjanna,
stæða að vera aið letta undir með_ { f , ■ A
1 Samnmgamir opna fyrir Banda
þetm, með því að samþykkja vi’v | rikjunum heiniamarkað vorn................
OOtYlrUllTÍtia QPm llllott Ílíf O ! /«!« I rlnLi
inu alræmda næst að svikum til. imanni
að
hafi
nokkrum hérlendum strax herflota handa Canada, eða
komið til hugar, að.þegar öll helztu blöð conservatíva
Á þann veg mundu afturhalds- amast við þvi að Canada kæmi sér voru full með áskoranir til þjóðar-
skiftasamningana, sem hljóti ^ ‘^nnin^núr Murselja /ríc7stefn-|menn a8 ollu sjalfrát5u breyta með-;upp herflota til að annast strand-! innar um, a« Canadamenn legðu
stórskaða verksmiðjuiðn „ðinn, ogluna u,n aukin verzlunar viðskifti! fer8inni á landsfe frá ,,ví sem nu varnir sínar og gæta flutnings-1 þegar í stað fram 25 til 30,000,000
, jx Krf.7ln, þjfiXína 8amn-ler' °£ a sParna'<>arnatturu þeirra skipa, 1 þeirri von að Englending- dollara til herflota Breta. Það
tilveru fiskiveiða- geta menn 1>ezt glzka® af fornri ar tæki af oss það ómak oss að var ekki fyr en Nationalistunum í
þá vitanlega .veriksmiðjueigendur.
Þeir megi ekki við því • En bænd- mgarmr ogna
vel
o-
umir, ]>eir eiga að una ser
undir tollbyrðinni! Jvkki er
sanngimin!
Sumir þessir afturíialdslierrar
hafa jafnvel látið það á sér skilja,
að þáð væri óþarfi fyrir bændur
hér í Canada að vera að rækta
jörðina meir en hamla sér og sín-
um skepnum, svo að þeir þyrfti
ekki að flytja neitt út úr landinir af
húsafurðum sínum, og þanmg að
fosna helzt. eða að sem allra mestu
leyti við viðskifti við aðrar þjóðtr.
Frj i’dslf'g ksmning að tarna og
styrksins o. s. frv.”
•raun; þeir höfðu $415,408 árlegan kostnaðarlausu.
Quebec kom til hugar að ljósta
jtekjuhalla þegar þeir voru vrð; í annan stað hefir verið sagt, i.pp herópinu um þjóðaratkvæði í
Næst byrja spasagnirnar og eru vdld Dg h^kkuðu þjóðskuldina á að oss væri óþarft að koma oss uppjþessu máli að conservatívar vökn-
átján stjórnarámm sínum um herskipum, því að ef svo færi, að uðu til meðvitundar um, að þjóð-
auö- $118,000,000. Er það ekki dálítið ófriður kæmi upp milli Englend- ráð væri að nota það sem vopn á
broslegt. að sá flokkur ætlar nú að inga og Þjóðverja, þá gætum vérjmóti flotamálastefnu sambands-
fara að kenna sparsemi? ' Jsent vörur þær, er vér vildum flytja stjórnarinnar, en það er enginn efi
Annað stefnuskráratriði er “að til Evrópu, með skipum P.anda-!á, eins og á stóð í Quebec 190936
veita Vesturfylkjunum full umráð rikjamanna og fá vörur fluttar að ef þetta mál hefði þ áverið borið
landskostá sinna og landa.” M| '-----’ " "
hér fáeinari:
“Þeir niunu aðstoða þessi
féiög....Þeir munu gefa Banda-
ríkja auðfélögunum vald...........
Þeir nmnu lækka í flestum tilfell-
um verðið, sem framleiðarinn fær.
...... Þeir munu binda þau bönd
o. s. frv.”
Annan eins vaðal og þetta er
öldungis gagnslaust að bjóða mönn-
uin hér vestur í fylkjum, sem hafa
gert sér Ijósa nauðsyn visðkifta-
*) Iæturb vor.—Ritstj.
átt og leiðir okkur að takmarkinu.
Því fót fyrir fót göngum vér upp
fjallið, og ef v?r höldum áfram og
snúum ei til baka, komumst vér
yfir það, inn á land frelsis og
mannréttinda, og er vonandi að
sem flestir taki nú saman höndum
og verði samferða og samtaka með
að slíta af sér bönd- íhaldsmanna
og auðkýfinga. En því miður
, , . , rnunu ekki allir fást til að vera
vildi aðstoða alnk.ð brezka. ef o- me&> þyi sumir yirSast vera d4_
frrð bæri að höndum, og styðja það
til að halda áfram að gegna því
göfuga hlutverki, sem það hefir
haft meðal stórþjóðanna, að vera
leiddir undir tollfargi íhaldsmanna
og einokunarfélaga.
Eg hefi að undanförnu verið
, . . . , mjög andvígur liberölum vegna
vorður frelsisms og leiðarstjarna L, „ , ■ . vX
, ,,v , . 1 .meðferðar þeirra a natturu auð-
fK«,\Xn homicinc
menningarþjóða heimsins.
Stjórnmála hugleið-
ingar.
Jafnvel þótt við bændurnir höf-
(legð landsins og fé almennings;
|og vildi því gjarna sjá þeim vikið
l frá völdum ef hinsvegar væri um
Jráðvanda og góða menn að velja.
)En framkoma R. L. Bordens og
| fylgjfenda hans virðist mér bera
fremur vott um valdafíkn oig
um nú mikið vertkefni fyrir hönd- flokkshagnaður sé yfirleitt þyngri
oss þaðan á sama hátt. Þetta er undir þjóðaratkvæði, þá mundi urri, sem nauðsynlegt er að unnið á metunum hjá þeim en liagsæld
Þessu stefnuskrár-atriði er blátt hárrétt. Þetta heimilar oss yfir- það að vísu hafa náð samþykki sé á réttum og hagkvæmum tíma, þjóðarinnar—engu að síður en hjá
áfram stolið frá liberölum og eng-^lýsingin um hlutleysi landa í ó- meiri hluta þjóöarinnar, en Frakk- og því áriðandi að hugur og hönd liberölum — þó hefði eg líklega '1
in ástæða fyrir conservativa að verajfriði, sem gerð var í París 1856, ;ar í Quebec hefðu lagst í móti því'verði vel samtaka, megum við samt þetta sinn fylgt þeim að málum í
að flagga með því héðan af því að og Bretar voru með í að semja, og og sú atkvæðagreiðsla af ýmsum'ekki ganga alveg afskifta'aust ýmsum atriðum, og unnið rrneð
þó að þeir slysuðust til vplda, gætu hefir lítil breyting verið á henni, óhlutvöndum mönnum siðan höfð framhjá stjórnmálunum, sem nú þeirn við yfirstandandi kcsningar,
þeir aldrei efnt það. af því að gerð síðan. En hvaða verkanir í brigsli á þá, og þeir sakaðir um eru á dagskrá, og sem vii;ðast <1ð ef framkoma þeirra gagnvart við-
í.auricrstjómin er búin að veita mundu verða af slíkri hjálparleit- þegnskaparrof, svo að afleiðingin ’vera nú í algleymingi; enda gekk skiftasamningunum geröi mér það