Lögberg - 27.08.1914, Blaðsíða 1
27. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 27. ÁGÚST 1914
NÚMER 35
RÚSSAR A LEID TIL BERLIN
Englendingar, Frakkar og Belgíumenn halda Þýzkurum í skefjum á landamærum Frakklands
Kosningum mótmælt.'
Kscrt hefir veriö yfir kosningar-
svikum í sex kjördæmum fylk-
isins, þar á meðal eins ráðherrans
og Roblins sjálfs. Kjördæmin eru
þessi: Dufferin (Roblinj, Emer-
son (McFaddenJ, Lakeside fGar-
landj og St. Andrews fDr.
Montaguej, Cypress ('George
Steele) og La Verandry (Lauzon).
Er vonandi a8 málunum veröi
haldið til streytu því réttmæti
þeirra er ekki aö efa.
Frá Islandi.
Frá Aiþingi.
Eftirfarandi lög voru samin á
næturfundinum í sameinuöu þingi,
sem getiö er um í blaöinu i gær.
Voru þau samþykt í báöum deild-
um í gærmorgun og siöan símuö
konungi til staöfestingar.
Lög
um ráðstafanir til þess að tryggja
landið gegn hættu, sem stafað geti
af ófrið í Norðurálfu.
í. gr.
Sameinað þing, kýs jafnskjótt
sem verða má, '5 manna nefnd, til
þess að vera landstjórninni til
ráðaneytis um ráðstafanir til þess
að tryggja landiö gegn hættu, sem
því geti stafað af ófriði stórvelda
í Norðurálfu.
2. gi.
I . þessum tilgangi heimilast
, stjórninni, ef þörf gerist;
Fjáraukalögin á Alþingi voru
feld með 10 atkvæðum gegn 10.
Björn Pórðarson er settur sýskj-
maður í Mýra- og Borgarfjarðar-
sýslum.
Vélarbátur fórst 23. Júlí frá Kálfs-
hamarsvík í Húnvatnssýslu með 5
mönnum. Voru þeir þessir: Rögn-
valdur Jónsson útvegsbóndi og Valde-
mar sonur hans, Guðlaugur Ólafs-
son póstur og Valdemar sonur hans
og Jens Steinsson.
Frumvarp flytja þeir Bjarni Jóns-
son, Sveinn Björnsson, Björn Kristj-
ánsson. Einar Arnórsson, Skúli
Thoroddsen, Jón Jónsson, Sigurður
Gunnarsson og Hjörtur Snorrason
þess efnis, að landstjórninni sé heim-
ilaö að flytja heim til íslands lista-
verk Einars Jónssonar og geyma þau
á landsjóðskostnað.
Annaö frumvarp er flutt í þinginu
þess efnis, að leyfi sé gefiÖ til að
veita 20,000 kr. til hafnargerðar í
Þorlákshöfn; sé þetta fé veitt úr
landssjóði, en auk þess heimilað að
veita úr viðlagasjóði alt að 40,000
kr. til sama fyrirtækis.
Frumvarp kont fram í þinginu
um það að stofna tafarlaust útibú
Landsbankans á Austurlandi.
Gestur Kristjánsson úr Kræk-
lingahlið og Kristján Kristjánsson
úr Fnjóskadal, druknuðu 25. júlí á
Leirunni, fyrir innan Akureyri.
I veðreiöunum sem voru í Rvik
26. júlí, riðu tveir drengir hvor á
móti öðrum á fullrl ferð. Hest-
arnir lustu hausunum saman og
dauðrotuðust báðir, en drengirnir
meiddust lítið.
nálægt Venice 2. júni 1835 og
kjörinn páfi 9. ágúst 19133.
Fyrsta dagblaðið á Frakknesku,
sem gefið hefir verið út á Englandi
byrjaði að koma út 15. ágúst síð-
astliðinn. Þáð heitir “Franska
bergmáliö-’.
Panamaskurðurinn hefir nú ver-
ið opnaður og sigldi fyrsta skip
eftir honum milli Atlanshafs og
Kyrrahafs 15. ágúst.
Einkennilegt og merkilegt mál
hefir verið hafið í bænum Bemidji
í Minnesota. Þannig er* mál með
Frú Favre Scwarz i Basle á
Svisslandi, annáluð fyrir gáfur og
fegurð, gift Frakkneskum auð-
manni, var líflátin 8. ágúst fyrir
það að hún ætlaði að sprengja upp
jarðgöng nokkur, til þess að hindra
för Þjóðverja. Hún tók dauða
sínum með gleðibrosi og sagði:
“Lifi Frakkland”.
öll stríðslöndin bafa tekið upp
þá reglu að banna fréttariturum að
•vera með herdeildunum. Er það
talið hættulegt fyrir hverja her-
deildina um sig að henni berist
áreiðanlegar fréttir jafnótt og eitt-
1.
2.
að kaupa frá útlöndum fyrir
landssjóðs hönd hæfilegar
birgðir af nauðsynjavöru, svo
sem korni, kolqm, salti, stein-
olíu, vélaolíu, veiðarfærum.
læknislyfjum o. s. frv.
Að verja til slíkra kaupa hand-
bæru fé landssjóðs, er hann má|
missa frá öðrum lögmætum út-
gjöldum, sbr. þó 4. lið.
Að taka enn fremur alt að 500
þúsund króna lán til slíkraI "g foTndunTfeÍHö átbyrtís'
kaupa.
vexti að 24. júni misti maður nokk-1 hvaS &enst- .ÞaS er lltlS sv° a sem
ur lífið þannig að læknir að nafni j meö >V1 Seflst winunum oft tæki-
L. A. Wards ók yfir hann á bifreiö j fæn tlf Þess aS haga ser 1 sokn og
sinni; en maðurinn var dauða vorn eftir þeim frettum.
drukkinn og var lækninum alls Jafnaðarmenn i Duluth héldu
ekki um slysið að kenna. Maður-; nýlega fjölmennan fund og sam-
Lúækt^hefir'nfekkian 9höfTaíS1 ÞyktU einhuga Vanl*>knun sína á- frv > en næsta dag á eftir var það
fatækt , hefir nu ekkjan stnt5inu, og öllum stríöum. Kváöu
$20,000 skaðabótamál á móti f jór- j þejr f,ernag ekkj vera annag en lejk
um mönnum, sem hún hefir fengiö | einstakra þjóðhöfðingja og auö-
| Fréttir frá Kyrrahafsströndinni
Stríðið. í segja að Þorsteinn Borgf jörð
____ J muni vera að búa sig i stríðið.
Lögberg getur verið fáort um j ., .
Sagt er að Manitobastjomm
stnðið. Þess hefir venð getiö að ” ; • „
, I hafi þegar sagt sig til sveitar, eins
fréttir af því séu allar oabyggdeg- 0g þag rnundi vera kallað heima;
ar og alls kostar óáreiðanlegar. ega beðið Sambandsstjórnina
Það má endurtaka það hér, aö i hjálpar, til jæss að eitthvað verði
stjómarar stríðslandanna hafa hægt að gera hér.
blátt áfram bannafi að fréttimar; Milli 1. september 1913 og 6.
bæmst út; en alls konar tilbúning- j juní 1914 hefir Bordenstjómin
ur er soðinn saman á skrifstofum aukið þjóðskuldina um $322,921 á
blaðanna og annarsstaðar, þar sem hverjum degi eöa $224 á hverri
sagt er frá blóðugum orustum og
gifurlegu mannfalli, aiskaplegum
hryðjuverkum og hreystisögum,
sem aklrei hafa átt sér stað. Meira
að segja frá orustum hefir verið
svo greinilega sagt að skýrt hefir
verið frá tölu þeirra, sem fallið
hefðu, tölu eyðilagðra skipa o. s.
sonnun fyrir að seldu honum
áfengi. Telur hún þá vera orsök
í dauða hans, með því að hann
varð fyrir slysinu af því hann var
ósjálfbjarga. Er talið víst að
ekkjan muni vinna málið.
ætti svo að vera.
Mál stendur yfir milli tveggja
mótorbátastjóra. Rákust bátar
þeirra á við síldarveiðar og skemd-
ust eitthvað; kennir þar hvor öðr-
um. Bátarnir eru Snorri Goði og
Súlan.
Þorvarður Guðnason í Reykja-
vín hvarf fyrir skömmu, og fanst
líkið í sjónum; hafði hann farið
einn í bát út á tómt skip á höfninni,
til þess að dæla úr því sjó, og hefir
4-
Að stöðva fjárgreiðslur þær,
sem taldar eru í fjárlögunum
fyrir árið 1914 og 1915 í 13.
grein, B. II-XVIII, svo og all-
ar lánveitingar úr viðlagasjóði,
er heimilaðar eru 1 fyrgreind-
um fjárlögum, þó svo að eigi
komi í bága við þegar gjörða
samninga og ráðstafanir um
verk eða loforð um lánveiting-
ar á þessu ári.
3- gr-
Landsstjórninni er og heimilt.
að leggja bann að einhverju leyti
eða öllu leyti við útflutningi eða
sölu úr landi á öllum aðfluttum
nauðsynjavörum, svo sem matvæl-
um, Veiðarfærum, salti, kolum o. s-
frv., ef slík ráðstöfun skyldi reyn-
ast nauðsynleg vegna yfirvofandi
eða hafins Norðurálfu-ófriðar. —
Þö má ekki meina skipum að taka
hér kol eða aðrar birgðir, er þeim
eru nauðsynlegar til þess að kom-
ast heim til sín.
Á sama hátt heimilast lands-
stjórninni að leggja bann við út-
flutningi íslenzkra matvæla, ef að-
flutningur til landsins af útlend-
um matvörum heftist svo, að til
voða horfi fyrir landsmenn.
Heimilt er stjórninni ennfremtir
að ákveða í reglugerð refsingar
fyrir brot gegn þessari grein.
4- gr-
Landsstjórnin ákveður, hvort
gera skuli framangreindar ráðstaf-
anir og hve nær, svo og á hvern
hátt skuli ráðstafa birgðum þeim.
sem keyptar kunna að v-erða sam-
kvæmt lögum þessum, Og hvemig
skuli selja þær.
Enn fremur má landsstjórnin,
ef almennings þörf í einhverju
bygðarlagi krefur, taka eignar
námi matvæli og* aldsneyti hjá
kaupmönnum eða framleiðendum,
enda komi fult endurgjald fyrir.
5- gr-
Lög þessi öðlast gildi þegar í
stað og gilda þar til næsta Alþingi
kemur saman. — (VísirJ.
18. Agúst skaut maður
Chicago konu sína til
hengdi sjálfan sig á eftir. Maður-1 striðið
inn hét Thorwald Nielson og var
forstöðumaður líknarstofnunarfyr-
ir dönsk gamalmenni.
manna, þar sem alþýðan væri höfð
sem leiksoppur og verkfæri þvert á
móti vilja sínum.
Rússakeisari er sjálfur kominn
Endalút í bardagann, með miljón manna
fylkingu.
Franskir rithöfundár, leikarar
alt tekið til baka; hafði aldrei átt
sér stað. Allar þessar uppspunnu
fréttir eru einungis gerðar til þess
að æsa fólkið og græða á því fé,
og er það einhver lúalegasta að-
ferð sem hugsast getur. Lögberg
segir það blátt áfram eins og það
er, að hvorki það né nokkurt ann-
að blað, getur flutt áreiöanlegar I þ"j* s7ona~e7’nú Ytjómin
stríðsfréttir, og það er alveg eins'
ærlegt að láta þaað bíða að flytja
minutu.
Canadastjórnin tekur fé fólksins
hér í landi til þess að kosta heilan
hóp af “agentum” tii Evrópu og
leggur þeim það erindi á herðaar
að lýsa hinum óþrotlegu tækifær-
um og allskonar vinnu, sem hér
bíði manns. Þegar fólkið hefir
verið gint hingað, þá fyrst og
fremst fær það ekki vinnu, og þeir
sem fyrir eru eru líka reknir frá
vinnu sinni, af því stjómin hefir
eytt fénu í mútur og getur þvi
ekki borgað kaup. Þegar um
bjargarskort og atvinnuleysi er
kvartað, er þeim sagt að þeir
verði reknir úr landinu ef þeir
3UJ
Hátíðahaldarinn.
Matarþefinn ekst hann á
Allur í flóði tára,
Eins og rykið rjúka þá
Rellur í kolli Lára.
Mærðar-Iopann loppu-kló
Lyppaði éngin megra.
Skjall hans er af skruminu þó
Skömmunum ógeðslegra.
17. ágúst 1914.
Stcphan G. Stephansson.
dauðs 'ogj 0g listamenn hafa lagt af stað í þær, þangað til þær fást réttar, eins
og að búa þær til með getgátum
og eftir flugufréttum, sem siðar
verður að afturkalla.
Afarfjölment bindindismanna-
þing var nýlega haldið í Kaup-
mannahöfn. Tvö stór félög héldu
það í sameiningu; annað þeirra var
þá 25 ára gamalt, en hittj 35 ára.
Sá sem eldra félagið stofnaði heitir
Claus Johannesen, var liann þar
staddur qg hélt sérstaklega áhrifa-
mikla ræðu. Hann hefir verið
formaður þessa mikla félags öll
þessi þrjátíu og fimm ár. Félagið
heitir “Bindindisfélag Danmerk-
ur” og eru í því 64,000 manns.
Alls eru í Danmörku 300 bindindis-
félög með 200,000 meðlimum til
samans.
Þorskafli er rnikill i Faxaflóa,
bæði á þilskip og vélabáta.
Nýtt bréfspjald með mynd af
austfirskum sagnaþul segir Vísir að
Ríkharður Jónsson myndhöggvari
hafi látið gera eftir einni af sín-
um góðu teiknmyndum. Jóhannes
Árnaason heitir sá sem myndin er
af, einkennilegur karl og margar
sögur hafðar eftir honum.
* Guðrún Gestsdóttir yfirsetukona
í Hafnarfirði hefir fengið leyfi
stjómarinnar til nuddlækninga.
Nýlátin er í Reykjavik Guðrún
Árnadóttir ekkja Ólafs sál. Krist-
jánssonar að Múla í Kollafirði í
Barðastrandasýslu.
Upphleypta mynd af Steingrími
Thorsteinssyni skáldi hefir Rík-
harður Jónsson láfið gerá; er það
vangamynd og sögð snildarlega
gerð. Hún kostar 12 kr.
Þýzkur píanóleikari, sem G.
Homann heitir, er á Islandi um
þessar mundir; ætlar hann að
dvelja þar um tíma sér til heilsu-
bótar.
Gullbrúðkaup héldu þau Þor-
steinn Þorsteinsson og Ingiríður
Eiríksdóttir á Reykjum á Skeiðum
18. júlí. Hafa þau búið á sömu
jörðinni í 43 ár og eignast börn;
11 þeirra eru á lífi. Var brúð-
kaupið f jölment og skemtilegt.
Henni var gefinn stóll, sem var
skrautgripur mikill, en honum var
gefinn stafur, skorinn út af
Stefáni Eiríkssyni.
Borgarstjórinn i Winnipeg ásamt
öðrum borgurum, hafa boðað til
almenns fundar í Iðnaðarhöll-
inni í kveld, til þess að fá fleiri
menn hér til þe.-«<.ð gefa sig fram
til herþjónustu.
Lögmaður Denistoun hér í
Listasafn Einars Jónssonar.
Frumvarp til laga um að heim-
ila landstjórninni að flytja lista-
verk Einars Jónssonar frá Galta-
torg og tveir synir hans"hafa’7ariö felli heim lil íslaands og geyma þau
i striðið t*ar a kostnaS landssjxáðs var felt
____________ | við fyrstu umræðu með 8 atkvæð-
um gegn 8. Er það mál því dautt
Samtök bindindismanna.
Píus páfi X. andaðist á fimtu
daginn 20. þ. m. og er það almælt
að stríðið hafi verið orSök í dauða
hans. Hann var fæddur í Reise
Stríðsmolar.
Sambandsþingið í Ottawa kom
saman 18. þ. m. til þess að veita
$50,000,000 (Timtíu miljónir til
bráðabirgða til herkostnaðar.
Allir synir Þýzkalandskeisara eru
í hernaðinum; eru fimm þeirra í
landhernum og einn i sjóliðinu.
Rússar hafa krafist þess af
Tyrkjum, að þeir leyfi þeim
frjálsa för um Dardanella sundið
að flota þeim, sem Rússar eiga í
Svartahafi. Bretar, Frakkar og
Rússar hafa einnig krafist þess að
Tyrkir gefi upp tafarlaust bæði
herforingja og hermenn af þýzku
skipunum “Goeban” og “Breslau”.
sem flýðu Frakka og Englendinga
og leituðu hælis í Dardanella sund-
inu. Er svo sagt að tvö Tyrknesk
skip hafi mætt þessum skipum fyr-
ir utan sundið, og leiðbeint þeiin
inn. Grikklandi er einnig órótt
vegna þessarar viðbótar við Tyrk-
neska flotann, og krefst skýringar,
en hótar hersöfnun ef hún fáist
ekki fullnægjandi.
Japanar hafa sent Þjóðverjum
orð þess efnis að krefjast þess að
þeir kalli brott öll herskip sín frá
ströndum Kína og Japan tafar-
laust. Auk þess krefjast þeir að
Þjóðverjar fari brott innan mán-
aðar úr Kiao-chow héraðinu, og
áskilur Japan sér rétt til þess að
fá þessi héruð í hendur Kínum, ef
þeim bjóði svo við að horfa.
Hundrað hjýkrunarkonur verða
sendar frá Canada með fyrstu her-
deildinni sem þaðan fer. Mörg
hundruð konur hafa sótt um að
fara þá för.
Gufuskipið “Baron Santsch”,
frá Austurríki varð fyrir sprengi-
vél 14. ágúst og fórust 150 manns.
Bindindismenn í Saskatchewan
eru um þessar mundir að undirbúa
alvarlega starfsemi fyrir næstu
kosningar. Það lítur svo út sem
sama stefnan verði þar efst á baugi
þegar að því kemur, og var hér í
Manitobaa við kosningamar síð-
ustu. “Banish the Bar” eða afnám
I að sinni, nema því að eins að það
sé tekið fyrir í einhverri nýrri|ar
mynd. Það er illa farið að svona
skyldi takast til. Landssjóðsfé
liefir ekki oft verið varið skyn-
samlegar eða á þarfara hátt, en
gert hefði verið með því að flytja
þetta merkilega safn heim til Js-
! lands og veita þannig listamannin-
okkar i Canada.
Þegar stríðsfréttirnar bárust til
íslands, kallaði stjómin saman þing
um nóttina, bar upp frumvarp,
ræddi og samþykti tillögu þess
efnis að heiinilt skyldi að verja öllu
því fé úr landssjóði, sem þyrfti,
fcilki til bjargar, meðan stríðið
stæði yfir. Þerar striðsfréítirnar
bámst á sama tírna til Manitoba,
kallaði stjórnin ekki saman þingið,
heldur ákvað hún það tafarlaust
á bak við þing og þjóð, að reka
verkámenn úr þjónustu sinni, auka
tölu vinnulausra eftir mætti og
hætta að verja fé fólkinu til bjarg- 11
9-
10.
“Við viljum ekki hafa Roblin-
stjómina lengur” sagði mikill meiri
hluti kjósenda 10. júlí. En hún
situr samt.
, um moguleika til þess að eyða
vmsolu a gistihusum verður þar , .... 0 , r
„ 1 -i-v 1 f kroftum smum
eitt aðalmalið. Um það eru þar
allir bindindismenn sammála og
a ættjörðinni
j láta hana njóta þeirra.
fylgir prestastéttin pg siðbótafélög-|
in þeim eindregið að málum.
Er líklegt að bindindismenn
komi fram fyrir stjominaa áður en
að kosningum kemur og heimti ský-
lausa yfirlýsingu um það, hvort
hún vilji lofa afnámi vínsölu á
gistihúsum. Geri hún það ekki,
ætla bindind’ism,enn að leita til
hins flokksins og fylgja þeim
flokknum heitir og óskiftir, sem
sanngjarnlegar tekur í mál þeirra.
Þetta er skynsamlega að farið
og í alla staði rétt; bindindismálið
er pólitískt mál framar en nokkuð
annað, og fyr en Goodtemplarar
og aðrir bindindismenn hætta að
svíkja sjálfa sig, eins og þeir
sumir gerðu við síðustu kosningar
í Manitoba, þurfa þeir einskis sig-
urs að vænta máli sínu.
Á meðan bindindismenn eru þeir
alvöruleysingjar að láta hóa sér út
og suður í störf og prédikanir fyrir
brennivínsvaldið, og meðan bindind-
isfélögin líða þá sem það gera inn-
an vébanda sinna, þar sem engum
getur blandast hugur um að þeir
liafa brotið aðalatriði loforðs síns,
þá eiga bindindismenn og félög
þeirra enga tilköllun til nokkurrar
virðingar né hluttekningar.
*
Ur bænum.
Vill einhver geta liklega til um
það, hversu miklu af fé fólksins
Roblinstjórnin hafi eytt í mútur
O- síðastliðin 14 ár og reikna svo út
'hversu mörgum heimilisfeðrutn
hefði mátt greiða sæmilegt kaup
við nytsama vinnu í vetur, ef því
hefði verið varið til þess?
Mrs. Guðriður S. Daviðson á Is-
landsbréf á skrifstofu Lögbergs.
18. þ. m. lézt Ingibjörg Sveins-
dóttir ekkja að 576 Simcoe St., 86
ára göntul
Á sunnudaginn var andaðist
Þorsteinn Gislason frá Gerald í
Sask., eftir langvarandi lasleikaa;
var hann staddur hér í bænum þeg-
ar hann dó. Hann lætur eftir sig
ekkju og einn son.
Prestafundur stendur yfir í
Baldttr i Argyle þessa dagana. Eru
þar mættir allmargir prestar kirkju-
félagsins.
Independent Order of Foresters
hefir ákveðið að gjöld verði ekki
hækkuð á núverandi meðlimum
þess, þótt þeir fari í stríðið.
“Eg sé hest með þremur fótum
á götunni” sagði strákur. Allir
litu út um gluggann og sáu hest
sem ekkert var athugavert við.
“Þú ert að skrökva. strákur”
sögðu þeir.
“Nel, nei” svaraði stráksi, “hest-
urinn er með þremur tótum og
hefir líka fjórða fótinn, eg laug
engu.”
Þessi saga hlaut manni að korna
í hug, þegar lesin var stríðssagan
í Heimskringlu siðast. Þar er engu
beinlínis logið, en eitt aðalatriðiö
er forðast að nefna. Það er ekki
minst á hvenær Rússar byrjuðu
hersöfnun, ekki heldur á skeyti
Þjóðverja til þeirra og svar Rússa
við þvi. Með þessu verður stríðs-
sagan ósönn, þótt rétt sé sagt frá
öðru. — “En eg laug engu” segir
liklega ritstjóri Heimskringlu, eins
og strákurinn.
Leifirétting.
Eitt erindið í vöggukvæðinu í
sögunni í næstsíðasta blaði Lög-
bergs var rangt prentað að þvi
leyti að tvö vísuorðin voru einu
atkvæði of stutt. Erindið átti að
vera svona;
Farðu að sofa Lúla, Lúla
litla veika hönd
legðu mjúkt í mömmu lófa
meðan drauma lönd
opnast þinni sælu sálu,
svífur þögul nótt að strönd;
eg skal halda höndum þar til
heilsar aftur dagsins rönd.
Sveinn Kristjánsson frá Wyn-
yard og Torfi kaupm. Steinson frá
Kandahar koma að heiman á
morgun.
Rlue Ribbon tefélagið hefir lýst
því yfir að það hækki ekki verð á
vörum sínum, og er það vel gert,
þar sem önnur félög landsins nota
sér kringumstæðurnar til verð-
hækkunar.
Þriggja ára fram-
kvæmdir.
Bi ta r.
Allir þykjast unna friði á frið-
artimum, en þegar strið stendur
yfir, þá er það lofað hástöfum. —
Ekki vantar samkvæmnina.
Bordenstjórnin hefir setið að
völdum í þrjú án og hafa afreks-
verk hennar verið þau sem hér
segir:
Hún hefir hækkað stórum
tolla, skatta og útgjöld.
Hún hefir veitt auðvaldi og
yfirgangsfélögum alls konar
sérréttindi og vernd og fjár-
styrk.
Hún hefir synjað kröfum
1.
2.
3-
4-
fólkið verður að kaupa.
5. Hún hefir n c it a 5 hverri ein-
ustu umbót, sem hún hefir
verið beðin um af hálfu al-
þýðunnar.
6. Hún hefir v e i 11 nálega
hverja einustu kröfu, sem auð-
félögin hafa farið fram á.
7. Hún hefir rekið nálega alla þá
menn, sem í stjómarþjónustu
voru þegar hún kom til valda,
og gert það oftast án þess að
nokkrar sakir væru til, og
mjög oft þvert ofan í sterk
mótmæli allrar alþýðu i því
héraði sem mennirnir áttu
heima í.
8. Hún hefir látið gefa einstök-
um manni $10.000 án þess að
það væri samþykt af yfirskoð-
ara rikisreikninganna. Þetta
var í Pr. Ruperts.
Hún hefir ekki tekið til
greina tillögur nefndar, sem
kostuð var til að íhuga menta-
mál landsins.
Hún hefir látið fólkið ábyrgj-
ast tveimur prívatmönnum,
IMackenzie og Mann. $45,000,-
000, án þess að láta þá gefa
næga tryggingu. Alls hafa
þessir félagar fengið úr vasa
fólksins $200,000,000.
Hún hefir látið fólkið borga
W. T. Roddin (Afturhakls-
starfsmannij $180,000 i pen-
ingum út í hönd fyrir land er
hann nýlega haafði keypt að-
eins fyrir $89,000.
12. Hún hefir tékið nálega $100,-
000.000 ('hundrað miljón doll-
ara) lán á síðustu n. mánuð- ,
um fáður en hún veitti $65,-
000,000. (sextíu og fimm mil-
jónir) til stríðsins.
13. Siðan hún komst til valda.
hefir öll verzlun i landinu
dofnað, atvinna horfið, lifs-
nauðsynjar hækkað. og bág-
indi manna aukist þrátt fyrir
það, þótt engin harðæri hafi
átt sér stað frá náttúrunnar
hendi.
14. Hún neitaði að skipa rann-
sóknar- og sáttanefnd í verk-
fallsmálið í Rritish Columbia,
af þvi Mackenzie og Mann
áttu námumar. Þetta hefir
orðið orsök i $500,000 tapi að
minsta kosti. En það má ti
ekki styggja Mackenzie og
Mann með því að lita eftir
hag verkamanna.
15. Þrátt fyrir alla aukna tolla og
útgjöld og þrátt fyrir fólks-
fjölgun, hafa tekjumar mink-
að síðastliðið ár um $25,000 -
000, en útgjöldin aukist um
$40,000,000, fyrir utan $20,-
000,000, sem þjóðskuldin hefir
aukist.
16. Alls konar biltingar veittir i
ár fyrir utan hernaðarféð
nema $208,000,000.
17. Tollar hafa verið hækkaðir á
59 vömtegundum, til þess að
vernda auðfélög og hækka lífs-
nauðsynjar alþýðunnar.
18. Þegar vinnulausir menn, sem
með agentaloforðum hafa ver-
ið fengnir til þess að flytja
hingað, biðja stjórnina að út-
vega sér vinnu, hefir hún ekk-
ert annað að bjóða en það
vandræðasvar, að þeir sem hér
hafi verið í þrjú ár eða skem-
ur og séu vinnulausir, skuli
verða reknir héðan aftur af
landi bur.t
Þetta eru örfá atriði af fram-
bænda um frjálsari verzlun.
Á þennan hátt hefir hún vald- ( kvæmdum Bordenstjómarínnar sið-
ið þvi, að allar líísnauðsynjar an hún kom til vaalda. Margur
hafa stórum hækkað í verði,1 hefir gert minna á þremur ánim,
sérstaklega þær sem verka- ekki er þvi að neita.