Lögberg - 08.07.1915, Qupperneq 2

2
LÖGBERtf, FIMTUDAGINN 8. JÚLÍ 1915.
Ein á ferð í Kína.
11.
1 leikhúsi.
ÞaS var engin furöa, að mér
þótti mikið til Peking koma.
Altáf var eitthvað nýtt að sjá og
læra og eg gat æfinlega skift um J
heim, ef svo mætti segja, komið
í nýjan og öðrum ólíkan á firnm
minútna fresti. Það er jafnvel
hægt að fara í leikhús í Peking,
á hverju kveldi, en kinverskt er
það og engu öðru líkt. Eg fór
jxangað með tveimur kunningjum
mínum, er kunnugir voru og töl-
uðu kínversku. Það var lítið
leikhús og lék þar einungis kven-
f<5lk, sem er nýung í Kína. Fyrir
rúmu ári síðan var engum1 kven-
manni leyft að láta sjá sig þar á
leiksviði, einsog gert var í Evrópu
fyrir nokkrum mannsöldrum, og
kanlmenn eða drengir voru látnir
leika kvenfólkið. Jafnvel enn
koma karlménn og kvenfólk aldrei
saman á sarna leiksviðið í sama
leik. Karlmönnum og kvenfólki
er vandlega stíað sundur í Kína
og það kvenfólk sem leikur opin-
Ixerlega er á lægsta stigi mannfé-
lagsins að áliti almennings.
Við fórum til leikhússins, er stóð
fyrir utan Tartara múrinn, í þrem
kerrustólum. Kínverjar brúka ekki
mikið með myndaspjöld ennþá, og
ekki voru stórar myndir úti fyrir
leikhúsdyrum, til að sýna fríðleik
þeirra kvenna og karla, er inni
fyrir mátti sjá, heldur voru upp-
festar langar ræmur, hárauðar,
með gyltu letri, kínversku, er
sögðu til þess, hvers efnis leikim-
ir voru, sem sýna átti. —
Við gengum inn jxröngan gang
með moldargólfi og óhreinum
veggjum, hvítmáluðum á hvora
hönd. Ekki voru ljósin; Kín,-
\erjar eru sparsamir og létu sér
ekki verða, að eyða dýru gas-ljós-
tneti, þarsem unt var að kornast
af án þess. Að tjaldabaki hljóm-
aði hljóðfærasláttur, mjög fárán-
legur á kínverska vísu. Aðeins
einn gangur lá inn í leikhúsið, og
við endann á ganginum sat feitur
Kínverji, hýrleitur, er skýrði
fylgdarmönnum frá því, að sam-
kvæmt ströngum reglum ætti
kvenfólk og karlmenn að sitja
hvort sér, og að eg yrði að fara
í kvenna bekk. Þeir mölduðu í
móinn. Það mundi verða leiðjn-
legt fyrir mig, er ekki skiidi eitt
orð í kinversku, að sitja ein. Væri
ekki hægt að fara 1 Kniigum regl-
urnar í þetta sinn? Dyravörður
var kurteisin sjálf, sagðist ekk-
ert hafa á móti því, sín vegna, en
eftirlitsmaður stjómarinnar, jiar
settur til að gæta laganna, mundi
skerast í leikinn.
Eg vildi fyrir hvern mun sitja
hjá kunningjum minum, til j)ess
að fá leiðbeiningu um hvað á leik-
sviðinu gerðist, svo að við gengum
fyrir eftirlitsmanninn, gildlegan
mann i tvílitum einkennisbúningi
löggæzlumanna, svörtum og gul-
um. Hann hlýddi kurteislega á
jxað sem við höfðum að segja,
lét sér það vel skiljast, en kvað
reglurnar verða aö standa stöðug-
ar, þær mætti ekki brjóta. Kunn-
ingjar mínir gáfu 'honum í skyn,
að reglurnar væru gamaldags og
ættu ekki að eiga sér stað. Hann
sarrlþvkti það brosandi. Þær vœru
gamaklags, en alt um það, þær
væru -í góðu gildi. Hann væri hér
til þess að gæta jæss, að jxær
væru' haldnar og stakk upp á þvi,
að viö skyldum leigja eina stúk-
una, handa okkur einum. Hún
kostaði þrjá dali; við prúttuðum,
})ví að það virðist vera landssiður
í Kina. Við sögðunx dyraverði, að
verðið væri of hátt og úr því að
við yrðum að sitja annars staðar
en við vildum, })á yrði hann að slá
af verðinu. Það gerði hann strax
og við fengum stúkuna fyrir tvo
dali.
Við gengum nú upp bratta stiga,
komum í breiðan gang, lýstan gas-
Ijósum, en meðfram honum voru
stúkurnar, og vímet fyrir, smá-
riðið. Við gengum í þá sem okk-
ur var ætluð, og voru þar tré-
bekkir og lítið borð; beint fyrir
neðan okkur var leiksviðið og var
sýningin byrjuð fyrir nokkru, en
leikendur og hljóðfæra menn voru
saman á leiksviðinu, svo og þeir
sem leikmunina færðu. Leiksvið-
ið var allstórt ferkantað, lítið eitt
hærra en sætin á gólfinu og um-
girt sama fíngerða virnetinu og
stúkurnar. Hljóðfæra flokkurinn
var aftast á leiksviðinu, og með-
limir hans i vanale^fum verka-
mannafötum, úr bláum bómullar-
dúk, með langar hvirfilfléttur.
Þar voru j)önur, bumba, hljóðatól
úr eir, fiðla kínversk, líkust bolla-
bakka, og alt var þetta barið og
slegið án afláts, einsog það væri
uppástólið að láta ekkert heyrast í
leikendunum. En yfirleitt var
f)etta alt kynlegt og austurlenzkt í
mesta máta.
Ekki stóð sami leikurinn alt
kveldið, heldur voru margir smáir
leikir sýndir, er hver stóð hálfa
til heila stund. Aldrei var fleira
fólk í einu á sviðinu en fimm eða
sex, oft aðeins tvent, en þó að
fylgdarsveinar ntínir gætu talað I
kínversku eins og fara gerði, þá
áttu þeir bágt með að skilja hvað
sagt var. Leikendur töluðu ekki
í vanalegum tón, heldur voru há-
mæltir og afar skrækhljóða, svo
að mér komu jafnan 1 nuig skræk-
ir i svíni, þegar verið er að murka
ur því lífið. Eigi að síður skildi
jafnvel eg nokkuð af því sem fram
fór, því að látalæti þessara kvenna
vo/u greinileg og auðskilin. Eng-
in voru leiktjöldin, heldur urðu
áhorfendur að hugsa sér þau,
einsog gerðist í Englandi á Shake-
speares dögum. En þó búningur
leiksviðsins væri óburðugur, voru
klæði leikendanna afar skrautleg
og fögur, vafalaust mjög gömul.
Einn hershöfðingi, með hroðalega
málað andlit og sítt skegg úr
tvörtum tvinnaþræði, var í yfir-
höfn úr gullsaumuðu klæði, er
vafalaust hefir verm stórmikils
virði; annar hermaður, er gekk í
móti svartklæddum rnanni af
lærðu stéttinni, hafði yfirhöfn úr
bláu silki, ljómandi fallega, sautn-
aða lotus-blóma myndum; og
kvenfólkið, sem lék helztu hlut-
verkin, var í indælis fögrum klæð-
um, er voru afar dýr, að dómi
annars fylgdarmannsins, er þekti
vel á slíka hluti. — Þegar síð-
skeggjaður hermaður tók hátt fæt-
urna, spretti fingrum og gretti
sig, þá mátti maður skilja, að
hann væri að stíga á £>ak nesti sfn-
um, eða klifra upp hlíð eða hvað
annað, sem hver viidi. Fjall var
sýnt með því, að borð var reist
upp við stól, og undir því var fal-
inn illur andi í undarlegu g^rvi,
er helzt líktist lébarða feldi.
Margt þurfti til að sýna at-
burðina. Hershöfðingi, málaður
kolsvartur í framan með þráðar-
skegg, og fimm manna her í hæl-
unum, leitaði hælis undir borgar-
múr, er gerður var af þunnri
blámálaðri slæðu, en henni var
haldið uppi á reyrstöngum; þessi
múr var færður um leiksviðið,
eftir þvú sem þurfa þótti, af tveim-
ur verkakörlum. Illur andi hinu-
megin við múrinn lét illum látum.
Eldgusur stóðu fyam úr honum
öðru hvoru, eftir ræður hans, og
eg þykist vita, að áhorfjendumJ
hafi ekki verið ætlað að sjá karl-
inn, sem eldinum olii, þó að á leik-
sviðinu stæði hann, einsog leik-
endumir. I
Það var vitanlega erfitt að
skrækja alt kveldið í stað jxess að
tala, til þess að taka upp úr hljóð-
um söngtólanna, og }jví þurftu
leikendur' að vökva kverkarnar
öðru hverju; í því skvni var sér-
stakur maður hafður, er jafnan
var á ferðinni að dreypa á leik-
fóikið. Engum þótti það óeðlilegt,
að sjá hann standa á leiksviðinu
með tekönnu og bolla, og skjótast
milli leikenda, eða taka sér sopa
sjáffúr, þegar tóm var til.
Áhorfendur tóku vel eftir og
voru svo siðprúðir og stiltir, að
varla hef eg séð annað eins.
Flest voru' jxað karlmenn. Þeir
sátu þröngt, en hér og þar voru
borð eða auðir bekkir innan um
[)á. Söludrengir með eplf, orang-
es og sykur, vonr alla tíð á^ferð-
inni innan um mannfjöldann. Enn
voru aðrir, er lögðu til vot og heit
handklæði. Menn stóðu hér og
hvar meðal áhorfenda og til })eirra
var kastað, utan frá veggjum, yf-
ir höfuð nxanna, strönglum af
þessum votu þurkum. Þeir
dreifðu þeim svo úð meðal
áhorfenda, er hrestu sig með því,
að strjúka sér um andlit, hendur
og háls, og réttu svo þurkumar
sveinunum, og guldu svo sern eitt
cent fyrir. Þegar sá, er þurkum-
ar afhenti, var búinn' að koma
jieim öllum út og fá þær í sinar
hendur á ný, iiatt hann þær í
böggul og senti af hendi þangað
sem þær voru frá komnar, fékk
svo annan löggul með hreinum
þurkum í staðinn, með sama hætti
Aldrei skeikaði, að bögglarnir
væru gripnir á ofti, þó langt væri
kastað. Kinverjar jaekkja lítið til
[æss, að leiða hreint loft í hús, ög
ekki er annað hægt an segja, en að
þungt var loftið í leikhúsi jæssu;
það mtin hafa verið hressing fyr-
ir menn, að þurka sér með heitum
og votum handklæðum.
Andspænis okkur í leikhúsinu
var kvenna stúkan, alsett kín-
versku og Manchu kvenfólki, með
hátimbraðan höfuðbúnað og frek-
Iega málað í framan. Kvenfólkið
af Manchu kyni máíar sig í fram-
an, þangað til hvergi sést í hör-
undið; það er furða, að nokkrum
skuli geðjast að slíku, en einhverj-
um hlýtur að þykja það fallegt,
annars mundu þær ekki gera það.
Enginn kom að tala við kvenfólk-
ið; það hefði þótt hin mesta ó-
svinna, ef karlmaður hefði komið
þangað að tala við þær; þær sátu
einar sér og sötruðu tevatn sitt alt
kveldið.
Leiksjmingunni lauk um mið-
nættið, með ógurlegum hljóða-
sköllum, og tók þá hinn siðprúði
áhorfendaskari að streyma út
undir hið heiðskira næturloft.
Það er nýlega fanð að lýsa
strætin i Peking á nóttum, er mér
sagt, og fóru þá allir í rúmið
j>egar rökkva tók. En vel hefir
fólkið tekið umskiftuinum, því að
margt var á ferli um miðnættið,
fótgangandi og akandi eða í burð-
arstólum og háttsettar persónur í
innfluttum éiðhafnar! vögnurn,
með ríðándi fylgdarsveinum. Al-
staðar var lögreglu lið; það hefir
byssur reiddar um öxl að nætur-
lagi.
Til Kínverja múrs.
Hvarsem fyrir mér lá að ferð-
ast í Kína, j)á var eg staðráðin í
einu, að fara j>angað, sem eg gæti
séð hinn mikla og fræga Kírfamúr.
“Það geturðu gert á tveim dög-
um”, sagði ungur kunningi rninn.
“Eg fer upp í land í vikubyrjun.
Komdu með.” Svo eg varð hon-
um samferða.
Að norðan komu fjandmenn
Kínver^a. harðsnúnir reiðmenn úr
Mongoliu og fjallamenn úr
Manchuriu, og með því að hinir
friðsömu íbúar á siétturn Kína
lands óttuðust þá mjög, þá bygðu
þeir varðturna og héldu vörð í
fjallaskarðinu Nankou, því að sú
ein leið var herliði fær um fjöllin
Varðtumarnir em auðir nú á
dögum. Ekki mæna þaðan < á-
hyggjufullir fyrirliðar lengur,
ekki standa spjótamenn á steln-
þrepum við múrbrúnina, né út-
verðir á gægjurn. Múrinn er i
hrörnun og hruni; gras og] ill-
gresi vex upp milli steinanna og
þetta furðuverk veraldarinnar má
kallast rúst, stórkostleg og til-
komumikili, þó á fallanda fæti sé,
því að aldrei mun önnur slík verða
reist, meðan sólin skín. Lítið á
hvemig hann klifrar upp fjöllin
svo að hann ber við heiðloftið,
brúar gljúfrin og hugsið til þeirra
tára, svita og blóðs, sem byggingu
hans voru samfara!
Keisara kumblin.
Við snérum aftur nrður eftir
skarðinu seinni part dagsins og
komum til hótelsins Ching Er í
Nankou, til mannabygðar og nú-
tima menningar, því a-ð þó gisti-
staður sá sé ekki merkilegur og
haldinn af Kínverjum. þá er hann
við þessafa tíma hæfi og lifandi
fólks. Gistihúsið er aðeins eitt
herbergi/skift sundur i mörg smá-
hólf með milligerðum úr pappir,
svo að ef sá. sem í fremsta her-
berginu býr, hvíslar einhverju; að |
öðrum, þá* heyrir sá vel og glögt,
sem í aftasta herberginu býr, en
fyrir norðan sléttuna. Því standa|ef einhver baðar sig, þá 4ita allir
bar enn á höfðum og gnTpum þar- af því, sem undir því * þaki —-
sem skarðið blasir við sléttunni,
varðturnar úr gráum steini, með
múrbrúnum og skotsmugum fynir
bogmenn, svo og vita-tumar, er
svo voru settir, að hersaga fór á
svipstundu, frá fjöllum til bygða,
er vitarnir voru kyntir. Skarðið
er þrettán mílrta langt, skorið íj fara
fjöllin af elfu, sem . hopparj |,ejr
skvaldrandi ’ ' !
eru
staddir. — Daginn eftir lagði eg
upp til grafreita kommganna af
Ming ættinni.
Kumbl brezkra skörunga eru í
Páls og Westminster kirkjum í
Lundúnum, innan um ös
og usla stórborgar, við al-
veg, — en samt gleyma
lifandi hinurn dauðú,
. ... 1 s'nu e^'r Þv'-ij)ó að minnismerkin blasi við
A hverri sillu og a hverjum kambi, j ])eim t Kína> þarsem ,eisi m4 sjá
j)arsem hægt var að finna jarðvegj \ hverju túni og þeir sem á lífi eru,
eða festa hann, í hinum óhýru og
grýttu hlíðum skarðsins, þar voru
tré, alt ávaxta tré, því að Kin-
verjar hugsa um það sem að
hugsa jafnan til hinna framliðnu,
1 þar eru þeir sem mest er haft við,
grafnir langt frá alfaravegi og er
, . þó> aldrei gleymt. Nankou skarð-
gagm ma koma, fyi^t af öllu; einF ið er tveggja tima ferð með jám-
trjagroðurinn fyrií^ utan aldina j braut, frá Peking en grafir Ming
tre er viðir, ,er Kinverjar planta j l<eisaranna eru níu mílur frá
a Srófum, framliðinna. slqirfinu, í sjálfum fjöllunum.
Alstaðar er urmull fólks, hvar- j Það er löng og torfær leið eftir
sniðgötum, er ekki verða farnar
nema á asnabaki eða í burðarstól,
en þangað fluttu. Kínverjar sína
dauðu keisara, þegar }>angað var
tíu sinnum lengra og_ torsóttara,
þá rnenn sem setið höfðu í Dreka-
hásætinu og verið höfðu meðal-
gangarar meðal dauðlegra manna
sem farið er um Kína og hér gat
að líta smábæi í hlíðasillum, með
aldinatrjám og kumla-viði og —
nijjfum, sem ná frá jafnsléttu upp
að hömrum. Alstaðar gat að líta
þetta þrent; varðtuma á snösum
og vamarmúra frá hömrum til
dalabotns; þeir múrar voru svo j
breiðir, að heilar fylkingar bog-íog himnavaldsins.
manna nxáttu standa uppi á| jTo- fór jjangað í burðarstól, er
]>eim,; ef þeir voru hraktir af j fjórir karlar báru bláklæddir, með
dnumi múrnum, gátu þeir hörfað j langar fléttur hringvafðar um
td þess næsta og staðið þannig: rakaðan skallann. en fylgdarmað-
fyrir óvinum sinum. Þessir turn-j ur niinn reið. Múlarnir eða fjöll-
ar og garðar blöstux við okkur á j iu, sem við fórum hjá og eftir voru
báðar hendur upp eftir öllu skarð-| gróðurlaus, vegurinn grýttur og
inu, og sögðu sögu sína um það j ýfær vögnum, jafnvel þeim sem í
harða og herskáa líf, er þeir lifðu, I Kína tíðkast. Egefast um að'
undir grænni j þar hafi verið hægt að koma hjól-
börum um. Um }>essa grýttu
sem sofið höfðu
torfu í margar aldir,
Niður göturnar framhjá múr-
um jíessum komu á móti okkur
sömu lestirnar, er þær götur höfðu
braut þrömmuðu burðarsveinar og
færðu títt burðarkjálkana frá einni
öxl til annarar, svo að mér fanst
troðið' í æralangan tima, frá því j>að' vera illa gert af mér, að Iáta
sögur hófust. Múldýr, asnar og! þá bera mig. Það var ljóst, að
liross. svo rnýld, að ekki fengu; allir drýgðu erfiði nema eg; um
bitið grasið við götubakka, með|mig fór prýðilega alla leiðina.
böggum' af korni, skinnum og alls-
konar varningi. En þess í milli
komu bláklæddir karlar með lang-
ar reyrstangir á öxlínni, en vænn
baggi hékk á hvorum enda. Þar
fyrir utan voru tötralegir úlfald-
ar frá Mongoliu, í löngutn lestum,
er fetuðu utan götu og stikluðu á
steinum eða milli þeirra, meðfram
árbökkunum. Úifaldarnir, múr-
arnri og varðtumarnir eiga vel
saman;; }>eir gera leiðina skemti-
lega- og furðulega, upp að hinum
mikla Kínamúr.
Við héldum áfram, fórum í
gegnum hið mikla hlið á einum
varðmúrnum, þarsem toliar eru
teknir af vegfarendum, hærra og
hærra og lengra inn meðal fjall-
anna, þartil við okkur blasti það,
senn eg hafði farið langan veg til
að skoða, — hinn mikli Kínverja-
múr. Hann blasti við á hæstu
tindum fjallanna, lá niður * eftirr^öfðu af því ekkert ómak að reka
Sttmdurn stigu burðarmenn á
steina, er reistust á rönd og hröp-
uðu, fótvissir einsog geitur, en
stundum voru steinamir lagðir i
raðir og var þá gata á miili
þeirra, en sumstaðar voru björg-
ín dreifð út um alt, svo mörg, að
jafnvel hinir iðjumiklu Kínverjar
höfðu gefist upp við að færa þá
ri hauga, og aðeins stungið upp
eða plægt moldina milli þeirra. Því
að*hér var engin óbygð, j>ó að
landið virtist eyðilegt; við og við
urðu fyrir okkur hokkur smá
jx>rp af steini gerð, karlar og
konur voni að verki á ökrum og
rjóðir krakkar stóðu við veglnn og
veifuðu hendinni að hinum ókunna
vegfaranda er hjá fór. Stundum
heyrðust bjöllur hringla, og múl-
dýra og asna lestir komu í ljós, og
völdu dýrin leiðina álíka og burð-
arkarlar mínir, svo að lesta menn
bröttustu hlíðum jæirra og niður í
djúpum gljúfrum. Hér var eyði-
mörk svo gróðurvana, að i hverju
öðru landi hefði engin mannaverk
verið þar gerð, og engin kvik
skepna sést, nema refur og rjúpa,
en hér gat að líta hin stórkostleg-
ustu mannaverk, hið glöggasta
vitni um iðjusemi og afkomu Kín-
verja svo og um þáð. hve rnikið
hver einstakur vill í sölumar
leggja fyrir þjóðfélagið. Áfram
þau
Loksins er sól var i hádegis
stað, komum við að kumla hlrðinu,
að hinu veglegasta kumla hliði í
Kína, sem vel má heita kumlanna
land, og er eg stóð j>ar og sást
um, gat eg ekki annað en dáðst að
prýði portsins og ekki síður að
jieim stað, er Ming keisarar höfðu
valið að síðasta hvíldarstað sinum.
Það er afarvíður bolli eða skál í
fjöllin; ekki kæmust kumlin fyrir
hélt garður }>essi, svo langt semjí Páls kirkju eða Westminster, því
augað eygði, upp himingnæfandij »ð þótt Hyde Park væri sett í
trölladyngjur, niður í dalina ogl bollann, mundi mikið vanta á, áð
upp úr j>eim aftur. Varðtumar og
viðar þjóðbrautir vom uppi á
múrnumi; hér hafði hafst við varð-
lið og hélt slitalausan vörð og
mændi jafnan til norðurs, eftir
fjandmönnum, hvort sem þeir
komu i stórumf breiðum, til að
leggia undir sig eðá nema land
eða í flokkum til að ræna borgir
og bygðir á hinni fögru og víðu
sléttu.
það næði yfir hann hálfan; um-
hverfis dalinn, meðfram hlíða-
fótum eru kumlin, hvert umgirt
háum múrum, ferskeyttum,, úr
rauðum tigulsteini, en cypres og
grenitré kvika laufi sínu uppi yf-
ir jxeim. Það er i sannleika til-
komumikill hvíldarstaður og því
göfuglegri, sem auðnin er berari
umhverfis hann. Gegnum þennan
kumlagarð Iiggur hin svonefnda
“heilaga braut”, sem nafnfræg er
af skepnum j>eim, er þar erui upp
sett, allar úr steini. Hvaða merk-
ingu hafa j>au: fíll úr marmara og
úlfaldi, knékrjúpandi hestur og
loks — lærður maður ,sömuleiðis,
höggvirm í stein. Ef til vill tákna
þau ekki annað, en að allar þess-
ar skepnur skaparans veittu lotn-
ingu þeim tignu mönnum, sem
j>ar áttu legstað. — Flóraður
vegur liggur milli þeirra, en flór-
inn 'er úr marmara, er fluttur var
úr fjöllum ofan og lagður af
þrælum, í fyrndinni. Þessi braut
er þriggja mílna löng, og þar sést
iðjan af tímans .tönn, því að gras
vex öpp niilli marmarasteinanna,
er margir eru brotnir, svo og
brýmar er þar höfðu settar verið
yfir lækja farvegi. En staðurinn
sjálfur, háfjöliin í kring og sólar-
ljósið og heiðloftið uppi yfir,
fymist aldrei, og því heldur' þessi
grafreitur alla tíð sínum hátiðlega
tignarsvip. ,
Eigi að siður eru mannvirkin á
þessum stað furðuleg og merki-
leg. En enginn mund'i skoða þau
öll, nema sá, sem læra vildi ajt
viðvíkjandi fomurni leyfum Kína-
lands. Við létum okkur nægja,
að skoða j>að kumlið sem merki-
’legast þykir og kent er við Yung
Lo. Þar urðum við þess vör,
hversu föstum viðjum bundnir.
Kínverjar eru við fortíðina. Sá
Ming keisari var af Kínverja
kyni og þjóðveldið sem.' hrundið
hefir Manchu ættinni af stóli, er
einnig kinverja lcyns, svo að þeir
sem mest ráð höfðu fyrir því, létu
gera upp gröf þessa kín\(erska
keisara. Það er svo að skilja —
ó, Kina! — að marmarinn hefir
verið strokinn hvítri kvoðu, hof-
þakið lagt gyllingu og málstofan
sópuð og hirt. i
Kumblin í Kina minna mig alls
ekki á dauðann. Við fóruni inn
um dyr, en hurðin var eirslegín,
alsett stórum kúlum yfir nagla-
hausum, þá tók við húsagarður,
grasi vaxinn og trjám settur, og
blasti þá við bygging með bjúgu
eða kúptu þaki, en þakhellurnar
voru sumar brotnar; að henni lá
steinlagður stigur yfir garðinn, að
stórum palli, er alt húsið stóð á, en
á J>eim hlutanum sem að garðin-
nmi vissi, náði húsið ekki á pall-
röndina, heldur var þar stailur er
á stóð steindreki, afar vel höggv-
inn og hestur úr steini gerður, en
marmara rið lá upp á stallinn.
Þar teygðu fjólur kollana gegnum
allar smugur og sprungur í mar-
maranum, svo að þar var sem
blá ábreiða, er brosti kvikandi við
sól i andvaranum. Þegar inn er
komið, er fyrst afar mikil og
fttrðuleg höll, og í henni miðri
bautastei#! eða tafia, gylt og
rauð. Höllin er eins stór um sig
enisog dómkirkján í Jórvík. Und-
ir þakinu standa gildar súlur af
sandal-viði, sléttar, þráðbeinar,
tíu mannhæðir upp í loftið og eft-
ir meír en fimm' aldir leggur enn
sterkan ilni og sætan af jæim.
Þetta er kölluð málstofa [Hall
of AudienceJ, en að baki henni er
annar húsagarður með gosbrunni
af marmara, nýlega máluðum, og
vatn í, sem sagt er að lækni öll
augnamein, ogj þaðan liggja dyr,
undir runni hárra viða, að því er
virðist, beint inn í hliðina* Hurð-
ínni var lokið upp fyrir okkur, við
komum í jarðgöng er lágu upp á
við inn í jarðhús í fjallinu. Það-
an lágu tvenn jarðgöng upp á við,
sitt til hvorrar handar, undir bert
loft; á miili jxeirra var haugurinn
með kistunni. Hellurnar á leiðinu
voru slitnar og sleipar og lauf
hafði fokið yfir legstaðinn að ut-
an, Ofan á leiðinu, beint yfir
kistunni er annar bautasteinn eða
steintafla með letri á, um hinn
dauða keisara, er mænir yfir. dal-
inn og á fjöllin hinumegin, er girða
af þenna dauðra d’al frá heimi lif-
andi manna.
_______________ Frh.
Frá íslandi.
Hér er nú komin sunnan hláka.
ísinn. að reka frá. Meiri ís sag'ð-
ur á Húnaflóa, en vonandi, að
hann fari líka, er símað frá Sauð-
árkrók 10. júní.
Reykjavík 26. maí.
Umsóknarfrestur um Isafjarð-
arprestakall var útrunnixm 25. maí.
Umsækjendur eru: Séra Ásgeir
Ásgeirsson í Hvammi, séra Jón
Árnason á Bíldudal, séra Magnús
Jónsson (Garðar, Dakota), séra
Páll Sigurðsson Bolungarvík, séra
Páll Stephensen í Holti, Sigurbj.
Á. Gislason cand. theol. og séra
Sigurður Guðmundsson, Ljósa-
vatni.
Oddfellowastúkan hér í bænum
hefir keypt húseign Guðjóns sál.
Sigurðssonar, Ingólfshvol, fyrir
95,5010 kr. Ætlar stúkan að hafa
samkomusali á 2. lofti, • en leigja
húsið út að öðru leyti. •
—ísafold.
Reykjavík 9. júní
31. maí strandáði i Grindavík
Albert Gough Supply Co.
Wall Street and Kildonan West
ALSKONAR BYGGINGAEFNI
Talsimar: Sher. 3089 ogj St. Jonn 2904
Þingmannaefni Liberala í nœstu
f y lkiskosningum.
Til fylkisþings hafa boðið sig í næstu kosningum
og verið samþyktir á flokksfundum innan kjördæm-
anna eftirfylgjandi menn:
Kjördæmi. Þingm. efni.
Assiniboia—J. W. Wilton.
Arthur—John Williams.
Beautiful Plains—W. R. Wood.
Birtle—G. H. Malcolm.
Brandon—S. E. Clements.
Cypress—Dr. Myles.
Deloraine—Hon. Dr. Thornton.
Elmwood—Dr. Hamilton.
Emerson—J. D. Beskerville.
Gilbert Plains—Mr. Findlater.
/ Gimli—E. S. Jonasson.
GJadstone—Hon. Dr. Armstrong.
"Glenwood—Jas. Breakey.
Hamilton—J. H. McConnell.
Iberville—Jas. Black.
Kildonan og St. Andrws—Geo. W. Prout.
Killarney—S. Kelloway.
Lakeside—Col. C. D. McPherson
Landsdowne—Hon. T. C. Norris.
La Verandrye—P. A. Talbot.
Le Pas—J. A. Campbell.
Minnedosa—Geo. Grierson.
’ Morden og Rhineland—Hon. Val. Winkler.
Manitou—Alex. Horne.
Morris—Wm. Molloy.
Mauntain—J. B. Baird.
Norfolk—John Graham.
Portage la Prairie—E. Á. McPherson.
Rockwood—A. Lobb.
Russell—D. C. McDonald.i
St. Boniface—Jos. Dumas.
St. Clements—D. A. Ross.
St. George—S. Sigfússon.
Ste. Rose—Z. H. Rheaune.
Swan River—W. H. Sims.
Turtle Mountain^Geo. MacDonald.
Virden—Dr. Clingan.
Suður Winnipeg—Hon. A. B. Hudson og
W. L. Parrish.
Mið Winnipeg—Hon. T. H. Johnson og
F. J. Dixon.
Norður Winnipeg—S. Hart Green og
N. Lowery.
í fimm kjördæmum er útnefning ekki fram
farin.
danskt seglskip, sem “Dagny”
heitir,' fermt sementi til þeirra
Johnsons & Kaaber hér í bænum.
“Geir” náði þþ skipinu út og komi
því hingað á höfnina, en nokkuð
af farminum er sagt ónýtt.
Hafísinn er enn sumstaðar við
Norðurland, Hann er við Horn,
er síðast fréttist þaðan, og úti
fyrir Siglufirði og Eyjafirði var
hann og við Tjörnesið. “Fióra”
var tept við Flatey á Skjálfandi
nýlega, en “Pollux” á Siglufirði.
‘Tsafoldin var á Húnaflóa. Ann-
ars mun isinn ekki veraj mikill
nærri landi, því að vel er látið af
tíðinni norðanlands, og hér syðra
hefir verið bezta tíð nú að undan-
förnu. í morgun er sagt að norð-
an, að skipin séu nú öll laus og
haldi áfram ferðum sínum.
Ráðherra kom tíl Khafnar þ.
7- júní á “Vestu”. Hún var
tekin af ensku herskipi á leiðinni
héðan, áður hún kóm til Færeyja,
og farið með hana til Orkneyja,
en eftir það var viðstaðan löng í
Leith, hvað sem valdið hefir.
M. A. Courmont, hinn snjalii ís-
lenzkumaður, sem hér var kennari
i frönsku við háskóla vorn! fyrir
tveim árum, er nú undirforingi í
her Frakka. Faðir hans hefir ný-
lega skrifað franska ræðismannin-
um hér og skýrt frá því, að son-
ur sinn hefði verið undanfarið
við herdeild þá, sem hefðist við í
Vogesafjöllum. Honum kvað
líða fullvel, eftir ástæðum. Hefir
hann haft einhverjar spurnir af
brunanum mikla hér, því að hann
hafði verið að óska eftir að fá
frekari upplýsingar um hann.
Háskólaprófi í heimspeki Iuku
þessir stúdentar 2. júní:
Arni Viíhjálmsson I. ág. eink.
Brynjólfur Kjartansson II. betri.
Eiríkur Helgason II. lakari.
Guðm. Ó. Einarsson I. Gunnar
Espólín I. Jón Jónsson II. lak-
ari. Jón Sveinsson stud jur. I.
Jón Sveinsson stud. med. I. J. L.
Nisbet I. ág. Knútur Kristinsson
I. Rögnv. Guðrrfundsson I. Sig-
urður Lárusson II. betri. Sveinn
Sigurðsson I. Sveinbjörn Jónsson
II. betri. Þórhallur Árnason I.
Þorsteinn Ástráðsson I.
A. V. Tulinius, fyrv. sýslumað-
ur, -xarð fimtugur síðastl. sunnu-
dag. Um morguninn fóru Vær-
ingjar, sem eru lærisveinar hans í
leikfimi, heim til hans i skrúð-
göngu og höfðu í broddi fylking-
ar lúðraflokk K. F. U. M.. Þeir
þökkuðu honum starf hans fyrir
væringjafiokkinn og færðu honum
til minningar að gjöf fnálverk
eftir Rembrant og var festur við
rammann silfurskjöldur með á-
Ietrun. Bauð Tulinius siðan öllum
flokknum í veizlu niður á Skjaid-
breið og afhenti honum þar pen-
ingjagjöf til þess að kaupa fyrjr
tjald til notkunar á æfingaferða-
lögum þeirra hér i kring. — Hr.
Tulinius á yfir höfúð þakkir skil-
ið fyrir það, hve ant hann hefir
látið sér um að glæða áhuga á
íþróttuin hér í bænum, því til }>ess
hefir hann varið miklum tíma án
endurgjalds. I
Af Rangárvöllum 1. júní;
Vér áttum tal við mann af
Rangárvöllum í síma. Vissi hann
ekki neitt til þess, að rnenn hefðu
orðið varir við eld eða reyk i
kringum Heklu. Kvað hann nú
veður ilt þar eystra, norðangarð-
ur og moldrok hið versta, og all-
hart frost á nóttum. Taldi hann
þetta mikinn hnekki fyrir gras-
sprettu, sem hefði verið komin
vel á veg fyrir “kastið”. Sagði
hann lítinn haga á vallendi ,handa
hestum, en væru þeir þó hafðir
altaf án gjafar. Kúm beitt á dag-
inn, en gefið inni á nóttunni.
Fénaður alment í góðu standi.
Hey höfðu verið nægileg hjá
flestum eða ölluin, sumir hefðu
allgóðar fymingar. Á útigangs-
jörðum á Rangárvöllum efri 'hafa
menn gefið sauðfé lítið eða ekki
neitt í allan vetur.
Reykjavik 3. jþn!.
Heyrt höfum vér, að Jóhannes
Askevokl Jóhannessen læknir, sem
verið hefir í Khöfn að fullkomna
sig í læknisfræði, sé nú farinn til
Serbíu. Þetta er ekkert ótrúlegt,
þvi að þangað er nú s^nalð lækn-
um hvaðanæfa úr heimi til þess,
að reyna að buga drepsótt þá, er
geysar i landinu.
Það fylgir sögunnf, að Jóhann-
es eigi að fá 600 fr. í laun á mán-
uði, enda mætti búast við áð svo
hættulegur starfi væri
launaður.