Lögberg - 03.02.1916, Blaðsíða 1

Þetta pláss í blaðinu
er til sölu.
ef g.
Vér viljum kaupa
allskonar brúkaSar skólabækur, bæSi fyrir barna-
skóla og alla hærri skðla. Hæsta ver8 borgaS fyrlr
þær. Einnig seljúm vér eSa skiftum viS y8ur &
öllum ö8rum bókum, gömlum sem nýjum.
“Ye Olde Book Shop”, 2S3 Notre Dame Ave.
Gegnt Grace Church, Tals. G. 3118
29. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FÍMTUDAGINN 3. FEBRUAR 1916
NÚMER 5
SKÚLI SIGFÚSSON, M.P.P,
Hann er fæddur 1. Október 1870 í Nesi í NorSfirði, í SuSur-Múla-sýslu
á fslandi. Foreldrar hans voru þau Sigfús útgerSarmaður Sveinsson og
Ólöf Sveinsdóttir frá Viöfirði, móSursystir Dr. Björns Bjarnasonar, þess
er þýddi Úraníu og er alkunnur visindamaður. BróSir Skúla var Sveinn
Sigfúson stórkaupmaður í NorðfirSi og síSar í Reykjavik. Skúli á ætt aS
telja til stórmerkra manna á báSar hliSar. Hann kom vestur hingaS áriS
1887 og fluttist þá tafarlaust til Álftavatnsbygðar. Þar hefir hann dval'.S
iafana síSan. StundaSi hann fyrst framan af búskap aS eins, en lagSi
síSar stund á griparækt jöfnum höndum viS búskapinn og nú upp á siSkastiS
verkfærasölu. Hefir hann á sér frábærlega gott orS sem áreiSanlegur maS-
ur og viss í viSskiftum og nýtur miklu meiri vinsælda en kaupmenn alment
gera. — Ekki sannast á honum orStækiS, aS fáir séu spámenn í sínu föSur-
landi eSa heimahögum, því þegar til þess kom áriS 1913 aS útnefna þing-
mannsefni á móti Taylor, sem hafSi á bak viS sig bæSi stjórnina og fylkis-
fjárhirzluna auk annars, þá var þaS sameiginlegt álit allra kjósenda, jafnt
íslendinga sem annara, aS Skúli væri eini maSurinn, sem tiltök væri aS
reyna. Voru þaS aSallega vinsældir hans, sem þar réSu mestu. Fóru leik-
ar þannig, aS ef réttur hefSi fram gengiS, þá var hann löglega kosinn, þrátt
fyrir alla króka og hælkróka, sem hann var beittur. 1914, þegar stjórnin
féll, var hann kosinn á þing meS yfirgnæfandi atkvæSafjölda, og situr nú
á þingi í fyrsta skifti. Um framkomu hans þar og atkvæSi segir framtiS-
in, hann hefir ekki haft tima enn þá til þess aS sýna sig þar. Samt hef-
ir þaS komiS í ljós, aS kjósendur eig holla hönd í bagga þar sem hann er, í
sambandi viS vegabætur, þótt ekki sé lengra HSiS. — Skúli |jvæntist 22.
Janúar 1908 GuSrúnu skólakennra, stjúpdóttur Arnórs Árnasonar málm-
fræSings. Eiga þau fjögur börn, öll sérlega mannvænleg.
Bandaríkin mótmœla.
England hefir lög á prjónunum,
sem banni verzlun viS ÞjóSverja.
Þessu mótmæla Bandaríkjamen..
harSlega og kveSa þaS meS öllu ó-
lögelgt samkvæmt alþjóSareglum
og frelsi.
Scutari tekinn.
Austurrikismenn hafa tekiS bæ-
inn Scutari í Serbiu og hertóku
þeir nokkur þúsund Serba um leiS,
sem eki veittu neina mótstöSu.
Viðbúnaður Bandaríkja
HörS rimma stendur yfir í
Bandarikjunum um ]>etta leyti
milli tveggja flokka. Vill annar
iáta auka herinn og hergögnin til
stórra muna, en hinn mælir harS-
lega á móti. ÞjóSverjar eru sak-
aSir um aS vera valdir aS þessu
voSa stríSi aSallega meö því að
búa sig til stríSs svo árum skifti
og telja andstæSingar heraukninga
þaS glæpsamlegt ef Bandaríkin fari
nú aS taka upp þá stefnu, sem allu;
heimurinn hljóti og eigi aS for-
dæma. Verkamenn yfir höfuð
virSast vera heraukninga stefn-
unni andstæSir og hóta hörSu ef
þaS óheillaspor sé stigiS.
$150,000 tekju
r a ari.
Norris stjórnin ætlar aS leggja
skatta á öll póstpantanahús, eins
og t. d. Eaton; hærri skatta á stræt-
isvagnafélög en veriS hefir, og
liærri skatta á flutningafélög í
fylkinu, og er þaS eft r til ögum
Browns fjármálaráSherra. Er svo
áætlaS aS tekjuauki viS þetta verSi
aS minsta kosti $150,000 á ári
Þetta eru mjög miklar framfarir
aS því leyti aS þar kemur mikiS fé
1 fjárhirzln fylkisins til almenn nes
þarfa úr vasa þeirra sem lítiS eSa
ekkert finna til án þess aS alþýSa
manna þurfi aS borga.
Hrakspár.
Löng grein birtist í laugardag--
blaSi “Tribunes” síSast eftir Bern-
hard Shaw, þar sem hann spáir
öllu hinu versta um striSiS. KveS-
ur hann alt hafa fariS í handaskol-
um af hálfu bandamanna og nálega
útséS um þaS að þeir geti ekki nnn
iS nema því aS eins aS þaS verSi
Rússinn sem geri baggamuninn.
KveSur hann þaS vera Rússann,
sem unniS hafi þaS litla sem unnist
hafi. En hann kveSur þetta stór-
hættu því þaS þýði rússnesk yfir-
ráS 'aS loknu stríðinu ef banda-
nicnn sigri.
Margt er þaS í þessari grein, sem
laliS væri landráS ef aðrir segSu.
Endurfœðing Englands.
Lloyd Gorge hélt nýlega mikla
ræSu í þinginu, þar sem hann lét þá
skoðun í ljósi aS þegar stríSinu sé
lokið risi enska þjóSin upp meS
nýjum kröftum og nýju lífi þar
sem allra afla verði neytt þjóðinni
til framfara. Þegar einstaklingur
komist í hann krappann þá vakni og
jafnvel skapist hjá honum mögu-
leikar sem hann hafi aldrei þekt og
aldrei dreymt um, og því sé eins
varið meS þjóðirnar. Mesta gull-
öld í öllum skilningi bíöi ensku
þjóðarinnar aS loknu stríðinu.
KveSur hann Englendinga hafa
veriS orðna svo vissa þess að þeir
bæru höfuð og herSar yfir aðra aS
þeir hafi í sumum efnum verið
andvara lausir; þetta andvaraleysi
eSa svefn hverfi og þjóSin vakni
upp aS nýjum morgni til þess að
lifa nýjan og langan dag. Er álitiS
að þessi ræSa hafi haft afar mikil
áhrif til þess að hughreysta þjc'S-
Barnadauði í Manitoba.
Samkvæmt skýrslum nýlega út-
komnnm hafa rúmlega 103 börn
diiS af hverjum ýooo bömum sem
fæddust áriS sem leið og segir heil-
brigðisráSiS aS það sé stórblettur á
þjóSinni að mest af þessum barna-
dauSa stafi af fávizku og rangri
meðferð á börnum.
2000 manns tœringar-
veikir,
HeilbrigSis skýrslur fylkisins'
sýna aS 2000 manns eru stöðugt
veikir af tæringu í Manitoba og
fleiri hafa dáiS úr henni hér árið
sem leiS en allir þeir sem héSan
hafa fallið í stríSinu. Áttundi part-
ur allra þeirra sem fullorSnir hafa
dáiS hér í fylkinu síSastliðin 5 ár
hafa dáiS úr tæringu, og þó er þaS
lægra en meðaltal yfir alla Canada.
Herfang þjóðverja.
Samkvæmt skýrslum frá Vínar-
borg telja ÞjóSverjar og Autsur-
ríkismenn aS á þeim 17 mánuSum
sem stríðið hefir staðiS yfir hafi
þeir tekið fastar 3,000,000 manna,
10,000 byssnr og 40,000 fallbyssur,
en af landi 470,000 kilómetra.
Neita að styrkja þjóðræknis jóðinn.
Sjö kaþólskir prestar i Quebec
hafa lýst því yfir aS þeir leggi ekk-
ert til þjóSræknissjóðsins né eggi
aðra á aS gera þaS nema því aS eins
að þeir fái sömu réttindi fyrir
tungu sína hér í lani og Englend-
ingar hafi fyrir mál sitt. KveSast
þeir verSa að leggja fram alt það
fé er þeir geti málinu til verndar
undir náverandi kringumstæSum,
til þess aS kosta skóla og kennara í
Frönsku, og sé sér því ekki fært aS
styrkja þjóSræknissjóðinn nema
því aS eins að þeir fái skýlausa yf-
irlýsingu frá stjórninni nm það aS
kröfum þeirra verSi sint aS því er
málið snerti.
Friður við Belgíu.
Blöðin á Þýskalandi hafa nýlega
flutt greinar með þeirri kenningu
aS Belgir ætli sem fyrst aS semja
friS viS ÞjóSverja, og telja þau
hina síSarnefndu fúsa til þess.
Kveða 'þau þaS hepilegra fyrir
Belgi að semja frið nú en síðar, því
þeir geti nú fengiS betri kjör en
mögulegt verS iþegar lengra líði.
BlaðiS Franfurter Zeitung kveS-
ur Belgi sjálfráða að sérstöknm
friðarsamningum, án samþykkis
eða ráðaleitana bandamanna, þar
sem þeir hafi ekki skrifaS undir
samninginn í London um þaS aS
engin ein þjóð skyldi semja frið
nema allar samþyktu.
Ærlega tekið í strenginn
í Toronto er gefiS út blaS sem
heitir “Telegram” og fylgir ein-
dregiS Afturhaldsflokknum að
málum. 27. nóvember í haust flutti
það blaS harSorða ákæru um Bord-
enstjórnina, og em þessi orð þar
meSal annars: “Skotfæranefndin
vann fyrir hönd Bordens alveg eins
og Borden vann fyirr canadisku
þjóðina. Skotfæranefndin átti
ekki aS hafa meS höndum einungis
peninga canadisku þjóSarinnar,
heldtur eitinig um fram alt heiður
hennar. — Djöfullegasta einkenni
núverandi kynslóðar er hinn mikli
óþefur úr hreiSrihu þar sem ræn-
ingja krákurnar eru aS rotna lif-
andi svo tæpast er við vært í
Ottawa; ræningjakrákumar, sem
lögðn fram klær og kjafta til þess
aS ræna Stór-Bretland og leiða ó-
afmáanlega smán og svívirSingu
yfir Canada meS ágimd sinni.”
Þetta er laglega í tauma tekið af
blaSi sem talar um sinn eiginn
ílokk.
Þingfréttir.
1 næsta blaði koma samandregn-
ar fréttir af þvi helzta sem gerst
hefir í Manitoba þinginu, þaS er
margt og mikið, eins og skýrt hefir
veriS frá. Dr .Thomton flutti sér-
lega merká ræðu um mentamálin
nýlega og verður hún birt. Þótti
of mikiS af sama efni að hafa hana
í þessu blaSi, þar sem þar er svo
mikið af mentamálum aS öðru leyti.
Ræða Thos. H. Johnson þegar
konur fengu atkvæðisrétt var sömu-
leiðis lærdómsrík og alvöruþrungin.
ÞaS var skemtilegt aS svo vildi til
að hann var forsætisráSherrra við
þá athöfn.
Skifting framleiðslunnar
Svo er taliS að % allra íbúa
Bandarikjanna lifi á daglauna-
vinnu. Þeir sem vinna hjá verk-
smiSjueigendum, námueigendum
og járnbrautareigendum eru 10,
000,000. Vinnnmenn hjá bændum
era 6,000,000; trésmiðir, steinsmiS-
ir, blýsmiðir og skraddarar 1,500,-
000; vörusalar, ökumenn, vinnu-
menn viS byggingar o. s. frv. eru
svo margir að verkamenn alls
verða um 25,000,000 af 35,000,000
sem arðberandi vinnu stunda.
Alt kaupgjald borgaS árlega i
Banadríkjunum nemur 14,000,000,-
000; en allar tekjur af arðberandi
vinnn Bandaríkja þjóSarinnar á
ári hverju eru $30,000,000,000
fþrjátíu biljónirj. $16,000,000,000
skiftast því á milli þeirra 10,000,000
manna sem arSberandi vinnu
starfa, en em ekki daglaunamenn.
Af þessum 10,000,000 eru 6,00a,-
ooo-bænda ('einn þriSji hluti þeirra
eru leiguliðar en tveir þriðju hlut-
ar sjálfeignarbœndur); 1,000,000
smákaupmenn. MeSalkaup verka-
manna verSur eftir þessum tölum
$560 á ári en meðal tekjur annara
$1600 á ári.
Verzlunardauði
í Bandarikjunum eru 250,000
verzlunarfélög; 190,000 af þeim
græða minna en $5000 á ári og yfir
100,000 þeirra græða alls ekki neitt.
BlaðiS “System” í Chicago birti
grein í janúár með fyrirsögninni
“VerzlunardauSi” eftir Stanley A.
Dennis. HafSi félag eitt gengist
fyrir þvi að safna þessum skýrsl-
um. Tók féíagið fyrir að grenslast
nákvæmlega eftir verzlunarásig-
komulagi í einni borg, sem þaS áleit
aS væri eins nærri því aS sýna meS-
altal og veriS gæti. Þessi bær heit-
ir Waterloo í Iowa. Af 33 verk-
smiðjum, 19 matvörubúðum, og
7 heildsöluhúsum i Waterloo, sem
voru þar 1885, eru nú aSeins 5 viS
líði. Og þett:: er álitið meSaltal
fyrir alla bæi í Ameríku, bæSi
Bandaríkjunum og Canada. ASal-
ástæðurnar fyrir þessum verzlun-
ardauSa eru eins og hér segir:
1. Of mikil vörukaup. Verzlun-
ar umboðsmenn leiSa kaupmenn út
í aS kaupa meira af vömm en þeir
þurfa.
2. Óhentugur verdunarstaður;
um aS gera aS vera á sem beztum
staS, þó þaS kosti meira; það marg-
borgar sig þegar til lengdar lætur.
3. Órcgla í bókfœrslu; þetta er
ein langalgengasta orsökin.
4. Ill innheimta.
5. Efnaleysi og þar af leiSandi
ómöguleikar til þess aS kaupa næg-
ar vörur eða njóta þeirra hlunninda
sem menn hafa þegar hönd selur
hendi.
Skandinavar svívirtir.
Spánverskur kynblendingur tekinn fram
yfir þá. Alt á bak við tjöldin.
Eins og getiS var um nýlega
buSust Skandinavar allir í einingu
til þess aS mynda herdeild. Vom
það Norðmenn, Svíar, Danir og
íslendingar. Th. H. Johnson ráð-
herra var einn meðal þeirra er slíkt
boð sendi hermálaráðherranum i
Ottawa. Boðinu hefir tæplega ver-
iS svaraS og þótti þaS lengi vel
kynlegt. Loksins kom svariS i
fyrradag þó þögult væri. Er þá al-
veg gengiS fram hjá öllum Skandi-
nóvum og spánskur kynblendingur
sem Fonseca heitir valinn til þess
að mynda Skandinavisku herdeild-
ina. Á islenzka máliS nokkurt orð
betur falliS yfir þetta en orSið
gjörrœSi? ÞaS er bœði kúgun og
lítilsvirðing á hæsta stigi.
Uppbyggilegur fundur
Fyrsti almenni fundur hér í
Vesturbænum, til unidrbúnings
undir atkvæðagreiSsluna 13. marz,
var haldinn í Goodtemplarahúsinu
á fimtudaginn. Enskur maður sem
Dann heitir, Stórkanslari í Stór-
stúkunni, stýrði .fundinum. Arin-
bjöm Bardal flutti þar ræSu, sem
mjög góSur rómur var gerSur aS.
Hann setti fram spurningu um það
hvort æskulýður þessa lands væri
viijugur til þess aS alast upp til
þess að fylla drykkjumanna grafir.
Var spurningunni syarað með þvi
aS inn komu margir sveinar, allir
með fána Canada og sungu fögur
IjóS, þar sem þvi var heitiS að
vernda heiSur landsins og þjóSar-
innar, og berjast gegn óvinum henn-
ar og þá að sjálfsögð hvað örugg-
ast, gegn þeim óvini, sem skæðast-
ur er — áfenginu.
Séra McLean, skrifari SiSbótafé-
lagsins, flutti langa ræSu og frábær
lega upplýsandi. ASalatriSi hennar
birtast síðar. Séra Wood, enskur
prestur talaði einnig mjög upp-
byggilega, en vandaðasta ræSan var
sú, er séra B. B. Jónsson fultti.
Gekk hún aSallega út á það að
hvetja bmdindismenn til þess að
vera vakandi, beita öllum kröftum
og vera hvervetna á verSi, láta ekk-
ert ógert, sem gert yrði fram yfir
13. marz. ASal þráður þeirrar ræðu
birtist ef til vill síðar.
William einarsson lék fagurt lag
á gigju. Fundurinn var illa sóttur,
því veður var nálega ófært.
Frá íslandi.
BITAR
Kynferðissjúkdómar.
SiSferSisfélagið í Canada hélt
nýlega ársfund sinn í Toronto og
var þar rætt um hve tíSir væru
kynferðissjúkdómar hér í landi og
hve miklu tjóni og viSbjóð þeir
væm valdir dS. Áskorun var sam-
þykt til Sambandsstjórnarinnar,
allra fyklisstjóma og allra sveita-
og bæjarstjórna þess efnis að láta
framfylgja lögum þar sem þan
væru til og semja þau þar sem þau
væru ekki til í þvi skyni aS allir
sem þess konar veiki fengju hefðu
fría lækningu á öllum hospítölum,
áem nytu einhvers opinbers styrks,
og í öSru lagi að allir læknar sem
varir yrðu við þess konar sjúk-
dóma sknli skyldir aS gefa um þaS
greinilega skýrslu. Ennfremur sé
hverjum þeim er þessa veiki fær
gjört að skyldu aS segja lækni frá
því, og komist vanræksla upp í því
sambandi þá varSi það sekt eða
fangelsi.
I Bandaríkjum er eytt á ári
Fyrir kjöt...........$ 1,500,000
Fyrir járn og stálvöru. 100,000,000
Fyrir baðmullarv.... 05,000,000
Fyrir ullarföt .. ’.. 1. 460,000,000
Fyrir skó og stígvél .. 435,000,000
Fyrir mjöl........... 435,000 000
Fýr'ir Jlþýöumentun .. 310,000,000
Fyrir sykur........ 295,000,000
Fyrir kartöflur.... 205,000,000
Fyrir áfengiseitur... $1,750,000,000
Almennur fundur
verður haldinn i Goodtemplarahús-
inu á þriöjudaginn (8. þ. m.), þar
talar Dr. Thomton mentamálaráð-
herra fylkisins og fleiri ágætir
ræöumenn. Aliir verkomnir. Fyll-
ið húsiö. Dr. Thornton er einn a’lra
snjallasti mælskumaöur hér í fylki.
Þegar blaöiS er aS fara í vélina
leomu blöS frá íslandi. Fimta jan.
segir Lögrétta ágætis tíS á Suður-
landi og hefir svo verið í allan vet-
ur.
Kappsund fór fram á nýjársdag,
eins og venja er til. Erlingur Páls-
son hlaut fyrstu verðlaun þar. Hit-
inn i sjónum var þann dag 2)4 stig,
en í lofti 4 stig. Hefir aldrei fyr
veriS svo heitt á nýjársdag.
Látinn er Jóhannes Ásmundsson
á Kistufelli í Lundarreykjadal.
50 kr. afurðir af einni á á Akur-
eyri, átti þrjú lömb, hvort þeirra
selt fyrir 15 kr. og ullin á 5 kr.
Jón Pálsson bankagjaldkeri i
Reykjavik kærður fyrir samvinnu
stirðleika, óhlýðni og ókurteisi.
90,000 kr. komnar inn fyrir nýja
hluti í EimskipafélagiS.
Ólafia Johannsdóttir hefir veriS
forstöðukona Hvítabandsins í Krist-
janíu- í 5 ár; hefir hún nú orðið aS
hætta þvi og leita sér lækninga á
hospítali.
Raflýsing ætla Akranesingar að
koma á hjá sér bráölega.
Séra Magnús Andrésson á Gísla-
bakka hefir sagt af sér prófasts-
störfum i Mýra prófastsdæmi, en
séra Gísli Einarsson (bróöir Ind-
riðaj er skipaSur prófastur i hans
stað.
6.. janúar lögöu 2 karlmenn og 3
kvenmenn upp á VaSlaheiði frá
Fnjóskadal. Bylur skall á, annar
maöurinn gafst upp og var grafinn
í fönn, síðan gáfust konurnar upp
og létu grafast í fönn. Maðurinn
sem eftir var komst til bæja; þegar
leitaö var, var ein stúlkan dáin, er
Kristin Jóhannesdóttir hét og maS-
urinn fanst ekki; hefir því dáiö
likaa, hann hét Július Kristjánsson.
Bæjarfréttir.
Mælsku-smkepni Stúdentafjlagsins
fer fram þann 10. þ.m., klukkan átta
aS kveldi, í efri sal Good Templara.
ÁgóSinn af sandcomu þessari geng-
ur til styrktar “RauSa -kross” regl-
unni og ætti fólk aS styðja gott mál-
efni meS því að sækja samkomuna
og koma með kunningja sína með
sér. Good Templarar hafa góöfús-
lega leigt salinn fyrir hálfvirði og
eiga þeir því heiður skiliö. AS-
Ungu piltamir í Fyrsta últerska
söfnuðinum halda samkomu 15. þ.
m. og hafa lagt sig fram eftir heztu
föngum til þess að skemtunin verði
þar bæði uppbyggileg og aðlaöandi.
Fyrstu tvö atriöin á skemtiskránni
verða alveg íslenzk, og þannig valin
að það hlýtur aS falla fólki vel i
geð-
Samkvæmt ósk margra verður
“Ólafur Liljurós” endurleikinn þar,
og í þetta skifti miklu fullkomnari
en fyr.
ÞriSja atriðið verSur á ensku og
taka þátt i þvi þeir sem alþektir eru
að listfengi. FélagiS hefir sett sér
það fyrir markmið að spara ekkert
til þess aS ná í beztu krafta fyrir
þetta tækifæri og ætti þaö aö
tryggja því fult hús.
KappræSur fara fram xo þ. m. í
Goodtemplarahúsinu undir umsjón
Conservative klúbbsins. KappræSu-
mennirnir verða séra R. Pétursson
og Sig. Júl. Jóhannesson.
Verðlaun verða gefin þeim, sem
bezt spila í Liberal klúbbnum á
fösetudaginn. Þar var heldur en
ekki glatt á hjalla i vikunni sem
leiS, þar sem allir voru að keppast
hver viö annan ýmist aö spila sem
bezt eða þá sem verst.
Þessa vísu sendi Einar Brynjólfs-
son Kr. Ásg. Benediktssyni nýlega:
Á Lögbergs síðu er lista smíö,
hver lína er full með hreina gull;
svo finst mér; hvaö sýnist þér,
sem hefir vit að dæma um rit?
fleiri íslenzk böm, 10 eða fleiri
rússnesk börn, 10 eða fleiri
frakknesk börn, 10 eSa fleiri
þýzk böm og svo framvegis, þá
hafa þau öll rétt á að sitt mál sé
kent eftir nógildandi lögum. —
Sýnir ekki þetta ómöguleika þess
að kenna fkiri en eitt mál í barna-
skólunum ?
Hamlin heitir einn þingmaður
íhaldsflokksins. Hann var sá eini
sem setti sig upp á móti atkvæöis-
rétti kvenna, þegar þaö var afgreitt
frá þinginu. Konurnar héldu fagn-
aöarvéizlu skömmu seinna og völdu
hann til þess aS mæla fyrir minni
kvenna.
Því var haldið fram af einhverj-
um á Hermiþinginu að Frakkar
hefðu verið hér fyrstir og því ætti
að kenna mál þeirra í alþýðuskól-
unum; en Dr. Brandson gaf þá
skýringu að Indiánar hefðu vejriS
hér á undan Frökkum og ef ein-
hver þjóð ætti heimting á þess kon-
ar sérréttindum á þeim grundvelli,
þá væm þaö Indiánarnir.
Séra Hindley sagSi í ræöu á
sunnudaginn að ef nokkur blettur
heföi falliö á Dr. Simpson þá væri
hann að fullu afþveginn meö starfi
hans í stríð.nu. Var honum alvara
eða var hann aS gera gys að lækn-
inum?
1. rnarz 1915 er Gamalmenna-
heimilið “Betel” ó Gimli ársgam-
alt. Kvénfélag Fyrsta lúterska
safnaSar heldur samkomu í kirkj-
unni þann dag og verSur ágóðinn
nokkurs konar afmælisgjöf til
heimilisins. Þetta ;er einkar vel til
falliS og ætti samkoman sannarlega
að verða vel sótt. Það er Jægar
sýnt og sannað hvílík þörf hefir
veriö á þessari stofnun og hversu
vel hún ætlar að lánast. Það gefur
manni bjartara lífsútsýni að koma
til Betel og taka þátt i “kvöldró”
þessara rosknu bama og sjá hversu
vel fer um þau þar, og alt sem gert
er til þess að styrkja heimiliö, mið-
ar til þess aö þeim líði þar betur.
Hermiþingið.
Fundur var haldinn í því á mánu-
daginn og var troöfult hús, þrátt
fyrir kalt og slæmt veður. Allmarg-
ar konur og stúlkur sátu þingið.
Var þaS sérlega f jörugt og skemti-
legt. Umræðurnar voru um menta-
málin — aðallega tungumála kenzl-
una í alþýöuskólunum.
> Dr. B. J. Brandson, sem af sér
hafði sagt ráðherrastööu á síöasta
þingfundi og gengið í lið með and-
stæðingum stjómarinuar flutti
fyrstu ræöuna og birtist hér í blað-
inu úrdráttur úr henni. Séra Rún-
ólfur Marteinsson flutti þá snjalt
erindi frá hinni hliöinni, sömuleiðis
Jón Bíldfell, Friðrik Sveinsson o.
fl., en af andstæðingum Páll Clem-
ens, Amgrímur Johnson, Bjami
Magnússon og prófessor Jóhann
■S. Jóhannsson; var ræða hans sér-
staklega snjöll. RúmiS leyfir ekki
aS birta ræöurnar, en þær voru
flestar ]>ess virði aS þaS heföi ver-
ið gert.
Magnús Paulson þingforseti
stjórnaði þinginu, en J. Bíldfell
gegndi störfum forsætisráðherra í
fjarveru S. Melsteðs.
Atkvæði voru að síðustu greidd
um málið og nutu stjómasinnr svo
atkvæðamagns að þeirra hlið var
samþykt.
Næsti þingfundur verður haíd-
inn á mánudaginn og verður þá
rætt um kvenérttindamálið. Er
mikill viðbúnaður á báöar hliðar
og verður að sjálfsögðu húsfyllir,
eins og vant er. Kvenfólkið ætti
ekki að gleyma að koma á það þing.
Stríðið.
Þar er sama þófið. Nokkur þýzk
loftskip hafa gert spjöll í London
og Paris. Auk þess hafa ÞjóS-
verjar nýlega sökt 6 skipum. Rúss-
ar hafa unniö dálítið á Austurríkis-
1 mönnum að austan . Allri baráttu
! hætt á Grikklandsskaga, í bráS að
I minsta kosti; Þjóðverjar kváSu
| vera aS búast til þess aS reyna að
j taka Suez og Egyptaland, en óvist
hvernig það tekst.
Kanadiskur kvenlæknir frá Brit-
ish Columbia er staddur í London;
hefir veriS á Þýzkalandi og leggur
til að farið sé að semja frið.
Svíar hafa kosið fulltrúa í friö-
amefnd Fords.
Auld lang syne.
Gömul kynni.
[Svo lieitir hc insfrægt kvæöi eft-
ir skozka ljóöskáldiö Robert Bums
(x759—9^) • Er þaS stælt hér á ís-
lenzku í þessu snildarkvæöi, sem
hér fer á eftir. En þaS var sungiö
hér í vinahóp ekki alls fyrir löngu.
Höf. vill ekki láta nafns síns' get-
ið.] 'dy-yt-,
Hin gömlu kynni gleymast ei,
enn glóir vín á skál!
Hin gömlu kynni gleymast ei
né gömul trygðamál.
Ó, góöa, gamla tið
með gull í mund !
Nú, fyllum, bróðir, bikarinn
og blessum liðna stund.
(ViS leiddumst fyr um laut og hól,
er lóan söng í mó.
En draumar svifu, söngur hvarf
úr Silfrastaöa skóg. ■*«.
)Við óðum saman straum og streng
1 og stóSumst bylgjufall.
«En seinna hafrót mæðu og meins
á millum okkar svall.
Þótt sortnað hafi sól og lund,
eg syng und laufgum hlvn
,og rétti mund um hafið hálft
i og heilsa gömlum vin!
Ó, góða, gengna tið
meB gull í mund!
Nú fyllum, bróðir, bikarinn
og blessum liðna stupd.
—Iðunn.