Lögberg - 13.04.1916, Side 4

♦
31‘ögbci'Q
Gefið út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd./Cor. William Ave. &
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
TALSIMI: CARRY 2156
SIG. JUL. JÓHANNESSON, Editor
|. J. VOPNl, Business Manaaer
Utanáskrift til blaðsins:
TI(E COLUY|8UV PffESS, Ltd., Box 3172, Winnipeg,
Ucanáskrift ritstjórans:
EDITOR L0C3ERC, Box 3172 Winnipeg, tyan.
VERÐ BLAÐSINS: $2.00 um árið.
í bróðerni.
Vinur vor Ámi Sveinsson hefir ritað grein í
Heimskringlu 30. marz, með yfirskriftinni “Sigur
bindindismanna í Manitoba”. Hún er, eins og
vænta mátti, vel skrifuð og kurteislega; sting >r
þar mjög í stúf við hin óhreinu fingraför rit-
8tjórans.
En samt er þessi grein þannig vaxin að hún er
villandi, sé hún ekki athuguð.
Ami Sveinsson er sá maður sem vér treystum
betur öðrum til þess að vera sanngjam, en hann
hefir ekki verið það að öllu leyti hér.
Núverandi ritstjóri Lögbergs hefir altaf hoft
þá skoðun og hefir hana enn, að því aðeins séu
málefni góð að þau þoli andmæli og umræður—
frjálsar umræður. Og hann hefir þá skoðun að
eftir því sem meiri munur sé á tveimur hliðum
eins máls, eftir því græði heilbrigða hliðin meira
á því að báðar komi fram. Hann hefir flutt marg-
ar ræður á opinberum fundum og altaf óskað þess
að brennivínsmennimir væru þar staddir til þess
að færa fram sín meðmæli til þess að þau kæmu
fram í dagsljósið og hægt væri að sýna veikleika
þeirra og Ijótleika.
pað er skoðun vor að Ámi Sveinsson hafi einn-
ig þessa stefnu; hann er svo sanngjam maður að
hann getur ekki verið þektur fyrir að þiggja sig-
ur þannig fenginn að andmælanda séu slegin vopn
úr hendi og vamað hólms. Ámi Sveinsson hefir
meiri trú á þeim málum, sem hann annars vill
ljá fylgi, en svo að hann telji þeirrar aðferðar þörf
ög hann er samvizkusamari maður en svo að hann
telji, þá aðferð sér samboðna í virkileika.
Setjum sem svo að um eitthvert mál væri að
ræða, þar sem ritstjóri Lögbergs og Ámi Sveins-
son væru sinn á hvoru máli. Setjum sem svo að
allur fjöldi manna teldi skoðun vora óheilnæma,
skaðlega og óverjandi, en stefnu Áma heilbrigða
og rétta. Setjum sem svo að komið væri á al-
mennum fundi, þar sem úr því skyldi skorið með
atkvæðum hvor stefnan ætti að ráða; setjum sem
svo að vér vildum halda fram málstað vorum áð-
ur en málið væri lagt í dóm. Mundi Ámi Svei t •-
son þá standa upp og segja sem svo að þetta kæmi
ekki til nokkurra mála; sín skoðun væri réí:c, en
vor röng; sín væri heilbrigð en vor sjúk; sín væri
heillavænleg en vor skaðleg, þess vegna ætti hann
einn að njóta málfrelsis en vér að þegja og vera
sviftir þeim möguleikum að koma fram með vorar
veiku varair?
Nei; Iangt frá. Vér þekkjum Áma Sveinsson
of vel til þess að vita ekki hver afskifti hans yrðu
og hvaða tillögur hann kæmi með. Hann mundi
standa upp og brýna það fyrir öllum þingheimi í
nafni réttlætis og mannúðar að leyfa oss málfrelsi
að jöfnu við sig; það eitt væri samboðið frjáls-
hugsandi manni, eins og hann er, og réttlátum
manni eins og hann er. En svo mundi hann koma
hlífðarlaust og rífa niður til grunna alt það hrófa-
tildur, sem vér hefðum reynt að setja upp sem
vígi, vorum illa og veika málstað til varnar.
(Framh.).
Otrúlegt en satt.
(Framh.).
Svo langt hefir verið farið af hendi þeirra
manna, sem fyrir stjórnina voru fulltrúar, að þeir
hafa látið búa til kúlur suður í Bandaríkjum og
borgað fyrir þær $4.00 og $4.50 hverja, þegar
canadiskir borgarar buðust til að selja þær á $3.00
og $4.00. Borgarar þessa lands hafa hálfsoltið að
undanfömu sökum atvinnuskorts og samt hafa
gæðingar stjómarinnar tekið tugi miljóna dala
burtu úr ríkinu, til þess að láta vinna fyrir það
annarsstaðar, og þannig svift landsmenn atvinnu
þeirri, sem þeir áttu heimting á, og tekið þeirra
eígin peninga til þess að borga fyrir hana annars-
staðar, miklu hærra verð.
Sama stjómin sem bannaði canadiskum bænd-
um að selja sína eigin framleiddu vöru til Banda-
ríkjanna og lagði við sektir á hvern mæli af komi
þangað fluttu — sektir sem hún kallar toll — já,
þessi sama stjórn sem vildi þannig hindra viðskifti
Canadabóndans og Bandamannsins á kostnað hins
fymefnda og þóttist vera hrædd um að náin skifti
leiddu til ofmikilla pólitískra áhrifa, hún lætur sér
nú vera svo ant um viðskifti við þennan sama
Bandamann að hún lætur það viðgangast að
brauðið sé tekið frá sveltandi bömum þessa lands
og kastað suður fyrir línu.
Og engum dettui* í hug að trúa því að það hafi
verið af neinum sinnaskiftum. Nei, það var hagur
flokksins sem réði í fyrra skiftið á kostnað þjóð-
arinnar, og það er hagur flokksins sem réði einn-
ig í þetta skifti. pað á vel við að taka hér upp
nokkur orð eftir Frank Oliver þingmanni frá Ed-
monton í sambandsþinginu 18. janúar 1916. Hon-
um farast þannig orð:
Vér emm allir á sama máli og ráðherrann um
það að nú þurfi á samtökum að halda í þessu
LÖGBEKG, FIMTUDAGINN 13. APRÍL 1916.
%
heimsstríði. En fólkið í Canada, sem verður að
borga brúsann í peningum og blóði, krefst þess
af þeim, er nú sem stendur hafa stjómtauma
landsins í höndum sér, að meðferð peninganna og
ef eg mætti svo segja stjórn á blóði þjóðarinnar,
beri vott um ráðvendni og hagsýni frá byrjun til
enda, svo að baráttu þeirri er vér nú stöndum í
megi lykta sigurvænlega.
Af $50,000,000 (fimtíu miljónum) þeim, sem
veittar hafa verið nú þegar, hefir að minsta kosti
$25,000,000 (tuttugu og fimm miljónir) verið
varið til skotfærakaupa, og ef vér reiknum ekki
að meira hafi verið borgað en 25% of hátt, þá er
það samt $6,000,000 (sex miljónir) eða dálítið
meira, sem þjóðin hefir borgað þessum pólitísku
vinum stjómarinnar fyrir ekki neitt.”
Og Charles Murphy fórust orð í þinghúsinu í
Ottawa eins og hér segir 1. janúar 1916:
“Svo mörgum sögum hefir verið hvíslað frá
eyra til eyra; svo mörgum ákærum hefir verið
kastað fram að þögnin þýðir ekkert annað en við-
urkenning um sekt; ekkert annað en það að enn
hafi ekki það versta verið sagt.
Aldrei síðan grundvallarlög ríkisins voru sam-
þykt hafa aðrar eins sögur um svik og klæki, f jár-
drátt og óráðvendni verið á vörum manna í
Canada.
pegar einhver vildi fá atvinnu hjá stjórninni
við það að búa til hervörur, þá varð hann fyrst að
fá settan á sig stimpil flokksfylgis. pví var það
að þegar maður að nafni Jones, sem hafði öll tæki
til hervörugerða, bað um pöntun og var vísað frá
af því ullin á þeim sauð var ekki conservative á
litinn, þá fór hann til Bordens sjálfs, en hann
vildi ekki veita honum áheym. “Gott og vel” sagði
Jones. “Eg hefi öll tæki til að leysa þetta verk
vel af hendi fyrir þjóðina þegar henni liggur á;
eg loíast til að gera það ódýrara og á styttri tíma
og gera það betur en þeir hafa gert, er útnefndir
hafa verið. Ef það eru ekki landráð að seinka
fyrir hervörugerð með því að fá það í hendur
þekkingarlausum og verkfæralausum mönnum í
stað þeirra, sem bæði hafa reynslu og áhöld, þá
veit eg ekki hvað landráð eru. Verið þér sælir
Sir Borden, eg ætla að gefa blöðunum bita.”
En Borden var ekki um það að sjá bitann í
blöðunum; hann kallaði aftur á Jones og varð það
út úr að hann fékk pöntunina.
“Fyrsta og helgasta skylda stjórnarinnar”
sagði Murþhy, “er að stöðva þessar blóðtökur á
þjóðinni í fjármálalegu tilliti. Og það verður gert
aðeins með einu—með fullri og óhindraðri rann-
sókn. Og sem einn af fulltrúum þjóðar minnar
krefst eg þess hér með að rannsókn sé hafin eða
leyfð án írekari tafar.” En rannsókninni var
neitað. Hvers vegna? (Frh.).
Hvert stefnir?
Auknar samgöngur og milliferðir frá íslandi
hingað og héðan þangað, mundu byggja þá brú
yíir hafið, sem lengi hefir verið í smíðum, en
skamt komist áleiðis.
Og það er einmitt á vissum tímum, sem heppi-
legt er að byrja stórkostlegar hreyfingar. Með-
vitund þjóðanna sefur svo fast stundum, að engin
köll fá vakið hana; aftur er hún á öðrum tímum
á milli svefns og vöku og þá þarf ekki nema rétt
herzlumuninn til þess að hún rísi upp, nuddi stír-
urnar úr augum sér og stígi á fætur.
Ekki þarf lengra að fara en lesa einn kafla
veraldarsögunnar til þess að sjá að svona er því
varið. Stjómarbyltingin á Fraklkandi umskapaði
allan heiminn—að minsta kosti Evrópu, áhrifa-
öldur hennar brotnuðu á ströndum allra landa—
jafnvel íslands og vöktu þjóðimar af svefni. Um
þetta atriði þarf engar skýringar, það er viður-
kendur sannleikur í sögunni—ekki sögu eins sér-
staks lands, heldur í’hinni órituðu sögu þjóða-
meðvitundarinnar.
En ef atburðimir á Frakklandi kölluðu til *
starfs og vöku, þá má nærri geta hver áhrif þau
stóru tíðindi, sem nú eru að gerast, hafa með tíð
op tíma.
Á meðan stríðið stendur yfir vita þjóðimar
tæpast hvaðan á sig stendur veðrið; þær gera sér
aðeins óljósa grein fyrir því að eifthvað er á
seyði; eitthvað er bogið. En þær em alveg eins
og maður sem stórslasast alt í einu. Hann finnur
ekki svo mjög til sársaukans fyrsta kastið; hold-
ið er hálfdautt og tilfinningasljótt í sárum fyrstu
augnablikin og hugsunin er svo lömuð að meðvit-
undin mókir.
En eftir að maðurinn kemur til sjálfs sín fyrir
fult og alt, þá vaknar sársaukinn og kvalimar, og
þá er ekki svefnvært.
Eins verður það með þjóðimar eftir þetta stríð.
' Pær hefja allskonar umbóta byltingar; heimta
meiri persónulega hluttöku í stjóm og forstöðu
mála en þær hafa haft. pær finna það þá og hafa
fengið sönnun fyrir að einvaldsstjórnin, sem hefir
ráð á lífi og limum allrar þjóðarinnar er óheil-
brigð. pær krefjast fullkominnar þjóðstjórnar.
pað verður heitt í veraldarpottinum að afloknu
stríðinu; þar vinna margar hendur að kinding-
unni, og einmitt sökum þess að öllum verður ant
um að ekki sjóði upp úr, verður kröfunum sint.
Heimurinn á í vændum meiri framför á næsta
áratug en nokkum dreymir um. pjóðameðvitund-
in verður svo vakin meðal fólksins sjálfs, að rödd-
um hennar verður að hlýða. pær verða svö”há-
værar að hvert það eyra sem hygðist að daufheyr-
ast mundi springa af ofurafli þeirrar hljóðöldu,
sem veltur með heljar þunga frá meðvitunda-
djúpi vaknandi þjóðsálar.
í öllum Evrópulöndum verða konur settar á
bekk með mönnum að því er réttindi snertir.
pjóðimar fara sjálfar að búa búi sínu og ráða
ráðum sínum, í stað þess að láta fáeina menn gera
það á eigin reikning fyrir eigin hagnað.
pað verður regluleg stjómbylting í hverju
einasta landi í EvrÓþu. Og við lifum það að sjá
þetta verða. pessir verða hinir góðu ávextir
stríðsins.
Og áhrifin berast heim til ættjarðar vorrar,
alveg eins og þangað bárust áhrif stjórnarbylt-
ingarinnar á Frakklandi.
pegar þjóðarmeðvitundin er þannig eins og
lifandi kvika; þegar lítið þarf til þess að vekja, þá
er um að gera að setja signetið á lakkið—gera það
áður en það storknar.
Stígum því fyrsta sporið í nýjum samgöngum
og nýjum skiftum við bræður vora heima; söfn-
um líði og förum heim að ári á voru eigin skipi—
þótt það sé leigt til að byrja með. Með slíkri för
væri loksins fest önnur uppistaða hinnar lang-
þráðu brúar yfir hafið. Með því væri þjóðbrotun-
um “stefnt” saman, hingað til hefir þeim meira og
minna verið “stefnt” sundur.
Og ef séra Bjöm hefði áunnið það með grein
sinni að breyta strauma stefnum þeim, sem ráðið
hafa í afskiftum Austur- og Vestur-íslendinga
hvorra af öðrum, þá væri vel.
En það er ekki nóg að stíga fyrsta sporið.
Jafnvel þótt þjóðvakning yrði komið á, með því
sem hér hefir verið tekið fram og nýir straumar
íslenzkra áhrifa leiddir hingað vestur, þá gætl
aftur stefnt í sundur, ef ekki væri jáminu haldið
heitu.
Hér vestra þarf því að koma á fót föstum
stofnunum— þjóðstofnunum, sem tryggja fram-
tíð íslenzkrar tungu og íslenzks þjóðemis hér í
landi, eins fyllilega og hægt er, til þess vér
deyjum að minsta kosti ekki fyr hér, en skapadæg-
•ur vort er komið; að vér gerum alt sem í voru
valdi stendur til að halcla hér fótfestu sem íslend-
ingar, eins lengi og mögulegt er og að vér höfum
stigið svo þungt til jarðar að spor sjáist í bjarg-
inu, þar sem íslendingurinn stóð, ef það á fyrir
honum að liggja að líða hér undir lok. (Frh.)
Borgarar Canada.
Grein sú sem hér fer á eftir, er þess virði að
hún sé ekki einungis lesin, heldur einnig að um
hana sé hugsað. Greininni fylgir bréf það er hér
fylgir.
“Skrifstofa þj óðfélagsrannsóknarnefndarinnar
fyrir Manitoba, Saskatchewan og Alberta, 3. apríl
1916.
Ritstjóri Lögbergs, Winnipeg.
Kæri herra:
Fyrir nokkrum vikum flutti eg ræðu þá er eg
sendi yður á borgarafundi Pólverja í Saskatoon.
par sem málefnið snertir þjóðemi og er ekki
nákvæmlega í samhljóðan við allar raddir þess-
ara tíma, þá datt mér í hug að kaflar úr því væru
velkomnir í blað yðar.
Vér höfum enn ekki fundið beztu ráð til þessfe
að bræða öll þjóðbrotin hér í Canada saman í eina
heild, eftir mínum skilningi. Og vér eigum enn
eítir að komast að niðurstöðu um það hvaða af-
stöðu Canada skuli vera í með tilliti til sambands-
ríkisins. *
Eftir mínum skilningi er það mjög áríðandi að
hin ýmsu þjóðemi þessa lands finni til þess að þau
eigi hvert um sig sinn ákveðna þátt í því að
byggja upp þetta þjóðfélag og þetta land.
Um leið og eg sendi yður þessar línur leyfi eg
mér að draga athygli yðar að stofnun þjóðfélags-
nefndarinnar. Vænti eg þess að með þessari
nefnd verði auðið að fá greinilegri skýrslur og upp-
lýsingar um þjóðfélags ásigkomulag vor á meðal.
Vér óskum eftir samvinnu sem allra flestra
borgara landsins.
Yðar einlægur.
J. S. Woodsworth.
Skrifstofustjóri í þjóðfélags rannsóknamefndinni.
Hér er ræðan.
“Romanus sum” — eða, “eg er rómverskur
borgari” var orðtak þeirra sem því láni áttu að '
'fagna að heyra til hinu heimsfræga rómverska
ríki.
“Eg er canadiskur borgari”—hvað þýðir það?
Hvað er meint með því? Er eg stoltur af því?
Kunna böm mín að meta borgararétt þann, sem
eg eftir læt þeim ? *
Pegar eg var drengur, var þessi setning ekki
til. Hugmyndin var ekki fædd. Sumir skóla-'
bræður mínir voru enskir, og þeir létu ekki þurfa
að spyrja sig að því tvisvar hverrar þjóðar þeir
væru. Aðrir voru skozkir og þeir voru stoltir af
því. Enn aðrir voru írskir, og þeir voru reiðubún-
% ir að verja það gegn öllum heiminum. Við hinir
vorum dálítið illa staddir. Við gátum ekki haldið
því fram að við værum neitt sérstakt—við vorum
svo sem ekki neitt, því við vorum fæddir í Ontario.
Satt er það að forfeður okkar höfðu verið enskir,
og við vorum stoltir af því; en þegar ensku pilt-
amir héldu því fram að við værum ekki sannir
Englendingar, þá vissum við eiginlega ekki hvað
við áttum að gera af okkur; við gátum ekkert sagt
—loksins hertum við upp hugann eftir stundar
umhugsun og hugarkvalir og sögðumst vera al-
veg eins góðir og hinir, hvað sem um það væri.
En tímarnir breytast og mennirnir með. Cana-
disku skóladrengimir skoða sig nú orðið virikilega
canadiska, og ér þeim nú hætt við að líta niður á
böm innfluttra Canadamanna, sérstaklega þeirra,
sem þeir kalla “útlendinga”. pessi breyting hefir
það í för með sér að stórkostleg -breyting hefir
átt sér stað í voru canadiska þjóðlífi. pjóðemis-
meðvitund hefir vaknað; ný þjóð er í fæðingu.
W

THE DOMINION BANK
au BUIMJND B. 08I.U, M. F, Free W. D. MAITHIWV Tll. Fom
C. A. BOGERT, Generml Mmnagnr.
Borgaður liöfuðstóll..............
Varasjóður og óskiftur ábati .. .,
SPARISJÓBSDEIT.D
$6.000.000
$7,300,000
er ein deildin I öllum útibúum bankans. J>ar má úvaxta
$1.00 eða meira. Vajialegir vextir greiddlr.
pað er óhultur og þægilegur geymslustaður fyrir spari-
skildinga yðar.
Notre Dame Branch—W. M. HAMH/TON, Manager.
Selkirk Branch—M. S. BURGER, Manager.
pegar vér komum saman,
mælum vér öll með eldmóði fyr-
ir minni “Canada”. En hvað er
Canada ?
Ræðumenn vorir byrja vana-
lega með því að telja upp auðæfi
landsins og víðáttu þess. “Can-
ada nær frá hafi til hafs og frá
“ánni” til enda jarðarinnaI,,,
segja þeir; þar eru ágætar hafn-
ir, stórir skógar, frjósamir dal-
ir, straumharðar ár, stór vötn
með eyjaWösum, víðáttumiklar
sléttur og himinhá fjöll. Innan
takmarka Canada getum vér
farið frá vínberjatrjánum og
aldingörðunum syðra, eftir fögr-
um engjum og haga og frjóum
kornökrum til risavaxinna og víð
áttumikilla furuskóga og auð-
ugra náma nyrðra.
Já, Canada hafir alt þetta, en
það er ekki Canada!
Vér skoðum sögu Canada.
Vér h’ugsum um Indíánana’sem
réru skinnbátum sínum eftir
ánum eða reikuðu um sléttum-
ar. Vér hugsum um frönsku
landleitarmennina — hina harð-
fengu æfintýramenn og frum-
herja. Vér sjáum þá í anda
þegar þeir réðust inn í veglaus-
ar eyðimerkumar. Vér hugsum
um ensku frumbyggjana —
mennina sem hjuggu rjóðrin í
frumskóginn til þess að byggja
þar heimili sín. Vér hugsum
um hina trúu sambandssinna
(Loyalista), sem brutust áfram
norður í óbygt brezkt land til
þess að halda við og varðveita
frelsi sitt og helgar minningar.
Vér sjáum frumbyggjana í huga
vorum, frumbyggjana sem með
stöku hugrekki og sjálfsafneit-
un ruddu sér braut norður í
óbygðir. Vér hugsum um hinar
fjölmennu og mörgu fylkingar
innflytjenda sem komið hafa
hingað í síðari tíð—fólk frá
ýmsum löndum og ýmsum þjóð-
ernum, sem alt hefir átt sinn
þátt í því að byggja land vort
og skapa þjóð vora. pessir síð-
ari innflytjendur hafa ekki rétt
frumbyggjanna, ekki rétt her-
takendanna—þeir taka með oss
sinn skerf í hinum hærri rétt-
indum, sem því heyrir til að
skapa þjóð.
Vér berum virðingu fyrir og
þökkum öllum þeim sem til þess
hafa hjálpað að leggja grund-
völlinn að þjóðlífi voru.
En 'Canada er ekki ‘einstæð-
ingur í heiminum. Allir cana-
diskir borgarar eru nú brezkir
borgarar. Vér bendum með
gleði á stöðu vora í alríkinu. Vér
gerum það ekki einungis vegna
vors sögulega sambands eða ein-
ungis af hagnaðar hugsun, held-
ur vegna þess að brezkar hug-
myndir eru vorar hugmyndir.
Og vér væntum þess að geta
lagt til vorn skerf til þess að
koma þeim hugmyndum í virki-
lega framkvæmd.
Brezkar hugmyndir eru hug-
myndir frelsis, heimastjómar,
sameining anda fremur en 6-
hagganlegs fyrirkomulags. Sam-
bands fáninn sjálfur er myndað-
ur af þrem fánum; hann táknar
samband margra þjóða.
Brezka ríkið heldur ekki fram
undirokun, heldur umburðar-
lyndi og réttlæti. pað reynir
ekki að neyða alla til að syngja
með sama nefi, heldur fagnar
því að margir syngi og allir
hver með sínu nefi. Brezka
ríkið tileinkar sér alt það bezta,
sem hver eins.tök þjóð hefir að
færa og miðla, og með því að
gera það verður það með degi
hverjum yfirgripsmeira í köllun
sinni og starfi.
pegar tímar líða fram verður
alheimsstofnun að komast á.
Brezka ríkið — móðir þjóðþing-
anna — gæti maður ætlast til að
yrði leiðandi ríkið í því að stofna
alheimsþing, samband alls heims-
ins í eitt.
Jafnvel þótt það afreksverk
kostaði brezka ríkið leiðtoga
stöðu sína meðal þjóðanna; jafn-
vel þótt það yrði til þess að
fórna hinu sterka ríkjasambandi
sínu og annara þjóða, þá verður
það að gerast.
Ríkið glatast ekki; með því
hertekur brezka ríkið allan heim-
inn. i
Sannarlegt heimsveldi er al-
heims bræðalag.
En Stór Bretland hefir ekki
ávalt lifað eftir sínum fögru og
háu kenningum. Tilvera Banda-
ríkjanna er sönnun þess hversu
mjög því skjátlaðist þegar um
stórvægilegt atriði var að'ræða.
Nýlendubúamir sem kröfðust
heimastjórnar voru sannbrezk-
ari en hinir heimsku stjórnend-
ur, sem ekki gátu skilið afstöðu
bræðra sinna er yfir hafið höfðu
Jforið. Með því að sundrungin í
sambartdi við það er nú löngu
um garð gengin, getum við nú
tekið höndum saman við vora
amerísku bræður, og jafnvel
þakkað þeim fyrir að þeir hjálp-
uðu til að varðveita hinar helg-
ustu skyldur brezkra manna.
Ef til vill getur þetta verið
sönnun þess að fullkominn póli-
tískur aðskilnaður hafi verið
nauðsynlegur til þess að hinn •
nýi heimur gæti verið frjáls að
fullkomna þroska sinn í allar
áttir og öllum skilningi.
Hér á þessu norðurhveli hins
ameríska meginlands lifa því
tvær systurþjóðir sem nágrann-
ar. pær eru tengdar saman með
sameiginlegri tungu og sameig-
inlegum hugmyndum og lífs-
skoðunum, og samt er hvor um
sig fullfrjáls til þess að vaxa og
þroskast eftir því sem henni til-
heyrir.
pessar tvær systraþjóðir hafa
áhrif hvor á aðra, þær hvetja
hvor aðra, og þær starfa í sam-
vinnu hvor með annari.
Til þessara þjóða streyma
heilar fylkingar innflytjenda
frá öllum löndum í Evrópu.' 1
Vesturheimi er Evrópuþjóðunum
gefið tækifæri í annað skifti.
pað sem gamla heiminum hefir
mishepnast að gera verður nýi
heimurinn að reyna að fram-
kvæma. pjóðir sem eru af mis-
munandi uppruna, mismunandi
tungum, mismunandi trúar-
brögðum, mismunandi félags-
hugmyndum, verða að læra að
lifa saman í friði, sátt og sam-
lyndi. úr þessum mismunandi
og ólíku pörtum verðum vér að
byggja samræma heild og sam-
eiginlegt félagslíf.
f þessu ameríska þjóðlífi
verður að reyna stórkostlegar
og nýjar þjóðstjómarhugmynd-
ir, og hepnist þær tilraunir, þá
verða þær til þess að ráða mik-
ilsverðustu gátu mannlífsins.
pað er á þessum mikla endur-
fæðingar- og byltingar tíma
þjóðanna, á þessum ægilegu tím-
um sem Canada finnur innra í
þjóðlífi sínu vakna sanna sjálf-
stæðis meðvitund. Og ennþá
spyrjum vér, hvað er þá Canada,
og hvert á að verða starf þess
í sköpun heimsins? (Frh.).
25 ára afmælishátíð
Fyrsta Unítara safnaðar
í Winnipeg.
Eins og um var ge^ið í síðustu
blöðum, verSur þess atburSar
minst að íslenzki Únítara söfnuð-
urinn er orðinn 25 ára gamall, með
hátíðahaldi í kirkju safnaðarins,
þann 20. apríl n.k., á sumardaginn
fyrsta.
Hefir söfnuðurinn verið að und-
irbúa hátíð þessa nú um mánaðar
tíma. Verður samkoman óefað ein
með þeim ánægjulegustu er menn
eiga að venjast. Margar ræður
verða fluttar, bæði af utanbæjar
mönnum og þeiim sem hér eiga
NORTHERN CROWN BANK
Höfuðstóll löggiltur $6,000,000
Varasjóðu. . .
Foririaður -
Vara-formaður .....
Sir D. C. CAMERON. K.C.M.G.,
Höfuðstóll greiddur $1,431,200
. $715,600
- Slr D. H. McMIIiIjAN, K.C.M.G.
- - . - Capt. \VM. ROBINSON
J. H. ASHDOWN, H. T. CHAMPION
E. F. IHJTCHINGS, A. McTAVISH CAMPBEBli, JOHN STOVED
Allskonar banicastörf afgreidd. Vér byrjum reikninga við einstaklinga eða
félög og sanngjarnir skilmálar veittir. Avisanir seldar til hvaða staðar scm er
á Islandi. Sértakur gaumur gefinn sparisjóðsinnlögum, sem byrja má með
einum dollar. Rentur lagðar viðá bverjum sex mánuðum.
T. E. TH3R3rEIIM9SON, Ráðsmaður
Cor. WiIIiam Ave. og SherbrookejSt., - Winnipeg, Man.