Lögberg - 06.07.1916, Side 7

LÖGBERG, FIMTTb DAGINN 6. JÚLI 1916
i
Botnverpingar.
Eftir J. Einarsson.
Eg er einn af þeim ýmsu les-
endum Lögbérgs, sem hefi gaman
af aö lesa vísu-upphöfin og einkum
þó ibotnana; sem aösendast úr ýms-
um áttum. Eg hafði veriö spurS-
ur aS hvort nokkurt færi væri á að
nefna með vissu nafni þetta ljóð-
gáfu-strit, starfann þann hinn
gkáldmæra að “botna” vísu-upphaf
kveðið af öðrum. Það vildi svo
vel til að eg var staddur úti við
hænsahús þá í svipinn, og varð bylt
við þetta þunga ávarp, hrökk við og
rak löppina í gamla tréfötu, sem
varð fyrir minni snöggu “stefnu-
breytingu”. Fatan “féll í stafi” við
slíka árás og varp botninum langar
leiðir út um hænsaflötinn. Þessi
“orsök”, eins og allar aðrar orsak-
ir, hafði sína vissu afleiðingu í för
með sér. Eins og það var spurning-
in sem vakti hjá mér þá hvöt vilj-
ans að svara kunningja mínum, eins
var það þetta voðalega fötuslys í
sambandi við “staðháttu” þess, sem
vakti hjá mér “efnishyggjuna” í
það svar. Mér datt því aðeins eitt
í hug, sem mögulega gæti falið í
sér “hugtakið” sem til var mælst,
og það var orðið “Botnvarp”. Þetta
er ekkert nýyrði að öðru leyti en
þvi, að það eru sett saman tvö al-
geng orð, botn og varp, sem í
“samúð” geta auðveldlega “mein-
að” verkið það að verpa botnum.
Svo talar maður um að þessi eða
hinn verpi botnum, botnverpi; sá
sem býr til marga botna, einkum í
sömu vísuna, og gerir það betur en
aðrir, verpir auðvitað betur en hin-
ir. Mislukkist botninn alveg, get-
ur orðið úr því reglulegt “örvérpi”.
Eg hefi s'éð í stöku atriði svo vel
gerðan botn í Lögbergi, að hann
hefir borið upphafið ofurliði.
Því fer fjarri að eg álíti þessar
botn-raunir þýðingarlausar og leik-
spil ómerkt. Þáð hefir, ef að er
gætt, talsvert “notagildi” á ýmsan
hátt. Fyrst er það, að þetta er al-
gerlega meinlaust gaman til aflest-
urs og tilrauna, og svo er það tals-
verð hvöt fyrir þá sem í færum eru
að reyna sig við aðra að hugsa.
Ungir hagyrðingar hafa gagn af að
reyna að koma “endalykt” í hugs-
unarupphaf þess er byrjaði, og þótt
til þess sé jafnan ætlast, að niður-
lagsorðin eins og séu bein fylling
upphafshugmyndarinnar, eins og
hún liggur beinast við, þá fer það
opt betur að með botninum verði
fullséð alt annað efni en beinast
sýndist ligg.ja við, en sem þó með
,réttu getur hafa verið hugmynd
upphafshöfundarins' eftir sérstakri
þýðingu orðanna.
!Þá er það og gott að sjá, að bæði
þessi viðurkendu gömiu skáld okk-
ar og hin yngri, karlar jafnt og
konur og enn fremur menn, sem
enga kröfu gera til að vera nefndir
skáld, hafa verið fúsir til að vera
með í þessu efni. Og get eg ekki
betur séð en að þessum óæfðu
mönnum hafi oft tekist fyllilega
eins vel og hinum. Og ekki þarf
skýrann mann til að sjá að kven-
þjóðinni hefir ekki verið um megn
að gera hér fyllilega eins hreint
fyrir sínum dyrum. Eg held að
meðaltalið verði það, að þær hafi
gert betur.
Þegar ræða er um það að flest
þessi upphöf hafa verið létt við-
fangs, má óhætt fullyrða, að hér
eins og í öðrum greinum sé það
meiri vandi fyrir annan mann að
botna, heldur en þann sem byrjaði
að fulldraga sjálf síns mynd; og
ékki er það heiglum hent að taka
við hálfgerðri, óákveðinni mynd,
tvíræðri eða fjölræðri, eða ófæddri,
og gera úr henni ef til vill viturlega,
djúptæka hugsýn, sem naumast var
hægt að fá frjóanga til úr upphaf-
inu. Hér fer líkt og með fomu
myndastyttumar, sem limir hafa
Smjör verðlauna
vinnendur nota
WINDSOR
SMJÖR
Búið til í CATT
Canada
THt CANADIAN SALT CO., Ltd.
brotnað af og tapast, að það þykir
meira vandaverk að smíða þeim t.a.
m. nýjan útlim svo rétt fari á, held-
ur en að höggva alveg nýja mynd
eftir eigin hugsjón.
Það hefir lengi verið í miklu af-
haldi hjá íslendingum að botna vel
vísur, og er æði mikið til af þess-
konar kviðlingum á íslenzku máli,
bæði afbragðs góðum og lélegum.
Oftari en hitt er þó hugsað um það,
að byrjunin sé þannig úr garði gerð
að erfitt sé að fá þægileg orö er
samrímist upphafinu, að fá þeim er
botnar rímraun í hendur. Hefir
hugsun því ekki verið neitt aðal-
atriði í fjölmörgum atvikum, og
þessa aðferðina hafði t.a.m. gamli
Niflheims húsbóndinn forðum þeg-
ar hann kvað: “Horfðu í þessa
egg eSS undir þetta tungl tungl”.
Aftur kemur hitt fyrir, þó sjaldnar,
að aðalkrafan er hugsunarraun,
eins og t.a.m. þegar þetta var kveð-
ið við Sigvald skálda: “Segðu mér
það, Sigvaldi, hvað syndir þínar
gilda”.
Enn sem komið er hafa vísu upp-
höfin í Lögb. ekki verið veruleg
rimraun, og dettur mér því í hug
að sýna hér upphöf tveggja visna
af þessu tagi, sem aldrei urðu eða
hafa verið botnuð af viti svo mér
sé kunnugt. Þessi upphöf eru kveð-
in af gömlum hagyrðing er Ás-
mundur hét Gíslason í Dölum vest-
ur, kallaður “Dalaskáld”, sem aðrir
skáldmæltir menn á því svæði. Þéssi
upphöf eru þannig og voru ætluð
öðru “Dalaskáldi” til ásteytingar
ÓHannesi Dalaskáldi), og náðu að
því leyti tilgangi sínum :
“Sútum þrútin auðgrund er
úti’ í hrútakofa”---‘
Og:
“Handa fólki hefir tólk
hræring, mjólk og drafla.”
Heima á íslandi vissi eg nokkra
menn reyna að botna þessar stök-
ur, en lánaðist mjög illa. Enginn
sérlegur vandi er að gera þessar
stökur að nýtri hugsun. Hitt er
erfiðara að finna orð til þess að
fylla rims'kyldurnar.
Þá er enn eitt lærdómsríkt í þessu
efni, sem lengra mál mætti um rita.
Þessir vísu botnar sýna einkar vel
hversu margbreyttar eru skoðanir
manna og skilningur á ljóðum ann-
ara. Þrír fjórir menn lesa sömu
vísuna og likar hún vel, svo eru þeir
látnir “útlista” vís'una hver í sínu
lagi og ber engum saman. Öðrum
þremur, fjórum mönnum er kveð-
in vísa eftir annað skáld, sem þeim
geðjast illa að, þvi að vísan er illa
kveðin eða hinu, að þeir hafa ein-
hverra orsaka vegna ýmigust á höf.
Þéssir menn, hver í sínu lagi, þýða
líka hver öðrum ólíkt, en þó allir
við halt.
Enginn hlutur er algengari en að
ljóð séu dæmd rangt. Kemur það,
ef til vill, oftast af þekkingarleysi,
en þó ýkja oft af þvi, að velvild eða
óvild ræður meiru en heilbrigð dóm-
greind. Sé eitt skáld orðið viður-
kent S'em afbragðs skáld í einhverja
átt, þá er “snúið út úr” hverju
hrasli sem hann lætur frá sér, svo
það megi teljast skínandi gull, eins
og það sem skáldið kvað bezt.
Þetta gerir mörg skáld hroðvirk.
Á hinn bóginn er það algengt, þeg-
ar farið er með vísu eftir mann,
sem ekki er kominn í “helgra manna
tölu”, að áheyrandi glottir í kamp
íþegar bezt lætur) og reynir ekki
að sjá neitt nýtilegt í vísunni. “Ó,
langt verður nú þangað til íslend-
ingar eignast aðra eins skáldsögu
og ‘Pilt og stúlku’,” segir margur
landinn, sem aldrei hefir lesið þá
sögu, og einusinni fsem oftar)
heyrði eg kuninngja minn fara með
vísu eftir Símon Dalaskáld og segja
um leið í hjartans einlægni og trú:
“Þessi visa er við minn smekk, eins
og öll ljóðmæli önnur eftir Jónas
Hallgrimsson, blassaðan karlinn!”
Einna spaugilegastan ljóðdóm
hefi eg lesið eftir Elmer Hubbard,
hinn alþekta ritsnilling er druknaði
einn með öðrum nýtum mönnum
á “Titinic” forðum. Það var dóm-
ur hans yfir skáldlegt gildi eða full-
gildi hinnar algengu gæluvísu á
ensku máli: “Old Mother Hubbard
Went to the Cupboard”. Og
merkilegur var sá ritdómur að því
að nálega hvert orð og samband
þess við önnur orð vísnnnar var
dáemt og rökstutt i þaula, svo vísan
var gerð gallalaus bæði að hugsun
og öllum skáldlegum frágangi.
Úr bygðum
íslendinga.
Bellingham, Wash.
23. júní 1916.
Herra ritstjóri Lögbergs.
Um leið og eg sendi blaðinu
borgun fyrir þenna árgang, datt
mér í hug að senda því eitthvert
hrafl héðan að vestan, af því líka
að það ber ekki oft við að heyrist
mikið eða margt frá okkur Islend-
ingum í þessum bæ. Er tæplega
heldur að búast við því, því við
erum hér bæði fáir og smáir; erum
samt að reyna að vera með, og höf-
um von um að geta það, ef ekki
koma nein stóróhöpp fyrir. Eg
held að okkur líði öllum ljómandi
vel, erum glaðir og kátir og býsna
vel ánægðir í góða veðrinu, sem við
höfum oftast hér vestra, þó nokkr-
ar undantekningar hafi virst vera
á því síðan þetta ár byrjaði. Hér-
lenda fólkið finnur mjög til þess,
en landinn minna, er vanari við það
misjafna, og mörgum af okkur
held eg að hafi þótt næstliðinn vet-
ur gera býsna skemtilega breytingu,
með sínum náttúrlega hvítfalda bún
ing. En miklum óþægindum
veldur það hér áreiðanlega, fólk á
hér ekki von á snjó og vondu veðri,
því aldrei undir búið nein misbrigði,
og þarf aldrei að huga nema litið
fyrir tið og tíma. Snjórinn sem
kom hér næstliðinn vetur gerði hin
mestu vandtæði á allan flutning
og verzlun í heild sinni, alt teptist
og varð á eftir timanum, og alt eða
flest, steig í verði. Skepnufóður
og eldiviður þó allra mest, enda
munu skepnur víða hafa komið
hálfilla undan í vor hjá bændum
eftir þurkatiðina og heyskortinn
næstliðið sumar, og tilfinnanlegan
kostnað munu þeir hafa haft af
heykaupum og öðrum fóðurbætir
fyrir skepnur sínar, því heytonnið
fór um og yfir 30 dali, og stund-
um ekki hægt að fá það og bundið
strá á 10 cent. Flestir áttu nú víst
von á að vel voraði eftir allan snjó-
inn og ótíðina, sem aldrei hafði
komið hér fyrir áður í næstliðin
23 ár. En sú von brást alveg, því
vorið má heita að hafa verið alt
kalt og votviðrasamt, svo að fólk
hefir ekki þekt hér annað eins
kulda vor. Gróður því allur seinn,
gras í betra lagi, en aldina rækt af-
ar léleg, og mánuð á eftir timanum.
Verð á aldinum hærra nú en verið
hefir, og bætir það aftur ögn upp,
en þó ekki svo að útkoman verði
jöfn. Aldini eru hér oftast í lágu
verði og lélega borguð, of margir
sem hafa þau, en eiginlega engir
sem kaupa, nema verzlanimar, sem
vanta að hafa haginn báðu mégin.
Bændur eru nú samt að vona að
eitthvað máske batni um prísinn á
eplum og öðrum aldinum í nálægri
framtíð, því eitt stærsta aldina-
ræktar félagið “The Northwest
Fruit Products Co.” hefir keypt hér
nýlega stærsta ölgerðarhúsið fyrir
46 þúsund dali, en sem kostað í
fyrstu 225 þús., og ætlar að breyta
því í “Apple Juice Factory” og
kaupa því öll efni sem fást þar til,
og jafnvel máske pressa lög úr ýms-
um berjategundum, sérstaklega úr
Lógan og Black-berjum, líkt og
þeir hafa gert sunnar í fylkinu og í
Origon, og sem hefir gefist vel. Alt
verða þetta heilsusamlegir drykkir,
eins og þú sérð, því nú má enginn
bragða sterkt úr glasi framar, ann-
ars liggja við stórsektir og fangelsi,
og vilja víst fáir verða fyrir slíku.
Vinna og útlit er hér mikið betra
en í fvrra á sama tima, flestallir
landar því að vinna sem vilja og
geta unnið. Allar sögunarmylnur
renna nú af kappi að saga viðinn
í húsin, og skipin sem sendast eiga
til Evrópu og sálarlausir valdsmenn
skipa svo þegnum sínum að
sprengja það alt í loft upp, og
sökkva hinu í sjóinn. Og svo er
nú stóra fiskifélagið “The Pacific
American Fisheries” að láta byggja
hér stóra og mikla skipakví, til að
byggja sin eigin skip og sjálfsagt
fleiri skip, og gefur það fleiri
hundruð manns atvinnu. Félagið
er eitt það allra stærsta á strönd-
inni, með fimm miljónir dollara
höfuðstól hér og í Alaska. Það
hefir Alaska, eins og sumir bænd-
ur á íslandi höfðu í Seli, og fluttu
svo allar afurðir heim til sín. Það
flytur menn og vörur héðan á vor-
in, og heim aftur á haustin, og
laxinn er altaf fluttur hingað í
könnum á aðalbúið, sem er svo
sendur aftur út um alla víða veröld.
Það hefir í þjónustu sinni hér og i
Alaska yfir 2000 manns og borgar
oftast hærra kaup en önnur félög
gera hér, er mjög svo áreiðanlegt
og gott félag við menn sina„ og víst
er um það að margur vasinn yrði
léttur, ef ekki alveg tómur, hjá
mörgum hér, ef Fiskifélagið væri
hér ekki til. Mesti fjöldi af kven-
fólki vinnur þar á sumrin, og við
könnutilbúning seinni part vetrar en
og má af því marka að margt af
. vinnunni er létt. Það þarf aðeins
aðgæzlu og fljótar hendur, því vél-
arnar eru fljótar að vinna það sem
þær eiga að gera. Sumar búa til
hálfa miljón könnur á dag (10
tíma), aðrar geta fylt þær allar á
dag og meira til, og þær þriðju búa
til 10 þúsund kassa til að láta könn-
urnar í. Þegar allar þessar vélar
renna, heyrist maður illa, en þá er
nú um að gera að geta séð.
Nýlega var hér í Bellingham
haldið ársþing fconvention) hjúkr-
unarkvenna. Stóð það yfir í 2—3
daga og voru hjúkrunarkonur al
staðar aðkomnar úr fylkinu. Tvær
islenzkar hjúkrunarkonur fnurses)
voru þar. Var önnur Miss Sarah
Westmann, dóttir þeirra Mr. og
Mrs. Westman hér í bæ. Tók hún
próf í þeirri grein með bezta vitn-
isburði fyrir nokkrum árum síðan,
og hefir ávalt verið hér síðan; hún
fær almennings orð á sig fyrir lip
urð og stillingu. enda kveður mikið
að Miss Westman, bæði stór að
vexti og stefnuföst að sjá. Hin var
Miss Sarah Johnson frá Vancouv«r
B.C., dóttir Mrs. Björnson á Tinda-
stoll, Alta og fyrri manns hennar,
og tók að læra hjúkrunarkvenna
fræði þar á aðal sjúkrahúsi bæjar-
ins og útskrifaðist þaðan næstlið-
ið ár, með beztu einkunn. Miss
Johnson líkar vel sitt starf, og má
óhætt líka trúa því, að hún sér vel
um sjúklinga sína, því hún er bæði
lipur og sí glöð og kát og getur vel
glætt lífsvonina hjá þeim sem veik-
ir eru, og er það oft betra en marg-
ar inntökur, sem oft þá líka eiga
ekkert við sjúkdóminn. Miss John-
son var á hraðri ferð hér. Mun
hafa komið líka til að sjá nöfnu
sína, er hún kyntist hér næstliðinn
vetur, fór því strax til baka aftur,
því hún hefir verið sett nætur yfir-
umsjónarkona (suvervisor) á
sjúkrahúsinu í Vancouver.
Ósköpin öll standa nú til með
undirbúning þjóðminningardagsins
4. júli. Nágrannabæirnir ætla að
vera í og með, og er búist við 10
til 15 þúsund manns aðkomandi, og
margir hornleikara flokkar hafa
lofað að koma og skemta yfir dag-
inn og skip fengin til að sigla um
sjóinn og til eyjanna hér um alt
umhverfis. Stórfé á að gefa fyrir
verðlaun fyrir hinu og þessu, sem
um hönd verður haft, og færi nú
betur að hvergi yrði slvs af. En
nú í dag stendur hin mesta frelsis-
og framfaraþjóð heimsins með her-
garðinn við línu Mexico, reiðubúin
oð byrja hildarleikinn við hina hálf-
viltu og blóðþyrstu þjóð. Ós'kandi
væri að aldrei yrði byrjað, því þar
segir mér illa hugur um, og færi
betur að það yrði ekki til ógæfu-
Bandaríkjunum og máske fleiri
þjóðum.
Mikið stendur nú minna til fyrir
okkur löndunum, sem von er til.
Samt höfum við nú hugsað, að hafa
dálitla skemtisamkomu (Picnic)
um 2. ágúst, eins og að vanda, og
hefir verið kosin oefnd til að koma
því í hreyfingu, og á félagið “Kári”
mestan hlut þar að. “Kári” er
lestrar- og skemtifélag okkar hér i
Bellingham og er félagslifið vel við
unandi, komum oft saman til að
skrafa og skeggræða um hitt og
þetta, og þó að ekki séu stigin nein
stór stig, held eg að það geri fólki
gott að koma saman og dusta af
sér rvkið.
Trúmál eru mjög svo látin hlut-
laus af fjöldanum, samt hefir séra
5. Ólafsson frá Blaine messað hér
nokkrum sinnum og næstliðinn
sunnudag messaði hann hér í ensk
lúterskri kirkju og fermdi þrjú
ungmenni og tók til altaris. Mr.
Ólafsson er mjög svo lipéur og gæt-
inn maður, gefur ort góðar áminn-
ingar, en þrengir engum þangað
sem hann ekki vill fara, og hygg eg
að sú aðferðin verði bezt að lokum,
því þá hefir hver sína eigin ábyrgð.
Við vorum búnir að fá reglulega
sumartíð í 1—2 vikur, um og yfir
80 stig í forsælu, en svo kólnaði
aftur með smárigningu annað slag-
ið, en svo eru lítil hlýindi á kveldin
að sumum er of- kalt að vera seint
úti, og er það víst óvanalegt hér.
Þetta er nú orðið svo miklu
lengra, en eg ætlaði í fyrstu, og
veit eg hreint ekki hvað þú vilt
gera við það, hvort þú vilt nota
það fyrir blaðið eða fleygja því.
Skalt þú gera sem þér bezt líkar.
Með beztu óskum til þín og blaðs-
ins, er eg þinn einl.
P. Gíslason.
Hvað föðurlandsást þýð-
ir fyrir mig.
Eftir Dr. Frank Crane.
Þegar vér athugum hvað föður-
landsást er að afreka nú á dögum
austur í Evrópu, getum vér ekki
varist því að efast um að hún sé
góð eða ákjósanleg.
Það er víst að ef hún kemur full-
komlega í ljós í viðbjóðslegum ó-
dáðaverkum með ástæðulausri
grimd og blóðþorsta og eyðilegg-
ingu. þá æskjum vér hennar ekki,
og þá ætti að setja hana á bekk með
ofdrykkju, ofsareiði og öðrum stór-
syndum sem menn ættu að ferðast,
ekki telja hana með dygðum
sem auka ætti og viðhalda.
Margir foreldrar og kennarar í
Ameriku hugsa þessi mál alvarlega
og spyrja sjálfa sig hvers langt og
í hvaða átt það eigi að ganga að
kenna börnum föðurlandsást.
Vér skulum þess vegna íhuga
þetta alvarlega; hugleiða nokkur
virkileg atriði og komast að raun
um hvað föðurlandsást ætti að
þýða fyrir oss.
í fvrsta lagi er þetta land alls ek?i
eins og önnur lönd í heiminum.
Vér erum ekki þjóð í sama skiln-
ingi og Þýzkaland, Frakkland eða
England. Vér erum ekki einn
þjóðflokkur. Vér erum samsett
þjóð af innflytjendum frá öllum
þjóðflokkum. Land vort hefir
verið kallað bræðslupotturinn.
Með öðrum orðum Ameríka er
partur af mannkyninu yfir höfuð
að tala. Vér erum ekki aðeins eitt
þjóðkyn í viðbót við þau sem fyrir
voru; í viðbót við Rússa, ítali,
Spánverja o.s.frv., heldur erum vér
öll þjóðkyn sameinuð. Vér erum
partur af þjóðkynjablandi allrar
veraldarinnar.
Þetta er hinn mikilsverði eigin-
leikur og sannleikur þjóðar vorrar.
Og þessum sannleika fylgir hin
virkilega þýðing vorrar þjóðlegu
tilveru.
Þjóðverjar geta sungið: “Þýzka-
land sé öllu æðraw og Englendingar
mega segja: “Bretland stjórnar
bárum öllum” og Rússa má dreyma
um- köllun Slavanna, en Ameríku-
menn eiga engar þess konar hug-
myndir. V’ér æskjum þess ekki að
ráða yfir nokkurri annari þjóð, né
stjórna nokkrum einstaklingi. Vér
æskjum þess einungis að stjórna
sjálfum oss og að aðrar stjórnir
blýði lögum og reglum svo sam-
vizkusamlega að vér getum átt við
þær friðsamleg og sanngjöm skifti.
Harrison forseti sagði á fyrstu
amerísku sýningunni 1889 að aldrei
hefði verið til þjóð eins gegnum
sýrð af friðaranda og Bandaríkin
væru og að ekkert gæti freistað
vor til að ágimast eitt einasta fet
af landi grannþjóða vorra. Her-
tekningar hugmyndina hötum vér.
Hvað sem skeður þá er það vist
að vér girnumst ekki einn einasta
þumlung af landi í Mexico, og vér
biðjum þess aðeins að Mexico menn
vilji trúa því. Vér höfum fengið
Kúbu aftur í hendur Kúbumönnum
og það er efst í hugum þjóðar vorr-
ar að fá Filippus eyjarnar einnig í
hendur þeim sem þar búa, þegar
þeir hafa sýnt það að þeir geta
komið á hjá sér betri stjórn.
Sumir meðal vor eru af þýzku
bergi brotnir, sumir af írsku, sum-
ir af frönsku, sumir af ensku og
sumir af öðrum þjóðkvislum; og
þegar þannig er ástatt vitum vér af
engu öðru þjóðarstolti en því sem
tilheyrir öllu mannkyninu; ekki
stolti sem einhver einn þjóðflokk-
ur getur tileinkað sér. Þetta er or-
sök í því að vér ættum að geta verið
eðlilegur meðalgangari og sátta-
semjari; vér höfum fæðst og upp-
alist sem hlutlaus þjóð að öllu leyti.
Allar heimsstjórnar hugmyndir i
Evrópu þýða yfirdrotnun, eða það
að ein þjóð eða þjóðasambönd ráða
yfir annari þjóð eða öðrum þjóðum.
Önnur hliðin segir t. d. núna að
Þýzkaland vilji brjóta undir sig
bandamenn og hin hliðin segir að
bandamenn vilji koma Þýzkalandi
fyrir kattarnef. Vér skiljum hvor-
ugt.,
Vér erum algerlega saklaus þjóð
af því að vilja brjóta undir oss aðr-
ar þjóðir. Vér höfum lifað heila
öld í friði við Canada og hefir al-
drei borið á því að einni einustu sál
í öðru landinu kæmi það til hugar
að vilja brjóta undir sig hitt. Vér
erum t. d. hjartanlega og fullkom-
lega ánægðir með það að Canada
ráði sjálfu sér í öllum greinum um
aldur og ffi.
Stefna Ameríku er samband,
þannig að hvert einasta land. hvort
sem það er stórt eða lítið, ráði
sjálft málum sínum og milliþjóða
deilur eða ágreiningur sé jafnaður
með alþjóða sætt eða lögum, á frið-
samlegan hátt. Og þegar eðþ mann-
legrar náttúru er athugað þá er það
eini vegurinn til varanlegra og sann-
gjarnra málalykta. Hertekninga
og hnefaréttar stefnan er heimsku-
leg og ómögtdeg.
Föðurlandsást þýðir það sama
fyrir Ameríkumenn og eldmóður
fyrir mannkynið i heild sinni. Það
er einungis rétt fyrir oss að vilja
heyra hljóð ameríska arnarins með
þanda vængi yfir hinum sjö heims-.
höfum, ef vér vitum með vissu hvað
þeim hljóðum veldur.
Og rödd hans er aldrei herhvöt
til landvinninga né yfirdrotnunar.
Þegar ameríski örninn nálgast ein-
hverja þjóð þá veit hún að henni er
með honum boðið fult frelsi og
sjálfstjórn, samfara þeim réttind-
um og því skipulagi sem nauðsyn-
legt er til friðsamlegra viðskifta,
frjálsra ferða og öryggis.
Stjörnurnar og randirnar hafa
enga slíka þýðingu sem flagg Rúss-
lands, eða Þýzkalands. Þær eru
flagg mann'kynsins, merki þeirrar
einu þjóðar, sem táknar: “Hverja
þjóð sem heiminn byggir.”
Með þessari hugmynd um það
hvað þessi þjóð sé, og með glöggri
hugmynd um það hversu ólik
hlýtur að vera föðurlandsástin í
Ameríku hinna stríðandi þjóða á-
stríðum sem alstaðar koma fram,
getum vér ef til vill gert oss
nokkra grein fyrir því hvernig vér
eigum að kenna hinum ungu föð
urlandsást.
Föðurlandsást er háleit og göfug
ef hún þýðir ekki undirokun ann-
ara þjóða, heldur frjálsræði og
sjálfstæði þeirra allra; ef hún þýð-
ir ekki þjóðahatur eða ríg; ef hún
þýðir ekki fjandsamlega samkepni
einn blóðritaðan kaflann enn
í heimssögunni í viðbót við alt sem
komið er, heldur samvinnu og sam-
tök. Ef hún þýðir heims einingu,
heimsstjóm í stað óstjórnar, al-
heimsfrið í skjóli heilbrigðra al-
Dr. R. L. HUR5T.
Member of Royal CoU. of Burreone,
Eng., ðtekrlfaSur af Royal Callege 0f
PhyaictanB, London. SérfræClngur 1
krjöst- tuura- og krea-sjðkdémum.
—Skrlfst. 80S Kennedy Bldg., Portaga
(A nötl Katon's). Tala M. tlé
Helmlll M 2(96. Tlml tll TtVtala:
kl. 2—S og 7—8 e.h.
....... -
Dr. B. J. BRANDSON
Office: Cor. Sherbrooke & William
Tklrphonk GARRr 3*€>
Ofpics-Tímar: 2—3
Heimili: 776 VictorSt.
Telephone garry 321
Winnipeg, Man.
THOS. H. JOBNSON og
HJALMAR A. BERGMAN,
fslenzkir lógfraegiagar,
Skrifstofa:— Room 811 McArthur
Buildinj^, Portage Avenue
Abitom: p. O. Box 1050.
Telefónar: 4503 og 4504. Winnipeg
Gísli Goodman
tinsmiður
VERKSTŒÐI:
Komi Toronlo og Notre Dame
I Halmili
Oarry 1
Phone
#«rry 2988
Dr. O. BJORNSOM
Office: Cor, Sherbrooke & William
fKt.BPHONU GARRY 3»*
Office-tímar: 2—3
HEIMILI:
764 Victor »treet
TELEPHONEi GARRY TÖ3
Winnipeg, Man.
J. J. bildfell
FA8TEIQNA8ALI
Hoomsao Union Bank -
TEL. 288S
Dr . J. Stefánsson
401 Boyd Building;
COR. PORTI\CE AVE. & EDMOfiTO/l ST.
Stuadar eingöngu augna, eyrna, nef
og kverka sjúkdóma. — Er að hitta
frákl. 10 —12 f. h. og 2 — 5 e. h._
Talsími: Main 3088. Heimili 105
I OliviaSt. Talsími: Garry 2315.
2*“ hTs,°R og annast
alt þar aOlútandi. Peningaláo
J. J. Swanson & Co.
yerzl® 7le# fMteignir. Sjá um
iæóSEta*"- -
6M Tlio ]
Mwme Mefn 2**7
FLUTTIR til
151 Bannatyne Ave
Horni Rörie Str.
í staerri og betri verkstofur
Tals. Main 3480
Ka.na.lyEleotricCo
Motor Repair Specialist
A- S. Bardal
843 SHERBROOKE ST,
selur líkkistnr og annast
tma úu:arir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
nr selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
r*'a Heímili Qetrry 2151
» OfHFtce „ 300 og 378
eins ríkur af föðurlandsást og þú
vilt og þú ferð aldrei villur vegar.
Því aðeins í Ameríku er föður-
landsástin samþýðanleg kristindóm-
inum. Einungis þar þýðir föður-
landsástin það sem trúarbrögðin
þýða—alheims bræðralag.
(Þýtt úr “Pictorial Review”,
júlí 1916J.
J. G. SNÆDAL,
iTannlœknir
614 Somerset Block
Cor. Portage Ave. og Donald Street
Tals. nain 5392.
▼4r lecsJum atrataka Uttrilu A
me»«l eftir fonkrtftum
Hln heatu meUU. aem Stegt er eS
•ru >»tu8 MemtugxL foggr þér
1Ö net forakrtfttna ttl vor, meflt
vera rte* um a8 tk rétt þah aan
ImknlrtDu tekur ttL
OOLCUTGH Sk CO.
W«rtre Buu Ave. og Sherbrooke 66.
Phene Oerry 1614 og 2621.
OlftlngaieyfUbréf hUl
Frá Islandi.
Vísir segir frá því 8. júní að sú
frétt hafi borist heim að Bretar hafi
lagt hald á farþegaflutning sem
skipið “ísland” hafi haft meðferðis.
Pétur Jónsson söngmaðurinn
mikli sem dvalið hefir erlendis um
langan tíma var í Reykjavík í vor
og sumar og söng hvað eftir annað
fyrir troðfullu húsi. Er svo mikið
látið af sönglist hans að menn þykj-
ast ekki hafa heyrt neitt þvilikt
heima. Á samsæti sem honum var
haldið var hann nefndur s'öng-
kóngur íslands.
Prófastur er skipaður í Kjalari-
nesprófastsdæmi séra Ámi Björns-
son í Görðum í stað séra Kristins
laníelssonar.
Steam-No-More
GLERAUGNA - HREINSARI
er samsetningur sem hver maður er gler-
augu brúkar ætti ekki að vera án. Ef ein-
staka sinnum sett á gleraugun, heldur þaí
þeim hreinum Og ver ryki að setjastá þau,
Breyting loftslegs frá kulda til hita. setur
ekki raóðu á þau. Þér getið ekki ímyndað
yður hvaða ágætis efni þetta ertilað halda
gleiaugum hreinum. Vér ábyrgjumst það,
annars fæst peningunum skilað aftur.
VERD 25 cts.
WINNIPEG INTRODUCE CO.,
P.Q. Box 56, - Winnipec, Man
heimslaga, en ekki áframhald a:'
þessum heimskulegu stríðum þar
sem blóðernir og gammar hafa læst
klóm hver í annars hold—slík hefir
verið saga heimsins.
Börnin fljúgast á. Fullorðna
fólkið lærir að komast af án áfloga.
Ameríka þýðir það að heimurinn
er að komast til vits og ára.
Ef þú veizt hvað amerísk föð-
urlandsást, þýðir þá getur þú verið
Almennar fréttir.
Landfarsótt af ungbarna mátt-
leysi hefir gengið í ,New Ýork að
undanfömu. Á fimtudaginn voru
300 börn sem veikst höfðu af þeirri
veiki og 15 dáið. Bæjarstjórnin
fékk 20 sérfræöinga í þeirri grein
til þess að reyna að stöðva veikina.
Mannfall Prússa frá 8. júní til
20. sama mánaðar er sagt að sé
2,740,196; er sagt að menn viti ekki
hvort þar séu þeir taldir sem hjá
Verdun hafa fallið, en þó er fremur
haldið að það sé ekki.
Ung stúlka sem Annie Barcley
hét hvarf 1. apríl hér í Winnipeg;
hún átti heima að 539 William Ave
Enginn hafði hugmynd um hvað af
henni hafði orðið, en fyrra miðvik.t-
dag fanst lik hennar í ánni og haföi |
hún fyrirfarið sér þar. Hún á.t:
tvo bræður hér í bænum sem eru í
slökkviliðinu og segja þeir og l:ús-
móðir hennar að hún hafi \e'tO
trúlofuð ungum manni sem hafi
farið i herinn, hafi henni fallið það
svo þungt að hann fór að lífið hafi
verið henni óbærilegt.
Upptök veikinnar.
Níutíu og fimm hundruðustu
af öllum sjúkdómum eiga upp-
tök sín frá óreglulegri melt-
ingu, sagði próf. Charcot fyrir
mörgum árum. Eftir þessum
fáu orðum þessa heimsfræga
læknis sést glögt hve áríðandi
það er að halda meltingarfær-
unum i góðu lagi. Þess vegna er
það að áður en þér verðið vör
við nokkura óreglu viðvíkjandi
matarlyst eða styrkleika, þá
ættuð þér að reyna “Triner’s
Elixir of Bitter Wine”. Það
hreinsar innýflin fljótt og vel
og ber í burtu öll óhreinindi
frá likamanum; eykur matar-
lystina, bætir meltinguna og
styrkir kraftana. Við maga-
sjúkdómum, lifrarveiki og inn-
ýfla hefir það ávalt góð áhrif
og læknar. Verð $1.30. Fæst
í lyfjabúðum.
Jos. Triner, Manufacturing
Chemist. 1333—1339 S. Ash-
land Ave., Chicago, 111.
Við vöðva stirðleika eða
liðamóta, sem leiðir af erfiðri
vinnu eða gigt er gott að leggja
fyrst við það heita dulu. þar
sem þrautirnar eru, og nudda
svo Triners Liniment vel inn í
hörundið. Verð 70 cents.
Póstgjald greitt.
Meðöl þau sem að ofan eru augiýut
-Joseph Triener* Rexnedie»—Últ
hjá The Gordoo MitcheU Druf Oa,
Winnipef.