Lögberg - 14.02.1918, Blaðsíða 5

Lögberg - 14.02.1918, Blaðsíða 5
LöGBERG, FIMTUDAGINN 14. FEBRÚAR 1918 l HEIMSINS BEZTA MUNNTÓBAK Kaupmannahafnar Hefir góðan keim Munntóbak sem endist vel Hjá öllum tóbakssölum ið g-jörð; bændur hafa bygt ný hús upp á $2,600,000. pér munið að þessu síðasta ári var gjaldþol fylkisins reynt, eg á við sigurlán Canada, sá hluti þess láns', sem oss var falið að sjá um í Manitoba nam $15,000,000, og eftir útboð þess láns vor á meðal, í þrjár vik- ur, höfðu Manitobabúar keypt $32.000,000 virði af skuldabréfum. Eg hefi athugað þetta fjárhagslega ástand vort með tvent fyrir augum. Fyrst að framfarir hér í fylkinu hafa verið miklar; í öðru lagi, að fólki voru líður vel. En ykkur öllum hlýtur líka að skiljast að þar sem þroski og framför er, þar er ltka vaxandi kostn- aður og kröfur. pað mun yður öllum minnistætt vera, að þegar þessi stjórn kom til valda, voru fjármálin eitt af þeim stór-^spursmálum, sem vér urðum að ráða fram úr. Hin fráfarandi stjórn var ráðþrota, og vér urðum að taka við byrði, sem þeim var orðið um megn að bera. Hver einasti sanngjani maður hlýtur að viðurkenna að Norris stjórnin hefir verið framtakssöm og atkvæða mikil stjóm. Engu góðu máli höfum við synjað liðs. Margar nýjar kvaðir hafa á oss fallið sökum stríðsins, og tekjur fylkisins minkað, sem afleiðing af þeim ástæðum. Bygging þinghússins hefir haldið áfram, svo að segja uppihaldslaust. Samt höfum vér enn ekki verið nauð- beygðir til þess að leggja neina sérstaka skatta á fólk, og erum vér ef til vill eina fylkið innan Canada, sem þetta verður sagt um. En vér höfum gjört þetta alt, án þess að taka einn einasta dollar til láns, til almennra útgjalda, og ekki höfum vér heldur tekið nein millibils lán á banka til almennra útgjalda. Samt höfum vér staðið í skilum með allar borganir, sem fylkinu bar að borga. Margir mundu verða til þess að segja, að þetta væri full-for- svaranleg frammistaða. En eg vil benda á að í viðbót við þetta, höfum vér samkvæmt loforði er vér gáfum kjósendum í Manitoba, samið og leitt í gildi lög, sem höfðu stórkostlegar breytingar í för með sér, til hins betra, og í því sambandi orðið að bæta við oss stór- kostlegum útgjöldum, einnig þeim höfum vér mætt og borgað af tekjum fylkisins. Oss hefir verið borið á brýn að vér höfum tekið óþarflega mikið af peningum til láns, til opinberra verka, slík ákæra er rang- lát. Síðan vér tókum við stjóminni höfum vér tekið til láns í alt $5,000,000, með árlegum vaxtaafborgunum, sem nema $250,000 og hafa þeir peningar verið notaðir, sem hér segir: Ein miljón til þess að borga skuldir gömlu stjómarinnar, og er næsta ósann- gjamt að halda því fram að vér berum ábyrgð á þeirri skuld. í öðru lagi tókum vér $3,000,000 lán, til þess að byggja nýja þing- húsið, og af þeirri upphæð eru um $900,000 óeyddar, og alt tókum við þetta í arf frá gömlu stjóminni. pá er eftir ein miljón og var hún notuð, sem hér segir: til kúakaupa handa bændum $200,0( 0. af þeirri upphæð er eftir óeytt $35,7666.35; til þjóðræknis í sam- bandi við stríðið $100,000, óeytt $1,154.42; til fangabúgarÖ3 $100.000, óeytt $95,450.66; tiil spítalans í Ninette $80,00; til dóm.s- húss í Dauphin $100,000; til sveitalánfélags $5,000, óeytt $4,579.25; til efnafræðis byggingar $50,000, óeytt $48,292.50; til bænda lán- félags $100,00, áfgangurinn var notaður til viðgerðar á ýmsum opinberum byggingum; óeytt af því fé um $100,000. Upphæðin, Sem er óeydd af þessum $5,000,000 er því $1,166,490.64. Hvort munu mótstö^u menn vorir í þinginu, hafa nokkuð á móti þessum upphæðum? peir greiddu atkvæði fyrir hverja einustu þeirra, og þeim hefir öllum verið varið til þess að bæta kjör fylkisbúa, eða til þess að auka framleiðsluna. pegar þessi stjóm, sem nú situr að völdum, tók við stjóminni var fyrir hana um tvo kosti að velja, annar var sá að vera saman saumuð og nirfilsleg, eða vera djörf og framkvæmdarsöm, og leggja fram fé til þrifa og þarfa, þar sem að það ávaxtaðist marg- faldlega og með því hjálpa framleiðslu og framförum í fylkinu. Vér völdum hinn síðari og honum höfum vér fylgt. Gamall máls- háttur skýrir þessar kringumstæður ágætlega: “pað má eyða til aukningar og spara til fátæktar”. pá komum vér að fjárhagsskýrslunni sjálfri fyrir árið, sem endaði 30. nóvember 1917. Eignir. f síðustu skýrslu vorri, eða 1916, voru eignir fylkisins $66,500,000, nú eru þær $70,000,000. Eru þannig $3,500,000 meiri en þær voru í fyrra, og er sú eignaviðbót fólgin í peningum fyrir skólalönd er sambandsstjóm heldur $200,000, í opinberum bygg- ingum$l,500,0000 og 1,4000,00, sem Thomas Kelly & Son’s skulda. í sambandi við hina síðastnefndu upphæð, sem eru peningar, er fyrirrennarar vorir borguðu Thomas Kelly & Son’s ofmikið, fyrir verk unnið á þinghúsinu, þá höfum við dregið kostnaðinn í sam- bandi við þá málsókn frá aðal-upphæðinni, nefnilega $296,000 og höfum vér orðið fyrir ámælum frá sömum í sambandi við þá upp- hæð. En eg finn það skyldu mína að tilkynna þingmönnum hvem- ig sá reikningur stendur: Peningum skilað aftur í sambandi við Agricultural College.....................................$ 14,250.00 Vegagjörðir.......................................... 1,100.00 Aflstöðina (Central Power House).................... 26,200.00 Kelly & Son’s, dómur............................. 1,400,000.00 Alls $1,441,550.00 par við bætist hagur sá, sem rannsókn sú, sem gjörð var í sambandi við dómhúsið og aflstöðina gaf. Aðal-upphæðin, sam vanst við rannsóknimar.. $1,678,800.00 Frá því dregst allur kostnaður við þessar rannsóknir að upphæð..................................... 309,300.00 Manitobastjórnin og Alþýðumáladeildin Greiaarkafli eftir starfsmana Alþýðumáladeildarianar. Er þá hreinn ágóði fyrir fylkið.........................$1,378,500.00 Hvemig sem maður lítur á þetta atriði, þá er ekki hægt að segja annað, en að stjómin hafi haft fylstu ástæðu til þess að hefja þessa rannsókn, og árangurinn sé ánægjulegur, frá hag- fræðilegu sjónarmiði, og hafa líka haft mikla þýðingu frá hinu siðferðislega, ekki einasta í þessu fylki, heldur líka í öllu þessu landi. Samt eru til menn, sem finst að kostnaðurinn við þessa rannsókn ($309,000) hafi verið of mikill. Sem svar upp á það mætti eg segja, að málsaðilar, sem að málsókn standa, hafa þann rétt, ef þeim finst að ósanngimi sé höfð í frammi við þá, að leggjá mótbárur sínar fyrir embættismann, sem þann starfa hefir á hendi að vernda rétt manna í þeim efnum, og fá uppbót, þegar þeim finst þeim rangt gjört, og það gjörðum vér, til þess að sjá um að ekki yrði troðið á rétti Manitoba búa í þessu efni. Skuldir. Skuldir fylkisins, sem em arðberandi, em alls $18,000,000. Með iþví er meint peningar, sem teknir hafa verið til láns til arð- berandi fyrirtækja, svo sem talsíma, komhlöðu, vatnsveitingu o. s. frv. Skuldir fylkisins, sem ekki eru arðberandi, og sem fylkið verður að borga vexti af, em $14,000,000 og stendur sú upphæð aðaliga í hinum opinberu byggingum fylkisins. pessi upphæð hefir aukist um tvær miljónir á árinu, og var sá viðauki samþyktur af þinginu í fyrra, og vom skuldabréf þau seld, og bera 5þ^% vöxtu, en all-mikið er óeytt af þejm peningum enn. í viðbót við þetta sýna reikningamir að tvær aðrar upphæðir hafa verið tekn- ar til láns, önnur fyrir $500,000, en hin fyrir $300,000. peir pen- ingar voru notaðir til þess að kaupa útsæði handa bændum, og hafa af þeim verið borgaðir til baka. (Framh. í næsta blafti). Bændavikan í Winnlpeg. Einn af atburSunum, þeim hinum áriegu, er draga aö sér athygli bænd- anna í Manitoba-fylki, er hin svokall- aöa Bændavika. pessi vika er aöal- lega helguö samkomuhöldum og sýn- ingum. Bændavikan í ár stendur yfir frá 19. til 23. þ. m., aö báöum dögum meötöldum. Fara samkom- urnar fram i Iönaðarmanna húsinu (Industrial Bureau) í Winnipeg. Samið hefir veriö um niöursett far, og skulu allir kaupa sér fyrsta flokks farseöil, aöra leiöina, en fá jafnframt hjá farseöiasalanum Standard Certiíi- eate, og afhenda þau stðan á sam- komustaðnum Mr. S. T. Newton, eöa einhverjum fulltrúa hans. pegar þessum skírteinum er svo framvisaö á farbréfasölustaönum í Winnipeg, þá er handhafa gefið “return ticket” fyr- ir þriðjung hins upprunalega verðs. Samkomur þessar eru jafnt fyrir konur sem karla og veröa I þessari röö: Seed Growers Conferenoe, hefst á mánudagsmorguninn og stendur yfir allan daginn. Veröur tímanum mest- megnis varið ti! þess að ræöa um ýmsar nauðsynlegar umbætur 1 korn- rækt. Parna koma saman menn meö margra ára reynslu, er sannarlega borgar sig að kynnast. Ættu bændur þvi eigi að iáta sig vanta. Agricultural Societies Convention. þessi fundúr er sérstaklega ætlaður fulltrúum frá hinum mörgu Agri- cultural Societies, en er þó aö sjálf- isögðu opinn öllum, er löngun hafa til að fræðast um þau málefni; enda snerta beinlínis alla bændur. Fundir á þriðjud., miðvikud. og föstudag. Home Economics Societies Con- vention. — í þessu félagi eru einungis konur, er allar eiga heima annaðhvort í smáþorpum eða á bændabýlum. Og er fundahald þeirra oft og einatt hiö allra bezta í allri Bændavikunni. þær halda fundi í þetta sinn á Royal Alexandre hötelinu, á þriðjud., mið- vikud. og fimtudag. — Fyrir utan hin venjulegu fundarmáiefnl, ber margt á góma, sem allar konur varöar. Bee Keepers Convention. — Fundir verða haldnir seinni partinn á þriðju- daginn og allan miövikudag, og verður þar höfð sýning á hönangi. Potato Conference. — þetta er i fyrsta sinn i sögu Manitoba-fylkis, aö varið hefir verið heiium degi 8 opinberri samkomu, til þess að ræða um kartöflurækt. Á fundi þessum koma saman ýmsir hinna kunnustu sérfræðinga í þessari grein, viðsvegar úr Canada, til þess að ræða um málið; svo sem um betri útsæðiskartöflur, betri kartöflu markað, og um kartöflu sjúkdóma. — pessi fundur verður á miðvikudag. Gardener’s Meeting. — The Mani- toba Horticultural and Forestry As- sociation, heldur fundi sina á fimtu- dag og föstudag. Fundurinn á fimtudagsmorguninn veröur 1 sam- bandi við Home Economics Societies. Og verður þar meðal annars rætt urn ræktun hinna ýmsu ávaxtategunda. Soil Prodnct.s Exliibition. — pessí sýning er aðaliega. fyrir ýmsar korn og ávaxtategundir. Og verða gefin há verðlaun fyrir bezta útsæðiskorn. Og það bezta fræ, sem sýnt hefir verið á hinum einstöku sýningum víðsvegar um fylkið kemur þarna saman á einn stað. Er þess vænst aö sýning þessi verði til mikillar nytsemdar fylkisbú- um. Allir eru boðnir og velkomnir að sækja samkomurnar I Bændavikunni I Winnipeg, sem stendur yfir frá 19. til 23. þ. m. Winnipeg. par er sýnt um pessar mundir áhrifamikill sjónleikur, sem heit- ir “Just a Woman”. Mrs. Anna Morgan nefnist höfuðpersónan i leiknum; en leikendur eru hinir sömu “Permanent Players”, Miss Anna Bronaugh, Frank E. Kemp og Fred Kerby. — Winnipeg er nú eitt allra vinsælasta leikhús bæjarins. Pantages. “Wedding Shells” er nafnið á leiknum, sem sýndur er á Pantages. Stendur hann að nokkru leyti í sambandi við stríðið, og eru þar samanfléttuð æfintýri ástar og söngva. Lew Wilson leikur aðalpersónuna, og vakti leikur hans allmikla eftir- tekt í Washington. m CANAOSS FINESK THEATÍIK Glaðar stundir. Allir fslendingar sem búa í Crescent, B. C. og heima voru, eða að heiman gátu komist, söfnuðust að kvöldi 13. des. s.l. saman á heimili þeirra hjóna Mr. og Mrs. Kristján Anderson. Tilefni af heimsókninni að pessu sinni var, að frézt hafði að á þessum degi væri 25 ára gift- ingarafmæli þeirra hjóna. Og komu bygðarbúar saman til að gleðjást með þeim. Var glatt á hjalla um kvöldið. Ræður voru fluttar, var þar minst á atburðinn, sem dró menn saman. Komu þá fram hlýjar endurminningar frá Argyle-bygð, en þar höfðu þau hjón gifst, og þar munu flestir Crescent-íslendingar hafa lifað um eitt skeið. pau Mr. og Mrs. Anderson eru enn ung, og gqeti ókunnugur vart trúað því að þau séu nú orðin afi og amnia, en svo er þó, og býr einkadóttir þeirra, Emily, rétt hjá foreldrum sínum, og er hún gift Ásgeiri Sigurðssyni, ættuðum úr Argyle. peim hjónum Mr. og Mrs. Anderson voru færðar fallegar gjafir þetta kvöld, en bezta gjöfin var samúð og kærleikur, sem skein á hverju andliti ná- grannanna og vinanna og einlæg hluttekning í gleði þeirra hjóna. Jafnt yngri sem eldri nutu gleði og tóku þátt í leikjunum. Silfurbrúðguminn söng með æsku-leikbræðrum sínum ýmsa söngva frá fyrri árum. pegar skamt lifði nætur fóru menn að búast til heimferðar, eftir góða skemtun, glaðir og ánægðir yfir vináttuböndum og gleði, sem styrkist í samkomum eins og þessari. Viðstaddur. ið, en það getum vér sagt með sanni að aldrei hefir hún verið betri né fjölbreyttari. Söng- flokkur stór og ágætur, skemtir þeim, sem söngelskir eru. Sorg- arleikur átakanlegur kemur tár- um fram í augu hhma harð- brjóstuðu. Japanisku leikfimis- mennimir sýna meiri list í sinni grein, en menn hafa áður séð. Dominion pað sem eftir er vikunnar og alla næstu viku verður mikið um dýrðir á Dominion leikhúsinu. Leikur Alice Brady aðalhlutverk- ð í löngum hreyfimyndaleik, sem nefnist “Woman and Wife”. — pessi mynd er sérstaklega lær- dómsrík og skeður þar svo margt að sjaldgæft mun vera í þeirri grein. parna geta allir skemt sér alt liðlangt kveldið. pessa viku með síðdegisleik á miðvikudag og laugardag Leikurinn að vinna stríðið: “Out There” með hinni ágætu leikkonu Elsa Ryan Vikuna sem byrjar 18. febrúar, síðdegis á miðvikud. og laugard. Verður Albert Brown þar þá aft- ur í hinum leyndardómsfulla leik The White Feather Sætasalan byrjar á föstudaginn Að kveldinu $1.50 til 25c Síðdegis $1.00 til 25c. 500 Islendingar óskast til aö iæra bifreiða og gasvéla iön I Hemphil! skóla, sem hefir stjórnarleyfi I Winni- peg. Regina, Saskatoon og Edmonton. Herskylda er lögleidd 1 Canada og hundruð þeirra manna er stjórnuðu bifreiðum pg gasvélum verða að hætta þéim starfa og ganga I herinn. Hér er tækifæri fyrir þig aö*læra góöa iön og sem ekki tekur þó nema fáar vikur að læra og taka eina af þessum stöð- um, þar sem kaupið er frá $80 til $200 um mánuðinn. Vér kennum yður og höfum áhöldin sem með þurfa, bæöi að kenna yður að stjórna vélum og gera víð Þær. Svo sem þessar: Bif- reiðum, flutningsvögnum. gasvélum og skipsvélum. Aðeins 6 vikur tll náms. Áhöld ó- keypis. Vinnuveitenda skrifstofa vor hjálpar yður til að fá vinnu eftir að þér hafiö lært. Látið ekki dragast að byrja. Komið strax. ókeypis lækningar. Gangið á þá stofnun sem næst yður er. Hemphills Motor School, 220 Pacific Ave., Winnipeg. 182T Railway St., Regina. 20th St. East, Saskatoon, og 101 St., Edmonton. og Calgary, Alta. Orpheum. Víða verður mikið um að vera og mikið um dýrðir “Bonspeel” vikuna, en hvergi meira heldur en á Orpheum. Margir af okkaT viðskiftavinum vita hve fjöl- breytt skemtiskrá hefir oft ver- Húðir, Ull og . . . . LODSKINN Ef þú óskar eftir fljótri afgreiðslu og hsesta verði fyrir ull cg loííkirn.rkrifið Frank Massin, Brandon, Man. Skrifið eftir verði og áritanaspjölduin. 4 SÓLSKIN Kisa. Kisa situr kyrlát inni, kampinn þvær og vör. Unir dável æfi sinni eftir veiðiför. Kisa situr sælleg inni, södd af músaketi. Unir mjög vel æfi sinni upp í hlóðarseti. Kisa helzt sig heldur inni harðan snjóvavetur. Vel hún unir æfi sinni, en á sumrum betur. Fer þá út um engi’ og móa uppstrokin og nett, titlingunum til að lóga, tifar hljótt og létt. keppa’ um met og æti, þótt sé millum þeirra ást, — þetta’ eru vinalæti. Bjt og klór er bráðum falt, beri ögn í milli, því að hjúin um fram alt elska mat og hylli. —Unga fsland. Staka. Man eg móður, mér um vanga mjúklega strjúka og mildilega. f hennar augum endurskein: Himinn, haf, sól og heilög ást. Sólskinssjóður. Vill ei lifa á vatni og misu; ^rá Hólar P. O., Sask.: veiðir fleygan sumargest. Rósalind Lindal...........................$ .25 Söngur ekki kitlar kisu, Ami Liudal....................................25 kann hún sínu mali bezt. Anna Lindal...................................25 Sigurður Lindal..............................25 Kisa’ er slungin, kann til veiða, Hannes Lindal.................................25 klærnar felur skeið. —. A. Ámason, Silver Bay P. 0....................25 Lætur engva söngva seiða Victor Árnason, Silver Bay P. 0...............25 sig frá góðri veið. Böm Mr. og Mrs. porvaldar pórarinssonar, Icelandic River, Man.: Lítill fugl í lágum runna Sigtryggur pórarinsson.....................$0.25 lítur hvergi tjón né mein. pórarinn pórarinsson..........................25 Langar til að lifa’ og unna, Sigurbjörg Wilhelmína pórarinsson.............25 ljóðin syngja skær og hrein. Albert Wilhjálmur pórarinsson.................25 Kristín Soffía pórarinsson...................25 Læðist kisa’ í lyngi’ og víði Stefán Haraldur pórarinsson................. .10 lymsk í næturró. Jónas Helgi pórarinsson.......................10 »m má gæta fuglinn fríði Jönas porvaldur pórarinsson...................10 tyrir tönn og kló. Kristján pórarinsson..........................10 , _ Lárus pórarinsson............................10 Hun í allar áttir þefar, Steinunn pórarinsson..........................25 augun viða setur. _________ Ránfíknina sára sefar; Aii« « o nr. sólskríkjuna étur. Áður'augiýst Snati oft og kisa kljást, Nii alls HI. ÁR. WINNIPEG, MAN. 14. FEBRÚAR 1918 NR. 7 Verið að gefa hænsnum. ÓLI LITLI OG ÚLFARNIR. Sjáið þið litlu stúlkuna, sem er að gefa fallegu hvítu hænsnunum hveitikorn. pau eru svo gæf, að þau setjast upp á hendina á manninum, sem stendur hjá stúlkunni, og svona verða allar skepn- ur, sem vel er farið með, þær hænast að þeim, sem sýnir hlýleik og gæði, og svoleiðis eiga öll góð böm að vera. Ef þau sýna hvort öðru sólskins- bros, þá fer vel á með þeim, hvort hedlur er í skólanum eða á leikvellinum eða á heimilinu. — Verið ætíð góð böm og hlýðin, þá verðið þið gæfu- söm. Einu sinni var drengur sem óli hét. Hann átti heima í Minnisota í Bandarikjunum. Faðir hans var bóndi og átti bæði nautgripi og sauðfé eins og bændum er títt. óli var duglegur, fljótur að hlaupa og snar í öllum hreyfingum. Hann átti hest, sem honum þótti ósköp vænt um. Hesturinn var mjög fljótur að hlaupa, og oft mátti sjá Óla, á bakinu á klámum, fara eins og örskot eftir renni sléttum götunum. Aldrei datt óli af baki og hest-

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.