Lögberg - 22.01.1920, Síða 6
B2s. 6
LÖGBERG FIMTUADGINN 22. JANÚAR 1920.
VerCl vor«
aS gelslum
Vegl Utslns ft.
P. P- P.
Sagan af Monte Cristo.
Nokkrum dögum efitr komu keisarans var
Fernand skyldaður til herþjóunstu. Um tíma var
hann við heræfingar, en svo kom Napóleon til baka
og vígbúnaður mikill var viðhafður.
Fernand var knúður til þess að fara til or-
ustuvallar, ásamt herdeáld þeirri, sem hann til-
heyrði, og tók þátt í orustunni við Ligny.
Nóttina eftir þá orustu var Fern'and á verði
við herbúð hershöfðingja eins, sexn leynifundi átti
við óvinina, og þá sömu nótt átti hershöfðinginn
að fara og’mæta foringja úr enska hernum.
Hershöfðinginn stakk upp á því við Fernand
að fara með sér, og var hann fús til þess og fór
með hershöfðingjanum af verðinum og yfir til
herbúða Englendinga.
Slík framkoma hefði ekki verið liðin, ef Napó-
leon hefði átt ríkjum að ráða, því Fernand hefði
þá verið tafarlaust dreginn fyrir herrétt.
En það var öðni vísi aðferð, sem Bourbon-
arnir notuðu, því þetta varð einmitt til þess að
gefa Fernand byr undir báða vængi.
Hann kom til baka til Frakklands með for-
ingja nafnbót (lieutenant), og af því að hann hafði
náð hylli hershöfðinga, sem mikið mátti sín, var
hann gerður að yfirforingja 1823 í stríðinu við
Spánverja. Það er að segja, þegar Danglars
byrjaði fésýslu sína, var Fernand sendur til
Spánar sökum þess, að hann var þaðan upprunn-
inn, til þess að komast eftir áformum landsmanna
sinna, og þar hitti hann Danglars og kyntust
þeir fljótt.
Fernand ávaön sér svo mikið álit á þeim
stutta tíma, sem stríð þetta stóð yfir, sérstaklega
í sambandi við hertöku Trocadero, að hann var
færður í ofursta tign og sæmdur heiðurs merki og
greifa titli að auk.
Eftir að spanska stríðinu lauk, var lítið um
stór viðburði í Evrópu, friðar útlit hið bezta og
lítil von um vaxandi vald og virðingu Femands.
Grikkland eitt bafði lagt út í stríð við Tyrki
til þess að berjast fyrir sjálfstæði sínu. Fernand
fékk því leyfi til þess að fara til Grikklands og
veita Grikkjum að málum, án þess þó að sleppa
vii"ðingu þeirri og stöðu í hernum, sem hann hafði
hlotið hjá Frökkum. Skömmu síðar fréttist, að
greifinn rá Morcerf (það var hið nýja nafn Fer-
nands) hefði gengið í þjónustu Ali Pacha sem for-
ingi við heræfingar.
En Ali Pacha féll, eins og þér hafið heyrt. En
áður en hann féll, ánefndi hann Femand álitlega
fjárapphæð í þóknun fyríir frammistöðu hans,
og með þá peninga kom í1emand heim til Frakk-
lands, tók aftur við stöðu sinni í hernum og býr nú
í fögru og vönduðu stói’hýsi í París, sem er númer
27 í Rue due Helder. ”
Abótinn þagði dálitla stund, og þegar hann
tók til máls, victist hann eiga erfitt með a:ð koma
upp orði.
“Og Mercedesf Þeir segja mér, að hún hafi
horfið. ”
“Horfið,” endurtók Caderousse. “Já, eins
og sólin hverfur til þess að rísa á ný, fegurri en
hún áður var. Mercedes er nú einhver voldugasta
konan í Parísarborg. ”
Mitt í örvænting hennar varð hún fyrir nýj-
um vonbrigðum, og það var burtför Femands, er
hún skoðaði sem bróður sinn, pg var saklaus af að
vita um hið glæpsamlega tiltæki hans.
Femand fór burtu, og skildi Mercedes eftir
eina. Þegar Fernand frétti um dauða föður
hennar, kom hann til baka og var þá orðinn Lieut-
enant. Við þá samfundi mintist Femand ekki á
ástamál við Mercedes, an í annað sinn sem hann
heimsótti hana minti hann hana á kærleika þann,
sem hann bæri í brjósti til hennar.
Mercedes beiddi um sex rnánaða frest til þess
að reyna að gleyma Edmond. En svo voru þau
gift í Accoules kirkjunni og viku síðar fóru þau
buif úr Marseilles.”
“Hefirðu nokkum tíma séð Mercedes síðan?”
spurði ábótinn.
“ Já, það var meðan stóð á spanska stríðinu,
sem eg sá hann í Perpegnant,. Femand var far-
inn til Spánar og hún var ein með litla drenginn
sinn, Albert, sem gekk þar á skóla,” mælti Cader-
ousse, og bætti við: “Hún hefir öðlast bæði auð
og greifafníar nafnbót, en ánægð er hún ekki.
Sjálfur átti eg mjög bágt þá, og hélt að fyr-
verandi kunningjar mínir mundu ef til vill rétta
mér hálparhönd. Svo eg fór að sjá Danglars, en
hann virti mig ekki viðtals.
Frá Danglars fór eg til Fernands; hann vildi
ekki heldur tala við mig, en sendi skósvein sinn
með hundrað franka til mín.”
“Svo þú sást þá hvorugan þeirra?” tók ábót-
fram í.
“Nei, en greifafrú de Morcerf sá mig,” svar-
aði Caderousse, “því þegar eg gekk í burtu, datt
peningabudda við fætur mér; í henni vora tuttugu
og fimm Louís. Eg leit upp snögglega, og sá
Mercexles standa við glugga, en undir eihs og eg
leit upp, dró hún fyrir gluggatjaldið. ”
“En M. de Villefortf” spurði ábótinn.
“Hann hefir aldrei verið rinur minn. Eg veit
bara, að hann giftist Mdlle Saint-Meren skömmu
eftir að hann tók Edmond fastan, og fór í burtu
frá Marceilles.
✓ “Það er svo sem ekki mikill vafi á, að lukkan
hefir elt hann. Það er víst enginn vafi á, að hann
er eins ríkur og Danglars og hefir náð eins mikl-
um mannvirðingum og Fernand.
Það er bara eg, sem er fátækur, yfirgefinn og
aumur. ’ ’
“Yður skjátlast,” mælti ábótinn. “Það er
svo svo að sjá, eins og guð gleymi um stund, og
sumir freistast til þess að efa réttlæti hans. En
menn geta reitt sig á, að stundin, sem guð man,
kemur ávalt”— og um leið og ábótinn sagði þetta,
tók hann demant upp úr vasa sínum, rétti að Cad-
crousse og mælti: “Vinur, takið við þessum de-
manti, hann er yðar eign.”
“A eg að eiga hann einn?” spurði Cader-
ousse með ákefð, og bættf svo við: “Það er illa
gert, að draga dár að mér, herra minn.”
Abótinn virtist ekki veita því, sem Caderousse
sagði, neina eftirtekt, en hélt árfam:
“Fyrir silkibudduna, sem M. Morrel skildi
eftir á borðinu hjá Dantés föður Edmonds, sem
þér segið að sé í yðar vörzlum.”
Eftir að Caderousse hafði aflient silkibudd-
una, stóð ábótinn upp og mælti: ‘ ‘ Eg vona að
gjöfin verði yður að góðu. Verið þér sælir. Eg
vil fara eitthvað langt í burtu frá þeim mönnum,
sem slík rangindi hafa framið hver á móti öðrum.
Verið þér sælir. ” — Svo gekk ábótinn xxt úr gest-
gjafahúsinu, steig á bak hesti sínum og lagði á
stað eftir sömu brautinni og hann kom.
En Caderousse stóð úti fyrir dyrunum og
lét þakklætis og blessunaróskum rigna yfir áþót-
ann.
Þegar Caderousse sneri sér við og ætlaði að
gaaga inn, sá hann konu sína standa í dyrunufn,
föla og í ákafri geðshræringu, og hún stundi upp:
Fimtíu þúsund frankar. Það er lagleg upp-
hæð. En auður getur það ekki kallast.”
Hans hamingjusami.
Hans hafði unnið í sömu vistinni í sjö ár. Þá
fór hann til húsbónda síns og sagði:
“Herra, nú ætla eg ekki að vera hér lengur.
Eg ætla nú heim til móður minnar, og vil því fá
kaupið mitt.”
Húsbóndinn svaraði: “Þú hefir verið trúr
og dyggur þjónn, Hans, og skal þér nú vel laun-
að.” Fékk hann Hans nú silfui’pening eins stór-
an og höfuðið á honum.
Hans tók upp vasaklútinn sinn, lét peninginn
þar innan í, skelti honum á öxl sér og labbaði á
stað heimleiðis. Göngulagið var lieldur letilegt.
Hann dró fæturna eftir götunni þar til hann sá
mann koma ríðandi fjörugum hesti. “Já,” sagði
Hans, “mikið ljómandi er það að eiga reiðhest.
Þama situr hann eins og heima hjá sér á stóli;
hann rekst ekki \ stein, slítur ekki skóm og veit
varla hvernig hann kernst áfram.
Hesteigandi heyrði þetta og sagði: “Jæja,
Hans, “því ertu gangandi !”
Hans kveinaði undan byrðinni. “Það er satt”
mælti hann, “að þetta er silfur, en þyngslin eru
svo mikil, að eg get ekki haldið uppi höfðinu, og
svo er eg sár orðinn í öxtinni.”
“Hvernig lízt þér á að skiftu?” spurði hest-
eigandi. “Eg skal láta þig fá hestinn fyrir pen-
inginn.”
“Því verð eg hjartans feginn,” mælti Hans;
“en eg skal segja þér, að það er mikið erviði að
dragast áfram með þetta.”
Reiðmaðurinn fór af baki, tók við silfrinu og
hjálpaði Hansi á bak, rétti honum beizlistaumana
og sagði: “Þegar þú vilt fara hratt, þarftu ekki
annað en slmlla í góm og kalla ‘Jip’!!”
Hans vlr í sjöunda himni, þegar hann reið á
stað. Stundarkorni síðar hugsaði hann sér, að^
gaman væri að fara hraðara. Hann skelti í góm
og kallaði “Jip” Hesturinn rann á rjúkandi
skeiði og áður en Hans vissi af, lá hann í götu hjá
veginum og hestur hans hefði flogið allar götur,
ef hann hefði ekki orðið á vegi manns, sem bar þar
að. Sá hafði kú í togi. Aðkomumaður stöðvaði
hestinn, en Hans raknaði úr x*otinu og var í versta
skapi. Kvað hann slíka skepnu eigi manna með-
færi og óeign að eiga hest, er fleygði manni af
baki sér og nærri því hálsbryti hann. “Og fer eg
aldxæi á bak honum framar,” mælti hann. “En
kúna þína vil eg kaupa,” bætti hann við. “Maður
getur labbað á eftir henni í hægðum sínum og haft
mjólk, srnjör og ost á hverum degi í tilbót. Eg
vil gefa mikið til að eignast slíka kú. ”
“Jæja,” sagði kýreigandinn, “fyrst þér lízt
svo eigulega á hana, skal eg gera hana fala fyrir
hestinn þinn.”
“Samþykt!” sagði Hans glaðlega og komu-
maður steig á bak hestinum og reið á stað.
Hans dundaði eftir veginum og lét sig dreyma
um þá hamingu, sem hann hafði orðið fyrir við
kýrkaupin. “Ef eg bara ætti nú brauðbita, og
hann ætti eg nú að geta fengið,” hugsaði hann,
“þá gæti eg nú hve nær sem mér svo sýnist etið
smÖrið og ostinn við því; og þegar eg er þyrstur,
get eg mjólkað kúna mína og drukkið mjólkina.
Hvers svo sem ætti eg að óska mér frekar?”
Hans kom að veitingahúsi og borðaði þar
brauð og drakk bjórglas fyrir síðasta peninginn
sinn. Svo lagði hann aftur á stað með kúna sína
áleiðis til þorpsins, sem móðir hans bjó í.
Hitinn óx eftir því sem á daginn leið, og þeg-
ar Hans var kominn upp á heiðina, sem var meir
en klukkutíma gangur yfir, þá var hann uppgef-
inn af þreytu og þorsta, svo tungan vildi tolla við
góminn. “Eg get nú fengið bót á þessu,” sagði
Hans. “Eg skal mjólka kúna mína og svala
þorsta mínum á mólkinni. ’ ’ Svo batt hann kúna
við trjábol og reyndi að mjólka í leðurhúfuna
sína, <*n enginn dropi kom.
Meðan hann var að bisa við þetta, þótti belju
hann taka heldur óþyrmilega á spenum sínum, svo
hún setti afturfæturna í Hans og barði hann flat-
an og meðvitundarlausan langar leiðir frá sér.
Slátrari kom þar að og hafði svín í hjólbörum.
“Hvað gengur að þér?” spurði slátararinn,
og fór að stumra yfir Hansi. Hans sagði honum
sögu sína. Komumaður tók upp flösku, rétti
Hansi og sagði honum að hressa sig. “Kýrin þín
mjólkar ekkert,” sagði hann. “Hún er gömul og
aflóga.“
“Vei, vei,” veinaði Hans. “Hver hefði trú-
að slíku. Ef eg farga henni, hvaða gagn er mér
að því. Ekki vil eg kýrkjöt, það er ekki nógu
Ijúffengt handa mér. Væri hún svín, það væri
munur. Þá va^ri hægt að búa til úr henni góðan
mat. ’ ’
“Jæja,” sagði slátrarinn. “Eg skal gera
þér það til geðs, að skifta við þig á svíninu fyrir
kúna. ’ ’
“Hamingjan launi þér góðmenskuna, ” svar-
aði hans um leið og hann afhenti slátararanum
kúna ogúók svínið úr hjólbörunum og lagði á stað
með það, með tog um fótinn.
Afram hélt IJans um stund og virtist honum
nú, sem lukkan hefði snúið við sér fangi fyrir fult
og alt. Næsti maður, sem hann mætti, var úr
sveit, og hafði hann gæs mikla og fagra, alhvíta,
undir hendi sér. Sveitamaður stöðvaði Hans til
þess að spyrja hvað klukkan væri.
“Sérðu hvað gæsin mín er þung?” sagði hann,
og bara átta vikna gömul. Hver sem steikir
hana, getur fengið mikið af gæsafeiti af henni. ’ ’
“Það er rétt, sem þú segir,” svaraði Hans.
_______ (Framh.)"1”
Drengurinn, sem sneri móður sinni
til afturhvarfs.
(Saga eftir Moody.)
Eg ætla nú að skýra frá, hvemig mér tókst að
lokum að fá kristileg áhrif á heimili eitt. Eg hafði
lengi nokkuð gert ýmsar tilraunir til þess, en það
hafði ekki tekist. — Þá var það kveld eitt, að einn
litlu drengjanna frá þessu heimili var á samkomu
minni. Eg tók eftir því, að hann var með ýms
gáskabrögð meðan á samkomunni stóð, t.d. að
stinga drengika, sem fyrir framan hann sátu,
me ð títuprjónum. Mér flaug þá einmitt í hug,
að gæti eg haft áhrif til góðs á þennan dreng,
mætti vera, að eg áynni meira við það.
Það var venja.mín, að ganga til úti dyra í
lok hverrar sámkomu og kveðja börnin, sem þar
voru, með handabandi. Er eg svo þetta kvöld
kom til dyranna og sá litla drenginn koma, tók eg -
í hendina á honum, klappaði á kollinn á honum
og sagði, að það gleddi mig að sjá hann og vonaði
að hann kæmi aftur. Drengurinn varð við þetta
nokkuð niðurlútur. Kveldið eftir kom hann þó,
og hagaði sér miklu betur. — Næstu tvö eða þrjú
kvöld v’ar hann á samkomunum. Eftir það bað
hann, oss að biðja fyrir sér, að hann yrði guðs
barn. — En hvað það gladdi mig innilega. — A-
rangurinn varð sá, að hann gaf Josú barnshjarta
sitt og gerði það með fullri alvöru. — Seinna sá
eg, að liann var að gráta við eina kveldsamkomu.
Mér datt í hug, að nú væri hann farinn að iðrast
eftir öllu saman, og gamla eðlið væri farið að
gera vart við sig, og þá er eg spurði hann, hvað
að honum gengi og' hann kom orðum upp fyrir
ekka, svo eg ski'ldi hvað hann sagði, stundi hann
því upp og sagði: “Eg vildi biðja yður að biðja
fyrir henni mömmu minni.” Eftir samkomuna
gekk eg aftur til h%ns og spurði hann, hvort hann
hefði nokkurn tíma talað við móður sína. “Nei,
kæri herra Moody,” sagði hann, “þér getið nærri,
að það er enginn hægðarleikur fyrir mig. Hún
er ekki trúuð, og mundi virða lítils það sem eg
segði.” — “Eg vil þó,” sagði eg, “að þú talir eitt-
hvað lítils háttar við hana í kveld.” — Það var
þessi kona, sem eg árum saman hafði reynt að
ná í, en árangursLaust.
Eg lagði svo fast að drengnum, að tala við
móður sína þetta kveld, og hét honum því, að eg
skyldi biðja fyrir þeim báðum. 1 þessum tilagngi
kom hann inn í dagstofu móður sinnar. Þá voru
þar gestir fyrir, svo liann settist aiður og beið
tækifæris. En gestimir töfðu lengi, og þegiar
þeir fóru, sagði.móðir hans við hann, að hann
skyldi fara að hátta. Löturhægt gekk hann til
dyranna, og var á leiðinni út úr stofunni, er hann
nam staðar snöggvast og seri sér við til móður
sinnar, hljóp til hennar, faðmaði hana að sér og
fleygði sér að brjóstum heniiar. “Hvað gengur
að þér, barn ? ’ ’ spurði hún. Hún hélt sjálf sagt, að
hann væri veikur. Litli drengurinn tók nú að há-
gráta. Sagði hann henni, hve mjög sig hefði lang-
að til að ná samfélagi við Jesúm og hefði sér
auðnast það, drottinn hefði styrkt sig til að hætta
að tala ljótt, og tilað vera hlýðinn, og að það eina,
sem sig langaði nú svo ósköp mikið til, væri það,
að hún næði einnig fundi Jesú.
Móðirin sleit sig af honum og tók að afklæð-
ast. Svo sat hún uppi þegjandi nokkrar mínútur.
En allur hennar innri maður ar sem í uppnámi.
Hún hélzt ekki við í rúminu, klæddi sig aftur og
gekk til svefnherbergis drengsins. Hún komst
aklrei lengra en inn fyrir dyrnar, þá heyrði hún
að hann var grátandi að biðja: “Ó, guð, snú þú
henni elsku mömmu minni.” Hún sneri þá við
aftur, en þessa nótt kom henni ekki dúr á auga.
Daginn eftir sendi hún drenginn til herra
Moddy með þau skilaboð, að hún bæði hann að
líta inn til sín. Litli drengurinn kom til mín í
kaupsýsluninni — þá var eg verzlunarmaður — og
eg lét nú ekki stamda á mér að heimsækja hana.
Eg hitti liana sitjandi og grátandi í ruggustól. —
“Herra Moody,” sagði hún, “eg vil fegin vera
guðs barn.” — “Hvað hefir getað ollað þessari
breytingu lijá yður?” spurði eg. “Eg hélt þó, að
slíkt væri farri yður.” — Hún sagði síðan ástæð-
urnar: að drengurinn sinn hefði farið að tala við
sig urn þetta, — að ekki hefði blundur komið á
augu sín alla nóttina, og að sér fyndist syndir sín-
ar hvíla á sér sem þyngsta barg.
Skömmu síðar fékk liún frið og varð blessað
verkfæri í drottins hendi til að frelsa sálir.
Kæru börn ef þér finnið Jesúm, þá segið for-
eldrum yðar það. Leggið faðminn um háls þeim,
og leiðið þau til frelsarans.
HOLLAR BENDINGAR.
Þú hefir við freistingar að stríða, vinur minn,
sár iðran grípur þig, er þú hefir fallið og þú
spyrð: Hvemig get eg staðist og gert það, sem
guðs rödd í brjósti mér segir mér að sé rétt.
Besta ráðið er þetta:
Krjúptu í einrúmi á kné og reyndu að kom-
ast í bænarsamband við guð. Reyndu aftur og
aftur lokaðu augunum, beindu allri hugsun þinni
upp til guðs — reyndu að gleyma heiminum —
og áður en þú veist sjálfur af, hefir guðs andi
komið yfir þig og veitt þér frið. En þú fellur
máske aftur — gefstu ekki upp. Guð fyrirgef-
ur ekki sjö sinnum heldur sjötíu shinnum sjö
sinnum, og þú sigrar, ef þú gefst ekki upp. —
Minstu þess, hvort heldur þú ert unigur eða gam-
all, ríkur eða fátækur, hraustur eða veikur, vinnu-
hjú eða valdsmaður, — að það er engin skömm
fyrir þig að beygja kné þín frammi fyrir augliti
hins kærleiksríka og réttláta föður á himnum,
sem heyrir bænir þínar, ef þú biður í Jesú nafni.
Jarðargróðurmn þarfnast breytilegrar veðr-
áttu, skifting regns og skins. — Þannig þroskast
vor innri maður (sálin) einnig bezt við breytileg-
leik lífsins, skifting sorgar og gleði, að eins að
vér kunnum að beygja oss í elskufullri lotningu
fyrir vísdómsráðstöfunum drottins.
Napóleon mikli kannaði oft lið sitt; linnn
hafði svo gaman að líta yfir hinar fríðu
fylkingar.
Einu sinni sá hann gamlan, gráskeggjaðan
hemiann, er stóð utarlega í fylkingunni, og sá að
hann bar ekkert heiðursmerki á brjósti sér.
Hann snéri sér að hermanninum og mælti:
“Hafið þér aldrei verið með í bardag-
anum?”
“Jú”.
“Voruð þér Marengobardaganum?”
“Já”.
“En við Austerlitz?”
“ Já”.
“Voruð þér við Jena?”
“Já herra minn. ”
Keisarinn tók þá heiðursmerki af brjósti sér
og setti á brjóst liinum gamla hermanni.
Það er gott að fá jarðnesk heiðursmerki
fyrir hermensku, en hversu miklu dýrðlegra
verður ekki það, að verða á hinum mikla degi
kryndur heiðursmerki af drottni sjálfum fyrir
trúmensku í víngarði hans hér á jörðunni. f
Samsvarandi.
Prófessor, sem tekið ga^ gamanyrðum, var
spurður af skólapilti, hvort hann ætti að kenna
honum að veiða kanínur. Prófessorinn játti því.
“Þér setjist á bak við þykkan steinvegg og
gerið samskonar hávaða og gulrófa,” sagði pilt-
urinn.
“Þetta getur verið,” sagði prófessorinn kími-
leitur, en meira gaman væri fyrir yður að setjast
á kálhöfðabeð og þegja, þá lituð þér náttúrlegast
út.”
Þegar Theodore Rooseyelt var lögreglustjóri
i New York, spurði hann mann, sem sótti um at-
vinnu í lögregluliðinu, hveraig hann mundi fara
að að dreifa múg. “Rétta þeim hattinn minn,
"herra,” var svarið.
«