Lögberg - 10.06.1920, Blaðsíða 2

Uís. 2
LÖGBERG FIMTUADGINN
10. JÚNÍ 1920
Lœknast að fullu
af Eczema.
LÆKNING, SEM GAF FULLAN
ARANGUR.
Wasing, Ont.
“Eg hafði svo illkynjaða weep
eczema, að föt mín urðu stundum
rennvot.
“Eg hafði þjáðst í marga mán-
uði án afláts þar til eg reyndi
“Fruit-a-tives” og “Sootha Salva
Alls hefi .eg notað þrjár öskjur af
“Soobha-Salva” og tvær af Fruit-
a-tives og er nú alheil.”
G. W. Hall.
Bæði þessi meðöl fást í lyfja-
búðum og hjá kaupmönnum; kosta
50c. askjan eða 6 fyrir $2.50, fást
einnig gegn fyrirfram borgun frá
Fruit-a-tives, Limited, Ottawa. —
Reynsluskerfur af Fruit-a-tives
fæst á 25c.
“Heimur versnandi ferM
Eftirfarandi grein- stóð í tveim
New York blööðum, send þeim af
^sérstökum fréttaritara, ónafn-
greindum, þýdd hér úr tímaritinu
Lterary Digest. Um sann á inni-
haldinu verður hér ekki borið, því
að fréttir eru ekki tíðar úr landi
því, er hér ræðir um.
I. Frá Pý/.kalandi.
Svo er sagt, að í Berlínar borg
hafi aldrei verið óhrein og ógeðug
fátækra hverfi eins og finnast í
cðrum stórborgum Evrópu, en nú
er mælt að umskifti séu að verða
á því til hins verra, og jafnvel að
þar sé verið að hverfa aftur til
þess búnaðar og húsa (svo kall-
aðra), sem tíðkuðust á miðöldun-
um. Engin ný íbúðarhús eru reist
þar að sögn, nema skúrar og
sjantar úr borðum eða leir (mud).
Eigi að síður hefir íbúatalan auk
ist svo að nú búa fjórar miljónir
þar sem þrjár bjuggu fyr. Alla
vega út frá borginni-má nú sjá
hverfi af torfþöktum kofum úr
óbrendum leir, og svo mikið ligg-
ur þessu fátæka fólki á híbýlum,
að tilsögn er gefin út af því op
inbera, hvernig skást sé að koma
þeim upp. Búningur fólksins er
sagður fara eftir þessu, alt dreg'
ið við sig í klæðaburði, sem hægt
t'r að vera án, hvorki brúkaðir
sokkar né stígvél, heldur pjötlur
úr leðri, sem hlífa iljunum. pessu
samfara er sögð mikil afturför í
þjóðfélags lífi. pað sem mest ber
á í því efni, er mikill munur auðs
og örbirgðar. peir ríku berast
mikið á og eyða óhóflega, svo að
nærri stappar óviti; þeir fátæku
lifa í ótrúlegri örbirgð. peim ríku
fer áftur vegna hófleysu, þeim fá-
tæku hnignar, þvingaðir aftur á því ekki þarf lengi að ganga ti]
bak af svipuhöggum skorts og
vandræða. Landráð eru á ringul-
ieið, útlegð er farin að tíðkast,
íólk hirðir ekki um hæversku í
framgöngu eða klæðaburðj og
•margt annað er talið er sýnir, að
þeir þýzku eru sumstaðar horfnir
aftur til lífernismáta, er tíðkaðist
í myrkri miðalda. peir, sem eitt-
hvað eiga, virðast hneigjast að
sællífi og sífeldum skemtunum og
mist við það löngun til að vinna
arðsama vinnu. Nýju fyrirtækin
í Berlín eru' vínsöluhús, dansa-
búðir og tedrykkju skálar, og þar
með búið. öll þessi skemtana-
stæði, gömul og ný, eru troðfull á
hverju kveldi af kátum svallhjú-
um, en þeirra helzta hllutverk virð-
ist vera, að sýna hina mestu
sundurgerð í klæðaburði og hæ-
verskuleysi, svo og gimsteina-
djásn við kámuga dansa. Sá sem
segir frá, lætur svo sem varla
muni hófleysan í Rómaborg, sem
lengst er til jafnaö, hafa verið á
við þann klámuga vikivaka brag,
sem í Berlín megi sjá nú á dögum!
Aldrei hefir vín komist þar í slikt
geypiverð sem nú og aldrei verið
eíns mikið drukkið af því.
Svallarar þeir sýnast ekki virða
peningana neins; þeir kalla bréf-
peninga “pappírsmiða” og sækj-
ast fast eftir að skifta þeim fyrir
drykkjuföng. Freklegar sýningar
eru tíðar, er mjög kenna byrgis-
skapar, er uppáhalds leikmeyjar
sýna dansa, en þegar áhorfendur
gerast örir af drykknum, ganga
þeir í leikinn og þykir hver mest-
ur, er minsta blygðun sýnir.
Siðir er horfa til viðhalds þjóð-
félagsins, virðast hrörna. Sklnaðir
hjóna fara mjög í vöxt, segir höf.,
þó ekki sýnist mikil þörf á því.
Hjúskaps stofnun þverrar að því
skapi sem hitt eykst, enda segist
maðurinn ekki hafa séð mikla
þörf á því standi. Fólk er farið
^ð líta á hjúskapinn sm eina af
"gömlu kreddunum, sem voru á
gangi fyrir stríðið.”
Pegar skift er um bústað í Ber-
lín, verður að segja til um hagi
sína á stjórnar skrifstofu, og það
mikið nákvæmlega, álíka og þá
manntal er tekið. petta hefði kom-
ið mörgum í vanda, ef ekki hefði
viðkomandi stjórnarþjónar lofað
að halda högum þeirra leyndum.
Höf. segir stjórnina undir niðri
örva þetta siðferðis los, hennar á-
form sé að grafa undan hjóna-
bandinu, svo sá hlekkur Iiggi ekki
á frelsi komandi kynslóða, því er
stjórnin ætlar að fyrirbúa þeim.
péir sem nú eru uppi, eru smátt
og smátt vandir viðybreytinguna,
3vo að segja megi, þegar til kem-
ur, að krafan um umskiftin komi
trá sjálfri þjóðinni.
Svo má segja, að ekki sé meira
bilið á milli kofanna sem nú er
hrúgað upp úr óbrendum leir, og
íbúðargarða hinna þægilegu og
vel smíðuðu, er tíðkuðust fyrir
stríðið, heldur en siða þeirra er
nú gerast og þeirrar hegðunar,
sem fyrir stríðið tíðkaðist. Sam-
kvæni, sem sagt er að átt hafi sér
stað á steinöldunum, sýnist auk-
ast ört? svo að varla má á milli
sjá hvort hraðari skrefum fer, ó-
skoraður samgangur karla og
kvenna eða leirkofa gerðin, en
hvort tveggja er tizka frá löngu
horfnum öldum.
Um lagabrot, hversu tíð eru, fer
mörgum sögum. pýzkir voru áð-
ur fyr annara forsprakkar í trú-
arbrögðum, en sýnast nú hafa
týnt niður trúnni; kirkjur standa
tómar, en safnaðarlimir ganga
krókastigu til gleðskapar eða af-
brota, sem höf. fákænlega kennir
því, að þýzkir hefðu heitið að
kasta trú, ef þeir yrðu undir
stríðinu.
Berlin var fyrmeir siðugri borg
en flestar aðrar, og betur stjórn-
að, en er nú flestum löglausari.
Rán og þjófnaður og mannvíg eru
mjög tíð og féhættuspil almenn í
öllum pörtum bæjarins. Hinir
auðugu fjárdráttarmenn, eigi sið-
ur en vesælir sem fremja sitt
brask og brögð á gatnamótum —
hvarvetna er beitt öllum brögðum
sem kænum geta i hug komið, til
að féfletta fólkið. Allar stéttir
virðast óðfúsar að skemta skratt-
anum nreð því að ganga í þennan
trylda hringdans útsláttar og af-
brota.
Margir eru iðjulausir og fá ekki
þá atvinnu, sem þeir voru vanir
viðf ganga í flokka til rána og
stulda með mjög margvislegu
móti. Ekki þarf annað en ganga
ó. vissar slóðir til að sjá stóran
skara af glæfrahrottum stunda
iðju sína opinberlega, svo að
manni má þykja líkara námubæ í
Amríku, heldur en hinni siðfáguðu
Berínarborg. Götur, sem fyrrum
voru velkendar að fagurlífi, virð-
ast hafa skift um ham og orðnar
að almenningi þar sem allskonar
óföögur launráð eru ráðin. Marg-
ir af útlögum þessum hafa hver
sína bækistöð og eiga þar mót og
ráða þar ráðum sinum. paðan
leggja þeir upp til annara borgar
parta, til þess að fremja innbrot,
rán og stuldi. Jafnvel ókunnug-
ir sjá þess víða merki í borginni
hafa það. “í því greiðasöluhúsi
sem eg bjó í í Hamburg, sá eg
kvennfólkið oftlega standa upp
úr sætum sínum fara þangað sem
einhver hafði gengið frá leyfðu
og hirða bitann, láta hann í poka
eða körfu, er þær höfðu með sér
haft, beint í því skyni, og hafa á
burt með sér.”
Klæðnaður er. svo dýr, að marg-
ir eru illa til.fara. Flest heimili
eru gersamlega rúin að fatnaði
því að íveruföt hafa verið gerð
úr öllu sliku. Hvað fátæka fólk-
ið tekur til bragðs, þegar þau eru
útslitin, er bágt að segja, því að
langt sýnist verðlækkun eiga í
land. Búðir voru nálega með
öllu tómar í stríðslok en eru troð-
fullar orðnar og margar skraut-
legar, en vörurnar geta ekki aðr-
;r keypt en þeir ríku. Klæðnaður
kostar nú meira en verst gerðist í
stríðinu. pá var lítið að hafa
að vísu, en það sem til var, var
hverjum einum vísað á með spjöld
uml og «elt sanngjörnu vertfi.^
Nú kostar ódýrasti klæðnaður,
saumaður eftir máli, 1300 mörk,
kvennbuningur frá 1000 til 3000
mörk, skyrtur 60 til 100 mörk,
nærföt álíka, kvenntreyjur 80 til
300 mörk, baðmullargokkar 10 til
20 mörk og alt eftir þessu..
II.
Frá Rússlandi.
Alveg nýjar fregnir eru birtar
írá Rússlandi þessa dagana, af
fregnritara sem segist 'hafa ferð-
ast í óleyfi um það land. Hann
segir -stefnu stjórnarinnar þar á
fallanda fæti, ekki vegna mót-
stöðu auðvaldstéttanna, heldur
vegna þess að bændur og verka-
inenn séu komnir í þrot af mat-
vælaskorti og farsóttum, sem
hungri fylgja.
Hann segir nauðsynjar svo dýr-
ar að jafnvel hátt launaðir menn,
rneð 3,000 rúblur á mánuði, eigi
bágt með að komast af. Braufj
segir hann að kosti 500 rúblur
hvert pund. Fæðið í þeim stöð-
um sem settar eru upp af hálfu
þess opinbera er hálft pund brauðs
cg kál með þunnu súpulapi, sem
hann segir alls ónóg viðurværi.
Strætisvagnar sjást pvíða, og eng-
ir hafa bifreiðar nema þeir sem
riðnir eru við stjórnina. Stóru
búðirnar eru lokaðar og matsölu-
,staðir. J á mbra uta r ferð i r eru
allar úr lagi og varla hægt að fá
leyfi til að ferðast með þeim s€jm
að sjá dyr og glpgga, sem brotin
hafa verið nóttina fyrir, og víðast
sjást merkin eftir handhægar
glerskurðarvélar á gluggum
Falskir lyklar og tól til húsbrota
eru smíðuð og seld og ekki farið
dult með.
Um kirkjuna segir þessi maður
(sem dvaldi á þessum stöðum
fyrraveýur) að óvistlegri staði sé
ekki gott að finha. pær eru hita-
lausar af kolaleysi og illa lýstar
Ekki hringja klukkurnar snjöllum
rómi eins og i fyrri daga, því að
þær voru bræddar í byssur og eir
og kopar sem í þeim fanst, slíkt
hið sama:' Söfnuðir eru fámenn-
ir, fólkið óglatt og yfirbragðs-
dauft sem sækir þær og skjálf-
andi af kulda sem vonlegt er.
Iíaup presta hefir ekki hækkað,
þó prísar séu átta sinnum hærri
en fyr, og er því margur þeirra á
meðal nauðulega staddur.
Sem dæmi þess hve þýzku þjóð
inni hefir farið aftur, er það tal-
ið, hve mjög hættir heima fyrir
og á almenningsfæri eru orðnir
ruddalegri en áður.. Leiðarvís-
irinn virðist vera hið alþekta:
“Sjái hver um sig og fjandinn um
okkur alla”, að áliti þess sem seg-
ir frá þessu. Nefnir hann sem
dæmi að troðning hafi hann oft-
lega séð um strætis og járnbraut-
arvagna, líkast knattspyrnu kös,
og jafnvel þegar fátt er um hrind-
ir fólk hvað öðru og ryðst um fast
og í því tilliti segir hann kvenn-
fólk ekkert betra, nema síður sé.
Ef einhver hliðrar til fyrir burða-
litlum eða gamalmenni þá ryðst
hitt í þá vök og sá sem meinleysið
sýndi af sér á á hættu að verða
af ferðinni í það sinni.
Ruddalegt háttalag heima fyr-
ir, er bein afleiðing af stríðinu.
Fólk lagði niður hæverska borð-
siði af langvarandi hungri meðan
stríðið stóð og vopnahléið. Sá
sem ekki hefir reynt að svelta
heilu hungri getur alls ekki gert
sér í hug hvernig það er, hversu
fáránlega óþarfir allir borðsiðir
verða, sem standa fyrir þvi að
koma matnum í sig, svo miklu sem
mögulegt er á sem allra liðugast-
an hátt. pýzkir eru matmenn í
verunni, og lystinni þarf ekki að
I.vsa eftir margra ára sultarvist,
og oft voru hnífar og forkar lagð-
ir til hliðar og fingurnir látnir
cnn eru á skriði.
Að verzla með matvæli segir
hann sé brot gegn lögum og al-
staðar sjást betlarar sníkja
brauð. Bæjarbúar í Moscva láti
alskonar innanhúsmuni og stáss-
gripi til boða í skiftum fyrir
brauð. Verksmiðjuvinna er ná
lega engin í sumum iðnaðar-
greinum, í sumum er hangið við
,verk hálfan daginn. B'réfpen-
ingar eru nálega einkis virði og
af mörgum hafnað, kjósa heldur
vörur í skiftum. Hann segir
marga hafa reynt að troða upp
sig gimsteinum fyrir brauð.
Stjórnin haldist í völdum^yrir
hræðslu sakir fólksins. Hennar
þjónar ganga vopnaðir og her-
menn eru alstaðar á ferli. pó
ærin sé óánægja og foringjar séu
til, þá sé svo að fólkinu sorfið af
skorti, að það hafi ekki sinnu á
að gera uppreisn. Aðrar fregnir
er betur bera söguna séu fegrað-
ar, stjórnin villi fréttariturum
sjónir og varni þeim að sjá hið
sanna, enda leyfi engum umferð
nema þeim sem hún megi ‘treysta’
til að bera sér vel söguna.
pannig hljóðar frásögn þessa
inanns. En það er víðar enn frá
þessum löndum sem fréttir berast
um að hart sé í ári. pað virðist
ganga sæmilega jafnt yfir ver-
öldina, ef fréttum mó trúa, að
úáran” allskonar sækjr á féalgs-
skap mannanna, um stundarsakir
Nýja Sjálandi hafa ýmigust á
þeim kínversku, |sömuleiðis af
meðferð verkalýðs, þeirri er mjifg
svipar til þrælahalds, þó með
samningum eigi að heita gerð.
En þeir sem landinu stjórna segja
að ef svo búið standi, muni hið
ræktaða land fara í auðn, og þar
með sá ábati fara forgörðum er
af eyjuum hefur hafst til þessa.
Verkfall enn.
Fiskimenn á Winnipegvatni
heimtuðu hærra verð fyrir veiði
sína, 7 cent iá pundið, en til sam-
komulags slógu þeir lítið eitt af
þeirri kröfu ef “Félögin” vildu
slaka til á bátaleigu og vista-
verði. Sú tilslökun kom ekki
fram, svo veiðimenn hættu vinnu.
Nú er engin branda veidd á öllu
vatninu, að sögn. Veiðimenn
segja netjagarn komið í svo hátt
verð og állt annað, sem til útgerð-
arinnar þarf, að þeir sjái sig til
knúða að heimta meira fyrir veið-
ina. i
Hlustir í sjó.
Mrs. Anderson
vóg aðeins 87 pd.
“Hafi nokkur ástæðu til að vera
þakklátur fyrir Tanlac þá er
eg það vissulega,” segir
kona í Winnipeg.
Vandi að vegsemd.
Nokkrar af eyjum pjóðverja í
Kyrrahafi, komust í hendur Nýja
Sjálandsmanna, samkvæmt samn-
ingum á friðarþinginu. Nokkrir
heldri menn úr stjórn og þingi
gerðu sér nýlega ferð þangað til
?ess að grandskoða það hnosis
er landi þeirra hafði fallið í skaut.
?eir draga enga dul á, að sögn,
ð þeim stafi vandi af meðferð
jessara nýju eigna sem er eylönd
til og frá um hafið. Eylöndin
eru frábærlega frjósöm og svo á-
kafur er vöxtur jarðargróða, að
>egar hverfur hið ræktaða land
undir villigróður ef slegið er slöku
ið að yrkja það. Hinir innfæddu
eru svo fáir orðnir eftir, að miklu
meiri vinnukraft þarf til að halda
við hinu ræktaða landi, en þeir
geta í té látið, þó þvingaðir væru
til, sem ekki er, með því að þeir
hafa sjálfir sína reiti að rækta,
þó í smáum stíl sé. pýzkir tóku
það ráð að flytja þangað kínverska
vinnuþjarka, en þeim varð að
halda í hörðum skefjum, af ýms-
um ástæðum, ekki sízt vegna
þeirra innfæddu, að því er virð-
ist. En hinir hvítu menn á
Meðan á stríðinu stóð var kapp-
samlega stundað að rannsaka
hvernig hljóð berst í vatni. Hljóð
berst vitanlega i bylgjum og
lengd þeirra fer eftir því efni sem
þær berast í. Kraftur þeirra,
form og hraði breytist eftir því
hvernig það efni er sem myndar
þær. Til þess að sannfærast
um, að hljóð berst vel í vatni, má
gera handhæga tilraun. Ekki
þarf annað en klóra botn á skál,
sem vatn er í, eða slá í hana með
einhverju léttu áhaldi, stinga svo
eyrunum ofan í. Hver sem ekki
hefir reynt, mun verða alveg
hissa á mismuninum, hversu
miklu sterkara 'hljóðið er, sem
heyrist gegnum vatnið.
öllum hreyfingum hluta í vatni
fylgir hljóð, eftir því úr hverju
hlutir þeir eru gerðir og þeim á-
höldum sem notuð eru til að
knýja þau áfram. Hjólskrúfu
knúinn bátur orsakar alt annað
hljóð í sjó, heldur en sá sem með
skrúfu hreyfist; því skiþi, sem
knúð er tveim skfufum, fylgir
annað hljóð en því sem eina hefir
og sama á sér stað með vélarnar,
að sérstakur niður fylgir hverri
vélategund, með því að hljóðbylgj-
urnar, er vélin kemur á hreyf
ingu i vatninu er mismunandi.
Til þess að grípa þessa smáu
titringsöldu eru stálþynnur sett-
ar í skipshliðina og svo um þær
búið, að ekki nái hristingurinn af
skipsvélunum að verka á þær.
V’itanlega eru þær hafðar fyrir
neðan yfirborð sjáfar. Svo er
irá þeim gengið, að þær taka und-
ir hljóð af vissri tegund. En
það má skiljast af dæmi því, er
málmforkur er tekinn sá er sam-
stiltur er til hljóða, og allar álm-
ur hans látnar kveða við, ef ein
er slegin. Bakvið hina nefndu
stálþynnu er áhald sem eflir þær
hljóðbylgjur sem á því skellur,
líkt því sem notað er í venjulegum
talsíma, og þannig um búið að
hver titringsbylgja sem lendir á
stálþynnunni heyrist í þeim parti
áhaldsins sem við eyrað er hafður.
Nú berst hljóð ekki að eins með
meiri hraða í vatni heldur en í
iofti, heldur eru hljóðbylgjurnar
skíran og sterkari og einkum má
greinilegar ákveða hvaðan hljóð-
ið kemur, svo að mjög litlu munar.
petta tjáist gert vera með því að
hafa plöturnar tvær, sitt á hvor-
um kinnung og hlusta þær á víxl,v
snúa skipinu, fyrst til annarar
hliðar, svo til hinnar, unz jafn
sterk hljóð heyrast í báðum, má
þá eiga víst, að upptök þess eru
beint framundan.
Nú er ekki einungis hægt að
hlusta eftir þeim nið sem af hreyf
ingu skipa verður í sjó, heldur
hafa líka tilfæringar verið gerðar
til að senda hljóðbylgjur í vatni
pað er gert með sama hætti, að
stálplötur eru festar á skipssúð-
jna, þykkari en þær sem fyr voru
nefndar, og svo um búið að
gnauð vatnsins á súðinni, trubli
ekki fyrir. Á }?essar plötur er
verkað með rafurmagni, svo sem
þá símað er á venjulegan hátt,
svo að senda má alt að 200 orðum
á mínútu, fast að hundrað mílum.
Svo er sagt, að með sama áhaldi
megi ekki að eins senda merki,
heldur líka taka á móti þeim sem
send eru.
Pað er einnig fullyrt, að finna
megi ísjaka með þessum áhöldum,
ef stórir eru og hæfilega nærri,
en það verður með því móti, að
hljóðbylgjurnar brotna, er þær
sæta mótstöðu og koma til baka,
álíka eins og bergmál frá háum
klettum.
Með því að svo greinilega heyr-
ist, hvaðan hljóð koma í vatni, þá
má stýra skipum eftir þeim, sem
fyrir kom meðan stríðið stóð, að
skip fóru í níða þoku þá leið, er
vandrötuð var í björtu, bæði ofan
HEIMSINS BEZTA
MUNNTÓBAK
COPENHAGEN
“Hafi nokkur góða ástæðu til að
syngja Tanlac lof, þá er það eg,”
sagði Mrs. Margery Anderson, er
heima á að 725 L'angside St., Win-
nipeg, er hún var að skýra frá
hinum undraverða bata sem hún
hlaut við notkun þess meðals.
“Eg var allareiðu mjög af
mér gengin? þegar hinn mikli aft-
urkippuí kom, sem tók af mér
heilsuna. Eg hafði enga matar-
lyst, og hafði sannast að segja ó-
geð á allri fæðu. Taugar mínar
voru í því ástandi, að eg kiptist
við hversu lítið skurk semvar, og
kæmi eitthvað óvænt fyrir, lá mér
við að hljóða.
“pá var það að maðurinn minn,
sem i herinn gekk á fyrsta ári
stríðsins, féll á Frakklandi mánuð
eftir þangaðkomu sína, og fréttin
af því fór alveg með mig. Marga
daga þar á eftir var eg stöðugt í
einhverri leiðslu, og heilsa min
varð svo bágborin að eg var flutt
á spítalann. par var eg margar
vikuar, en mér 'bataði ekkert og
mæltist því til að eg væri flutt
heim aftur. Enn var eg þó svo
veik, að eg gat litla björg mér
veitt, ekki einu sinni burstað hár
mitt. Eini slæmi verkurinn sem
eg fann til var í bakinu rétt yfir
nýrunum, en var sem dofin og sál-
arlaus. Nótt eftir nótt lá eg vak-
andi og lagði svo af að eg vóg að
ins áttatíu og sjö pund.
“Eftir að eg fór af spitalanum
ráðlögðu ýmsir vinir mér að reyna
Tanlac og eg gleðst mjög yfir því,
að eg skyldi láta að orðum þeirra.
Pað hefir breytt heilsu minni svo
dásamlega, að nú lít eg björtum
augum á tilveruna. Áhrif þess
voru sannarlega undraverð. Eg
fékk þvílíka matarlyst, að eg gat
varla setið á mér nema vera alt af
að eta. Verkurinn og dofinn hurfu
og eg gat bráðlega verið á ferð
sem hver annar. Tanlac hefir
styrkt svo og bygt upp líkama
minn, að nú veg eg hundrað og
fjörutíu pund, og get gert húsverk
mín án minstu óþæginda. Nú má
heita að eg sofni strax og eg leggj
höfuðið á koddann, og vakna að' hægur.
morgni hress og fjörug. Eg mun
aldrei nógsamlega geta látið í
ljós þakklæti mitt fyrir það sem
Tanlac hefir afrekað fyrir mig, og
mér er ánægja að mæla með því
sem hinu ágætasta meðali.”
Tanlac er selt í flöskum í Lig-
getts Drug Store, Winnipeg og hjá
lyfsölum út um land. pað fæst
ennig hjá The Vopni Sigurdson,
Limited, Riverton, Man.
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum

Húsaviður ! Hurðir! Gluggar!
Mál, Gler, Harðvara, Grates
Tígulsteina og alt til bygginga
ii
s.iávar og neðan, með því að
ganga á hljóðið.” pau höf$u út-
búnað til að “heyra” það titrings-
gráð, er í sjó var gert með þar
til búnum áhöldum.
Hvað mundi verða ef
bændur gerðu verkfall?
Herra Samson Bjarnason, bygð-
arstjóri í Akra Township hefir
sent blaðinu eftirfylgjandi athuga
semdir, er hann segist sumar hafa
tekið upp úr blöðum en sumar
eftir sjálfan hann.
“Hvað mundi verða ef bændur
hættu að vinna 12 eða 16 stundir
á dag? Athugið það, bæjapiltar,
að ef bændur ynnu að eins 8
stundir á dag, þá mundi fram
leiðsla þeirra minka um helming.
og þá mundu matvæli líka hækka
í verði um helming eða meir svo
að enginn gæti keypt í sig nema
þeir ríku. Ef matvöruprísar eru
of háir allareiðu, hvað mundu
þeir þá verða, ef helmingi minna
væri framleitt af matvælunum,
sérdeilis líka ef bóndinn seldi
vinnu sín viðlíka verði og verka-
menn í bæjum. pað má fullyrða
að það hafi haldið lífinu í bæj-
amönnum, að bóndinn hélt áfram
að vinna sína 12 til 16 tíma á dag,
þegar aðrir hættu og horfðu á
hann. Ef þið bæjarmenn viljið
að bændur framleiði matinn
handa ykkur fyrir sama kaup og
áður, pá megið þið til að fara og
vinna fyrir ykkar gamla kaupi,
svo bændur geti keypt sínar þarf-
ir fyrir minna verð og þarafleið-
andi framleitt matinn h^nda ykk-
ur með minna kostnaði. petta
er leikur sem flelrl geta leikið
( en einn og eftirleikurnn mikið
Og ef þið bæjadrengir
hættið að vinna, þá verið ekki æst-
ir þó sulturinn sæki ykkur heim.
Ef bændur gerðu verkfall til að
fá átta stunda vinnudag, og hálf-
an laugardag frá, þá mundi háir
prísar á lífsnauðsynjum hverfa því
að þá væri engum líft, allir mundu
svelta í hel. Bóndinn má vinna
ekki að eins alla virka daga myrkr
anna milli, heldur sunnudaga
líka og lögboðna helgidaga. Setj-
um svo að hann gæfi kúnum ekk-
ert á sunnudögum, eða frá hádegi
á laugardögum til mánudags morg
uns, skyldi vera tilkippilegt að
koma og sinna þeim á mánudags-
morgun? Setjum svo að bóndinn
færi svoleiðis með hrossin sín,
hvað miklu ætli að væri hægt að
afkasta með þeim eftir aðra eins
meðferð í töluverðan tíma?
Og setjum nú? að bóndinn hefði
sömu aðferð við svínin, — hvaða
kveðjum myndu þau kasta á hann
á mánudagsmorgnana? Og hvern-
ig ætli fleskið af þeim þætti á
sölustaðnum?
En nú sjá allir heilvita, að ef
það er svona áríðandi að bóndinn
’nafi langan vinnutíma til þess að
framleiða viðurværi fyrir sig og
allan heiminn, þá hefir hann rétt
til að búast við því af öðrum, að
þeir sjái hvað sanngjarnt og
skynsamlegt er, ekki síður en
hann.
Margir verkamenn mundu vera
betur stæðir, ef þeir ynnu tólf
stundir á dag, þá kynni að vena,
að þeir yrðu fegnir að vera heima
og hvíla sig á kveldin og eyða ekki
eins miklu á klúbbum og í stúkum
eða í skemtanir af öllu tagi og teg-
undum. peir menn mundu ekki
hafa nen útiverk né hirðingu að
gera á kvöldin og gætu hvílt sig
allan sunnudaginn.
Nú er það eitt, að bændur kaupa
ekki eins mjklar vinnuvélar eins
og þeir mundu gera, ef prísarnir
á þeim væru rýmilegir. Sama um
aktygin, þau gömlu eru bætt og
stöguð, svo minni framleiðslu þarf
í þeirri grein. Bóndinn ræktar
ekki eins mikla matvöru eins og
tilfellið mundi vera, ef vinnu-
manna kaup væri lægra, af því það
borgar sig ekki.
pað kann satt að vera? að bænd-
ur séu betur efnum búnir en
verkamenn í bæjum, en sá sem
vinnur.frá 12 til 16 tima á hverj-
um deg og fyrir fæði og húsnæði
á sunnudögum, hann ætti að vera
betur af, sem menn segja, heldur
en sá, sem vinnur helmingi skem-
ur.”
petta og annað má vonast til, að
allir sjái að er sanngjamt. “Non-
partisans” hafa lagt skatt á alla
verzlunarmenn og hann meiri en
lítinn og álíta að það létti skatti á
bændum, en hafa ekki vit til að
sjá, að þeir leggja það alt á sjálfa
sig, því verzlunarmaðurinn hækk-
ar tiltölulga vöruna, svo alt kem-
ur á kaupendur, mest af því á
bændur, sem sýnir sig meðal ann-
ars í því, að þeir sem telja fram
lausafé til skatts, þorga í skatt af
1.000 dölum að eins þrjá af hundr-
aði hverju, en í stað þess að lækka
skatt á löndunum, er virðingin á
þeim spent upp, svo að skatturinn
á þeim kann að vera ferfaldur á
við þann fyrnefnda, sem eg get
sýnt og sannað hvenær sem er.
petta er ekki til að létta skatti á
fátækum bændum. Voröld getur
ekkert haft á móti þessu, ef hún
kemst á fætur aftur og ekki Town-
ley eða hans menn heldur, því
þetta eru þeirra verk.
Allra vinsamlegast,
S. Bjamason.
BLUE RIBBON
TEA
Það er mjög auðvelt að auglýsa te
á svipaðan hátt og BLUE RIBB0N
TE, en það er ekki eins auðvelt
að jafna því saman við annað te.