Lögberg - 22.07.1920, Qupperneq 1

SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. R E Y NIÐ Þ AÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St. - Garry 1320
33. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 22. jOLÍ 1920
NUMER 30
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
Talið er víst að hinn nýji for-
■sætisráðgjafi í Ottawa- muni
skipa þriggja manna nefnd til
þes-s að rannsaka tollmálin í heild
einni og þá einkum innflutnin^s-
tollana. Er mælt að nefndina
muni skipa þessir menn úr ráða-
neytinu: Hénry Drayton fjár-
málaráðgjafi, R. W. Wigmore
tollmála ráðgjafi og James A.
Calder nýlendumála ráðgjafi.
Nefndir í samskonar tilgangi
"hafa verið skipaðar tvisvar sinn-
um áður síðan 1886; sú fyrri um
veturinn 1897 og hin síðari árið
1906, var Hon Mr. Fielding þá-
verandi fjármálaráðgjafi formað-
ur þeirra í bæði skiftin.
Miðstjórn liberalflokksins und-
ir forystu Hon. McKenzie King,
þefir ákveðið að útnefna þing-
•mannsefni í öllum kjördæmum
þinna nýuppdubbuðu afturhalds-
ráðgjafa Arthur Meighen’s. Kjör-
dæmi nýju ráðgjafanna eru:
Coldhester og Varmouth, N. S., og
St. Jo'hn, N. B. Mælt er að flokk-
ur hinna sameinuðu bænda muni
-iremur renna hýru auga til þess-
ara kjördæma.
Nýlátinn er í Winnipeg merk-
* ur borgari Gyðingaættar, og hét
sá E. R. Levinson. Hann var
fæddur í bæ einum í Ástraliu, er
Ballard nefnist árið 1878, lauk
stúdents prófi við Wesley Coll-
ege, Melbourne og tók embættis-
próf í lögum við háskólann í hinni
sömu borg fimm árum seinna
með lofsamlegum vitnisburði. —
Árið 1904 fluttist Levinson til
Canada og tók sér bólfestu í
Winnipeg, stundaði þar lögmanns-
störf/ var hann um hríð aðstoðar-
lögmaður Winnipeg borgar og
þotti reynst hafa í því starfi mæta
vel. Mr. Levison er þó einkum
kunnur, fyrir hin mikilvægu af-
skifti sín af líknarstörfum meðal
ættflokks síns í Norður- Winni-
peg. Var hann aðal hvatamaður
að stofnun Munaðarlausra heim-
jlisins í þeim hluta borgarinnar,
ásamt mörgum fleiri fyrirtækjum
slíkrar tegundar.
Talið er nú nokkurn veginn
víst, að verkamanna flokkurinn í
Manitoba muni útnefna þing-
mannsefni í Pas kjördæminu til
þess að sækja á móti Hon Edward
Brown fjármálaráðgjafa Norris-
stjórnarinnar. Hvier úrslitin
muni verða, er til kosninga kemur
skal engu spáð um, en að kunn-
ugra sögn, eru allar líkur á að
Mr. Brown vinni. Hann hélt
fjölmennan fund með kjósendum
sínum hinn 12. þ. m., og var fram-
úrskarandi vel tekið; lýsti hann
yfir því, að stjórnin væri fastráð-
in í að halda völdum, enda mundi
það vera ákveðinn vilji almenn-
ings.
Tekjur af fiskiveiðum í Canada
hafa aukist um ? 25,000,000 á síð-
astliðnu fjárhagsári, er endaði í
lok marzmánaðar. Alls nam
tekjuliður þessi $ 60,000,000 út-
flutt var á sama tímabili $ 40,687-
172 virði af fiski. 1904 nam út-
flutningur þessarar vöru tegund-
ar til Bretlands og breskra ný-
lenda '$ 6,726,339, en nú hefir auk-
ist útflutningurinn til þessara
landa um nokkuð á fjórðu miljón
dala.
Sama ár nam útflutningur af
jiiðursoðnum laxi til Bandaríkj-
anna $ 115,360, en við lok síðasta
fjárhagstímabils var liður þessi
kominn upp í $ 12,067,319.
S. A. Harrington, sá er umsjón
hefir fyrir hönd Ottawastjórnar-
innar, með eldsneytisforða fylkis-
ins, fullyrðir nýlega að allur norð
ur hluti Ontario fýlkis mundi
nota kol frá Alberta, ef eigi væri
sökum hinna háu flutningsgjalda.
Mr. Harrington segir að við nám-
urnar, kosti smálest linkola innan
við fimm dali, en eftir að hafa
verið flutt t. d. til Sudbury, North
Bay eða annara staða þar í grend,
mundi verðið nema nálægt átján
dölum.
Hinn 15. þ. m., réðist lögreglan
í Vancouver inn í vöruhús Cana-
dian Pacific Wine félagsins á
Homer Street, þar í borginni og
lagði löghald á 5000 kassa og 100
fjörutíu gallona keröld af Whis-
key. Mr. George Brower’s for-
stjóri þessarar svikaverzlunar
var tekinn samstundis fastur og
bíður dóms og laga.
Föstudaginn hinn 16. þ. m. hóf
W. J. McCombe Beresford Man.,
kornslátt. Var það rúgur, er hann
byrjaði á, þroskaður vel og fall-
egur. Mr Mc Combe kveðst fá
munu yfir tuttugu mæla til jafn-
aðar af ekrunni. petta mun
vera fyrsta uppskerau í Mani-
toba fylki á yfirstandandi
sumri.
Nefnd manna skipuð fulltrú-
um frá öllum fylkjum í Canada,
hefir að undanförnu setið á rök-
stólum hér í Winnipeg til þess að
ræða um verndun gróðursældar
í hinum ýmsu akuryrkju héruðum.
Formaður nefndarinnar, Dr. J. H.
Grisdale, fulltrúi landbúnaðar-
ráðuneytisins í Ottawa, fór all-
hörðum orðum um kæruleysi
bænda að því er viðkæmi verndun
jarðvegarins; hvað akra hvorki
vtra hvílda eins oft og nauðsyn
bæri til, né heldur, skift um korn-
tegundir eins og ákjósanlegt væri,
þar sem það eitt út af fyrir sig
væri þó frumnauðsyn til þess að
halda gróðrarmoldinni nothæfri.
Stjórnarmenn Canadian Nati-
onal, hinir æðstu, eru á ferð hér
vestra, skrautvagn þeirra var
festur aftan í lest sem fór til
Grand Beach í vikunni, í svo kall-
aðri tunglskinsför, sú lest kom
þar að, sem teinar voru úr lagi
færðir og fóru nokkrir vagnar út
af, en engann sakaði. Grunur leik-
ur á, að illræðismenn hafi verið
þar að verki og valdið spjöllum á
brautinni.
Blöð segja frá því, að yfirvöld ná-
lægt Niagara hafi fengið bréf frá
stúlku nafngreindri, sem biður
lcyfis eða býðst til að fara niður
l’ossinn í tunnu. Hún tekur svo
til orða, að hún sé “alveg óð“ í
að vinna þetta fífldirfsku bragð.
Yfirvöldin svara svo, að enginn
skuli fá að gera það, ef þau geti
við því spornað.
Ráðstafanir eru gerðar til að
hafa má'lið um sameining G. T. P.
og Can. Nat. járnbrauta, undir-
búið til gerðardóms í haust, en í
honum stendur til að eigi sæti
Sir Walter Cassels, Sir Thomas
White og W. H. Taft, með mörg-
um lögfræðilegum ráðanautum.
Verið er að sameina skrifstof-
ur beggja brautarkerfa hér í
borg, og yfirleitt koma þeim undir
eina stjórn, til sparnaðar og hag-
ræðis.
þar sem heitir Cedar Lake hef-
ir fundist raf í sandi og leðju við
vatnsbakkann. Sá er nefndur
Jacöb Murray, fyrrum forstöðu-
maður Canadian Mining Journal,
er hingað flutti poka fullan af
efni þessu, og kvað svo mikið
vera af því á hinum tilgreinda
stað, að ferma mætti bát með því
á skömmum tíma. Nafngreind-
ir menn tóku sig þegar upp og
héldu norður á þessar slóðir, af
hálfu ötu'lla félaga í Toronto og
New York.
Nýstárlega skemtun er Winni-
peg búum boðið að reyna þetta
sumar: að fara í flugvélum yfir
bæinn og svo hátt sem hvern
iystir í loft upp. Flugstöðvar
eru fyrir vestan bæinn, og er þar
aðsókn mikil á helgum dögum.
Svo mikil er aðsókn eftir þessu,
að biðja verður fyrirfram um færi
til flugs.
I
Frá Brandon er ótrúleg saga
sögð í blöðum, að kona nokkur
reyndi að losna við lífið með því
móti, að hún hijóp fyrir bifreiðar,
en þeim tókst að víkja ti'l og
missa hennar. pvínæst hélt hún
til lestagarða og lagðist á teina
fyrir togreið, en sú varð stöðvuð
í tíma. En konan gafst ekki upp
að heldur og þar kom að hún fanst
í marga parta skorin á járn-
brautarteinum. H"ún var tekin
af lögreglu að sögn, milli þessara
tilrauna, en slept við vini er lof-
uðust til að gæta ihennar. Fjögur
átti hún bömin og veikan mann.
Hluthafar í stálfélagi þessa
lands eru sagðir samþykt hafa
með atkvæðum, að fara að dæmi
Stálfélags Nova Scotia og ganga
j Brit. Empire stálfélag það hið
•mikla, sem heimilað var að setja á
stokkana 500 miljón dala höfuð-
stól. Enn er eftir að fá Canada
Steam Ship Lines, Limited, til að
ganga í félagsbákn þetta.
Farneli heitir maður, er óvar-
lega þótti tala meðan verkfall
stóð í Winnipeg og var dæmdur
til níu mánaða fangelsis fyrir það.
Hans félagar skoruðu fast á
stjórnina að leysa hann úr höft-
um, en fengu það svar, að stjórnin
sæi sér það ekki fært.
Bandaríkin
Á fundum hinna gömlu flokka í
Chicago og San Francisco kom
fram óánægja, sem hnekt var og
þögguð niður að miklu leyti. Ut-
an flokkanna er mikill fjöldi
manna, þar á meðal samtök sem,
þó allsterk séu, hafa ekki bol-
magn til að koma að forseta úr
sínum flokki, ef hver potuðu sér.
En ef þau slægju sér saman, væri
sá fjöldi yfirgnæfandi til að koma
fram hverju því er hann beitti sér
á. Byrjun tjl samvinnu þessara
flokka er að myndast; fulltrúar
þeirra hafa setið að ráðagerð í
Chicago undanfarandi daga, og
komið sér saman um stefnuskrá,
, er inniheldur þessi atriði meðal
annars: Að einstakir skuli ekki
eiga þjóðnytjar né reka né ráða
yfir, heldur stjórnin í nafni þjóð-
arinnar, að standa í rdóti League
of Nations með eða án varnagla;
að viðurkenna sjálfstæði íra; að
standa í móti herþjónustu skyldu;
að vinna bug á þeim vana, með
pkatta álögum, að land sé látið ó-
notað; að allir skuli jafnir vera
til auðs og meta og lögin ganga
jafnt yfir alla; að þegar í stað
skuli allir hafa málfrelsi og rit-
frelsi og þingafrelsi og lögtekið
sjálfræði; að aftaka forboðs-
gjörðir í verkamanna deilum, svo
og var samþykt sú réttarbót, að
verkamanna félög hafi lögheimil-
an rétt til samtaka og samninga
með kosnum fulltrúum.
Ágreiningur varð út af því, að
sumir vildu skrásetja þann fyrir-
vara, að stjórn náma og járn-
brauta, þá komnar væru í almenn-
ings eigu, skyldi vera “demó-
kratisk”, en því var hnekt.
Talið er, að eftirfylgjandi sam-
tök muni snúast til fylgis við hinn
nýja flokk: Verkamanna flokkur,
Single Tax flokkur, World War
Veterans, Rank and File Veterans,
American Constitutional Party,
American Party of Texas, og síð-
,ast en ekki sízt má nefna þá snar-
fara frá Wisconsin, er höfnuðu
færi til að slá sér saman við meiri
hlutann á fundi Repúblíkana,
kallaðir “fernar tylftir”. Sagt er
líklegt, að hinum nýju samtökum
muni nafn gefið og skuli kallast
‘Farmers-Labor Party’, eða Bænd-
ur og Verkamenn.
Prestur flutti bæn í fundar-
byrjun, og hefði sá einhvern tíma
verið kallaður ákafamaður og
sundurgerðamaður í orðum; hann
formælti hinum gömlu flokkum,
I<vað annan þeirra hata Jesúm og
snópa eftir vi'lja auðkýfinga.
þetta er haft eftir honum: “pessi
veröld er ekki haldin af ástum til
þín, ó, drattinn. England er þinn
óvinur og Ameríka á sama bandi.
Vér þökkum þér fyrir það sem
Rússa þjóð aðhefst, fyrir nýjan
andans móð í Indlandi og fyrir
vaxandi sjálfstæðis þrek vor a
meðal sem hér stöndum. Ger þú
að engu Palmers ráð og Penrose
athafnir og aðra heiðna villu,
Morgans magn og Carncgies
dæmi. Leys þú úr fjötrum þá í
dýblizu voru settir fyrir tal og
skoðanir. Blesaðu hann Eugene
Debs, veittu forsetanum Wilson
mátt til að hefja sig yfir saurug-
an ráðabrag, er hans stjórn hef-
ir meinbugað. Blessðu líka hann
Wm. Bross Lloyd, sem fyrir dómi
stendur nú í þessari borg. Snúðu
vorri skömm og blygðun til frelsis
veröldinni og hjálpræðis að lykt-
um.”
Svo láta sumir, sem lítil von sé
til að flokkur þessi nái völdum,
vegna þess einkum, að þeir muni
ekki halda saman, sízt bændur og
verkamenn, er sjálfsagðir séu til
að standa á öndverðum meið, er
aðrir vilja styltta verkatímann en
hinir lengja hanji. Jafnframt er
í efa dregið, að forusta fáist nógu
örugg til að vega á móti hinum
flokkunum báðum, er standa á
gömlum merg og hafa auðsafnið
að bakhjalli, er í léttu rúmi liggi
hvor hærri skjöld ber.
Suður í Kansas hefir læknir
látið gera stóran hólk úr stáli og
beitir þar loftþrýstings lækningu
yið sjúklinga sem þjást af gigt,
blóðleysi, nýrnabólgu o. s. frv.;
þrýstingin er aukin smátt og
smiátt, svo varla verða hinir sjúku
hennar varir, heldur tala saman,
reykja, gera að gamni sínu og 'hvað
annað, þó þrýsting aukist upp í 20
pund á h/vern ferþumlung.. Rúm
eru í hólknum og herbergja skip-
un isem í húsi, enda er hann 80
feta langur og 10 fet að þvermáli.
Um árangur þessara þrýstinga
lækninga er ekki getið.
Bretland
Fregnir frá Lundúnum hinn 16.
þ. m., segja Loyd George reiðu-
búinn að rjúfa þing og efna til
nýrra kosninga út af vandræða-
málunum írsku.
Verkamanna samböndin bresku
höfðu krafist þess að stjórnin
kveddi heim alt setulið sitt á ír-
iandi og hótað almennu verkfalli
að öðrum kosti. En nú þykist
stjórnin hafa í höndum sannanir
fyrir því, að við atkvæðagreiðsl-
una í verkamannafé'lögunum hafi
í raun og veru meiri hlutinn ver-
ið mótfallinn því að leggja niður
vinnu, og þessvegna sé ekkert á
hótuninni að byggja. Kveðst
Lloyd George því geta gengið ó-
hræddur til kosninga um tillög-
ur stjórnarinnar í irsku málun-
um, og telur flokki sínum þar
vísan sigur. Vafasamt mun það
þó mega teljast að sú yrði raunin
á, því verkamannafélögin á Bret-
landi eru bæða mannmörg og inn-
byrðissamheldni hin bezta eins og
stendur, en traust. stjórnarinnar
í þessu máli, sem og mörgum öðr-
um, sýnist fara þverrandi með
degi hverjum. Ekki ólíklegt að
úrslit kosninganna yrðu þau, að
bráðabyrgðar samvinna kæmist á
milli liberal flokksins og verka-
manna og Herbert Asquith tæk-
ist á hendur myndun nýs ráðu-
neytis.
Fimtíuára afmæliMani-
toba-fylkis.
Yfirlit yfir sögu fylkisins.
pann 15. júlí var hálf öld liðin
frá því Manitoba fékk fylkis rétt-
indi, en fram að þeim tima var
öllu hinu Mtt bygða landi vestan
stórvatna stjórnað af félagi því,
er um langan aldur 'hafði þar
einkaleyfi haft til verzlunar og
veiða; í þann tíð var hér engin
bygð utan af Indn'ánum og þeim,
sem við þá verzluðu fná virkjum
til og frá um hinar víðáttumiklu
óbygðir. Hin fyrsta tilraun til að
bvggja landið var gerð árið 1811,
er Selkirk lávarður keypti spildu
meðfram Rauðá og flutti þangað
hóp sinna landsmanna; þeir lentu
við Hudsons Bay um haust og
höfðu þar vetursetu, en héldu suð-
ur vorið eftir, unz þeir komu þar
sem Assiniboine áin fellur í
Rauðá, þar settust þeir að, gáfu
staðnum nafn og kölluðu Kildon-
an eftir sinni heimabygð. peirra
nýlenda var undir stjórn þeirra er
settir voru til ráða af hinu áður-
greinda félagi, unz Bretastjórn
sendi landstjóra, er sa£ í Fort
Garry, með liði nokkru, sá hafði
ábyrgð á lagagæzlu og kvaddi
hina beztu menn bygðarinnar til
umráða; fór svo fram um hríð,
unz lögráðum félagsins var lok-
ið árið 1859 Eftir það stóð í
stappi miklu, þar til félagið afsal-
aði ®ér réttindum gegn bótum, til
hinnar nýmynduðu stjórnar aust-
anlands; voru síðan lög sett á
Canada þingi, um stjórn og landa-
merki hins nýja fylkis, og er nú
síðan liðin hálf öld. Manitoba
fékk sna stjórnarskrá frá Canada
þingi, en öll önnur fylki þangað
til frá stjórn Bretaveldis. Fyrir
þá sök var málum fylkisins skipað
með nokkuð öðru móti, er leiddi til
stríðrar deilu seinna meir við
landstjórnina, er fylkisbúar þótt-
ust miður haldnir en annara fylkja
íbúar. peim málum var flestum
viðunanlega skipað eftir langa
baráttu, er með köflum var svo
harðlega sótt, að Manitoba deilan
tók upp úr öllum öðrum, er á þing-
um vorú knjáð; þetta fylki hefir
löngum staðið, þar sem bardaginn
um þjóðmálin var heitastur.
Deilur innan fylkisins hafa
nokkrar sögulegar orðið, sú fyrsta
Halldór Hermannsson, háskólabókavörður, einn hinn fróðasti
núlifandi fslendingur um alt, er lýtur að sögu og bókmentum
fslands, verður staddur hér íslendingadaginin og flytur ræðu fyrir
minni fslands. Ætti það
að verða mörgum hvöt til
að sækja hátíðarhaldið,
að fá tækifæri til að
hlusta á þennan marg-
fróða og nafnkenda landa
vorn. petta er í fyrsta
skifti, að Halldór heim-
sækir bygðir vorar hér
vestra.
Eftirfylgjandi grein um
Halldór er tekin upp úr
janúar-blaði óðins frá
árinu 1909:
“Halldór Hermannsson,
forstöðumaður ísl. deild-
arinnar í Fiske-bókasafni
Cornell háskólans, er son-
ur Hermanníusar heitins
sýslumanns á Velli á
Halldór Hermannsson. Rangárvöllum, bróðir J.
- - Hermannssonar sknfst.-
stjóra og þeirra systkina, og er fæddur að Velli 6. janúar 1878, en
útskrifaðist úr lærðaskólanum 1898. Hann fór þá á háskólann í
Höfn og las þar lög. Réðst hann til Fiske prófessors ásamt öðr-
um íslenzkum stúdenti, til þess að skipa niður bókasafni hans
héðan og skrásetja það, og dvaldi Halldór hjá Fiske, í Florenz á
ftalíu í heilt ár, 1900—1901, og á árunum 1901—4 vann hann ait
af öðru hvoru fyrir hann við ritstörf og dvaldi hjá honum tíma og
tima, ýmist í Florenz eða á pýzkalandi, og ferðaðist með honum.
pegar Fiske dó, 1904, og safnið var flutt til Cornell háskólans frá
Florenz, varð Halldór forstöðumaður þess, og hætti þá laganám-
inu. petta er allvel launuð staða, þægileg og sjálfsagt skemtileg
þeim, sem hneigður er fyrir bækur. Safnið kaupir árlega allar
bækur, sem út koma á íslenzku.
Halldór segir í bréfi til ritstjóra “óðins”, að safnið hafi ekki
sem stendur gott húsrúm, en bókhlaðan verði að líkindum stækk-
uð og þá sé í ráði að láta öll Fiske-söfnin vera í einu snotru her-
bergi. Auk þess sem hann annast safnið, segist hann og kenna
dálítið. “Instructor in Scandinavian languages (kennara í Skan-
dinavíu-málumjkalla þeir mig,” segir hann, “og síðan eg kom
hingað, hafa þó nokkrir stúdentar notið leiðsögu minnar; að marg-
ir leggi stund á slikt, því verður ekki búist við.”
Hér í blaðinu hefir áður verið stuttlega getið um 1. heftið af
ársriti Fiske-safnsins, “Islandica”, er Halldór hefir ritað. Petta
ársrit semur hann áfram. Honum er létt um að rita. pað þekk-
ir ritstjóri “óðins” frá dögum “íslands”. Síðasta vetur sinn i
lærðaskólanum skrifaði Halldór töluvert í það, og eins fyrst eftir
að hann kom á háskólann.”
Hann er mikill maður vexti og ásjálegur, fullar 3 álnir á hæð.”
Cr bœnnm
er félög deildu um loöskinna kaup
og yfirmenn þeirra böröust í hinni
nýju ibygð, er lauk með því, að
félögin runnu saman. í annað
sin fóru nýlendubúar vopnaðir til
dómþings, er einn af þeirra flokki
hafði tekinn verið fyrir að eiga
skinnakaup við Indiána, og skyldi
dæmast; en svo lauk, að hann var
sýknaður og einkaréttur félagsins
til viðskiftana féll við það niður.
í þriðja sinn tóku nýlendumenn
að sér stjórn fylkisins, eða hópur
úr þeirra flokki, undir forystu
kynblendings af frönsku kyni,
heimtu saman þing og sömdu lög,
unz brezkt herlið kom til skjalanna
og þeir flýðu, sem til stjórnar
höfðu gerst. Sá er fyrir þessu
stóð hét Riel; hann reyndi að
stofna til uppreisnar mörgum ár-
um siðar, 1885, var þá höndlaður
og líflátinn. Hið fjórða sinn urSu
söguleg viðskifti, er verkalýður
borgarinnar sýndi þeim í tvo
heimana, er sátu að völdum, eftir
stríðslok, en herliS bægði þeim, og
forsprakkar þeirra voru settir í
fangelsi samkvæmt dómi, og eru
þeir atburðir enn í fersku minni.
pegar stjórnin settist á lagg-
irnar, var manntal tekið til und-
irbúnings kjördæma skiftingar,
og reyndust líbúar vart 12 þúsund-
ir, hvítir tæp 1,700, hitt kynblend-
ingar, og þær tvennar tylftir, sem
á fyrsta þing voru kosnir, héldu
fundi á húsi prívatmanns, því að
ekkert var þá iþinghús til. Og það
hélzt lengi, að fólki fjölgaSi seint
innan fylkisinis, alt fram að 1890,
er stjórnin ihóf að gera gangskör
að því, að fá menn frá öðrum lönd-
um til aS setjast /hér að. Eftir
það fjölgaði því óðum, með verk-
legum framkvæmdum og hraðfara
landnámi. Mennonitar urðu fyrst-
ir til aS sýna, að hveiti yxi vel á
sléttunum, en áður höfðu land-
nemar haldið sig við árbakkana
og ræktað þá.
Ein hin meiikilegustu atriði í
viSgangi vesturlands voru járn-
brautirnar, er leiðina styttu. Can-
adian Pacific félagið fullgerði
sína braut vestur á Rauðárbakka
árið 1885, en sex árum áður náSi
fylkið járnbrautar sambandi við
brautakerfi syðra. Frá þeim tíma
var alt auðveldara viöfangs fyrir
nýlendumenn. Áður hafði þeim
margt örðugt til handa borið
vegna samgönguleysis, ekki sízt er
uppskera brást með öllu, af vatna-
vöxtum og engisprettum, er komu
fyrir oftar en einu sinni.
Pinghúsið vígt.
Á Fimtudaginn 15. þ.m. var
þinghúsið nýja hátíðlega vígt til
notkunar af fylkisstjóra, með Hon.
T. C. Norris sem viðtakanda af
fylkisbúa hálfu og F. W. Simon
byggingameistara, er afhenti það
af sinni hálfu. StjórnarformaSur
Hon. T. C. Norris flutti fyrstur
ræðu fyrir miklum fjölda manna,
um hversu saman færi bygging
þinghúss þessa hins mikla og
stjórarseturs og hálfrar aldar af-
mæli fylkisins. Vék svo til fylk-
isstjóra að lýsa það formlega til
reiðu búið. Mikill mannfjöldi var
viðstaddur athöfn þá, frá ýmsum
hlutum lands og frá Bandaríkjum.
Eftir fylkisstjóra eru þessi orS
höfð í vígsluræðu hans: “pessi
bygging, fögur og traust og nyt-
söm er sýnilegt tákn vors kristi-
lega menningarbrags í Canada nú
á dögum. Helguð er hún setning
og framkvæmd laga í Manitoba
og boðar öllum, þögul og tignar-
leg, réttindi og vald frjálsra
manna til að semja og halda þau
lög, er þeir ætla bezt við sitt hæfi,
til aS inna af hendi skyldustörf
sin og vernda réttindi sín.
“Vor borgaralegu samtök hvíla
á kristilegri undirstöðu, er undir
renna tvær meginstoðir: ‘Elska
skaltu drottin guð þinn af öllu
hjarta, öllum mætti og allri sálu
þinni’, og ‘Elska skalltu náunga
þinn eins og sjálfan þig.’ Á þessu
tjáist öll lögmál grundvölluð vera.
“1 því skyni að lög verði samin í
samræmi viS þessi máttugu boð-
orð og staðfastlega fram fylgt,
lýsi eg nú, að þessi höfuðstaður
stjómarathafna Manitoba fylkis,
er opinn.”
Eftir það fór fram hljóSfæra-
sláttur og söngur og dansar marg-
ir við veitingar og mikinn mann-
fagnað fram eftir öllum degi og
til næsta morguns. Öllum borgur-
um var þengað boðið aS þiggja
veitingar og skemta sér. .
Hinn 15. þ. m., lést að Birch
Island, Manitoba, J. K. Sigurðs.
son lögmaður í Winnipeg, korn-
u.ngur og framúrskarandi vel
gefinn. Faðir hans, Mr. Jón
Sigurðsson, fór norSur og flutti
likið til Winnipeg. Jarðarförin
fór fram á þriðjudaginn 20. þ. m.
frá útfararstofu A. S. Bardals.
Séra Rögnvaldur Pétursson jarð-
söng. Hins framliðna verður nán-
ar minst síSar.
Hr. Jónas Jóhannesson leit inn '
á skrifstofuna, nýkominn utan af
búi sínu nálægt Ely, Man. Hann
sagði horfur ágætar utan á sið-
sánu landi; er liðið hefir vegna
þurka.
Á ferð var hér fyrir helgina
ungfrú Sólveig Björnsson, kom
frá New York, og var á leið vest-
ur að hafi, í skemtiferS. Hún
fór frá íslandi þann 8. júní. Ung-
frúin er dóttir G. Björnssonar
landlæknis, fór fyrst að hitta
bræður sína tvo er nám stunda
syðra annar verzlunarfræði, hinn
verkfræðinga sýslan, síðan að
kynnast landi þessu með ferða-
lagi og dvöl um stundar sakir,
þar sem svo vill verkast.
í kvæðinu Morgun eftir S. J.
Jóhannesson, sem birtist í Lög-
berg 1. þ. m., hefir misprenast í
fyrsta erindi, slðustu línu, sjáir,
átti að vera spáir. í þriðja er-
indi í síðustu línu stendur, fres-
arinn, í staðinn fyrir frelsarinn,
í fimta erindi, sannleikas í stað-
inn fyrir sannlenkans.
petta eru lesendur beðnir að
athuga, og höfundur beðinn vel-
virðingar á.
Mr. og Mrs. Eli^ Thorwaldson,
frá Mountain N. Dakota komu til
þorgar, ásamt fjórum börnum
sínum, í skemtiför; þau fóru til
Winnipeg Beach og þaðan heim
aftur.
íslendingar utan bæjar sem
innan, ættu að lesa auglýsinguna
i blaöi voru um Islendingadags
hátíðahaldið að Gimli, 2. ágúst
n. k. Gimlibúar láta aidrei neitt
tilsparað, að gera þjóðminningar-
daginn sem veglegastan. Aðsókn-
in í fyrra var frábærlega góð, og
skemtiskráin var nefndinni og
bæjarbúum til hinnar mestu
sæmdar. Að þessu sinni hefir
engu síður vandaS verið til und-
irbúningsins. —
Sýnið íslenzku þjóðerni tilhlýði-
lega virðingu og fjölmenniS á
íslendingadaginn á Gimli.
íslenzka kornkaupafél., North
West Commission Co., Ltd., hafa
beðið Lögberg að geta þess, að
þeir íslenzku bændur, sem hafa
hveiti “Certificate” frá Candian
Wiheat Board geta sent þessi
Certificates til þeirra, og munu
þeir útvega þeim þá borgun, sem
nú er greidd út á þau, nefnilega
30 cent á bushelið. Skrifið nafn
yðar á bakið á skírteininu og
sendið með póstábyrgð til North
West Commission Co., Ltd., 216
Grain Exchange, Winnipeg, Man.
vxiðarnir verða sendir til baka til
þeirra, sem senda þá, ásamt 30 c.
á bushelið, þeim kostnaðarlaust,
sem sendir.
Mrs María G. Árnason frá
Minneota, Minn., hefir að undan-
förnu ferðast um islenzku bygð-
irnar í Argyle, Gimli og Saskat-
chewan. Hún var ein af kirkju-
þings fulltrúunum frá Minneota,
og sat síðastliðið kirkjuþing í
Kandahar. Mrs. Árnason lét vel
yfir hinum ágætu viðtökum, er
'hún mætti hvarvetna á för sinni,
og þakkar einkum Mrs Guðrúnu
Jósefsson í Kanadahar bygðinni,
þar sem hún dvaldi meðan á
kirkjuþinginu stóð, fyrir gest-
risnina og alúð í ríkum mæli. Mrs.
Árnason er systir Thorsteins
Oddssonar fasteignasala og Gunn
laugs í Selkirk. Er hún íslend-
ingum löngu kunn fyrir fjölda
fallegra kvæða, sem eftir hana
hafa birst öðru hvoru í Vestan-
hafsblöðunum. Einkennir ljóða-
gerð hennar þýður og hreimfagur
blær. Hún heimsótti gamal-
menna iheimilið Betel og dáðist
mjög að umgengninni og bróður-
huganum, sem þar ríkir allra á
ineðál. — Síðastliðinn föstudag
lagði Mrs. Árnason af stað áleið-
is til heimilis síns í Minneota.