Lögberg - 30.09.1920, Blaðsíða 5
LÓGBERG. FIMTUDAGINN
30. SEPTEMBER 1920.
starfinu erfiða þar í fjarlægðinni.
Ritað hefi eg nokikrum ung-
mennafélögum og kvenfélögum út
um hinar ýmsu bygðir íslendinga
og beðið þau félög að taka að sér
málið og tilnefna nefndir til að
leita samskota heima fyrir í þenn-
an sjóð. En eg á erfitt með að
geta ritað hverju slíku félagi sér-
stakt bréf, þess vegna leyfi eg
mér allra vinsamlegast hérmeð,
að biðja ungmennafélög, þar sem
þau eru starfandi, og kvenfélög,
að taka þetta mál að sér og koma
á stofn nefndum, sem leiti sam-
skota í sínu umhverfi til þessa
fyrirtækis. öllum upphæðum verð-
ur sérlega vel tekið. pað mest um
vert, að allir séu með. Hefjist nú
handa og hjálpið til að þetta starf
megi verða unnið á stuttri stund.
Með einlægri vinsemd.
H. Sigmar,
Box 27 , Wynyard, Sask.
/
Fjörugt bændafélag.
Engin merkilegri eða víðtækari
hreyfing á sér stað í Canada nú
heldur en samtök bænda, sem vaxa
hröðum skrefum. Hvað sem koma
kann fram eða árvant kann að
verða um linun á tollkröfum og
víðtækum fjármála umbótum, þá
er vafalaust, að mjög ákveðin og
mikilsverð breyting mun ávinnast
innan fárra ára með sparnaði, er
samtök og samvinna valda. Dæmi
Evrópulanda. og seinna vestur-
ríkja Ameríku, er nú tekið upp í
Canada og lítur út til að vaxa og
verða svo stórskorið, er engan ór-
aði fyrir þar til fyrir skömmu.
Bústjórnardeild Bandaríkja gizk-
ar á, að aamvinna bænda í því
landi árið sem leið hafi valdið
meir en fimm miljón dala sparn-
aði. pví betur sem Canadabænd-
ur skilja hvað úr því kann að
yerða, því skjótar munu þeir veita
fyrirtækinu styrk.
Nýjasti þáttur í þessari hreyf-
ing í Canada er Manitoba Co-
operative Dairies, Ltd. pau voru
stofnuð af þeirri óvissu og því ó-
hagstæða fyrirkomulagi, sem
mjólkursöiumenn umhverfis Win-
nipeg áttu við að búa, en það á-
stand var svo alvarlegt, að til
vandræða horfði um frambúð
þeirrar atvinnu og um byrgðir
borgarinnar. Hið nýja félag
tekst á hendur, með talsverðri
framtakssemi, að leggja undir-
stöðu að viðskiftum, sem ná um
alt fylkið, og ráða mun yfir afar-
piiklu viðskiftamagni og tryggja
þannig mjólkur framleiðendum
hæfilegan ágóða og neytendum
skrykkjalausar birgðir fyrir sann-
giarnt éndurgjald. peir, sem
hlut eiga að mjólkur framleiðslu
nærlendis, munu brátt skilja hags-
muni slíkra samtaka, og þess má
vænta, að á komandi árum muni
hlutaðeigendur taka taka höndum
saman um alt fylkið, til að afla
mjólkur framleiðendum á hverju
sviði óyggjandi hagsmuna, er af
því leiða.
Bændur sinna eigin viðskiftum.
pað er sérlegast við félag
þetta, að það er eingöngu bænda-
félag. Stofnað með ráði og sam-
verknaðj United Farmers í fylk-
inu. Enginn má eiga hluti í því
nema reglulegur bóndi, eða hans
nánustu, er búsett eru í sveit,
vinnufólk á sveitabæjum og aðrir,
sem að sveitavinnu stunda, svo
sem þeir, er búa til smér og osta,
eða starfsmenn félagsins. pað er
grundvallar stefnan, að hafa þá
eina í félagi þessu, sem í sveit
búa og stunda mjólkur fram-
leiðslu. Bændur eru þeirrar sann-
færingar, að sjálfs sé höndin
hollust. peir trúa því, að mikið
megi spara með því að ryðja burt
millimönnum, félaga frömuðum,
vatnshluta möngurum og gróða-
bralls mönnum yfirleitt og eru
ráðnir í því, að setja mjólkur-
verzlun í Manitoba á laggirnar,
svo viðunandi sé með því að nota
hið skarpasta vit, verzlunarlag og
fjármagn, sem með þarf.
Annað meginatriði er, að eng-
jnn má hafa meir en eitt atkvæði
á fundum, svo að girt er fyrir
að einstakir ryðjist til valda með
því að komast yfir marga hluti, né
heldur gerast fulltrúar annara til
atkvæðagreiðslu. Hlutagróði skal
ekki fara upp úr sjö af hundraði;
það sem þar fram yfir er, skal
ganga til skiftavina. par með er
trygt það fyrirkomulag, að sem
flestir hafi sem mestan hagnað.
Enn eitt merkilegt atriði er það,
að það sneiðir hjá kostnaði í stofn-
un og stjórn. pað eyðir ekki 12y2
eða 25 per cent í þóknun fyrir að
selja hlutabréf sín. pað treystir
á, að það er alveg krókalaust í sín-
um viðskiftum, að öll þess ráð eru
opinber og öllum velkomið að sjá
þau, og að það er myndað með
því að bændur taka saman til að
vinna að sínum hagsmunum sem
haganlegast.
Óeirðir á ítalíu sýnast daglega
yera að útbreiðast og verða yfir-
gripsmeiri. Verkamenn eru stöð-
ugt að ná fleirum og fleirum
verksmiðjum og vilja ekki hlusta
á neinar sátta tilraunir af stjórn-
arinnar hendi. Hefir rautt upp-
reistarflagg verið dregið við hún
á mörgum stóriðnaðarhöllum og
múgurin sungið eldheita byltinga
söngva. Mælt er að uppreistar-
menn standi í beinum sambönd-
um við Bolshevika stjórnina rúss-
nesku og hagi sér að öllu leyti
samkvæmt yrirskipunum frá Mos-
cow. — Nýjustu fregnir skýra frá
að byltingamenn hafi náð umráð-
um yfir einu helzta blaðinu í
Uenoa, er Nazione nefnist, og ætli
sér að gera það að málgagni
“rauðu” stjórnarstefnunnar.
Alexandre Millerand hefir kjör-
inn verið til forsetatignar á
Frakklandi, þótt vafasamt væri
talið í fyrstu, að hann mundi
hreppa til þess nægan meiri hluta
í þinginu. Sá er næstur honum
gekk við atkvæðagreiðsluna var
Raoul Peret, forseti neðri mál-
stofunnar. — Millerand gegndi
hermálaráðgjafa embætti um hríð
meðan á stríðinu stóð og hlaut
góðan orðstýr, en er Clemenceau
lét af stjórna.rforystu tók Mille-
rand við sæti háhs. — Nú hefir
hann að sjálfsögðu látið af þeirri
stöðu, en Georges Leygues falin
verið myndun nýs ráðaneytis.
Gerðist hann ráðgjafi í stjórn
Clemenceau’s árið 1917 og veitti
forystu flotamálum, var fyrst kos-
inn á þing 1884. Hann er lög-
fræðingur og hefir ritað mikið
um stjórnmál og þjóðmegunar-
fræði. Er hann nú 62 ára að
aldri.
Eftir einhverjum fræðing er
það haft á prenti, að farsóttin
inflúenza muni koma upp í þess-
ari álfu í vetur. Sá hefir dagsett
það, hvenær hún muni gera vart
við sig og sagt, að hún verði væg.
Sá sem svona vizku hefir til að
þera ætti að hafa vit á hvaðn hún
stafar og kunna að stemma stigu
fyrir henni. Honum sýnist vera
það dálítið nær, en að spá þjóð-
inni hrakspám.
Floti Ástralíu er tvisvar sinn-
um stærri en fyrir stríðið, þá voru
hásetar á herskipum þeirra 3,837,
en í ár eru þeir 6,628, og útgjöld-
in til flotans hafa aukist að því
skapi.
Sagt er, að á þing séu komnir í
Brussels mikill fjöldi auðfróðra
til að skrafa og skeggræða um
fjármálamein veraldar og hvers
einstaks níkis sér í lagi, en eiga þó
að sneiða hjá hernaðarskuldum og
skaðábótakröfum.
--------o--------
Komu með Lagarfoss.
Sextíu farþegar af Lagarfossi
komu hingað til borgarinnar síð-
astliðið mánudagskveld. — Vér
höfum því miður enn ekki getað
fengið fullkomna skrá yfir nöfn
þeirra, vitum að eins um þetta
fólk: Frú Stefanía Guðmunds-
dóttir, leikkonan góðkunna, ásamt
þrem börnum sínum; Jón G. Gill-
ies, er dvalið hefir heima á ís-
landi um tveggja ára tíma, og kona
hans, Rósa Gi'llies; frú porbjörg
Sigurðsson, kona séra Páls Sig-
urðssonar að Gardar, N.D., ásamt
syni þeirra hjóna; Ásgeir Matthí-
asson úr Reykjavík; ungfrú Sig-
níður porsteinsson Thomassonar,
St. James, Winnipeg; Jón Jónsson
frá Piney ásamt bróður sínum;
Jón Janusson bóndi að Foam Lake,
Sask.; Mrs. Gunnar J. Goodmund-
son, Winnipeg; Jón, porvarðarson,
Björn Jónsson, bóndi frá Church-
bridge, Sask.; Hallgrímur Hall-
grimsson frá Foam Lake og kona;
Sigríður Tómasdóttir, Skagafirði;
Hlíf Pétursdóttir, Breiðdal; pur-
íður Jónsson og sonarsonur, af
Austurlandi; Kristín Björnsson,
úr Húnavatnssýslu; Adolph Pet-
erson, Reykjavík; Sigrún Bjart
marsdóttir; Björn G. Björnsson,
sonur Guðmundar Björnssonar,
landlæknis, fór til Chicago; Dr.
Ólafur J. Ó'lafsson, Chicago; Guð-
rún Pálsdóttir, úr Reykjavík; Ásta
Árnadóttir, málari, fór til Wash-
ington; stúlka, Steinunn að nafni,
ættuð úr Skagafirði; Jón Hún-
fjörð; Guðmundur Húnfjörð, frá
Svartadal í Húnavatnssýslu. —
Mr. Árni Eggertsson kom með
skipinu til Montreal, en hélt það-
an til New York og er væntanleg-
ur til borgarinnar innan hálfs-
mánaðar tíma.
“HAUSTID --1920”
LANG MESTU KJÖRKAUP Á
(1) —Vér spörum þúsunrtlr
dala á húsaleigu.
(2) —Höfnm e*Ktn hcilrt-
sölu ok verkstæði.
(3) —Ilöfum keðju af Hp-
stairs húðnm.
(4) —Kruni sértravSiiiKar.
(5) —Scljum fyrir penlnga
út 1 höntl, OK föpuni
cnKu á lánum.
(6) —<icrum ;C61k ámeKU
eða skilum aftur
pcninKunum.
mmmm
Famous Ready-to-Wear Fatnaði
O'
A
T
T
t
t
MISSKILJID OSS EKKI i|
Vér seljum ekki að eins fáeina klæðnaði á 25 <lali, heldur er
úr mörgum hundruðum að velja. Vér gerum það að einka-
atvinnu að búa til og selja alfatnaði og yfirkápur á þessu verði
og hvert 'fat hefir vora alkunnu ábyrgð eða peningum skil-
að aftur.
f
I
I
f
!|
?
♦:♦
v. ______________ _ _ _ _* f
Þ
JER HAFID BEÐIÐ. allir hafa beðið eftir að sjá hvað klæðameist-
f£
arinn hristi úr pokahorninu á þessu hausti. — Vér höfum fylgst með
iðnaði þessnm alla leið* frá verksmiðjunni til smásalans — sökum þess, að
vér erum bæði heildsölumenn og smásalar. Sumir kalla enn $55 eða $60
sanngjarnt verð á einum fatnaði. En í liaust verða Famous $25 Föt langt
fvrir neðan verð búðanna á fyrsta lofti og gæðin meiri en nokkru sinni fyr.
Kaupið Fatnaðinn beint frá Verksmiðjunni
S Gangið upp á loftið -- Sparið $10
Það er vort kjörorð, en sparnaðurinn
er alla jafna langt um meiri.
■■■■
iHl
Býður nokkur betur!
Einn nýjasti haastfatnaðurinn
aðeins á $25
■■■■
HH
VEITIÐ SÉRSTAKA ATHYGLI! ■■■■
HAUSTfRAKKAR SfLDIR FYRIR S19.75
í sannleika langt neðan við innkaupsverð
■■■■
Opið á
Laugar-
dögum til
kl. 10
HIV
■Hi
■■■■
liil
|lll
■iil
FAMOUS UPSTAIRS CL9THES SH9P
Largest Ready-to-Wear Clothiers In Canada.
)Í\)M
Upvtairs. Above A. Sscond Eloor
Licjcjottí Dru<) Store 2 rQI lOCJQ MVv*. Monþc]om<?ri) Bldcj.
Fötum
breytt ó-
keypis
Ábyrgð
vor fylgir
■ ■ >i
IIHIÍ
■■■■
■■l|
iiii
■iii
tíð. Mánudag og þriðjudag í
næstu vi'ku leikur Nazimova í hin-
um stórhrífandi leik “The Haart
of a Child.”
Wonderland.
Myndirnar, sem Wonderland
sýnir á miðviku og fimtudaginn
eru sannarlega þess verðar að
þeim sé almennur gaumur gefinn.
par sýnir Wanda Hawley list sína
sem “Miss Hobs”, en David Bel-
asco leikur aðal þlutverkið í
myndinni “A Star Over Night”.
En á- föstu og laugardag gefst
mönnum kostur á a líta Bessie
Barriscale 1 leik, sem nefnist
“Two Gun Bettle”, ein frægasta
mynd sem sýnd hefir veri í seinni
Tr. Jónsson ritstjóri Heimskringlu | mánudagsmorguninn, og siglir frú
pórunn til Islands á Lagarfossi.
Kveð j usamkvæmi.
Síðastliðið sunnudagskvöld kom
saman allmargt fólk að heimili
Mr. og Mrs. J. J. Bildfell, Lyle St.,
hér í borginni, til þess að kveðja
Mr. og Mrs. Charles Nielsen, sem
eru að flytja héðan alfarin til New
York, og móður hans, frú pórunni
Nielsen, sem dvalið hefir tvö síð-
astliðin ár hér vestra hjá syni
s/ínum, en nú var að hverfa heim
til ættjarðarinnar. — J. J. Bildfell
setti samkvæmið með nokkrum
orðum og stýrði því. Fyrir minni
frú Solveigar Nielson mælti Finn-
ur bóksali Johnson, Gunnlaugur
mælti fyrir minni Charlie, en Ein-
ar P. Jónsson bar fram fáein
kveðjuorð til frú pórunnar. —
Ferðatöskur með fangamarki voru
afhentar hverjum- heiðursgestin-
um um sig. Mr. Nielson þakkaði
fyrir hönd konu sinnar og móður
hlýhugann, er samkvæðið bæri vott
um, pg kvað þau öll verða mundu
langminnug þessarar kveðju-
stundar. Mr. Halldór fasteigna-
kaupmaður Halldórsson mintist
heiðursgestanna allra með stuttri
ræðu, en öðru hvoru voru sungn- —
ir'íslenzkir þjóðsöngvar og léklT!!. UIj
Stórstúkuþing tslands.
Hið 20. þing stórstúku fslands
var sett í Good-Tmplara húsinu í
Rykjavík hinn 2. júlí að aflokinni*
guðsþjónustugerð í dómkirkjunni,
haldinni af séra Friðriki Frið-
rikssyni. Á þinginu mættu 32
fulltrúar frá 18 stúkum; af þeim
voru 14 utan Reykjavíkur. Á öllu
landinu eru annars 29 starfandi
Félögum reglunnar hefir
I ungfrú Lovísa Frímanson undir á Líölgað frá því í fyrra og til 1.
Ipiano. — Samkvæminu sleit eigi •!ún| um ful1 50 Pnósent; verður
fyr en um miðnætti og skorti Pkki annað sagt, en að sé greinileg
hvorki gleði né góðan fögnuð. — ur vottur um að reglan sé að fjörg-
Heiðurgestirnir lögðu af stað á ast og átta sig, síðan bannlögin
gengu í gildi.
pinginu bárust heiilaóska- og
hvatningaskeyti úr ýmsum áttum.
Hér verður ekki nákvæmlega
sagt frá gerðum þingsins. En að
eins skal minst á það, að áhugi
þingmanna var auðsær. Allir voru
á eitt sáttir um það, að 'bindindis-
og bannmenn yrðu að leggja alla
áherzlu á það, að vernda bann-
lögin og fá þeim brejrtt í viðun-
andi horf.
P'ram'kvæmdarnefndin var end-
urkosin:
St. T. Pétur Halldórsson.
St. Kansl. pórður Bjarnason.
St. V. T. Ottó N. porláksson.
St. Gm. U. T. Jón Árnason.
St. Gm. K. Pétur Zophoniasson.
St. R. Jóhann ögm. Oddsson.
St. Gjk. Borgþór Jósefsson.
St. Kap. Einar Kvaran.
F. St. T. Indriði Einarsson.
— Tíminn.
Hestur datt nýlega með forsæt-
isráðherra Jón Magnússon. For-
sætisráðerrann hruflaðist allmik-
ið á andliti, en er þó á fótum. —
Hesturinn var gæðingur norða*
úr Skagafirði að sögn og mun hafa
I verið ætlaður til konungsfarar-
innar.
Vitamálastjórnin varar sjófar-
endur við tundurdufla hættu út
frá Langanesi, en þar hafa sjó-
menn fró Skálum orðið þeirra var-
ir.