Lögberg - 06.07.1922, Page 5
LÖGHERjG, fimtudaginn
6. JÚLÍ 1922
þessa stefnu Ihöfum við íbáðir æf-
inlega fordæmt hlífðarlaust, þess
vegna gat Ihún ekki verið honum
afsökun, nema því aðeins, að
hann hefði þar farið í gegn um
sjálfan sig.
3. Að hann hefði einungis
hugsað um eigin ' hag; hugsað
sér, að með jþví móti, að Ivinna
með 'Bancroft og andstætt eigin
sannfæringu gæti hann trygt sér
útnefningu ibændanna fyrir næstu
kosningar. Hafi þetta verið á-
stæðan, þá hefir hann selt sann-
færingu' sína, sem hver annar
pólitískur prangari, og er ekki
treyistandi lengur.
Sá sem ti'l þess I er fús, að
fórna sannfæring sinni í opinber-
um stórmálum fyrir eigin hags-
muni, hann er þess óverður, að
til hans sé borið traust.
Eg veit það vel, að ' persónu-
lega væri, ef til vill, hagkvæm-
ara fyrir mig að fylgja séra Ai-
herti en Skúla. Eg býst við að
sækja aftur við næstu sambands-
kosningar, og má vel vera, að eg
missi nokkur atkvæði fyrir það,
að vinna á móti séra Albert, en
sannfæringin segir mér, að hann
hafi brugðist í því efni, sen«
mest varðaði, og iþað ræður af-
stöðu minni. \
ipess skal einnig getið, að ekki
þarf eg að fylgja Skúla fyrir
liðveislu í haust, þvi hann vann
_á móti mér við þær kosningar
eins og séra Albert.
ipá er að bera saman þessi tvö
þingmannsefni: Séra Albert hef-
ir mikla hœfileika, og er ágætur
ræðumaður; Skúli er einnig góð-
um hæfileikum gæddur, en
mælska er honum ekki gefin.
Séra Albert hefir verið þingmað-
ur í tvö ár, og sáralítið gert fyr-
eldri kynslóðarinnar — okkar
fyrst og fremst, ef það er satt,
að yngri kynslóðin sé verri en
ungar kynslóðir undanfarandi
alda. — Eða ef hún hér hjá okkur
sýnir ekki rneiri þroska, með auk-
inni mentun. í áminstri grein í
Lögbergi er ibent á Bolshevisman,
sem aðalástæðuna fyrir óöldunni.
pví er eg samþykk. En við eig-
um að vinna á móti Bolshevisman-
um, aninars erum við svikarar.
Við eigum að gera það með því að
rækta heimilis og kirkjulíf vort
betur en nú á sér stað. Við eigum
að sá því eina fræi í sálir barn-
anna, sem verndar þær fyrir eyð-
ingu Bolshevismans. pað er;
ekki lítill hluti af heimsins eyði-
léggingu núna konunni að kenna.
— pví að kenna að hún hefir
metið sig meira en börnin sín, hé-
gómann meira en alvöruna, heim-
inn meira en guð. Til allra
sagna toer nokkuð og eins til þess
að svo er. Bæði er það að
syndareðli vort er engu eftirgef-
anlegra en toræðra vorra, svo bæt-
ist þar við að karlmenn hafa haft
sleggjur og önnur píslarfæri á
lofti yfir höfði hennar frá ómuna-
tíð. Ekki er því ómögulegt, að
loks iþegar hún vaknaði við það að
guð hafði í rauninni skapað hana
og ákvarðað jafninga mannsins,
þó hlutverkin væru sitt með
mismunandi trúarbragðaskoðana,
að kenna trúarbrögðin sjálf í
barnaskólunnm, þá væri hægt um
hönd að gera það að lögum að hin
drottinlega bæn væri lesin á
hverjum morgni, segjum í skól-
unum. petta veit eg að víða ,er
gert, ekki sízt :þar sem enskir
kenna, en það er ekki gert alstað-
ar. pað er gott að kynnast Eng-
lendingum, tungu þeirra, göfugu
eðlisfari og menningu, en það er
enn þá betra að kynnast guði.
Líka gæti stjórnin bannað dans-
leika í barnaskólum, á barnasam-
komum. Eg meina, um leið og
börn eru að sýna sín hlutverk eða
skemta, margt fleira gæti hún
gert er kæmi hinum góðu fræum
til að gróa, en kæfðu þau illu. En
hér mun koma sem víðar freisting-
in til að nota þvottaskálina hans
Pílatusar.
Notkun hennar, er
eitt af því óforgengilega í þessum
heimi hún er alt af á takteinum,
þegar hugleysið er á aðra hönd, og
löngunin verður yfirsterkust, að
vilja hylla alt og alla.
En þrátt fyrir alla þessa örðug-
leika og marga fleiri, sem í það ó-
endanlega mætti til týna, þá
reynum að láta eigi staðar numið
við að stara á það illa hvorki utan
frá né innan, þar til vér örvænt-
um miskunar, heldur biðjum al-
góðan guð að gefa okkur þann
hverju móti, þá yrði ekki atferli j kærleika, það þrek, þann vísdóm-
hennar ávítunarlaust. En einmitt og það hugrekki, sem til þess þarf an mér, virtist mér
þetta er ástæðan fyrir allar þær að leggja þann varnargarð í barns geta átt við, að eg
í Höfn. Hann fór fram á það,
að eg kæmi yfir til Jóllands
og talaði þar um Spánarmál vor
íslendinga á fundum, sem hann
ætlaði að stofna til.
Bindindisliðið danska hefur
ekki verið fyllilega sammáia um
framkomu þessa mikla vinar vors
í Spánarmálinu. Sumum dönskum
bindindismönnum hefur þótt hann
fara heldur geyst, þar sem hann
vildi koma á — enda hefur kom-
ið á — samtökum í Danmörku
um að forðast kaup á spænskum
vörum og verið allharðorður í
Spánverja garð. Ennfremur hafði
að sögn, eitthvað komið til orða
í herbúðum stjórnarinnar að höfða
mál gegn honum fyrir meiðyrði
um Spánverja. Úr því varð ekk-
ert, enda hefði “réttvísin” áreið-
anlega ekki komið þar að tóm-
um kofunum. pess skal getið,
að danska Good-Templara Reglan
stóð eins og þéttur veggur með
L.-L. í málinu.
1 tilefni af þessu sundurþykki,
sem framkoma L.-L. hafði vakið
langaði hann til þess að Danir
fengju að heyra það af vörum
einhvers íslendings, hvernig ís-
lendingar sjálfir litu á þetta mál. j
Eg tók það nærri mér, að |
telja það skyldu mina að synja
L.-L. um þetta. 1 þeim erindagerð-1
um, sem eg hafði farii, og með j
Spánarferð ef til vildi framund- j
það dcki j
væri að i
pá kvað við hlátur um allan
salinn. Og L.-L. var tafarlaust,
sendur frá prófborðinu með á-
gætiseinkunn.
Eftir að eg hafði dvalið nokk-
uð lengi í Kaupmannahöfn, feng-
um við Sveinn Björnsson sendi-
herra tilmæli um það frá stjórn-
inni hér heima, að fara suður
til Spánar til samningaumleitana
Nokkur bráðabirgða fyrinmæli
voru okkur send, og jafnframt
tilkynning um, að þegar við kæm-
um.til Madrid, mundi okkur gerð
fyllri grein þess, til hvers væri
ætlast af okkur.
f þessum bráðabirgðafyrirtmæl-
um var þess látið getið, að hvern-
ig sem málið annars færi, mætti
ekki hverfa frá því að tryggja
bestu kjörin.
Eg þóttist sjá það, eftir þeim
kynnum, sem eg hefi fengið af
málinu, að þar sem þessari
kröfu var skipað í öndvegi, var
sama sem engin von um, að við
gætum haldið banninu óskertu.
Nú var það vitanlega, að það
var vegna Good-Templara Regl-
unnar, að eg var beðinn að fara
þessa ferð. Hvað sem mínum eig-
in skoðunum leið, taldi eg það
ekki geta komið til mála, að
eg færi með erindi, sem fram
kvæmdarnefnd Stórstúkunnar
væri mótfallin. Ef ekki fékst sam-
komulag milli hennar og’stjórn-
arinnar, gat eg ékki þessa ferð
farið, eftir því sem eg leit á.
konur, sem telja sig skulda guði sálina,
nokkuð, að líta við og gæta hvar j straum
þær eru staddar gagnvart því sem
hann hefir trúað þeim fyrir. Hvað
margar íslenzkar konur (eða ann-
ara þjóða) vanrækja að kenna
börnum sínum kristindóminn, á
meðan sála þeirra er móttækileg-
ust fyrir hann,
sem einn fær staðist
freistinganna og hlífir
lífinu, kunni þær að velta yfir
þrátt fyrir alt og alt.
Rannveig K. S. Sigbjörnsson.
Spánarferðin.
og velhugsandi kennur-
á almennum
28.
ir kjördæmið, eftir því sem eg
best veit. pó skal sú sanngirni j Hvað margar líða þeim að sýna Argrip af ræðu Einarg H Ky&r&n
viðhöfð, að geta þess, að lítt! óhlýðni og uppvöðslu gagnvart
mögulegt var að koma j nokkru I vænum
máli fram, á þeim þingum, er! um>
hann sat. j Hvað margir foreldrar líða I*
Skúli hefir verið þingmaður! börnunum að sýna sér virðingar- j öndverðum febrúarmánuði
fyrir þetta kjördæmi í 5 ár, og erj leysi? mæltist forsætisráðherra jón
templarafundi
maí.
fyrirspurn
til framkvæmdarnefndarinnar um
afstöðu hennar til málsins. Eg
fékk aftur það svar, að hún
var mér samdóma, þegar hann hef6i fen»ið að s& ^rmæii
heyrði ástæður mínar fyrir synj-! ötjórnarinnar, og að hún væri því
aninni. Jeg gaf L.-L. engar von-
taka þátt í neinum fundarhöldum,! Dyrlr simaðl eg
sem telja yrði óvingjarnleg í |
Spánverja garð. Eg bar málið |
undir sendiherra vorn, og hann
llil.li hh,
Hún er laus
ViÓ stritið, sem venjulega fylgir
þvottadegi, en þó eru föt hennar
hrein og hvít — því hún notar
Sunlight
Cocoa-hnetur og Pálmaolía eru samanbland-
aðar í Sunlight, og af frægum efnafræðing-
um. — pess vegna þvær sú sápa betur, en
uokkur önnur.
samþykk. pá taldi eg ekkert ferð
minni til fyrirstöðu.
II.
Við lögðum á 'stað laugardag-
inn 18 marz og komum til París
var hann frá 1885—1896. Reyk-
holti þjónaði hann í 22 ár, til far-
það einroma dómur alira að eng-1 Hvað margar mæður líða dætr- Magnússon til þess við mig, að
mn hafi unnið kjordæminu trúrra j um sínum að strjúka farva yfir eg tækist á hendur ferð til Kaup-!
né komið meiru til leiðar. | æskuroða andlits síns? Hvað mannahafnar með “Gullfoss” 3.1 ve®tra varís fr€Plur ógreitt um
í næsta blaði langar mig til að margar leyfa þeim að dralla í feb., í því skyni að vera þar til svör’ sem ehh| var undarlegt
damssölunum á meðan þær eru taks, ef Alþingi kynni að ákveða1 har S6.m fram a mlklð var farið’
ii* um það, að okkun auðnaðist
að halda banninu óskertu, ef
engin hjálp kæmi utan að. Hann
skiildi það vel, og okkur kom
saman um það, að væri nokkurr-
ar hjálpar að vænta, þá væri
það frá Bandaríkjunum. Meðan .. . . ... , . .
eg stóð við í KauPmannahöfn,!6endlherra Dana ! Frakklandi og og fluttist þa þmgað til bæjarms
sendi L.-L., sem gæslumaður kosn- a Spáni, sem að jafnaði —
inga Hástúkunnar, fjölda af
skeytum vestui* v muui vjrvivtn
: að aðstoða drotninguna, sem þá félagi Búnaðárfélagsins var hann
var við jarðarför móður sinnar,! kosinn á toúnaðarþingi síðastliðið
2C1. marz. par var okkur ætlað í daga 1907. Var sama toaustið kos-
| að hitta kammerherra Bernhoft j inn forseti Búnaðarfélags Islands
að jafnaði hefuri Forseti Búnaðarfélagsins var
aðsetur í París. Hann hafði þá hann í tíu ár; sagði af sér starf-
v,-„verið suðúr við Miðjarðarhaf, til inu á búnaðarþingi 1917. Heiðurs-
vmum OKKar ,__, •_____ ______
minnast á þaði helsta, sem hann
kom 1 framkvæmd meðan hann
sat á þingi, og þrátt fyrir það,
þótt hann hefði yfir afarmiklu
fylkisféi að ráða, ber öllum sam-
an um það, að hann hafi fjallað
um það alt, með stakri ráðvendni.
pað er spá mín, að vinsældir
Skúla beri hann auðveldlega að
marki sigurvegara-ns við þessar
koisningar. pað er ekki einungis
sem þingmaður að hann hefir
unnið þessu héraði gagn. Hann
hálfgerðir óvitar? | að senda nefnd til Spánar.
Hvað margir foreldrar líða son- j sem kunnugt er, varð eg
um sínum að sjúga hina viðbjóðs- j þeim tilmælum.
legu vindlinga, alment kallaðar
cigarettur, það heima á heimil-
unum á æskuskeiði? Margt fleira
mætti telja. Vitaskuld reiðast
margir slíkum spurningum og
finst að mig varði lítið um þetta.
En eg segi yður vinir mínir, að
þér eigið ekki að svara mér; Eg
get ekkert bætt þessar sakir. En
en var boðaður til Parísar, til þess j sumar. Fjölmörg störf önnur
að við skyldum geta haft tal af; hafði hann á hendi. Síðustu árin
honum áður en við færum suður | dvaldi hann hjá yngsta syni sín-
á Spán. um austur á Selfossi, en flutti
kvæmd, sem fulltrúi Hástúkunnar Hjá sendiherranum beið okkar' aftur Wngað til bæjarins síðast-
pegar eg kom til Kaupmanna- leitaði fyTÍr gér um 1 símskeyti, sem Bull, formaður llðlð haust- Siðasthðmn laugardag
hafnar þóttist eg verða þess var, | ,Tn.++{<s+ ____ v;++0 ! dönsku sendisveitarinnar í Mad-S fekk hann hálsbólgu, fékk lungna-
Svo
við
En þeim svörum lauk svo, að,
! tíminn væri of naumur fyrir þá, j
j til þess að koma því í fram-!
að utanríkisstjórnin hefði nokk-'
urn beyg af frekari samningatil-
raunum við Spánverja. Eg skildi
vel þann ótta. Hún -hafði útvegað
oss loforð um bestu kjör á
spáni, ef vér létum að vilja
Spánverja í bannmálinu. Annars
ávalt er reiðubúinn að’sin^, iLf | Cg S6gÍ 38 annaShvort eru allar gátum vér búist við afarkostum,
ð sinna krof-1 okkar >(€ða ætti eg að segj« okkar &em jafnvel útilokuðu ogs með
fáu og sundurlausu) kirkjuferðir ( ollu frá spænskum markaði.
og prestabrask hlægilegur skrípa- Spánverjar hafa ákveðna lö
mkur eða yer hljptmn aðtrua mælta tolla . vörum_- gumum
þvp að almattugur guð styrkji, vörum að mingta kosti eing
oss 'hvert og eitt, þessara spurn- saltfiski> mismunandi háa> sv0 að
inga, sem hofum haft >0 ekH f hátolIarnjr valda a]gerðri útilo£
væn nema yfir einm barnsal að ___ , ... . , ,
j un. En spænska stjornm hefur
segja' í heimild til þess að semja við
Karlmenn eru hér samsekir j einstakar þjóðir um niðurfærslu
líka. Eg segji það ekki af því frá lágtollunum, ef þær þjóðir
að það bæti neitt um gjörðir vor- j veita Spánverjum einhver þau
1 ar kvennmanna — eða gerðar-! hlunnindi j mótí> gem yan_
a a snertir beinlmis eða óbein- l leysi, en þeirra skyldur eru þær, hagar sérstaklega um. Af þessu
Álit manna á yngri kyn- somu ; þessu efni og þeir þurfa! stafar það, að “bestu kjör” eru
um mannp í ismáu og stóru, al-
veg sama hvort þar eiga í hlut
pólitískir andstæðingar hans eða
skoðanabræður. Framh.
Sig. JÚI. Jóhannesson.
Hvar er sökio?
“Yngri kynslóðin” heitir góð
grein í Lögbergi 22. júní 1922.
par er minst á alvörumál, sem
Mér veittist sú ánægja- að hitta
j L.-L. Hann kom til Kaupmanna-!
hafnar, á leið til Helsingjaborgar, j
hafði verið fenginn þangað til
þess að flytja þar erindi uin
Spánarmálið. Eg skildi á honum,
að hann langaði til, að eg 3læ-
ist í förina, 0g minna gat eg
ekki fyrir hann gert. Fyrst hélt
hann ræðu, sem öllum var heim-
ilt að sækja. Henni var tekið
með miklum fögnuði. Á eftir
slóðinni af löstum hennar er þar
umtalsefnið. Oft hefir verið
um þetta mál ritað og rætt, senni-
lega oft eftir að gera það. Hætt-
urnar ,sem yfir unglingunum vofa
eru augljósar, öllum sem vilja
viðurkenna að um nokkra hættu
sé að ræða. Ekki er eg þeirrar
skoðunar að yngri kynslóðin sé
verri í sjálfu sér en sú eldri. Ef
nokkuð er, þá er eg á því að hún
brjóti síður í bága við réttlætið,
af ásettu ráði, en þeir eldri.
Mér finst eg hafi tölverðar
mætur á öllum kynslóðum hvaða
aldri sem þær tilheyra, en mér
þykir vænst um yngstu kynslóð-
ina. Samt hefi eg séð það, að
ærið er hún misjöfn, það frá nátt-
úrunnar hendi. Eitt er sameig-
inlegt með henni: Hún er á-
fjáðuist í að teyga Mfsins bikar;
hirðir þess vegna minst um það
hvað í honum kann að vera-. Ávít-
anir við því að njóta eða gera það
sem ilt er hafa á öllum * öldum
komið frá beztu mönnum, þó þeir
hafi minstar þakkir, en mestar
ofsóknir hlotið. peir rækta
mannlífsakurinn, á sama hátt og
ötull bóndi hirðir akur jarðar
sinnar. pess vegna ber þeim,
sem að minsta kosti viðurkenna
að þeir fari með rétt mál, að taka
með hógværð og réttsýni umvönd-
unum. pað vil eg gera hér. En
eg vil leyfa mér að benda á það,
þeirri samkomu vorum við sóttir
á Good-Templarafund, og töiuðum ! hviT allra nianna^ kunnugastur,
þar báðir. Daginn eftir var hald-
in stórkostleg Good-Templarahá-
tíð í Kaupmannahöfn í einum
af skrautsölum borgarinnar. Eg
talaði þar, og mér var tekitj
af hinni mestu góðvild. Hátíðinni
lauk með almennri, afarfjölsóttri;
samkomu. par var margt til egar
mannfagnaðar og alt ágætt. Söng-!
flokkar sungu prýðilega. Ein af |
bestu söngkonum Dana söng, svo
rid, hafði sent utanríkisstjórninni | hólgu í legunni og andaðist fimtu-
Kaupmannahöfn og hún sent dagskvöld 1. þ. m.
Svo eru í fáum orðum rakin
æfiatriði einhvers gáfaðasta og
grandvarasta heiðursmannsins
sem eg hefi kynst.
Hefði séra Guðmundur nú ver-
ið að velja sér viðfangsefni, ný-
orðinn stúdent, hefði hann senni-
lega ekki orðið prestur heldur vís-
indamaður: annaðhvort meistari í
norrænum fræðum eða stærð-
fræði. Hann var afburða hæfileik-
um gæddur í þær áttir báðar. Hin
ar skarpgáfuðu tilgátur hans og
skýringar á íslensku máli, munu
engum þeim úr minni líða, sem
kynni höfðu af honum. Fáir hafa-
til Parísar, til þess að við skyld-
um geta séð það þar. pað var
þess efnis, að allar frekari mála-
leitanir við Spánverja frá okkar
hálfu, íslendinga, yrði að telja
beinlínis skaðvænlegar fyrir hags-
muni íslands. Svo að það var
ekki sérstaklega hughreystandi!
Bernhoft sendiherra hefir rekið
þetta erindi fyrir okkur, og er
enda kom það brátt fram í sam^
tali okkar við hann. Hann reynd-
ist einkar greiður og góður við-
tals. Ekki taldi hann það ná
neinni átt að láta þetta símskeyti
starfsmenn báðir í Landsbank-
anum.
Af einlægri ást og virðingu á
hinum góða íslendingi, hinum
fluggáfaða mentamanni, hinum
grandvara heiðursmanni, sem
hvergi var nema að góðu getið,
eru þeasi fáu minningarorð rituð.
Tr. p.
/ — Tíminn.
Bónorðsferðir.
aftra okkur frá að halda áfram j skilið eins vel íslenskt alþýðu/nál
ferðinni, og hann gaf okkur skrif og hann og kunnað eins vel að
einnig í sinn barm eftir sektar- svo sérstaklega mikilvæg. Sú
V*T* /í er alment vi«urkent|,þjóð sem þaú hefur, fær niður-jað unun var á að hlýða. En að_
að það sé husfoðursms^ skylda að ; færsluna á tollinum að sjálfsögðu | alviðburður samkomunnar var
nauðsyjnanna, til handa hvenær sem nokkur önnur þjóð | ræða. sem L._L. hélt. Eg hafði
afla
heimili sínu. Hvað margir hús-
feður íslenzkir (eðp annara)
fær hana. Sú þjóð, sem ekki
hefur þau, getur átt á hættu að
vanrækja að útvega húsi sínu það ýtast út af markaðinum, hvenær
af orði guðs, sem nauðsynlegt er sem einhver önnur þjóð fær toll-
til þeirra fólks andlegs lífsviður- lækkun, sem miklu nemur.
halds? Eru ekki því miður all-i „ „ ,
margir svo hugsandi að þetta sé «v0 að utanrikl«stlonin í K-
ekki þeirra skylduverk, enda varði h°fn hafðl sannarle*a aflað
minstu um slíka hluti, og aura-
elska þeirra nagar utan úr hverj-
um pening sem leggjast skal í
guðskistuna. peir flýja tindil-
fættir eins og titlingar á vordegi,
ef þeir halda að eigi að biðja þá
um smápening í kirkjunnar þarf-
ir, þó þeir þurfi, sér óafvitandi
máske, að krjúpa að náðarstól
guðs eftir hverjum brauðbita og
vatnsdropa sem gleður líf þeirra
og þó þær gnóttir, sem þeir kunna
hvorki að nefna né útreikna; bara
að njóta þeirna. Eg segi í allri
oss
mikilsverðra hlunninda, og það
var ekki nema eðlilegt, að sú ti!-
hugsun vekti óhug hjá henni, ef
eitthvað kæmi fyrir, sem spilti
ræða, sem L.-L. hélt. Eg
orð á því á eftir, hvort L.-L.
mundi ekki vera mestur mann-
fundaræðumaður (Folketaler)
Norðurlanda. Mér skildist svo
sem suma furðaði á því, að eg
kæmi með svo sjálfsagða athuga-
semd. par fer saman sterkur,
hreimmikill rómur, fyndni með
afbrigðum 0g ágæt rökfimi.
L.-L. er þéttur, samanrekinn
Jóti, djarfmannlegur, óvenjulega
starfi hennar og yrði til þess að vígreifur, þegar hann benst fyrir
Spánverjar kiptu að sér hendinni.
Enginn vafi leikur á því í aug-
um kunnugra 0 g sanngjarnra
manna, að hún hefði rekið erindi
vort af hinni mestu alúð, þó að
það yrði henni ofurefli að fá
Spánverja til þess að falla frá
kröfum sínum um breytingar á
bannlögunum. pað eitt, að hún
. , . n * . , . , . hafði lagt svo mikið kapp á að
einlægni: Guð miskuni þeim, og .. . . . . . ,7
oss öllum er höfum brotiö oe “fl“ °“ bss‘u « hú"
brjótum i ,J,aS öend.nleiía sbyldur ekk' ■*”!■» »*- t>au.
handa saltfiski Færeyinga, er
vorar við hann og hans málefni.
Mörgum kemur til hugar að
fleiri eru tálsnörurnar en hér eru
nefndar og máske sumum, þær
sem vér eigum erfiðast með að
ráða við. Presta hálfvelgja og
hugleysi gagnvart málefni ^uðs
hinn óútreiknanlegi grúi hreyfi-
að hvorki í ummælum þeirra j mynda og annars gjálífis, sem
manna og kvenna sem áminst( lagðar eru í veginn fyrir ungling-
þesis órækur vottur, að hún hafði
haldið fram vorum málstað af
fylstu óhlutdrægni og samvisku-
sem.
En þó að utanríkisstjórninni
væri eðlilega ant um að árangr,-
inum af -starfi hennar í málinu
yrði ekki spilt, var hún ráðin
í því að framfylgja vilja Islend-
grein ræðir um né í mörgum svip- j ana-. Hirðuleysi stjórnarinnar in8a sjálfra, hver sem hann
uðum greinum er reynt að skera j mpð siðferðishliðinni á skólunum,! reyndist verða.
fyrir aðahisýíkina, af þeirri ein-j því þó hugsjónin sé að kenna að pegar Larsen-Ladet ritstjóri
földu ástæðu, að þeir sem tala og eins það sem er fagurt og göfg-, “Afholdsdagbladets” fékk að vita
benda, láta ekki höndina á sitt j andi; ,þá spinst hið óhreina ívaf um komu mína til Kaupmanna-
eigið brjóst og segja: “Mín er ( alls þess fjölda sem þar um fjall-; hafnar, kallaði hann til mín í
sökin.” Eg er sem sé óhikað þeirr- ar með. Til dæmis, þó stjórnin síma, og eg stóð í stöðugu sam-
ar 'skoðunar að okkar sé sökin, sæi sér ekki fært, sökum hinna bandi við hann, meðan eg var
sínum áhugamálum, og fremur er
honum víst torvelt að byrgja það
niðri í ,sér, sem honum kann að
detta í hug, smellið 0g skringi-
legt — þó að nokkur hætta sé
á, hvernig því verði tekið. Eg
get ekki stilt mig um að segja
eina sögu af honum, því að hún
einkennir manninn töluvert.
L.-L. var að ganga undir svo
ráðleggingar um það,
hvernig við skyldum haga erind-
isrekstrinum.
Meðan við stóðum við í París,
tók eg mér ferð á hendur til
þess að hitta dr. Legrain, sem
er einn af helstu forvígismönnum
bindindismálsins á Frakklandi.
Komið hafði til orða milli -hans og
Larsen-Ledets, að hann færi til
Spánar um sömu mundir og við ís-
lendingar, til þess að reyna að
hafa áhrif á kröfur spænsku á-
vaxtasalanna, sem líta að sögn alt
annan veg á áfengismálið en vín-
salarnir. Eg ræddi þetta lengi
við hann, og við urðum sammála
um það, að ein,s og málinu væri
nú komið, væri ekki líkindi til
! þess, að sú ferð bæri árangur.
j Ef nokkurt gagn hefði átt að
geta orðið að henni, hefði hún
þurft að vera farin fyrr.
Danskt blað flytur nýlega
skýrslu um hvernig bónorð fari
fram. Er þetta aðalefnið úr henni:
Karlmennirnir: 36% f aðma
stúkuna um leið og þeir játa ást
sína, 23% enda ástarjátninguna
með rembingskossi á munninn, en
4% á hendurnar. Tveir af hund-
raði falla á hné um leið og þeir
stynja upp ástarjátningunni, 2%
opna og loka munninum á víxl
án þess að geta sagt eitt einasta
orð, og 22% standa á öðrum fæti
meðan þeir bera upp bónorðið.
Stúlkurnar: 60% falla stein-
þegjandi í faðm biðilsins, og hafa
vitað fyrirfram hvað til stóð, 20%
roðna og fela andlitið í höndum
sér, ein af hverjum hundrað fell-
ur í yfirlið niður í stól, 4% hlusta
steinhissa á bónoMð, 14% ein-
blína þegjandi í augu biðilsins og
ein af hverjum hundrað þýtur burt
meta fegurð þess. Var þetta kær- eins og örskot áður en biðillinn
j asta viðfangsefni hans og ekki: hefir lokið bónorðinu, til þess að
gat iskemtilegri mann í vinahóp,' geta sagt vinkonum sínum frá
er talið barst að þessum efnum. : viðburðinum.
1 Reykholti var hann sannkall-1 __________
aður héraðshöfðingi, elskaður og
virtur jafnt af -sóiknarbörnum
sem öðrum héraðsmönnum. Bóndi
var hann góður í fornum stíl,
hygginn, forsjáll og hagsýnn, með Dhel> er °rðin 8V0 frægur
lagði lítt í kostnað, en efnaðist fyrir töfra sína> aS hann er kall‘
vel. Var landinu að því hinn i aður “galdramaðurinn frá Kat-
mesti sómi að slíkur maður sat hlawa<1 • Getur hann látið járn-
þann sögufræga stað, er margir hrautarle8t á fullri ferð snar-
merkir útlendingar sóttu til.
Nýtísku töframaður.
Maður nokkur, að nafni Múha-
Guðmundur Helgason
præp. hon.
Forsetastörf Búnaðarfélagsins
rækti hann með einstakri sam-
viskusemi og reglusemi. Umbrota-
starfi, en virðing félagsins óx og
allir starfsmennirnir og hinir
mörgú aðrir, sem hann átti mök
við í því starfi hlutu að líta upp
til hins grandvara og réttláta
manns, sem ekki mátti í neinu
vamm sitt vit» né þeirrar stofn-
unar, erNhann veitti forstöðu. Var
það í góðu samræmi við búskap
hans, að aðaláhugamál hans í
stöðvast, aðeins ef hann vill að
hún stöðvist. Svo mikill er vilja-
kraftur hans. Einu sinni var
honum neitað um farmiða á járn-
brautarstöð einni, af því að hann
hafði ekkert til að borga með.
Múhameð ypti öxlum kæruleysis-
lega — og í einni svipan hurfu
allir farmiðarnir á afgreiðslunni.
Var líkast því að þeir hefðu fokið
í burtu. Afgreiðslumaðurinn
i komst í vandræði, og gat ekki af-
gfeitt ferðafólkið. Múhameð bað
þá á ný um ókeypis far og kvað
farmiðana þá koma aftur. Og und-
nefnt “Præliminær Examen”, sem
samsvarar hér um bil prófum
að þessu komu allir farmiðarnir
á sinn stað aftur.
— Morgunbl.
Guðmundur Helgason var fædd
ur í Birtingaholti 3. sept. 1853 j , . _____________
Hann var elstur hinna mörgu og búnaðarmalefnum var fóðurtrygg-j Qg hQnum ^ 1<)f_
merku Birtingaholtssystkina og lnKarmallð laKðl hann mlklð á
er sú ætt kunn um land alt. Hann ; slg f-vlu ),að mal-
vorum upp úr gagnfræðaskólun- j útskrifaðist úr latínuskólanum j Djarfur og hreinn var hann í
um. Hann átt að segja sögu þjóðhátíðarárið og úr prestaskól- stjórnmálaskoðunum og bar þau _______________
Karls XII. svíakonung, og sagði j anum tveim árum síðar, með mal æ fyrir brjósti. Fram á efstu j
hana svo nákvæmlega, að prófess- hæsta vitnisburði frá hvorum- ar var hann óvenjulega gagnrýn- Prestskosning Fríkirkjusafnað-
orinn fór að vekja athygli hans tveggja skólanum. Sama haustið inn og kröfuharður til allra trún-! arins fór fram j gær (26. maí).
á því, að með þessu lagi yrði og hann útskrifaðist, vígðist hann, aðarmanna þjóðarinnar. Dóm- Kosningu hlaut Árni Siguðsson
þessu aldrei lokið. L.-L. hélt á-; aðstoðarprestur séra Daníels Hall- ar hans um þau mál voru snjallir guðfræðingur með 1248 atkvæðum.
fram frásögn sinni með sama j dórssonar á Hrafnagili. Fjórum réttlátir og afdráttarlausir. Al-; Séra Eiríkur Albertsson á Hesti
hætti og áður. pá fór prófess- j árum siðar, 1888, var hann sett- vorhmaður var hann hinn mestl-! fékk 401 atkvæði.
orinn að ókyrrast til muna og
sagði að svona gætu þeir ekki
haldið áfram.
“Vér látum okkur nægja, mælti
hann, “að þér segið mér, hver
urðu endalok Karls XII.”
“Endalok?” sagði L.-L. “pað
veit eg ekki. Eg geri ráð fyrir
að hann hafi endað í helvíti.”
ur prestur í Odda og fékk veit- heitur tilfinningamaður, trúmað-
ingu fyrir Akureyri ári siíðar. ur og ættjarðarvinur.
Akureyrarprestakalli þjónaði 1 Fimm barna var þeim hjónum
hann til fardaga 1885 og hafði auðið. Laufey er látin fyrir
þá brauðaskifti við föður minn nokkrum árúm, prýðilega vel gef-
og fluttist að Reykholti. Var þá j in. Fjögur eru á lífi: Guðrún,
nýlega kvæntur póru dóttur séra'ógift, hefir dvalist ytra nokkur
Ásmundar prófasts Jónssonar í ár, séra Ásmundur skólastjóri á
Odda, sem lést 1902. - Prófastur Eiðum og Helgi og Guðmundur,
Eitt af Kaupmannahafnar blöð-
unum birtir nýlega áður óprent-
aða sögu eftir Jóhann Sigurjóns-
son. Blaðið getur ]>ess um leið,
að Jóhann hafi verið mesta skáld-
ið sem ritað hafi á danska tungu
síðasta mannsaldurinn.
—Tíminn