Lögberg - 25.01.1923, Blaðsíða 1

Það er til myndasmiðuar
í borginni
W. W. ROBSON
AthugiS nýja staðinn.
KENNEDY BLDG. 317 Portage Ave. Mót Eaton
SPEiRS-PARNELL BAKÍNGCO.
áby^rgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
,getur. REYNIÐ ÞAÐ!
TALSlMI: N6617 - WINNIPEG
35. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA. FIMTUDAGINN 25. JANÚAR 1923
NUMER 4
Nokkur Minningarorð um
SIGURÐ J. JÓHANNESSON
'3.1. 1

Þann 13. þ.Jtn,, .lézt aS heimili sínu. 533 Agnes
Str., hér í bænum, hinn velþekti öldungur, Sig-
urSur J. Jóhannesson á 82. árí Yar hann, aS
heita má, rúmfastur í 10 mánuSi áSur en hann
lézt. Byrjunin á veikindum hans var slag, sem
hnekti svo málfæri hans um tíma, að hann gat
lítið sem ekkert talaS. En eftir því, sem leng-
ur leið frá því áfalli, lagaSist málfæriS og gat
hann, litlu áSur en hann dó, haldiS uppi samtali
hindrunarlítiS. Skilning og greind hélt hann
óskertu fram í andlátiö og orkti visur sínar til
þess allra síSasta. Sýnir þetta hversu líkams
bygging hans var sterk og andinn ófáanlegur til
aS hætta sínu kærasta starfi.
Því miSur er mér ekki kunn ætt Sigurðar
heitins og get eg því ekki heimfært hann til neinna
stórmenna. En minst gerir þaS, hver ætt var
að honum, mest er um vert hver hann sjálfur var
og hvernig minning hans er í hugum þeirra, sem
þektu hann.
MeS SigurSi heitnum er fluttur héðan frá okk-
ur einn allra göfugasti og frjálslyndasti andi, sem
verið hefir á meSal vor. Einnig hinn allra
bezti maSur. fíann fvar f rjálslyndur í hvívetna
og hann þoldi engin bönd eSa helsi, hvorki í hinu
daglega lífi eSa í andlegum efnum. En um leiS
og hann var frjálslyndur, var hann höfðingi í
lund og beitti aldrei óheiðarlegum vopnum þá,
sem hann átti i höggi við út af sínum frjálsu
skoSunum. En óvæginn var hann og vildi ó-
gjarnan láta hlut sinn. Vildi það stundum til
hér á fyrri árum, aS hann lenti í þrátti út af lan.is-
málum, því þau lét hann sig mjög mikið varða
framan af æfinni, og mun það minnisstætt mörg-
um, aS ekki var sótt gull í greipar hans. Hann
fylgdi ætíS frjálslyndq stiórn og taldi allar
aSrar stjórnir óhafandi. Hann hafði gott vit '¦>.
landsmálum, eins og öllu öðru, sem hann lét sig
varSa, því maSurinn var frámunalega vel af
guSi gefinn til sálar og líkama.
Hann var frómur í lund og mér vitanlega lagKI
hann aldrei ilt nokkru máli eSa nokkrum manni.
Á frumbýlingsárum Isl. hér í bænum, átti ís-
lenzkur félagsskapur enga sterkari eSa ófeysknar?
stoS, heldur en Sigurð heitinn og alt hans hús.
Enda var hann og fjölskylda hans, ein af þeim
allra fyrstu, sem hér tóku sér bústað og mun nú
vera um 40 áf siSan og hefir hann búiS hér öll
þau ár. Hús hans stóS ætíö opiS fyrir öf. um.
sem eitthvað amaði aS.
Sem handverk hafSi Sig. heitinn trésmíði og
vann viS þá iSn á fyrri árum af og til. Þó hygg eg
aS hann hafi lítiS sem ekkert unnið að því hand-
verki, sem verkamaður annara. Hann var ekki
svo skapi farinn, aS hann gæti unniS hjá öðrum.
Hann bygSi hér í bænum allmörg hús fyrir hina
g þessa og svo eirmig á sinn eigin reikning. En
hpnum yar aldrei lagiS aS græSa fé og hætti því
v'S þá iðn, því hún reyndist ekki fengsæl. Um
tima tók hann aS sér að sjá um jarSarfarir fólks
°? S*Undaði ^að Verk 5 nokkur ar- en hætti einn'g
viS það. Eftir þaS var hann á lausum kjafc.
enda þa farinn aS reskjast.
ÓefaS átti ísland engan betri talsmann hér held-
ur cnn SigurS heitiim. Hann unni hugástúm
öllu. sem íslenzkt var. Ef þaS vildi til að har. 1
heyrSi fslandi^ hallmælt eða nokkru því, sém ís-
lenzkt var, hljóp eldur í skapiS og víkingshintlin
f>raust út og var hann þá til aS verja málstað
sújn meS ollum þeim vopnum, sem til voru, bæSi
andlegum og likamlegum.
tslenzkar sögur og sagnir kunni hann manua
bezt, enda 'las hann sögurnar upp aftur og aftu*.
þvi þar fann hann anda sinnar eigin lundar. ÞaS
var hans mesta yndi að eiga samtal um innihald
þeirra viS þá menn, sem fróðir voru í þeim sök-
um. Hann var ósvikinn Islendingur og reynd-
ist alla tíð hinn bezti drengur öllu því, sem bezt
er í íslenzku eðli.
TrúaS gæti eg því, að margir væru þeir, sem
mintust þess, hve hjálpfús og greiSvikinn Sig.
heitinn var og hve heimili hans var gott og hlýtt.
En um þaS var hann ekki einn í ráSum.
ÞaS er efcki hægt aS minnast á Sig. heitnn án
þesS, aS minst sé konu hans GuSrúnar GuSmunds-
dóttur, dáinnar fyrir 10 árum. Henni átti hann *>ð
þakka meira gott en nokkur orS geta lýst, enda
dró hann aldrei dulur yfir þann sannleik. Hún var
honum alt, sem kona getur veriS manni sínum.
Og hún var heimilinu það ljós, sem gerði þa*>
lilýtt og elskulegt og ákjósanlegt að koma inn á.
Kvöldstundir þa?r, sem þau nutu þar saman tvö
ein, voru vist hinar sælustu stundir, sem þau
fundu'á lífsleið sinni. Þá var lesiS og skrafaS
saman og engin orð féllu, sem ekki væru þrung-
in af kærleika og blíðu. Guðrún heitin var hin
mesta greindarkona og skemtileg í viSræðum og
full af lifsgleði á hverju sem gekk.
Á innflutningsárum Islendinga til þessa lands,
áttu umkomulausir og vinalausir innflytjendur
enga betri vini, en þau hjón. í hvert sinn, sem
hópur kom aS heiman, var sjálfsagt aS fara of-
an á "emigrantahús" til aS gá aS hvert engir
væru þar, sem enga ættu aS hér og enginn tæki
því á móti.
Man eg aldrei eftir því aS hjónin kæmu til
baka úr því ferðalagi án þess aS hafa fleiri eSa
færrí heim meS sér af umkomulausum, fátækum
og illa til reika innflytjendum, sem þau þó ekkert
bektu oft og einatt. Heimilinu var slegiS opnu
fyrir þessu fólki og alt var guð-velkomiS. Og
þar var þetta fólk þar til að eitthvatS rættist fram
úr fyrir því, svo þaS gat fengiS sér samastað.
GæSin og gjafmildin var ótakmörkuS, meSan aS
efni leyfSu, en þau voru aldrei mikil. Þessa
minnast víst margir þeir, sem en eru á lífi hér og
sem komu hingaS fyrir einum 37 árum.
Si^urSur heitinn vtt m°sta ^rauslmenni lík-
amlegt og andlegt. Hann var höfSinglegur og
fríður maður og var ætíS prúSur i framkomu Or,-
gáfulegur meS afbrigöum. Hann var ómentiS-
ur en þó betur aS sér, um margt, heldur en
skólagengnir menn, erida var hann lesandi al'ar
stundir. Hann fylgdist með öllum nýungum
og ræddi og skrafaði um þær af mestu þekking.
'IVúmaSur var hann í fylsta skilningi þótt andi
hans væri síléitandi í þeim efnum, sem öðrum
Öll IjóS hans bera þess vott, aS hann var auS-
mjúkur í anda og treysti guSi og engu öðru.
Enda kveiS hanh ekki fyrir hinni síSustu stundu
heldur hlakkaSi til hennar eins og barn, sem fá
á að koma heim í föSurhús eftir Ianga burtveru
Á ljóð hans ætla eg ekki aC minnast. Eg læt
þaS eftir öðrum, sem ef til vill vilja gera þa(5.
BlessuS sé mnning. þessa mæta manns.
Alb. C. Johnson.
I
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
\
Canada.
Hinn 17. >. m., lézt að Naples,
Florida, IHon. W. C. Kennedy,
járnbrautarmálaráðgjafi sa,pi-
bandísstjórnarinnar í Ottawa.
Banamein hans varð hjartaslag.
Seinni part sííðastliðins sumars,
gekk Mr. Kennedy undir upp-
skurð í Montreal og náði aldrei
fu'llri heilsu eftir Iþað, þótt hon-
um batnaði nokkuS að vísu og
menn væru gð gera sér vonir
uím, að hann mundi ná sér til
fullnustu. Stjórnarformaður-
inn, Rt. Hon. ,W. L. Mackenzie
King, kvað fráfall Mr. Kennedy's
vera óbætanlegt tjón fyrir þjóð-
ina, eins og ástatt væri, og sendi
samstundis og fregnin barst ihon-
iim til eyrna, samú'ðarsfeeyti til
ekkjunnar. Rt. Hon. Arthur
Meighen, er einnig sendi ekkj-
unni samúðarskeyti, kvaðst vera
í vafa um, <að nokkur þingmaður,
hefði notið jafn óskiftrar virðing-
| ar allra þingflokka jafnt og Mr.
I Kennedy.
Með fekuldir fylkisins fyrir aug-
um, télur hásætisræðan (það er,
stjórnarboðskapurinn) Jífsnauð-
syn, að draga úr útgjöldum á sem
allra flestum sviðum, hvar svo
Ihelst sem því megi Viðkoma.
í sambandi við atvinnu sliort-
inn í fylkinu, er þess getið í 'há-
sætisræðunni, að fylkisstjórnin
hafi sent fulltrúa til Ottawa í
síðastliðnum septembermánuSi lá
fund, er samibarndsstjórnin boðaði
til, í þeim tilgangi, að greiða fraim
úr þeim vanda, er af atvinnu-
leysinu stafaði, og nú Ihafi stjórn-
in veitt hinum ýmsu sveitarhér-
uðum nokkurn fjárstyrk, er gert
hafi þeim kleift að halda áfram
imörgum nauðsynja fyrirtækjum
og skapa þar með atvinnu.
v Að því er kornsölumálið áhrær-
ir, gerir hásætisræðan ráð fyrir,
að lagt verði fyrir þingfö frum-
varp er gengur í svipaða átt
og lög þau, er seinni part sumars-
ins er leið, voru samþykt á fylk-
isþingunum í Saskatchewan og
Alberta, en þau lög voru, sem
kunnugt er, bygð á löguim írá
síðasta sambandsþingi, er heim-
iluðu, að skipue skyldi kornsölu-
nefnd með víötæku valdsviði, að
fengnu samþykki frá þingum
sléttufylkjanna þriggja. Ráð-
Hinn nýlátni r?ð<rjafi, var gert er að aðferð þessari, skuli
fæddur í Ottawa, hinn 27. dag á-1 gefin eins árs reynsla til að byrja
gústmánaðar, árið 1868 og hlaut með. pá lýsir og hásætisræðan
mentun sína við De La Salle yfir því, að stjörnin sé einráðin í
stofnunina í Toronto. Vann við að halda áfram tilraununum, um
Tihe London and Canadian Ag- að fylkið fái full umráð yfir nátt-
ency Co., í Toronto, iþar til árið úruauðlegð sinni. Ennfresmur
1887, að hann varð stofnandi og telur stjórnarboðskapurinn eigi
aðal frarnkvæmdarstjóri The aðeins æskilegt, heldur og bein-
Windsor Gas Company, Limited. línis sjálfsagt, að ihaldið sé á-
Gengdi ihann þeim starfa þar til fram lagningu Hudson's-flóa
árið 1917, er hann var fyrst kos- brautar, unz lokið sé. Að við-
in til sambandsþings, fyrir North bættu fjárlagafrumvarpinu, er
Essex kjördæmið. Við siðustu þess loks getið, að stjórnin muni
sambandskosningar, í desemilber- fara fram á, að fá skipaða kon-
mánuði 1921, var ihann endurkos- unglega rannsóknarnefnd tii þess
inn í þvá sama kjördæmi, með að íhuga gauimgæfilega menta-
feykílegu atkvæðamagni, og því mála ástand fylkisins.
næst valinn til fað ge«rna hinu Framkvæmdarstjórn frjáls-;
vandasakna og *<i)yrgðarmikla em- lynda flokksins í Mið-Winnipeg,;
bætti, sem járnbrautarmálaráð- stofnaði til skömtisamkomu mið-
gjafi í hinni nýju stjórn, er W. vikudagskvöldið ihinn 17. þ. m.
L. Mackenzie King var falið að Sóttu þangað um þúsund manns.
j mynda að afstöðnum kosningum. Voru ræður haldnar og dans stig-
Hinn 8. maí, 1907, kvæntist inn. Á meðal þeirra, er toku til
; Mr. Kennedy og gekk að eiga máls, má nefna Hon. T. C. Norris,
I Miss Glencora Bolton, frá Detroit, E. J. McMurray, sambands þing-
Mich. ; mann fyrir Norður-Winnipeg,
* * \ Mrs. Edifch Rogers, M. L. A., Mrs.
Hin sameinuðu bændafélög í Lutlher Holling, Dr. A. W. Myles,
Aiiberta, hafa nýlega haldið árs- 0g Capt Wilton. Yimsir voru
þing sitt ií Calgary-borg og var heiðursgestir þetta kveld; þeirra
H. W. Wood endurkjörinn til for- á meðal þinglmennirnir A. W.
seta í einu hljóði. — Mestar um-
ræður spunnust um kornsölumál-
ið, og virtist megin þorri fulltru-
anna á iþeirri skoðun, að bráð-
nauðsynlegt væri, að koma á lagg-
Kirvan, Archie Esplen og
Sigfússon.
* # *
Skúli
pví var fleygt, rétt áður en
irnar kornsölunefnd, með svipuðu; Wkisþingið í Manitoba kom sam-
fyrirkomulagi og átti sér stað ár-! an" að
ið 1919.
Við aukakosningarnar í Cal-
gary, sem fram fóru þann 15. þ. m.,
urðu úrslitin þau, að W. M.
Dividson, var kjörinn til fylkis-
þings með 1,725 atkvæðuím, um-
fram gagnsækjenda sinn C. J.
Ford. Mr. Davidson tjáist vera
utanflokka. Hann sat á þingi
sem aháður stuðningsmaður frjáls-
lynda flokksins frá 1917 til 1921.
*
Meðlimir híhna sameinuðu
bændáfélaga í Marquette kjör-,
dæminu, héldu nýverið fund f: ^ennedy's
Minnedosa, þar teem þeir lýstu
trausti sinu á |>ingmanni kjör
hafa í hyggju að fara fram á
lækkun þingfararkaups úr $18,00
niður í $l;500. Nú er fullyrt að
stjórnin muni láta mál þetta af-
skiftalaust, en engan veginn ólík-
legt talið, að þingmanna frum-
varp í þessa att, kunni að koma
fraím.
Ottawa fregnir geta þess, að
einhver ihinna þriggja eftirgreind-
ra manna, muni hljóta járnbraut-
armálaráðgjafa embættið, er
losnaði við fráfall Hon. W. C.
Menn þessir eru
Hon. A. B. Hudson, sambands-
þingmaður^ fyrir Suður-Winnipeg
dæimisins, Mr. f. A. Crerar, og °£ a;gur dólmsmálaráðgjafi Norr
.skoruðu á hann, að halda þing-
saati sínu í Ottawa.
* # *
Fimtudaginn hinn 18 iþ. m., fcl.
3 eftir hádegi, var Manitolba þing-
ið sett af fylkisstjóranum Sir
James Aikins, með reglulegum
hátíðabrigðum. petta er
fyrsta setutímabil hins 17. þing3,
og fyrsta skiftið, er bændur fara
imeð völd í fylkinu, undir forystu
síns nýja leiðtoga, Hon. John
Bracken's.
Mr. P. A. Tflbot, þimgmaður
fyrir La Verandrye kjördaHmið, sá
er fékk á síðasta þingi samþykta
vantraustsyfirlýsingu gegn Norr-
isstjórninni, var kjörinn til for-
seta.
Megin atriði ihásætisræðunnar
voru þau, að margt benti nú til
þess, að harðærið væri að syngja
sit^ síðasta vers, með því að upp-
skéran síðasta hefði verið mikil og
góð, þótt bændur íhefðu eigi hlotið
fullan árangur iðju sinnar, þá
^efðu þeir sýnt manndáS í bar-
áttu sinni í Ihvívetna og litu með
bjartsýni í huga til framtíðar-
innar.
isstjórnarinnar, Hon. T. A. Low,
einn af ráðgjöfum sambands-
stjórnarinnar og James Malcolm,
þingmaiður fyriir North Bruce
Kjördæmið.
Canadian Pacific járnbrautar-
félagið, hefir veitt 5CO0 mönnum
í þjónustu sinni, er vinna við
brautarstöðva og vöruflutninga-
deildirnar kauphækkun, er nemur
átta af hundraði.
* * *
iSaskatcihewan þingið kemuf
saman þann 8. febrúar næstkom
andi.
Charles N. Dorion, einn af að-
al kosninga starfsmönnum í halds-
flokksins í Qiuebec, segir að við
kosningar þær, er í ihönd fara, nái
stjórnin ekki einu einasta 'þing-
sæti gagnsóknarlaust.
EGGERT STEFAINSSON
Eins og getið hefir verið um í íslenzku bloSunum aS undanförnu.
þá heldur hr. Eggert Stefánsson concert i Central Congregational
kirkjunni, þriSjudagskveldiS hinn 30 þ. m. Á þaS hefir einnig veriS
bent, aS þetta væri allra síSasta tækifæriS, sem Islendingum gæfist
til þess aS hlýða á þenna gáfaSa og stórhæfa söngvara. Er þess nú
aS vænta, aS landar hans hér, þakki honum komuna með því, aS fjöl-
nienna eins og frekast má ver^a.
Hr. Eggert Stefánsson, er eigi aðeins ágætur söngvari, sem getiS
hefir sér hinn besta orSstýr víSa um lönd, heldur er hann einnig sann-
ur Islcndingur, sem aldrei hefir fariS i launkofa meS þjóSerni sitt.
Hann vill syngja veg íslenzks þjóöernis úr landi til lands. Hann er
enn ungur maSur og á hiklaust glæsilegasta listamannsferilinn fíam-
undan.
IHér fylgja á eftir nmmæli vmsra merkust'u söngdómara á NorS-
urlöndum. um sönglistar hæfileika Eggerts og sanna þau best sjálf,
hvers álits að maSurinn nýtur þar:
Frá Svíþjóö. — YfirburSa hæfileikar ])essa 25 ára söngvara
duldusl efckl. Hann hefir sterka, bjarta rödd, sem fengiS hefir ágæta
tamningu........
Þegar maður hlustar á hr. Stefánsson, og minnist jafnframt þess,
hyaS mikiS er um söng á íslenzkum heimilum, þá kemur manni til
hugar kvæSi A. Munch', þar sem segir:
"Der lever sang paa Eolkets Munde
der klinger fuldt det gamle Sprog."
Og þessi meSfædda sönghneigS liefir hér göfgast meS ágætrí
leikni og skilningi á efninu. Hér var ekki eingöngu um þaS aS ræSa,
atS raddmagnið á hærri tónum væri svo mikiS, að þaS mimn á John
Forsell (frægasta söngvara Svía), heldur var sá eSlilegi hiti í meSferS-
inni í heild sinni, að maður hafði tilhneigingu til þses, aS verða sam-
mála manninum. sem komst svo að orSi i gærkvöldi: — "Þessi íslend-
ingur, er hvorki meira né minna en irábær söngvari — eg vil heldur
hlusta á hann heldur en Eorsell."
Hljómleikar Eggerts Stefánssonar i gær urSu til mikillar sæmd-
ar þessum unga, gáfaSa, viSfeldna söngvara, sem nú kom - i fyrsta
sinn fram fvrir Götaborgarbúa. Hr. Stefánsson ræSur yfir stóru
raddsviði og magni, viðkvæmri og tígdlegri tenór rödd; enn fremur
hefir hann næma söngvara lund, sem bezt n;er sér niSri á fjörmikl-
um viSfangsefnum.
Frá Stockhohn. — Hr. Eggert Stefánsson söng á þýsku, NorS-
urlandamálum og íslenzku í Musikaliska akademien. Hann hefir
breiSa, sterka, leikandi tenór-rödd, skerntilegan söngmáta og söng-
næmi, sem hann á liægt meö að láta í ljósi. Allir þessir kostir náSu
valdi á áhevrendunum.
Hann söng fyrir fullu húsi á mánudagskvöldiS í Musikaliska
akedemien. A söngskránni voru Operuaríur og lyrisk sönglög, og auk
þess íslenzkar þjóSvísur. Áheyrendurnir höfðu verulega nautn af
hans fögru og andríku rödd, enda létu þeir þaS svo óspart í Ijósi, a8
hann komst ekki undan að syngja mörg lög aftur.
Frá Kaupiuaiinohöfii. —
. . . . Hann hefir þetta síSasta ár dvalið i Stockholm, og blöSin þar
hafa fariS hinum lofsamlegustu orSum 11111 hann fyrir hans miklu. á-
gætu hetjutóna, og maSur getur vissulega búist viS tíSindum þegar
Iiann kemur fyrst fram í Operunni. Vér höfum sem sé haft tækifærí
til þess aS hlusta á hr. Stefánsson. og vér erum blátt áfram undr-
andi yfir þtím feikna krafti og tónfegurð, sem hann býr yfir ....
Frá Danmórku. •— *
Kirkjuhljómleikarnir i gærkvöldi fóru ágætlega fram. Því aö
þaS var veruleg nautn að hlusta á þenna glæsí'Iega, íslenzka tenór.
Röddin er hrein og ágætlega tamin.
það $3,250 meira, en á árinu þar
á undan.
* * *
Perl Penny, 10 ára gömul, frá
Ashern, Man., er sökuð var um að
hafa orðið föður sínum að bana,
með því aS gefa honum eiturbland-
að te, hefir af kviðdómi verið
fundin sýkn saka.
ar, er fram eiga að fara þann 5.
febrúar næstkomandi.
Borgarstjórinn í Edmonton, Alta,
sem sakaður er um ólöglega kosn-
ingu, hefir verið kærður fyr.ir
dámstólunum.
Útfluttar vörur frá Norður-
Ontario til Bandaríkianna. á ár-
inu 1922, námu $20.811,076. Er
, Megin þorri Quebec blaðanna,
telur hinni frjálslyndu stjórn, er
| Hon. Tasciherau veitir forstöðu,
í vísan sigur við fylkiskosningarn-
"Legaue of Nations" setur Can-
ada, sem sjötta í röð iftnaðarþjóð-
anna í heiminum. petta er ekki
svo slæmt fyrir ungling eins og
Canada.