Lögberg - 05.04.1923, Blaðsíða 1
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
Athugið nýja staöinn.
KENKEDY BLDG. 317 Portage Ave. Mót Eaton
SPEiRS-PARNELL BAKiNGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. R E Y N 1Ð Þ AÐI
TALSIMI: N6617 - WINNIPEG
35. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 5. APRÍL 1923
NUMER 14
Helztu Viðburðir Síðustu Viku.
Canada.
Hinn 26. þ. m., lézt á járn-
■brautarlest mil'li St. Paul og
Winnipeg. Hon J. D. Cameron,
dómari í áfrýjunarrétti Manitoba
fylkis. Hann hafði verið veill á
íheilsu i vetur og brá sér því til
Califomíu í von um að hið milda
loftslag þar, mundi verða sér til
hressingar. Virtist honum og
batna noldkuð um hríð, en á Iheim-
leiðinni varð hann bráðkvaddur.
Mr. Cameron þótti í hvívetna
hinn þjóðnýtasti maður og lét
jafnan mikið til ®ín taka að því,
er álmennings málefni áhrærði.
Átti hann ,sem kunnugt er alllengi
siæti í hinni frjálslyndu stjórn
Manitoba fylkis, er Hon Green-
way veitti forstöðu. Var kosinr.
á þing fyrir Suður-Winnipeg.
Gegndi hann fyrst fylkisritaraem-
bætti, en var ibrátt kvaddur til áð
takast á hiendur dómsmálaráð-
gjafaembættið og hélt þvíl þar til
Greenway fór frá wöldum. Árið
1908 var Mr. Cameron skipaður
dónnari í undirrétti, en hlaut
veitin.gu fyrir dómaraemibætti við
áfrýjunarréttinn skömmu síðar.
Mr. Cameron var fæddur í
Eaist Nissouri í 'Oxford héraðinu
í Ontario, hinn 18. dag september
mánaðar, árið 1858. Lærðaskóla-
mentunar maut hann í Woodstock
og útskrifaðist þaðan 1879 með
lofi; hl’aut meðal annars heiðurs-
pening úr gulli fyrir þekkingu
sína 4 stærðfræði. prem árum
síðar lauk ihanm prófi í llögvísi
við Toronto háskólann og fékk
samstundis málaflutningsleyfi í
Ontaro fylki. En þaðan flutt-
ist hann til Manitoba árið eftir
og leysti af hendi próf það, sem
fylksistjórnin krefst af málaflutn-
ingsmönnum, áður en þeir geta
fengið ’leyfi til |atvinmureksturh.
Stundaði hann svo upp frá því
málafærslustörf þar til hann kom
í fýlkisstjórnina. Mr. Cameron
var ókvæmtur alla æfi.
t Af Manitoba þinginu er það
helzt fréttiiæmt, að almenn at-
kvæðagreiðsla hefir verið ákveð-
in um uppástungu andbanninga-
félagsskaparins — Moderation
League, þann 1. júní næstkom-
andL Einis og alm§nningi er
þegar kunnugt fara tillögur þess
félags fram á það, að stjórnin
starfrækji ,sölu áfengra drykkja,
með líku fyrirkomulagi og því, er
nú viðgengst 'í Britishi Columbia.
Almenningi er jafnframt kunn-
ugt um, að félagsskapur hótel-
eiganda hér í fylkinu, er Beer
and Wine League nefnist og fram
á það fer, að leyfð sé á hótd’um
sala öls og léttra vína með mál-
tíðum, lagði fyrir þingið sérstaka
bsenarskrá. Lengi vel framan af
var svo að sjá, sem stuðningsmenn
þeirrar uppástungu, væri fremur
fáliðaðir á þingi. En reyndin
varð alt önnur. Mr. John Queen
verkaflokksþingmaður fyrir Winni
peg borg, bar fyrir nokkru fram
tilliögu til þingsályktunar, er í
sér fal áskorun til stjórnarinn-
ar, um að láta fram fara hinn
sama dag, atkvæðagreiðs'lu um
þetta síðarnefnda mál Oig frum-
ýarpsuppkast Moderation League
félagsins. Hon. Roibert Jacob,
einn af þingmönnum frjálslynda
flokkRÍns, bar fram brejrtingar-
tijniögu við uppástungu Mr.
Queen þess efnis, að sérstök at-
kvæðagreiðsla skyldi fyrirskipuð
um bænarskrá hóteleigenda. Að
loknum umræðum, var breyting-
artillagan borin upp og fóru leik-
nr þá svo að jafntefli varð, tutt-
ugu og fjögur atkvæði með en
jafnmörg á móti. Réð atkvæði
þingforsetans úrslitum, en hann
greiddi atkvæði á hlið Jacobs. Fer
því almenn atikvæðagreiðsla fram
um málið seinni partinn í sumar,
eða á öndverðu næista Ihausti.
Hon. John Bracken stjórnar-
formaður í Manitoba, lýsti yfir
þvlí á þingfundi í vikunni, sem
leið, að sveitalámafélögin, Rural
Credits, yrðu látin standa óhögg-
uð, hvað svo sem hver segði: Mót-
spyrna gegn lögunum kom fram
all-ströng, einkum frá ýmsum
þmgmönnum ífo^’dsflokksins, er
halda vildu því fram, að fylkið
hefði stórtapað á starfræfeslu
nefndra félaga. pessu mót-
mælti Mr. Bracken stranglega og
hvað bændur yfirleitt hafa hagn-
ast stórum við stofnun lánfélag-
anna. pótt misféllur kynnu að
hafa átt sér stað í einstöku til-
fellum, að þvíi er trygging og inn-
hei'mtu snerti, þá væri það al-
gerlega hverfandi, borið saman
við almenningslhagnaðinn, er af
tögunum hefði leitt. Hinu kvaðst
hann fús til að lýsa yfir, að stjórn-
in hefði einsett sér, að herða á
eftirlitinu með starfrækslu
nefndra sveitalánsfélaga, svo sem
frekast mætti verða.
* * *
Nýlátinn er í Ottawa, Louis
Phillips Sylvain, bókavörður við
safn sambandsþingsinis og merk-
ur sagnfræðingur, einkum að þvi
er sögu Canada viðvíkur. Hann
var 73. ára að aldri, fæddur að
Rimouski, Quebec, og fyrsti þing-
maður þess kjördæmis, er fylkja-
sambandið var stofnað og Canada
varð samfeld þjóð.
* •*■ *
Hinn setti járnbrautarmálaráð-
gjafi |samband(3stjórnarinnar,
Hon. George P. Graham, hefir
lagt fram í Ottawa þinginu
iskýrslu sína yfir rekstur þjóð-
eignabrautanna — Canadian Nat-
ional Railways, fyrir hið nýliðna
fjárhagsár. Skýrslan ber moð
sér, að á árinu, hafa tekjur braut,-
anna numið um $4,000,000 nm
fram útgjöld. Tekjuhalli braut-
anna frá fyrri árum, nemur um
$60,000,000.
Bandaríkin.
Utanríkisráðgjafi Bandaríkj
anna, Chai/.es E. iHughes, hefir
nýskeð lýst yfir því, að Harding
stjórnin hafi enn eigi formlega
verið beðin um að takast á hend-
ur sáttatilraunir út af Ruhr mái-
unum.
* * *
Samkvæmt úrskurði hermála-
ráðuneytisins, staðfestum af dóms
málastjóranum, skulu vínbanns-
lög Bandarílkjanna gilda hér eftir
í Porto Rioo óg sömu aðferð beitt
við eftirlit þeirra.
* *• *
Stjórn Breta hefir greitt
Bandaríkjunum fyrstu afborgun-
ina af skuld ihennar við þau, að
upphæð $4,128,085. Nemur skuld
Breta við Bandaríkin nú $4,600,
000,000.
* * *
Fellibylur varð nýlega átján
manns að bana í Norður Missis-
ippi. Um hundrað manns sættu
meiðslum, en eignatjónið er met-
ið á fjögur hundruð þúsundir
dala.
* * *
Samkvæmt skýrslum fjármála-
ráðuneytisins, hefir tekjuskattur-
inn innan Bandaríkjanna, hlaupið
upp á $400,0001,000, fyrir he(’.m-
ing síðastliðins marzmánaðar.
* * *
Allmargir leiðandi menn Repu-
blicana flokksins, hafa fallist á
staðhæfingu Daugherty dóms-
málaráðgjafa, um að Harding
forseti muni ná endurútnefningu
til forsetatignar af hálfu flokks-
ins í einu hljóði.
* * *
iLíklegastir til forsetatignar af
hálfu Demokrata, eru taldir Will-
iam McAdoo, James Cox, fyrrum
ríkisstjóri í Ohio, A. Smith, hinn
nýkjörni níkisstjóri í New York
'Og suimir tefija jafnvel ekki ó-
hugsandi að Woodrow Wiison
muni verða i vali, ef heilsa hans
leyfir.
Bretland.
Philip Snowden, einn af áhrifa-
mestu þingmönnum verkamanna-
flokksins brezka, 'hefir borið
fram tillögu til þingsályktunar
þess efnis, að stjórnin fyrir hönd
þjóðarinnar, ta'ki í hendur sínar
apar landeignir einstakra manna
og viðurkenni þar með einn meg-
inn liðinn í stefnuskrá jafnaðar-
manna. Búist er við afarheitum
umræðum um tillögu þessa, en
engar líkur ta(ldar til að hún nái
fram að ganga.
* * *
Fjármálaráðgjafi Bonar Law
stjórnarinnar lagði fram fjárlaga-
frumvarp aifct hið fyrsta, síðast-
liðinn laugardag. Er þar áætlað
101,015,848 sterlingspunda tekjur
afgangur.
* * *
Allir andstæðuflokkar Bonar
Law stjórnarinnar í brezka þing-
inu, eru á eitt sáttir um það, að
aðgerðaleysi hennar í sambandi
við Ruhrmálin sé óverjandi með
öllu.
* * *
Edwin Serymgeour, hinn eini
meðlimur brezka þingsinis, er kos-
inn var í síðustu kosningum, í
samræmi við stefnuskrá vínbanns-
manna, hefir lagt fram frumvarp
er fram á það fer, að banna með
lögum á Bretlandi tilbúning, inn-
flutning og scfiu áfengra drykkja
Nokkrir af helztu leiðtogum
venkamannaflokksins, .svo sem
Robert Jones og Thomas Hender-
son, eru sagðir að vera frumvarp-
inu hlyntir.
Hvaðanœfa.
Hugo Stinnes, iðnkonungur-
inn þýzki, hefir nýlega keypt
víðáttumiklar lendur <í Argen-
tínu ti'l baðmullarræktar.
* * *
Fulltrúaþing jafnaðarmanna,
víðlsvegar að úr Norðurálfunni er
háð var fyrir skömmu í París,
samþýkti í einu hljóði að skora
á Bandaníkjastjórn, að reyna að
miðla málum milli Frakka og
pjóðverja út af Ruhr-deilunni. 1
því faKli, að slík tilraun af ein-
hverjum ástæðum misheppnaðist
kvaðst þingið eigi sjá annað
vænna, en fela 'pjóðbandalaginu
vandamál þetta til meðferðar.
* * *
ISex fyrverandi ráðgjafar í
Bulgaríu, hafa verið dæmdir i
lífstíðarfangelsisvist, fyrir að
hafa gint þjóðina til fylgis við
pýzkaland, meðan á heimsófriðn-
um mikla stóð. Einnig voru þeir
dæmdir í fósektir, er nema 32,
700,000,000 lírum.
* * *
Fjórir af framkvæmdarstjórum
Krupp verksmiðjanna frægu, hafa
verið teknir fastir og ihneptir í
varðhald. Hafa Frakkar sakað
þá um að 'hafa verið valdir að
uppþoti, er þar varð fyrir skömmu
og orsakaði dauða níu pjóðverja.
• * *
Tyrknesku málin standa enn við
það sama. Bandamenn eru að
sögn í þann veginn, að senda
Angora stjórninni isvar við þeirra
slíðasta skeyti, en um innihald
þess er ekki kunnugt. pöss er þó
getið til, að ekki muni slakað
verða til um hársforeidd frá hin-
um fyrri kröfum, hvorki að því er
landamerkjalínur snertir, né held-
ur rétt útlendinga á Tyrklandi.
Frá íslandi.
pingvallaferðir eru þá og
væntanlega með mestu fjöri því
að alt aðkomufólkið þarf að fara
pílagrímsför til aðalhelgistaðar
þjóðarinnar. — Og þar á þá auð-
vitað framvegis hin eigirtlega
þjóðhátíð að standa, 30. júní eða
1. júlí. ipegar svo margir þeirra
manna eru saman komnir á oinn
stað, er með ýmis trúnaðarumboð
fara víðsvegar af landinu, þá mun
formaður íslenzku stjórnarinnar
væntanlega ekki láta tækifærið
ónotað til að ávarpa slíka sam-
kundu af Lögbergi, lýsa viðleitni
stjórnarinnar til vefferöar lands
og lýðs og brýna þjóðina nokkrum
hvatningarorðuim, sem svo auð-
vitað verða símuð samstundis orð-
rétt til allra blaða á ilandinu. —
pingvöllur er þá, isem áður fyrri,
um nokkurn tíma sumars, orðinn
að samkomumiðstöð þjóðarinnar.
En vegna þess að óhugsandi er.
að nokkur húsakynni verði til á
næstunni, til að taka við slíkum
fjölda, þá er engu líkara en að
menn fari að tjalda þar búðir
eins og til forna. Yrði þá jafn-
framt bætt úr brýnni þörf, því að
þessar búðir gæti sumardvalar-
fólk fengið á leigu. En slíkt
fópk sækir til pingvalla öðrum
stöðum fremur, sem kunnugt er
meir og meir með ári hverju.
petta var nú aðalmergur erind-
is B. p., og sýnist ihann vissulega
eMci úr lausu lofti gripinn, enda
gerðu fundarmenn hinn 'bezta
róm að máli ræðusnanns.
pjófnaður. — Nýlega var pen-
ingakassa stolið á Akranesi frá
ibaikara þar, og voru í honum 800
krónur í peningum, sparisjóðs-
bækur og verðmæt skjöl. Er full-
yrt, að peningum hafi aldrei í
imannaminnum verið stolið þar áð-
ur. Rannsókn hefir verið hafin,
en |ekki hafst upp á þjófinum.
* * *
Aðalfundur hins ísl. náttúru-
fræðitsfélags var haldinn 10. þ. m.
á lestrarsal pjóðskjalasafnsins.
Forseti félagsins, yfirkennari
Bjarni Sæmundsson, imintist llát-j
inna félaga og skýrði frá starf- j
semi félagsins. Náttúrugripa- <
safninu höfðu borist ýmsar góðar j
gjafir árið sem leið einkanlega frá i
Björgúlfi lækni Ólafssyni, prófes-
sor Guðmundi Magnússyni O'g al - j
þingismanni Birni Krstjánssyni. j
— í stjórn voru kosnir: Yfirkenn-5
ari Bjarni Sæmundsson, prófessor j
Guðm. Magnúisson, Dr. Helgi j
Jónsson, Dr. Helgi Péturss, (ail-|
ir endurkosnir) og Valtýr Stef-
ánsson, ráðunautur. Heiðursfé-
/lagi var kjörinn prófessor Eug.
Warming í Kaupmannahöfn, eii j
kjörfélagi Björgúlfur læknir Ó- j
lafsson.
* * *
Aðalfundur Dýraverndunarfé-
lags ísfands var haldinn á laug-
ardagskvöldið) í húsi K. F. U. M.
Forseti félagsins, Jón pórarins
son, fræðslumálastjóri, skýrði frá
gerðum félagsins árið sem leið, til-
raunum þess til þess að bæta með-
ferð á skepnuim, og mintist á, í I
hverju henni væri 'einkum áfoóta- 1
vant. Einkanlega taldi hann1
vagnhestum ofboðið með oflangri
vinnu og ofþungum ækjum. Lagð-
ir voru fram endurskoðaðir reikn-
ingar félagsins og Tryggva-sjóðs.
Stjórn félagsins var endurkosir.,:
en í benni eru: Jón pórarinsson,
Samúel ólafsson, Leifur porleifs-
son, Olgeir Friðgeirsson og Bjarni
Pétursson. Morten Hansen var
endurkosinn varaformaður og
endurskoðendur ól. Briem og ól.
Benjamínsson. f varastjóm: Em-
it' Rokstad og íLú íngunn Einars-
dóttir. — Á eftlr urðu allmiklar
umræður um féíágsmálefni. For-
seti mintist þess sem unnið hefði
verið í öðrum löndum í þágu þessa
málefnis, og gat þess, að félaginu
hefði verið boðið að senda fulltrúa
á alþjóðaþing dýraverndara, sem
haldið verður í Genf í maímánuði
í vor. Allmiklar umræður urðu
um undanþágu þá sem stjórnin
hafði veitt til hrossaútflutnings.
Taldi fundurinn hana heimildar-
lausa( og brot á (lögum uim út-
flutningsbann hesta á tímabilinu
1. nóv. til 1. júní.
* * *
iBankarnir hafa nú ákveðið
gengi ísl. kr.., lækkað það nokkuð
frá því, sem verið hefir, og þó e.
t. v. ekki eins og búist var við.
Verð sterlingspunds er nú kr. 28,
50, danskrar krónu kr. 1.15.
* * *
Alþingi verður sett kl. 1 í dag
(14. feb.). Kosningar forseta
fara ekki fram fyr en á morgun,
af því að margir þingmenn eru ó-
komnir.
* * *
Samningar ‘hafa nú tekist með
prenturum og prentsmiðjueigend-
um og hófst vinna á prentsmiðj-
unum í morgun.
* * *
f gær (kl. 1. var aftur tekið til
starfa á Alþingi og settur aftur
þingsetningarfundurinn sem frest
að var á fimtudaginn.
Aldurforseti, Sigurður Jónsson,
fyrv. ráðberra, setti fundinn og
mintist þriggja látinna fyrv. þing-
manna, Hannesar Hafsteins, séra
Magnúsar Andréssonar og por-
valds Björssonar á Eyri. ping-
menn vottuðu minning ,þeirra virð
ingu sína með því að standa upp.
pá voru rannsökuð kjörbréf
þriggja nýkjörinna lands-þing-
manna, fanst ekkert athugaverc,
og voru kosningarnar samþyktar
í einu hljóði.
Var siíðan gengið til embættis-!
mannakosningar, og fóru þær sem
hér segir:
P orseti sameinaðs þings var
kosinn Magnús Kristjánsson, þm. j
A., með 19 atkvæðum. —Jóhann- j
es Jóhannesson, þm. Seyðf., fékk
16 atkv. (IBjarni Jónsson frá j
Vogi 9), en vil úrslitakosning-
una voru 10 »eðtar auðir. — Einn
þm. (Sig. Stefánsson) fjarverandi.
Varaforseti var kosinn Sveinn
ólafsson, 1. iþm. S.-M., með 19 at-
kv. — Magnús Guðmundsson, 1.
þm. Skagf., fékk 15 atkvæði.,
(Magnús Pétursson, þm. Stranda-
m., 9). Við úrslitalkosningu voru
7 seðlar auðir.
Skrifarar voru kosnir: Eiríkur
Einarsson, 1. þm. Árn., með 16 at-
kv. og Jón A. Jónsson, þm. ísf.,
með 14 atkv., en Magnús Jónsson,
4. þm. Rvík., fékk 8 atkv., einn
seðill var auður en 2 atkv. komu
ekki fram.
f neðri deifld var kosinn forseti
Benedikt Sveinsson þm. N.-p., með
18 atkv. — pórarinn Jónsson, 2.
þm. Húnv., fékk 9 atkv. — 1. vara-
forseti var kosinn porl. Jónsson,
þm. A.-Sk., með 16 atkv. — pór-
arinn Jónsson fékk 8 atkv. — 2.
varaforseti: Bjarni Jónsson frá
Vogi, með 14 atkv. — Skrifarar:
porst. M. Jónsson, 1. þm. N.-M.,
með 10 atlqv., og iMagnús Guð-
mundsson, 1. þm. Skagf., með 9.
atkv., en Magnús Pétursson fékk
7 atkv.
f efri deild var kosinn forseti:
Halldór Steinsson, þm. Snæf., með
7 atkv. — 'Guðm. ólafsson, 1. <þm.
Húnv., fékk 5 atkv., en 2 seðlar
auðir. — 1. varaforseti Guðm. ól-
afsson, með 8 atkv., en Sig. H.
Kvaran með 10 atkv.
Skrifarar: Hjörtur Snorrason
og Einar Árnason.
Kosið var í fastanefndar í báð-
um deildum á fundum sem haldn-
ir voru kl. 6 í gærkveldi, og eru
aðalnefndirnar líkt skipaðar og á
síðasta þngi.
Merkilegar nýungar.
í marzmánuði 1921 hóf Eng-
lendingur einn, Mr. T. Adexand
er Barns að nafni, rannsóknar-
leiðangur um norðurhluta Tanga-
nyika-nýlenduríkisins, — sem til
S'kamms tíma var þýzk nýlenda.
i— Hefir hann ritað nokkrar
bl’aðagreinar um þessa ferð sína
og skýrt frá feiknastórum eld-
fjallagígum fornum, er hann hef-
ir fundið þar um slóðir. Eru gíg-
ar þessir allmerkílegir bæði fyr-
ir stærðar sakir og jurtagróðrar
þess og dýralöfs, er hann 'hitti
þar fyrir, — innan hlíða og nið .
í sjálfum gígnum. Alt að þegsa
var Englendingum í Afríku ó-
kunnugt um gíga þessa og enn þá
ókunnugra uim, að niðri í þeim
var fjölskrúðugur jurtagróður
og urmull allskonar villidýra. pó
höfðu pjóðverjar rannsakað þá að
Myndarleg stúlka dáin
Guðbjörg María Thorláksson.
Eins og getið var um' í síðasta
einhverju leyti meðan þeir réðu bJaði Jézt á A,menna sjúkrahas.
fyrir löndum þessum. Hinn
30. ja. s.l. hélt Mr. Barns fyrir-
lestur í hinu konunglega menta-
féi’agi í London (The Royal Socie-
ty of Arts) og lýsti þar nánar
hinum udraverðu eldfjallamynd-
unum í Norður-Tanganyika.
inu hér í bæ, Guðbjörg María
Thorláksson. Foreldrar henn-
ar voru Magnús Thorláksson, (nú
dáinn) og, Monika kona hans, er
dvalið hefir eftir lát manns síns
um fleiri ára skeið 4 grend við
Churchbridge, Sask.
I fyrirlestrinum lýsti Mr. Barns j tMaria var fæd(1 ; Birch Island>
í vor er leið, var Nikulás Guð-
mundsson foóndi í Arnkelsgerði á
Völlum í S.Mú’.asýslu, búinn að
vera oddviti þar í Vallahreppi í
samfleytt 33 ár. pað er mjög
Sjaldgæft, að menn fáist til að
vera hreppsnefndaroddvitar svo
lengi. Fl>estir sem verða það,
losa sig við oddvitastörfin er þeir
geta.
f tilefni af þessu, hvað Niku-
lás var lengi búinn að vera odd-
viti, var honum og konu hans
háldið veglegt samsæti í sumar af
sveitungum Ihans og fleirum.
Ari Brynjólfsson 'á pvenhamri
í Breiðdal, hefir verið oddviti í
30 ár, en ekki samfleytt. FéBu
úr 6 ár einu sinni, er hann sagði
starfinu af sér. —Freýr.
* * *
Eftir aldamótin síðustu fækk-
uðu mjög hjónavígslur um nokkur
ár. Síðastliðinn áratug hefir j
þeim þó f jölgað aftur. Árið j
1915 voru gefin saman 607 hjófiy
1919 623 og 1920 653. Hafa
aldrei fleiri hjón verið'gift á einu
ári. En miðað við fólksfjölda
giftu sig fleiri á árunum 1886—
1885. — pað er vel farið, að ihjóna-
vígslum fjölgar, enda fer óskil-
getnum börnum fækkandi. Ár-
ið 1920 fæddust hér 2629 börn
lifandi, þar af 1376 'sveinar og
1253 meyjar. Andvana börn
voru 69. Og af öllum börnum,
lifandi og andvana sem fæddust
þetta ár, voru 350 ós'kilgetinn eða
13fo- — Um 1876—1885 voru o-
skij’getin börn um 20%.
* * *
‘Eftir nýjustu skýrslum frá
Bandaríkjunum í Ameríku, er
aldur karlmanna í sveitum þar til
jafnaðar 55 ár og kvenna 57 ár.
En í bæjunum er meðaltalsaldur
karlmanna 51 ár og kvenna 54 —
Sýnir þetta og sannar það, sem
öllum er kunnugt, að sveitaloftið
er heilnæmara heilsu manna og
tófi, en loftið í borgum og bæjum.
—Freyr.
* * *
Einna lengstar hagagirðingar,
sem einstakir bændur hafa gert,
munu vera Sveinatungu girðing-
in, sem Jóhann Eyólfsson gerði
þar, skömmu áður en hann fór
þaðan, og girðingin á Gunnars-
stöðum í Dalasýslu, er Magnús
Magnússon bóndi þar hefir lá+ið
reisa. — Sveinatungugirðingin
var um 20 WíT.óm. — en nú hefir
nokkuð af henni verið rifið — og
girðingin á Gunnarsstöðum er um
15 kílóm. eða um 2 mílur á lengd.
—Freyr.
* * *
í vor er leið átti ær á Hrísa-
nesi í Skaftártungu 4 lömb. Var
ærin 3. vetra. Tvö minni lömb-
in vógu 3 pund hvort, en þau
stærri 4 pund hvort. Minni lömb-
in fæddust fyr, og lifði annað'
þeirra í 15 daga, en hitt í 20 daga.
Hin lömbin tvö — þau stærri —
lifðu bæði og döfnuðu vel. — Af
þessum fjórum lömfoum voru brir
hrútar og einn þeirra svartur.
Hvítu hrútarnir lifðu báfir, og
litu vel út í haust. i—Freyr.
hinuim stærsta þessara gýga,
Ngorongoro, — og sýndi þaðan
Manitobavatni hinn 25. sept. 1901.
ALþýðuskólamentun sína ihlaut
margar og merkilegar ljosmyndrr. hún mest ■ Yorkton, Sask., og við
Sagðist honum svo frá, að Ngor- - JÓRS Bjarnasonar skóla Wpg
ongoro væri hmn stærsti gigur a | Lau;k hún námi t e]lefta ,hekk 191g
jörðunni, er menn vissu til og enn eR innrjta8igt til að nema hjúk.
væri ófallinn saman. Eldgígur runarfræfij vi5 Aimenna sjúkra-
,þessi er hér um bil 200' km. vest-1 húisis j Winnipe? L jan. 1922.
ur af Kilimandjaro og eru þar
,, „ „„ i Eg sem rita linur þessar
rnörg onnur eldsuppvorp þessu .... . , ...
lík, en ,r leníra dregur noríur i;*"** *"»' , barn, fyrir
landiil, eru þ.r. mSr, eldfjoB 4-
merki þess að ef henni ontist ald-
líka stor og sum sigjosandi. ‘ , .
XT , „• „ | ur mundi hun vmna gagn a heim-
Barmar Norongoro gigsms eru ■ . . ;..
orarar, ,, • f „„„„ íiium. Eg kyntist 'henm longu
um 2000 fet yfir jafnslettu. Hanr. . . _/5
,. ,, ___siðar sem kennan við Jons
er 19,2 km. í þvermal, en ummal- , .
__ . „ .... ..__ Bjarnasonar skola. Hun var
ið er 56 km. *— Barns hof gongu
... . . __ barnslega glaðvær og saklaus. Á-
sína upp eftir hliðuim gigsms og . , ,,
, . .. _____, , „„„ i huga syndi hun goðan við nam,
fynr leiðsogumenn hafði hann
r , •,,,i ,, * n<r„„ ( enda hafði hun goðar gafur
menn af þjoðflokk þeim er Mas-; * K
aiar nefnist. pegar komið var sem eg veitti mesta eft-
upp á gígbarminn sá hann, að ittekf í fari hennar var skyldu-
þar var alt vaxið miklum gróðri
að innanverðu. Skamt fyrir
neðan innri brún gígsins tók við
rækni. Hún hafði sett sér á-
kveðið markmið og starfaði að
námi sínu með ákveðnum og ein-
allbreitt belti hitabeltisskóga, en j læ£um huga. Samfara þessu
er neðar dró í hlíðarnar skiftust' var harnslegt traust á guði, og
á skógar og grasi vaxin rjóður! handleiðslu hans. Lífsstarfið
■og var þar mei’gð villidýra, risa-
vaxin villlisvin, antilópur, nas-
hyrningar og fílar. Enn á
neðar var skóglítið graslendi
með frumskógabreiðum hér og
þar en á hinum víðáttumikla
gígsbotni var stórt stöðuvatn. Mr.
sem hún hafði valið sér bendir í
sömu átt. Guð blessi móður
hennar, bræðrum og öðru skyld-
fólki minningu hennar. Jarða.*-
förin fór fram síðaslj'iiðinn fimtu-
dag frá útfararstofu A. S. Bar-
dals hér í bæ að viðstöddu fjöl-
menni. Sá er þetta ritar
Barns og félagar hans dvöldu um
frjár vikur innan gígsins fóru i stutt ávarp.
þar víða uw. Var þar krökt af i H. J. L.
aliskonar villidýrum og giskar, .... , ■
hann á, að þar hafist við um! , , , , ,. , ,
., . , , í þvi að rannsaka undralond þessi
75000 villidyra, sem aldrei hafi., r
, : tarlega.
upp ur gignum komið. , , - v ,
i Mr. Barns skyrði fra fen.alagi
prátt fyrir allan þenna a*v-i ÍRu lengra su6ur á bóginn; För
grúa af grasfoítum, var þar eng-( hann þá um lönd jþau er Roandar
inn Ihörgull á góðu ibeitilandi,, byggja> til iþesg að veiða góri]la.
einkum var þar aljmikið land j apa Fann bann og stórvaxna
vaxið hvítum og rauðum smára-1 górillaapa er hof5uat vi« í lbamb-
tegundum, sem eru hið bezta fóð-. usskogunum utan j hiíðunum ,á
urgras. Af rándýrum var Iþir gömlu eldfjal]i Aðalfæða
allmargt ljóna og skaut eimi, ara apa þar y0ru uRgir greina
þeirra félaga þrjú þeirra. Höfð-, gprotar bambustrjánna. Einn af
ust flest ljónin v.ð á svæð!, sem þessum öpum var full 6 fet á hæð
var vaxið stórvöxnum evphorbia-1
og virtust þessir karlar allþrék
trjám. Mr. Barns gaf fróðlegaj yaxnir oglíklegir til að hafn
skýrslu m jurtagróður á þessu
svæði og Ihitti hann þar allmargt
fyrir, er var náskylt Norðurálfu •
jurtum, svo sem gæsablóm, fjóV
ur og fleira. par voru og an-
emonur með purpuralitum, rák-
óttum blómum og voru blóm-
hnapparnir yfjr fjóra þuml. í!
þvermájl., liiljur og ýrnsar angandi I
ilmjurtir.
krafta í köglum, eftir myndum að
dæma, er hann náði af þeim. Mr
Barns náði nokkrum þeirra og
er einn þessara górillaapa til
sýnis i Rotohild-safninu í Tring.
—Vísir.
GIFTING.
Gefin vo»’u n. man í hjónaband
Landið umhverfis eldfjall þett& [ þ. 26. marz s. 1. þau Mr. Benedikt
er víða þakið hverapyttum og'Valdimar Sigvaldason og Miss
er óbygð á 40 km. foreiðu svæði,1 M3rín Ingibjörg Anderson, bæði
tnda gaus innan gígs' þessa hins'til foeimilis í Geysisbygð í Nýja
mikla einhverntíma á ófriðar- j íslandi. Hjónavígslan var fram-
árunum (1914—18) og Masai- • kvæmd af séra Jóhanni Bjarna-
arnir halda, að fjalliö gjósi kvL- isyni og fór hún fram á heimili
fé eða dýrum eingöivgu, þVí aðj har.s in’mma að Trorgni og lögðu
þeir álíta fjállið uppsprettu allra' br if’ jórin samstondÍ3 af s* að
auðæfa. Var ilt að fá þá ti! i i brúðkaupsferð nvpð hraðestinni
cð nálgast fjallið. Fjallið er er fer frá Árborg kl. 7,05 f h.
rt’leinkennLegt tilsýnd?.' 'g slærj Brúðguminn er sonur Sigvalda
bleikrauðum lit á hliðar þess í i heitins Símonarsonar, er bjó á
sólskini; aðalbergtegu idir fjalls: Framnesi í Geysisfoygð, og ekkju
ins virðast vera viðaraska og salt hans Margrétar Benediktsdóttur;
og sódafoiandaðar viðartegundir. en forúðurin er dóttir Ólafis bónda
f héruðum þcssum, segir Mr. og Sólrúnai kon'j hans er foua á
3arns, fiunast steingerðar leyfar Gilsá í Geysisbygð norðanverðri.
fortíðarmanna og ei nfremur af Heimijli ungu bjónanna verðrr í
risavöxnurn lör.gu ú dauðum Geysisbygð, þar sem brúðguminn
slcriðdýrum. Er talið æskilegt j er talinn einn af hinum efnaðri
að vísindamenn geri gangskör aðjynwTÍ mönmim þeirrar bygðar.