Lögberg - 26.07.1923, Blaðsíða 6

LÖGBERG, FIMTUDAGINN
26. JÚLÍ 1923.
Bls. 6
Barónsfrú Mainau.
Eftir
E. Marlitt.
Eg var óskaplega eigingjarn Ferðalöngunin vakn-
aði aftur hjá mér, eg þráði allskonar æfintýri, einn-
ig ástaræfintýri með fögrum ginnandi konum- Eg
var eins og blindur maður. Hvíta rósin frá Ru-
disdorf sýndi mér að vísu strax fyrsta daginn
þyrni, sem eg varð hræddur við — eg rak mig á
ósveigjanlegt drattnb. — En hún var líka gáfuð og
mér miklu fremri að endlegu atgjörfi. Líkamlega
fegurð sína og ‘men.tun kunni hún að sveigja í
nunnubúning Htillætisins. ’Henni datt ekki í
hug að hreyfa sinn minsta fingur til þess að ná
á sitt vald manninum, sem hafði forsmáð hana og
niðurlægt- — Þannig gekk eg við hlið hennar
kaldur og háðskur; og leit niður á hana, en oft
var eg hræddur, eins og við þrumuslag, sem ríður af
skyndilega. Eg gæti hlegið að kuldahæðni hefnd-
argyðjunnar, væri hún ekki eins hræðilega ibitur og
hún er. — Er það ekki aumkunarvert, tílrika, að sá
maður, sefm með ófyrirgefanlegum sjálfsþótta gat
sagt: Eg get ekki gefið henni ást — skuli nú beygja
hné fyrir systur þinni og biðja hana um fyrirgefn-
ingu? Er það ekki hörmulegt, að hann nú skuli biðja
og grátbæna um það, sem hann hefir áður hrundið
frá , án þess að gefa því nokkurn gaum? Hún
vill burt frá mér 't— hún skilur ‘mig alls ekki, þótt
hún sé fuíl af vantrausti til mín, s«m er á góðum
rökum bygl. (Efðari konuaugu mundu hafa séð
fyrir löngu hversu öllu er farið fyrir mér, og með
mildri fyrirgefningu 'mundu hafa verndað hinn
brotlega frá þeirri þungu játningu, að hann hefði
liðið skipbrot — en hún fer lengra án þess að
láta það nokkuð á sig fá, án þess að athuga, hvað
hún eyðileggur með því, og eg á einkis annars úr-
kosta en að játa hreint og hispurslaust, að sið-
ferðilega og andlega er eg eyðílagður maður, þegar
Júlíana fer burt frá mér. ”
Hann hafði gengið að glugganum, þegar hann
byrjaði að gera þessa játningu, og þar stóð hann
enn. Hann hafði ekki einu sinni 'litið á konu
sína, en nú snéri hann sér til hennar. Hún huldi
augun með hægri hendinni, en með þeirri vinstri
fálmaði hún eftir stól, sem stóð við hlið hennar —•
Það leit út sem hún mundi hn.íga niður.
“Á vagninn að koma?” spurði hann með á-
kafri eftirvæntingu og jafnvel varir hans voru
bleikar, um leið og hann kom nær henni- “Eða
hefir Júlíana heyrt orð mín og vill dæma sjálf?”
Hún krepti saman fingurnar og lét hendurnar
síga niður. Hvaða breyting var þetta, sem hafði
átt sér stað.?
“Að eins annað hvort já eða nei. — Láttu
þessa kvöl taka enda Þú verður hjá mér Júlíana?”
“Já,” petta “já” var svo lágt, að það varta
heyrðist, en samt hafði það sannarlega töfrandi
áhrif á Mainau. Hann leit upp og augnaráð hans
sýndi, að hann hafði losnað við einhvern lamandi
kvíða. Hann tók hana skjálfandi í faðm sinn,
tók ferðakápuna af herðum hennar og fleygði henni
langt frá sér á gólfið-
Hann kysti hana. “þetta er trúlofun okk-
ar, Júlíana. Eg bið þín 'með hreinni og djúpri
ást,” sagði hann með hátíðlegri alvöru. “Ger
þú við mig hvað sem þú vilt- Þú skalt .hafa tíma
og tækifæri til þess að reyna hvort þú getur nokk-
urntíma elskað mig — nú að eins fyrirgefur þú með
hreinni og kven'legri 'mildi og vorkunsemi. — Hver
hefði sagt fyrir einu hálfu ári, að kona gæti yfir-
bugað mig? >— En guði sé lof að eg er ennþá nógu
ungur til þess að breyta lífsstefnu minni og verða
hamingjusamur! Eins mjúklega og þú nú fellur í
faðm mér, er þú ekki lengur með bendingu og
augnaráði vísar ‘mér á bug, eins og elskandi og
treystandi muntu verða mín — Líana.”
Hann fór með hana inn í bláa herbergið.
“Hversu töfrandi!” hrópaði hann- Hann leit inn-
an um herbergið á skínandi veggina og svo hvíldu
augu hans aftur, eins og frá sér numin á hinu fall-
ega andliti konu hans. “Er þetta herbergið sem
eg hefi hatað, með kæfandi loftið þrungið af ilm-
vatnsþef og letflega 'mjúku hægindin?”
Á borðinu logaði ljós á að eins einum lampa
undir rauðri Ijóshlíf. Daufur rósrauður bjarmi
féll á fellingarnar á silkinu á veggjunum. Mainau
hafði áður séð þetta herbergi lýst eins og töfra-
höll- Líana hafði heyrt Leó segja, að herbergi
“fyrri mömmu” sinnar hefðu altaf verið ákaflega
björt. Við sjálfa sig sagði hún, og hjarta hennar
barðist ákaft við hugsunina, að það væri að eins
morgunroði hinnar nýju hamingju, sem kæmi
manninum við hlið hennar tfl þess að sjá alla hluiti
sem í dýrðarljðma. Henni sjálfri fanst sem ein-
hver dýrðarljómi streymdi út frá hverju-m blóm-
bi'kar á azalinplöntunni í myrku gluggaskotinu,
sem sælufult hvíslandi hljóð kæmi frá smá blóm-
unum, setti hún í öllu sínu hugarstríði hafði hirt
með trúmensku, og sem nú gátu séð hina þögulu
og feimnislegu sælu hennar betur en hann, sem
hðlt að hann væri ekki enn elskaður-
“Og nú er að eins ein einasta spurning eftir
um það sem lliðið er, Líana,” sagði hann u‘m leið
og hann tók blíðlega um hendur hennar og' þrýsti
þeim að brjósti sér. “Þú veizt nú hvað' það var,
sem gerði mig svo harðneskjulegan, svo vitfirr-
ingslega óréttlátan gagnvart þér í samkvæmis-
stofunni í kvöld. pú veizjUíka, að eg hefi í raun
og veru ekki trúað, að það væri nokkur sekt á þína
hlið niundi eg annars standa hér? — _________ Hinn
marghataði prestur hefir ekki dirfst að anda á
þig, það þori eg að sverja, en samt — eg get ekki
verið algjörlega rólegur, Líana- Mér finst eins
og að snara sé fest um háls mér, þegar eg
mitt í sæluleiðíflu minni, hugsa um hið leyndar-
dómsfulla augnablik, er eg sá þig standa í hálf-
divnmunni með hræðslusvip og heyrði rödd hans,
sem vildi þagga niður í frænda minum. — Hvað kom
þér til þess að koma á svo óvenjulegum tíma inn í
hálf dimma stofuna?”
Skýrtt og stillilega, en þó með hrærðum hug
sagði hún honum frá öllu. Hún lýsti fyrir hon-
um hvernig hún hefði ko'mist að fðlsuninni, sem
hún hefði fengið bendingu um af því, er hún
hefði héyrt frú Löhn segja. Hann stóð hreyf-
ingarlaus og gat ekki komið upp orði, er hún
lýsti fyrir honum þessum hræðilegu svikum, sem
hann öll þessi ár óafvitandi hafði ‘mælt með. Hann
hafð verið táldreginn svívirðilega; hinn slægi
Jesúíti hafði getað gert hann að fífli og leitt hann
í tjóðurbandi og hann hafði dansað eftir pípu
þessa slæga prests. Og vesallings drengurinn,
sem í skjalinu vvar í fáum, mergjuðum orðum,
nefndur bastarður af auðvirðilegasta ætterni, hafði
orðið að lifa sín fegurstu æskuár við versta ó-
frelsi og fyrirlitningu og háð á allar hliðar; það
hafði verið farið með hann sem argasta úrþvætti
í þessari höll, er hafði verið eign mannsins, er átti
hann fyrir einkason -..... Líönu heyrðist Mainau
gnísta tönnu‘m, svo afmydað var andlit hans af
ýskrandi reiði. — En það sem hann hafði trúað og
treyst á var líka rifið niður alt í einu.
Hún var nú kominn að því, er presturinn
kastaði bréfinu og skjalinu í eldinn- Hún var of
blygðunanrfuíl til þess að saurga varir sínar með
með því að endurtaka bænir hans og kveinstafi;
hún lét naumast á sér merkja, hver hefði verið til-
gangur hans með sínu glæpsamlega atferli, en samt
gat Mainau naumast stjórnað sér. Hann æddi
sem ha'mjstola maður um gólfið í næsta herbergi.
Svo kom hann til Líönu, tók hana í faðm sér og
sagði með biturri sjálfsásökun: “0g eg skildi þig
eftir í klóm tígrisdýrsins meðan eg fylgdi þessari
konu sem eg fyrirlít, heim.”
Hún talaði við hann með ljúfum og sefandi
orðum, og nú byrjaði h’lutverk hennar sem eigin-
kona og sefm leiðbeinandi ráðunauts. Þessi hóg-
væra konurödd lét enn betur i eyrum hans vegna
|0 þess að hér í þessum herbergjum hafði mörg á-
köf deila átt sér stað í fyrra hjónabandi hans.
Hversu siðlega lítillát, en þó svo mild, stóð ekki
þessi síðari kona hans undir bláu silkihvelfing-
unni, þar sem hún hafði legið hálfa daga, dutl-
ungafull og margdekruð, samankreft eins og
köttur, án þess að dreyma og án þess að hugsa, á
mjúkum svæflunum. Stundum hafði hún svifið um
Hkt og yndisllegur engill, en í vondu skapi og troð-
ið sundur iblómin með fótunum, stundum hafði
hún refsað/með sínum göfugu og háættuðu hönd-
um vinnufólki, sem henni mislíkaði við í þann
svipinn- — Ef til vill sá Mainau alt þetta ‘líða
fra'm hjá fyrir hugarsjónum slnum þessa stund,
— hann gaf sig algerlega hinni nýju sælu á vald.
“Fyrst datt mér að eins það 1 hug, að fara
með þig og Leó til Wálkershausen og koma svo
hingað aftur til' þess að reka þenna óhreina anda
fyrir fult og alt burt frá Schönwerth,” sagði hann.
Rödd hans bar enn þá vott um hugarstríð hans
á móti hinni áköfu reiði, sem hafði ríkt í sáll hans.
“iBlóð mitt ólgar og sýður, þegar eg hugsa til þess
að þessi fantur situr uppi í svefnherbergi frænda
míns, verndaður og virtur, þar sem honum ætti
tafarlaust að vera fleygt út í myrkrið.” •—
En eg verð að athuga það, að það er alveg
gagnslaust fyrir lifandi hönd heiðarlegs ‘og
gremjufulls manns að grípa ofan í þetta refafé-
lag; það að eins sundrast og steypir sér svo á
næsta augnabliki yfir mann — maður er glataður,
þótt maður hafi allar heimsins lagabækur á sína
hlið- — Sjá þú til mín ástkæra kona, þetta eru hin
fyrstu veruhegu áhrif frá þér — eg skal stjórna
mér; en þetta meðalhóf skal verða prestinum dýrt.
Auga fýri rauga og tönn fyrír tönn, prestur góður!
Eg skal líka klæðast refshamnum einu sinni vegna
Gilberts frænda, því eg hefi sýnt barni hans mik-
ið ranglæti....... Frændi minn dróttsetinn, hefir
verið svikinn með þessu skjali alveg eins og eg”
Trú hans á réttsýni gamla mannsins var óbifan-
leg. — Hann, sem er slunginn og skarpsýnn hirð-
maður. Það er þó ofurlítil huggun í því fyrir
mig. Það fór hrollur u'm Líönu, því að á þessu
augnabliki, er hann tók að sér málstað Gabríels,
mundi frú Löhn ekki vera lengur bundin við þag-
mælsku sína. — Hversu bitur mundi ekki sú upp-
ljóstrun verða honum, sem væri í vændum! “En
ef eg segði honum hvemig í öllu liggur, þá mundi
hann bara hlægja að mér og krefjast sannana,” hélt
Mainau áfram. “Nú sný eg blaðinu við. — Líana,
þótt mér þyki það mjög leitt, verðum við að halda
áfram að koma fram hvort gagnvart öðru, eins og
við höfum gert hingað til. Getur þú fengið þig
til þess að taka aftur að gegna húsmóðurstörfum
þínum á morgun,- sem ekkert hefði ískorist,”
“Eg skal reyna það — eg er hvort sem er trúr
félagi þinn.”
“Nei, féllagaskapur milli okkar er fyrir löngu
liðinn undir lok. Samningurinn, sem við gerðum
milli okkar fyrsta daginn, hefir mist alt sitt gildi
og er fokinn burt, sem fis fyr.ir vindi. Milli góðra
félaga verður að vera eins konar umburðarlyndi, en
eg er orðinn merkilega afbrýðissamur — í þessu
efni gef eg ekkert eftir- jafnvel gagnvart Leó hefi
eg óvingjarnlega tilfinningu, þegar hann, sem er
sjálfsagt isegir “mamma mín” við þig, og eg get
ekki heyrt þig nefna nöfnin Magnús og Úlrika, án
þess að finna til mestu öfundar — eg held að mér
geti a'ldrei fallið þessi nöfn í geð. >— Vertu samt
óhrædd; eg skal vaka yfir þér og vernda þig svo að
sjálfur verndarengill þinn gæti ekki gert það bet-
ur; og eg skál ekki víkja frá hlið þinni fyr en rán-
fuglinn, sem flögrar yfir sjúka rááýrinu mínu, er
fallinn til jarðar.”
Þjónana sem nokkrum mínútum síðar mættu
Mainau í hallargöngunum, grunaði ekki að festar-
kossinn brynni enn á vörum hans, sem voru press-
aðar saman, og að unga konan, sem þeir allir höfðu
aumkast yfir, réði nú yfir öllu, sem var hans. —
Hálfri stundu síðar gekk hirðpresturinn um alla
höllina, þrátt fyrir regnið og storminn, sem ham-
aðist úti fyrrr- Han nsá Mainau hreyfa sig fram
og aftur í vinnu stofu sinni, sem var uppljómuð og
niðri í stofu sinni sat unga koaan og skrifaði.
pessar tvær manneskjur hafa þá ekki, hugsaði hann,
fundið til neinnar þarfar til þess að láta í |ljós,
hvor fyrir annari það sem þeim býr í huga- Prest-
urinn, sem var eins og hrætt rándýr, sem ávalt
situr um bráð sína, horfði hvað eftir annað áferg-
islega á hið gullna hár á bak við hálfopinn glugga-
hlerann — hann var reiðubúinn fyrir baráttuna.
Bláskógar.
i-
Eygló kyndir elda,
austur í bláum geimi.
Sveit í roðareifum
rís úr döggva-eimi.
Jörðin andar ilmi,
efstu moldir gróa.
Vefur vor að hjanta
veldi blárra skóga.
Hamrafjöll og heiðar
höndum saman taka,
yfir breiðrar bygðar
blómalendu'm vaka-
Hæst úr skjaldborg skagar
Skjaldbreið, drotning fjálla
Sindra undir sólu
serkir hvítra mjalla.
Hópast inn í hugann
hundruð dýrra mynda,
alt frá lægstu lægðum
lengst til hæstu tinda.
Rís úr tímans rökkva
röð af björtum vorum.
Ljóma á bernsku brautum
bros og tár í sporum-
Kátir fuglar kvaka
kringum fjallabæinn.
Angan reyrs og rósa
rennur út í blæinn,
þar sem straumar stökkva
stall og urð í hjalla
og um runn og rjóður
rennur hjörð ti'l fjálla.
Fornu heimahagar,
hilling minna drauma!
Land með gróðurgrundir,
grjót og bláa strauma.
Land, með foss í fjalli,
fjóluhvam mog skóga,
lind í lágum runni,
lambagrös í ‘míóa-
Land með útsýn yfir
eyrar, grónar víði,
djúp í faðmi foldar,
frónskra vatna prýði.
Land með útsýn yfir
auðn og klakahlekki.
Land, með fjallafeiknir,
feigð og gróðurhnekki.
Þig eg elska alla
æfi minnar daga-
Vaxi þér æ á vegum
vors og gróður saga.
Kringum bæ og byrgi
brosi æskudraumar,
meðan fálla í fossum
fjalla þinna straumar.
II.
prýtur útsýn alla
undir hamraveggnum;
er sem hófdyn harðan
heyri myrkur gegnum-
Gnýr um bergsins borgir
brýst sem regindómur,
þegar fjötrum fleygir
fossins dunu-rómur.
Burkni og rós á bergi
brosa gegnum tárin;
græða gullnar döggvar
gömlu vetrar s&rin.
Stend eg þar, sem sterkur
straumur reisir falda.
Hlaðast mér í huga
hljómar tíu alda-
III.
Lyftir heilagt hauður
helgidómi sínum;
er sem blæju bregði
blær frá augum mínum.
G/læsibúnir garpar
greipa skjöldu’ og vigra.
Út í hólm eg horfi:
Hetjur falla og sigra-
Þúsundanna þyrping
þeysir fram á sviðið.
Og ;í einni svipan
alt er framhj'á liðið.
Tindra yfir tómi,
tímans liðnu daga
göfug nöfn er geymir
gullnu letri saga.
Heimar hljóðra minja
hug minn fastan taka-
Eins á lægstu leiðum
lífsins draumar vaka.
parna í þrengstu götum
þar sem sporin gleymast,
gull frá auðnum álda
æskulýðnum geymast.
par sjást rammar ristar
rúnir hels og tára,
þar í húmi hyljast
harmar þúsund ára.
«]/• .. í • timbur, fjalviður af ölkim
Nyjar vorubirgair tegundum, geirettur og als
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar.
Koirúð og sjáið vörur vorar. Vér erumaettð glaðn
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
LimHed
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
-------RJÓMI---------------
Virðingarvert nafn er bezta trygg-
ingin fyrir áreiðanlegum viðskiftum —
og þess vegna getið þér treyst því að fá
allan hugsanlegan ágóða og fyrsta
flokks afgreiðslu hjá:
CITV DAIRY Limited
WINNIPEG
James M. Carruthers, James W. Hillhouse
forseti og framkv. stjóri, fjármálaritgn
Spyrjið þá er senda oss rjóma.
Þaðan ótal augu
út í myrkrin störðu
meðan tjón og tildur
trað um helga jörðu-
Þar skal þjóðin reisa
þúsund ára borgir,
þar skal þjóðin sefa
þúsund ára sorgir.
par skal manndáð móta
morgun nýrrar aldar,
par skal bjargið brjóta
bylgjur tímans kaldar.
Upp frá lægstu leiðum
lliggja hærri brautir.
Móti sól og sumri
sigrast aldaþrautir-
Austrið andar blævi
yfir hraun og ‘móa.
Vefur vor að hjarta
veldi blárra skóga.
Jón Magnússon
—Lögrétta.
Three Poems.
Translated from Icelandic
of Dr- Sig. Júl. Jóhannesson.
TO ICELAND.
If God would turn to gold the tears
!With which my mind is blessed:
Then I would weep through all my years
To fiíl thy treasure-chest.
(Kvlstir, p. 4)
LAST WORDS OF SIGURD BREIÐFJÖRÐ.
I see a flower, blooming bright
And reaching sky-ward, free,
fWhile breezes round it linger light;
Therein myself I see-
A faded leaf, that fell to earth
Whose fate is misery; ,
Trod under foot and shorn of worth —
Therein myself I see.
I see a bird on .high arise,
Aspiring lufftily
Athwart the sun, in southern skie3; —
And there myself I see.
A carcass, pinionless and bare,
From over-toil will die
A pit of clay its 'earthly share; —
And there, at last am I.
(Kvistir, p. 44)
SORROW SINGS.
(From a play.)
To the bidding of Thy mind
God, in Thy Name I go•
Man’s eVery heart-string is entwined
(Within my harp, I know-
And w,hen the solemn songs of Life
I sing at Thy behest;
The heart.beats of this world strife
I hear within my breast.
For, if T,hy secret laws I know
— Thy work I humbly do —
Then Heaven nowhere is, I trow.
Without my music too.
(Kvistir. p. 133-)
Christopher Johnston.
/