Lögberg - 23.08.1923, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN
23. AGÚST, 1923-
Bla. S
atvinnuvegi, né stjórnarfar. Á
venju'legum mælikvarða mann-
kynsögunnar á ísland helzt enga
sögu. pað hefir enga eiginlega
herkonunga átt, og að þeim bar-
dögum, sem þar hafa verið háðir,
hefir aldrei verið svo hressilegt
sláturbragð að heimurinn hafi
nokkra gleði af að ‘muna slíkt.
Og eins eru líka til svo illgjarn-
ir menn að fullyrða að Canada
eigi ennþá enga sögu; það sé svo
ungt land. En hræddur er. eg um
að “Hudson Bay” og “C. P. R.” og
•önnur slík félög, sem hafa fórnað
sér fyrir þetta land, mundu rísa
upp á afturfótnuum, ef þau
heyrðu aðrar eins fullyrðingar
og þær að Canada ætti enga sögu!
— Já, atvinnuvegir og tækifæri
eru hér víst ljómandi góð — víst
miklu betri en á gamla landinu.
En, eftir beztu vitund fullyrði eg
að “heima” sé nú orðið hverjum
dugandi manni innanhandar að
hafa forsvaranlega ofan af fyrir
sér og sínum. — Urn stjórnarfarið
hér og þar má, býst eg við, helzt
það segja, að þar sé iíkt um tvent
Óþrifalegt, sem óiþarfi er að
nefna-
Á íslendingadegi vestan hafs á
landasamanburður ekki við. Á
því er enginn vafi að hingað er-
uð þið horfin fyrst og fremst
þess vegna, að á íSlandi var við
margt ramt að rjá; þið eruð hér
enn, og munuð nú flestöll ein-
huga við það álit, að það sem þið
hreptuð sé betra en það, sem þið
sleptuð. Eg lái ykkur það
ekki. Eg veit ósköp vel, að
kjörin sem íslenzk alþýða bjó oft
við á umliðnum öldum, voru
segileg. En þá skoðun og þá
von ber eg í brjósti að hið versta
sé umliðið, að óornðar framfarir
og auknar samgöngur útiloki þau
ókjör framvegis.
E’ur fagra frelsisdrauminn
funabrjóst með enni af snjó.
Margt er þolað. Tak í tauminn
tímans vald, sé komið nóg-
Þessi vísupartur er ortur af
Einari skáldi Benediktssyni. Og
nú er eg tilbúinn að byrja á því
sem eg ætlaði að láta verða verk-
efni mitt hér í dag. Það verður
nú ekki mikið, og sízt mun eg hafa
margt frumlegt að bjóða Alt er eg
þó ætla að gera er það, að rifja
upp fyrir ykkur nokkrar stökur,
eftir skáldið sem eg nú nefndi.
Og hafi eg landar góðir, nokkuð
serstakt að bjóða, sem ykkur sé
e'kki algjörlega fyrirfram Ijóst, þá
felst það í vísu, sem er fyrst í
kvæðinu “Væringjar” f síðustu
bok Einars; lesið það kvæði 0g þá
skiljið þið tiíl hlýtar ávarpið, sem
eg viðhafði í byrjun þessa máls
mins. En vísan er til svona:
“Vort land er í dögun af annari
öld
nú ris elding þess tíma, se'm fálið-
ann virðir-
"Vor þjóð skal ei vinna með v«pn-
anna fjöld
en 'með víkingum andans um staði
og hirðir.
Vort heimslíf er tafl fyrir glögg-
eygan gest,
þar sem gæfan er ráðin, ef leik-
urinn sést
og þá haukskygnu sjón ala fjöíl
vor og firðir?”
Oft hafið þið heyrt því haidið
fram, að minsta kosti af klerkum,
að vér mennirnir færu'm að eins
gestir þessa heimslífs. Mér finst
það nokkuð sanngjörn . staðhæf-
mg. Hvaðan sem við komum
og hvert sem við förum, þá er
það víst að hér stöldrum vér að
eins við um meira eða minna hrað-
fieyga æfi, og föru’rn svo! Gesta-
bragurinn á okkur leynir sér
aldrei til lengdar. Og sérhver
gloggskygn gestur þessa lífs hlýt-
ur að finna og skilja að “vort
he.mslíf er tafll” Eins og stóð í
**! min’ nýlega fengnu:
bjaðu til, drottinn og djöfullinn
eru enn í reiptogi Um veröld
þessa — hver hefir það!” Sama
er mér hvort þið takið þetta bók-
staflega eða líkingarlega — á-
re.ðanlegt er hitt að reiptogið á
ser stað. Teflt er af tveimur
oHum, sem vér köllum “gott og
ilt”, vit og óvit, sælu og vansælu
. er er um tafl að ræða, sem
ist geta tapast og unnist.
vegna er líf einstaklingsins
vorubundið. pess vegna er
heildarinnar alvörubundið-
ef vel á að fara verður að
Ieikinn sem bjargar — 0g:
“Þá haukskygnu sjón ala
vor og firðir!”
Hér berst ykkur »,ÍIlcyreni
goð.r, sú staðhæfing til eyrna
hernia á íslandi, á ættlandinu o™-
ar, al.st sú sjón, sem haukskygnust
er allra, sem er verðmætari j
annari sjón -^” sú sjón, sem
he.Ilale.kinn í heimslífsins
voruþrúngna tafli.
Canadabúar! Eg á þess von
þ.ð séuð fyrir löngu síðan
að þreytast á því, að heyra, ei r.
v.lj ár eftir ar, ýktar og “skrúfað
ar skrumræður um þenna
virð-
Þess
al-
líf
Og
sjá
fjöll
ti'Iheyrendur
að
okk-
allri
sér
, að
rin
til
farin
auða
og kalda hóQma lengst norður í
Atlantshafi, sem ísland er kall-
aður- Eg á þess vegna jafn-
framt von á því, að enda þótt ykk-
ur vafalaust langi til þess, að ís-
land eigi se*m mest lof skilið, þá
takið þið samt gætlega á öðurm
eins fullyrðingum og þeim að —
íslenzk fjöll og firðir, — íslenzk
náttúra, heild þess sem íslenzkt
er sé sérstaklega um það fært að
þroska þá djúphyggju, sem fæst
við og ræður mannlífsins og til-
verunnar þyngstu gátur! Eg skal
heldur ekki reyna til að troða
þeirri skoðun að ykkur — að eins
leggja hana fram fyrir ykkur, til
íhugunar og álits. Mín per-
sónulega afstaða til málsins er sú,
að eg fæ a'lls ekki sloppið hjá
þeirri tilfinningu og þeim skiln-
ingi að eitthvað sé í þessu hæft
— að íslenzki kynstofninn standi
í andlegu, vitsmunálegu tilliti, að
‘minsta kosti jafnfætis hvaða öðr-
um kynþætti hnattarins, sem er
— já ef til vill eitthvað framar!
Og þessu til stuðnings svo ótrú-
legt sem mörgum kann að þýkja
það, má finna töluverðan tíning
af rölksemdum. Og þær má
flokka í tvent með hliðsjón af or-
■sök og afleiðingu.
Hverjar eru þær ■orsakir eða
tildrög, í liðna trmanum, sem ger-
ir það líklegt að þessi norræna
smáþjóð skari fram úr? Nefna má
nokkur atriði:
í fyrsta lagi: íslenzki stofninn
er risinn af tveim góðum en ólík-
um kynstofnum, öðrum norrænum,
hinum írskum.
í öðru lagi: íslendingar tala:
þá tungu, sem eins og margsinnis
er búið að benda á, af lærdóms-
mönnum ýmsra þjóða, er alveg
einstök í sinni röð; út úr myndun
hinna einstöku orða má jafnan
lesa kerfi af hugsunum, og málið
í heild sinni ber uppi verulega
auðiegð af vitsmunum, — í
furðulegu'm fjö'lda af spakmælum
og rímstuðluðum talsháttum- Rím-
hæf er íslenzkan með afbrigðum |
— og einn kjörgrip á hún fram
yfir allar aðrar tungur, sem eg
hefi frétt af *— ferskeytluna.
— Þetta “frónbúans fyrsta barna-
glingur” u- “par auðgaðist þjóðin
við andans verð; — æskan dæmdi
hve vísa var gerð, og fleygði fram
fyrstu stöku” —
í þriðja lagi: Um langan aldur
hefir þjóðin teygað af lindu'm
þeirra bókmenta, sem taldar eru
með þeim beztu í heimr.
í fjórða lagi: íslenzk náttúra
er góður fræðari; hún ka'IIar á
börn sín til samlífs við sig; sama
má segja um náttúru Noregs, sem
ól upp “feður feðranna”. Náttúr-
an er alstaðar fræðari og mótari
mannsandans; á því er enginn
efi; það sér “hver glöggur gestur”
þessa jarðlífs. —Sagt er að eitt
stórskáldið hafi sagt um sína
eigin þjóð:
. I
“Fó.lkið er alt svo fallega jaf.it
og flatt eins og blessað landið.”
Ekki veit eg hvort að hann hefir
meint það sem niðrun; hafi svo
verið, var það þó ástæðulaust. í-
búar hins flata og feita lands gátu
vart við það ráðið að mótast til
líkingar við landið, sem bar þá.
þess vegna segi eg við ykkur,
landar mínir elskanlegir — gjör-
samlega græskulaust, en alls ekki
alvörulaust — varið ykkur á
flatneskjunni — ekki á landinu,
heldur landslaginu, þessari enda-
lausu, feitu flatneskju! Þið haf-
ið af því frétt, og út á það sett, að
einu sinni var mannsandinn að
glíma við að ko*ma pönnukökulagi
á þessa jörð, sem vér byggjum —
alt til þess er Kopernikus og hans
líkar gerðu úr henni hnött. Hitt
er þó miklu verra, að jörðin fletji
mannsandann svo út, að hann
verði þunnur og götóttur eins og
illa bökuð pönnukaka. “Það
sem gjörst hefir mun gjörast,”
en til þess eru vítin að varast þau.
Einari er tamt að kalla ísland
— Só'ley; tvö ólík nöfn! Hann
segir:
par er Sóley fjalla-fráð
faldar skautum dýpri og stærrí,
þar, er anda norðurs nær,
nát/úrunnar skóli er hærri.”
Náttúrunnar skóli hærri þar!
Já, landar, íslenzka náttúran er
efalaust ein af hinum fullkomn-
ustu og fjölskreyttustu háskólum
jarðar vorrar, af sinni gerð- Svo
sannarlega sem náttúran er yfir-
leitt fræðari, er hér ekki farið
með skrum, — og þá er hér um
rök að ræða fyrir mann gildi ís-
'lendingsins.
í fimta lagi: Eitt af þvf, sem
til blessunar hefir horft fyrir ís-
lenzka stofninn eru erfiðleikarnlr,
sem varð að etja við og vinna sig-
ur á; harðrétti af hendi valds-
mannanna og náttúrunnar; vand-
kvæðin mörgu, stfm knúðu menn
til þess, að leggja fram alt það
harðfengi, þá verkfimi og útsjón,
sem þeir áttu til. — Ekki hafa enn
farið sögur af þeim þjóðstofni,
sem væri nógu sterkur til þess að
þola “góða daga”. Nægtir “gulls
og grænna skóga” hafa, enn sem
komið er, sjaldnast reynst þeim
er nutu, farvegur til veru'legs
þroska. Miklu fremur er hætt
við að þeir smá-heimskist bæði á
hugsun og sannan góðleik. A
þann mælikvarða, sem eg held að
enn þá sé talinn rétthæztur “á
jörðu hér” er það ekki neitt sér-
stakt lán að geta kýft vambir sín-
ar af ofáti, og sökt sér niður í
hóglífisnautnir auðmenningar-
innar- Þess vegna er Island,
sem stendur nógu ríkt land; það
getur fætt og klætt öll sín börn;
þessa tvo síðustu áratugi hefir
útlendum auðhyggju-anda blásið
um nokkrar bygðir þess. pað
hefir verkað á siðgæðislíf þjóðar-
innar eins og ofgnótt regns og
hlýjinda verkar á akrana ykkar.
peir ryðbrenna! i—Við skulum því
viðurkenna að gamla landið sé
fátækt af sólskini og fleiri gæð-
um — en lofa því samt að vera
eins og það er. Eg get ekki
tekið undir þá velmeintu ósk
margra þeirra er ættjörð okkar
unna, að hún verði auðugt land!
Nei, mátulega ríkt, ‘mátulega
kalt, ekki hlýrra og ekki ríkara en
það er nú! pví sú haukskygna
sjón, sem sér gæfuleikinn í heims-
líf!s-taf!linu finnur engan verri
jarðveg en hóglífis-hlýindi. —
í sjötta og síðasta, en ekki sízta
lagi: Þá sérstöðu meðal land-
anna hefir ísland nú haft um
margar aldir, að ala upp yopn-
lausa þjóð! Hvílíkir yfirburðir!
pegar ræðir um líkur fyrir sér-
stöku vitsmuna og siðgæðisafli
hins íslenzka þjóðstofns má benda
á “vopnleysið” sem stórkostlegt
atriði. — i—
Þá er að víkja til þeirra rök-
semda, sem heimfæra má undir
“afleiðingar” — þ. e. ávexti þá, er
ís’lenzki meiðurinn sé að bera í nú-
tíðinni — afrek, sem þjóðinni séu
til sérstaks sóma.
Mér berast fregnir um það, að
slík afrek- séu að gerast; fyrir
bragðið sé athugulir menn annara
þjóða að vakna til eftirtektar á
þessum örsmáa Atlaslýð.
Tökum eitt yngsta dæ’mið. í
höfuðborg Saskatchewan fylkls
var á þessu vori verið að segja
upp stórum hjúkrunarskóla. Á
þéivn skóla voru tvær íslenzkar
stúlkur. Þrjár stúlkur luku
verðlaunaprófi í þetta sinni; þar
á meðal báðar íslenzku stúlkurn-
ar. Nú segir heyrnarvottur mér
að prófessorinn, sem burtfarar-
ræðuna hélt hafi tekið svo djúpt
í árinni að fullyrða að íslend-
ingar væru: “The most clever
race that is”; hafi hann .svo rök-
fært mál sitt með því, að benda A
að það sé orðin góð og gild
reynsla vestan hafs, að þegar ís-
lendingar leggja itil kapps við
aðra kynstofna, endi það undan-
tekningarlaust með því, að land-
inn “pilíi” sig brott með “meda-
líurnar!” Mér finnast ummæli
þessa canadiska menta'manns
töluvert eftirtektaverð.
í kenslubókum þessa lands er
lítið getið um ísland og íslend-
inga, og þangað getur slæðst mis-
skijningur. “ Fyrir skömmu
komst eg að því, að í einum
barnaskólanum hér í landi var
verið að fræða canadiska íslend-
inga á því, að íslendingar væru
ekki sérstök þjóð, heldur partur
úr þjóð, sem Danir væru kaliaðir;
hins vegar væru Canadabúar ein
merkasta þjóð hei'msins. En ef
samband íslands og Danmerkur
varnar því að íslendingar geti
heitið þjóð hvað verður þá um
Canadamenn, sem tala sömu
tungu og Bretar og eru tengdir
þeim miklu stríðari stjórnar-
böndum, en íslendingar Dönum?
Hinsvegar er sú viðurkenning
orðin töluverð, sem íslendingar 1
þessu landi eru búnir að öðlast í
sa'mlífinu hér við aðrar þjóðir.
Margur er hirðulaus um að vera
íslendingur, en enginn skammast
sín þó fyrir það framar; svo gæti
farið að í því þætti sæmd.
pið hafið ef til vill til þess
frétt eins og eg, að fyrir nokkr-
um árum síðan kom út ritgjörð í
ensku tímariti eftir kínverskan
dulspeking. Var því þar haldið
f.'am að á eylandi því, sem norð-
arlega sé í Atlantshafi og ísland
sé kallað, séu nú sem stendur
andlegar krafta'miðstöðvar jarð-
ar.nnar! Mönnum má finnast
þetta kynlegur boðskapur; hann
er það; og því minna munu menn
upp úr honum leggja, sem þeim
er óljúfara að reiða sig á vitnis-
burð dulspekinga. En, það er
þó dá'lítið gaman að þessari aust-
rænu rödd, fslandi til lofs og
dýrðar, og ekki er hún með öllu
ómeAileg til samanburðar við
ýms ummæli á Vesturlöndum bæði
frá íslenzkum mönnum og öðrum.
í blaðinu Free Press stóð 1
vetur -stutt grein um fslendinga!
peir væru komnir lengst norðan
úr Atlantshafi — frá eldi og ís;
þeir ættu sögu, sérstakar bók-
mentir; þeir væru framgjarnir
menn og duglegir, og fu'llgóðir
borgarar þessu landi. Þeir væru
fjarska fámennur þjóðflokkur en,
þó, einhvernveginn — “alstaðar
nálægir” — bæri mikið á þeim
miðað við tölu þeirra.
Já, sagt er mér að landinn sé
kominn víða, að greinar kyn-
stofnsins muni nú teygja sig um
allar álfur heims — þótt grannar
séu. Væringjaeðli íslendings-
ins hefir haldist, — eðli, sem
hvetur til sæfara og ’landfara.
Feður hans og frændur nema
lönd víðsvegar um Evrópu, og
sigla alla leið til Miklagarðs.
Sá var siður íslendingsins að taka
sér vetrarsetur við “staði” og
“hirðir”, þ. e. jafnt hjá kirkjuleg-
um sem veraldlegum höfðingjum.
Hann gekk — og gengur enn í
páfagarð. Einn af höfðingjum
samtíðar sinnar var íslenzki Jór-
salafarinn Björn. íslendingar
eru um eitt skeið mestir sægarp-
ar; fara tíl Grænlands; finna
Vínland. Og nú hafa þeir, síðast-
liðin fimtíu ár verið að nema þar
land, þúsundum saman; landinn
er furðu víða á ferð, þótt fáliðað-
ur sé — álítur Free Press.
“Svo fangvíð sig breiða hér
flói og vík
mót fjarlægu str*öndunum
handan við sæinn
en, verin fábygð og vetrarrík
• byggja Væringjans kraf/a við
háfjallablæinn.
Hann stendur hér enn, sem
stóð hann hér fyr
með stórgerðan vilja, þögull og
kyr,
og langferðahugann við lág-
reista bæinn. —”
íslendingurinn er í annað sinn
að gerast víðförull. Og hann
kynnir sig vel meðal þjóðanna,
kynnir sig að 'meiru andlegu og
líkamlegu atgerfi en stórþjóðirn-
ar eiga von á'hjá “fáliðunum”.
Vel hefir margur íslenzkur náms-
maður gert það hér við skólana;
vel gerðu Fargo-piltarnir í vetur,
vel gera nútímaskáldin okkar,
sem til umheimsins hafa snúið
sér. Oft hefir á því borið að
landinn er líkamlega knár, fylli-
Iega til jafns við hina; Jóhannes
hefir gert vel; vel gerðu skauta-
hetjurnar í Amsterdam Enda
er þetta, altaf við og við, að ko’ma
fyrir, að merkir menn af ýmsum
þjóðum séu að benda á það, í
blöðum og tímaritum, að þjóðerni
íslendinga sé gott, land þeirra
sérkennilegt, bókmentir þeirra
merkar. Og náttúrlega er það
þá líka satt sem við berum hver á
annan að okkur þyki hólið gott
og að við tyggjirm það upp af
kappi.
En að taka hóli hefir fleiii
hliðar cn þá, að láta sér liða vcl
undir því, — gera sér það að
góðu. Það er með sérstöku
spakmæli viðurkent með mörgum
þjóðum að “vandi fylgir vegsemd
hverri.”
Minstu þess að “heimslífsins-
tafl” er taflið mitt og þitt og niðj-
anna, sem þú segist elska; það er
tafl sigrandi, göfgandi menning-
ar og mannkynsglötunar; það er
tafl lífs og dauða. pú sem lifir
og átt afkomendur getur ekki
setið hlutlaus hjá. Og ef við
með ráðvandri íhugun gerum þá
ályktun, að okkar kynstofn —
þessi ótrúlega fámenni Væringja-
kynstofn — sé svo vel búinn að
andlegu — einkum vitsmunalegu
atgjörfi, að með honum^alist sú
haukskygnasta sjón á heimslífsins
tafl, þá er það að vísu vegsemd ■—
en vegsemd sem vandi fylgir.
Hafi þessi norræni hópur ein-
hverja sérstaka getu til hins
góða, þá ber honuvn að gera það
góða, sem hann getur, Sé eitt-
hvað það við ísland og íslendinga,
sem horfir til heilla fyrir mann-
lífið, þá ber þeim að fara trúlega
meS það pund sitt.
vestan hafs og réttmæti hennar
komið.------
Við getum margir ekki að því
gert að hugsa eins og Einar:
“Vort land er í dögun af annari
öld,
nú rís elding þess tíma, sem
fáliðann virðir.”
Allir íslendingar austan hafs
og vestan eru til samans álíka
margir og helmingur af íbúum
Winnipegborgar! Fáir eru þeir.
En við vonum að sú tíð aé að líða
að menn ætli sér að afreka nokk-
uð til gagns með íhervígum og
öðru ofbeldi. Eigi hið góða úr-
^litaleikinn í taflinu, — rísi
heimurinn við frá yfirsjónum
sínum og eymdum, þá verður það
eingöngu fyrir andleg, vitsmuna-
leg afrek; þar getur “fáliðinn”
engu síður notið sín en mann-
mörgu herþjóðirnar.
Landinn er greindur eins og
hver annar; og týni hann ekki
sjá'lfum sér, því bezta í þjóðareðli
sínu, þá býr hann yfir skapandi
frumkrafti, sem ‘margir okkar
gera sér von um að — styðji lífið
í styrjöldinni við dauðann.
ísland bar Snorra í fornöld; ís-
land bar Hallgrím síðar, ísland
ber í dag Einar Jónsson; sæmd
er íslenzku þjóðinni að sni’ldar-
anda Helga Péturssonar, og á
norrænum stofni stendur Kletta-
fjallaskáldið- Mál mitt ætla eg
að enda með spádómi: Sú hugsun
beinlínis sækir á mig að innan
skamvns leggi fslendingar til
heimssnilling í tónsmíði og hljóm-
list; mér finst eg sjái tákn þess
og forboða. Mikið af þjóðinni
er hjartanlega hljómhneigt, og þá
trú hefi eg ríka, að íslenzki “fá-
liðinn” búi yfir þjóðlegum tón-
töfrum, sem hann eigi eftir að
beina til umheimsins á ekki ó-
snjallari hátt en þann, sevn t. d.
Greek hinum norska var laginn-
Skal eg svo í þetta sinn ekki
biðja ykkur uri? lengri áheyrn —
að eins láta í ljósi ánægju mina
og þakkarhug fyrir þessa árlegu
viðleitni ykkar, að heiðra með
sérstakri hátíð, ættland ykkar og
feðraþjóð. Erfiðleikarnir eru
án efa margir og fálæti sumra til-
finnanlegt. En hefir rtokkui
íslendingadagur gengið svo um
garð að hann ætti ekki erindi við
marga hugi og hjörtu? Eg hygg
ekki. En sem komið er vekja
þessir dagar og verma — ekki að
eins gö'mlu iðjumennina, sem nú
eru farnir að gefa sér tóm til
þess, að dvelja mest við fornar
minningar og framtíðina dular-
fullu, sem áreiðan'Iega færir þeim
heim sanninn um að þeir séu hér
að eins ferðamenn og gestir —
heldur einnig mörg ungmenni
sem einhvernveginn veittist það
eðli, að leggja rækt við það, sem
“þeirra föður og móður var,” og
auk þess að vitra manna dómi
mjög nýtur menningararfur-
Hlýðið að lokum þessu ljóði:
“Undir Gimli-geislans bru
Guð lét frjálst hvert aldinbú,
Þar sem röðlar lágir lýsa
langra skugga dá! og strönd. |
Þar, sem leiðir lífsins hönd
Litblóm fram við húm og ísa, |
Hugarvit of hjartatrú
Hástóll ljóssins vissi rísa —” í
Aasberg kapteii?n.
Vesturíslenzku Væringjar! Er-
uð þið ekki .svo glöggeygir gestir
þessa jarðlífs, að þið finnið og
skiljið að þið hafið hugsjóna
hlutverk að inna af hendi hér á
þessu meginlandi? Getið þið lit-
ið svo á, að meiri hlutinn af yMc-
ur sé ef til vill ti'l þess eins hing-
að kominn að láta fletja sig og
niðja sína, út andlega, við auð-
sæld og hóglífi. Sjáið þið ykkur
ekki fært að nota þann menning-
arauka, sem þetta land hefir
veitt ykkur, til þess að sneiða hjá
því lélega í íslenzku þjóðlífi, en
aðhýllast og efla “góða hlutann”
hvar sem þið farið? Finst ykkur
það fjarstæða eða til of mikils
'mælst að þið séuð slagæðar um
hinn enska, vestræna menningar-
heim, frá því hjarta sem slær
“heima á íslandi” — hjarta, sem
umheimurinn mikli er farinn að
ljúka lofsorði á — ekki vegna þess
að hervaldið eða fólksfjöldinn
knýji hann til hræsni — heldur
vegna þess, að honum verður 6-
sjálfrátt lofgjarnt við það, sem
hann íes, heyrir og sér? Undir
skilningi manna á þessum atrið-
um er þrek íslenzkrar þjóðrækni
LUX
Fyrir mjúkar ábreiður!
Frægir ábreiðu- eða rúmteppa- framleiðendur
mæla með Lux, vegna þess hve fljótt hinar
þunnu, silki-svipuðu plötur leysast upp, og
það svo rækiega, að engar örður af sápu verða
eftir, sem gera mundu ullina í á.breiðunni
grnla og flíkina þannig óásjálega.
Bezta aðferðin við ábreiðuþvott:
Notið Lux í hlutföllum þeim, að tvær te-
skeiðar af Lux komi í hálfa gallónu af vatni.
Látið siðan vatnið snarphitna, bætið köldu
vatni viö þangað til þvottalögurinn er aðeins
ylvolgur. Dýfið ábreiðunum svo hvað eftir
annað ofan í, einkum þeim ixirtum, sem ó-
hreinastir eru. Þvælið ábreiðurnar ekki.
Dýfið þeim ofan í þrenn ylvolg vötn. Kreist-
ið vætuna úr þeim, eða rennið þeim gegn um
létta vindu. Þurkið ábreiðurnar síðan í
skugga, þar sem ekki er of heitt.
I.u.v cr selt í inusigluðum, rykheldum pökkitm. ...
LEVER BROTHERS, LIMITED, TORONTO

Það munar um
hverja stund

Glóandi sólskin, hveitið full-
þroskað—og svo biltr vélin
Ekkert nema steypa dugar
til aðgerðar. Engin stund
m

Guð blessi “gamla landið” — i
undir “Gimli-geislans brú.” pað er
geisli, ,sem hverri þiroskaðri i
mannssál er sæmd að skína og
skarta í. Hvar sem íslending-j
urinn fer, hvert sem Væringja- i
eðli hans ber hann, skal æfinlega i
verða bjartast um hann í þeim
ljóma.
ma missa sig.
Hann hriagir upp næsta kaupmann, en sa
hefir ekki þá parta, sem nota þurfti.
Firðsímun til næstu verksmiðu. “Já, við
höfum partana til.” “Sendið þá með
næstu lestinni. Þér fáið þá snemma á
morgun.” “Það er ágætt. ”
“Mesta slysni,” sagði bóndinn við sjálfan
sig. “En eg var vissulega heppinn að
hafa símann við hendina.”
Enginn bóndi má vera án síma.
Ekkert er líklegra til að spara hon-
um tíma og peninga. Auk þess er
síminn til stór þæginda fyrir lnts-
freyurnar á bændabýlunum.
Sérhvert heimili á að hafa sinn sinia.
@kMaNITOBAj8
“JI.TELEPHONE8
%SY8TEM 1
Á þriðjudagskveldið 26 þ. m.
var Aasberg skipstjóra á íslandi
haldið hér kveðjugildi á “Hótel
ísland.” Voru þar um 140 manns,
konur og karlar. Var borðhald
fyrst með ræðuhöldum, en síðar
dans. Kl- Jónsson ráðherra
talaði fyrir heiðursgestinu'm, en |
Aasberg skipstjóri svaraði með
ræðu fyrir íslandi Th. Thorstein-1
son kaupmaður talaði fyrir frú
Aasbergs og dóttur, en þær voru j
báðar með í gildinu. Kn. Zimsen j
borgarstjóri talaði fyrir Dan-1
mörku- — Heiðursgestinum var 1
samtætinu afhent að gjöf málverkl
eftir Ásgrim Jónsson, se?m sýnirl
útsýn frá Reykjavík ti'l Esju,
Akrafjalls og Skarðsheiðar.
Þenna dag varð hr. Aasberg
stórriddari Fálkaorðunnar.
Hann hefir nú farið 233 ferðir
milli Danmerkur og Islands fram
og aftur, eða 266 ferðir milli
landa og þar að auki 5 ferðir
milli New York og Islands á ó-
friðarárunum. 1 þeim sigling-
um hefir hann verið 33 ár; fyrst
stýri'maður á Lauru, þá Skipstjóri
á Skálholti, síðan á Botniu, og
loks á “ís'landi” frá því það var
bygt, og hafði hann séð um bygg-
ingu þess og ráðið fyrir henni.
Nú í þessum mánuði varð hann

■!!■!!»■!!!!■!!«
lll!H!l|>H!il!l
Canadian Pacific Steamships
lip
Nú er rétti tíminn fyrir ytSur að fá vini ytar og ættingja frá
Evrópu til Canada. — öll farþegagjöld frá Evrópu til Vestur-Canada
hafa nýlega verið lækkuS um $10.00. — KaupiS fyrirframgreidda
farseSla og gætiS þess aS á þeim atandi:
CANADIAN PACIFIC STEAMSILTPS.
V6r eigum skip, sem sigla frá öllum megin hafnbæjum Bretlands,
svo sem Liverpool, Southampton, Glasgow og Belfast. — Vér leiS-
beinum ySur eins vel og verSa má. —
SkrifiS eftir upplýsingum til:
W. C. CASEY, General Agent, Canadian Pacific Steaniships, I,ttl.
»64 Main Strcet, Winnipeg, Man.
■
U
m
,UI!KIBII!!B,|l
nRBllBIII!B!!l!B!ll!ai!!!ai!IHilB1IIIBIII!Hli:!aillH'!|!l
lliHlRíBRimUÍ
65 ára, og hættir sjóferðum,
vegna þess, þótt enn sé hann ern
og hraustur- Er þetta síðasta
ferð hans hingað til lands.
Kl. Jónsson ráðherra gat þess
í ræðunni fyrir honum, að hann
hefði verið ágætur og öruggur
sjómaður. Aldrei hefði honum
hlekst á í ferðum sínum hér og
aldrei hefir hann mist mann i
sjóinn af skipi sínu öll þessi ár.
En sjö eða átta sinnum hefði hann
bjargað mönnum úr auðsæjum
lífsháska og fengið fyrir það “Med
for Œdel Daad” Hann hefði jafn-
an látið sér ant um vitamál okk-
ar og komið því til leiðar um
aldamótin, að smávitar voru sett-
ir upp á ýmsirm höfnum, er enn
stæðu, svo sem á Akureyri og
Oddeyri. Altaf hefir hann
verið hér vel látinn og vinsæll, og
ætti marga vini hér á landi.
Að gildinu loknu var heiðurs-
gestunum fylgt til skips.
Kveðjusamsæti var Sig. Krist-
inssyni kaupfél.stjóra haldið fram
i Möðrufellshrauni á sunnudaginn
og hann kvaddur með ræðuhöld-
um og kvæði. Sigurður tekur nú
við forstjórn S. í. S. og flytur til
Reykjavíkur. Sigurður hefir ver-
ið hér vinsæll maður og sakna hans
margir.