Lögberg - 28.04.1927, Side 1

40 ARGANGUR
Helztu heims-fréttir
Canada.
Bracken stjórnin hefir bætt viö
sig nýjum ráÖherra og er hann R.
A. Hoey, sá er sambandsþingmað-
ur var fyrir Springfield 1922—25.
Mr. Hioey sótti ekki um þing
mensku 1925, né síSan, en hefir
síöustu árin unniÖ fyrir Manitoba
hveitisamlagiS og hefir hann í
mörg ár gefS sig mikiÖ viS sam-
vinnumálum. Nú er hann menta-
málaráSherra í Manitoba.
Landstjórinn og frú hans hafa
aS undanförnu IveriS aS ferSast um
Vestur-Canada og komu þau til
Winnipeg á laugardaginn var og
fóru aftur á mánudag. Eru nú á
heimleiS til Ottawa. Eins og nærri
má geta tóku Winnipeg-búar vel og
virÖulega á móti þeim tignu gest-
um.
Félag canadiskra manna í Wash-
ington D. C. hélt sendiherraanum,
Hon. Vincent Massay og frú hans
veislu mikla í einu af gistihúsnm
borgarinnar hinn 22. þ. m. Þar var
þjóSsöngurinn “O, Canada” sung-
inn af þrjú hundruS manns.
Breski sendiherrann í Washington,
Sir Esme Howard lét í ljósi ánægju
sína yfir þvi, aS nú væri Canada,
sem sjálfstæS þjóS, aÖ taka þaS
sæti sem henni bæri meSal annara
þjóSa veraldarinnar.
• • •'
Mælskusamkepni sú milli unga
fólksins sem stundar nám í miS-
skólum Manitoba-fylkis og sem
getiÖ var um hér í blaöinu hinn 14.
þ. m. fór fram i Wlalker leikhús-
inu í Winnipeg á föstudagskveldiS
í vikunni sem leiS. Þeir sem þátt
tóku i samkepninni voru 18 alls,
> en sigur vann ung stúlka, frönsk,
sem Simore Landry heitir. Voru
henni dæmd verÖlaunin og afhenti
Sir James Aikins henni þau. VerS-
launin voru silfurmedalía fyrir aS
skara fram úr öllum öSrum í sinni
deild, en fylkinu var skift í 18
deildir: gullmedalía fyrir aS skara
fram úr þeini 17, sem hún kepti
viS í þetta sinn, en þaS voru þeir
sem best gerÖu, hver í sinni deild,
og þar aö auki $200 í canadisku
gulli. Mlle. Somore Landry mæt-
ir innan skamms fyrir hönd Mani-
toba fylkis á mælskusamkepni í
Toronto, sem öll fylkin taka þátt í.
* * ’ *
Prince Rupert, B. C. er nú orS-
inn einn af þeim hafnstöSum í
Canada, sem tekur á móti miklu
hveiti, sem ræktaö er í Canada og
selt til annara landa. Af síSustu
uppskeru hafa nálega sex miljónir
mælar hveitis veriS sendir burt úr
landinu frá Prince Rupert. Þessi
liafnarbær er noröarlega í British
Columbia, en flutningsgjald þaSan
er þó jafn hátt eins og frá Van-
couver. Sambandsstjórnin á þar
afar mikla kornhlöSu og hefir Al-
berta hveitisamlagiS tekiS hana á
leigu og hefir þaS sent 18 skips-
farma af síSasta árs hveitiuppskeru
til Evrópu og sex skipsfarma til
Austurálfu. Mest af þessu hveiti
kemur frá Alberta fylki norSan
verSu.
* * *
Um átta ára skeiö hefir Dr. Th.
Thorvaldson, prófessor viS Sask-
atchewan háskólann veriS aS gera
tilraunir í þá átt aS finna einhver
ráS sem kæmu í veg fyrir aS
“alkali”, sem víSa er í jörSu í
Sléttufylkjunum, hefSi skaSleg á-
hrif á steinsteypu, sem nú er mikiS
notuS til bygginga hér í landi, sem
annarsstaSah Hefir blaSiS “Saska-
toon Star” þaS nú eftir Dr. Thor-
valdson aS þessar tilraunir séu aS
bera góSan árangur og segir blaSiS
aö honum hafi hepnast aS búa til
steinsteypu, sem “Alkali” hafi aS
minsta kosti ekki nærri eins skaS-
leg áhrif á, eins og hingaS til hefir
raun á orSiS. Reynist þetta eins vel
og nú áhorfist, pá hefir Dr. Thor-
valdson hér unniS hiS mesta þarfa-
verk, bæSi þessu landi og öSrum,
þar sem líkt stendur á. Er mjög
ánægjulegt til þess að vita, aS vís-
indatilraunir Dr. Thorvaldsonar
hafa nú boriS þennan góSa árang-
ur.
* * *
EylkisþingiS í Quebec hefir ver-
’S.fofiÖ og hefir'L. A. Tschereau
stjórnarformaSur tilkynt aS kosn-
ingar fari fram 16. maí. LeiStogi
íhaldsflokksins, Arthur Sauve, seg-
ir aS hér sé alt of lítill tími gefinn
til undirbúnings og bendir þaö í
þá átt aS Mr. Taschereau sé
hræddur um sig og sinn flokk.
ÞaS er búist viö aS kosninga hríS-
in veröi töluvert lífleg í Quebec,
þó stutt sé.
• * *
Á þriöjudaginn í vikunni sem
leiS fundu tollþjónar Bandaríkj-
anna í Pembina, N. D. 110 kassa
af bjórflöskum og 11 kassa af
öSrum sterkari vínföngum í járn-
•brautarvagni, sem hlaSinn var kart-
öflum og ikom frá B. A. Andrews
í Winnipeg og átti aS fara til A.
Miller Co. í Minneapolis.
Bandaríkin.
GySingar eru fjölmennir í New
York og margir þeirra auSugir
mjög. Félagsskapur þeirra, sem
bygöur er á þjóSernisleguAi og trú-
arlegum grundvelli, er þar mjög
öflugur. Tveir helstu söfnuSir
þeirra í borginni eru nú aS ráSgera
aS sámeinast og byggja eina afar-
mikla byggingu fyrir guösþjónust-
ur sínar, og er sjálfsagt réttara aS
kalla hana “musteri” heldur en
“samkunduhús” eSa “bændahús”
og á hún aS kosta $3,000,000 og
gefur líklega ekki eftir musterinu
gamla í Jerúsalem, því er Salómon
lét byggja, enda hefir hann fráleitt
“í allri sinni dýrS” veriS auSugri
en GySingarnir i New York.
* * *
Coolidge forseti hefir neitaS
Philippine eyjarbúum um fullkom-
iS sjálfstæSi, en eins og kunnugt
er, þá eru eyjarnar undir vernd
Bandaríkjanna og forsetinn hefir
Vald til aS ónýta lög, sem þar eru
samin, þó hann hafi ekki fyr notaS
þaS vald sitt. ÞjóSaratkvæSi hafSi
veriS tekiS um þaS hvort Philip-
pine búar óskuSu eftir fullkomnu
sjálfstæSi og var mikill meirihluti
þeirra því meömæltur, eins og oft
ast er, þegar um slíkt er aS ræSa.
Þessi neitun forsetans er langt mál
jog komst hann aS þeirri niSurstöSu
aS eyjarbúum sé énn mikil þörf á
vernd og umsjón Bandaríkjanna.
Kemst forsetinn í þessu skjali
meSal annars svo aS orSi: “Sjálf-
stæSi er orS, sem lætur mjög vel
í eyrum. Eáir vildu verSa til þess
aS greiSa atkvæSi gegn sínu eigin
sjálfstæSi, eSa sjálfstæSi annara.
Þegar maSur er spurSur hvort
hann óski eftir fullkomnu sjálf-
stæSi eSa ekki, þá er veriS aS slá
á næma tilfinningastrengi mann-
legs hjarta. Hér er um vernd og
yfirráS Bandaríkjanna aS ræSa
Ekki útlend yfirráS, en þar sem
engin yfirráS eru, þar er heldur
engin ^skylda um vernd og hjálp.
Sú besta trygging, sem yPhilippine
eyjarnar geta haft er vemd Banda-
ríkjanna. Fólk þarf aS skilja aS
stjórnmál eru ekki takmarkiÖ sjálft
heldur vegur til aS ná efnalegu
sjálfstæSi og aS koma atvinnumál-
um og félagsmálum þjóSanna í þaS
horf, aS framtíS þeirra sé trygg.”
Hvaðanœfa.
Barón Tanaka hefir tekiS viS
stjórnarformensku í Japan og er
jafnframt utanríkisráSherra. Hefir
fyrirrennari hans í því embætti,
Shidehara, veriS mjög vinsæll og
hefir hann þótt stjórna utanrikis-
málununi meS varfærni og vitur-
leik, sérstaklega hvaS snertir Kína-
málin. Halda margir aS Tanaka
verSi harSur í horn dS taka og ó-
vægnari viS Kínverjana, nágranna
sína og ættbræSur, heldur en Shide-
hara hefir veriS.
Eranska stjórnin á í miklu stríSi
viS kommúnistana, sem á Erakk-
landi eins og víSar eru töluvert
fjölmennir og láta mikiS til sin
taka. Hefir stjórnin látiS taka
nokkra þeirra fasta og sakar þá um
aS þeir geri alt sem í þeirra valdi
stendur til aS' koma á verkföllum,
og þaS sérstaklega meSal stjórnar-
þjóna og aS vekja allskonar óróa
og mótspyrnu gegn stjórninni bæSi
heima fyrir og í öSrum löndt^m
þar sem Frakkar eiga einhver ítök.
Heldur stjórnin því fram aS hér
sé um stórkostlega hættu aS ræSa
og aS hér eigi sér staS öflug sam-
tök, sem hafi þaS markmiS aS
koma á stjórnarbyltingu á Frakk-
landi og gerbreyta þar öllu stjórn-
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 28. APRlL 1927
—.......... ......................... A
NÚMER 17
arfyrirkomulagi samkvæmt fyrir-
mynd Rússa, enda sé þessi alda
ekki aSeins þaSan runnin, heldur
sé henni þaSan stjórnaS.
Frönsku kommúnistarnir neita því
heldur ekki, aS þeir hagi sér í öllu
eSa flestu, samkvæmt fyrirskipun-
um frá Moscow. Segir stjórnin aS
þessir menn séu vinir Rússa, en ó-
vinir sinnar eigin þjóSar og aS þeir
geri sér alt far um aS komast eftir
öllu, sem viSkemur framkvæmdum
og fyrirætlunum Frakka viSvikj-
andi hermálum og gefa félögum
sínum á Rússlandi sem nákæmast-
ar upplýsingar um þaS. Lítur
franslyi þjóSin svo á, aS þessi
hreyfing sé landi og lýS mjög
hættuleg og hygst aS ganga milli
bols og höfuSs á henni ef auÖiS
er.
Jcns Bjarnasonar skóli.
Páska-prófa úrslit.
Grade IX,—
Signý Bardal, 59 (3).
Herþert Stouffer, 58 (3).
Grade X.—
Harold Gíslason, 76.
Harold Johannsson, 74.
John Ransom, 67.
Jón Bjarnason, 70 (1).
Franklin Einarson, 66 ('i).
Helga Gíslason, 60 (2).
Orn Thorsteinsson, 56 (2).
Ósk Bardál, 57 T3).
Konrad Polson, 53 (3).
Thorun Thorlacius, 54 (4).
SigurSur VopnfjörS, ('misti 5
próf fyrir veikindi) 77.
Grade XI,—
LiIIian Thorvaldson, 67.
Edward Magnusson, 65 (1).
GuSný Benjaminson, 61 (1).
Magnús Thorlakson, 51 (2).
Magnus Paulson, 51 (3).
Herman Olafson, 50 ("4).
Carl Bardal, 46 (6).
Gudrún Thomsen (misti 4 próf
fyrir veikindi), 53 (2).
Franklin Gillies (4 próf) 45 (2).
Eyfi Anderson (3 próf) 60 (1)
Halld. Bjarnason (3 prófj t;8 (1)
Grade XII,—
Sella Johnson, 81.
Anna Marteinsson, 74.
Alable Reykdal, 71 fi)-
Heimir Thorgrímsson 65 (1).
Vigdís Sigurdson, 48 ($).
Gullbrúðkaup.
Mr. og Mrs. Kristján Albert áttu
gullbrúSkaups afmæli á mánudag-
inn var og var þess minst meS
mjög fjölmennu samkvæmi sem
vinir þeirra héldu þeim á mánu-
dagskveldiS í samkomusal Fyrsta
lútersku kirkju í WÍnnipeg. Voru
þar veitingar rausnarlegar og
mannfagnSur góSur.
Dr. Björn B. Jónsson stjórnaSi
samkvæminu. ÁvarpaÖi hann gull-
brúShjónin og afhenti þeim væna
peningaupphæS frá gestum. Einnig
afhenti Mrs. B. B. Tónsson Mrs.
Albert' vandaSa peningabuddu meS
nokkrum peningum í frá Kvenfél.
Fyrsta lút. safnaSar. Hefir Mrs.
Albert tilheyrt því félagi síSan þaS
var stofnaS og unnið þar mikiS og
þarft verk.
Mr. S. K. Hall og Paul Bardal
sungu sóló og alt veislufólkiS söng
marga föSurlandssöngva. Mrs. H.
Olson flutti ræSu fyrir minni
gullbrúSurinnar og^A. C. Johnson
fyrir minni gullbrúSgumans en
Einar P. Jónsson flutti þeim kvæSi
Dr. B. H. Olson svaraSi fyrir hönd
heiöursgestanna og þakkaði alla
góSvildina og vinsemdina, sem
þeim nú væri sýnd. Auk þeirra
tóku til máls S. Anderson, A. P.
Jóhannsson og A. S. Bardal. Þá
lék og hljóSfæraflokkur nokkur lög
viS og viS, fólki til óblandinnar á-
nægju.
SamkvæmiS var hiS ánægjuleg-
asta í alla staöi og vonar Lögberg
aS geta flutt nánari fregnir af því
innn skamms.
Andmœli.
Eftír Jón Einarsson.
ÞaS má hamingjunni þakka eöa
kenna aÖ góSur kunningi minn, í
fjarlægÖ, sendi mér nýlega til
lesturs tvö og hálft blaS af Heims-
kringlu. og þar sem eg hafSi eigi
séS neitt af blaöi því í háa herrans
tíS, glaSnaSi svipur minn viS aö
mæta hér kunningja frá fyrri tím-
um. Bjóst eg viS aS blaSiS væri nú
orÖiÖ ólíkt sjálfu sér, ekkert svip-
aö því sem þaS var endur fyrir
löngu, þar sem svo margar ólíkar
höndur og heilar hafa lagt þar
verkleg og andleg orkumök til, á síS
ari tíijium. Tók eg fljótt eftir því,
aS blaÖiÖ hafSi til meÖferSar
“Nýtt skilningarvit”* heiman af ætt
landi voru, og aS hugmyndirnar af
og til voru nok-kuS “á víS og dreif”,
og málfæri skilningarvitsins ekki
ýkja mentarlegt.
En þaS var sérstaklega ein stutt
frásaga á síSustu síöu blaösins,
sem eg varS hlessa á. Þetta er
fregnin, “Endalok Scoþes-máls-
ins” eftir G. A. Gizka eg á aS staf-
irnir merki GuÖmund Ámason,
sem um hríS var prestur únítara í
Winnipeg. Er flestum ísl. kunnugt
þaS, aS séra GuSm. er einn af okk-
ar há-lærÖari mönnum, skýr náms-
maÖur og nýtur drengur. Því var
þaS, aS mig furöaÖi svo hrellilega
hve “úgæfusamliga” sagan frá
Tennessee hafSi ummyndast í slík-
um höndum, og þess vegna er þaS,
aS eg leyfi mér aö fara örfáum,
léttum tökum um þetta “endalok”
prestsins.
Frásagan byrjar á þvi aÖ geta
um dóminn, er feldur var í Scopes-
málinu og orSast þannig i blaSinu:
“Dómurinn var á þá leiS, aS lög-
in, sem banna aÖ breytiþróunar
kenningin sé kend í þeim skólum
ríkisins, sem kostaSir eru af al--
manna fé meS opiberum sköttum
séu leyfileg (constitutional).”
AS þýSa constitutional meS ís-
lenzka orðinu leyfilegt mun vera í
mesta máta óvenjulegt. Leyfilegur
hygg eg að sé oftar en hitt, þýtt
meS enska orSinu “permissible” og
öSrum svipuSum ótekniskum orS-
um. Á hinn bóginn mun “constitut-
tional” verSa á íslenzku máli:
samkvæmt grudvallarlögum (lands,
ríkis, o. s. frv.J, landslögum sam-
kvæmt, í samræmi viS lög þjóSar.
Þessi þýÖing orSsins mun vera al-
ment viÖtekin og eiga ekkert skylt
við leyfis-ÞýÖinguna.
OrSiS “constitutional” er mælt
aS hafi fæSst í há-mentaskólanum
Cambridge á Englendi, þar sem
séra GuSmundur—ef mig minnir
rétt—lauk námi sínu. Veit eg aS
bæSi hann og aÖrir skilja, aS sam-
kvæmt dómum þurfa Tennessee
menn ekkert leyfi til aS útiloka
nefnda kenningu úr skólum sínum.
Þeir höfSu fullan rétt til þess,
samkvæmt aöal-lögum ríkisins, og
var því engum fært aS leggja þar
bann viS úr því aS sannaS var aS
slíkt væri “constitutional.”
ÞaS aS 4. dómarinn áleit Tennes-
see-lögin “óleyfileg vegna þess aS
þau væru óljós, eins og höf. segir.
sannar vitanlega óákveÖni í tekn-
iska átt, aS laga-ákvæÖiÖ væri ekki
nægijega skýrt orSað aS bókstaf til
aS skoÖun þessa dómara, en ekkert
annaS. ÞaS var því hér sem víÖar,
,aS bókstafnum gengur betur aS
deySa en anda vissra manna aS
lífga.
“MikiS hefir veriS skopast aS
málinu og lögunum,” segir G. A.,
og er þaS óefaS rétt ágizkaS. Hefir
slíkt oft ýms mál hent, en er ekki
óbrigÖul sönnun þess, aS máliS sé
gildislaust. Hvorki útheimtist til
þess há-lærS né ólærð þekking aS
brosa, né jafnvel aS skellihlæja að
málum og meira aS segja aS mönn-
um sjálfum. Þesskonar vopn hafa
frá öndveröu veriS örþrifatæki
beggja hliöa hinna ýmsu mála.
Þ4S er ekki laust viS aS brosiÖ
hafi veriS aS materialista stefn-
unni eöa evolution-“farganinu”
meS köflum. En þaS hryndir ekki
sanngildi neinnar skoSunar, og há-
lærÖir menn, sem takast í hendur
aS leiða og menta okkur óskóla-
gengnu vesalingana, ættu aS vera
vaxnir upp úr því aS vitna til háSs
og keskiorSa, sem sönnunar- eSa
stuÖnings-gagna á nokkurn hátt.
ÞaS er ekki nema sanngjarnt aS
taka því fram hér líka, úr því slíks
var minst í nefndri frásögn. aS þaS, i
a$ senator Butler grét af gleSi yfir
dómsfallinu hafði alveg sama
sönnunar-gi\di eins og hláturinn á
hina hliSina. ÞaS eru þessar öfgar,
þessi óskyldu hálmstrá, sem “ofur-
hugar” ýmsra málshliða beyta sem
ísönnunargögnum í frásögum sín-
um, sem “fólk flest” gleypir sem
væru þaS ekta rökfærslur og sem
lærSir og leiknir því tíSum nota
sér aS vopnum.
Eg er ekki svo heppinn aS hafa
“öll blöSin í Tennessee” viS hend-
ina, er G. A. segir aS vilji nú sem
minst um alt máliS tala. Ef til vill
og ef til vill ekki hefir hann sjálfur
lesiS þau öll. Getur veriS aS þetta
*Hvernig kynbeygið þiÖ nafn-
orSiS skilning, piltar? KvenkenniS
þiS þaS ennþá, lærSu mennirnir?
sé ekki staðhæfing út í bláinn. En
hafi séra G. A. lesiS Literary
Digest og fjölmörg önnur ný rit,
sem prentuð eru utan Tennessee
takmarka, veit hann vel aS eigi er
máliS enn gleymt meS öllu.
Annars er næsta erfitt aS sjá
hversvegna Tennessee-búar vilja
sem minst um máliS tala nú,” eftir
aö dómurinn féll þeim algerlega í
vil. ÓmentuSu fólki kynni að finn-
ast það hálf ólíklegt, ekki síst
þegar þess er gætt, aS bólað hefir
á samkyns skoðun—og þaS ekki
mjög óákveöið—gagnvart evol
kenningunni til og frá utan landa-
merkja Tennessee.
ViS aS lesa í ‘endalokum Scopes-
málsins’ skýrsluna um skóla þá, í
hinum ýmsu ríkjum, sem ekki
hylla þessi breytingafræSi ('evol.
kenn.) hættir, ef til vill, sumum
við aS efast lítilsháttar aÖ ‘skopiÖ’
sem greinin minnist á svo hjart-
anlega, muni ætla aS lækna aíleið-
ingar Scope-málsins átakanlega
fljótt. Má vera aS þaS meðal sé
eitt af því, er enskurinn álítur
“slow but sure-”
Ekki er eg handgenginn séra
John Roach Straton, en hefi þó
vitund séS eftir hann í riti. Hefir
honum fleira um munn fariS um
dagana en “úrvalsorS” þau er G. A.
tilfærir og sumt eigi all-heimsku-
legt. En geypiorS hávaöamanna,
hverri hliS sem þeir svo fylgja, og
hvort sem þeir eru landar eSa ann-
ara þjóSkynja, eru ekki gögn, sem
venjulega byggjast á gætni né vits-
munum, og gef eg jafnan þess-
konar rithætti og talsmáta “ilt
uga.”
George McGready Price kannast
eg viS aS nokkru. Er hann prófes-
sor j efnafræði Cchemistry) og
náttúrfræSi ('PhysicsJ í Lodi
Academy, Cal. og höfundur margra
merkra bóka og ritgerÖa um vis-
indaleg efni. Ein af smábókum
hans 144 bls. heitir “Q. E. D.” og
er alþýðlegar og vísindalegar rök-
færslur gegn ýmiskonar vesöld,
sem bagar þróunarkenninguna. Mr.
Price ritar einkar skýrt, látlaust,
alþýSlegt mál. Heldur hann sig
meira aS rökfærslum, en alment
gerist og hefir einnig fyrirlestrum
hans veriS mjög vel tekiÖ bæSi í
Ameríku og ■ Evrópu. ÞaS mun
naumast borga sig aS benda á
Price sem einn af þeim, sem þekk-
ingarlitlir eru á sviSum evolution
theóríunnar, þótt hann viðhafi
minna af slengiorSum og öSru
masi, en ýmsum, jafnvel lærðum
mönnum, er tamt. AS líkindum eru
rökfærslur þessa manns fyrir hönd
“Fundamentalista- “fargansins,"
sem séra G. A. nefnir þaS, eitt af
hinum beittari vopnum, sem þaS
“harðsnúna liÖ” hefir til varna.
Engin sérstök nýlunda er þaS,
þótt vissir aSilar þessara tveggja
stórmála ('Evolution og Funda-
mental hugmyndanna) gefi í skyn
að þeirra eigin hliS sé sannindin
öll og þeirra hliÖ sé því alls vitnis
megin. Hinni hliSinni fylgi aðeins
allir aularnir og ómentaSir fáráS-
lingar. Þar sé eigi um nein sann-
indi aS ræSa. En ekki veröur meS
sanni sagt aS sú þráttana aÖferS
beri vott um framúrskarandi
mentun né menningu. Ef til vill
geta flestir séS það, sem viljann
hafa, að þótt kenning fundamental-
ista væri hauga-lýgi frá upphafi til
enda, væri þaS engin sönnun þess
að nokkurt einasta orS í kenningu
evolutionista hlyti aÖ vera satt.
Þessar tvær kenningar eru vitan-
lega gagnólíkar hvor annari og þvi
ekki líklegar til aS sanna hvor aÖra.
En ef sannleiksgildi breytiþróunar-
málsins er háS svipaSri hulu og
þessi litla frásaga í Hkr., er hætt
viS aS þar “upp komi svik um siS-
FRÁ ÍSLANDI.
Guðjón Guðlaugsson, fyrv. al-
þingismaður var samkv. tillögu
formanns Búnaðarfélags íslands,
kosinn heiðursmeðlimur fé|lags-
íns.
Hæstiréttardómur er nýlega
fallinn í máli, sem höfðað var
gegn Þórarni Olgeirssyni skip-
stjóra á togaranum Jupiter fyrir
óiöglega veiði. Kom varðbátur-
inn Trausti að togaranum í land-
helgi norðan við Reykjanes síð-
astliðið sumar. Skipstjóri neit-
aði að hafa verið innan við land-
helgislínu, en bátsmenn staðfestu
framburð sinn með eiði. F.vrir
undirrétti var skipstjórinn sýkn-
aður, en Hæstiréttur dæmdi hann
í 15 -þús. sekt.—Tíminn.
Islenzki söngflokkurinn.
Eins og sjá má af auglýsing-
unni hér í blaðinu, efnir íslenzki
söngflokkurinn, “The Icelandic
Choral Society”, til hljómleika í
Fyrstu lút. kirkjunni, þriðjudags-
kveldið 'þ. 10. maí næstkomandi.
Flokkurinn, undir hinni ágætu
stjórn Mr. H. Thorólfssonar, hef-
ir lagt á sig afar mikið verk, að
því er æfingum viðkemur, og verð-
skuldar því, þó ekki væri annars
vegna, að búsfyllir verði, þegar
hljómleikarnir fara fram. En því
til viðbótar, og það sem mest er
af öllu umvert, er það, að lög
þau, sem syngjast eiga, eru fögur
cg vel æfð, — alt saman lög eftir
úrvals höfunda. Hér er því um
að ræða alveg einstakt tækifæri
til uppbyggilegrar ánægju%tund-
ar. — Frú B. V. ísfeld, píanókenn-
afi, sem unnið hefir sér ágætan
hróður meðal fólks vors, fyrir list
sína, aðstoðar við hljómleikana.
Útdráttur ur gerðabók
8. ársþings Þjóðrœknisfélagsins.
Þá var samþykt tillaga um að
skipa fimm manna nefnd til þess
aS athuga f jármálaskýrslur em-
bættismanna. — T nefndina voru
skipaSir Ásm. P. Jóhannsson, B
B. Olson, Th. J. Gíslason, Gunnar
Jóhannsson og HreiSar J. Skag-
feld.
• Þá var sþ. till. um aS skipa 3
manna nefnd til þess aS athuga til-
lögur grundvallarlagabreytingar
nefndar. — í nefndina voru skip-
aSir J. J. Bildfell, Á. Sædal og Jón
Jónatansson.
Þá kom fram tillaga frá Bjarna
Magnússyni um aS ræÖa álit milli-
þinganefndar, er fjallaÖi um hejm-
ferS 1930, liS fyrir liS; studdi J.
F. Kristjánsson tillöguna, er var
samþykt eftir nokkrar umræÖur.
Þá lagöi J. G. Gillies þaö til, en
G. Eyford studdi, aS samþykkja 1.
liS óbreyttan. Var þaS samþykt í
einu hljóði.
Séra Ragnar E. Kvaran lagSi til
en Bjarni Magnússon studdi, aS
samþykkja 2. liS óbreyttan. Till.
samþ. í einu hljóSi.
Mrs. Sigr. Swanson lagSi til, en
Bj. Magnússon studdi, aS sam-
þykkja 3. HS óbreyttan. Var till.
samþykt í einu hljóSi.
Þá lagSi G. Eyford til, en séra
R. E. Kvaran studdi, aS 4. liÖur
nefndarálitsins falli burtu, en í
hans staS komi nýr 4. liSur er
hljóSi svo: “Nefndinni skal heimilt
aS bæta viÖ sig þremur mönnum,
ef hún skyldi æskja þess.
Var þessi tillaga samþykt maS
23 atkvæSum gegn 16, og nefndar-
álitiS síöan samþykt í heild sinni
meS áorðinni breytingu, meS öllum
greiddum atkvæSum.
Þá lagöi Th. J. Gíslason til, en
Sigf: Pálsson studdi, aS skipa 5
manna nefnd til þess að útnefna
rnenn í nefnd þá er gert er ráS
fvrir í nefndarálitinu. Var sú tillaga
feld.
Nefndi J. G. Gillies þá til í und-
irbúningsnefnd til heimfarar J. J.
Bíldfell, Jakob F. Kristjánsson,
Árna Eggertsson, séra Rögnvald
Pétursson og Ásmund P. Jóhanns-
son.
Þá lagSi séra Ragnar E. Kvaran
til, en Mrs. S. Swanson studdi, aÖ
útnefningum væri lokiS. — Var
till. samþykt í einu hljóði.
Þá voru tekin fyrir samvinnu-
mál viS ísland, og lagÖi J. J. Bíld-
fell til, en Árni Eggertsson studdi,
aS skipuð sé 3 manna nefnd í mál-
iS. Samþykt og í nefndina skipaSir
séra Ragnar E. Kvaran, Ásmund-
ur P. Jóhannsson og Ered Swan-
son.
Þá las Halldór Bardal skýrslu
frá milliþinganefndinni er sett var
til þess aS sjá um sumarfrí ísl.
barna í Wpeg.
Nefnd sú, er kosin var á þjóS-
ræknisþinginu 1926 til aS útvega
verustað á íslenzkum heimilum t
nærliggjandi ísl. nýlendum, fyrir
börn ísl. foreldra, sem þess óskuSu,
yfir skóla-frítímann, leyfir sér aS
skýra frá aS hún auglýsti i báöum
ísl. blööunum í byrjun júní, eftir
tilboSum um verustaði fyrir isl.
börn héSan úr bænum úti í nýlend-
ununi. Einnig skrifaði hún nokk-
ur bréf til einstöku manna og
kvenna út um bygSir, sama erindis.
En áranguýnn varS litill. TilboS
komu aðeins frá þremur heimilum
um að taka sitt barniS hvert. Eitt
af þessum tilboSum var frá konu,
sem hefir fult hús af börnum og
við vissum aS þaS var aöeins fyrir
persónulegan vinskap viS sumt af
nefndarfmkinu, aS hún vildi taka
ókunnugt barn inn i sinn bamahóp,
svo við sendum ekkert bam til
hennar. ÞaS vom því aðeins tvö
börn, sem við útveguðum verustaS
s. 1. sumar. En afleiSingar af starfi
nefndarinnar, sem vann aS þessu
máli, áriS áður var sú, aS sex börn
hér úr bænum fengu verustaSi aft-
ur í sumar, úti í nýlendu, á sömu
heimilum og áriÖ áÖur, eða það
fólk sem þau vom þá hjá, útveg-
aSi þeim bömum sem vora hjá
þeim, annan verustaS.
Það komu umsóknir til nefndar-
innar um aS útvega verustaS fyrir
14 börn, viS fengum tilboð um pláss
fyrir 8 börh. ÞaS voru því eftir 6
börn, sem leituSu til nefndarinnar
eSa foreldrar þeirra fyrir þeirra
hönd, sem nefndin gat ekkert liS-
sint.
Þeir sem þessi 8 börn fóra til
og vora hjá s. 1. sumar eru:
Stefán Daníelsson, Lundar ....3
Ágúst Magnússon, Lundar ....2
Thorhallur Halldórsson, Otto . . 1
T. J. Gíslason, Brown ..........1
GuÖjón Abrahamson, Framnes ..1
ÞaS er nú heldur lítill árangur
af þessu nefrídarstarfi, en viS
gjörðum þaS sem viS gátum.
Winnipeg, 22. febr. '27.
H. ÍT. Bardal.
Arni Eggertsson.
Ragnhciður Davíðsson.
Ólína E. Pálsson.
Var samþykt till. frá A. Skag-
feld, er Sigf. Pálsson studdi aS
veita skýrslu nefndarinnar viS-
töku.
Þvínæst var samþykt tillaga um
aS fresta þingstörfum til kl. 8. e.
h.
Um kveldiS kl. 8 fór fram kapp-
glíma um $100 verðlaun Jóhannes-
ar Jósefssonar glímumeistara og
skemtun í sambandi viS glimuna.
StýrSi hr. Sigfús Halldórs frá
Höfnum samkomunni. Elutti for-
seti þjóðræknisfélagsins, séra Jón-
as Á. Sigurðsson einkar snjalla og
skemtilega ræðu á undan glímunni,
öfluga þjóðræknishvöt, en á undan
og eftir lék ungfrú Ásta Her-
mannsson á fiðlu.
Eramh.
Heiðingjatrúboð.
Til safnaða 0g einstaklinga
Hins ev. lút. kirkjufélags íslend-
inga í Vesturheimi, og annara
trúboðsvina:
Það er kunnugt, að í mörg ár
hefir kirkjufélag vort tekið að
sér að gjalda $1200 á ári upp í
lgun trúboðans, séra S. 0. Thor-
lakssonar í Japan. Hefir þetta
verið ðll þáttaka vor í heiðingja-
trúboðsstarfi. Þegar þetta byrj-
aði, átti kirkjufélag vort ofurlít-
inn sjóð, er ætlaður var til trú-
boðs, og hefir af honum verið
tejiið til að bæta við það, sem ár-
léga hefir inn komið, svo tillag
vort næmi áðurnefndri upphæð.
Nú er sá sjóður þrotinn, og á
kirkjuþingi í fyrra vantaði til,
að hægt væri að greiða fulla
upphæð til starfs séra Octavíus-
ar, nema þannig að taka bráða-
birgðalán úr kirkjufélagssjóðh
Þó fanst miklum meiri hluta á
þingi það sjálfsagt, að láta ekki
styrk vorn til þessa starfs fara
minkandi, 'og jvar samþykt að
lcggja $1200 til starfsins á þessu
kirkjufélagsári. Til þess að þessu
verði fullnægt, þurfa enn inn að
koma fyrir 1. júní næstk. um
$1300. Er þá einnig jafnaður
hallinn ftá í fyrra. Eru það vin-
samleg tilmæli til safnaða og
einstaklinga, að gefa þessu gaum
og leggja fram málefninu til
stuðnings, svo þetta fáist. Allir
söfnuðir kirkjufélagsins eru á-
mintir um, að sinna þessu með
offrum við guðsþjónustur og á
^nnan hátt, eftir því sem þeir sjá
bezt henta. Einnig væri æski-
legt, að sem flestir sunnudags-
skólar, kvenfélög, ungmennafé-
lög og f 1., tæku að sér að liðsinna
málinu. Og væntaniega verða
margir einstaklingar víðsvegar
fúsir til að koma til hjálpar, svo
upphæðin náist. Tillög ættu öll
að vera komin til féhirðis fyrir
1. júní.
Glenboro, Man., 1. apr. 1927.
K. K. Olafson, fors. kfél.