Lögberg - 06.10.1927, Side 6

Bls. 6
LOG’BfSRG, FIMTUDAGINN 6. OKTÓBER 1927.
Dóttir sjávarins.
Eftir
JOHANE SCHÖRRING.
Sagan er í þrem þáttum: 1. Filia Maris.
2. Berg læknir. 3. Melania Verent.
Enginn hafði þeka hana eins vel og hennar
kæri, gamli faðir, hann hafði í raun og veru
átt sálu hennar. Hún var vön við að verða
rakin í sundur, lesin í hugann, af hinu glögg-
sýna auga hans, og að lúta svo fegurðarviti
hans og dómgreind.
Sá skoðunarháttur, sem hann notaði — hef-
ir ef til vill verið úreltur — var henni kær, og
hún var of trygg að lunderni, til þess að vilja
nota annan mælikvarða. Af því leiddi það, að
hún, þó bpð væri í spaugi og með brosi, að hún
sagði þao, meinti það í fullri alvöru, að hún
kunni betur við sig hjá gömlum og alvarlegum
manneskjum.
Látprúða spaugið hennar sveimaÖi um, eins
og hún væri sú glaðasta af þeim glöðu; en
skilningur hennar og skoðun á lífinu var mörg-
um sinnum eldri en hún, hvort heldur sem það
orsakaðist af eðii hennar, samvistum hennar
með hinum gamla föður, eða af áhrifum hinnar
alvarlegu, stórkostlegu uppeldisbygðar hennar,
sem hún kallaði bernskuheimili sitt.
Það, að standa aleinn í heiminum — því sá,
sem ekkert reglulegt heimili á, þó hann eigi
þúsund vini, stendur aleinn—, er sú hugsun,
sem valdiÖ getur þungri sorg, á hvaða aldri sem
manneskjan er. Þessi sorg áótti Filiu alloft
eftir dauða föðursins, og það hefir máske aðal-
lega verið hún, sem gerði framkomu hennar ó-
afvitandi klökka og uppurðarlitla, sem Kam-
illa hafði oft minst á, án þess að skilja hana.
Það sem vakti mesta gleÖi hjá Filiu voru
bréfin frá fyrverandi heimili hennar, frá mey-
kerlingunni Olson, frá einhverjum af björgun-
armönnum hennar, en einkum frá séra Krog.
Hann var, eins og áður er á minst, alvarleg-
nr, gáfaður maður, og tilheyrði sömu kirkju-
legu stefnu og þeirri, sem hún var alin upp við.
Hann var milli fertugs og fimtugs, og gat bezt
af öllum skilið hana og talað til hennar, eins og
hún hafði vanist við.
“Nú,” sagði hún við sjálfa sig, um leið og
hún rjóð og brosandi opnaði bréfið, þar sem
hún sat á svarðbekknum sínum við tjörnina
meðal hinna viltu rósa, “nú á eg að fá loft-
straum heiman að, hreinan og hressandi eins
og bylgjur Norðursjávarins. Það er svo við-
feldið, það er svo yndislegt að vera ávörpuð
svo föðurlega, eins og maður sé aftur orðinn
barn — ó, hve það er inndælt, þegar maður um
langan tíma hofir ekki heyrt annað en: “Ung-
frú Sidonius” og “ungfrú Sidonius” og “má
mér veitast sá heiður, ungfrú” og “má eg biðja
ungfrúna” o. s. frv. o. s. frv.
Og hún las:
“Kæra ungfrú Filia!
Eg hefi ekki skrifað þér um langan tíma, af
því eg hefi átt svo annríkt og verið kvíÖandi um
ástand konu minnar.
1 viðbót við hennar langvinna heilsuleysi,
hefir nú bæzt bólga í brjóstinu, sem er alger-
lega ólæknanleg. Læknirinn sagði mér í gær,
að eftir því sem mannlegt auga gæti séð, þá
væru ekki að eins dagamir, heldur tímar henn-
ar taldir. Þú skilur, að dagar mínir og nætur
hafa verið þungir og erfiðir, og að það er alvar-
legt að fá slíka fregn, þó að mann hafi granað
það sjálfan. Presturinn þarf svo oft að vitja
sjúkra, að hann að síðustu öðlast nokkuð af hinu
óbrigðula augnatilliti læknisins, að minsta kosti
að því er snertir hinar síðustu sekúundur mann-
lífsins.
En hið talaða orð hefir þó alt af afarmikil
áhrif, og sérhver aðskilnaður frá þessu lífi,
einkum þeirra, sem maður hefir verið nákvæm-
lega sameinaður, hefir alt af í för með sér stóra
eða hina stærstu sorg, hve mikillar huggunar,
sem maður má vænta.
Eg hefi mikiÖ að hugsa um og syrgja yfir,
á annan hátt getur það ekki verið.
Eg get að eins sagt þér þetta í kvöld, og eg
er sannfærður um, að þú viljir hugsa til mín og
minna með þeirri vinsemd og ást, sem eg hefi
aldrei séð bregðast hjá þér.
Eins og vant er, fylgja hér með kærar kveðj-
ur frá öllum og öllu, alla leiÖ til sjávarins, sem
í kvöld er mjög órólegur og sendir freyðandi
bylgjur á land. Þú veizt að maður getur ekki
verið án þess að heyra brimhljóðið hérna í
lestrarherberginu mínu. Flyt þú frændum mín-
um kveðju mína og segðu þeim frá líðan konu
minnar. Mér þykir vænt um, að þú ert ánægð
hjá þeim. Guð veri með þér.
Þinn vinur. J. Krog.”
“Blesaður góði presturinn hann Krog. Sko,
lesið þér sjálfur,” sagði Filia tárfellandi við
Konrad, sem kom til hennar um leið og hún
lauk við lestur bréfsins.
Það var með mjög einkennilegum tilfinn-
ingum, að ungi maðurinn tók við bréfinu og las
það.
Filia var svo hugsandi um alt ásigkomulag-
ið á prestssetrinu, að hún gaf sér ekki tíma til
að athuga hver áhrif bréfið hafði á Konrad.
Hún sá þar af leiðandi ekki dÖkka roðann í
kinnum hans, né hvernig hann hnyklaði brýra-
ar, og ekki hið rannsakandi augnatillit hans,
sem reyndi að lesa í huga hennar.
Loksins leit hún upp til að vita hvort hann
væri búinn, og varð litið í hin rannsakandi augu
hans.
“Já, vesalings frændi,” sagði ungi maður-
inn fremur kuldalega, “þetta getur máske fall-
ið honum nokkuð þungt, en hjónaband hans
hefir aldrei verið ánægjulegt.”
“0g svo segið þér, nokkuð þungt,” svaraði
Filia róleg, “eins og þetta væri engin veruleg
sorg. Þetta er undarlegt; en mér finst næstum
því, að sorgin hljóti að vera að vissu leyti meiri,
hafi samkomulagið ekki verið ánægjulegt.”
“Eg verð að viðurkenna, að eg er ekki á
sömu skoðun; hvernig fáið þér rökstutt þetta?”
spurði hann.
“Rökstutt? Eg vil ekki rökstyöja neitt, sem
eg skil ekki,” svaraði hann, “mér finst að eins
að aðskilnaðurinn frá þeim, sem maður elskar,
hve sár sem hann er, geymi í sér mikinn auð,
þegar hinn þungi, daglegi söknuður er farinn
að réna.”
“Þér eigið við, að endurminningamar sé
þessi auður?” spurði hann hana.
“Einmitt! en sá, sem ekki hefir verið á-
nægður, hvaÖ hefir hann? Endurminningar
hans eru þá máske hin sífelda meðvitund um,
að alt hefir ekki verið eins og það gat verið og
átti að vera; verður því líkt við hitt?” spurði
hún lágt.
Þekkið þér frænda minn nákvæmlega?”
“Nógu nákvæmlega til þess að vita, að hann
er góður maður. Hvers vegna spyrjið þér um
það, sem þér vitið, í stað þess að svara mér?”
spurði hún aftur.
“Af því,” svaraÖi hann, “að það var eins
og þér tækið málstað hans. Eg lít máske ekki á
líf hans með sömu augum og þér,” sagði hann
með sama rannsakandi augnatillitinu og áður,
“hvers vegna giftist hann Lauru, sem alt af
hefir verið heilsuveik, ekki verulega alúðleg í
viðmóti, og mörgum árum eldri en hann? ÞaÖ
var alls ekki hyggilegt.”
“Hvers vegna,” svaraði unga stúlkan bros-
andi, “rís sólin ekki upp í vestri og gengur til
viðar í austri; hann hefir að líkindum elskað
hana, hvernig ætti eg að þekkja slíkt; það er
sennilegasta ástæðan og sú eina, sem nokkur
meining er í.”
“Elskað hana?” spurði Konrad, “elskar
hann hana enn þá, eða rénar ástin' eins og hver
önnur veiki?”
“Þér eruð í einkennilegu skapi í dag,” svar-
aði Filia undrandi; sem andmæli gegn yðar
röngu ímyndunum, skal eg segja yður. að eg
hefi aldrei heyrt annað um séra Krog, en að
hann sé hinn umhyggjusamasti og ástríkasti
maður við heilsuveika konu sína, og aldrei
efir hann talað um hana talað um hana öðru-
vísi en með nærgætni og trygð; hafi hann því
ekki verið ánægður, þá verðskuldar hann tvö-
falt hrós. ’ ’
“Já, en athugið það, ungfrú Sidonius, að
það má líka skoða það frá annari hlið; það má
líta á það sem tvöfeldni, svo að hann er ekki
sannur frá öllum hliðum að sjá,” svaraði
Konrad ákafur.
“Nei, nú eruÖ þér of slæmur,” svaraði Filia
með þótta og stóð upp; “getur kristinn maður
gert meira, en að taka byrði sína og bera hana
með ró og þolinmæÖi? Þér eruÖ sjálfur guð-
fræðingur, hveraig getið þér greint frá þessu
á annan hátt, það þætti mér fróðlegt að vita.”
Hún var yfirburÖa fögur á þessu augna-
bliki, í þessu umhverfi, í þessum lokaða hring
af háum trjám. Birtan féll niður á hana úr
loftinu, og gerði gylta hárið hennar að eins kon-
ar geislabaug; hin sveimandi augu hennar og
geislandi æska fullkomnuðu þetta yndislega
ytra útlit.
“Eg vildi að eg væri orðinn að móðurbróð-
ur mínum á þessu augnabliki, það segi eg satt,”
svaraði hann nokkuð óákveÖinn, “það er þess
vert að hafa skifti, til þess að eignast slíka vöra
og slíkan málsvara. ’ ’
“Eg get verið málsvari hvers sem vera skal,
þegar eg hefi jafn réttlátt mál að verja,” svar-
aði hún. “Eg geri aldrei samninga um það
verulega sanna og fagra. Annað hvort er það,
eða er ekki.”
“Eg gefst upp, skilyrðislaust, hvað ætlið
þér að gera við mig?” spurði hann.
“Fyrirgefa yður, auðvitað, þegar þér iðr-
ist,” svaraði hún sáttfús; “en þér verÖið að
muna það hér eftir, að vera avalt kurteis.”.
“Þetta et þá dómurinn, nú jæja, en viljið
þér þá taka mig að yður í ókomna,tímanum og
fræða mig betur?” spurði hann brosandi.
“Fræða yður. Eg vil rífast við yður, mót-
mæla yður, það megið þér reiða yður á,n hvert
skifti sem þér ráðist á vini mína eða segið eitt-
hvaÖ, sem ekki er sannleikanum samkvæmt.”
“Rífast við mig,” svaraði hann, án þess _að
að dylja lengur sína miklu aðdáun, “það mein-
ar, að þér viljið vita mig yfirunninn, að eg sé
alt af þræll yðar — því takmarki hafið þér náð
nú þegar.”
“Eg fyrirlít þræla,” svaraði hún, “að und-
anteknum einstöku atvikum, eins og núna — á
þessu augnabliki — eg vil fá eina af þessum
indælu vatnsliljum — nei, margar — eg ætla að
prýða hárið mitt meÖ þeim í kvöld við samkom-
una í greifahöllinni. Verið þér nú sem þræll og
komið með stiga eða nokkurar langar, verulega
langar spírur, svo við getum náÖ þeim!”
“Það skal eg gera,” sagði hann og stökk á
fætur; “handa hinni konunglegu dóttur sjávar-
ins, það er ekki nema sanngjarnt; en með hverju
verður þrælnum launað?”
“Mínu hávelboma þakklæti, það leiðir af
sjálfu sér,” svaraði hún hlæjandi.
Hann stóð kvr og hristi höfuðið.
“Það verður að vera meira en það, fursta-
inna. Þökk geta jafnvel óvinir manns fengið—
þér------”
“Nú verðið þér að flýta yðar,” svaraði
Filia með ákafa; “það er lélegur þræll, sem
krefst borgunar áður en starfið er framkvæmt.”
“Verðið þér þá héma, þegar eg kem aftur?”
spurði hann þolinmóður.
“Ef þér verðið ekki of lengi,” svaraði hún.
“Eg skal flýta mér.”
Hann þaut í burtu.”
“Hvað er nú?” sagði Filia og horfði á eftir
honum, “eg held nú sjálf, að frú Möhl hafi rétt
fyrir sér. Hún hefir síðustu dagana ymprað á
því, að kann elski mig. Þá vertS eg að fara
héðan, eg vil ekki hrekja hann frá heimili syst-
ur sinnar.”
“Eg vil ekki bíða hér þangað til hann kem-
ur aftur. — ó, eg get eflaust náð þessum liljum
sjálf.”
“Hún teygÖi úr sér og seildist eftir þeim;
en henni var ómögulegt að ná þeim. Hún braut
langa grein af einu trénu og reyndi að ná þeim.
En það fanst henni vera synd, því þá fylgdu
löngu jurtaleggimir, mörg blöð og brum með,
og alt blómakerfið ruglaðist.
“ Ó, nú veit eg hvað eg vil; eg skal vaða út
í tjörnina, eins og eg gerði stundum heima í
litla læknum til að ná ‘gleym-mér-ey ’ og hom-
sílum. Hingað kemur sjaldan nokkur maður.
Alt fólkið er á ökrunum, og stúdentinn mun
eflaust forðast að bera spírar með smágervu
höndunum sínum, hann verður þá fyrst að fara
út á akrana eða engjarnar, að sækja Martein
eða Lars, og það tekur langan tíma. Það er
þó indælt.”
A svipstundu hafði hún tekið af sér skóna,
farið úr sokkunum, lyft kjólnum upp með
vinstri hendi, og hélt á vasahnífnum í þeirri
hægri.
Hún leit í kringum sig, hljóp eins og ungur
hjörtur til og frá berfætt og gægðist inn í braut-
ina, sem lá þangað, og inn á milli trjánna.
Þar var enginn, og það kom enginn, og þar
var sú dauSakyrð, að maður heyrði suðuna í
flugunum og drunurnar í býflugunum í rósa-
runnunum. Nú sté hún öðrum fætinum út i
vatnið og svo hinum. Það var dýpra, en hún
hafði haldið, svo hún varð að toga kjólinn hærra
upp; en hvað gerði það? Þar var enginn ann-
ar en bíflugur og flugur til að tauta um, hve in-
dæla sýn þær sáu. Nú, nú, fljótt; og þaraa er
indæl lilja; já, en þarna lengra út er þó ein, sem
er enn þá yndislegri, og svo hefir hún líka svo
aðdáanlegt brum niður hangandi — hún gæti
litið svo aðdáanlega út ofan á ljósleitu fléttun-
um. Nú, þar náði hún henni.
Hún stóð eitt augnablik kyr til að skoÖa
þenna mikla feng sinn; það yrði nú erfiðara að
komast aftur til lands, ef maður ætti ekki að
verða rennvotur, en til allrar lukku var enginn
í nálægð, svo það gerði ekki neitt, þó kjóllinn
væri dreginn hærra upp.
Hún fór að snúa sér við.
“Standið kyrrar, þér þaraa úti — Najade!
Hebe! Aphrodite! eða hvað sem þér heitið,”
hrópaði rödd, svo það var sem þruma liði yfir
kyrlátu tjörnina.
Hún misti helminginn af blómunum, svo
bilt varð henni við.
Já, beint á móti henni, eins og hann hefði
fallið niður úr skýjunum, stóð hár, hörunds-
dökkur maður með uppmjóan, hringmyndaðan
hatt á höfðinu; við hlið hans var opinn málara-
stóll og pentgrind með mynd á.
“ Já, fyrirgefið mér, ungfrú!” sagði röddin
aftur dálítið blíðari og eins og sannfærandi, o_g
svo heilsaði hann henni með göfugri kurteisi.
“Verið þér kyrrar, ef þér hafið ögn af mild-
leika með ódauðlegu starfi. Verið þér kyrrar
enn þá í fjórar, í lengsta lagi fimm eða sex
mínútur enn þá. Vatnið er volgt, þér getið ekki
orðið innkulsa, og þér eruð svo fallegar, að eg
verð að hafa yður með fullu fjöri eins og þér
eruð. Segið já, við eyðum tímanum, segið já,
eftir á skal eg segja hver eg er, heilsa yður og
hváð sem þér viljið; segið já!”
“Nei,” svaraði hún, en stóð kyr eins og
myndastytta; hún sá, að það var ekki svo auð-
velt að komast á land, á meðan hann stóð þarna
og athugaði allar hreyfingar hennar og alt
sem hún gerði.
Þessi vandræði gerðu hana enn þá fegurri,
sem ekki duldist glöggskygni hans.
“Sögðuð þér nei?” spurði haxm glettnis-
lega, “þá stel eg skónum yðar og sokkunum
á bekknum, áður en þér komið á land, og hvað
gerið þér svo?”
“Þá geng eg heim berfætt,” svaraði hun
djarflega.
“ Jæja,” svaraði hann eins og áður, “þá sezt
eg héraa á bakkann og veiti mér þá ánægju að
sjá yður stíga á landj ímyndandi mér að eg sé
Grikkland og þér Aphrodite, sem stigið upp úr
bylgjum hafsins. Lízt yður betur á þetta en að
verða við sanngjarnri ósk vesalings lista-
manns?”’
“Nei, eg verð kyr,” svaraði Filia, “en með
því óskeikula skilyrði, að þér farið undir eins
og gerið enga tilraun til að líta eftir mér, þegar
þessar fimm mínútur eru liðnar.”
“Þér skuluð sjá, að yÖar er að skipa, mitt
að hlýða. Eg er yður innilega þakklátur!”
svaraði hann, greip pensilinn og fór strax að
mála.
“Snúið yður ögn til hægri — ögn meira —
þetta er ágætt. Kjóllinn yðar kemur við vatn-
ið, nei, vinstri hendin verður að lyfta kjólnum
tipp — gott. Og svo langa liljan, sem þér mist-
uð, getið þér náð henni? Þetta er aðdáanlegt.
Þér getið ráðið yfir mér í heilt á, frá þessan
stundu. Yður er óhætt að tala, einkum að líta
dálítið upp á við, sáuð þér þennan spóa? Er-
uð þér mjög reiðar við mig?”
Hún hugsaði svo mikið um göngu sma a
land og um það, að stúdentinn kynni að koma
og sjá þetta leiðinlega ásigkomulag, að hún
hafði enga hugmynd um hið aðdáandi augna-
tillit, sem málarinn sendi henni.
Án þess að vera fagurt, var andlit hans
myndarlegt, gáfulegt, margbreytt og hreyfan-
legt-
Hann var alls ekki ungur; leit út fynr að
vera rúmlega þrítugur. Það var auðvelt að sjá
á andlitsdráttum hans, að hann hafði átt við
margt að berjast; en alt benti þó á, að sjálfs-
stjóm hans og andlegir hæfileikar, höfðu setið
við stýrið, annars hefði hann naumast verið
jafn rólegur , jafn mikið samræmi í drattunum
og svo göfugt útlit á allri persónu hans.
>HSHXH£HBHXNSH£HSHSHZIHæHZHEHXH3HSW3HBHSHKH&H8H&HSHSH«
H
E
M __ ________
H
S
Rjómasendendur veitið athygli!
Sendið oss næsta rjómadunkinn. Munuð þér verða meira
en ánægðir með árangurinn. Vér höfum aldrei haft óánægð-
an viðskiftavin enn, og munum aldrei hafa. Vér greiðum
hæsta markaðsverð og ábyrgjumst að þér verðið ánægðir með
viðskifti vor. Skrifið oss og biðjið um merkiseðla.
Modern Dairy Ltd.
ST. BONIFACE, MAN.
H
æ
■
s
H
3
H
3
H
3
H
KHKHKKEMES'lKSfSMSMæMEMæHEMEMBMEHEHEKSHSHEHSMSHKMSMSMEMa
Nýjasta o“ bezta
BRAUÐTEGUNDIN
Búin til með ágœtasta rjómabús
smjöri
..........„
BAMBfBBEW)

o«n^
Það er smjörið í Bamby brauði, sem gerir það öllu
öðru brauði betra. Hvert einaata brauð í umbúðum.
Kaupið þessa brauðtegund strax í dag! Fæst hjá mat-
vörukaupmanninum, Canada Bread umferðasölum eða
með því að hringja upp B2017-2018.
Canada Bread Co.
Liraited
A. A. RYLEY, Manager í Winnipeg
I Biðjið um
x
x
x
i
f
i
i
i
i
RIEDLES
BJÓR
LAGER
♦>
Og
STOUT
♦>
The Riedle Brewery |
Stadacona & Talbot, - Winnipeg ♦!♦
f Phone 57 241 ♦]>
Filiu grunaði ekki hvemig haxm leit út;
hún þekti að eins hina skipandi rödd hans,
henni myndi hún eftir alla æfi sína, sagði hún
við sjálfa sig. Hvers vegna vogaði haxm að á-
varpa hana þannig? Já, bið þú að eins, þangað
til eg mæti þér á landi, hugsaði hún.
Filia vissi ekki hvað tímanum leið; en henni
fanst, að þessar fimm mínútur væru liðnar að
minsta kosti fimm sinnum.
“Nú er eg að verða búinn. — Eruð þér mjög
þreyttar?” spurði hann.
“Já,” svaraði hún styttingslega.
“En hvað það er viðfeldið, að heyra yður
segja já, það fer yður miklu betur en neiið,’
sagði hann spangandi.
“Eg held að hann sé að hæðast að mér,”
hugsaði Filia; “já, bíðum bara þangað til við
mætumst á landi,” huggaði hún sig með að
hugsa.