Lögberg - 28.02.1929, Blaðsíða 6

Lögberg - 28.02.1929, Blaðsíða 6
Bis. e. LÖGBERG FIMTUDAGINN 28. FEBRÚAR 1929. Mánadalurinn EFTIR JACK LONDON. “Nei, það er ekki að lagast, því er nú miS- ur. Þetta eru mestu vandræði og okkur til mestu vanvirðu. Það gerir ekki svo mikiÖ til min vegna, en mér leiÖist þetta ósköp mikið vegna þín, litla systir mín. Þú ættir að reyna að gleyma þesssu, og fara út með þessum kunn- ingja þínum og reyna að skemta þér sem bezt þú getur.” Hann hélt enn um húninn á hurð-. inni og hikaÖi við að fara inn. ÞaS var eins og hann gæti ekki fengið sig til þess. “Þetta er hræðilegt!” sagði hann. “Eg má ekki um þessi ósköp hugsa. ViS Sarah keyrðum nú stundum út okkur til gamans í fyrri daga, og þá átti hún nú kannske þrenna skó, ekki síður en þú Saxon. Þetta eru mestu vandræði.” Saxon fór inn í herbergi sitt til aS ljúka við að búa sig. Spegillinn, sem hún hafði, var lít- ill og hún steig ui>p á stólinn til að sjá hvernig pilsið fa*ri og svo sokkarnir og skórnir. Fötin, er hún var í, voru keypt í búðinni, en hún hafði gert talsvert við þau, svo þau færu betur, og henni fanst þau fara vel. Hún var að vísu í bómullarsokkum í þetta sinn, en hin fallega lögun á kálfunum og öklunum, kom engu að síður vel í ljós, og gulleitu skómir voru einkar snotrir. Hatturinn var úr hvítu s'trái með brúnum borða og fór vel. Hún strauk kinn- arnar nokkuð fast til þess að þær fengju fall- egri lit. 'Svo lét hún á sig vetlingana, því hún hafði einhvern tíma lesið það í blaði, að kven- fólkið ætti æfinlega að láta á sig vetlingana áð- ur en það færi út úr húsinu. Jafnvel þó hún heyrSi grátekkann og stun- urnar, þegar hún fór fram hjá herbergisdvrum tengdasvstur sinnar, þá hepnaðist henni þó að láta það ekki trufla skapsmuni sína, og þegar hún kom út, var hún svo glaðleg og vel útlít- andi, að Willa datt ekki annað í hug, en að alt væri í bezta lagi, og hann hafði engan gran um, að heimilislífið í húsinu, þar sem 'Saxon átti heima, væri nokkuð svipað því, sem það í raun og veru var. Aldrei hafði Saxon þótt Willi fallegri held- ur en nú. AndlitiS var eitthvað svo unglings- legt, en þó hraustlegt. Hörundsliturinn var hreinn og fallegur. Varirnar voru rauðar og tennurnar hvítar, og alt bar þess ljósan vott, að heilsan væri í bezta lagi. Saxon gleymdi því fljótlega þeim óþægindum og leiðindum, sem hún hafði mætt um morguninn og gladdi sig við þá hugsun, að nú gæti hún notið þeirrar á- nægju, að vera um stund með þeim manni, sem henni geðjaðist öllum mönnum betur að, þeirra er hún hafði nokkura tíma kynst. Þetta var ekki í fyrsta sinni, sem Saxon fór út keyrandi, en hér var alt öðru vísi en það, sem hún hafði áSur séð, bæði hestarnir og kerr- an — og maðurinn, sem keyrði. Þeir, sem hún hafði áður keyrt með, höfðu aldrei haft nema einn hest og hann heldur lélegan, og keyrslu- vagninn hafði oftast verið gamall og óásjáleg- ur, hvorutvegja fengið hjá þeim, sem þá at- vinnu stunduðu, að leigja hesta og annað, sem þar til hetyrði. En hér stóðu tveir ljómandi fallegir og fjörugir hes'tar og vagninn var bæði fallegur og hinn þægilegasti. Willi hélt í taumana með annari hendinni, en með hinni hjálpaði hann Saxon til að kom- ast upp í vagninn og breiddi svo þunna á- breiðu yfir hana til að verja hana fyrir rykinu. Svo keyrði hann á stað og Saxon tók eftir því, að nágrannamir, bæði böm og fullorðiS fólk, komu út í húsdyrnar, eða út að gluggunum, til aS horfa á þau. Hún skeytti því ekki, en undi sérágætlega þar sem hún var komin. “Hvernig lízt þér á þá?” sagði Willi og tók báðum höndum um taumana og lét hestana taka til fótanna. “Svona hesta er ekki hægt að fá leigða. Húsbóndinn á þá, og hann lætur mig keyra þá við og við til að æfa þá og halda þeim við, annars mundu þeir verða alveg óvið- ráðanlegir. Líttu bara á þá, þessi heitir King og hinn heitir Prins. Þeir eru báðir fyrirtaks keyrsluhestar.” Börnin á strætinu kölluðu glaðlega til þeirra og Saxon var alveg viss um, að þetta mundi verða mjög ánægjulegur dagur. X. KAPITULI. “Eg veit ekki mikiS um hesta,” sagði Sax- on. “Eg hefi aldrei komið á hestbak og eini hesturinn, sem eg hefi nokkura tíma reynt að keyra, var haltur og skakkur og gat varla stað- ið á fötunum. En eg er samt ekki hrædd við hesta og mér þykir vænt um þá. Eg býst við að eg hafi það af föður mínum, að þykja vænt um hesta. ” Willi leit til hennar og það var auðséð, að honum þótti vænt um það, sem hún sagði. “Þetta líkar mér,” sagði hann. “Mér þyk- ir vænt um að sjá, að stúlkurnar hafi dálítinn kjark. Sumar stúlkur gera mig bæði hryggan og leiðan, þær eru óskaplegar vandræðaskepn- ur, alt af síhræddar og hljóðandi og stundum næstum grátandi. Mér hefir fundist, að þær kæmu út meS mér mín vegna, en ekki að þær hefðu gaman af hestunum. En þú ert eftir mínu skapi, Saxon. Það veit hamingjan, að þú ert eftir mínu geði. ÞaS er hægt að tala við þig um hvað sem er. Mér leiðast hinar stúlkurnar svo óttalega, þær gera mig hreint og beint veik- an, sumar þeirra, og það er eins og þær viti ekki nokkurn skapaðan hlut. Eg býst við þú skiljir mig svona hér um bil. ” ‘ ‘ Eg býst við maður verSi aS hafa það í sér, að vera gefinn fyrir hesta,” sagði Saxon. “En hvað mig snertir, þá kemur þaS kannske til af því, aS eg hefi svo oft hugsað um stóra stríðs- hestinn hans föður míns, sem eg auðvitað sá nú aldrei. Þegar eg var lítil, þá var eg alt af að teikna myndir af hestum. MóSir mín sagði mér til og hvatti mig til þess. Eg á einhvers staðar bók, sem er full af hestamyndum, sem eg bjó til, þegar eg var lítil. Eg skal segja þér, Willi, að stundum dreymir mig að eg eigi hest sjálf, og mig dreymir of't, að eg sé að keyra, eða eg sé á hestbaki.” “Eg skal lofa þér að keyra hestana eftir dá- litla stund, þegar þeir fara að stillast. Þeir liggja nokkuð fast í taumunum núna. Taktu um taumana fyrir framan hendurnar á mér. Þú finnur, að þeir taka á, og þó held eg æði- fast í taumana. Þú ert ekki nógu sterk til að geta ráðið viS þá, eins ákafir eins og þeir eru.” ÞaS fór reglulegur fögnuður um huga henn- ar, þegar hún hélt þarna um taumana og tók 'þátt í því, með Willa, að stjórna þessum fjör- ugu og fallegu skepnum. “Þetta er það, sem stúlkurnar þurfa að geta gert, að jafnast á við karlmennina,” sagði hann glaðlega. “Fólki, sem hefir ánægju af því sama, gengur altaf vel að vinna saman,” sagði Saxon og tók fastara í taumana. “Eg skal segja þér, Saxoh, að eg hefi nokk- uð oft tekið þátt í hnefaleikjum, og þannig eytt töluverðu af þeirri orku, sem eg hafði aflað með því að taka þátt í æfingunum, og með því að lifa reglulega eins og kennarinn sagði fyrir. En áhorfendurnir hafa vanalega verið druknir dónar og vesalmenni, huglaus ragmenni, og aðdáun þeirra og lof hefir verið mér reglulegur viðbjóður. Mér þætti miklu betra, að leika þennan leik, þar sem þú værir eini áhorfandinn — eða þá einhver annar, sem eg þekki. En að leika hnefaleik frammi fyrir þeim óþjóðalýð, sem þar safnast saman, það get eg ekki fengið mig til að gera. Þú getur ekki láð mér, þó eg hætti við þann óþverraleik, því það er fátt eða ekkert, sem eg vil síður gera.” “Eg vissi ekki, að hnefaleikurinn væri svona,” sagði Saxon og slepti taumunum og hallaði sér aftur í sætinu. “Það er ekki eiginlega leikurinn sjálfur,” sagði Willi, “sem mér fellur verst, þó hann auðvitað fari afar illa með mann. En það er þessi óþjóSalýður, sem þar safnast að, sem mér hreint og beint býður við. Mér finst það regluleg andstygð, þegar þessi lýður er að hæla mér og dást að mér. Mér finst þetta fólk vera að draga mig niður til sín. Hugsaðu þér þessa vesalinga, sem ekkert þora og ekkert geta, standa þarna upp og hrópa og kalla- og klappa lof í lóf fyrir mér.” Rétt í þessu hljóp hundur yfir strætiS fast hjá hestunum og annar þeirra teygði höfuðið í áttina til hans og opnaði munninn, eins og hann ætlaði að bíta hundinn. “Nei, sjáðu til,” sagði Willi. “Það er ein- hver bardaga náttúra í honum líka. En hann gerir þetta ekki til að láta einhverja aulabárða klappa sér lof í lófa, heldur af því að honum er þetta eðlilegt. Þetta er ekki uppgerð og það er ekki gert til að seðja ástríður þeirra, sem lægst eru fallnir og minsta sómatilfinningu hafa.” Saxon sat þegjandi og horfði á Willa og hún veitti hestunum líka nána eftirtekt. Henni dpldist ekki, að Willi hafði fult vald yfir hest- unum og eins að hann hafði nánar gætur á allri umferð á strætinu. Einu sinni fanst henni rétt vera að því komið, aS tveir litlir drengir yrðu fyrir hestunum, en af því varð þó ekki og henni fanst Willi sýna mikið snarræði að kom- ast fram hjá þeim. Hiin horfði á þennan mann með aðdáun og henni fanst hann hafa alt það til að bera, sem hún unni mest. “Eg ann þér. Eg ann þér,” var ekki aðeins ljósasta hugsun- in í huga hennar, heldur eiginlega eina hugsun- in í huga hennar, isem var verulega ljós. “Stundum hefi eg orðiÖ svo ergilegur,” hélt Willi áfram, “að mig hefir sárlangað til að stökkva yfir kaðalinn og ráðast á þessa ná- unga og berja á þeim mLskunnarlaust, svo þeir vissu dálítið um það, hvað hnefaleikar í raun og veru eru. Það var sérstaklega, þegar við WiIIi Murphy áttumst við. Bara þú þektir hann; hann er vinur minn, einhver allra bezti drengur, sem eg hefi nokkurn tíma þekt. Við gengum í skóla saman, þegar við vorum dreng- ir, og vorum alt af mestu mátar. Þegar annar- hvort lenti í einhverjum áflogum, sem satt að segja kom nokkuð oft fyrir, þá hjálpuðum við æfinlega hvor öðrum. Svo fórum við báðir að æfa þennan hnefaleik. Þeir létu okkur reyna með okkur. Tvisvar urðum við jafnir, og svo unnuð við sinn leikinn hvor okkar. Svo reynd- um við í fimta sinn. Hann er þremur árum eldri en eg, og hann á konu og tvö börn. Mér þykir vænt um alla fjölskylduna. “Eg er dálítið þyngri, en það gerir lítið til, þegar um stóra hnefaleiksmenn er að ræða. Hann er fljótari en eg, enda er eg alt af heldur seinn. ÞaÖ verður ekki annað sagt, en við sé- um mjög jafnir, enda hafði það líka reynst svo. “A eg að segja þér frá því, hvernig þessi leikur gekk? Þú ert ekki hrædd við að heyra það?” “Nei, ekki svipað því,” sagSi hún. “Mér þykir fjarska vænt um að heyra þetta, og eg dáist aS þér.” Hann leit til hennar, en lét lofið aS öðru leyti afskiftalaust. “Við gerðum hverja atrennuna eftir aðra, einum sjö sinnum og alt af vorum viS jafnir. Hann sótti kannske heldur meira á, en eg varS- ist. Stundum sótti eg líka á, en hann varðist. Áhorfendumir létu eins og hálf vitlausir menn alt í kringum okkur. “Nú varð Willi fyrir því óhappi, aS brjóta annan þumalfingurinn. Hann hafði brotið hann áður, þegar hann var unglingur, og hann varð aldrei jafngóður í honum eftir það. Þetta vildi þannig til, aS hann barði mig í höfuðið, svo hann braut fingurinn á höfðinu á mér. Eg meiddi mig ekki mikiS. Eg bara kendi töluvert til snöggvast. Þetta óhapp var kannske mér aS kenna aS einhverju leyti, eða mér fanst þaS þá, en það veit hamingjan, að ef það var mér aS kenna, þá var þaS óviljaverk, því eg vildi ekki fyrir nokkura mun gera Willa Murphy nokkuS til meins. ViS héldum áfram aS berj- ast, en eg fann aS hann kendi afskaplega mikiS til og eg hlífði honum alt sem eg gat; en þá ætl- uðu þessir þokkalegu áhorfendur, eða hitt þó heldur, alveg vitlausir að verða, því þeir sáu fullvel, að eg gerði ekki eins og eg gat. Willi Murphy eggjaði mig líka og hvíslaði að mér, að nú yrði eg að berja sig niÖur til þess að gera áhorfendurna ánægða, því þeir hefðu borgað peninga fyrir aS sjá þetta, og þeim dygði ekk- ert minna, en aS annar hvor væri sleginn í rot. “Mér fanst eg því ekki geta komist hjá því að gera þetta. En aldrei hefir mér liðiS eins illa á æfi minni og aldrei hefi eg gert nokkurn skapaðan hlut, sem eg hefi tekiS eins nærri mér, eins og að slá þennan vin minn svo hann félli meðvitundarlaus fyrir fæturaa á mér. Þetta eru ekki menn, það eru úlfar. Ok alt, sem eg fékk fyrir þetta, voru einir hundrað dalir. En sumir af þesum þokkapiltum höfðu veðjað á kkur, og annar hvor okkar varð að vinna, til þess að gera þá ánægSa. “Þetta var nóg fyrir mig. Eg tek aldrei 'þátt í þessum hnefaleik framar. Eg hætti þarna fyrir fult og alt. En Willi Murphy heldur enn áfram, þaS er aS segja svona viS og viS. Aðal- lega vinnur hann við sitt handverk. En ein- staka sinnum, er hann þarf aS láta mála hús- ið sitt, eða borga lækninum, eða einhvern slík- an aukakostnað, þá fer hann stundum og leikur þennan leik fyrir einhvern klúbbinn, og fær kannske fimtíu eða hundrað dali fyrir það. — Hann lætur ekki alt fyrir brjósti brenna, sá piltur, það má eg segja þér, en eg fékk nóg þetta kveld.” Willi var alvarlegur og svipurinn töluvert harðneskjulegur. Saxon vissi ekki hversvegna, en ósjálfrátt greip hún töluvert þétt um aðra hendina á Willa og naut þeirrar ánægju, að hann brosti til hennar, einstaklega þýðlega. “Þetta er annars skrítið,” sagði Willi, “að eg skuli vera aS segja þér þetta. Eg er aldrei vanur að minnast á þetta við nokkurn lifandi mann. En mér finst einhvern veginn, að eg þurfi að segja þér alla skapað hluti, og mér finst eg geta sagt þér alt, þó eg geti ekki minst á það við nokkurn annan.” Hestarnir voru viljugir, og svo fljótir, að Saxon skildi ekkert í því, hve fljótt þeim skil- aði áfram. Þau voru komin út úr borginni, áð- ur en hana varði. “Undur eru þetta fallegir hestar,” sagði hún. “Mig hefir aldrei dreymt að eg keyrði svona fallega og fjöruga hesta, aukheldur, að eg hafi reynt það. Eg er hrædd um að eg vakni bráðum og finni að þetta sé bara draumur. Eg hefi sagt þér það, að mig dreymir hesta svo fjarska oft. Dæmalaust þætti mér gaman að eignast svona fallega hesta einhvern tíma.” “Það er undarlegt,” sagði Willi, “að svona hugsa eg líka. Húsbóndinn segir, áð eg sé á- gætur hestamaÖur, en það er nú Iftið að marka, því hann hefir ekkert vit á hestum og veit ekk- ert hveraig á að fara með þá. En samt á hann tvö hundruð stóra vinnuhes'ta fyrir utan þessa tvo keyrsluhesta, en eg á engan hest. ” “Guð hefir skapað hestana,” sagði 'Saxon. “Húsbóndinn hefir áreiðanlega ekki gert ]>að,” sagði Willi. “En hvemig stendur á því að hann á svona marga hesta? Hann á vfir tvö hundruð. Hann heldur sjálfur, að sér þyki vænt um liesta, en það er ekkert nema hugar- burður. Honum þykir ekki eins vænt um þá alla, eins og mér þykir um þann, sem er lítil- fjörlegastur af þeim öllum. Er þetta ekki nóg til að gera þig ánægða?” “Jú, það gjörir mig vissulega ánægða,” sagði Saxon. “Eg get ekki neitaÖ því, að mér þykir töluvert varið í falleg föt, og eg er alt af að vinna viS þau, en það eru einhverjir aðrir en eg, sem eiga þau. Þetta sýnist ekki vera réttlátt. ” Willi varð töluvert harðneskjulegur á svip- inn. ‘Þegar eg hugsa til þess, hvernig sumt kven- fólk eignast þassi fallegu föt, þá þykir mér afskaplega leiðinlegt, að þú skulir þurfa að eiga nokkurn skapaðan hlut við þau. Þú veizt, hvað eg á við, Saxon. Það er ekki til neins að eyða nokkrum orðum um það. Þú veizt það, og eg veit það líka. ÞaS er eitt af því, sem mér finst vera rangt, og það er eins og piltur og stúlka megi ekki tala um nema einhver viss og oftast ómerkileg umtalsefni.” Hann sagSi þetta í nokkurs konar kergju róm. “Eg segi aldrei KAUPIÐ ÁVALT LUMBER hjá THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD. Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN. Office: 6th Floor, Bank of HamlltonChamber* neitt þessu líkt við neinar aðrar stúlkur en þig. En við þig get eg sagt alla skapaða hluti og mér finst þaS vera rétt og eg eigi að gera það.. Eg get talað við þig rétt eins og eg get talaS við Willa Murphy.” Saxon þótti frámunalega vænt um þetta, og hún leit til hans mjög blíðlega. “Það er alveg eins meS mig,” sagði Saxon. “Mér finst altaf, þegar eg er með einhverjum pilti, að eg megi ekki segja við hann það sem mér býr í brjósti, og mér finst ekki að þeir geri það heldur. Mér finst aS piltarnir og stúlk- urnar séu i öllu sínu tali, að leika einhvers kon- ar leik , og hvort um sig alt af að reyna að njóta einhvers á hins kostnað. Einhver óein- lægni, eitthvað, sem ekki má treysta.” Hún þagnaSi fljótlega, eins og henni fyndist hún ekki mega segja það, sem lienni bjó í brjósti. Svo hélt hún áfram, en talaði lágt og eins og dálítið hikandi: “Eg hefi ekki verið blind fyr- ir því, ,sem er að gerast í kring um mann, og eg hefi átt kost á því að eignast falleg föt og annað stáss og njóta ýmiskonar skemtana. ÞaS var bankamaður — giftur maður. Hann talaði við mig, eins og eg væri ekki í raun og veru stúlka, tíieS kvenlegum tilfinningum, eða hann tók að minsta kosti ekkert tillit til þess. Það var rétt eins og hann væri að tala við einhvern viðskiftamann, þar sem tilfinningarnar væru ekki teknar til greina. Hann sagði mér hvern- ig aðrir menn höguðu sér. Hann sagði mér, hvað hann sjálfur gerði. Hann.......” Orðin eins og dóu á vörum hennar. Hún hafði ekki kjark' til að halda lengra út í þetta óviðfeldna umtalsefni. ‘Eg svo sem veit að þetta er svona,” sagði Willi og var ergilegur á svipinn. “ÞaS er svo undur mikið af ranglæti í heiminum, og það eru mikil óheilindi í fari mannanna. Eg veit ekki hvernig á því stendur, en mér finst vera svo dæmalaust lítið til af einlægni í heiminum eða réttlæti. Að hugsa sér þau ósköp, að mann- eskjurnar með líkama og sál séu seldar og keyptar eins og hestar Eg skil hvorki menn né konur, sem þannig haga sér. Mér finst 'það ein- hver óheyrileg fjarstæða. Heyrðu, Saxon! Þú varst áreiðanlega til þess sköpuö, að eiga góða daga og vera vel klædd og alt að tarna. En það veit hamingjan, að það er betra að vera án slíks, heldur en að borga fyrir það með sjálfri sér, og eg er viss um, að þú drýgir aldrei þann glæp. ’ ’ Hann hætti' alt í einu að tala, og tók fast í taumana og stöðvaði hestana. Þarna var krók- ur á brautinni, og fyrir hornið kom bíll; og það var rétt með herkjum að maðurinn, sem bílinn keyrði, gat stöðvað hann áður en hann rakst á hestana. Hann starði á Willa og Saxon, þar sem þau sátu í kerrunni. Willi rétti upp aðra hendina. “Farðu að utan verðu við okkur,” sagði hann við manninn, sem bílinn keyrði. “Það verður ekkert af því,” sagði hinn, og veitti því nánar gætur, hve erfitt var að komast fram hjá Willa þeim megin, og alveg ekki til- tök hinu megin. Brautin var þarna í töluverð- um halla, og það var ekkert líklegra, en að bíll- inn mundi' velta um koll og hrapa ofan brekk- una, ef hann reyndi að komast fram hjá hest- unum og vagninum. “Ef þú vilt ekki fara þá leiðina,” sagði Willi, “þá bara verðum við hérna. Eg veit mjögvel hvaða reglum okkur ber að fylgja, og eg fer eftir þeim. Þessir hestar eru óvanir við bíla, og það nær ekki nokkurri átt, að eg reyni að komast fram hjá þér.” “Þér er ekki til neins að reyna að brúka nokkra ósanngirai,” sagði sá er bílinn keyrði. “Við ætlum engan skaða aS gera þér. FarSu bara úr veginum, svo við getum komist áfram, eða eg skal—” “Þetta er nóg af þesu tagi,” sagði Willi. “ÞaS er ekki til neins að tala svona við mig. Eg veit öll skil á þér, og eg veit fullvel, að þú hefir ekkert fyrir þig aS bera. Farðu aftur á bak, þangað sem hægt er að mætast, svo eg geti kom- ist fram hjá þér.” “Maðurinn, sem bílinn keyrÖi, gerði eins og Willi sagði fyrir, en samt með töluverðri óá- nægju og umyrÖum. “Ef þesir náungar geta einhvern veginn náð í bil og nokkur gallón af olíu,” sagði Willi við Saxon, “þá er eins og þeim finnist að þeir eigi brautina eins og hún er. Þeir gleyma því algerlega, að }>aS var þitt fólk og mitt fólk, sem bygði hana, en ekki þeir eða þeirra líkar.” “Æ'tlar þú að vera þarna í allan dag?” kallaði sá, sem bílinn keyrði. “Flýttu þér nú, Þú getur komist fram hjá.” “Vertu hægur, kunningi,” kallaði Willi á móti. “Eg kem, þegar eg er tilbúinn, og ef þú gefur mér ekki nægilega mikið af brautinni, þá bara eg keyri yfir þig og þaÖ sem þú hefir með- ferðis.” Hann slakaði á taumunum og hestarnir tóku til fótanna og hlupu fram hjá bílnum eins hart eins og Willi leyfði þeim hlaupa.

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.