Lögberg - 18.04.1929, Blaðsíða 2

Bls. 2.
LÖGBERG FIMTUDAGINN 18. APRÍL 1929.
Ferðaminningar
Eftir Kristófer Ólafsson.
Birtar með leyfi Siggeirs Þórðar-
sonar, Cypress River, Man.
Dálítið hverfi í miðri borginni
aíbygt gömlum húsum er látið
,tanda til menja og sýnis ferða-
mönnum á gamla byggingarstilnum.
Er þessum húsum lítið haldið við,
því mörg af þeim voru skökk og
skæld með hálfföllnum þökum.
Eftir að hafa skoðað borgina,
lögðum við af stað til Himnafjalls-
ins, sem Danir eru svo hreiknir af,
er það hæsta fjall í Danmörku um
500 fet yfir sjávarmál. Sóttist
okkur ferðin heldur seint, því hjól-
hestamir biluðu hvað eftir annað.
Niðqr við vatnið, sem er við rætur
fjallsins tókum við tvær myndir.
Upp á fjallstoppinn vorum við
komnir klukkan að ganga átta um
kvöldið. Vorum við stórhrifnir af
útsýninu þaðan, yfir vatnið og
Silkiborgar-héraðið, tók það sig
snildarlega út í aftanskininu. Er
þetta önnur fallegasta útsýnin, sem
eg sá í Danmörku, enda af mörgum
talin fegursti blettur landsins. Er
höggvið á stein uppi á fjallinu þessi
setning: “Eg held að hér sé falleg-
ast í Danmörku. Einnig stendur
þar bekkur, sem er kendur við mesta
skáld Jóta Stien Stiensen Blicher,
á hann að hafa setið þar við að
semja. Umhverfis skiftast á skóg-
ar, akrar og vatnslengjan með hólm-
um og grænu sefi. Þarna umhverfis
eru mestu skógar Danmerkur. Uppi
á f jallinu tókum við nokkrar mynd-
ir og sungum nokkur uppáhaldslög.
“Hvað er svo glatt, Fannaskautar,
Hlíðin mín fríða, Þú bláfalla geim-
ur og Eldgamla ísafold, öll erindin,
þessum man eg eftir. Leit út fyrir,
að okkur tækist söngurinn ekki illa,
því viðstaddir gestir þyrptust í kring
um okkur. Eftir að hafa farið upp
í turninn, sem stendur á fjallinu og
horft okkur þreytta um nágrennið,
stigum við á hjólin og héldum áleið-
is til Silkiborgar. I ‘borgaraðrin-
um sáum við nýsetta heystakka á
akri( með því að komin var nótt
réðum við af að gista í þeim um.
nóttina, fanst okkur slíkt “sport”
tilheyra ferðalaginu. Höfðum við
með okkur brauð, ost og Álaborgar
brennivín, sem við gæddum okkur
á og að því loknu skriðum við inn
í heystakkana og sváfum bærilega.
Snemma morguninn eftir vöknuð-
um við við það, að brýnt var og
slegið rétt við eyrað á okkur, þótti
okkur þetta skrítið þvi sunnudagur
fór í hönd. Var þetta eigandi ak-
ursins. Var hann að forvitnast um
næturgestina. Taldi hann þó ekki
á okkur fyrir þetta bessaleyfi, sem
við tókum. Vorum við nú hand-
fljótir að taka saman dótið, pump-
uðum hólin og flýttum okkur af
stað. Þegar við höfðum hjólað tvær
mílur í spretti, vorum við lausir
við allan hroll eftir gistinguna í
heystökkunum. Varð þar fyrir
okkur lækjarspræna í dalverpi einu,
svo við notuðum tækifærið að þvo
okkur og greiða og borða það, sem
við áttum til af mat. Þótti okkur
dálitið æfintýralegt að bera okkur
þannig til eins og hálfgerðir úti-
legumenn. Tíðkast slík ferðalög
talsvert mikið í Danmörku bæði af
innlendum mönnum og útlendum.
Urðu margir til að segja okkur sög-
ur af sér úr slíkum útileguferðum.
Þegar við vorum þvegnir og mett-
ir, héldum við áfram til hins fræga
fomhelga staðar Vébjarga, sem á
svo merkilega sögu að baki sér,
sem hinn gamli blótstaður og kon-
ungasetur. Stóðum við þar við í
f jóra klukkutíma og skoðuðum hina
fallegu og frægu kirkju staðarins,
sem fyrst var bygð um iioo í þeim
stíl, sem hún nú er. Er hún með
tveimur stórum turnum, sem standa
samhliða á framstafni kirkjunnar.
Hermir gömul munnmælasaga, að
konungur hafj uppálagt drotningu
sinni, eitt sinn þá hann fór í hern-
að, að byggja kirkju, og hafa hana
eftir því hvort hún fæddi son eða
dóttur á meðan hann væri í burtu.
Ef það væri dóttir, skildi kirkjan
vera turnlaus með lítilf jörlegu
krossmarki, en ef það væri sonur
skildi hún vera með háum og veg-
legum turni. Þegar konungur kom
heim, sá hann • hvar kirkjan var
bygð með tveimur veglegum turn-
um, honum voru líka fæddir tveir
synir. Þegar við vorum búnir að
líta dálítið í kringum okkur héldum
' við ferðinni áfram, þvi nu var á-
kveðið að gista næstu nótt í Ála-
borg, en þangað eru 115 km. frá
Silkiborg. Til Álaborgar komum
við kl. hálf sjö um kvöldið og feng-
um okkur gistingu á Bordsmissions
hóteli í Prinsessgade.
Morguninn eftir símaði eg til
gamla félaga mins, Karls Ingólfs-
sonar, sem var þarna skamt frá á
búgarði, ætlaði hann að fara með
okkur til Skagen. Kom hann kl.
þrjú um daginn með járnbraut.
1 Álaborg skoðuðum við afskap-
lega stórt og mikið merkilegt forn-
gripasafn, það langstærsta, sem eg
hefi séð. Af stað héldum við kl
fjögur, gekki ferðin heldur seint,
því hjólhestarnir biluðu hvað eftir
annað. Tafði það okkur i tvo tíma
að láta gera við þá. Þegar við vor-
um komnir spölkorn, urðum við
Karl eftir án þess að hinir félag-
arnir vissu, hjóluðu þeir áfram í
þeirri trú að við værum á undan
þeim. Að lítilli stundu liðinni hjól-
uðum við á eftir, og reiknuðum
með að ná þeim vonbráðar, en það
fór á aðra leið, fórum við alla leið
til Frederikshavn án þess að hitta
þá, sem eru 60 km. Vorum við
búnir að fá okkur herbergi á
missíónshótelinu áður en þeir komu.
Hlöfðu þeir farið dálítið 'vitlaust
og við farið fram úr þeim á með-
an.
Frá Álaborg til Frederikshavn
er góður vegur. Landslagið er yf-
irleitt smáfrítt og vinalegt, gróður
ekki stórvaxinn, allar hæðir mikið
vaxnar lyngi. Sauðkindur sáum
við á stöku stað, voru þær af svart-
höfða kyni, mjög ólíkar íslenzku
sauðfé.
Þann 29. júní var dásamlega fag-
urt veður. Nú var ferðinni heitið
til Skagen, eru það 40 km. og afar
slæmur vegur að hjóla, ofaníburð-
urinn lyng en undirlagið laus sand-
ur á löngu svæði. Umhverfið er
gróðulaus foksandsheiði, aðeins dá-
lítið af melgrasi á stöku stað utan í
sandhólunum, sem sí og æ eru að
fjúka til. Á þessari heiði er eins
og gefur að skilja engin bygð.
Vestan við heiðina sáum við geisi-
stóran búgarð; var þar fjöldi af
kúm, sem allar voru józkar að upp -
runa. Józka kúakynið er svart-
skjöldótt, en á eyjunum eru kýrn-
ar sótrauðar, svo liturinn út af fyr-
ir sig skiftir þeim vel og greini-
lega. Rétt eftir hádegið komum
við til Skagen, er það stór bær, með
mjög gróðurlitlu umhverfi. Þar
dó Jónas Guðlaugsson skáld, er
hann grafinn þar í kirkjugarðinum,
leituðum við að leiði hans, en gátum
eigi fundið það. Frammi á oddan-
um er stórt baðhótel, þvi ferða-
rriannastraumur er þangað mikill.
Er tignarleg sjón að sjá þessa vold-
ugu strauma skella saman fram af
nesoddanum og bátana hoppa eins
og kúskeljar eftir hávöxnum sí-
kvikum ölduhryggjum í blæja-
logni. Er þarna mjög vindasamt,
var okkur sagt að kyrviðri mætti
teljast sjaldgæft. Þarna á oddanum
er skáldið Hblgeir Drachmann graf-
inn, er það steypt gröf með vegleg-
um minnisvarða. Er þarna enginn
jarðvegur, einungis sandur, sem si
og æ er að bylta sér til, svo gröf
Drachmanns getur þá og þegar
sandorpist, því heil kirkja hefir far-
ið þarna í kaf í sandinn, er ekkert
eftir upp úr af henni nema turninn.
Vitinn á Skagen er 50 m. hár, eru
upp í hann rún^r 200 tröppur, var
þar gott útsýni yfir umhverfið, en
lofthræddur var eg að ganga í kring
þar uppi. Um kvöldið fómrn við
itil Frederickshavn aftur. Heim-
sóttum við Karl þá Valdimar Eí-
lendsson lækni, sem þar er búsett-
ur, er hann gamall skólabróðir Ing-
ólfs föður Karls. Áttum við þar
skemtilegt kvöld, beiddi hann okk-
ur að koma aftur til sín um hádegi
daginn eftir og gjörðum við það.
Morguninn eftir skildi Steindór við
okkur og fór til baka sömu leið og
ætlaði niður á Fjón. Nú ætluðum
við Jónas og Ragnar að fara til
Noregs með skipi, sem gengur einu
sinni á viku frá Frederickshavn til
Oslóar. En þegar við vorum búnir
að kaupa farseðlana og vorum að
ganga um borð, kom yfirlögregla
staðarins til okkar og gaf til kynna,
að við fengjum ekki landgöngu í
Noregi þó við færum með skipinu,
vegna þess ’að norðmenn væru
hræddir um að við myndum bera
með okkur klaufaveikina, þar sem
við værum búnir að ferðast svo
mikið um Danmörku. Þótti okk-
ur þetta slæmar fréttir, vorum við
Ragnar búnir að fá leyfi hjá norsk-
um þingmanni til að dvelja nokkra
daga á búgarði hans skamt frá Osló,
En Jónas ætlaði til búnaðarháskólas
í Ási til framhaldsnáms. Við sáum
að ekki þýddi að deila við dómar-
ann. Gátum við líka metið þá
kurteisi Norðmanna, að þeir^létu
kunngjöra okkur þetta bann sitt
þarna, en nörruðu okkur ekki með
skipinu til Oslóar. Við Karl fórum
að nota okkur heimboðið frá kvöld-
inu áður og fórum í miðdag hjá
Valdimar lækni. Eftir miðdaginn
bauð læknirinn okkur í bíltúr með
sér. Keyrði hann með okkur þvers
og krus um nágrennið, þangað sem
útsýni var bezt og náttúrufegurð
mest. Er umhverfið þarna mjög
öldótt með mörgum smáfríðum dal-
verpum. Urðu félagar okkar af
þessum “túr” af því þeir voru ekki
heima á hótelinu þegar við keyrð-
um. Nú sendum við skeyti til
búnaðarráðuneytisins norska þess
efnis hvort það væri ekki fáanlegt
til að upphefja þetta innflutnings-
bann á okkur. Svo nú var ekki
annað að gera fyrir okkur, en að
bíða rólegir og drífa tíðina þarna
sem við vorum staddir á meðan við
biðum eftir svari. Notuðum við
timann til að skoða vatnsverk borg-
arinnar og nágrennið umhverfis
Fredrickshavn. Er vatnsverkið
feiknarmikið mannvirki. Er vatn-
ið sýað og látið standa í steyptum
þróm til að hreinsast áður en það
rennur til borgarinnar. Er því
safnað saman úr smá-sitrum af
stóru svæði. Að hreinsuninni lok-
inni rennur það sjálft til borgarinn-
ar og um hana. Til Sepi fórum við,
er það smábær dálítið út með strönd-
inni, eru þar mörg baðhótel og
skemtilegt umhverfi. Þegar við
vorum að hjóla hemi eitt kvöld',
komum við að húsi í skógarrjóðri
rétt utan við borgina; var þar dans-
samkoma, með mikilli háreysti og
fjöri. Dansgestirnir voru allir
mjög við aldur og dönsuðu einung-
is gamla dansa. Var gengið að
dansinum eins og stritvinnu, svo að
svitinn rann í lækjum eftir andlit-
inu á hverjum manni.
Síðasta daginn sem við dvöldum í
Frederickshavn, var haldin þar mik-
il ibindindismannahátíð við Mölle-
húsið, sem liggur í skóginum undir
hnjúknum, sem er á milli Sepi og
Frederickshavn. Voru þar haldnar
fjörugar ræður af miklum ræðu-
skörungum. Þótti mér hvað mest
til koma tölu skáldsins Haraldar
Böker frá Sepi. Taldi hann ekki
hægt að banna mönnum að láta það
í munninn, sem þeir hefðu í hönd-
unum, taldi hann rangt að banna
mönnum með valdi að drekka
brennivín, ef þeir hefðu löngun til
þess. Var hann algjörlega mótfall-
inn banni og kvað það engan rétt
eiga á sér, því það væri bindindis-
starfsemin, sem ætti að eflast og
sigra og eyða allri ofdrykkju.
Um kvöldið héldu bindindismenn
kaffisamsæti á missíónshótelinu,
með miklu ræðuflóði.
Nú var komið svarskeyti frá
Noregi, sem gaf okkur ti kynna að
við mættum koma með því móti, að
við kyntum okkur strax og við
kæmum í land í Noregi. Áttum við
svo að sótthreinsast og alt okkar
dót og fara eftir varúðarreglum,
sem settar kynnu að verða. Nú
vorum við Ragnar hættir við Nor-
egs-ferðina, því tíminn var okkur
tapaður, sem til hennar átti að
ganga. En Jónas ætlaði að sæta
þessum kjörum, því honum var svo
nauðsynlegt að komast.
Mánudaginn 5. júlí í sólskini og
blíðviðri yfirgáfum við Fredericks-
havn og stigum á skip, sem sigldi til
Gautaborgar í Svíþjóð. Var lagt-
af stað kl. 11 árdegis, en tl Gauta-
borgar komum við kl. að ,'ganga
fjögur síðdegis. Dálitla stund á
miðri leiðinni sáum við ekki land.
Þegar kom upp að skerjagarðinum
sáum við marga vita og stóra. Má
það vera einmanalegt fyrir fjöl-
skyldur vitavarðanna að búa á þess-
um eyðiskerjum, sem eru svo lítil
um sig að brimið gnauðar við veggi
íbúðarhússins. Á meðan skipið
sigldi fram hjá stóð fjölskyldan í
dyrum hússins og horfði á það.
Fanst mér þetta vera brjóstum-
kennanlegir fangar, sem horfðu á
fjörið og frelsið sjgla hraðbyri
framhjá aila daga. Á stærri skerj -
um voru fiskimannaþorp, smáhýst
og fátækleg, og bátar þeirra viðs-
vegar um miðin með blaktandi
seglum.
Við hafnarmynni Gautaborgar, er
grár og ramgyrtur kastali eftir
gömlum mælikvarða. Meðfram
ströndinni beggja vegna, eru skógi
vaxnir klettaásar, stór og smá hús,
verksmiðjur og baðstaðir, þar sem
alt iðaði af áhyggjulausum ung-
dómi. Inni áhöfninni lágu flotar
af drauggráum herskipum og kaf-
bátum með sama lit.
Gautaborg er stór og vegleg iðn-
aðarborg og hefir tvö hundruð
þúsund íbúa. Hvervetna gnæfa
verksmiðjureykháfar við himin.
Við tókum okkur gistingu á hóteli,
sem Neftún heitir í Magasíngötu.
Um kvöldið gengum við upp að
eömlum kastala, sem stendur á há-
um hamri, nálægt miðbiki borgar-
innar. Var þaðan ljómandi út-
sýni yfir borgina, höfnina og nær-
liggjandi umhverfi. Gaf þaðan að
líta marga verksmiðjureykháfa með
grásvörtum reykjarmökkym, sem
liðu eins og vofur út í geiminn.
Kastalinn er mjög gamall og stend-
ur með ummerkjum, fallbyssum,
útvirkjum og ramgjörðum kletta-
veggjum. Hefir hann verið traust
virki í gamla daga, þótt hann standi
berskjaldaður fyrir nútiðarmenn-
ingunni. Daginn eftir fórum við
með hraðlest til Trollhatten, en
skildum hjólin eftir, því við Ragn-
ERU TAUGARNAR VEIKAR?
Mrs. H. L. Harris, Faber, Va.,
segir: “Þegar eg byrjaði að nota
Nuga-Tone, var eg afar tauga-
veikluð. Eg var máttfarin og á-
hugalaus 0g þlóðið var ekki í góðu
lagi, og eg átti bágt með að draga
andann, og eg var alt af að létt-
ast. Eg hefi aðeins tekið Nuga-
Tone í 20 daga, og eg get sagt
með sanni, að mér líður miklu
betur, en mér hefir liðið mánuð-
um saman.
í 35 ár hefir Nuga-Tone bætt
heilsu ótal manna. Styrkt taug-
arnar og stælt vöðvana, hreinsað
blóðið og örvað blóðrásina og gef-
ið fólki nýjan kjark 0g áhuga.
Nuga-Tone bætir líka matarlyst-
ina og meltinguna, læknar svima,
höfuðverk, blöðrusjúkdóma og
eyðir gasi í maganum og styrkir
heilsuna á margan hátt. Læknar
nýrnaveiki á fáeinum dögum og
gerir fólk sællegt og vel útlít-
andi. Reynið það í nokkra daga
og njótið afleiðingarína. Nuga-
Tone fæst hjá lyfsölum og það
verður að reynast vel, eða pening-
unum er skilað aftur. Lesið á-
byrgðina, sem er á hverri flösku.
ar ætluðum til Gautaborgar aftur,
en Jónas áfram með járnbrautinni
til Noregs. Til Trollhatten kom
eg á leiðinni út, en hafÖi þá ekki
tíma til að litast neitt um. Er þarna
mikill ferÖamannastraumur og veld-
ur þar nokkuru um hinar tröllauknu
rafurmagnsstöövar, sem mörgum
ferðalang er forvitni á að sjá. Hef-
ir stööin ellefu túrbínur, sem fram-
leiða 12,500 hestöfl hver og tvær
sem framleiða 13,500 hestöfl. Raf-
urmagn frá Trollhetten, er leitt alla
leiÖ til Sjálands. Gefur þarna aÖ
líta bæði hriklalega log smáfríða
fegurð og stórfengleg mannvirki.
Þegar eg var að skoða þessi mann-
virki, varð mér á að hugsa til Is-
lands, með allan sinn þreklega fossa-
skrúða. Fann eg þá vel hvað við
íslendingar erum fáir, fátækir og
smáir. Einnig liggur þarna um
skipaskurðurinn á milli Gautaborgar
og Stokkhólms með skipastiga, eru
það þrjú hólf, sem hækka skipið um
fimtán metra hvert. 1 gamla daga
hefðu það verið ^kallaðir ’igáldrar
að sigla skipum þvert í 'gegnum
landið og hækka þau og lækka eft-
iií landslaginu. Gömlu mönnunum
hefði þótt skrítið að sjá þessi jám-
hurðarbákn, sem loka fyrir hólfin,
ganga hægt og rólega að og frá
jafnóðum og skipin sigla i gegn,
án þess að nokkur sýnilegur kraftur
væri þar að verki.
Umhverfis fossana, sem virkjaðir
eru, reisa sig skógivaxnar og klett-
óttar hæðir, standa hús víðsvegar
um þær bæði efst og neðst. Flest
mannvirkin þarna em bygð úr
höggnu granít, sem mikið er af í
hæðunum umhverfis, t. d. allar raf-
stöðvarbyggingar, trúarstöplar og
margt af húsunum, þótt enginn
hörgull sé á trjáviðnum. Mikið
var þarna af smádrengjum, sem
buðu ferðamönnum fylgd sína.um
umhverfið fyrir fimtíu aura, einn-
ig höfðu þeir á boðstólum póstkort
af umhverfinu og vildu þeir þéna
vel á þeim. Þegar við kvöddum
fylgdarmanninn okkar, sem var
pinulítill berfættur snáði, fékk hann
helmingi meira en um var samið,
varð hann af því bæði glaður og
hissa, sagðist hann vera óvanur að
fá svona mikiS fyrir fylgd. Þakk-
aði hann fyrir sig vel og kurteis-
lega. Daginn eftir skildi Jónas við
okkur og fór með lestinni til Oslóar,
en við snérum við til Gautaborgar
aftur. Á leiðinni kyntumst við
mentaðri og skemtilegri stúlku, Lis-
bet Börsell frá Björketorp. Stopp-
aði hún á milli lesta i Gautaborg,
á þeim tíma sýndi hún okkur listi-
garð, sem Trodgards Foreningen
heldur opnum. Voru þar risavaxin
gróðurhús, sem veggir og þak var
úr gleri. Var þar inni um að litast
eins og suður viS miðjarðarlinu
hvað gróðurinn snerti. Voru þar
risavaxnir pálmar og fjölmargt af
suðrænu blómskrúði, sem virtist
hafast vel við þótt framandi væri.
Um listigarðinn sáum við bornar
meðfærilegar pípur, með einlægum
smágötum. I þessar pípur voru
svo gosbrunnarnir látnir spýta vatni;
sem þeyttist í fínum daggarúða út
yfir graslendi og blómbeð, var það
fögur sjón í sólskininu og öðru eins
umhverfi og þarna var. Þegar við
vorum búin að eyða tímanum í um-
ræddum listigarði, fylgdum viðgarð
henni á stöSina. Að skilnaði
bauð hún okkur heim til sín, þar
sem leið okkar lá skamt frá heimili
hennar og þökkuðum við boðiS með
ánægju.
(Framh.)
HARÐRÆÐI OG SÆFARIR.
Happaverk Þórs eða Þórs nafna,
munu vekja maklega eftirtekt um
land alt og vonandi víðar. Hef-
ir þar þurft harðfylgi og hygg-
indi við, bæði hjá þeim sem
björguðu og þeim sem bjargað
var. Auka afreksverk slik traust
vort á því, að þetta verði þó,
þrátt fyrir það, sem á skyggir
enn, hámarksvertíð að höppum,
en lágmarks að slysum. Mér
kemur í hug landnámsmaðurinn
frægi, sem hét á Þór til harðræða
og sæfara. Svo munu og Vest-
manneyingar gera. Og er með
verkum þessa Þórs nafna skemti-
lega sýnt, að harðræði geta ver-
ið góðræði Helgi Péturss.
— Morgunbl.
Frá Islandi
Reykjavík 15. marz 19ý9.
Séra Jóhannes L. L. Jóhannsson
látinn.
Séra Jóhannes L. L. Jóhannsson
andaðist að heimili sínu hér í
bænum 5. þ. m.
Hann var fæddur að Hesti í
Borgarfirði 14. nóv. 1859, og var
því tæpra 70 ára, er hann lézt.
Foreldra sína misti hann ungur
og fór þá til vandalausra.
Eftir fermingu fluttist hann til
Reykjavíkur 0 g tók að nema
prentiðn. Með aðstoð góðra manna
lagði Jóhannes inn á skólabraut-
ina og lauk prófi við prestaskól-
ann árið 1883. Tók hann síðan
vígslu og gerðist aðstoðarprestur
hjá séra Jakobi Guðmundssyni að
Sauðafelli. Er séra Jakob lézt,
tók séra Jóhannes við brauðinu
og gegndi því til ársins 1918. Og
bjó hann lengst af að Kvenna-
brekku.
Séra Jóhannes var tvíkvæntur.
Með fyrri konu sinni átti hann 6
börn og lifa 5 þeirra, þar á með-
al Jakob Smiári, kennari við
Mentaskólann, Sigurður, Pétur og
Yngvi, allir búsettir hér í bænum.
Með síðari konunni átti hann
11 börn og lifa 8 þeirra. Elzt
þeirra eru: Helgi loftskeytamað-
ur á “Imperialist”, Guðný verzl-
unarmær, Bogi sútari, Kristinn
bakari, og Ragnheiður.
Snemma hneigðist hugur séra
Jóhannear að íslenzkum fræðum,
og sérstaklega íslenzkri málfræði.
En fátæktin olli því, að hann gat
ekki lagt stund á fræði þessi við
háskóla. Hann las alt, sem hann
komst höndum undir í þessum
fræðum, enda öðlaðist hann mikla
þekkingu í íslenzkri málfræði.
Margar ritgerðir hefir hann
skrifað um tungu vora, en aðal-
rit hans er: Nokkrar sögulegar
athuganir um helztu hljóðbreyt-
ingar . fl. í íslenzku, einkum mið-
aldamálinu (1300—1600).
Árið 1918 var séra Jóhannes
skipaður til þess að vinna að vís-
indalegri, íslenzkri orðabók, er
Jón ólasson hafði byrjað á, og
hélt hann því starfi til æfiloka.
Séra Jóhannes var áhugasam-
ur um almenn mál og skrifaði
nokkrar greinir um þau í blöðum.
Sjálftæðismaður var hann alla
æfi. — Island.
Reykjavík, 20. marz 1929.
Elzta kona landsins, Rannveig
Þorkelsdóttir á Svaðastöðum í
Skagafirði, andaðist að heimili
sínu 10. marz, á 102. ári. Hún
var fædd á Svaðastöðum 0g ól þar
allan aldur sinn. Hún var alla
tíð hin heilsuhraustasta, og varð
svo að segja aldrei misdægurt,
fyr en síðustu þrjár vikurnar sem
hún lifði. Hún var glaðlynd og
sívinnandi, fróðleikskona og bók-
hneigð og fylgdist vel með fram
til hins síðasta.—Lögr.
Úr Biskupstungum er skrifað:
Um 70 dagsláttur voru brotnar
til ræktunar á síðastliðnu vori á
mðrgum bæjum í Biskupstungum.
Á mörgum jörðum 3—4 og alt að
10. Það er mikil byrjun og prýði-
leg, þegar í rækt er komin. Ný-
rækt í Biskupstungum er mjög
víða auðveld. Flæmisstórir móar,
þurir og grjótlausir með öllu út
frá túnunum og við útihús. í
hlutfalli við stærð sveitarinnar má
segja að hún sé einn samfeldur
akur bóma, jurta og trjátegunda,
einkum Ytri-Tungan; svo eru mel-
ar og gróðurlítil holt Mtil í sam-
anburði við graslendið. Auk
þessa eru mýrarflákar vel við á-
veitu settir. Þá er jarðhitinn á
nokkrum jörðum prýðilegur hita-
og ljósgjafi. Og er nú þegar not-
færður í skólanum í Haukadal og
barnaskóla hreppsins hjá Stóra-
Fljóti. Enn fremur á læknissetr-
inu í Laugarási og Syðri-Reykj-
um. Þó eigi enn þá til ljósa nema
í barnaskólanum.
Ingibjörg Brands .þróttakenn-
ari andaðist 19. þ. m. í Sórey í
Danmörk.
Magnús Torfason sýslumaður
hefir sagt af sér embætti frá 30.
september næstk.
Útfluttar voru íslenzkar afurðir
í febrúarmán. fyrir þrjár miljón-
ir 596 þús. kr. Mest af þeirri upp-
hæð er verkaður fiskur, fyrir
1 mlj. 68 þús. fryst ket fyrir 203
þús., lýsi fyrir 129 þús., saltket
fyrir 124 þús., hreinsaðar garnir
fyrir 34 þús., saltaðar gærur fyr-
ir 26 þús., síld fyrir 83 þús. og ís-
fiskur fyrir 47 þús. Ull var flutt
út fyrir um þrjú og hálft þús. kr.
og prjónles fyrir nokkru minna.
Séra Einar á Borg hefir sótt
um lausn frá prestsskap vegna
heilsubilunar.
Jóhannes Velden, sem hér hef-
ir dvalið í vetur sem kennari
hljómsveitar Reykjavíkur, hélt
hljómleika 17 þ. m. Lék m. a. lög
eftir Beethoven og Dvorak. Leik-
ur hans er ekki einlægt sérlega
hrífandi, en hreinn og hispurs-
laus og mótaður persónulegum
smekk og lífi. Frú Guðrún Á-
gústsdóttir aðstoðaði með prýði-
legum söng, söng kafla úr kant-
ötu eftir Bach 0g lög eftir Sigfús
Einarsson, Á. Thorsteinsson og
Pál ísólfsson.—Lögr.
Góður vinur réði
henni að reyna þær
Lesið Það, Sem Mrs. A. Frame
Hefir að Segja Um Dodd’s
Kidney Pills.
Kona í Alberta Þjáist í Meira En
Ár af Nýrnaveiki og Bakverk.
Champion, Alta., 15. apríl (einka-
skeyti)—
Mrs. A. Frame, er hér á heima,
lýsir reynslu sinni af Dodd’s Kid-
ney Pills á þessa leið: “Eg þjáð-
ist af nýrnaveiki og bakverk í
meir en ár. Eg hafði reynt svo
að segja öll meðul, sem mér datt
í hug, en árangurslaust. Vinur
minn sagði mér frá Dodd’s Kid-
ney Pills. Eg reyndi þær og eftir
að hafa brúkað úr þremur öskj-
um, fann eg stóran mun á mér.
Eg vildi ráða öllum, sem hafa
nýrnaveiki, að reyna Dodd’s Kid-
ney Pills.”
Dodd’s Kidney Pills styrkja og
græða nýrun. Séu þau veik, geta
þau ekki unnið sitt verk og þessi
efni eru kyr í blóðinu og valda
oft hættulegri veiki.
Séu nýrun heilbrigð, þá er blóð-
ið hreint, og sé blóðið hreint, þá
er heilsan góð.

SIGRÍÐUR PÁLSDÓTTIR (BURNS.) Þér lengur Urðargreip ei gín, nú gröfin tók þig heim til sín, því lífs er skuldar lúkning brýn; þau lögboð standa í skorðum. Það má ei vera minna en þín sé minst í fáum orðum. Þín braut var aldrei blómum skreytt, og bjargarstoð þér lítil veitt; sem fátæk ekkja ei áttir neitt, en aðeins hóp af börnum, og varðst að berjast blóði sveitt í bökkum ósanngjörnum. En hálfa leið þig hugur bar, er hjalla kleifst og sneiðingar, þó krappar væru hér og hvar og hefðir sigg í mundum. En ærið beiskjublandið var í bikar lífs þíns stundum. Þitt stríð til sigurs samt gazt háð og séð um börnin þín með dáð, unz höfðu þroska og þrótti náð, en þá var fleira á seiði, því hvert af öðru, helsótt þjáð, þau hnigu á bezta skeiði. Þó um þig væri autt og hljótt, þá ömurlegu raunanótt, er dauðinn hafði hið síðsta sótt, ei sorgartölur þuldir. En guð veit bezt hve bifðist ótt þitt brjóst, því sviðann duldir. Sem hetja stóðstu áhlaup öll og örlaganna boðaföll, þó glæstra vona gleðispjöll þér gengju hjarta nærri. En margir bera höfuð höll, er hafa sárin færri. Og þannig áfram líf þitt leið, svo loks kom elli bratta sneið, en þar hinn síðsti bylur beið — í barmi tímans falinn — og þá að stærsta þruman reið, svo þung að félzt í valinn. Og þá var kröftum þínum eytt og þoli og fjöri í dofa breytt; þér hvorki bót né björg gazt veitt, á beði hlauzt að þreyja. Þú vissir meðal við því neitt ei væri nema að deyja. ! En drottinn leggur líkn með þraut, sú líkn þér einnig féll í skaut; þann áttir vin og veganaut þér verndarhönd að rétta, er reyndi hverja þína þraut og þjáning bæta og létta. Það var þinn eini sonur sá, er sigð ei dauðans tók þér frá. Hann aldrei sinni sínu brá, í sex ár stóð á verði við móðursæng, unz enda á — sem öllu — dauðinn gerði. Og nú er lokið langri bið og lífs þitt unnið dagsverkið. Ef tilvera önnur tekur við, — er trúin vill oss sanna — þú hefir fengið hvíld og frið í höndum ástvinanna. Eg trúað gæti — ef svo er — í anda muni takast þér, að líta jarðar lifið ger og ljóss með örvum benda þeim eina syni, er áttu hér, og ástarkveðju senda. Þorskabítur.

*
/