Lögberg - 12.09.1929, Side 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. SEPTEMBlER 1929.
Bls. 7.
N
Fyrir brunasár og önnur slík meiðsli
Hver maður ætti að liafa öskju af því
við hendina.
Pæst allstaðar — 50c. askjan.
Graf Zeppelin
lendir í Angeles
26. áffúst 1929.
Þó borgin Los Angeles sé nú
148 ára gömul, og þess eigi að
minnast hér 4. sept., og margt
mjög markvert hafi atvikast á öllu
þessu tímabili, þá hefir þó ekkert
af því verið neitt í líking við þann
atburð, er skeði hér aðfaranótt
26. ágúst s. 1., er Graf Zeppelin
kom hér líðandi í loftinu kl. 12 og
39 mín. eftir miðnætti, undir skaf-
heiðríkum, stjörnuskráðum himni
næturkyrðarinnar alþektu, hér í
Suður Californíu.
Mörg hundruð þúsund mann-
verur horfðu á þessa einkennilegu
sjón, er leið þá yfir borgina, undr-
andi, starandi á hinn 767 feta
langa silfurdreka, með eins og
stóru farþegaskipi undir brjósti
sér, alt uppljómað af rafljósum,
og að auk var tunglið ný-farið að
gægjast upp, eins og það vildi
vera vitni um lendinguna. En það
sýndist þó eitthvað svo gletnis-
legt og vildi ekki sýna nema ann-
an vangann, sem eðlilegt var, þvi
það var undanfarandi mörg indæl
kvöld búið að brosa í fyllingu, sín
ákvörðuðu kvöld; líklega oft ver-
ið búið að kasta birtu sinni á
drekann, og brosa að honum fyrir
að vera að læðast í kringum móð-
ur sína.
Auðvitað kom, drekinn ekki að
óvörum. Það var alt útreiknað
fyrir fram og áætlað áður en hann
lagði á stað frá Lakehurst, N. J.,
til Friedrikshafen og þaðan til
Tokyo í Japan. Fyrir það var hér
langur og góður undirbúningur
með fyrirhugaða lendingu, starf-
rækt af deild úr sjóhernum. Til
dæmis var reist upp 60 feta hátt
mastur úti á flugreit þeim, er ber
nafnið Los Angeles Municipal
Airport, og á topp þess lagður
pallur með grind um kring, og
þar hafðir þrír menn með kast-
ljós og loftskeytafangara, og svo
búin til tvö sæti fyrir drekann,
með 44$ feta millibili. Um 200
manns sögðu L. A. blöðin að unn-
ið hefðu við lendingu þessa, sem
ekki var fyllilega lokið fyr en um
sólaruppkomuo, eða um kl. 5.50 að
morgninum, í hinni þriðju lend-
ingarstöð, Los Angeles, er drekinn
var búinn að þreyta flug í 232
klukkustundir og 6 mínútur, og
fara yfir 16,480 mílur. Hafði far-
ið frá Lakehurst kl. 12 og 40 mín.
f. h. 8. ágúst, og ferðin því tekið
19 daga, og hraðinn til jafnaðar
verið 70 mílur á klukkustund.
Lengsta flugið var 6,800 mílur,
milii Friedrikshafen og Tokyo; en
frá Tokyo til Los Angeles eru um
5,500 mílur og fór drekinn þá leið
á 75 klukkustundum.
far, bar víst saman um það, að
þetta væri eitthvert hið mesta
undrasmíði, sem mannleg hönd
hefði nokkru sinni snert við. En
mér datt þarna ósjálfrátt í hug,
að hvað myndi maður segja, ef
hann ætti kost á að sjá innvolsið
í drekanum. Því það er víst ekki
minst um vert, eða sú sál, sem
gat séð alt þetta smíð með huga
sínurn og reiknað það út svo ná-
kvæmt, að þeta virðist mega held-
ur heita undrasköpun heldur en
smíði. Hefði Dr. Hugo Eckener,
sem hefir bæði fyrstur dregið upp
loftfarið, verið yfirsmiður að því
og stýrt frá byrjun, ekki verið
fæddur þýzku þjóðinni, myndi
hann aldrei hafa getað komið því
í verk; því i þjóð, sem ekki treyst-
ir neinum fyrir neinu, er ekkert
hægt að gera í svona stórvægi-
lega og frumlega átt.
Það er lika álitið, að verðaguð-
inn og atvika-ráðherra almættis-
ins hafi verið með honum í þess-
ari allra frægustu ferð og um leið
hinni tignarlegustu ferð í kring-
um hnöttinn.
Los Angeles blöðunum ber ekki
alveg saman um hvað margir far-
þegar voru með loftfarinu. Sum
segja þá 20 en önnur telja þá 22;
en þeim ber saman um skipshöfn-
ina; hún telst að vera 40. Far-
þegar eru af sex mismunandi
þjóðflokkum; bara ein kona, Lady
Drummond Hay frá London á
Englandi, alt af að skrifa fyrir
blöð og tímarit. Hún var fyrsta
persóna, er var látin síga niður af
skipinu, og sagði þá, að Los Ang-
eles borg hefði litið út sem fiski
net, alsett gullperlum. Capt. Sir
Hubert Wilkin, heimskautafari, er
einn af farþegunum, og Karl von
Wiegand, frægur fréttaritari, og
fleiri, sem eg kann ekki nöfn á nú
í bili. Einn krókódíll, einn hund-
ur og píanó, og eitthvað af fugl-
um og póstur og böglar voru inn-
anborðs. Farbréfin munu hafa
kostað $9,000 - fyrir hverja per-
sónu, innifalið í fæði og öðru
fleira.
,Los Angeles, Calif., 2(. ág.
Erl. Johnson.
sem stjórn sjóðsins ákveður, en
þó með hliðsjón af árlegri aukn-
ing sjóðsins undanfarið.
5. gr. Sjóðinn skal ávaxta í
Landsbanka íslands, eða Söfnun-
arsjóði íslands. Ávaxta má eigur
sjóðsins með kaupum á innlend-
um verðbréfum.
6. gr. Héraðssambandi U. M. F.
V. er falin forsjá þessa sjóðs og
efling hans. Skal það og félög
þess, beita sér fyrir fjársöfnun,
auglýsa tekjur sjóðsins,varðveita
skjöl hans og skilríki og gera ár-
lega reikningsskil. Skal stjórn
sjóðsins skipuð þrem mönnum, er
kosnir skulu á ársþingi U.M.F.V.
Þyki það betur fallið, má þó
stjórnin vera skipuð 5 mönnum,
og myndist fleiri héraðssambönd
innan U, M. F. í. á Vestfjörðum,
skulu þau öll eiga rétt til hlut-
deildar í kosningu á stjórn sjóðs-
ins og fer um þá hlutdeild yfir
eftir ákvæðum og samkomulagi
sambandan'na. Stjórn sjóðsins
skal vera ólaunað heiðursstarf.
7. gr. Nái höfuðstóll sjóðsins
að verða 50 þús. kr. eða meira, má
árlega verja % a.f vöxtum sjóðs-
ins til styrktar stofnunum eða
fyrirtækjum, sem starfa í anda
skipulagsskrárinnar, en Vi hiuta
vaxta og allar aðrar árlegar árs-
tekjur leggjast við höfuðstólinn.
—‘Nái sjóðurinn því að verða 100
þús. kr. eða meira, má verja %
hl. af höfuðstóli hans til eflingar
mikilsverðum menningarmálum,
sem ella er ekki unt að hrinda í
framkvæmd. Sé eigi slík þörf
fyrir hendi, skal ávaxta sjóðinn
áfram, þar til úthlutun fer fram.
Þó skal sjóðurinn eftir 2011 fá að
vaxa óhindrað af árlegum tekjum
og vöxtum í aldarfjórðung, í því
skyni að verða þá fær um miklar
framkvæmdir á Vestfjörðum.
8. fr. Skipulagsskrá þessa má
endurskoða að liðnum 20 árum, ef
stjórn sjóðsins telur þess þörf.
FÆR "SS.T TÓLF Hlaup í Tungufljóti
Mr. A. A. Bieeerman, Golden
Lake, Ont., þjáðist í 12 ár af höf-
uðverk, meltingarleysi og hægða-
leysi. Eftir að hafa notað aðeins
fjórar öskjur af Nuga-Tone, skrif-
Reykjavík 18. ágúst.
Þær fregnir bárust hingað um
hádegisbilið í gær, að hlaup hefði
komið í Tungufljót í gærmorgun.
ar hann oss, að sér líði ágætlega síðar um daginn fengust ítarlegri
og heilsan sé góð. Hann segir, að
Nuga-Tone hafi reynst sér betur
en nokkurt annað annað meðal.—
Nuga-Tone er gott fyrir slitnar
taugar og við svefnleysi, þreytu-
verkjum, nýrna og blöðru sjúk-
dómum og annari slíkri heilsu-
bilun. Eftir að þú hefir brúkað
meðalið fáeina daga, finnurðu ó-
trúlegan mun á heilsu þinni og
styrkleik. Það er ábyrgst, að Nuga
Tone reynist vel, eða peningunum
er skilað aftur. Fáðu þér flösku í
hvaða lyfjabúð sem er, en vertu
viss um, að það sé ekta Nuga-
Tone. Eftirlíkingar eru ekki neins
virði.
verða Vestfirðingum og lands-
mönnum alment til ómetanleegrar
blessunar, ef þeir hafa þrótt og
dug til þess, að koma upp mynd-
arlegum og öflugum menningar-
sjóði. Ætti það líka að herða kná-
lega sókn vestfirzks æskulýðs að
háu marki, að sjóðstofnun þessijferð.
er gerð í minningu þeirra mesta
og bezta manns, Jóns Sigurðsson-
fregnir, en fyrst bárust.—Tungu-
fljót tók að hlaupa snemma í gær-
morgun og tók alt hey af engjum
og mun það hafa skift hundruðum
hesta, frá þessum bæjum: Torfa-
stöðum, Fellskoti, Galtalæk, Króki,
Lambhúsakoti, Reykjavöllum, Ása-
koti, Bræðratungu o. fl. Rennur
Tungufljót í — eða sameinast -
Hvítá nokkru fyrir neðan Bræðra-
tungu. Um miðjan dag í gær óx
Hvitá mjög á móts við Skálholt
og var vatnið eins mikið og þegar
áin er mest á vorin. Var það
feikna hey, sem áin flutti með
sér niður eftir. Var Hvítá þegar
farin að réna í gærkveldi.'
Brúna á Tungufljóti, á milli
Gullfoss og Geysis, tók af. Viði
úr henni hefir borið á land í Auðs-
holti og Skálholti. Brúfin var bygð
úr timbri sumarið 1907, er Frið-
rik VIII. konungur var hér á
Enn sem komið er, verður ekki
sagt með vissu hver er orsök
ar forseta, og helguð anda hans | hlaupsins, en menn giska á, að
ogdæmi. (Er þetta hin fyrsta al- j stykki hafi brotnað af Langjökli
menna sjóðstofnun um þann mikla 0g. fa]]jg { Hagavatn, sem siðan
hafi hlaupið fram.
Nokkru eftir að það, sem hér er
milli bæjanna. Um 100 hesta heys
mistu menn á Torfastöðum, og 200
hesta að sögn á Króki, og mikið í
Lambhúsakoti og Ásakoti.
Tveir menn fóru í gær rann-
sóknarferð upp að Hagavani, Jón
á Laug og Sigurður Greipsson í-
þróttakennari. Tókst F.B. ekki að
ná tali af þeim í gær. Nánari
fregnir um hlaupið eru væntan-
legar á morgun.
Torfastöðum, 19. ág.
í fyrradag fór að minka í fljót-
inu, og hefir smárénað síðan. —
Bændur, sem engjar eiga að fljót-
inu, hafa mist mikið hey, en mis
munandi mikið, mest 200 hesta
heys. Þó er enn verra, að sand
ur hefir borist á stór engjasvæði
og eyðilagt þau, einkum í Bræðra-
tunguhverfi, en einnig í Fellskoti
og á Torfastöðum.
Fyrir nokkrum árum rann skrið-
jökull fyrir afrensli úr Hagavatni
og stíflaði það, en sú.stífla brotn
aði 0g varð það orsök hlaupsins.
Þurkleysur í Biskupstungum að
undanförnu. Menn voru langt
komnir með tún, er þurkleysurn
ar hófust, en ekki allir búnir að
hirða. — Vísir.
mann)
Fyrsta hlutverk sjóðsins er að j
styðja og efla alþýðlegan héraðs-j bir, var skráð, var talað við Torfa-
pkóla á Vesturlandi. Hefir það j staði. Upplýsingarnar, sem þar
mál nú vel skipast með lagastoð: fengust, fóru í svipaða átt. Full-
þeirri og margvíslegum umboðum, j komlega ábyggilegar fregnir eru
sem nú er verið að framkvæma ájekki enn fyrir hendi. Á Reykja-
jNúpsskólanum; þó er enn margtjvöllum mun fólk ekki hafa verið
óunnið, en ef til vill má gera sérj komið á engjar og því ekki um
um, að almenn samhjálp j heymissi að ræða þar og senni-
“Ó, kæra þökk, fyrir þitt góða
ráð. Segðu mér, vinur, heldur þú
að eg hitti konuna þína heima
núna?”
vonir
Vestfirðinga komi til um þau
verkefni, svo lítið þurfi til sjóðs-
ins að taka.
En fyrir þá sök verða ekki
vandræði með verkefnin. Þau eru
Þó skulu 1. og 2. gr. jafnan standa
óbreyttar. | 9Vo fjölda mörg, að of langt yrði
9. gr. Falli Héraðssamband, upp að telja og hinum stærri
U. M. F. V. niður, skal stjórn | verður trautt hrundið til
sjóðsins skipuð á þann hátt, að í kvæmda, nema með
skólastjóri héraðsskóla
fram-
stuðningi
Vest-jslíkra sjóða að bakhjalli. Það er
fjarða, eða við þann elzta, ef fleirij því víst, að jafnvel þó sjóður þessi
eru, verða sjálfkjörinn formaður j ykist margfalt meira en við stofn-
stjórnarinnar, en mentamálaráð endur hans gerum okkur
lega heldur ekki Bræðratungu.
Fljótið var enn mikið, var sagt á
Torfastöðum, og litlar ferðir á vindi.”
SKRÍTLUR.
Hinn þekti brezki rithöfundur,
E. Temple Thurston, var einu
sinni stöðvaður á götu, af vini
sínum, F. Smith, bankastjóra.
“Nú, nú, hvaða andlit er þetta,
sem þú setur upp?” spurði banka-
stjórinn.
“Eg hefi svo hræðilega tann-
pínu, þekkir þú ekki eitthvert ráð
við henni?” spurði Thurston.
“Fylgdu mínu ráði og notaðu
ekkert meðal,” sagði bankastjór-
inn. í gær hafði eg líka tann-
pínu, fór eg þá heim til konunnar
minnar og kysti hana, og tann-
pínan hvarf eins og ský fyrir
í London gekk sá orðrómur, að
hinn frægi brezki rithöfundur
Rudyard Kipling, fengi 6 shillings
fyrir hvert orð, sem hann skrif-
aði. Kona nokkur, sem gjarnan
vildi eiga eiginhandarnafn hans,
sendi skáldinu 6 shillinga ávísun,
með bón um “eitt orð”. Nokkrum
dögum seinna fékk konan bréf
með aðeins einu einu orði:
“Þökk.”
Einu sinni spurði blaðamaður
nokkur Bernhard Shaw: “Hvað
eigið þér helzt að þakka hinu
langa lífi yðar?”
Shaw svaraði undir eins: “hinn
háa aldur.” — Hmbl.
Áætlað er, að 5,000 manns hafi
heimsótt lendingarstaðinn hér, og
þá eðlilega séð loftfarið. Enginji
sem ekkert umboð hafði þar á
nokkurn hátt, fékk að koma nær
því en á að gizka einn áttunda úr
mílu. Eg, sem skrifa þessar fáu
líuur, fór þangað með Mr. E. J.
Skjöld, lyfsala hér í borginni.
Og við sáum skipið úr þeirri fjar-
lægð, er áður er getið. Við höfð-
um lítinn tíma af ýmsum ástæð-
um, og bílaþröngin var svo af-
skapleg, að Egill varð að skilja
bílinn eftir, sem svo margir þurfa
að gera; en fyrir það gengum við
á að gizka % úr mílu, þar til við
komum að vírgirðingu og varð-
mapna deildum. Það var mikið
uioldryk á grundinni eftir alt þetta
usl 0g þys. Litlu flugvélarnar
v«ru þar álíka margar og kríurn-
ar í Bessastaðanesi, alt af að
þeysast upp eða niður. Við Egill
stóðum þarna nokkra stund og
horfðum undrandi á þetta silfur
Hta, stór loftfar, sem líkist meira
afarstórum hval, sem búið er að
biála hvítan eða slifra. Eg sá að
fólk horfði þar út um stóra glugga
á farþegaplássinu. Loftfarið hef-
ir 5 miklar gangskrúfur, eða mað-
Ur gæti sagt 5 flugvélar. Tvær á
hvora hlið, og eina nokkuð aftar-
iega undir miðju. Fjögur stór
stýri, í mjög mikilli líkingu við
hvalsporð.
Skipulagsskrá
fyrir
Menningarsjóð Vestfirðinga.
1. gr. Sjóðurinn heitir Menn-
ingarsjóður Vestfirðinga, og er
stofnaður í minningu Jóns Sig-
urðssonar forseta, og skal starf-
semi sjóðsins helgast anda hans
og dæmi.
2. gr. Tilganugur sjóðsins er
að efla menningu og framfarir á
Vestfjörðum, eftir þeim nánari
ákvæðum, sem gerð eru í skipu-
Iagsskrá þessari. Fyrst um sinn
skulu allar tekjur sjóðs þessa
r nna til eflingar Héraðsskóla
Vestfjarða, meðan þess gerist
þörf; þó er slíkt framlag af hálfu
sjóðsins bundið því skilyrði, að
fjársöfnun haldi sífelt áfram til
eflingar sjóðnum, og skal halda
sérstakan reikning um framlag
sjóðsins til skólgns.
3. gr. Sjóðurinn er stofnaður
með eftirfarandi f járframlögum
frá: Arngrími Fr. Bjarnasyni,
Birni Guðmundssyni kennara frá
Næfranesi kr. 100; Guðm. Jóns-
syni frá Mosdal listskurðarm. ísa
firði, kr. 50; Kristjáni Guðmunds-
syni kaupmanni, ísafirði, kr. 50.
—Alls þrjú hundruð krónpr.
Ætlast er til, að sjóðurinn fái
tekjur sínar á þann hátt, er hér
greinir: (a)i með gjöfum einstakra
manna og félaga; (b) skemtisam-
komum og héraðsmótum, sem eink-
um skulu haldin 17. júní ár hvert;
(d) hlutaveltum, merkjasölu og
hvérskonair ^ annalri heiðarlegri
fjársöfnun; (e) enn fremur með
áheitum og dánarminningum.
4. gr. Þegar tekjur sjóðsins eigi
renna lengur til héraðsskólans,
skal. af hinum árlegu tekjum
mynda fastan sjóð, þar til höfuð-
stóll hans nemur 20 þús. kr. eða
meira. Sé þá fyrir hendi mikil-
vægt menningarmál Vestfjarða,
sem stjórn sjóðsins álítur styrk-
vert og styrkþurfa, má veita því
og fræðslnumálastjórn, hvort um
sig skipar 2 meðstjórnendur, bú-
setta á Vestfjörðum. Sömu aðil-
ar skipa og fyrir um j-eiknings
skil og endurskoðun sjóðsins.
10. gr. Leita skal konunglegrar
staðfestingar á skipulagsskrá
þessari.
í apríl 1929.
F. h. Héraðssambands U.M.F.V.
Björn Guðmundsson,
formaður.
Bjarni ívarsson,
ritari.
Kristján ',Davíðsson,
féhirðir.
*• * *
Eins og framanrituð skipulags-
skrá sýnir, eru það ungmennafé-
lögin á Vestfjörðum, sem tekið
hafa að sér eflingu og viðhald
þessa nýja sjóðs — og er málið
þar í góðum höndum. Það mun
vonir um,
skorta.
mun
beztar
verkefni ekki
í löndum, þar sem strjálbygt er
og að mörgu eru andlega og efn-
islega ónumin, en fátt nauðsyn-
legra en öflugir sjóðir, sem geti
tekið að sér þau menningarhlut-
verk, sem einstaklingum eru of-
vaxin eða þeir ekki einfærir um.
En af slíkum sjóðstofnunum er
okkar kæra ísland enn alt of fá-
tækt — og er það ósk og von okk-
ar stofnenda hans, að svo margirj
góðir íslendingar, vestan hafs og
austan, veiti honum liðsinni í orði
og verki, að áður en langur tími
líður geti hann tekið verulegan
þátt í menningarbaráttu íslenzku
þjóðarinnar.
Sé samhuga unnið, er sigur vís.
F. h. stofnenda,
Arngr. Fr. Bjarnason.
VERULEG KJÖRKAUP
Hin nýja
ROYAL PRINCESS
RAF HREINSUNARVÉL
Með áhöldum til að Vaxbera og
og fægja gólf fyrir
$49.50 út í hönd
eða
$1.00 út í hönd og $1.00 á viku
(Mánaðarborganir ef óskað er),
Lítill auka-kostnaður ef borgað er
smátt og smátt
Hreinsunaráhöld $8.50 aukreitis
Skoðið þessa undravél í
Hydro búðinni, 55 Princess Street.
Sjáið hvernig hún vinnur.
_ NYTT BRAUÐ 0G
NÝ 0G BETRI AFGREIÐSLA
Samskonar brauð eins og mamma bjó til sjálf, þeg-
ar hún lét vel muldar, soðnar kartöflur, saman við
mjölið, isvo að brauðið yrði BRAGÐBETRA OG
GEYMDIST BETUR.
Þetta fáið þér í hverri sneið af þessu nýja, saðsam-
ara og betra brauði.
OM
Pof&toMé
hefir bæði þetta ágætis bragð og geymist líka svo
vel, rétt eins 0g 'brauðin heima hjá mömmu.
WiunípeöHqdro,
55-59
PRINCESSST.
Phone
848 132
848 133
if desired
Þér munuð kunna að meta þægindin, sm því fyígja,
að liafa brauðin skorin í sneiðar, bæði við vanalegar
máltíðir; og þegar búa þarf vit nestí eða gefa börn-
unum bita, og oft þar fyrir utan. Það er vel um þau
búið, svo þau haldast lengi eins og nú og halda sínu
góða bragði.

—s
' helming sjóðsiná, sem framlag, og
Öllum, sem sáu þetta undra loft- auk þess árlpgan styrk, eftir því,
Fistiermen’s Supplies Limited
Umboðsmenn fyrir—
Tanglefin Fiskinet, tilbúin af National Net and Twine Co.
Brownie kaðla og tvinna.
Vér höfum í Winnipeg birgðir af
Tanglefin Fiskinetjum, með lögákveðinni möskvastærð.
Maitre kagla og tvinna.
Kork og blý.
Togleður fatnað.
Komið og sjáið oss, þegar þér komið til Winnipeg, eða skrif-
ið oss og vér skulum senda yður Verðlista og sýnishorn.
Fishermen’s Supplies Limited
401 Confederation Life Bldg. Winnipeg. Sími 28 071
SíMAR:
86 617
86 618
eða fáið það sem þér þurfið
hjá keyraranum, eða þá hjá
matsalanum.
Brauðin send til staða utan bæjar
sem innan.
Sneidd eða ósneidd -- eins og þér
SPEIRS P/ÍRNELL
úljið
B/1KING CO. LIMITED
"Feedinrf a City since 1882"