Lögberg - 24.04.1930, Blaðsíða 2

Bls. 2.
LÖGBEJLG, FIMTUDAGINN 24. APRÍL 1930.
Trjárœkt á Islandi
Saga eftir J. J. Myrea,
Mountain, N. D., 1929.
(Niðurl.)
Til hvers var eg nú annars að
þessu ferðalagi? Það var bara
með einu augnamiði. Eg var að
reyna að fá ábyggilega sannfær-,
ingu viðvíkjandi trjáræktarmögu-|
leikum á íslandi. Þess vegna
voru nú vist íslands hugleið-j
ingarnar fyrstar á blaði. Mér
heyrist Indíáninn segja eitthvað
um að verða úti á fslandi. Nei,
það gat ekki verið.^ví hann vissi(
ekkert um ísland, log þegar eg
leit á hann, sá eg að hann stóð
nú eins og hann hafði gert á
steininum,, og var að horfa vest-j
ur til fjallanna. Nú tók eg eftir
því, að hann hafði augun aftur.
Til hvers var að horfa, með aug-
un aftur? En hann um það.
Jú, nú var eg að koma þessu
samhengi fyrir mig. Það hafði
einhver orðið úti á íslandi. Land-!
námssögurnar segja þar frá fögr-|
um skógum, og enn þá eru eftir
svolitlar leifar af þeim. En yfir
höfuð að tala, hafa skógar á ís-
landi orðið úti, og mér fanst það
nú meir en nokkru sinni fyr öm-,
urlegt. Mér fanst nú að fylgdar-
mennirnijr hefðu j getað bjargað
þeim. Og mér fanst nú einhvern
veginn eins og þeir hefðu átt að
bjarga þeim. Samt gat eg nú
ekki fengið af mér, að sakfella
fylgdarmennina, því eg viss! vel,
hvað þörfin er harður húsbóndi.'
En eg mundi það nú vel, hvað eg
hafði oft verið reið við íslenzku
skáldin. Líklega hafði eg venð
reiðari við íslenzku skáldin, en
nokkra aðra mAin á jörðinni,
vegna þess að þau höfðu gleymt
að kveða um tré og skóga. Auð-
vitað þótti mér í aðra röndina 6-j
sköp vænt um þau og margt höfðu(
þau vel kveðið. Datt mér nú
margt í hug. Sum höfðu þau
kveðið um náttúrufegurð íslandsJ
Nú fyrst gat eg skilið hvað þau,
meintu. Nú sá eg svo vel, þegarj
eg leit út yfir öræfin, hvað bert^
og nakið landslag getur verið ynd-f
islegt. Hér var þó sannarlega
trjálaust útsýni, að eis eitt tré,
og eg sat í skugga þess. Eg þótt-
ist vi^a, að þetta tré fyrirgæfi^
mér, þótt eg fyrirgæfi skáldunum
á íslandi. Nú var annað að-1
gæzluvert. Eg hafði, eins og vitr-(
ingarnir forðum, komið langa^
leið, og nú skildist mér, að eg
hafði aðallega komið til að sjá
þetta tré.
Hvaða offur hafði eg nú að
bjóða? Hérna var eg fulltrúi ís-
lenzkra kvenna, stödd hjá Öræfa-J
drotningunni. Hvað var nú til-
hlýðilegra, heldur en að eg bæri
fram íslenzka vísu eða kvæði?
Sannarlega var þó nóg til af ís-
lenzkum kveðskap og margt hafði
móðir mín kent mér, og æðimargt
hafði mér hlotnast að ná í þar að
auki. Eg hafði verið sólgin í að
læra og lesa íslenzk kvæði, og því
skyldi það nú ekki koma mér að
góðu haldi?
Nú reyndi eg að muna eitthvað
tilhlýðilegt. Eitthvað um tré,
Eitthvað um skóg, eitthvað sem
stæði í hljóðstaf og eg þyrfti ekki
að skammast mín fyrir sem
kveðju frá íslandi til öræfadrotn-
ingarinnar.
Eg fann til þess, að þetta var
merkisstund æfi minnar, Hér et't-
ir, svo lengi sem eg lifði, mundi
endurminning þessarar dagstund-
ar standa mér í fersku minnf. Eg
var hér að eignast mynd, sem ald-
rei mundi glatast. Þessi mynd
yrði svo miklu dýrmætari, ef að
íslenzkt kvæði, eða þó ekki væri
nema eitt vers, væri skrifað neð-
an undir. En hvernig stóð nú á
því að eg, sem var svo minnis-
góð, gat nú ekkert munað um tré
á íslandi. Ekkert viðeigand,i,
enga heilsan, enga kveðju. Hvern-
ig gat eg fyrirgefið íslenzku
skáldunum? Nei, nú var eg eins
reið og sár við þau, eins og nokk-
urn tíma áður. En skiljanlega
hafði það, sem eg hafði náð .í um
dagana af íslenzku kveðskap, ver-J
ið af skornum skamti. Tíningur
svona af handa hófi, og auðvitað
kunni eg minst af því. Þó var
ekki sennilegt, að eg hefði lesið'
íslenzkan skáldskap um tré, án'
þess að festa hann í minni. Svo'
var eg nú aðeins sléttubarn, alin'
upp í Norður Dakota. Hvaða1
rétt hafði eg nú annars til að
vera reið við íslenzku skáldin?
Þau réðu því sjálf, hvort þau
vildu kveða smekk fyrir trjám og'
skógum inn í íslenzku þjóðinaj
eða ekki. En frá trjáræktar- og
fegurðar sjónarmiði var það þó
sannarlega slys fyrir þjóðina/
að hafa ekki átt slík skáld.
Jæja, eg kunni nóg á ensku, sem^
eg gat gripið til, og eg byrjaði á
erindinu, sem svo margir kann-
ast við, og eg sagði fram fyrstu
hendinguna upp hátt eins vel og
eg gat, og svo þagnaði eg. Eg
fann, að enskan var ekki tilhlýði-
leg. Ó, ef eg bara sjálf væri
skáld! Hvað mikið vildi eg nú
ekki gefa til þess! En það var
nú ekki því að heilsa. Skárra
væri þó að þýða erindi á íslenzku.
Eg hafði aldrei þýtt neitt, og ef
það mishepnaðist, þá yrði það
bæði mér oð íslendingum til
minkunar. Þó lagði eg út á tvær
hættur, og eg hefi líklegast ver-
ið í tíu mínútur að segja:
“'Eg held það muni aldrei ské,
Eg sjái kvæði frítt sem tré.
Tré, sem setur svangan munn
Sífelt niður að jarðar grunn.
Tré, sem lætur laufin græn
Líta upp til Guðs í bæn,
Tré, sem hreiður í hári fól,
Gaf rauðbrystinga ungum skjól.
Tré, sem bar á brjóstum snjó,
Og á móti regni hló.
Eg heimskt get ort, en það eg sé,
að Guð einn getur skapað tré.”
—(Kilmer)w
Eg óskaði að öll skáld frá ís-
landi væru komin þarna til mín,
og fengju að sjá með eigin aug-
um það, sem eg var að horfa á.
Eg hafði hugmynd um, að með
tímanum mundi þá fara að ræt-
ast fram úr með það velferðar-
mál, að klæða landið. Auðvltað
gæti eg sagt frá þessu tré og
mörgu fleira. En hver mundi
trúa mér? Hver mundi hlusta á
mig? Eg var aðeins einn Vest-
ur-íslendingur. Hvaða rétt hafði
eg til að reyna að kveða kjark í
íslenzku þjóðina? Hvað mundi
annars ein kona geta áorkað!
Nú var skugginn að færast upp
á bakkann, þar sem eg sat, og
hann var að verða nógu stór fil
þess að skýla hestunum lika frá
sólinni. Það var kominn tími til
að gefa mínum hesti að drekka
aftur, og svo gat eg komið honum
í skugga, og þá mundi honum
líða betur.
Eg yrti ekki á Indíánann, en
fór að vatna hestinum. Indíán-
inn stóð í sömu sporum, þegar eg
kom til baka, og hafði ekki hreyft
sig. Eg gat ekki komið mínum
hesti nógu framarlega á gjár-
brúnina til þess að hann gæti
notið skuggans. Svo eg tók hest
Indíánans og leiddi að trénu,
þangað til hann stóð í skugganum
á blábrúninni. Nú gat eg komið
roínum hesti að hliðinni á hon-
um, og stóðu þeir nú báðir hreyf-
ingarlausir og nutu skuggans.
“Er hvergi gras eða gróður
hér, svo við getum látið hestana
bíta?” sagði eg.
“Er útsýnið gróðrarlegt?”
sþurði Indíáninn.
Loftið var hreint, og eg gat séð
mjög langt. Og eftir að virða
einu sinni enn fyrir mér þennan
töfraheim, sá eg að spurning mín
hafði verið óþörf. 9
“Eg er í nokkurs konar rann-
sóknarferð,” sagði eg við Indíán-
ann, “og hefi fundið hér nokkuð,
sem eg bjóst ekki við að finna.
Þú ert fylgdarmaður minn, og nú
vil eg að þú gerir mér greiða.
“Eg veit, að Indíánar kunna
margar sögur að segja af hálend-
um, hólum, hnjúkum, dröngum,
gjám, skógum og ám. Nú vil eg
að þú segir mér sögu þessa trés,
og þér er ekki til neins að segja
mér, að þú kunnir ekki sögu, sem
er í sambandi við það.’
“Þetta tré stendur þarna og
segir sína eigin sögu, og það get-
ur hver talað við það sem vill,”
svaraði Indíáninn.
“Ó, eg er hrædd um, að sumir
séu ekki lægnir á að tala við tré,’
sagði eg. “Eg held það væri
betra, að Indíáni talaði við þetta
tié.”
“Hvítir menn hafa augu og
eyru, ekki síður en Indáánar.”
“Satt er það, en mér dettur í
hug, að Indiáninn geti í sumum
tilfellum verið glöggskygnari og
jafnvel fjarsýnni, en hvítir
menn.” •
Indíáninn hló kuldahlátur og
sagði: “Þú ætlast til, að eg sé
hreinskilinn við þig, því ert þú
þá ekki hreinskilin?”
“Er eg ekki hreinskilin?”
“Þú sagðir ekki það sem þér
datt í hug.”
“Hvað datt mér í hug?”
“Þér datt í hug, að margur
hvítur maður hefði góð augu, en
lélega sjón. Góð eyru, en heyrði
lítið. En þú reyndir að dylja
þessa hugsun fyrir mér.”
“Ó, segðu mér eitthvð um þetta
tré. Hvað veizt þú um þetta tré?
Hvað er þetta tré gamalt? segi
eg.”
“Móðir mín sá þetta tré, áður
en eg fæddist,” sagði Indíáninn.
“Sennilegt að amma mín hafi séð
þetta tré, löngu áður en> móðir
mín fæddist.”
“Hvernig er þetta tré hingað
komið?” sagði eg.
“Fuglar bera fræ,” sagði Indí-
áninn.
“En það stendur skrifað, að
fræ sem falli í grýtta jörð, muni
ekki vaxa.”
“Það var allareiðu dálítil
sprunga í klettinn,” sagði Indí-
áninn. ’ “Vatn rennur í sprungur,
og fræ, sem hefir vökva og dálít-
inn jarðveg, byrjar fljótt að
skjóta rótum. Hér er nóg vatn.j
Nokkra daga á leysingum. VatnJ
og frost hjálpa sprungunni til aðj
stækka. Sprungan stækkaði með
trénu.”
“Ó, eg veit þetta alt,” sagði eg.
“Eg ætlast til að þú talir við
þetta tré og segir mér eitthvað,
sem eg ekki veit.”
<vÞú verður þá að spyrja skyn-
samlega,” sagði Indíáninn.
“En mig grunar, að Indíánar
geti talað, án þess þeir séu
spurðir.”
“Þessi Indíáni er rétt að segja
hættur að tala. f dag hefi eg tal-
sumars og suður aftur að haust-
inu, lá leið þeirra ekki langt hér
frá, og Indíánar veiddu hér oft‘
sér til matar. Þeir nefndu mig
snemirih öræfadrotninguna, og er
útlit fyrir, að það nafn haldist;
mér þykir vænt um, að þér þykir
útsýnið fagurt. En eg heyri, að
þér þykir ábúðarjörðin rýr, og þú
heldur að búskapurinn sé örðug-
ur. En eyddu ekki meðaumkvun
þinni á mig. Hér er eg fædd og
uppalin, þetta hefir verið mitt
heimili, og heldur áfram að vera
til dauðadags. Hér kann eg velj
við mig. Hér hefi eg liðið blítt(
og stritt. Hér er eg einvöld, og j
þarf engum að lúta, og eg er ekkij
hrædd við neitt, nema öxina, og
hér er eg býsna óhult fyrir henni,|
þó hvítir menn séu óðum að eyði-,
leggja ættingja mína, munu þeir.
ekki skifta sér af . mér. Hitinnj
þvingar mig ekki, frost og kuldar
geta ekki grandað mér. Vindur
að meira en eg hefi talað á mörg-!
um mánuðum. Eg hefi verið að
gera það fyrir þig, til þess að
vera góður fylgdarmaður. Eg
hefi talað á þínu máli, og forðast'
orðatiltæki Indíána sem mest. En
þú ert ekki búin að segja mér
hvað þú vilt vita. Hvernig get1
eg þá uppfrætt þig ” sagði öld-|
ungurinn. “Það væri heldur ekki
til neins að segja þér það, sem
þú mundir ekki skilja.”
"Hvað veizt þú um trjárækt?
Hvað veizt þú um, hvað norðar-
lega trjálínan liggur? Hvað veizt
þú um ísland? Hvað veizt þú um
það, sem er mér mesta áhuga-
bál?” sagði eg.
!Nú hló Indíáninn aftur og
sagði: “Hvað er þér mest áhuga-
mál?”
“Um trjáræktar möguleika á
íslandi. Það er búið að eyði-
leggja skógana, sem voru á ís-
landi, og það þarf að klæða land-
ið. En að tala um þetta við þig
hér, er blátt áfram árangurs-
laust”
“Já, Indíánar eru aular. En
hvítir menn vita alt. Þess vegna
hefir þú farið heimskulega að
ráði þínu í dag, þegar; þú hefir
verið að spyrja mig. Eg hefði
aldrei átt að svara þér.”
“Ó, eg meinti það alls ekki, að
þú- værir neinn auli. Eg bara
meinti, að þú vissir ekki neitt um
ísland.”
“Getur þú dregið greinilegt
kort af íslandi, hér á sandstein-
irtn?” sagði Indíáninn.
“Nei, því miður, eg er hrædd
um, að það yrði mjög ónákvæmt.”
“Þó talar þú ógætilega.”
“Og því ógætilega? Eg sagði
aðeins, að það væri ekki von, að
þú vissir neitt um ísland.”
‘'Eg gæti þó dregið býsna gott
kort af því,” sagði Indíáninn.
"Eg bið forláts. Eg vissi ekki,
að þú værir skólagenginn.”
"Eg er ekki skólagenginn. Eg
hefi afsagt að læra hjá hvítum
mönnum.”
“Hvernig getur þú þá vitað
svona hluti?”
‘^Börnin mín hafa lært fræði
hvítra manna og komist langt í
skóla.”
Nú skil eg,” sagði eg. “Þú hef-
ir ekki viljað gera hvítum mönn-
um það til þóknunar að læra af
þeim. En þó hefir þú lært í
laumi af börnum þínum.”
“Landafræði er Indíánum mat-
ur og drykkur, og margt er nýti-
legt í fræðum hinna hvítu, þó
þetta sé í fyrsta skifti, sem eg
geri þá játningu. — Hvað trjálín-
una snertir, þá ætti Indíáninn að
þekkja sitt eigið land.”
“Ó, þú berð þá líklega skyn-
bragð á það, sem eg vil vita.”
“Indíánar planta ekki trjám.
Ekki heldur höggva þeir tré.”
“Við höfum stuttan tíma, og
við ættum að vera lögð á stað
heimleiðis,” mælti eg. “En gerðu
þetta fyrir mig, segðu mér eitt-
hvað um þetta tré.”
“Eg skal gera mitt bezta, að
láta tréð tala við þig nokkrar
mánútur.
“Öræfadrotningin talar til þín
glöð yfir komu þinni og þakkar
þér fyrir hlý orð.
“Hér eru nú ekki miklar manna
ferðir. En á meðan vísunda-
hjarðirnar fóru norður fyrri part
inn getur ekki rifið mig upp með(
rótum. Ekki heldur getur hani)
brotið mig, því eg hefi æft mig í
því að beygja mig fyrir honum,
síðan eg var barn, og er þess
vegna mikið seigari heldur en
skldymenni mín, sem búa í skjól-J
inu. Eg stenzt vinda, sem mundu
rífa þá upp með rótum, eða brjóta
og feykja eins og strái. Eg hefij
lært að laga mig eftir kringum-
stæðum og staðháttum og mér
hefir tekist það svo vel, að nú
gæti mér hvergi liðið betur, kann
ske hvergi eins vel. Eða sýnist
þér eg ekki full-hreystileg Sýn-
ist þér eg muni vera nokkur hvít-!
voðungur, þó eg hafi aldrei notið
aðhlynningar frá manna höndum?
Hugsaðu til mín seinna, þegar þú
sérð menn vera að planta trjám,
þar sem kringumstæður allar eru
mörgum sinnum betri en hér. Og
þó deyja þau hrönnum saman,
svo að segja í höndunum á þeim,
eða þá lifa kramar lífi, fyrir
slæma meðferð; mundu þá, að eg.
hafi sagt þér, að sumir menn,
sem ættu að hafa skynsemi, fara
ver með tré, en hraunið hérna
hefir farið með mig.
“Þeir taka nýgræðinga, seir)
hafa verið aldir upp í mesta eft-
irlæti sem hugsahlegt er, og hola
þeim niður einhvers staðar af
mesta handahófi. Hafa jafnvel
ekki vit á svo miklu, sem að
þjappa nýja jarðveginum nógu
fast utan að rótunum, og eru svo
stein hissa, þegar þessi snöggu
umskifti drepa plönturnar.
“Margt annað gæti eg sagt þér
um handvömm, hirðuleysi og fá-j
vizku þeirra, sem ekki geta látið
tré vaxa þar sem kringumstæð-:
urnar eru mörgum sinnum hent-j
ugri heldur en eg ólst upp við.
Auðvitað hafa þessir menn æfin-
lega nógar afsakanir. Þeir kenna
jarðveginum um, kulda, hita,
þurk, eða einhverju öðru, sem
þeim dettur í hug, um misíell-
urnar, þó að sannleikurinn sé, að
vanalega gengur ekkert að nema
vankunnátta, leti eða skeytingar-
leysi. Enginn maður, hvítur eða
dökkur, getur lifað hér, sem eg
hefi alið allan minn aldur. Jafn-
vel úlfar þora ekki að heimsækja
mig á sumrum.
“Margur maður hefir orðið úti,
þar sem þú situr við rætut mínar.
Þegar vindurinn blæs og sandur-
inn og vikuraskan fjúka og
breiða fyrir sólina, þá er ekki
holt fyrir menn að vera hér á ör-
æfunum. Sandbyljirnir eru skæð-
ari en snjóbyljirnir. Líttu alt í
kring um þig og taktu eftir því,
hvernig þessi sandur hefir etið
og sorfið hnjúkana, tindana, hól-
ana og brekkurnar. En eg hefi
lifað svona sæmilegu lífi hér þó
mennirnir hafi gefist upp. Ætl-
ar þú hér eftir að láta segja þér,
að það séu hæfilegir manna bú-
staðir, þar sem ekki er hægt að
rækta tré? Þú þarft ekki mikið
að brúka þina eigin skynsemi til
xess að skilja, að jafnvel villi-
menn eða skrælingjar munu ekki
geta dregið fram lífið við eing
örðug kjör og tré. Enda er trjá-
gróður óðum að færast norður.
“Far þú nú vel. Guð blessi þig.
Guð blessi ísland.” '—
“Þetta er nóg,” sagði Indíán-
inn. “Indíáninn fer nú að hætta
að tala; hann á . fátt eftir að
segja. En nú skalt þú fara að
hafa þig til bygða. Nú mátt þú
ekki eyða meiri tíma. Eg er búinn
að gefa þér seinustu mínútuna,
sem þú mátt eyða hér.”
“Guð blessi ísland!” sagði eg
forviða. “Þarna kemur þú með
síðustu orð móður minnar og föð-
ur míns, og þú lætur þetta líka
vera síðustu kveðjuorð Öræfa-
drotningarinnar. ó! rauði mað-
ur, í hvaða skola hefir þú lært,
hver hefir kent þér?
"Við verðum að hraða okkur
héðan. Héir er hestur þinn.
Farðu á bak.”
“Þú ferð ein til baka. Indíán-
inn fylgir þér ekki lengur.”
“Hvað ertu að segja, fylgir mér
ekki lengur?”
“Þú ferð til baka ein, rauði
maðurinn verður hér eftir.”
“Það er ómögulegt. Þú meinar
ekki þetta. Þú veizt, að eg rata
ekki til baka, og hvað ætlar þú
að gjöra með að verða hér eft-
ir? Enda er eg óviss um, að
minn hestur rataði.”
“Nei, nú er þinn hestur átta-
viltur í hrauninu,” sagði Indíán-
inn. “En eg ætla að biðja þig að
skila því til Englnedingsins, þeg-
ar þú kemur aftur til baka.”
“Eg mun aldrei komast til baka,
ef hvorki eg eða hesturinn röt-
um.”
“Við látum nú þín reiðtýgi á
minn hest, og þú þarft ekki ann-
að en að lofa honum að ráða, og
mun hann skila þér heim heilu
og höldnu, og þinn hestur mun
elta.”
‘'En hvað verður þá um þig?
Þú getur ekki orðið hér eftir
hestlaus.”
“Eg hafði ekki ætlast til þess,
að við þyrftum að skilja, en nú

er ekki hægt að gera við því. Þú
kemst ekki út úr þessu hrauni
nema á mánum hesti.”
“Eg skil ekki við þig hér gang-
andi og það er ekki til neins að
tala um það.”
“Eftir nokkrar mínútur verður
þessi Indíáni týndur hér í hraun-
inu og þú getur ekki fundið
hann. Þú mátt eins vel fara heim
undir eins.”
“Eg læt ekki fara svona með mig,
þú veizt að eg hefi ráðin, en ekki
þú, og verður þú nú að segja mér
hvað þú meinar.”
“í hrauninu hefir Indíáninn
ráðin. í hrauninu er Indíáninn
frjáls, og hér getur hann dáið
frjáls.”
“Þú meinar, að þú / ætlir að
verða hér eftir, bara til að verða
úti ? ”
“Eg byrjaði að verða úti fyrir
nálægt þrjátíu árum, þegar hvítu
mennirnir króuðu okkur af og
úthlutuðu okkur litlu blettunum,
sem þeir kalla lönd; þar hefi eg
verið fangi síðan. Þeir drápu
vísundahjarðirnar, sem -við átt-
um og skiftu tugum þúsunda.
Svo gáfu þeir mér þrjár kýr, og
vildu gera mig að kúahirðir, en
eg neitaði að hlýða, og eg skal
segja þér rétt eins og er: Eg hefi
ekki ætla mér að deyja fangi, eða
lofa hvítum mönnum að grafa
mig í sánum grafreit niður við
bygð. f dag hefði eg hvort sem
var strokið upp á hálendið, hefði
eg ekki þurft að fylgja þér. Svo
mismunurinn er enginn, nema eg
bara missi hestinn.”
“En hvað hefir þú með hest að
gera, ef þú talar svona?”
“Hann er orðinn gamall eins og
eg, og eg hafði ekki ætlast til, að
við þyrftum að skilja.”
“Þú mátt ekki flýta fyrir dauða
þínum, með því að verða hér
eftir.”
“Eg er ekki að flýta fyrir dauða
mínum. Eg er veikur og á að-
eins fáa klukutíma eftir. Svo þú
sérð, aðj það er ekkert óttalegt
við þetta. Svo legðu nú strax á
stað.”
“Eg held eg fari nú að skilja.
Þú hefir vitað í morgun, að kall-
ið var komið, og með einstakri al-
úð gefið mér þennan síðasta dag,
og eytt honum til þess að svara
spurningum mínum með þolin-
mæði.”
“Þér ejr marg-velkominn síð-
asti dagurinn og hesturinn.”
‘^Og þar býst eg við að þú gef-
ir mér aleigu þína og það, sem
þér þykir vænst. um, því ekki
hefði mér átt að dyljast það 3
dag, hvað sárt þér tók til hests-
ins í orði. Þetta má ekki svona
til ganga. Og hefi eg betri ráð.”
“Hver eru ráð þín?”
“Þú mundir helzt kjósa, að fá
að hvila á Bardagahól, og að hest-
ur þinn væri grafinn þar með
þér, og skal eg sjá um þetta.
Takt þú nú hest þinn og kom þú
með mér yfir á Bardagahól, og
skal eg bíða þar hjá þér, þangað
til endirinn kemur. Þá tek eg
hest þinn og fer til bygðar; þá
get eg bæði séð til að þú verðir
grafinn hjá feðrum þínum, og
eins skilað hestinum aftur, og
skal hann verða skotinn þar á
morgun.”
“Meining þín er góð, og þakka
eg þér fyrir, en ekki þori eg að
fara að ráðum þínum. Eg hygg,
að þú fáir ekki að koma þessu í
framkvæmd, vegna þess yað það
verði tekin af þér ráðin. Hvítu
mennjrnir munu sækja líkið og
grafa niður í bygð.”
“Ekki mun svo verða. Mr. Matt-
son er bæði mannúðar og mann-
kærleika maður, það er eg sann-
færð um, og eg skal flytja svo
mál þitt, að hann verði glaður að
\erða við ósk þinni.’
“Ert þú viss um, að þér muni
takast það, og ekki muni út af
því bregða?”
“Já, eg lofa þér því.”
“Indíáninn trúir þér, þá skul-
um við leggja af stað.”
Þegar við komum að Bardaga-
hól, sá eg að Indíámrui var mjög
veikur. Lagðist hann upp á stóra
steininn, þar sem við höfðum
miðdagsverð, og svaraði hann nú
ekki framar þó eg yrti á hann.
Enda var hann örendur eftir
stutta stund. Hagræddi eg nú lík-
inu og breiddi ofan á það.
Eitt vestur-íslenzka skáldið
kvað um landnemana íslenzku:
“Enginn skilur útlagann.
Enginn saknar dýpra en hann.
Enginn heitar innra brann.
(Enginn mælir funa þann.
Enginn lýsa’ hans angist kann-
Enginn minni samhug fann.
Blika um brár
blóðug tár.
Forlögum varð ei varist.
Æfiár,
æskuþrár,
Alt, alt alt hefir farist.
Alt. —1 Til einskis barist.
Einn fær ei öllum varist.”
(Þ. Þ. Þ.)
Mundi þetta ekkil eiga hér um
bil jafn-vel við frumbyggjana,
sem urðu að rýma fyrir landnem-
unum?
Nú fór eg að ráðum Indíánans
með að söðla hest hans og fara
til bygðar.
'Næsta dag lagði eg af stað
með Mr. og Mrs. Mattson, Mr.
Smith og nokkrum Indíánum til
þess að jarða öldunginn.
Mr. Mattson skaut sjálfur hest
Indíánans og var hann grafinn
skamt frá leiði gamla mannsins.
Fjórir beztu hestar Mr. Mattsons
stóðu við gröf hans, á meðan
mokað var ofan í.
Þegar Mrs. Mattson og eg fór-
um frá gröf gamla mannsins fyr-
irvarð hvorug okkar sig fyrir
það, þó við feldum nokkur tár, og
mér fanst nærri eg geta heyrt
öldunginn segja: “Tvær miklar
konur, sem ekki eru hvítar.”
Mér hafði orðið á að sofna í
ruggustólnum við radíóið, og var
nú konan mín komin til að sækja
mig.
Ekki hefi eg fengið skeyti frá
Siggu síðan.
ENDIR.
Frá íslandi
Siglufirði, 20. marz.
í dag og undanfarna daga stór-
hríð á norðan, með tíu til fjórtán
stiga frosti. í dag níu stiga frost.
Mikil fannkoma. útlitið bendir
til, að ís sé nálægur. Lausafregn
hermir, að tvo ísjaka hafi rekið á
Úlfsdalafjörum í fyrradag, og að
íshroði sjáist úr Grímsey.
Bátar réru héðan á sunnudag;
öfiuðu vel, fengu fullorðinn fisk
fullan gotu. •— Mgbl.
för
EVERY
TRAaOR
(&TRUCK
TRYGGING
JCeyrið hvar sem þér viljið
— eins hart og þér viljið —
hvort sem kalt er eða heitt
— hvernig sem brautin er.
Með þeirri FULLVISSU að
allir hlutar vélarinn-
ar eru fullkomlega
verndaðir gegn öll-
um skemdum.
Til þess er eitt ráð---
notið Autolene.
rw
^mfrican OiTTv
AmericanElHttto^^O.