Lögberg - 01.10.1931, Blaðsíða 6
Bls. 6
LöGBERG, FIMTUDAGINN 1. OKTÓBER 1931.
Af jörðu ert þú kominn
EFTIR
C L E V E S K I N K E A D.
Alt í einu datt henni nokkuð nýtt í hug og
hún varð næstum ofsaglöð yfir þeirri nýju
hugmynd. “Þú getur fengið Mat Stanley til
að fara með þér til Benders. Hann er svo
blindur fyrir þér, að hann gerir alt, sem þú
biður hann. Og ef mamma þín skyldi kornast
að þessu, þá gerði það ekki svo mikið til, því
hún mundi lialda að ekkert væri athugavert
við það, ef Mat væri með þér. Hún veit, að
hann er strangasti reglumaður.”
“Eg mundi ekki biðja Mat að fara með
mér þangað, þó eg vissi að eg gæti aldrei far-
ið nokkurn skapaðan hlut mér til gamans.
Hann er svo sérvitur og afturhaldssamur, að
jagnvel mamma kemst ekki í hálfkvisti við
hann.”
“Hann er þá meira dauðyfli, heldur en
mér hefir nokkum tíma dottið í hug,” sagði
Guinevere.
“Hann er að minsta kosti ekki dmkkinn á
hverju kveldi,” sagði Ellen, en vissi þó ekki
sjálf, hvers vegna hún var að taka upp fyrir
hann.
“Eg tek mér ekki nærri, þó eitthvað sé sagt
misjafnt um Gus,” sagði Guinevere, án þess
að íáta sér þykja. “Eg hefi sagt þér það, að
það er hægt að hafa gagn af Gus. Þú skalt
ekki halda, að eg hugsi nokkuð um hann öðru
vísi. En eg skal segja þér, að stúlkumar hafa
rétt til að njóta einhverra skemtana við og
við, jafnvel þó þær þurfi sjálfar að vinna fyrir
sér. Þetta er eini staðurinn, þar sem við get-
um farið og dansað og leikið okkur dálítið.
Það er margt, sem eg hefi ekki sagt þér enn, en
við skulum 'tala saman aftur á leiðinni heim á
morgun. Þama kemur þá Gus. Vertu nú
sæl. ’ ’
Ellen gekk hægt heim að húsdyrunum.
Faðir hennar var farinn yfir á næsta stræti,
þar sem “verkamanna klúbburinn” var. Það
var vani hans, að fara þangað á hverju kveldi
og fá sér glas af öli, reykja og rabba við kunn-
ingja sína um “landsins gagn og nauðsynjar.”
Móðir hennar ætlaði að fara að hátta.
“Mat var héma,’ sagði hún í ásökunar-
röm. “Hann vildi ekki bíða, þegar hann vissi
að þú varst úti og með hverjum þú varst. Eg
held honum sé ekkert vel við, að þú sért mikið
með Guinevere, og eg held pabba þínum sé það
ekki heldur. Hann segir, að farið sé að tala
um, að hún sé nokkuð léttúðarfull. Eg áfellist
hana samt ekki mikið aumingjann, að eiga aðra
eins móður, eins og hún á. ”
“Mat mundi ekki þora að segja þetta við
mig. Eg skyldi fljótt segja honum, að honum
kæmi það ekkert við. Eg er ekki gift honum,”
sagði Ellen og brá sjáanlega skapi.
“Stundum óska eg þess, að þú værir gift
honum,” sagði móðir hennar hálf raunalega.
“Það sem að þér gengur, er það, að þú hefir
fengið of mikla mentun. Fólk í okkar stöðu
liefir ekkert með mentun að gera.”
Þetta var gamalt umtalsefni, sem oft hafði
valdið Ellen mikillar óánægju. Hún vildi ekki
oftar um það tala. Hún faðmaði móður sína
að sér og reyndi að koma henni í betra skap.
“Guinevere er kannske dálítið heimsk stund-
um, en hún er alls ekki slæm stúlka. Þú varst
einhvern tíma ung, mamma mín! Langaði þig
þá ekki til að hafa dálitla skemtun við og við?
Guinevere er líka eina vinstúlkan, sem eg á.
Þú ættir að heyra, hvemig sumar stúlkurnar
í verksmiðjunni tala. Hún er svo miklu betri
en þær. ”
“Eg veit ekkert um þetta, nema það sem
pabbi þinn segir mér”, sagði Mrs. Neal. “En
farðu nú góða mín, eg þarf að komast í rúmið.
Eg held eg hafi aldrei verið svona þreytt.”
Ellen fór líka að hátta, en það var langt
þangað til hún gat sofnað. Hafði Guinevere
ekki í raun og veru mikið til síns máls? Það
var enginn staður í bænum, nema þessi eini,
þar sem stúlkur í þeirra stöðu gátu farið til að
skemta sér. Æskan var ekki lengi að líða, og
hún kom aldrei aftur. Ef þetta var satt, að
þama kæmu synir allra heldri mannanna í
sér þar fallega og sýndu stúlkunum aldrei
annað en kurteisi, hvað var þá eiginlega á
móti því, að koma þar? Faðir hennar og móð-
ir mundu aldrei geta litið á þetta með sann-
girni, það var svo sem auðvitað. En þau voru
gömul, og gamla fólkið sýndi unga fólkinu
aldrei mikla sanngimi. Það sýndist alveg
gleyma því, að það sjálft hefði nokkum tíma
verið ungt. Mat Staley var ungur, en eins og
hún hafði sagt, þá mundi hún ekki fyrir nokkra
muni biðja hann að fara með sér til Benders.
En hvers vegna ekki? Hún fann ekkert full-
nægjandi svar við þeirri spurningu.
Guinevere kom til vinnu sinnar næsta morg-
un, eins og vanalega, en fór heim um miðjan
daginn. Það var lítið að gera, svo það gerði
ekki mikið til. Hún sagði formanninum, að
hún þyrfti að hjálpa móður sinni seinni hluta
dagsins. Ellen og hún töluðu ekkert saman.
En þegar Eilen fór heim um kvöldið,, hitti
hún vinstúlku sína þar sem hún beið hennar
við ein strætamótin. Hún var klædd í sín
hversdagsföt, að öðm en því, að hún hafði nýj-
an hatt á höfðinu, sem var naumast eins smekk-
legur eins og hann var íburðarmikill. Hún sá
að Ellen starði'á hana undrandi.
“Þú áttir ekki von kr að eg biði hér eftir
þér, óg sízt af öllu með þennan nýja hatt. Sýn-
ist þér hann ekki fallegur?”
“Þú hlýtur að hafa fundið peningapyngju
á götunni, eða eitthvað því lít, ” sagði Ellen.
“Gettu aftur,” sagði Guinevere glaðlega.
“Yfirhöfnin og hatturinn er gjöf, en treyjuna
keypti eg sjálf.”
“Gjöff ”
Guinevere kinkaði kolli. “Já, gjöf frá Mr.
Coakley. ”
“Þú þiggur gjafir af manni eins og hon-
um, manni sem þú þekkir svo -sem ekkert.
Hvernig dettur þér í hug að gera það?”
Guinevere fann, að hún hafði sagt heldur
mikið.
“Eg hefði átt að segja veðmál,” sagði hún.
“Við vorum að geta hvað hvort um sig væri
gamalt, og eg sagiðst geta getið nær hans
aildri en hann mínum. Hann sagðist þurfa
nýjan hatt, og eg sagðist þurfa þess líka, svo
við veðjuðum og eg vann. Hann sagði, að eg
væri tveimur ámm yngri en eg var. En það
vildi svo til, að eg vissi upp á hár hvað gamall
hann var. Svo eg segi þér eins og er, þá
spurði eg einn af kunningjum hans að því fyr
um kveldið.” Hún var mjög ánægð við sjálfa
sig út af þessu.
Þetta gekk alveg fram af Ellen. Sjálf hat-
aði hún alla hrekki og undirferli og alt þess
konar vildi hún forðast sem mest hún mátti.
Hún hafði áður orðið þess vör, að vinstúlku
hennar skorti þá dygð tilfinninalega.
“En hvað hefðir þú getað gert, ef þú
hefðir tapað?”
“Eg hefði bara hlegið að honum. Stúlkur
borga aldrei, þó þær tapi. Yeiztu það ekki,
karlmenn búast ekki við því af þeim.”
“Þetta gerði eg ekki fyrir nokkra muni.
Það er ósanngjarnt og ranglátt. ” Bllen féll
þetta afar illa.
Guinevere leit harðlega til hennar. Hún
ætlaði ekki að láta vinstúlku sína komast upp
með þetta.
“Það er ekki mikið um sanngirni að ræða,
hvort sem er, milli karls og konu, eg má segja
þér það. Þar að auki hafa allir þessir ungu
menn meiri peninga handa á milli, heldur en
þeir þurfa, eða gott er fyrir þá að hafa. Það
gerir þeim lítið til, þó þeir þurfi að verða af
með peninga fyrir lítið. Þeir eru vanir því.
Svo er á það að líta, að eg vinn fyrir mínum
penningum. Artie Coakley og hans félagar
gera það ekki, þeir fá nóga peninga hjá for-
eldrum sínum; það gera þeir allir. Eg býst
við að foreldrar sumra þeirra hafi einhvem
•tíma unnið. Ef þau hefðu ekki gert það, þá
mundu þessir unglingar ekki hafa svona mikla
peninga.”
Þær gengu langa leið, án þess að segja
nokkurt orð. Þetta, pemi Grtinevere var að
segja, var alt nýtt fyrir Ellen, og hún vissi
ekki hvað hún átti um það að segja. Henni
fanst það vera bara fjarstæða.
“Eg má segja þér, að Coakley tók þetta
svo sem ekki nærri sér, og sá ekki eftir pen-
ingunum, ” sagði Guinevere eftir langa þögn.
“Hann er reg'lulega skemtilegur náungi, en
hann drekkur of mikið, jafnvel meira en Gus,
en hann þolir það betur. Eg býst við að hann
hafi spurt einhverja af þessum ríku stúlkum
livað hattar kostuðu. Eg keypti bæði hattinn
og yfirhöfnina fyrir peningana, sem eg fékk
frá honum, og eg hefi töluvert eftir. Eg ætla
seinna að kaupa mér silkisokka. Eg hélt, að
jafnvel mömmu mundi fara að grana margt,
ef eg kæmi með þetta, alt í einu. En, meðal
annara orða, hann bað að heilsa þér og spurði
því þú kæmir ekki einhvern tíma með mér og
Gus. Eins er um Foster, að hann er alt af að
spyrja um þig og vill endilega að þú komir.
Eg hefi ekki frið fyrir honum. Eg sagði hon-
um loksins, a?í það væri bezt fyrir hann, að
fara sjálfur og sækja þig.
“Það er hollast fyrir hann að eiga ekkert
við það, ” sagði Ellen, “og heldur ekki þessi
Coakley, sem aldrei hefjir séð , mig á æfi
sinni.”
“Hann hefir séð þig, þú mátt reiða þig á
það. Eg var að segja honum frá þér og þá
kannaðist hann undir eins við þig. ‘Hún er
ljómandi falleg stúlka,’ sagði hann. ‘Eg hefi
oft séð hana á strætinu og verið að hugsa um
hver hún mundi vera. Segðu henni, að hún
verði að koma. Hér verður hún tekin fram
vfir allar aðrar.’ Þetta var nú ekki mikið
hrós um mig, en eg kærði mig ekkert. Við
erum svo ólíkar, önnur ljós og hin dökk. Það
er eiginlega ekkert líkt með okkur; sumum
falla bezt kátar og fjörugar stúlkur, en öðrum
þær, sem eru alvarlegar og þurlegar, eins og
þú. Þú veizt hvað eg er að segja?”
Jú, Ellen vissi það.
“Ætlar þú að fara aftur í kveld?”
“Nei, í kveld ætla eg að sofa. Það er held-
ur ekki gott að fara út alt of oft. Eg ætla að
lofa þeim að vera án mín nokkur kveld.”
Ellen kom nógu snemma heim til að hjálpa
móður sinni við kveldverðinn. Hún var um
margt að hugsa, en samt ekki eins áhyggjufull
eins og kveldið áður. Fjölskyldan borðaði
matinn sinn þegjandi eins og vant var. Aldrei
þessu vant sat faðir hennar kyr, þegar hann
var búinn að borða, en fór ekki inn í hitt her-
'bergið. Ellen fór að taka saman af borðinu
áður en þær byrjuðu að þvo upp. Neal var að
láta í pípu sína, en leit alt í einu upp.
“Láttu þetta vera, rétt í bráðina, eg þarf
að segja nokkuð við þig,” sagði hann. Hann
var töluvert ah7arlegur og þungbúinn, og Ellen
vissi ekki hvaðan á sig stóð veðrið. Það var
ekki oft, sem hann fann að nokkru við hana.
Hvað hafði hún eiginlega gert af sér? En hún
kaupið Avalt
LUMBER
hjá
THE EMPJRE SASH & DOOR CO. LTD.
UENKY AVE, EAST. - - WINNIPEG, MAN.
Yard Offlce: 6th Floor, Bank of HamiJton Chamhers.
mundi nú hvað móðir hennar hafði verið að
segja kveldið áður.
“Eg hefi tekið eftir því, að þú ert töluvert
mikið með þessari stúlku hér í næsta húsi, nú
upp á síðkastið. Það er bezt fyrir þig að hætta
því. Allir í nágrenninu eru farnir að tala um
hana. Eg hefi lieyrt — eg segi ekki sönnur á
því — að hún sé farin að venja komur sínar í
Benders danssalinn. Ef það er svo, og eg skal
biáðum komast að því, þá vil eg ekki að þú
hafir nokkuð meira saman við hana að sælda.
Skilurðu það?”
Ellen náfölnaði. Hún þurfti að bleyta var-
irnar og bíða stundarkorn til að geta haft vald
yfir röddinni.
“Eg get sagt })ér, að hún fer þangað, svo
þú þarft ekki að hafa neitt fvrir að komast að
því,” sagði Ellen eftir litla stund. “Hún fer
þangað með piltinum sínum, Gus Warner. Hann
fer þangað með henni og kemur svo heim
með henni aftur. Er nokkuð athugavert við
það?”
Hún sá, að það fór að síga í gamla mann-
inn, og hún sá líka, að móðir hennar var að gefa
henni vísbendingu um að fara varlega og reita
hann ekki til reiði.
“Þykist þú ekki vita, fullorðin stiílkan, hvers-
konar staður þetta er? Stúlka má rétt eins vel
sleppa öllu velsæmi strax og fara í hundana.”
“Ekki sé eg því það þarf að vera, ”
svaraði Ellen og hækkaði röddina dálítið. “Eg
sé ekki hvers vegna stúlka getu'r ekki verið
heiðarleg, þó hún fari þangað. Guinevere seg-
ist fara þangað og dansa, við Gus og stundum
aðra pilta, sem hann gerir hana kunnuga. Hún
fer altaf heim áður en nokkurt slark byrjar
þar. Þar er góður hljóðfærasláttur og fólkið
syngur sér til skemtunar. Enginn maður sýnir
henni ókurteisi; menn gera það ekki, nema
þeim sé gefið tilefni til þess. Hvert á stúlka
annars að fara, til að skemta sér? Mér þykir
gaman að dansa og eg get sungið, eins og þú
veizt. Hvert á eg að fara til þess að skemt mér
dálítið við og við ? Segðu mér það. Ef eg væri
ein af þessum stúlkum, sem eiga heima í High-
land Avenue, þá gæti eg farið hvert sem eg vildi
og dansað og sungið og notið allskonar skemt-
ana. Þó eg sé fátæk stúlka og vinni alla daga,
þá er eg engu að síður manneskja fyrir því. Eg
þarf að hafa eitthvað mér til skemtunar, við og
við. En eg hefi aldrei neitt, aldrei!”
Hún settist aftur á stólinn, sem hún hafði
setið á, studdi báðum olnbogunum á borðið og
tók höndunum fyrir andlitið. Hún fór að liá-
gráta.
“Það er rétt eins og eg hefi alt af sagt,”
sagði Neal með töluverðum hávaða. “Móðir
þín og eg létum þig vera of lengi á skóla. Þú
hefir fengið of rni'kið af þessu bóknámi, en veizt
ekkert um lífið eins og það er. Ef þú gerðir
það, þá vissirðu, að fólk í okkar stöðu verður
að komast af án skemtana og mikilla lífsþæg-
inda. Hugsaðu um móður þína og mig. Við
njótum engra skemtana, en við erum ekki að
sækjast eftir því, sem við vitum að við getum
ekki haft. Við höfum altaf unnið og unnið
meira en þér hefir nokkura tíma dottið í hug
að gera. Þú verður bráðum átján ára; við
mamma þín vorum gift áður en hún var það
gömul. Nú er þitt tækifæri. Það er ekki meiri
reglumaður til, meðal ungu mannanna, heldur
en Mat Staly er. En þú vilt ekki giftast honum,
eins og þú ættir að gera. Þú heldur, að þú sért
of góð lianda honum, af því þú hefir meiri ment-
un en hann. Það er alt eintóm vitleysa, og því
fyr sem þú lærir að skilja það, því betra fyrir
sjálfa þig. En það er eitt enn, sem eg liefi að
segja þér, og það er það, að ef eg kemst nokk-
urn tíma að því, að þú farir til Benders, þá skal
eg—”
“Sussu, sussu, Jerry! Þú veizt að hún ætl-
ar ekki að gera það,” sagði Mrs. Neal og kom
nú og faðmaði Ellen að sér. “Þetta er eins
mikið okkur að kenna eins og henni. Það er
eins og þú sagðir, að við létum hana ganga of
lengi á skóla. Þess vegna hefir hún þessi heila-
brot. Farðu nú út, og láttu mig tala við hana.
Hún vissi ekki, hvað hún var að segja. Hún er
góð stúlka, eins og hún hefir alt af verið.”
“Eg vissi hvað eg var að segja,” sagði
Ellen liálf-grátandi. “Eg vissi það.” Móðir
hennar tók hendinni fyrir munninn á henni.
Þegar faðir hennar kom aftur, var hún
sofnuð, en hafði grátið lengi.
III. KAPITULI.
Arthur Coakley hafði getið nærri réttu lagi.
Um haustið var Ellen orðin mesta uppáhalds-
stúlkan hjá Bender. Hún hafði ekki ætlað sér
að fara. Þrátt fyrir það, sem hún hafði sagt
við föður sinn, kveldið sem hann setti ofan í við
hana út af kunningsskap hennar við Guinevere,
vissi hún vel, að það var hættulegt fyrir hana
að sækja þennan skemtistað. Jafnvel þó hún
hagaði sér ekki öðru vísin, en sem bezt mátti
vera, þá mundu fáir trúa því, eða við það kann-
ast
Hitinn hafði verið óskaplegur alt sumarið.
Snemma í júní hafði helmingurinn af verka
fólkinu, þar sem hún vann, verið látið hætta og
því borið við að það væri ekki nóg að gera.
Ellen var ein af þeim, sem var látin hætta. 1
fyrstunni þótti henni heldur vænt um þetta.
Henni hafði aldrei fallið vinnan, og hún hafði
bara unnið þarna af því ekkert annað bauðst.
Hefði hún bara fengið að ganga lengur á skóla,
þá hefði hún sjálf getað orðið skólakennari. Það
hafði einu sinni verið löngun hennar.
Fyrsta daginn, eftir að hún misti vinnuna,
var hún. alls ekki óánægð og leið vel. Hún
hjálpaði móður sinni til að hreinsa alt húsið,
svo það liafði aldrei verið eins hreint og fallegt
í mörg ár. Hún fór aftur að syngja við vinnu
sína. Hennar mjúka og hreina rödd vakti hug-
ljúfar endurminningar hjá Mrs. Neal, því Ellen
hafði oft sungið, þegar hún var lítil stúlka.
Blessuð stúlkan var aftur komin til sjálfrar sín.
Þessi uppreisnarhugur, sem lienni fanst liún
liafa orðið vör við hjá dóttur sinni, hafði ekki
varað nema stutta stund og nú var hún að
sætta sig við lífið, eins og það í raun og veru
var. Allir urðu að gera það, þó sumir tækju
sér það nær en aðrir. Það var alt undir skaps-
mununum komið.
Eftir að húslireinsuninni var lokið, eyddi
Ellen miklu af því litla, sem hún hafði getað
lagt fyrir, til að kaupa ýmislegt lianda móður
sinni. Hún var ekki vel lagin að sauma, en þó
heldur betri en Mrs. Neal, og hafði meiri smekk
fyrir því, sem vel fór. 1 meir en viku sátu þær
tímunum saman yfir saumum. Mrs. Neal liafði
hvað eftir annað sagt Ellen, að hún ætti ekki
að kaupa svona mikið handa sér, heldur ætti
hún að nota peningana til að kaupa eitthvað
handa sjálfri sér. Hún þyrfti þess ekki síður
með.
“Hvers vegna? Eg liefi nóg til að hylja
sjálfa mig, og það er alt sem eg þarf, þar sem
eg fer aldrei neitt, ’ ’ sagði Ellen, og það var dá-
lítill keimur af gremju í röddinni. “Svo liefi
eg svo oft fengið margt nýtt, en þú verður ein-
livern tíma að fá eitthvað,” bætti hún við blíð-
lega.
Mrs Neal var nokkuð gamaldags í skoðun-
um, og hún var hrædd við ýms lieilabrot, sem
hún liafði orðið vör við hjá Ellen. Nú fanst
henni þau sofa, og hún vildi ekki með nokkru
móti vekja þau, og lét hún því Ellen ráða, og
hafði lítið á móti því, sem hún vildi.
Það \Tar eitt, sem Ellen var staðráðin í, og
það var, að byrja ekki aftur að vinna í tóbaks-
verksmiðjunni. Það var ómögulegt, að hún
gæti ekki gert eitthvað annað. Það hlutu að
vera einhverjir möguleikar í þessum heimi, þó
ósanngjarn væri, fyrir unga stúlku, en fátæka,
að, bæta hag sinn, komast eitthvað áfram og
upp ó við í heiminum. Hún tók blaðið á hverju
kveldi, þegar faðir hennar var búinn að lesa
það, og las nákvæmlega allar auglýsingar, þar
sem auglýst var eftir einhverri manneskju til
að vinna einhver verk. En það var eins og eng-
inn þyrfti á stúlkum að halda til að gera nokk-
urn skapaðan hlut. Það var bara auglýst eftir
karlmönnum. 1 næstum heilan mánuð fór hún
úr einum stað í annan á hverjum degi til að
leita sér að vinnu. En hún fékk hvergi neitt að
gera, og það, sem aðallega sýndist valda, var
það, að lnin kunni eiginlega ekkert að gera,
hafði enga æfingu. Hún átti bágt með að skilja,
eins og margir aðrir, hvernig allir, sem voru að
vinna, hefðu lært það og orðið leiknir í því,
fyrst enginn vildi taka manneskju í vinnu. fyr
en hún kynni verkið fullkomlega, sem hún átti
að gera.
Hún fór að hugsa um dómarann, livað liann
hefði verið góður og vinsamlegur, og með því
að taka á öllum sínum kjarki, varð hún fastráð-
in í því, að gera nú eins og hún hafði lofað, að
fara að finna hann og fá lijá honum einhver góð
ráð. En rétt þegar hún ætlaði að láta verða af
þessu, frétti hún að hann væri farinn til New
York og ætlaði þaðan til Evrópu. Þar með varð
sú von að engu.
Night Classes
Mondays and Thursdays
7:30 to 10 p.m. AU year
They do not interfere with your regular
employment1, but they will qualify you for
advancement and a bigger position.
Five hours a week cannot be spent to
better advantage.
It is an opportunity which has increased
the earning powers of hundreds of young people.
Every subject essential to modern business
is taught and with the same thoroughness that
has always characterized our Day Classes.
You can enroll at any time but a commence-
ment with the beginning of the Fall session will
prove very helpful to you.
Our registering office is open from 8 a.m.
to 10 p.m. daily.
If you cannot conveniently come to see us
one of our educational advisers will be pleased
to call upon you if you will ’Phone 37 161.
The Dominion Business College
The Mall
aUo Wlnnipeg
St. James
and
Elmwood