Lögberg - 17.10.1935, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 17. OKTÓBER, 1935.
5
We’re All Nutty
Here and There
(By P. N. BRITT.)
rT' HE other day an old crony of
-*• mine was giving me a ride home.
In the back of the car we had half
a dozen well-filled bushel bags.
Potatoes! he said, as he noticed me
eyeing the cargo in the back seat
and on the floor. Anyway, they
can’t talk, he said, so there won’t
be any driving from behind.
They’re a fine lot, he remarked,
clean, white and clear-eyed, all large
enough to bake. What do you think
they cost me?—I’m ashamed to tell
you—Twenty-five cents a bushel.
We were into quite a potato talk
when we turned in to park for a
moment, and see a fellow of mutual
acquaintance. When we got out of
the car, he even opened a bag to
assure me they were all he said
about them. I had never seen po-
tatoes more lovely. Their skins were
a perfect tan and they were beauti-
fully shaped.
Even potatoes stir up recollections.
These did. I had often wondered
why, after Al. Smith and Franklin
D. Roosevelt had a little unpleasant-
ness, when Al. breezed in to shake
hands over it, he said: “Hello, old
potato face!” I can understand it
now. Anybody would, or ought to,
be glad to have a face with the con-
tour and complexion of those pota-
toes.
Well, we called and had a pleas-
ant social chat with another couple
of kindred spirits, potatoes was the
one topic. It amazed me to find that
the potato has cut such a big figure
in life. I am convinced now that the
potato is the high-light, or top-
notcher of vegetables (or roots).
I can easily understand that no
matter how many ham-and-egg doc-
tors say “cut out potatoes,” they
won’t be very appreciably “cut”.
The baked, boiled, fried, scalloped,
salad, chips, hash-brown, mashed, or
what have you, will be going strong
as ever when the depression is over,
and the doctors will have turned
their attention to something that’s
more vulnerable than potatoes.
Potatoes, from all accounts, are
originally Irish, else why call them
Irish potatoes, as even now they are
called off and on. There’s something
eerie, or superstitious about potatoes.
I can see that now, after this con-
ference we had on them. I don’t
know anything that more news, or
human interest, stories could be
written about than potatoes.
* * *
W7E had hardly got seated when
” ny side-kick asked: “What was
the highest price ever paid for pota-
toes?” And he had six bushel bags in
the back of his car at the moment.
Not one’of the four of us, seated
around that table, seemed to care
to hazard a guess. That was a very
pointed question, and seated as we
were, there was a reluctance to be
very definite, or cock-sure, about
anything.
He broke the silence himsclf by
saying: “Well, I bought potatoes once
at the rate of $60.00 a bushel.” We
asked him if that happened any-
where around here, where potat.oes
have to be held back, generally, to
protect us having too many. It had.
In the dining car, on his dinner
order was one baked potato, for
which he was charged twenty-five
cents. Taking it at one-quarter pound,
it made potatoes $1.00 a pound,
and with sixty pounds to a bushel,
sixty dollars for the bushel. Maybe
the grower got thirty cents for the
bushel, or did he?
* * *
COME years back, said another of
^ the four of us sitting at the table,
I had got in ten bushels of fine pota-
toes at twenty cents a bushel, from
the brother looking after the farm
at St. Boniface College, a dear old
fellow, who was all smiles at being
able to come some miles and de-
liver the ten bushels for two dollars.
I happened to mention it to a friend
in a big concern down town, and he
was interested. He said he would
be glad to get one hundred bushels.
It would “fix up” all the boys in the
warehouse, and he had always
“looked after” them on this.
I called up the brother and asked
him if he could do anything about
it. He said okey. The next day a
snowstorm came, and traffic was
blocked for three weeks. There were
heavy frosts. Tens of thousands of
bushels of potatoes were frozen. But
as soon as there was a favorable
break in the weather, the brother
made delivery of the potatoes at
twenty cents a bushel. The price had
gone up to a dollar a bushel, but
that made no difference to the
brother.
Some time later I told the friend
to whom they were delivered I was
glad he had got them.
“Gee,” he said, “that was a great
break for me. I sold them to the
boys at a dollar a bushel, and cleaned
up eighty dollars.”
* * *
W/’E’VE had rats in this country
” since the first furrow was turned.
Any of us who are anything hate
rats. But, the trouble with us is
that we cultivate and encourage rats.
We associate with them, join them
in rampaging, aid them to skin the
public, and get skinned ourselves.
That’s where we demonstrate con-
clusively that we are nutty.
Any of us who are old enough
know that we used to come clean
and get along. We can still get
along nicely, and get to where our
children can get a chance to make
a living. How long are we going to
cow-tow to the rats?
* * *
T have always understood that rats
won’t eat potatoes, but rats will
racketeer in potatoes, as this potato
talk shows.
* * *
MAYBE another reason we’re
nutty is because we haven’t
been growing our own potatoes.
nefnd kosin af kirkjuráði hefir lát-
iÖ semja um það efni.
4. Fundurinn telur mjög æskilegt
aÖ meiri samvinna takist með prest.
um og kennurum en enn er, og heit-
ir jafn fram á prestana aÖ styrkja
samtök sín um að flytja erindi um
andleg mál í alþýÖuskólum og öör-
um slíkum stofnunum i samrá'ði við
forstöðumenn þeirra.
5. Fundurinn vill eindregið mæla
með því, að prestar bindist samtök-
urn um það, að messa til skiftis hver
hjá öðrum.
6. Fundurinn lýsir ánægju sinni
yfir þvi starfi, sem þegar er hafið
að tilhlutun hins almenna kirkju-
fundar, í þá átt, að treysta sam-
starf presta og safnaða, og telur
nauðsynlegt að stefna að því fram.
vegis, að innan hvers safnaðar
myndist félagsbundin samtök um
kristindóms og kirkjumál, með þeim
hætti, sem við á í hverri sókn.
7. Með því að flestar menningar-
þjóðir hafa um langt skeið lagt rækt
við raddnám presta og annara ræðu-
manna, og með því að hin nýja
Helgisiðabók þjóðkirkju vorrar
gerir nýjar og meiri kröfur í því
efni, vill fundurinn leggja áherzlu
á nauðsyn þess, að prestar afli sér
sem mestrar kunnáttu um söng og
| allan flutning orða og helgisiða.
| Tvö erindi fyrir almenning voru
; flutt í sambandi við fundinn. Ann-
að er séra Benjamín Kristjánsson
flutti um guðshugmynd nútímans en
| hitt er prófessor S. P. Sívertsen
j flutti um nokkur einkenni ensks
| kirkjulífs. Ennfremur flutti séra
j Björn O.Bijörnsson erindi á fundin.
um, er hann nefndi kirkjan og
| stjórnmálín og urðu um það nokkr.
! ar umræður.—Að lokum var sam-
S þykt svohljóðandi tillaga:
“Fundurinn skorar á presta að
vinna að því í söfnuðum sínurn að
losa unglinga undan einhliða skoð-
anaþvingun pólitískra ungmenna-
félaga.”
Veður var hið fegursta alla fundl
ardagana og notuðu prestarnir fund-
arhlé á þriðjudaginn til að sjá sig
um í nærsveitunum. Var lagt af
stað í tveim hópum frá BSA kl. 1.30
e. h. og fór annar flokkurinn út að
Möðruvöllum i Hörgárdal en hinn
fram í Eyjafjörð. Um kvöldið var
sameiginleg kaffidrykkja að Hótel
Gullfoss. — íslendingur 13. sept.
Dr. Lauge Koch
lifrinni sé 60 stpd. pr. tonn, þó fer
með það verð mikið eftir því hve
mikið lifrin hefir tapað sér þegar
hún kemst út tii Englands, þar sem
úr henni er unnið lýsið.
Hœgt er að flytja út karfa-afurðir
fyrir 10 ntilj. kr. á ári.
Af j þeirri reynslu, sem þegar er
fenginð má sjá að þetta getur orðið
stórkostlegur atvinnurekstur og hefi
eg reiknað út, að með því að gera
allan íslenzka togaraflotann út á
karfaveiðar, 3—4 mánuði ársins, sé
liægt að framleiða afurðir, sem
næmu 10 miljónum króna á ári.
Veiði hvers skips yfir veiðitím-
ann ætti ekki að verða minni en
3,000 tonn, (þess má þó geta, að afli
þeirra skipa, er nú stunda veiðar er
miklu meiri), eða alls flotans 111,-
000 tonn. Þar af fæst 18% fiski-
mjöl, eða 19,980 tonn. Ef reiknað
er með 11 stpd. á tonn, verða það
220,000 stpd., eða 4,500,000 kr. Úr
þessum 111,000 tonnum af karfa
fæst 6% lýsi, eða 6,660 tonn, ef á-
ætlað er 17 stpd. pr. tonn, sem verða
113,000 stpd., eða 2,500,000 kr.
Þá er eftir lifrin, 1.7% af þunga
karfans, 1887 tonn, á 60 stpd. tonn,
eða um 3,000,000 krónur.
litla eða enga atvinnu er að fá.
Karfinn veiðist svo að segja
kringum alt land. Hann liggur
dýpra en sá fiskur, sem við höfum
veitt, eða á 140—180 föðmum.
—Mbl. 10. sept.
Aðalfundur prestafélags
Islands
var haldinn á Akureyri dagana 8.—
10. september og hófst með guðs-
þjónustu í kirkjunni kl. 10 árdegis á
sunnudaginn. — Séra Þorsteinn
Briem, prófastur á Akranesi, pré-
dikaði við guðsþjónustuna og lagði
út af Mark. 9,13-24, en sóknar-
prestuynn tók aðkomupresta til
altaris. Alls voru mættir á fundin-
um, auk biskups dr. theol. Jóns
Helgasonar og formanns Prestafé-
lagsins, próf. S. P. Sívertsen, 34
prestar viðsvegar af landinu. Fund-
irnir fóru fram í Zion. — Auk
venjulegra félagsmála, svo sem f jár_
mála og útgáfumála félagsins, var
aðalefni fundarins að þessu sinni að
ræða um starfshætti kirkjunnar á
komandi árum og starfsmenn.”
Voru um þaÖ efni gerðar svohljóð-
andi ályktanir og tillögur:
og áformin urn þriggja ára jarð-
frœðilegar rannsóknir hér á landi.
Tíðindamaður Vísis átti í gær
viðtal við dr. Lauge Koch, sem
hingað kom fyrir nokkuru, til undir-
búnings þriggja ára jarðfræðileg-
um rannsóknum hér á landi. Fór
dr. Koch héðan í gær á g. s. íslandi
og hafði hann óskað þess, að fá
tækifæri til þess að láta blaðamönn.
um í té nokkrar upplýsingar um
fyrirætlanir sínar. Helztu atriði úr
því, sem dr. Koch hafði að segja,
verður hér getið:
Ráðgert er, að leiðangur hans
starfi hér þrjú ár að jarðfræðileg-
um rannsóknum. Rannsóknirnar
skiftast í þrjár greinir: 1. Hvera-
rannsóknir, 2. Bergtegundarann-
sóknir og 3. JarÖvegsrannsóknir.
Rannsóknirnar verða framkvæmdar
næstu þrjú sumur og hefir dr. Koch
yfirumsjón þeirra, með aðstoð
K’ggja erlendra vísindamanna,
þeirra Backlunds prófessors frá
Uppsölum ( bergtegundaranns.),
Sonders prófessors (hverarannsókn-
irnar) og Moltesens verkfr. (jarð-
vegsrannsóknirnar). Þeim til að-
stoðar verða þrír íslendingar. Guðm.
Kjartansson frá Hruna, sem hefir
Á þessu sézt, að með líkum
árangri og þegar hefir fengist er
hægt að framleiða útflutningsvöru
fyrir 10,000,000 kr.—tíu miljónir
króna.—
Þess ber að gæta að reiknað er
með þeim tölum sem búist er við að
fáist fyrir afurðir núna. Á þeim
tírna, sem veiðin fer fram standa
verksmiðjurnar auðar og flestir tog-
arar bundnir í höfn.
1. Fundurinn lýsir yfir því, að
hann er algerlega mótfallinn frum-
varpi launamálanefndar um skipun
prestakalla og felst á tillögur hins
almenna kirkjufundar og Synodusar
Í93S —
2. Fundurinn lítur svo á, að kom-
ið geti til rnála, að fela prestum
aukin fræðlslustörf, einkum ungl-
ingafræðslu, í smærri kauptúnum og
litlum sveitaprestaköllum.
að undanförnu stundað jarðfræði-
nám í Kaupmannahöfn og að nokkru
leyti á ítalíu, verður aðstoðarmaður
við hvera- og eldf jallarannsóknirnar.
Tómas Tryggvason, sem er Þingey.
ingur að ætt og hefir lagt stund á
jarðfræði, verður aðstoðarmaður
Backlunds, og mun stunda fram-
haldsnám í jarðfræði undir hand-
leiðslu hans í uppsölum, en til þessa
hefir hann stundað jarðfræðinám í
Auk þess, sem hægt væri að auka
útflutning landsins um svo álitlega
upphæð, skapaðist vinna fyrir mörg
huudruð manna, á þeim timum, sem
3. Fundurinn telur þess brýna
nauðsyn, að prestum sé fjölgað i
Reykjavíkur-prestakalli, og lýsir vfir
fylgi sínu við frumvarp það, er
K.höfn. Pétur Gunnarsson verður
aðstoðarmaður við jarðvegsrann-
sóknirnar. Hann stundar nám á
landbúnaðarháskólanum í Kaup-
Landnáms minnisvarðinn, er afhjúpaður verður á Gimli
klukkan hálf þrjú á laugardaginn kemur.
mannahöfn og ertum það bil að
ljúka námi. Hann mun ætla að
halda áfram námi, aðallega efna-
fræðisnámi. Frá 1. júlí verða þeir
styrktir af leiðangrinum til náms og
áfram leiðangurstímann. — Að til-
hlutun ríkisstjórnarinnar og að ósk
dr. Koch - hefir atvinnumálaráð-
herra skipað þriggja manna nefnd,
til þess að vera með leiðangrinum i
ráðum og benda á verkefni. í þeirri
nefnd eru: Emil Jónsson bæjar-
stjóri, Árni Friðriksson mag. sci.
og Steingrímur Steinþórsson bún-
aðarmálastjóri. íslenzka ríkið ber
engan kostnað af leiðangrinum.
Hefir dr. Koch sjálfur aflað sér
fjár til hans. Tók hann það skýrt
fram, að allur árangurinn af rann-
sóknunum yrði eign íslenzka ríkis-
ins, og alls ekki svo varið, að i þess.
ar rannsóknir væri ráðist í öðru
markmiði en visindalegu, hér væri
um rannsóknir að ræða, sem hann
hefði áhuga fyrir að framkvæma
vegna rannsókna sinna í Grænlandi
og í samhengi við þær. Við rann
sóknirnar yrði í öllu reynt að taka
tillit til bendinga og óska nefndar-
innar og þar sem árangurinn yrði
eign íslenzka ríkisins gæti ekki verið
nein hætta á ferðum. Tilgangurinn
væri að eins vísindalegur og rann-
sóknirnar færi fram til þess að ná
frekari árangri í jarð fræðilegum
athugunum og væri rannsóknirnar i
raun réttri framhald þeirra rann-
sókna, er hann hefði haft með hönd-
um í Grænlandi. Fyrirspurnum um
hvaðan fé það kæmi, er til rannsókn-
anna færi, svaraði hann á þá leið,
að nieðal þeirra, sem legði fram fé
væri sumir þeirra vina sinna, er
hefði styrkt sig til rannsóknanna í
Grænlandi. Forlagsbóksala Munks.
gaard sagði hann vera gjaldkera
leiðangursins. Dr. Koch kvaðst
mundu koma hingað snemma næsta
sumar, en fara til Grænlands, og
koma því næst aftur hingað, en
starfa að rannsóknum bæði áður en
hann fer til Grænlands og eftir kom-
una þaðan. Koch og hinir erlendu
áðstoðarmenn hans hafa dvalist hér
í sumar til undirbúningsrannsókna,
bæði á Norðurlandi og Suðurlandi.
Á veturna þann tíma, sem rannsókn-
irnar standa yfir, verður unnið að
“laboratoriskum” athugunum er-
lendis á jarðvegssýnishornum o. s.
frv. Hafa þegar verið tekin sýnis-
horn, sem-rannsökuð verða í vetur.
—Vísir 16. sept.
AUKIN VIÐSKIFTI OG
VIÐKYNNING
milli Þjóðverja og Islendinga.
Gísli Sigurbjörnsson fararstjóri
íslenzku knattspyrnumannanna í
Þýskalandi, skildi við flokkinn í
Hamborg, á heimleiðinni. Dvaldi
hann um hríð ásamt konu sinni í
Þýzkalandi, því að hann átti eftir
að lúka ýmsum verzlunarerindum.
Morgunblaðið átti ital við Gísla
í gærdag.
—Var skrifað svona mikið um
ferðalag islenzka knattspyrnuflokks-
ins um Þýzkaland, segjutn vér og
bendum á stafla að blaðaúrklippum,
sem liggja á borðinu fyrir framan
Gísla.
Já, segir hann. Alls munu hafa
verið skrifaðar yfir 200 greinar um
heimsókn flokksins. Auk þess rit-
uðu þeir von Wíickede og Funken-
berg um dvöl sína og þýzka flokks-
ins hér á landi i ýms blöð. Fara
þeir mjög lofsamlegum orðum um
kynningu sína af landinu.—Einnig
hafa þeir dr. Erbach og Koch blaða.
maður ritað u mförina.
Lýsa þeir viðtökunum og róma
þær mjög. Einna hrifnastir virðast
þeir hafa verið af heimsókninni að
Álafossi, og hæla þar Sigurjóni
Péturssyni á hvert reipi fyrir áhuga
hans og dugnað á sviði íþróttamál-
anna.
Þá minnast þeir sérstaklega á for-
seta Í.S.Í., Ben. G. Waage. Var
varla sú ræða haldin, er snerti ís-
lenzk íþróttamál, að lians væri ekki
getið að verðleikum.
Blöðin eru búin að rita svo mikið
um för okkar til Þýzkalands, að eg
býst ekki við, að neinu sé hægt við
að bæta.
1000 islenzkir hestar til Þýskalands
—Aftur á móti, heldur Gísli á-
fram, get eg sagt yður ýmsar ný-
ungar, sem eg fékk að vita hjá Nor-
rænafélaginu þýzka og önnur sam-
bönd, sem eg hefi í Þýzkalandi.
Eins og menn ef til vill muna, I
vakti eg máls á því í Morgunblaðinu |
haustið 1033, að hægt myndi að út-
vega talsverðan markað fyrir ís-
lenzka hesta i Þyzkalandi. Tilraun
var síðan gerð 1034, og voru 200
hross seld til Þýzkalands.
Fréttir bárust um það, hingað, að
hestarnir hefðu reynst illa og væri
ekki hægt að búast við frekari
hrossasölu til Þýzkalands.
Fregnir þessar munu hafa verið
bygðar á talsverðum misskilningi,
því nú er svo komið að verið er að
undirbúa í Berlín kaup á 1000 ís-
lenzkum hestum. á næstunni, og eru
miklar líkur til að hrossasala til
Þýzkalands geti aukist stórkostlega
í náinni framtíð.
—Hverjir standa að kaupum
þessum ?
Það eru þýzk stjórnarvöld, sem
hafa með málið að gera.
Ahugi fyrir ferðalögum til Islands
eykst í Þýzkalandi.
—Ilaldið þér að hægt væri að
auka ferðamannaheimsóknir frá
Þýzkalandi hingað til lands?
—Eg efast ekki um það. Eg varð
var við að áhugi Þjóðverja fyrir ís-
landi og íslenzkum málefnum, eykst
ár frá ári. Tiðari skrif þýzkra blaða
um ísland og eftirtekt sú, sem knatt-
spyrnumennirnir vöktu þar i landi,
hefir aukið áhuga manna til að
kynnast landinu af eigin reynd.
Norræna félagið þýzka ætlar á
næsta sumri að gera út ferðamanna-
leiðangur hingað til lands. Hygst
félagið að leigja 20—30 þúsund
tonna skip í þessum tilgangi og mun
för þessi verða farin i lok júnímán-
aðar ð sumri.
Með skipi þessu verða 5—600
farþegar og þegar er vitað að marg-
ir af æðstu embættismönnum og
leiðtogum Þýzkalands taka þátt í
förinni. Ráðgert er að skipið standi
við hér í 5—6 daga. Ferðin verður
farin svo snemma vegna Olymps-
leikanna í Berlín að sumri.
Verzlunarmanna skifti.
—Það er eitt, sem eg vildi gjarn-
an minnast á, heldur Gísli áfram, en
það eru verzlunarmanna skifti, sem
íNorrænafélagið hygst að gangast
fyrir.
Mál þetta er að vísu ekki komið á
neinn fastan rekspöl enn þá. Búast
má þó við, að íslenzkum verzlunar-
mönnum verði boðið að dvelja hjá
þýzkum verzlunum í 1—3 mánuði,
til að kynnast verzlunarháttum og
sjá sig um, gegn því að þýzkir verzl_
unarmenn fengi sömu hlunnindi hér
á íslandi.
Ef þetta kæmist á, myndi það
létta mikið undir með íslenzkuin
verzlunarmönnum, sem langar til að
stunda framhaldsnám erlendis.
Myndir frá Islandi í þýzkum blöðum
—Vér höfum heyrt að þér hafið
haft samband við þýzka blaðaljós-
myndarann, sem hér var í sumar.
—Já, eg átti tal við hr. Böetker í
Berlín og fékk tækifæri til að sjá
myndir þær, sem hann tók hér á
landi fyrir fréttastofuna þýzku,
(D.N.B.).
Myndirnar hafa allar hepnast
prýðilega. Eru þær nú að koma út
í ýmsum erlendum blöðum, helzt
þýzkum. T. d. hafa nokkrar þeirra
birst í Munchener Illustrieret, og
Berliner Illustrierte, og fleiri
myndablöðum í Þýzkalandi.
Myndirnar eru svo margar að þær
rrtunu endast blöðunum fram eftir
vetri.
Beztar þótti mér myndirnar af
lögregluliðinu og yfirlögregluþjón-
inum Erlingi Pálssyni.
Böetker bað mig að skila kveðju
sinni til allra, sem hann tók myndir
af hér á Iandi með þeim skilaboðum,
að hann tnyndi brátt senda mér all-
ar myndirnar og gæti þá hver fengið
eintak af sínum myndum.
—Mbl. 20. sept.
METFISKUR
í Lesbók hefir áður verið sagt frá
því, að hjá Ástralíuströndum veiða
menn hákarla á stöng. Fyrir nokkru
var maður að nafni Mr. Bullen frá
New South Wales að veiða á stöng
úti fyrir Sydney. Fékk hann þá
hákarl, sem vóg 480 kg., var 12)4
feta langur. Er talið að þetta sé
sá stærsti fiskur sem nokkru sinni
hefir veiðst á stöng.—Lesb. Mbl.
Sannleikur
Forna heirospekinga deildi
mjög á um það: “Hvað er
sannleikur.” í mörgum bóka-
söfnum nútímans, ér marga
þykka bók að finna, sem hefir
að geyma rökræður þessara
manna.
Einn þessara gömlu garpa,
spakhyggjumaðurinn Gorgiss,
lagði svar sitt fram í spuring-
arformi: “Hvað er rétt,”
spurði hann. “Það, sém vér
SÖNNUM að sé rétt.” Og
það er sú skýring, sem vér
höllumst að.
Um alla VERDSKRÁ
EATONS, gætum vér þess að
sannleikur skipi það öndvegi,
er ekki verði mist sjónar af.
Nákvæmni í lýsingum er oss
ástríða. En þá komum vér að
þessu:—vér gerum aldrei yfir-
lýsingu, nema vér getum
SANNÁÐ að hún sé rétt.
Hver einasta vörulýsing verð_
ur að hafa staðist vísindalega
eldraun, áður en rannsóknar-
deild vor heimilar henni sess í
vöruskránni. Sérfræðingar
gera ekki yfirlýsingar um neitt,
fyr en víst er að þær séu sann-
aðar. Leiki nokkur vafi á, gera
þeir hýja rannsókn til þess að
leiða sannleikann i ljós, áður
en lengra er haldið.
Árangur? Sannleikur glitr-
andi á hverri blaðsíðu-
og hundruð þúsunda manna og
kvenna vestanlands VITA hve
trygt það er að kaupa hjá
Eatons.
EATON’S