Lögberg - 19.03.1936, Blaðsíða 3
LÖGBERGr, FIMTUDAGINN 19. MARZ 1936
3
Dánarminnin g
Þíinn 2i. janúar síðastliðinn, var kvaddur á burt einn af
elztu, íslenzku samferöamönnum okkar hér, Þorgrimur Arn-
björnsson. Hann var fæddur á ÞorvaldsstöÖum í BreiÖdal, S.
Múlasýslu, i. júní 1851. Foreldrar hans voru Arnbjörn Sig-
mundsson og Guðný Erlendsdóttir, bæði ættuð af Austurlandi.
Föðurættin er hin svonefnda Geitdalsætt, orðlögð fyrir þjóðhaga
smiði. Guðmundur í Geitdal, föðurbróðir Þorgríms sál., var
talinn beztur gullsmiður á Austurlandi á sinni tíð; og faðir
hans var mesti hagleiksmaður, — smiðaði t. d. fyrstur manna
hólka á íslenzku orfin, sem á þeim tímum þóttu stórar umbætur.
(Sbr. endurminningar Árna Sigurðssonar, “Á Breiðdal fyrir
60 árum.”).
Þorgrímur sál. átti níu bræður og eina systur; á lífi eru,
einn bróðir, Guðmundur ísberg í Manitoba, Can., og systirin,
Elín Björg, á íslandi. Tíu ára misti hann föður sinn, og yarð
að fara til vandalausra. Ólst hann þannig upp á ýmsum stöð-
um, við mismunandi kjör og aðbúð. — Sjálfur sagði hann svo
frá að sér hefði verið gefið lamb, þegar hann var fermdur.
Síðar hefði hann svo selt kindina — borið þessar fyrstu inn-
tektir sinar um tíma í vasanum, en að lokum keypt fyrir þær
sín fyrstu smíðatól, og nokkrar spýtur, — smiðað litla "greiðslu-
bakka,” og selt þá.
—Árið 1880 fór hann til Kaupmannahafnar, nam þar
smíðar í tvö ár, en fluttist svo þaðan til Ameriku. í Grayling,
Mich., var þá dönsk nýlenda; þar settist hann að og stundaði
handiðn sína. Eftir fjögur ár fór hann til Islands, kvæntist
Sólveigu Halldórsdóttur frá Haugum i Skriðdal, og fluttust
þau sama ár til Ameríku, 1886. Næstu seytján árin bjuggu þau
hjónin í Grayling, en fluttu til Seattle, Wash. 1904, og hafa átt
heimili síðan þar sem íslendingar hafa mest haldið hópinn hér
í borg. Heimilið hefir ætíð verið sjálfstætt vel og vinsælt mjög.
Þeim Þorgrími ög Sólveigu varð fimm barna auðið. Af þeim
lifa þrjú — Rose Carter í Los Angeles, Calif.; Karl, í Ketchi-
kan, Alaska, og Thora Hines, í Seattle. Hin síðastnefnda hefir
búið hjá foreldrum sínum i elli þeirra og verið þeim alt í öllu,—
er við skrifstofustörf, fjölhæf og mikilsmetin kona. Öll eru
börnin vel gefin.
Þorgrímur sál. stundaði smíðar alla æfi, og var með af-
brigðum vel látinn, sökum verklagni, vandvirkni og trúmensku.
Einnig var hann persónulega svo vinsæll sökum gætni sinnar
og glaðlyndis þess er honum var meðfætt. Allir sem kyntust
honum muna ótal hnyttin tilsvör hans og fyndni, sem var jafn
óþvinguð og hún var stundum óvænt.
Hann var rólegur í framkomu, smár að vallarsýn, — og svo
hraustur alla æfi, að vart kendi hann sér meins. Atvinnu sína
stundaði hann til þess hann var hálf áttræður; eftir það fór
þreytan að segja til sín. Síðustu tvö árin sat hann að mestu við
arineldinn, — lá rúmfastur eina viku og fékk rólega burtför.
1 ellinni naut hann hinnar beztu umhyggju, því ekkja hans er ein
af þessum óviðjafnanlegu íslenzku heimilismæðrum, sem af-
koma innflytjandans í Ameríku er að stóru leyti að þakka.
Heimilið var Þorgrími sál. fyrir öllu — því fórnaði hann um-
hyggju sinni og kröftum. Þar hefir og jafnan margur notið
gestrisni og alúðar.
Útförin var 25 jan., að viðstöddu fjölmenni. Fyrst flutti
séra K. K. Ólafson mjög viðeigandi ræðu á íslenzku, og Gunnar
Matthiasson söng. Þar næst kvöddu hinn látna, samkvæmt sín-
um siðvenjum, félagsbræður hans úr Royal Arch Masons regl-
unni, sem hann hafði tilheyrt i fimtíu og f jögur ár. Síðan fór
fram greftrunarathöfn Christian Science kirkjunnar, er hann
einnig tilheyrði.
Það sakna allir, sem þektu hann, þessa hægláta, glaðlynda
og dagfarsgóða hagleiksmanns.
Seattle, 12. marz, 1936.
Jakobína Johnson.
ekki vanar neinni stygð, enda sá eg
smærri börn í stórum hópum tala
við fuglana og) gefa þeim fæðu.
Sunnanvert í Tjörninni eru hólmar
og þar halda vanir sig, voru þeir
fagrir og rólegir og algerlega hag-
vanir, að þvi er mér virtist. Eink-
um virtist tjörnin fögur til að sjá,
bæði frá Tjarnargötunni, en einnig
frá Suðurgötu, en sú gata er uppi í
hæðinni fyrir vestan Tjörn,ina,—
fyrsta stræti vestanvert við Tjarnar-
götuna, sem liggur á sjálfum bakka
tjarnarinnar.—
Þeir, sem erlendis hafa dvalið um
30 ár, eða jafnvel miklu skemri tíma
en það, geta vart gert sér fulla hug-
mynd um breytingarnar, sem orðið
hafa í Reykjavík. En sérilagi ber
mikið á þeim niður við höfnina.
Fyrir ekki stærri höfn að vera, en
Reykjavik er, er hún mjög “mod-
ern” og nýtizkuíbragur á öllum verk-
um og verkfærum er lúta að hleðslu
og affermingu skipa. Nú sér mað.
ur ekki lengur þreytta og niður-
dregna fólkið, er áður vann að upp-
skipun. Er það vissulega góð breyt-
ing frá því sem áður var.
I fyrirlestri sínum “Lífið í
Reykjavík,” minnir mig að Gestur
heitinn Pálsson segi, að það, sem
aðkomumaður fyrst taki eftir i
Reykjavík, séu skólapiltar og hanar.
Sennilega hefir það átt vel við það
tímabil er skáldið hafði í huga. —
Um aldamót og næstu árin þar á eft-
ir held eg að vissulega hafi borið
meira a skutu-sjomönnunum en
nokkrum öðrum. Og stundum, þeg.
ar að þilskipin voru í höfn, voru
þeir hávaðasamir og oft, því miður,
undir áhrifum víns. svo að mjög
En oft tíðkast það að fólk gengur
eftir miðju stræti ekki síður en á
gangstéttunum. Bilaumferð er mik-
il, og er aftna tekur skki síður, því
Reykvíkingar ganga ekki að jafnaði
í kvöldheimsóknir sínar, heldur eru
bílar notaðir, enda þótt ekki sé langt
að fara. Sökum þrengsla á götun-
um finst framandi manni oft að
hann sé staddur i miklu stærri borg.
Hestanna gætir ekki mikið í
Reykjavík, sjást þó t. d. á sunnu-
dögum, því ýmsir tiðka enn þann
forna sið að lyfta sér upp á hest-
baki. En hversdagslega ber litið á
að hestar séu notaðir — helzt þó
fyrir mjólkur og kolavögnum. Yfir.
leitt virtust þeir fallegir og báru
þess merki að vel væri með þá farið.
Meðan eg dvaldi í Reykjavík átti
eg tal við Englending, sem hafði
dvalið þar nokkrar vikur; kvaðst
hann víðförull vera, og til marga
landa hafa komið. “Hér í Reykja-
vik,” sagði hann, “hefi eg ekki séð
neinn, sem leit út fyrir að vera
beiningamaður, engan hefi eg held-
ur séð illa til fara, ekkert óhreint
barn. Virðist mér að langt megi
leita að hafnarbæ, er þetta má með
sanni um segja.” Hygg eg þau orð
sönn vera.
Reykjavík á eftir að stækka að
stórum mun, — að sönnu er hún
nú þegar orðin ofstór, frá sumu
sjónarmiði skoðað. Ef litið er til
baka er vöxtur hennar furðulega
mikill. Hún verður jafnan hjarta-
punktur landsins og mikið er heill
landsins undir affarasælum vexti og
viðgangi hennar komin. Bið eg að
vöxtur hennar verði þjóðinni hollur.
í hug koma orðin úr ljóði ortu um
aldamótin síðustu, og þau bænar-
orð vil eg af heilum hug gera að
mínum eigin orðum.
“Reykjavík, rísi þín frægð
við röulskin komandi tíða.
Menning og manndáð og vit
merki þitt beri sem hæst.”
(Guðm. Guðmundsson).
Frá Edmonton
áberandi var. Sérílagi bar mjög á
þessu i vetrarvertíðarlok; var þá
stundum dálítið sukksamt á götun-
um. Fínir gátu þeir ekki talist að
ytra útliti skútukarlarnir margir
hverjir, enda var hversdagslíf þeirra
um borð þrotlaus barátta — hunda.
lif, er átti fáa sólskinsbletti í sér
fólgna. En þeir voru margir “góðir
inn við beinið” þilskipa-sjómennirn.
ir þeirra tíma — og margir þeirra
voru ágætis sjómenn, og sumir
beztu drengirnir, sem eg hefi mætt á
lífsleið minni voru í hópi þeirra. Og
karlmannlegir voru þeir margir
hverjir — og ágætir þegar að á
reyndi, — beztir þegar í krappan
dans var komið. — Og fínir voru
þeir á betri “gallanum,” svo eg við-
hafi gamalt sjómannamál.
Glæsilegustu mennina á íslandi
nú, tdja margir sjómannastéttina
vera, og trúi eg því vel að svo sé.
Sú litla kynning, sem eg hafði af
sjómannastéttinni, fer öll í þá átt, j
bæði að því er togara-sjómenn og
íslenzka farmenn á milliferðaskipum
snertir.
Þetta mun nú mega teljast útúr-
dúr, frá umtali um Reykjavík, en
sannleikur er það nú sem til forna,
að sjómannastéttin á mikinn þátt í
velmegun íslands, og hún mótar enn
sem fyr lífið í Reykjavík; og mörg
álitlegustu og stærstu prívat-hús í
Reykjavík eru eign skipstjóra og
annara, er teljast til sjómannastétt-
arinnar.
Þegar aftna tekur er fjörugt og
fólksmargt á götum Reykjavíkur.
Eg hefi áður á það minst, að um-
ferðin er óregluleg, og er það að
sumu leyti orsakað af því að flestar
einkum eldri göturnar, eru þröngar.
9. marz, 1936.
Herra ritstjóri Lögbergs:
Af tíðarfarinu hér er það að
segja, að þessi vetur er sá kaldasti
og snjóa mesti, sem gamlir menn hér
muna eftir. Veðurrannsóknastofan
hér segir þetta sé sá kaldasti vetur
sem hafi komið hér í síðastliðin 50
ár. Það má heita að þessi hörku-
frost hafi verið síðan um jól.
Hjarðmenn í Suður-Alberta hafa
orðið fyrir tilfinnanlegum skaða af
falli á sauðfé og gripum úr kulda
og fóðurskorti.
Seinasta febrúar breyttist tíðin,
og kom þá milt veður og sólskin, og
hefir það haldist við síðan. Snjór
hefir mikið þiðnað, svo alt er að
fara á flot í vatni.
Mr. J. P. Jóhannson, sem um tíma
lá veikur á spítala, eí kominn heim
aftur, og er á góðum batavegi. Mr.
Jóhannson>er meðeigandi i félaginu
McKay and Johannson, sem starf-
rækir tinsmíðaverkstæði og alt þar
að lútandi, hér í borginni.
Mr. og Mrs. S. D. B. Stephanson
frá Eriksdale, Man., voru hér á
ferðinni um mánaðamótin, þau voru
á heimleið vestan frá hafi, þar sem
þau hafa verið að skemta sér um
tíma. Mr. Stephansson var um eitt
skeið ráðsmaðbr “Heimslkringlu”,
en rekur nú verzlun við Eriksdale,
Man.
Eins og ákvarðað hafði verið, þá
var þorrablót haldið hér þann 11.
febrúar og fór það vel fram. Sök-
um þess hvað frostið og kuldinn var
mikill um það leyti, þá varð að-
sóknin ekki eins mikil eins og ann-
ars hefði orðið.
Skemtiskráin var þannig:
1. Ávarp forseta — C. Gottfred
2. “Ó Guð vors lands” — Piano
Solo — Miss Lillian Reinholt.
3. Ávarp Fjallkonunnar — Miss
Laufey Einarson.
4. Ensk ræða — S. Sigurjónsson.
5. Acrohatic Dancing — Norma
Johnson.
6. Dutch Dance — Lulla Johnson.
7. Piano Solo — Miss Lillian
Reinholt.
8. Shirley Temple — impersona-
tion — Margret Hinrikson.
9. Modernistic Tap Dance — Miss
Eloise Alderdice.
10. Vocal Quartette—H, Stibbards,
R. Shawin, S. Sigurjónsson, A.
Chaw.
Þetta er í fyrsta sinn, sem Fjall-
konan hefir látið sjá sig í Edmon-
ton, með tveimur hirðmeyjum sín-
um og íslenzki fáninn, sem blakti
yfir leiksviðinu í þetta sinn. Þetta
tvent setti alvarlegan, íslenzkan blæ
á mótið. Fjallkonan var í íslenzka
skautbúningnum, í hvítum kyrtli
með skaut og bláan möittul með
hvítan kant. Hirðmeyjarnar tvær,
sín á hvora hlið, voru Miss Þórdís
Árnason, á samfellu, og Miss Lucile
Ögmundson, á peysufötum. Fjall-
konan flutti vel samið ávarp á ís-
lenzku, sem var sérstaklega stílað til
okkar sem búum “i skjóli hinna
voídugu Klettafjalla í Ameríku.”
Mr. S: Sigurjónsson, forseti Is-
lendingafélagsins “N o r ð u r 1 j ó s"
flutti ræðu á ensku, sem skýrði frá
uppruna þorrablóta, og í hvaða til-
gangi það væri nú haldið svo víða á
meðal íslendinga. Það væri gjört
til að halda íslendingum saman og
glæða hjá þeim vilja og löngun til
að leggja sem mesta rækt við þjóð-
erni sitt, móðurmál sitt og íslenzk
fræði. Margt fleira sagði ræðu-
maðurinn þessu viðvíkjandi, sem var
orð í tima talað, en of langt mál að
skýra frekar frá því hér.
Stjórnmál.
Ekki ætla eg að verða margorður
um stjórnmálin i þetta sinn. Eg
vil aðeins geta þess að litlar likur
eru til þess, að nokkurt Social
^ Credit fyrirkomulag komist í fram.
I kvæmd á þessu þingi. Þau frum-
j vörp, sem stjórnin hefir lagt fyrir
| þingið, gera ráð fyrir auknum skött-
um á almenningi, og um leið þverrar
kaupgeta þeirra. Eins og allir vita,
er þetta þvert á móti stefnuskrá
Social Credit flokksins. Þeir lofuðu
að lækka útgjöldin á almenningi og
auka kaupgetu þejrra.
Major C. H. Douglas hefir sagt
upp vistinni, sem ráðanautur stjórn-
arinnar. Hann segir að þar seni
stjórnin hafi valið fyrir ráðanaut
sin auðfræðinginn og auðvaldssinn-
an R. J. Magor, sem auðvaldið i
Austur-Canada hafi sent þeim, þá
séu ekki neinar líkur til þess að þeir
muni taka til greina neitt af sínum
tillögum, sem hljóti að verða al-
gerlega í mótsögn við þær tillögur,
sem þeir séu að nota frá Mr. Magor,
því sjái hann ekki neinn veg fyrir
sig að geta orðið þeim til gagns.
Hann hefir bent stjórninni á að
stefna sú, sem stjórnin hefir nú
tekið, samkvæmt tillögum Mr.
Magor, sé algjörlega ámóti stefnu-
skrá Social Credit. Líka varar hann
I þá við að hlusta ekki um of á til-
lögur Mr. Magors.
Þegar þessi uppsögn frá Major
Douglas kom fyrir þingið, þá urðu
snarpar umræður út af því; and-
stöðuflokkarnir heimtuðu að fá
frekari upplýsingar frá Major
Douglas viðvikiandi þessari upp-
sögn; heimtuðu líka að fá öll bréf
og skeyti sem hefði farið á milli
stjórnarinnar og Major Douglas frá
þeim tima, sem Aberhart stjórnin
kom til valda, en stjórnarformaður-
inn neitaði að gera það. Samt kall.
aði hann alla f lokksmenn sína á fund
með sér, til að ræða frekar um þetta
mál. Alt sem almenningur hefir
fengið að vita um hvað þar fór
fram, er það að forsætisráðherrann
sendi Major Douglas strax skeyti
þess efnis að hann tæki til baka upp.
sögn sína og yrði kominn til Ed-
monton 30. marz, stjórnin æskti
þess að hafa hann þá á fundi með
sér. Ekki er komið neitt svar frá
Major Douglas þessu viðvíkjandi,
þegar þetta er skrifað.
Aberhart forsætisráðgjafi sagði í
stólræðu, sem hann flutti í gær-
kveldi, að þeir skuli með Guðs hjálp
koma hér á fót Social Credit fyrir-
komulaginu með tíð og tíma, eins
og þeir hafi lofað að gera, hvort
heldur sem Major Douglas hjálpi til
þess eða ekki. Það virðist svo sem
hann sé farinn að tapa trausti á
lindarpennanum, sem hann þóttist
geta gert alt með um kosningaleytið.
i Y. Guðmundsson.
Business and Professional Card ■ 1
PHYSICIANS cmd SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arta Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tlmar 2-3 Heimill 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. B. H. OLSON 216-220 Medlcal Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tlmar 4.30-6 Heimili: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba
DR. J. STEFANSSON 216-220 Medlcal Arts Bldg. Talsími 26 688 Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er aS hitta kl. 2.30 tll 5.30 e. h. Heimili: 638 McMlLLAN AVE. Talslmi 42 691 ■ J Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medic&l Arts Bldg. Cor. Grahun og Kennedy Sts. Phonee 21 21*—21 144 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
Dr. S. J. Johannesson ViBtalstlml 3—5 e. h. 218 Sherburn St,—Sími 30877 G. W. MAGNUSSON Nuddlcelcnir 41 FURBY STREET Phone 36 137 SlmiS og semjiS um samtalstlma
DR. E. JOHNSON 116 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy St. Talslmi 23 739 ViBtalstlmar 2-4 Heimili: 776 VICTOR ST. Winnipeg Slmi 22 168
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. tslenxkur löpfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Bullding, Portage Ave. *P.O. Box 1656 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. tslcnxkur XögfrcxBingur 800 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 94 668
DRUGGISTB DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON tsienxkur Tannlœknir 212 CURRY BLDG, WINNIPEO Gegnt pósthfislnu Slmi 96 210 HeimlUs 33 32* Drs. H. R. & H. W. TWEED Tannlœknar 406 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE 26 545 WINNIPBO
DR. T. GREENBERG Dentist Hours 10 a. m. to 9 p.m. PHONES: Office 36 196 Res. 51 456 Ste. 4 Norman Apts. 814 Sargent Ave, Winnipeg
BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur llkkistur og annast um fit- farir. Allur fitbúnaCur sá beztl. Ennfrsmur selur hann allskonar minnisvarCa og legsteina. Skrlfstofu talslml: 86 607 Helmilis talsiml: 501 562 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEO Fasteignasalar. Leigja hfis. Út- vega peningalán og eldsábyrgO &f öllu tægl. Phone 94 221
A. C. JOHNSON 9 07 CONFEDERATION LIFB BUILDING, WINNIPEQ Annast um fasteignir manna. Tekur aO sér aO ávaxta sparlfi fólks. SelUr eldsábyrgO og blí- reiöa ábyrgOir. Skriflegum fyrlr- spurnum svaraö samstundis. Skrif8t.s. 96 7 57—Helmas. 33 323 C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE Real Estate — Rentals Phone Office 95 411 806 McArthur Bldg.
HANK’S BARBER AND BEAUTY SHOP 251 NOTRE DAME AVE. 3 inngöngum vestan viö St. Charles Vér erum sérfræOingar I öllum greinum hárs- œ andlitsfegrunar. Allir starfsmenn sérfræOingar. SÍMI 25 070 REV. CARL J. OLSON UmboÖsmaður fyrir NORTH AMERICAN LIFE ASSURANCE FÉLA.GIÐ ábyrgist íslendingum greiO og hagkvæm viOskifti. Office: 7th Floor, Toronto General Trust Building Phone 21 841—Res. Phone 37 769
HOTEL 1 WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST„ WINNIPEQ pœgilegur og rólegur bústaóur ( miöbiki borgarinnar. Herbergl $.2.00 og þar yflr; meB baOklefa $3.00 og þar yflr. Agætar máltíOir 40c—60o Free Parking for Guests THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEO "Winnipeg’s Down Toum Hoter 220 Rooms with Bath B&nquets, Dances, Conventlons, Jinners and Functions of &11 klnds Coffee Shoppe F. J. FA.LL, Hanager
Corntoall ^otel SEYMOUR HOTEL
Sérstakt verO á viku fyrir námu- 100 Rooms with and without
og fiskimenn. bath
KomiO eins og þér eruO klæddlr. RATES REASONABLE
J. F. MAHONEY,
framkvæmdarstj. Phone 28 411 277 Market St. |
MAIN A RUPERT WINNIPEO C. Q. Hutchison, Prop.
PHONE 28 411