Lögberg - 02.03.1939, Blaðsíða 6
6
LÖGrBERG, FIMTUDAGINN 2. MARZ 1939
Leikið á lögreglumanninn
Smásaga cftir RAFAEL SABASTINI
Bazancourt bölvaði í sand og ösku nieð sjálfuni
sér. ÞaÖ var svo sem rétt eftir honum, að fara að
kenna öðrum, hvernig J?eir ætti að haga sér við lög-
reglustörí. Bazancourt tók upp vasaklút og þerraði
svitann af enni sér, um leið og kistan var borin inn i
skrifstofuna.
De Crosne stóð og horfði á kistuna um stund.
“Þessi kista er mjög lik þeirri, sem stolið var. Ekki
skal mig furða J>ó að liðþjálfinn vildi ekki sleppa
yður. Ef þér opnið hana, J>á erum við búnir.”
“Opna hnaa?” Bazancourt var fölur sem nár.
“Eg . . . eg hefi ekki lykilinn.” Þetta var heimsku-
legt svar en satt var J>að.
“Hafið þér ekki lykilinn að yðar eigin kistu?” de
Crosne starði á hann. “Nú ja-há.” Hann gekk aftur
til dyra og sagði eitthvað við svissneska dyravörðinn
og beið síðna í sömu sporum, en Bazancourt var
orðinn svo máttfarinn, að liann varð að styðja sig við
arinhilluna.
Hvatlegt fótatak nálgaðist á ganginum utan dyr-
anna. Þegar de Crosne sneri sér við aftur og skildi
hurðina eftir opna í hálfa gátt, hélt hann á lykli í
hendinni,
Hann stakk horium í skrána og hrópaði: “Hann
gengur að henni! Þetta er sannarlega skrítið.” Það
small í lásnum, de Crosne rétti úr bakinu og svifti upp
kistulokinu.
Bazancourt hljóp nú fram og gat naumast varist
því að æpa. De Crosne hafði tekið áklæði ofan af
innihaldi kistunnar og var nú að tína upp úr henni
ýmsa muni, svo sem silfurskál, J>unga kertastjaka og
margt fleira. Og allir voru munir þessir vafðir í dulur
og dúka. svo að ekki skyldi heyrast glamur. Hvernig
í ósköpunum1 var þetta komið þarna, hugsaði hann.
Og hvað var orðið af líkinu af Cagliostro?
De Crpsne kallaði:: “Eruð þér þarna, herra
greifi? Komið inn fyrir.”
Og í sama vetfangi stóð likið af Cagliostro á
þröskuldinum. En það var bráðlifandi — þetta lík,
sem hann hafði þreifað á helstirðu fyrir rúmri klukku-
stund! Hann var klæddur í sama dýrindis skrúð-
ann,sem fýr og hélt á hattinum undir handleggnum.—
Hann var hnakkakertur og alvarlegur á svip.
Bazancourt varð nú enn skelkaðri en áður og
spurði sjálfan sig, hvort hann væri raunverulega með
réttu ráði. Hann heyrði ógreinilega í rödd de Crosne.
“Er Jætta eign yðar, herra greifi? Svo hlýtur
raunar að vera, þar sem lykillinn gengur að skránni.”
“Auðvitað,” svaraði hinn með hinni djúpu rödd
sinni. “Þetta er næg sönnun. Og svo er þetta líka i
fórum herra de Bazancourt — eins og eg sagði fyrir!
Trúið þér nú, að eg sjái gegnum holt og hæðir?”
De Crosne leit undirmann sinn alt annað en hýru
auga og nú varð honum alt í einu ljóst, hvers vegna
hann hefði verið svo blíður á manninn við hann áður.
Það var kötturinn að leika sér að músinni.
“Eg geri ráð fyrir, að þér hafið einhverjar af-
sakanir fram að færa?”
Bazancourt var orðinn skrælþur í kverkunum.
“Eg . . . eg . . . eg er jafnundrandi og yðar ágæti,”
gat hann loks stunið upp, “Hér . . . hér er um ein-
hvern misskilning að ræða. Kistan . . .” Honum
varð orðfall, hann gat ekki komið upp einu einasta
orði.
“Misskilningur,” öskraði Cagliostro. “Caramba.
Já, misskilningur.” ílann stóð og reigði sig fyrir
framan hinn gjörsigraða Bazancourt. “Þar eð eg
þekki svo vel mannlegt hjarta og mannlegt eðli, þá
get eg fyrirgefið yður, að þér sýnduð konunni minni
ástaratlot. Hana elskar hver maður, sem lítur hana
augum. Eg gefl lika fyrirgefið yður þjófnaðinn. En
að þér notið ást konu minnar á yður til þess að ræna
m'g — Þa<5 er sú svívirðing, sem eg get aldrei fyrir-
gefið!”
“Það er ekki satt!” hrópaði Bazancourt í ör-
væntingu sinni.
“Ekki satt ?” át Cagliostro eftir honum. “Hvernig
komust þér annars yfir silfurborðbúnað minn? De
Crosne er hér til þess að hlýða á skýringu yðar.
Segið honum sögu yðar.”
Það gat hann auðvitað, að nokkru leyti. En hann
gat alls ekki skilið, hvernig Cagliostro var alt í einu
orðinn ljóslifandi á nýjan leik, nema þá að svo væri
í raun og veru, að þorparinn þekti leyndarmál ódauð-
leikans. En hver myndi fást til að trúa þeirri sögu
hans? Og þó að menn gæti trúað henni — átti hann
þá að játa, að hann væri meðsekur í morði?
1 fonum varð ljóst að Cagliostro hafði leikið á
hann, vissi einnig ástæðuna til þess. Hann hafði á
einhvern óskiljanlegan hátt komist að sambandi hans
við lögregluna og notað svikakvendið, Serafine, til
þess að gera hann óskaðlegan. Það var honum full-
ljóst. En hann gat ekki ennþá skilið, hvernig Cagli-
ostro hafði farið að því, að rísa upp frá dauðum.
Um þetta var hann að hugsa næstu daga og loks
fann hann lausnina: Þessar vaxgulu hendur: VAX.
Skyndilega mintist hann vaxgrimanna, sem Houdon
mótaði svo snildarlega. Hann mintist andlitsmyndar-
innar af Rousseau, sem alla hafði hrylt við að sjá.
Leyndarmálið var leyst.
Því að Bazancourt var mikilli framsýni gæddur,
eins og eg sagði áðan, og þeirri ályktunargáfu, að ef
skapferli hans hefði verið ögn rólegra, myndi hann
vafalaust hafa orðið einn hinn mesti maður sinnar
tíðar á þessu sviði.
.---------NCMCSIS —,
^ Eftir Nic Henricksen |
Vera sat á legubekknum og snökti, en Petrov
stóð við gluggann og drap óþolinn fingrinum á rúð-
una.
s “Nú höfum við verið gift í þrjú ár, og öll þessi
ár hefir þú verið að heiman á jólunum,” sagði hún
sniiktandi. . .-. “Er þér alvara, að ætla að láta mig
vcra eina hjá Vandalausu fólki, Jæssi jólin lika?”
“Póstmeistarinn hefir hoðið þér til sín á aðfanga-
dagskvöldið,” sagði Petrov. “Og þau eru svo ein-
staklega viðfeldin, póstmeistarahjónin.”
“Iíg kysi’ nú heldur að fá að halda jólin með
þér. Við gætum gert okkur glaðan dag hérna heima.
. . Gætum haft ofurlítið jólatré út af fyrir okkur.”
“Heldurðu kannske ekki að mi^ langaði til Jæss
líka?” sagði Petrov önugur. “Það er svo sem ekkert
gaman að eiga að aka úti núna, í Jæssum síberíukulda.
En eg er neyddur til þess . . .” Og svo hélt hann
áfram:
“Eiginlega var það Osipov sem átti að fara þessa
ferð. En hann veiktist og liggur á sjúkrahúsinu. . . .
Og þessvegna verð eg að taka að mér að fara með
póstinn, sem yngsti maðurinn á pósthúsinu. . . .
Póstmeistarinn hefir lofað mér, að eg skuli fá betri
stöðu eftir nýárið.”
Vera sat um stund og þagði. Petrov starði út um
gluggann. En það var svo dimt úti; það eina sem
hann gat séð var bjarminn úr glugganunv á pósthús-
inu, hinu megin við götuna. — Svo sneri hann sér að
Veru:
“Eg er viss um, að þér líður vel hjá póstmeistar-
anum, Vera,” sagði hann.
“Eg verð altaf að hugsa um þig,” sagði hún
kveinandi. “Um þig, sem verður að aka um auðn-
irnar í þessurn kulda, og um skógana, þar sem krökt
er af úlfum. Og svo getur komið bylur lika. . . .
Manstu ekki hvernig fór um Egorov í fyrra? Hann
lenti í byl . . . Og þeir fundu hann ekki fyr en í
vor . . . hann og ekilinn. . . . Og svo eru ræningjar í
skóginum. .... Þeir skutu á póstsleða núna nýlega.”
Hún tók sér málhvild og sagði svo biðjandi:
“Vasja . . . gætirðu ekki sagt; að þú sért veikur. Og
þá yrði einhver annar sendur í staðinn þinn.”
“Þú skilur sjálf, að mér er ómögulegt að gera
það,” sagði Petrov óþolinmóður. “Þetta er skylda
mín.”
“En þéi; finsf þú ekki hihfa neinar skyldur gagn-
vart mér,” sagði Vera reið.
Ilann nenti ekki að svara en' baðaði bara út
hendinni og fór inn í svefnherbergið.
Vera fór að gráta. Hún var t>eið, en jafnframt
fann hún, að hún var ósanngjörn gagnvart manni
sf-num, Og fyrir það var.hún enn reiðari.
. . . Þau kvöddust heldur kuldalega morguninn
eftir. Þegar Pctrov laut niður til að kyssa hana,
sneri Vera andlitinu undan, svo 'að varir hans strukust
aðeins við kinnina á henni. En þegar lvún heyrði
fótatak hans ofan stigann, iðraðist hún aðfara sinna.
Hún hljóp' út að glugganum og leit út. Þarna stóð
sleðinn ferðbúinn við pósthúsdyrnar, ekillinn var
sestur í sæti sitt og póstmaðurinn var a'Ö koma póst-
pokanum fyrir í sleðanum. Og þarna gekk maðurinn
hennar yfir veginn.
Hún opnaði gluggann og kallaði: “Vasja! Vasja!”
Petrov nam staðar og leit við. Veifaði til henn-
ar. Hana langaði til að kalla einhver ástarorð til
hans, en fór hjá sér vegna ekilsins og póstmannsins.
Og þessvegna kallaði hún bara:
“Eg skal hugsa til þín — stöðugt! . . . Gleðileg
jól, Vasja!"
Petrov brosti og veifaði aftur til hennar og fór
að sleðanum. Settist upp í hann og ekillinn sló á og
hestarnir þrír hlupu af stað. Á næsta atignabliki var
sleðinn horfinn fyrir horn.
Þá greijt hana óskiljanlegur kvíði. Henni fanst
alt í einu, að einhver ógnaði henni og honum Vasja
hennar. Það var eins og hörð hönd tæki um hjarta-
rætur hennar og kreisti að, svo hana verkjaði. Hún
reikaði inn í hornið og féll á kné fyrir framan Maríu-
myndina.
“6, góði guð . . . haltu verndarhendi þinni yfir
manninum minum! Láttu hann komast heilan á húfi
lieint til min aftur!"
En kviðinn vildi ekki skilja við hana.
Ekillinn sat og raulaöi, angurvær óendanlegt lag
og snjórinn marraði í sama tón undir sleðameiðunum.
Það var svæfandi. Petrov vafði hlýrri og þykkri
gæruskinnskápunní fastar að sér.
"Vera hefir iðrast framkomu sinnar,” hugsaði
hann með sér. “Enda var hún býsna ósanngjörn . . .
Mér er vorkunn en ekki henni. . . . Nú verð eg að
aka austur á bóginn í fjóra daga samfleytt og síðan
fjóra daga til baka. Það er ekki einu sinni víst að
eg komist heimi aftur fyrir gamlárskvöld.”
Hann syfjaði nreir og meir og hugsanir hans
urðu þokukendar.
“Bara að það skelli ekki á bylur . . . Þá getur
ntér seinkað . . . Líklega fær það kalkúnasteik í jóla-
mat hjá póstmeistaranum. Það er venjan. Nei, það
var ekki þetta, sem eg átti að hugsa um . . . Bara að
það vrði ekki bylur . . . Það hefir ekki komið bylur
ennþá i vetur. Og úlfarnir . .
Hann ætlaði að þreifa á skanunbyssunni en
gleymdi því og sofnaði.
Þegar hann vaknaði 'aftur var orðið dimt. Ekill-
inn sat þegjandi og var hættur að syngja, en marrið
undan meiðunum var eins og áður.
Petrov leit upp og í kringum sig. Þeir óku gegn-
um skóg og trén stóðu eins og múr á báðar hliðar.
Himininn var alsettur óteljandi, glitrandi stjörnum og
það var orðið miklu kaldara en áður.
“Er langt ennþá i næsta áfangastaðar ?” spurði
hann.
Ekillinn sneri sér aftur. “Eruð þér vaknaður,
herra Petrov?” sagði hann. ‘,‘Við komum í áfanga
eftir sjö tíma. Við erum hálfnaðir núna.”
Ekillinn sneri sér fram aftur og hottaði á hest-
ana. Petrov náði í vindlahylkið sitt, kveikti sér í
vindlingi og rétti eklinum annan. Það var ein-
hvernveginn notalegra að sjá glóra í tvo vindlinga í
myrkrinu.
“Þaí er, guði sé lof, litið um úlfinn í ár,” sagði
Petrov.
“Já,” tók ekillinn undir. >‘Þeir eru úti á mýr-
unum ennþá. Þeir elta hreindýrin.” Hann andvarp-
aði, hottaði svo aftur á hestana og sagði:
Einu sinni, — það munu vera um fimm ár
síðan — eltu úlfar ntig. Þá ók eg með Egorov, sem
varð úti í hríðinni í fyrra. Það voru áreiðanlega
einir tuttugu úlfar á eftir okkur. En það var mildin
að við höfðunt duglega hesta og að Egorov kunni að
halda á skammbyssunni. Hann skaut þrjá af kvikind-
ununt, og meðan óargadýrin voru að rifa hræin af
þeim drepnu i sig gátum við fjarlægst hópinn. Þá
var eg að hugsa um að hætta að verða póstekill. En
það fór svo að eg hélt áfram. Eg dugi ekki til annars
hvort sem er. Ekki á eg jörð og ekki kann eg neitt
handverk heldur . . .”
Þeir sátu þegjandi um hríð. Svo andvarpaði ekill-
inn aftur og sagði hljóðlega: “Annað kvöld er að-
fangadagskvöld . . . Þegar kristið fólk heldur jólin
erum við á ferð hér í eyðimörkinni.”
Og þeir þögðu aftur. Petrov var í þann veginn
að sofna þegar ekillinn sagði; “Nú erum við rétt
komnir þangað, sem þeir skutu á póstsleðann í haust.”
“Ifver heldurðu að hafi skotið á hann?” spurði
Petrov.
“Ifver veit . . . Vissi maður það, þá mundu þeir
sitja í svartholinu núna. En eg hugsa að það ltafi
verið menn frá Krasnoe-þorpinu. . . . Það er hérna
inni í skóginum. Bráðum komuin við að veginum,
sem liggur upp í þorpið. • Eg hefi einu sinni komið í
þetta þorp. Það er ískyggilegt fólk þar . . . eintómir
bófar og ræningjar.”
Þeir óku ofurlítinn spotta enn og komu að
krossgötum. Ekillinn benti til hægri og sagði: “Þetta
er vegurinn til Krasnoe!”
IVtrov leit í áttina. Og í sama bili heyrðu þeir
rödd kalla inni í myrkrinu: : :Þarna korna þeir!”