Lögberg - 08.06.1939, Blaðsíða 2

2
Klettafjöll og
Kyrrahaf
Eftir Sig. Júl. Jóhannesson
(Framh.)
Á meðan lestin leitS yfir Sas-
katchewan fylkið fann eg það
aÖ ýmsar myndir vöknuðu í hug-
anum, sem þar höfðu sofið eÖa
legiÖ í dvala.
Eg sá í anda svo að segja
fyrstu tilverudaga þess fylkis.
ViÖ hjónin fluttum þangað árið
1908 og var fylkið þá hér uimi bil
ársgamalt. Þangað streymdi
múgur manns úr öllum áttum og
alt logaÖi af eldmóði og áhuga.
Einkenni æskunnar sáust þar og
sérkendu alt og alla. ÞaÖ var
eins og allir væru ungir — ungir
í annað sinn, ef þeir höfðu lifaÖ
sina fyrri æsku áður og annars-
staðar. Framtíðin var eins og
heiður himinn með hlýrri sól og
björtum stjörnum.
Þar voru svo að segja engir
þjóðvegir, viða engar jámbraut-
ir, engin stórvirki af nokkru
tagi. En þetta átti alt að koma
seinna. Menn sáu það alt í hug-
anumii — i nokkurs konar vöku-
draumi. Og þótt þeir hefðu aö-
eins bygt sér bráðabyrgðar kofa
úr bjálkum eða borðum, þá sáu
J>eir í anda önnur hús og glæsi-
legri, sem dugnaður þeirra og
starfalaun hins frjóa lands áttu
að reisa í sameiningu. Mér
fanst sem hver myndin af ann-
ari risa upp í huganum frá þeim
dögum. Þar voru allir svo að
segja jafnir; enginn rígur, eng
inn flokkadráttur, engin afbrýð-
issemi; allir fúsir að rétta hjálp-
arhönd þeim, sem þurfti — og
hver var sá, er ekki þurfti? Þar
ríkti andi hins raunverulega
kristindóms. Ef einn slátraði
alikálfi þá var hann brytjaður
í stykki og sinn bitinn gefinn
hverjum. Væri von á einhverj-
um nýjum, sem bættist í hópinn,
þá komu þeir saman, sem fyrir
voru og skiftu með sér verkuin
til þess aðí sækja hann, leiðbeina
honum, hýsa hann til bráða-
byrgðar, hjálpa honum til þess
að reisa kofa og rótfesta heim-
ili.
Mér fanst landnámið i Sas-
katchewan alt ryfjast upp — a!t
bera fyrir augun eins og glögg
kvi'kmynd — þegar lestin brun-
aði eins og örskot áfram — á-
fram. Og mér fanst eg bera
svipaða tilfinningi^ gegn þeim
stöðvum, sem vesturfluttir ís-
lendingar'bera gegn ættjörðinni.
Við fórum í gegnum höfuð-
borg Saskatohewanfylkis, Regina.
Það er fallegt nafn, en bærinn
er fremur ljótur. Þegar eg
horfði þá á þinghúsið, þá mundi
eg eftir að tveir fulltrúar íslend-
inga, sem eg þekti, höfðu setið
þar á löggjafarbekk. Það voru
þeir W. H. Paulson og Ásmund-
ur Loptsson. Og eg var stoltur
með sjálfuim1, mér þegar eg hugs-
aði til þess að á þingtíð Paul-
sons kom upp stórkostlegt fjár-
glæframál, sem allmargir þing-
menn voru flæktir í, en landinn
lét ekki fætur sínar flækjast í
þvf neti.
Skömmu eftir að lestin kvaddi
Regina, fór eg að grenslast eftir
hvernig umhorfs væri í hinum
vögnunum og get því sagt eins
og Stephan G.:
LÖGBEBG. FIMTUDAGINN 8. JÚNÍ, 1939
“í næsta vagn gekk eg svo
óboðinn inn
að athuga mannlifið þar.”
Þegar þangað kom, tók eg
fyrst eftir því að tveir imienn
deildu um eitthvað og höfðu ná-
grannarnir þyrpst umhverfis þá.
Það er þrent, sem fólk sækist
mest eftir að sjá og heyra, þótt
undarlegt sé; það er rifrildi,
áflog og eldur.
Ef einhversstaðar kviknar i
húsi eru mann og konur komin
þangað í stórhópum innan
skamms. Þegar einhversstaðar
eiga sér stað áflog eða rifrildi,
þá er sama máli að gegna.
Mennirnir voru að ræða um
stjómmál; annar var liberai,
hinn conservative. 1 annars aug-
uim, var King svo að segja heil-
agur engill, en Bennett heldur
verri en flugnahöfðinginn sjálf-
ur. Hjá hinum var Bennett
býsna nálægt því að vera almátt-
ugur, en King ekkert annað en
fótaþurka auðvaldsins. Og báð-
ir þóttust þeir víst færa óhrekj-
andi rök fyrir máli sínu. Báðir
þóttust sanna mál sitt. Sjálfur
hlustaði eg á og lagði ekki orð
í belg; en mér datt í hug visan
hans Hannesar Hafsteins:
“í blaða- og funda gargangs-grið
menn geta f jölmargt sannað;
en til að stjórna landi og lýð
þarf langtum fleira og annað.”
(Frrnnh.)
Dánarfregn
Mrs. Anna Pálmason, ekkja
Bjarna Pálmasonar landnáms-
manns og bónda að Viðarási í
Viðinesbygð, í grend við Húsa-
vík P.O., andaðist að heimiii
sona sinna þar, þann 19. maí,
eftir stutta legu. Hún var dótt-
ir Eiríks bónda HjáLmarssonar á
Hamri í Svartárdal í Skaga-
fjarðarsýslu. Kona Eiríks en
móðir Önnu hét Þómnn Bergs-
dóttir, bónda í Hörgárdal í Eyja-
f jarðarsýslu. Anna giftist Bjarna
Pálmasyni frá Skálahnjúk- i
Skagafjarðarsýslu. Þau bjuggu
fyrst að Hvammshlíð í Húna-
vatnssýslu, en síðar á Sauðár-
króki og fluttu þaðan til Canada
1887, settust að í Nýja íslandi
og námu land á Viðarási, 1888,
og bjuggu þar með aðstoð sona
sinna til ársins 1937, en það ár,
12. jan. andaðist, Bjarni. —
Börn þeirra voru 6, en þessi
eru á Lífi: Anna Þórey, gift
Karli Anderson, Winnipeg; Þor-
kell Ingimar bóndi í Viðarási;
Jón,. búsettur í Riverton, kvænt-
ur Stefaníu Gestsdóttur Odd-
leifssonar i Haga; Guðrún Sig-
ríður, gift Kára Þorsteinssyni
frá Hvammi, bónda í Viðarási;
og Vilhjálmur Pálmi, bóndi i
Viðarósi. Hin látna var um-
hyggjusöm og ágæt móðir, er
átti í fylstu merkingu óskifta ást
og trygð barna sinna, afkom-
enda og tengdafólksins síns, og
allra, er til hennar þektu. Sex
síðustu æfiárin var hún blind,.
en ával.t var bjart í huga hennar.
Útförin fór fram frá heimili
hennar að mörgu fólki viðstöddu,
þann 22. maí. Viðstaddir prest-
ar, séra Bjarni A. Bjarnason og
Sigurður Ólafsson fyrverandi
sóknarprestur, mæltu kveðjuorð.
Það er bjart um minningu
Önnu í Viðarási.
S. Ólafsson.
Endurminningar um
tónskáldið
JÓN FRIÐFINNSSON
Það var haustið 1926 sem eg
var svo lánsamur að kynnast
Jóni. Eg fann æ betur hve gáf-
aður maður Jón heitinn var. Það
var yndi hans að ipinnast hinna
heimsfrægu tónskálda, svo sem
Mozart, Bach, Beethoven, Men-
delssohn, o. s. frv. Hann skildi
þá vel og svo að snerta píanóið
með þeim fína hljómilistarsmekk,
sem hann var svo ríkur af, og
frumlegri list. Næst fann eg
ágæta hæfileika hjá honum fyrir
heimspeki, sem hann hafði mikla
ánægju að ræða um, og töluðum
við saman um þessa einkum.:
Sócrates, Plato og Aristoteles,
Ágúst Bjarnason, Emerson o. fi.
Hann var lifandi fyrir því list-
ræna og öllu fögru, göfugu og
háleitu. Það iága og lítilmann-
lega var fjarri hans lyndisein-
kunn.
Jón heitinn var fremur dulur
í skaplyndi, en vinfastur og
tryggur. Hugsaði vel áður en
hann ta-laði, og var orðvar og
umtalsfrómur; mesta prúðmenni
á heimili sínu, og hvar sem hann
kom frami. Hann virti og elsk-
aði sína ágætu eiginkonu og
börn, sem öll eru gáfuð og mann-
vænleg. Jón heitinn var maður
fullur af gleði og kjark og fínni
viðkvæmni. Trúði á hið frum-
lega, skapandi lif, og Drottins
ósýnilegu hönd, sem stýrir geims-
ins sólum og sjólum.
Þegar göfugmennin hafa bú-
staðaskifti, þá finnum við skarð
fyrir skildi, og söknuimi horfins
demants. En eftir stutta dvöl
hverfum við til þeirra og sam-
fögnum á landi hinna lifenda,
hvar eilíft sumar ríkir, með fjöí-
breytni sköpunarsnildar Drottins.
Lif heill, kæri fornvin!
Þ. S.
Skilningsleysi
(Þýtt úr ensku. Höf. óþektur)
I skilningsleysi lífs á veginn
göngum
Og langt í f jarlægð höldum
marga stund
I gegnum árin; undrumst lífið
löngum.
Hví lif sá líf, unz hníguimi vér í
blund
í misskilning!
Af skilningsleysi að mála skrípa-
myndir
og meitla þær á eigin hug og sál,
Únz allar dygðir sýnast tómar
syndir.
Þeim sjálfum lffið reynist aðeins
' tál
Af misskilning!
Af skilningsleysi sálir sjónarvana
Séð fá tröll í gegnum ýkjugler
En eitruð vopn þeim búa skjótan
bana
Sem bygð og landi gjarnan fóma
sér:
Af misskilning!
Af skilningsleysi andans orku-
lindir,
Er ávalt vekja hinn sanna, góða
mann,
Ei frarmrás ná: með sjálfselsk-
unnar syndir
Vér sjáum ei, en dæmum náung-
ann.
AÉ misskilning!
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE and ARGYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551
Af skilningsleysi smámunir oss
smækka.
Eitt smánarorð í litilsvirðing
sleit
Vináttu ára! og gildi lífs vors
lækka
Svo lífið glatar meiru en nokkur
veit:
Af misskilning!
Af skilningsleysi þeim er þungt
í huga
Sem þráir samhygð, eins og
regnið jurt.
Hve marga þjáða örlög yfirbuga
Og ótal góðar sálir hverfa burt
í imásskilning!
Ó guð, ef maður gæti séð og
skilið,
Með góðhug dæmt, ef þekking
finst ei meir!
Ó guð, ef lærði menn að brúa
bilið
í bróðurhug, svo nær þér kæmist
þeir
Með skilning sinn!
S. E. Björnson.
Gullafmœlisbörn
Islendingadagsins
Semi að undanförnu, útbýtir
Íslendingadagsnefndin gullafmæ!-
isborðum til þeirra, sem dvalið
hafa hér í landi fimmtíu ár og
meir.
Er æskilegt að sem flestir
menn) og konur, er fæðst hafa á
gamla landinu, sendi inn nöfn
sín, svo skýrsla þeirra verði
skráð í Gullafmælisbókina, til
þess að nöfn þeirra, dvalarstað-
ir, ættfærsla og önnur gögn er
gefin verða, geymist en gleymist
ekki þó kynslóðir komi og fari.
En þess vil eg umi fram alt
biðja þá, sem gefa inn nöfn sín,
að rita nöfnin á íslenzku, eins
og þið gerðuð áður en þið flutt-
uð til þessa lands; segja hvers
dætur og synir þið eruð, en bæta
við milli sviga þvi nafni, sem
þið berið nú. Eg er knúður til
að taka þetta sérstaklega fram,
sökum þess að siðastliðið ár fékk
eg bréf frá bæði konum og körl-
um, sem mér var ómögulegt að
átta mig á eftir nafninu, hvort
þau voru íslenzkt eða útlend.
Og varð því að bæta á mig auka
störfum imieð því að skrifa þessu
fólki aftur til þess að fá upp-
lýsingar um hvort það hefði ver-
ið skirt þessu mskípanöfnumi
heima á Islandi.
Annað er það einnig, sem mig
langar til að biðja fólk að at-
huga, og það er að rita greini-
legasheimilisfang sitt á bréf sín
til mín. Árið sem leið fékk eg
mörg 'bréf endursend, sökum
þess að utanáskriftin, sem mér
var rituð var svo ónákvæm.
Hér á eftir fara spurningar
þær, sem óskað er eftir að svar-
að sé af þeim, sem verða gull-
afmælis'börn.
Allir, sem áður hafa fengið
gullafmælisbarna borða, eiga
fríjan aðgang að skemtunum ís-
lendingadagsins.
Fult nafn .....................
Fædd, hvenær og hvar...........
Árið..................
Hvar síðast á íslandi
Kom; til þessa lands árið
Til hvaða staðar...........
Settist fyrst að???-...'..
Árið ............
Fluttist síðar til
Árið .........................*.
Og siðar til..................
Árið .........................
Atvinna.......................
Gift ....... Ógift............
Ekkju.........................
Nafn eiginmanns eða eiginkonu
Aðrar upplýsingar
1.................
Skrifið skýrt og gefið greini-
legar upplýsingar. Sendið svo
skýrslu ykkar til undirritaðs, að
940 Ingersoll St., Winnipeg, eða
til undirritaðs að “Heims-
kringlu,” 853 Sargent Ave.
Davíð Björnsson.
Stofnaett 1832
Elzta á.fongrisgerö í C&nada
This advertisement is not inserted by the Government I-jiquor Control Cotn~
mission. The Commission is not responsible for statements made as to quality oí
G&W
OLD RYE
WHTSKY
(Gamalt kornbrennmn)
GOODERHAM & WORTS, LIMITED
products advertised.