Lögberg - 08.06.1939, Blaðsíða 4
LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 8. JÚNÍ, 1939
4
-------------- Hugtierg --------------------------
GefiS út hvern fimtudag af
THE COIiUMBIA PRESS, LIMITED
695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.0» um árið — Borgist fyrirfram
The' “Lögberg” is printed and published by The Columbia Press,
Limited, 695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 327 '
Úr ýmsum áttum
Þó víða sé pottur brotinn á vettvangi beimsmálanna,
þá bíta samt sem áður höfuð af allri skömm Gyðinga-
ofsóknirnar á Þýzkalandi; hafa þær nú náð því hámarki,
að vitfirring sýnist ganga næst; enda er nú svo komið,
að þessi griðlausi mannflokkur, flæmdur að ósekju af
þýzkri grund, jafnvel hrekst í vonleysi um heimshöfin
með örvænting eina framundan; þessu til sönnunar
nægir að benda á atburð, einn af mörgum, sem verið hefir
að gerast undanfarna daga; skip eitt lagði af stað frá
Hamborg með full níu hundruð flóttamanna af Gyðinga-
ætt áleiðis til Cuba; hafði fólk þetta gert sér nokkura
von um að fá þar iandvist; en er til hafnar kom, treystist
landstjóri eigi til að veita jafn stórum hópi og hér varð
raun á viðtöku, og lét svo um mælt, að eigi sýndist ann-
að úrræða en hverfa aftur til Hamborgar; jafnskjótt og
slíkt kom til tals, sló svo miklu felmtri á þenna olnboga-
barnahóp, að til stórvandræða horfði; gerðu ýmsir til-
raunir til sjálfsinorðs; tilhugsunin um það að hverfa á
ný til Þýzkalands var þessum landflótta auðnuleysingj-
um alisendis um megn. Binhvern ádrátt fékk fólk þetta,
er hér var komið sögu um landvist í hinu litla Dominican
ríki, þó eigi yrði af; en nú herma síðustu símfregnir að
stjórnarvöldin á Ouba hafi um elleftu stundu veitt land-
göngu til bráðabirgðardvalar þar til frekar ræðst úr
vandanum á einn eða annan veg.—
Allir menn eiga sameiginlegan fæðingarrétt; allir
sömu mold að móður, og eru Gyðingar þar vitanlega
engin undantekning; ofsóknir Hitlers á hendur þeim
kóróna djöfulæði allra alda.
•f -f
Öllum mannlegum stofnunum er að einhverju leyti á-
bótavant og er lýðræðisformið þar vitanlega engin undan
tekning; það á enn langt í land með að ná þeim háþroska,
sem því er ætlað að ná, og það fyr en síðar hlýtur að ná,
þrátt fyrir margháttaða sviksemi við hugsjónir þess;
lýðræðisformið hefir vitanlega enn sem komið er hvergi
nærri læknað allar þær meinsemdir, sem því var ætlað
að lækna, hvað þá heldur skorið fyrir rætur þeirra; þó
er í því fólgin hin eina bjargráðavon mannkynsins um
f ramtíðarfrelþi; lýðræðið hefir oft og einatt sætt þung-
um ágjöfum; en meðal haldbeztu kosta þess má telja
það, að samkvæmt innra eðli skilar það venjulegast von
bráðar sjálfu sér á réttan kjöl.
1 lýðstjórnarríkjunum skiftist fólkið í eins marga
pólitíska flokka og því bezt líkar; við það hefir ríkis-
valdið ekkert að athuga og telur slíkt beinan vott um
heilbrigða og eðlilega þróun; lýðræðið reisir hallir sínar
á frjálsbornum, sjálfbyrgum þegnum, en einræðið á
viljalausri múghyggju, er siga má á hvaða forað sem er
í nafni ímyndaðra, þjóðernislegra ágæta.
-f -f ♦
Mannleg sorg drepur ekki ávalt á dyr með sama
hætti; lengi hafa þau tíðkast hin breiðu spjótin, að
skipskaðar hafi valdið tilfinnanlegu manntjóni og með
því orsakað hina þyngstu sorg; loftskip hafa farist hvað
ofan í annað; og í kjölfar hafa siglt hinar þungbærustu
sorgir; og nú hafa, alveg nýverið, tvennir skipskaðar
gerst með tiltölulega nýstárlegum hætti; er hér átt við þau
tvö neðansjávarskip, annað amerískt en hitt brezkt, er
nýlega fórust; hafa þeir atburðir valdið þungum harmi
vítt um heim þó vitanlega sé sárastur þeim, er næst.
standa; með brezka neðansjávarskipinu fórust níutíu og
níu manns; þrír þjörguðust með furðulegum hætti af.
Chamberlain forsætisráðherra hefir lýst yfir því,
að venjuleg sjóréttarrannsókn verði ekki látin nægja í
sambandi við þenna sorglega atburð, heldur verði fyrir-
skipuð sérstök rannsókn, er fari fram í heyrenda hljóði.
Slys þetta vildi til um þrjátíu og sjö mílur undan
Liverpool.
♦ ♦ ♦
Síðastliðið laugardagskveld var sambandsþinginu
slitið eftir að það hafði setið á rökstólum í fulla fimm
mánuði; þing þetta á sérstöðu í sögu þjóðarinnar vegna
heimsóknar konungshjónanna; staðfesti koungur með
eiginhandar undirskrift sinni í Ottawa, viðskiftasamn-
inginn nýja milli Canada og Bandaríkjanna; þingnefnd
sú, er til meðferðar hafði Bren-byssu samningana fékk
eigi lokið starfi, og verður það að teljast illa farið; rétt
í þinglokin var hamrað í gegnum báðar málstofur frum-
LUTHERAN HOUR RALLY
SUNDAY, JUNE 11,-3 P.M.
at
Westminster United Church
(Maryland & Westminster)
THE
Speaker:
DR. WALTER A. MAIER
Well-known Speaker on
“Jhe Lutheran Hour”
Topicr The Church in This Crisis”
PUBLIC CORDIALLY INVITED
Breakers
— E. P. Jonsson —
The seas on fche bars are beating
About, on the sand dunes, lie
The flanks of the fated vessels
That foundered in years gone by.
Though most 'öf the rafts are riven
And the writing is worn and old,
Man’s tortuous road to reason,
The wrecks on the beach unfold.
The surf by the capes is crowding.
It creeps on the rising lith
And hugs to its breast each billow
That broke on the scarry frith.
The breakers resemble Saga.
They sweep tö the fore again
A coastful of ahcient cargoes
And corpses of long-dead men.
Yet out to the tameless ocean
The eyes of the fearless turn,
To vision afar, in fancy,
The fringe of a new day burn.
—A soul from the source eternal
Must seek where the storms are rife.
We rot in the dreamy doldrums;
To dare is the food of life.
—P. B.
varpi um stofnun veðlánsbanka
þar sem sett eru ákvæði um það,
að veðlánsvextir í sveitum megi
ekki hærri vera en 5 af hundr-
aði, en í bæjum $* l/2 af hundraði.
Síðustu vikurnar, sem þing
stóð yfir voru þeir forsætisráð-
herra, Mr. King, og leiðtogi
stjórnarandstæðinga, Dr. Man-
ion, báðir fjarverandi.
Frá Islandi
Ásgeir Einarsson dýralæknir
er gestkomandi í bænum. Hefir
tíðindamaður Tímans haft af
honum tal 'og spurt hann um út-
breiðslu garnaveikinnar austan
lands og möguleika á útrýmingu
þessa mikla vágests. Ásgeir hef-
ir síðan um áramót verið á sí-
feldu ferðalagi um sýkingarsvæð-
in og rannsakað til jafnaðar 100
kindur á dag. Aðalsýkingar-
svæðin eru þrjú. I Breiðdal og
þrem bæjum í Stöðvarfirði voru
rannsakaðar 7,400 kindur, alls
af 36 bæjum. Af þessum kind-
um fundust 3z|jo sýktar. í
Vopnafirði voru rannsökuð rúm
10,000 fjár á 37 bæjum. 610
kidur voru sýktar. Á Fljóts-
dalshéraði var rannsakað 2900
f jár á 24 bæjum. Alls 136 kind-
ur sýktar. Á flestum þessara
nær hundrað bæja gætti veikinn-
ar eitthvað, en þó varð hennar
ekki vart á efstu bæjum í Breið-
dal og nokkrum bæjum í Vopna-
firði, en þar er enn ekki full-
rannsakað alt fé. Af hinu sýkta
fé var 940 kindum slátrað, en
150 sýktar kindur af Héraði og
úr Vopnafirði, sem ekki fund-
ust fyr en eftir sumarmál, verða
látnar lifa til hausts og verða
geymdar í girðingum í sumar.
I haust verða enn víðtækari
rannsóknir látnar fara fram til
þess að komast að fullu fyrir
veikina og þess freistað að út-
rýma henni með öllu.
Féð gengur langa hríð með
veikina áður en unt er að komast
að raun um hvort það er sýkt.
Verða þwí endurteknar rann-
sóknir að fara fram með nokk-
urra mánaða millibili. Þó má
ekki svo iangur tími líða um,
að kindur, semt ekki sást á við
bólusetningu í fyrra skiftið, geti
verið orðnar sýklaberar áður en
rannsóknin er endurtekin. Féð
sýkist þannig, að sýklar úr
saurnum berast í heyið. Inni
geta þeir lifað all-lengi, og er
Iíklegt að rífa þurfi þök af ýms-
um fjárhúsum, þar sem sýkingin
var mest og láta tóftina standa
opna í sumar, svo örugt sé, að
sýklarnir drepist, því að erfitt
er um sótthreinsun. Oti lifa
þeir skamma hríð, en þess þarf
stranglega að gæta að fé komist
ekki á tún, sem nýlega hefir'
verið boriði á sauðatað. Kindur,
sem stökkva upp í garða, eru
hreinustu skaðræðisgripir. Á
einumi bæ í Breiðdal fundust 18
kindur veikar i 40 kinda húsi,
þar sem sýkt garðakind var, en
aðeins ein kind veik í öðru 40
kinda húsi á sama b?enum.
♦
Gunnlaugur Kristmundsson
sandgræðsluvörður kom í gær
austan úr Árnessýslu úr eftir-
litsferð. — Fréttamaður Timans
átti tal við hann í gærkvöldi, er
hann var nýkominn heim. Sagð-
ist GunnJaugi svo frá: —■ Sand-
græðslustöðvarnar eru nú yfir
þrjátíu. Er sumstaðar búið en
annarsstaðar verið að dytta að
sandgrðslugirðingunum. Um átta
smálestumi af melfræi verður sáð
í sandgræðslulöndin í ár, mest í
girta landið út frá. Gunnarsholti
og Klofa í Landsveit, þar sem
korngeymslurnar eru o^ fræ-
söfnun mest. Einnig verður
talsvert miklu sáð í Höfnum og
í Þorlákshafnargirðinguna.
♦
Helzta framkvæmdin, sem
fullráðin er í ár, er að ganga
að fullu frá girðingunni milli
Sandgerðis og Býjarskerja, og
gera við skemdir, sem urðu þar
á varnargarði í hafróti og storm.i
i vetur. Ef til vill verður einn-
ig sett upp alllöng girðing í
Austur-Landeyjum, um 17 km.
Er áætlað, að hún kosti 18 þús'-
und krónur. Eiga átta jarðir
hlut að þessu máli, Bakki, Ön-
undarstaðir, Kirkjuland, Kirkju-
landshjáleiga, Kross, Tjarnarkot,
Hallgilsey og Hallgilseyjarhjá-
leiga. Leitar sandurinn á þess-
um slóðum frá ströndinni og
inn í landið. Eru þar nokkur
forn eyðibýli. Girðingunni er
fyrirhugað að haga þannig, ef úr
framkvæmdum verður, að girða
neðan við fremstu bæjaröðina,
en ofan við sandana, alt vestan
frá Affalli og austur í Ála.
—Tíminn 13. maí.
Ur borg og bygð
Herbergi til leigu nú þegar,
án húsmuna. Sanngjörn leiga-
Upplýsingar að 748 Lipton St.
♦ ♦
Mr. J. G. Thorgeirsson fór
vestur til Kandahar á mánudags-
kveldið og dvelur þar um hríð.
♦ ♦
Mr. Sigurður Melsted frá
Mountain, N. Dak., kom til
borgarinnar á mánudaginn ásanit
Hannesi syni sinum.
♦ ♦
Gefin saman í hjónaband á
prestsheimilinu í Árborg, Man.,
þann 4. júní, Ernest Brewster,
frá Nes P.Ö.,, Man., og Ellen
Eiríksson, sáma staðar. Fram-
tíðanheimili ungu hjónanna verð-
ur við Nes P.O., Man,
+ ♦
Tvær íbúðir, tveggja og fjögra
herbergja, verða til leigu þann
1. júlí næstkomandi að 273
Simcoe Street. Upplýsingar veit-
ir Mr. J. J. Samson.
♦ ♦
Dr. P. H. T. Thorlakson og
frú, buðú yfir 200 íslendingun’
til veizlu á hinu veglega heinúb
þeirra, 114 Grenfell Blvd. seinni-
part síðastliðins sunnudags 1
heiðursskyni við séra Steingrím
Thorláksson og frú, og séra S-
O. Thorláksson trúboða ífá
Japan og frú hans; nutu boðs-
I