Lögberg - 28.05.1942, Síða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. MAÍ, 1942
----------iögbcrg--------------------
Gefið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS, LIMITED
695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjörans:
KDITOR LÖGBERG,
695 Sargent Ave., Winnipeg^ Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið — Borgist fyrirfram
The "Lögberg” is printed and published by
The Columbia Press, Limited, 69 5 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 327
Falsaðar 'afsakanir
Flugmarskálkur Þjóðverja, Hermann
Goering, skellir nú allri skuldinni á veðrið
fyrir það, hve örðuga aðstöðu þýzki herinn eigi
um þessar mundir á austurvígstöðvunum; það
sé alt saman bannsettum rússneska vetrinum
að kenna, hve tafist hafi fyrir um úrslitaárás
á Rússann, og þá hafi það síður en svo bætt
úr skák, hve rækallans vegirnir austur þar,
hafi að þessu sinni verið seinir á sér að þorna,
að veturinn í Rússlandi væri illvígari í þetta
sinn, en svo mörgum sinnum áður, nær ekki
nokkurri átt, að því er veðurfregnir þaðan
herma, og um hitt verður heldur ekki deilt, að
þar í landi voraði í ár, að minsta kosti venju-
lega snemma.
‘“Hann falsaðri afsökun í hana tróð
og eggjaði sína þjóð.”
Þannig komst Stephan G. Stephansson einu
sinni sem oftar, eftirminnilega að orði.
Hermann Goering hefir auðsjáanlega lítið
af réttmætum afsökunum, og þá verður honum
ekki flökurt af að grípa til hinna fölsuðu, því
með einhverjum ráðum varð að verja frum-
kvöðul “nýja skipulagsins,” nýja þrælahalds-
ins, og þó slíkt yrði gert á kostnað sannleik-
ans, þá munaði það hvort sem væri minstu;
um óskeikulleik Hitlers mátti ekki undir
neinum kringumstæðum efast; þýzku þjóðina
þurfti um fram alt að eggja, og þá var vitan-
lega ekkert því til fyrirstöðu, að kenna rúss-
neska vetrinum um ófarirnar, og bera á borð
fyrir hana, í stað fata og fæðis, falsaðar afsak-
anir í öllum hugsanlegum myndum.
Nú er það komið á daginn, að Adolf Hitler
á engu óhægra með að misreikna sig en aðrir
dauðlegir menn; engu síður en þeir andstæð-
ingar hans, er trúa á lýðræðið, og málaforustu
hafa með lýðræðisþjóðum.
Skömmu eftir að Frakkland gafst upp,
'flutti Hitler eina af sínum nafntoguðu gor-
geirsræðum, þar sem hann meðal annars komst
þannig að orði:
“Framvinda stríðsins síðustu tíu mánuð-
ina, hefir sannað alþjóð manna það, að eg
einn hafði á réttu að standa; að andstæðingar
mínir, allir undantekningarlaust, óðu reyk.”
Að vísu voru landrán Hitlers þá komin á
góðan rekspöl með að ná hámarki, og að því
leyti gat hann haft eitthvað til að gorta af
eins og þá var ástatt. En veður er ekki ávalt
lengi að breytast í lofti; og þótt hann enn reyni
að bera sig borginmannlega, þá sýnist nú
margt benda til þess, að útreikningar hans í
seinni tíð hafi ekki verið sem allra ábyggi-
legastir, og munu það fáir harma, að fylgi-
fiskum hans á sviði ofbeldisins og landráns-
stefnunnar undanskildum. Og því að skella
allri skuldinni á rússneska veturinn einmitt
nú? Alveg eins og það væri nýtt fyrirbrigði í
veðurfarssögu Rússlands, að snjór kæmi úr
lofti og veður gæti orðið hryssingssamt!
I byrjun síðastliðins árs, flytur Hitler enn
ræðu, og lét þá þannig um mælt:
“Þetta nýliðna ár, hefir í raun og veru
gert út um stríðið. Sagan mun skrá það og
sanna, að tíma vorum var vel varið á því
herrans ári.”
Jú; það var svo sem ekki mikil hætta á
því, að hann misreiknaði sig, blessaður sauð-
urinn. Og hvað munaði hann um það, þó
hann bætti við óvinahóp sinn tveijnur stór-
þjóðum, Rússlandi og Bandaríkjunum?
Eftir að líða tók á yfirstandandi ár, fór að
kveða nokkuð við annan tón í herbúðum Adolf
Hitlers, og þýzkra Nazista yfirleitt; þá var
byrjað á að gefa það í skyn, og rússneska vetr-
inum kent um, að svo gæti auðveldlega farið,
að stríð þetta gæti orðið nokkru langdrægara,
en búist hefði verið við í fyrstu, þó úrslit þess
vitaskuld gæti ekki orðið nema á einn veg, eða
Þjóðverjum í hag; nú segir Hermann Goering.
að sjálfsögðu fyrir munn Hitlers sjálfs, að
þýzka þjóðin verði að vera við því búin, að
fórna öllu, neita sér um alt, til þess að tryggja
sér og “nýja skipulaginu” fullnaðarsigur; og
þetta á meira að segja að geta drengist lengi;
jafnvel von úr viti.
Naumast þarf að vænta skjóts afturhvarfs
hjá þýzku þjóðinni, eins og málum er skipað
í landi hennar; að höfði þjóðarinnar er kúg-
unarsvipan sýknt og heilagt reidd, þrátt fyrir
hungur og harðrétti, og hún getur ekki af
sjálfsdáðum frelsað sig þó hún fegin vildi.
Erindi
Flutt við allarisvígslu x Vogar kirkju, 17 maí '42
Eftir séra Valdimar J. Eylands.
"Fyrir þessu altari skulið
þér fram falla." Jes. 36:8.
Frá ómunatíð hafa menn reist ölturu í
þeim húsum sem sérstaklega eru helguð trúar-
þörf þeirra og viðleitni til að finna sannleik-
ann um veru Guðs og vilja. Þetta mun einnig
hafa tíðkast löngu áður en tekið var að reisa
bænahús eða kirkjur. Orðið altari er af
latneskum uppruna og þýðir upphækkun. Virð-
ist nafnið gefa í skyn að hærra eigi að bera á
altarinu en umhverfinu annars. Ef til vill er
nafnið líka táknræns eðlis, og ætlað til að
benda á þann sannleika að hugir mannanna
eigi . að stefna hærra en ella er þeir standa
frammi fyrir altari Drottins. Altarið kemur
mjög við sögur helgirita Biblíunnar eins og sézt
af því, sem fróðir menn benda á, að nafnið
altari komi þar fyrir 426 sinnum. Ölturu virð-
ast hafa verið reist frá fornu fari í tvenns-
konar tilgangi: sem staður til að bera fram
fórnir, og sem minnisvarðar til þess að síður
skyldi fyrnast yfir ýmsar þær sérstöku vel-
gjörðir sem menn töldu sig hafa orðið fyrir frá
Guði. Þá er fyrst talað um altari í ritning-
unni er sagan af Nóa hefir verið sögð, og frá
því greint hversu hann bjargaðist úr flóðinu
mikla. Strax og hann fann fast land undir
fótum, reisti hann Drotni altari, segir sagan,
og lagði þar fram þakkarfórn sína. Er Móses
hafði leitt landa sína út úr Egyptalandi, og
komist með þá heilu og höldnu yfir á Sínaí
skagann reisti hann altari, er hann nefndi
Jave-nísi, þ. e. Drottinn er mitt hermerki. Er
Jósúa, eftirmaður Móse, hafði unnið nokkurn
hluta fyrirheitna landsins undir sig og lýð
sinn, tók hann tólf steina úr farvegi Jórdan
árinnar og notaði þá í undirstöðu í veglega
altarisbyggingu. Steinarnir tólf táknuðu tólf
ættkvíslir ísraels. Bæði Davíð og Salómon
réistu ölturu á ýmsum stöðum. Af sálmabók
Gamla Testamentisins er það ljóst að ölturu
voru ekki aðeins reist hér og hvar, og látin
standa út á víðavangi sem vörður eða minnis-
merki, heldur voru þau nátengd lofgjörð og
bæn í guðsþjónustunni. í einum sálminum
lesum vér: “Send ljós þitt og trúfesti þína,
þau skulu leiða mig, svo að eg megi inn ganga
að allari Guðs.” í 84 sálminum lesum vér þessi
fögru bænarorð: “Hversu yndislegir eru bú-
staðir þínir Drottinn hersveitanna. Sálu mína
langaði til, já, hún þráði forgarða Drottins.
Nú fagnar hjarta mitt og hold fyrir hinum lif-
andi Guði. Jafnvel fuglinn hefir fundið hús
og svalan á sér hreiður, þar sem hún leggur
unga sína,—ölturu þín Drottinn hersveitanna.”
Með komu Krists, og hinum nýja sið, sem
hann boðaði með persónu sinni og lífi, virðist
hafa orðið nokkur breyting á skoðun manna
á altarinu, og tilgangi þess. Nú þurfti þess
ekki lengur með til slátur eða brennifórna, því
hin fullkomna fórn var fram borin í Kristi
sjálfum. Altarið varð nú fyrst og fremst helgi-
dómurinn mikli í húsi Drottins, og táknaði sér-
staka návist hins eilífa með tímans börnum.
Upp frá þessu varð það mönnum sífeld áminn-
ing um bænrækni, lotningu, tilbeiðslu og
bræðralag sín á milli. Að Kristur sjálfur
hafði þennan skilning á altarinu er ljóst af
orðum hans:” Ef þú ert að bera gáfu þína fram
á altarið, og minnist þess þar að bróðir þinn
hefir eitthvað á móti þér, þá skil þú gáfu þína
þar eftir fyrir framan altarið, far sæztu fyrst
við bróður þinn, og kom svo og ber fram gáfu
þína.”
. Af því sem nú hefir sagt verið um upp-
runa altarisins og þá hugsjón sem það túlkar,
ætti það að vera ljóst, að þegar vér í dag
reisum hér altari Guði til dýrðar, og til minn-
ingar um merka konu, sem lifði og starfaði á
meðal yðar þá höfum vér fyrir oss fordæmi
aldanna, svo langt sem sögur greina. Altarið
hefir fylgt mannkyninu á þroskabraut þess frá
fyrstu bernsku til þessa dags, og mannkynið
hefir fylgt altarinu. Hér er því ekki um að
ræða leyfar frá kaþólskum sið, eins og ýmsir
virðast ætla, heldur er hér haldið uppi hug-
sjón, sem vissulega er tímabær fyrir hverja
kynslóð.
"Fyrir þessu allari skulið þér fram falla."
Vér kristnir menn, finnum oss ljúft og skylt
að falla fram fyrir altari Drottins. Að vísu
föllum vér ekki fram í sama skilningi og Gyð-
ingar fornaldarinnar, sem báru fram brenni-
og sláturfórnir, ekki heldur á þann hátt sem
hinn kaþólski kirkjugestur, sem bindur við
altarisþjónustuna endurnýjaðan fórnardauða
Krists við hverja messugjörð; vér föllum fram
fyrir helgidómi Guðs sem lúin, lömuð, breisk
og brotleg börn föðurins á himnum; vér beygj-
um holds og hugar kné í auðmjúkri tilbeiðslu
um máttinn til að lifa samkvæmt þeirri köllun,
sem vér erum kölluð með.
En það er einnig annað heilræði úr hinni
helgu bók, sem eg vil leyfa mér að leggja yður
bygðarmönnum á hjarta við þetta sögulega og
hátíðlega tækifæri, þetta: “Þér eigið að falla
G/Ví-TO RELIEVE
HUMAN SUFFERIN6
$9,000,000.00
IRED
PLEASE DO YOUR SHARE
This space donated by
TbH&WSUfA
M.D. 74
fram fyrir einu altari." (2.
Kron.). Eg held þessu heilræði
fram yður til athugunar eins
fyrir því þótt mér sé fyllilega
ljóst að á þessum slóðum muni
vet^a fólk með ef til vill mjög
mismunandi og fráleitar trúar-
skoðanir. En það er von mín og
bæn, að eins og þér sýnduð lofs-
verða og eftirbreytnisverða ein
ing og samhug í því markverða
fyrirtæki að byggja þessa kirkju,
svo megi sama einingin og bróð-
urhugurinn ríkja í þeim guðs-
þjónustum, sem fara fram
frammi fyrir þessu altari, að í
hugum allra, sem hingað sækja
helgar tíðir megi bærast sama
lotningin fyrir þessum helgi-
dómi Guðs, og að hann megi á-
valt minna yður á það, sem bezt
er og fegurst í heimi. Þetta
altari gefur kirkju yðar nýjan
svip. Megi það einnig vekja hjá
yður meðvitund um návist
Drottins á þessum stað, vekja
yður til lifandi trúarsambands
við höfund lífsins, skapa yður
bænrækni og bróðurhug í anda
og að dæmi Drottins Jesú
Krists.
Þetta ætti að verða yður öll-
um þeim mun léttara og ljúf-
ara er þér minnist þess að eng-
inn trúarflokkur eða kirkjudeild
hefir einkarétt á notkun altaris-
ins, það er ekki sérmerki nokk-
urs flokks, heldur sameiginlegt
tákn allra andlegra eftirleitana
mannsins. Það er ofur eðlilegt
að menn hafi misjafnar skoð-
anir um trúmál, og að margt
kunni að bera á milli. Hver
maður hefir rétt á sinni skoðun,
og s'amvizkufrelsi, einnig í trú-
málum, er eitt þeirra verðmæta,
sem menn nú berjast fyrir á
blóðugum vígvöllum að ekki
verði frá þeim tekin. En aldrei
hefir verið meiri þörf á samúð,
skilningi, þolinmæði og um-
burðarlyndi á meðal kristinna
manna en einmitt nú. Enda er
það einn af þeim góðu ávöxtum.
sem virðast nú þegar teknir að
spretta upp úr blóðvelli og sár-
um raunum samtíðar vorrar, að
óðfluga dregur nú saman með
hinum ólíkustu deildum og
flokkum kristinna manna. Eg
hygg að enginn hygginn maður
harmi þá þróun. Á stríðstímum
hverfa allir stjórnmálaflokkar
og stefnumunur frammi fyrir
hinni brennandi nauðsyn sam-
eiginlegra átaka. Þá aðeins geta
þjóðirnar alið skynsamlega von
um sigur, ef allir góðir borgarar
standa saman. Kirkjan á nú í
vök að verjast víða um heim.
Henni er ógnað og henni hótað
því að hún skuli afmáð af jörð-
unni. Á slíkum tímum ber
kirkjunni að rannsaka sögu sína
og hinar andlegu innstæður, sem
hún vill .vernda. I þessu nýja
stríði sem kristnir menn nú
heyja fyrir tilveru sinni, og við-
haldi þeirra verðmæta og stofn-
ana, sem þeir hafa þegið að
erfðum hljóta þeir að leitast við
að finna samnefnara hugsjóna
sinna og leggja áherzlu á hann
fremur en hið sundurleita.
Menn þurfa nú, frekar en
nokkru sinni fyr, að gjöra sér
það ljóst að kristindómurinn á
aðeins eitt altari, eina trú, eina
skírn, einn Guð og faðir allra. og
einn vin og frelsara sem er meö
þeim alla daga.
Að vísu er Kristur enn sá
klettur, sem klýfur elfu mann-
kynsins eins og ávalt á liðnum
tímum. En samt eiga allar
kvíslir mannkynsins þau sam-
eiginlegu örlög að þær fljóta að
feigðarósi. En þótt persóna
Krists sé yfirnáttúrleg að
ýmsu leyti svo stórbrotin, að
allir menn geta ekki séð hann,
fylgt honum né gjört sér grein
fyrir honum á sama hátt, þá
sameinar hann þó alla um viss
viðfangsefni, ef þeir annars leit-
ast við að fylgja honum í fullri
alvöru. Allir geta til dæmis
sameinast um siðfræði hans og
lífsspeki að því er snertir sam-
búðina við meðbræður sína.
Því þá ekki að byrja þar hina
sameiginlegu viðleitni og sam-
starf? Þar ætti að geta orðið
umdeilulaust upphaf sameigin-
legrar vegferðar allra, sem vilja
á einhvern hátt hlýða vegsögu
hans í lífinu. Jafnvel hinir
fyrstu lærisveinar hans, sem
SKRASETNING
HINNA
ATVINNULAUSU MANNA
ÞEIR, SEM VERÐA AÐ SKRÁSETJAST
Sérhver maður milli 16 og 69 ára aldurs, sem er atvinnulaus, eða
nýtur ekki borgaðrar vinnu eftir 31. maí 1942, verður að skrá-
setjast. Eftirgreindir eru undanþegnir: Stúdentar við fult nám,
eða fólk á geðveikrahælum, fangelsum, sjúkrahúsum, eða heimilum
fyrir gamalmenni og lasburða fólk, eða þeir, sem koma undir
reglugerðina 1942 um Nauðsynjastörf (Scientific and Technical
Personnel).
SKRÁSETNINGARTlMI
Ef þér ekki hafið þegar skrásett yður á atvinnu eða kröfuskrifstofu
Atvinnuleysistrygginganefndarinnar síðastliðnar tvær vikur, eða
hafið ekki fengið atvinnu, er yður skylt að skrásetjast áður en
liðin er vika frá 1. júní, 1942, eða ýinan viku eftir að þér mistuð
atvinnu, eða nutuð ekki borgaðrar vinnu eftir 31. maí, 1942.
Athygli: í Calgary, Edmonton, Hamilton, London, Montreal,
Quebec, Toronto, Vancouver, Windsor og Winnipeg, er yður skylt
að skrásetjast á þeim degi, sem sýndur er gagnvart fyrsta staf i
föðurnafni yðar.
A til C—mánudag 1. júní D til H—þriðjudag 2. júní
I til M—miðvikudag 3. júní N til S—fimtudag 4. júní
T til Z—föstudag 5. júní
SKRÁSETINGARSTAÐIR
1. Á atvinnu- eða kröfuskrifstofu Atvinnuleysistryggingarnefndar,
ef þér dveljið innan fimm mílna frá borg eða bæ, þar sem
Atvinnu og Kröfuskrifstofa er; eða
2. Á næsta pósthúsi, ef þér búið ekki í, eða dveljið innan fimm
mílna frá borg eða bæ, þar sem Atvinnu og Kröfuskrifstofa
er starfrækt.
ENDURNÝJUN
Þér verðið að endurnýja skrásetningu yðar að minsta kosti tvisvar
á mánuði, ef þér eruð utan atvinnu.
Að tilskipan Stjórnaráðssamþyktar P.C. 1445 frá 2. marz, 1942
HUMPHREY MITCHELL,
Verkamálaráðherra.
UNEMPLOYMENT INSURANCE COMMISSION
Winnipeg, 280 William Avenue