Lögberg - 14.01.1943, Blaðsíða 7

7
Háfjallabraut Alaska
S. Baldvinson.
Síðastliðinn miðvikudag komu
3 Bandaríkja borgarar til
Winnipeg, sem unnið hafa að
brúarbyggingu á hinni miklu
Alaska meginlandsakbraut.
Kjartan Halldórsson, frá Mount-
ain, var einn þeirra, hann er
ungur mauður 6 fet og 4 þuml-
ungar á hæð, og þreknasti mað-
ur, sem eg hefi séð.
Hinir voru Sigurður Stein-
ólfson og Haraldur Stubson,
Norðmaður, báðir vasklegir
menn. Kaup þeirra var$1.50 um
klukkutímann, en Kjartan hafði
$2.00 á tímann, og einum þriðja
meira. í yfirtíma, eða $26.00 á
óag, því þeir unnu nærri 12
• tíma á dag.
En nú fá þeir félagar 30 daga
hvíld með fullu kaupi, og það
eiga allir verkamenn að fá einu
sinni á ári. Er þetta augljós
vottur hinnar frjálsu og veg-
lyndu Bandaríkjastjórnar, sem
hvergi á sinn líka í heimi vor-
um.
Kalt var orðið norður þar, því
frostið var orðið 60 gróður fyrir
ueðan zero á Farenheit mæli,
samt var verið að byggja með
fullum krafti 1600 feta langa
brú, yfir Moskva-elfu, sem
rennur út í Norður-íshafið.
Mörg stórvirki hafa Banda-
ríkjamenn unnið síðan þeir öðl-
uðust frelsi sitt fyrir 160 árum;
vil aðeins nefna fáein þeirra;
fyrst Kyrrahafsjárnbrautina frá
New-York til San Fransisko,
uæst Panamaskurðinn, lang-
uiesta mannvirki, sem enn hef •
ir verið unnið, og Oklandbrúin
yfir fjörðina hjá San Fransisko.
Nú eru þeir að byggja feikna
mikið vatnsveitukerfi til að
frjófga fitórhéruð í Californíu.
á meðan gömlu siðmenningar-
þjóðirnar berast á banaspjótum
í Evrópu, og er það sorglegur
vottur um ílt stjórnarfar; þó má
þar undanskilja Norðurlönd,
sem loksins voru búin að koma
a hjá sér friðsömu stjórnar-
fari, þar til hið síðasta ragna-
rÖkkur braust út, og víst hafa
uorrænu fornskáldin verið for-
spá, er þau sögðu að ófriðar
alda mundi velta yfir allan
heiminn.
Frá White Rock, B.C.
2. jan. 1943.
Kæri ritstjóri Lögbergs!
Eg legg innan í þetta stutta
hréf 3. dollara póstávísun, sem
horgun fyrir Lögberg fyrir
þetta nýbyrjaða ár; mig minnir
að þetta sé tuttugasta og sjötta
skiftið, sem eg- greiði andvirðj
hlaðsins fyrirfram, og finn eg
«1 dálítils metnaðar yfir því,
ekki síst er tekið er tillit til
þess, hve ýmsir innköllunar-
urenn segjast eiga örðugt með
innheimtu fyrir blöðin.
Fátt hefir fréttnæmt gerst
hér um slóðir, það er máli þykir
skifta; hin ákjósanlega veðrátta
a þessum stöðvum, er svo kunn,
að með tíðindum telst eigi.
fslendingar eru hér fámennir;
Vl'st ekki yfir tvær eða þrjár
fjölskyldur; allur sá fjöldi, sem
hingað kemur að austan, stað-
Uæmist í hinum stærri bæjum
°g borgum, þar sem mest er
bna atvinnu og peninga; þetta
álk lætur sig litlu skifta sól-
^hinið og veðurblíðuna hérna í
hite Rock. Þó er það almælt,
að velmegun hér jafnist fyllilega
a við það, sem gengur og gerist
aunarsstaðar á ströndinni, og sé
angu minni en t. d. í Campbell
iver, sem svo mikið hefir verið
atið af. White Rock hefir margt
1 síns ágætis, sem ýms nær-
^ggjandi byggðarlög ekki hafa,
j er er einn hinn allra ákjósan-
egasti sumarbústaður, sem
. u§sast getur fram með strönd-
Uni. yjq erum hér vel í sveit
Rett; vegalengdin milli White
uck 0g Vancouver og New
2o^St^ntnst:er’ er ekki nema um
1 mílur, og ganga járnbrautar-
s lr á milli fjórum sinnum á
aag. Eg
er enginn innflutninga
umboðsmaður; en þó vildi eg
gjarnan ráðleggja löndum, sem
í huga hafa að flytja til Kyrra-
hafsstrandar, að skoða sig hér
um, áður en þeir ráða af um
bólfestu á öðrum stöðum.
Á eitt enn langar mig að
minnast, áður en eg slæ botninn
í þetta fáorða bréf, sem sé það,
hve við eldri landarnir söknum
þess, að fá ekki að heyra íslenzk-
ar guðsþjónustur. Eg man hvað
við hjónin höfðum mikla ánægju
af því að koma til Blaine meðan
samgönguhöft ekki hömluðu, og
hlýða þar á helgar tíðir, og eins
meðan vinur minn séra Valdi-
mar J. Eylands var í Belling-
ham, og útvarpaði þaðan ís-
lenzkum guðsþjónustum; einnig
hefir séra G. P. Johnson útvarp-
að nokkrum prédikunum; en nú
sýnist þessu öllu lokið, og finn-
um við yfir því til verulegs
sársauka.
Svo óska eg ykkur hjónunum.
Lögbergi og öllum íslendingum,
góðs og gæfusams nýárs.
Vinsamlegast
John. Thorsteinsson.
Æfiminning
Ingibjörg Kristmundsdóitir
Erlendson.
Mynd þessi var tekin af Ingi-
björgu 23. ára að aldri.
Mrs. Ingibjörg Kristmunds-
dóttir, kona Erlendar Guð-
mundssonar fræðimanns á Gimli
Man., andaðist eftir stutta legu
á Johnsons Memorial sjúkra-
húsinu þar, þann 18. nóv. Hún
var fædd 5. nóv. 1865. Foreldr-
ar hennar voru búhöldurinn og
hreppstjóri Kristmundur Þor-
bergsson á Vakursstöðum í
Hallárdal í Vindhælishreppi í
Húnavatnssýslu, og Elín Péturs-
dóttir, ættuð úr Óslandshlíð í
Skagafirði. Kristmundur var
bróðir Jóhönnu Johnston al-
þektrar atgjörfis- og myndar-
konu er bjó um mörg ár í
Winnipeg, kannast fjöldi manna
af hinni eldri kynslóð við hana.
Bæði hún og Kristmundur voru
börn Þorbergs Þorbergssonar,
er bjó glæsilegu rausnarbúi um
miðja 19 öld á Sæunnarstöðum
í Hallárdal; var sú ætt um Skaga
strönd, og er rakin í sýslu-
mannaæfum til Guðmundar
Arasonar, er átti Ingibjörgu frá
Katastöðum, Guðmundssonar lög
réttumans, er dó 1590 Hallsson-
ar sýslumanns Ólafssonar prests
á Lundi, Kolbeinssonar, d. 1540.
Ingibjörg sál. Kristmunds-
dóttir var eitt af 12 sistkynum,
sem nú eru flest eða öll dáin,
hún var með þeim yngstu. Fékk
hún gott uppeldi og tilsögn, mið-
að við sína samtíð. Um 2—3
vetur stundaði hún nám við
kvennaskólann á Ytri-Ey, fyrstu
starfsár hans. Hún var mjög
listfeng til handa, sem enn sér
merki til. Stundaði hún þá iðju
fáein ár á ýmsum stöðum svo
sem á Akureyri, Hólum í Hjalta-
dal, og á Sauðárkróki. Árið 1892
þann 27. okt. gekk hún að eiga
Erlend Guðmundsson frá Mörk
í Fremri-Laxárdal, árið eftir
fluttu þau að Sæunnarstöðum í
Hallárdal og bjuggu þar í 4 ár,
þá brugðu þau búi; fór hún þá
til Canada 1898, með 2 börn
þeirra og settist að á Gimli, en
maður hennar kom heiman að
1899. Hin næstu ár áttu þau
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 14. JANÚAR 1943.
heima á Gimli, en 1905 keyptu
þau 20 ekrur af landi, þar sem
nú er Canadian Sunday School
Mission Camp. — Þar bjuggu
þau til ársins 1912, fluttu þau
þá til Lóni-Bcoch og bjuggu þar
síðan. Þau eignuðust 3 börn:
Steinunn Brynhildur, gift Þor-
birni Jónssyni smið, ættuðum
úr Borgarfirði, búsett í Seattle,
Washington.
Elín Kristín Aurora, er fékk
kennara mentua, og kendi um
hríð á alþýðuskólum. Hún gift-
ist enskum manni, Peppler að
nafni, 1918. Dóu þau bæði eftir
stutta samveru á jólunum 1918,
úr spánsku veikinni.
Ragnar Haraldur, kv. konu af
hollenskum ættum.
Ingibjörg sál. var hög á alt
sem hún lagði hönd á, fríð
kona og höfðingleg, prúð í fram
g|öngu og (höfðingi heim að
sækja; þétt í lund og óreikul
í ráði. Með sanni má segja að
heimilið væri heimur hennar,
var hún sönn og góð móðir og
ágæt eiginkona. Hún gaf sig lít-
ið að félagsskap, en styrkti vel
þau málefni er hún gaf sig að,
gerði mörgum gott, og var gjöf-
ul þótt með leynd væri og án
þess að á því bæri, Hún var
aldrei hraust að heilsu, taugar
heennar voru ekki skapaðar til
að standa í erfiði sveitabúkonu.
Síðustu árin ágerðist heilsuleys-
ið, þar til hún varð að fara á
sjúkrahúsið, og þar andaðist
hún af slagi, helzt þjáningar-
laust, sem að ofan er getið.
Heimili Ingibjargar og Er-
léndar var snoturt, vinalegt og
vel um gengið jafnt úti og inni.
Al-íslenzkur andi ríkti þar. —
Börn þeirra mannvænleg og vel
gefin. Full 50 ár höfðu Guð-
mundssons hjónin átt samfylgd
í hjónabandi, á þessu hausti.
Útförin fór fram fimtud. 26.
nóv. frá lútersku kirkjunni á
Gimli, að viðstöddu allmörgu
fólki, hafði dóttir þeirra komið
frá Seattle til þess að vera við
útför móður sinnar; stóðu bæði
börnin við hlið aldraðs föður,
ásamt öðrum vinum, á þessum
eyktamótum æfi hans. Sá ev
þetta ritar flutti kveðjuorð.
S. Ólafsson.
Leiðrétting
Eg finn hvöt hjá mér til að
leiðrétta að nokkru afar hvim-
leiðar prentvillur í grein minni
í jólablaði Lögbergs 17. des.
Fyrst er þessi setning, Jón Árni
Sveinson frá Baldur var með
okkur til borgarinnar o. s. frv.,
en á að vera Fór Árni Sveinson
frá Baldur með okkur til borgar-
innar. I næstu grein segir.“ Fór-
um við hinir til Minneapolis og
St. Paul, sem eg skil ekki, er
þarna felt úr og man eg ekki
orðrétt hvernig það var orðað,
en eitthvað í þá átt að við séra
Egill fórum með Soo-línunni til
Minneapolis og St. Paul. Þá er
Dr. Willison frá Saskatoon
nefndur Wallison, sem er rangt.
Þá er sú hrakalega vitleisa að
hraðlestin frá St. Paul til Chi-
cago er nefnd Afhyrnum í stað-
inn fyrir Zephyrnum. Er mín
grein á þessa leið. “Stigum við
um borð á Zephyrnum. — The
Zephyr, — en því er snúið
svona. “Stigum við um borð á
Afhyrnum.”
Þá eru villur í upphafserindi
“Veiðmaðurinn” geta allir samt
lesið það í málið.
Þá er Wisconsin nefnt Wisa-
vusin, og Bad Axe fljótið Bod
Axe, eins er Geirshólmi nefndur
Gershólmi. Jesuita skólinn í
Prairie Du Chien er nefndur
Campron College, en á að vera
Campion College. og er sagt að
hann sé í Pravice Du Chren, en
á auðvitað að vera Prairie du
Chien. Þá eru þeir Maquette
og Joliet nefndir, Marguitte og
Johette, einnig er Cassville í
Wisconsin, snúið í Cassoile.
Michigan Ave. er nefnt Mucl-
ugan Ave., og er þar algjörlega
slept úr því er eg segi um Field
Boulevard, og gjörir það nú ekki
svo mikið til. Er eg minnist á
Björnsons systkyni, þau J. S.
og Auroru, er felt úr
þar, sem eg minnist á flóðið í
Ohio fljótinu fyrir skömmu,
einnig er síðasta greinin brjáluð
og kafla slept úr, loks er Seel-
back gistihöllin nefnd Secboch.
heimabær Grant í Illanois, er
nefndur Galcna í staðinn fyrir
Galena, margar fleiri smávillur
eru í greininni, en eg nenni ekki
að eltast við. Mér þykja prent-
villur og aðrar villur í prentuðu
máli afar hvimleiðar, en þó eg
sé ekki vel að mér reyni eg að
fylgja stafsetningu all nákvæm-
lega.
G. J. Oleson.
SEEDTIME'
OAtcL
HARVEST'
By
Dr. K. W. Neatby
[hrteior, Afhcvltural Otpnriwunl
Nortb-Weet Linr Elevators Aaaocutioa
1943 Objeciives and Farm
Labour.
No doubt prairie farmers
resolved, on January lst,, to
meet the farm production objec-
tives made public by the gover-
nment a few weeks ago. Some of
the increases for 1943 over 1942
are: oats, 12%; barley, 11%; flax
68%; alfalfa, 17%; cattle, 9%;
hogs, 28%; sheep, 12%; eggs,
29%; creamery butter, 15%;
powdered milk, 41% — decrease
condensed milk, 27%. —
In 1942, farmers responded
nobly to demands for food
products. Can they meet the
1943 requirements? That they
will try, no one doubts.
Certainly the increases in food
products outlined above are
urgently needed; but let us not
be over-optimistic. Last year,
pastures and feed crops were
abundant as never before. Last
year, besides supplying enor-
mous quantities of food, the
prairie farmers released thous-
ands of their numbers, including
many of their ablest men, to
the armed forces, and to war
industries in cities. Next year
may be dry, and next year farrn
labqur will be far more scarce.
It is useless simply to hide
our heads in the sand or to look
for miracles. Failure to meet the
1943 production objectives might
be extramely serious, but is the
probable outcome if a definite
plan to meet farm labour pro-
blems is not undertaken very
soon. Either the supply of farm
workers must be increased or
the workers must be redistri-
buted in some way so that farm-
ers are not obliged to reduce
cattle, dairy cows, hógs and
poultry.
At present it looks as
though the problem is just
dumped in the farmes’s lap.
Farmers are entitled to expect
government guidance, and to
expect it soon.
Wartime Prices and
Trade Board
Spurningar og svör.
Spurt. Fæst auka matarskamt-
ur til þess að senda til herfanga
eða verður alt þess háttar að
takast úr eigin skamti?
Svar. Fólk í Canada, sem send-
ir böggla til herfanga, mega,
með sérstöku leyfi, fá eitt pund
af kaffi, V4 pund af te og tvö
pund af sykri. Leyfi fæst hjá
“Department of National War
Services” og kallast “Prisoners
of War Purchase Permit.” Póst-
stjórnin lætur rannsaka alla
böggla til þess að vissa sé fyrir
því að alt, sem keypt var með
þessu leyfi sé í sendingunni.
Spurt. Fyrir nokkru var minst
í útvarpi á smáleik um “Price
Control.” Hvernig fæst hann?
Svar. Leikurinn heitir “Coun-
tea Attack,” og fæst kostnaðar-
laust, með því að skrifa til War-
time Prices and Trade Board,
512 Power Bldg. Winnipeg.
Spurt. Eg hefi herbergi, sem
eg er fús til að leigja út, en
veit ekki hvar húsnæðis skrá-
setningarskrifstofan er.
Svar. í Winnipeg er þessi
skrifstofa sem stendur, í Y. W.
C. A. byggingunni á Ellice Ave.
í öðrum bæjum fást upplýsingar
hjá Womens Regional Advison
Committee”, eða næsta umboðs-
manni þeirrar nefndar.
Spurt. Við slátrum skepnum
til heimilisþarfa, en seljum
stundum part og part. Þarf sér-
stakt leyfi til þess?
Svar. Já. Ef nokkuð er selt
af kjötinu, þarf að fá leyfi frá
næstu skrifstofu Wartime Prices
and Trade Board. Ef ekki er
slátrað nema til heimilisneyzlu
og ekkert er selt, er leyfi ekki
nauðsynlegt.
Spurt. Er engin takmörkun á
verði á býflugum ogbýflugna-
búrum?
Svar. Nei. Það er ekkert há-
marksverð á lifandi býflugum.
Spurt. Á verðlækkunin á
mjólk einnig við áfir og undan-
renningu?
Svar. Já. Verðið á mjólk, áf-
um og undanrenningu, sem
seld er í flöskum, var lækkað
um tvö cent hver pottur, 16.
des. 1942.
Spurt. Var mjólkurverðið sett
niður um tvö cent yfir alla
Canada, eða bara í stórborgun-
um?
Svar. Mjólkurverðið var lækk
að yfir alt Canada. Þessi lækkun
á við mjólk, sem seld er í
flöskum.
Munið að smjörseðlar — brún-
ir — númer 3 og 4 falla úr
gildi þann 17. þessa mánaðar!
Spurningum á íslenzku svar-
að á íslenzku af Mrs. Albert
Wathne, 700 Banning St. Winni-
Peg-
Áþreifanleg sönnun.
Dómari: “Hvers vegna voruð
þér að berja konuna yðar ”
Kærði: “Eg var með því að
sýna henni, að það væri ekki
rétt, sem hún hafði sagt, að
hún væri illa gift.”
ywyvvvwvwvwvwwTWVwrYVVYYVrwvvwYvwvrvx
\ef
ERZLUNARSKOLA
NÁMSSKEIÐ
Það borgar sig fyrir yður
að leita upplýsinga á
skrifátofu Lögbergs, við-
víkjandi námsskeiðum
I við beztu verzlunarskól-
ana í Winnipeg ....
Veitið þessu athygli I
nú þegar.
XMMWMAMMAAAMAMAAMAMAAMMiAMAMAAMy