Lögberg - 02.09.1943, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 2. SEPTEMBER 1943
b
för hans með samskonar virð-
ingu sem þjóðhöfðingjar einir
hljóta.
Þótt Bandaríkin séu ungt land
á það dýrðlega sögu. Tíminn
síðan fyrstu ensku innflytjend-
urnir komu til Jamestown í
Virginia 1607 er styttri en tím-
inn á milli frumbygðar Islands
874 og endaloka fyrri þjóðstjórn
arinnar þegar íslenzka þjóðin
komst undir yfirráð Noregs kon-
unga 1262. í gegn um alla sög-
una frá því landið fyrst var
bygt hefir frelsisþrá, réttlætis-
hneigð og jafnaðarhugsjónir ein
kennt þjóðina. Hér er bezta
sönnun þess að mannlegar fram
farir fæðast og þroskast bezt
þegar vissa er fyrir sönnu þjóð-
ræði. Eg skal ekki lengja þessa
tölu með því að nefna nokkurn
af hinum mörgu amerísku ætt-
jarðarhetjum, sem með vizku
sinni og fórnfærslu áttu þátt í
því að hefja Bandaríkin til
þeirrar andlegu og efnislegu
hæðar, sem þau hafa náð. Til
Iþess að fÓ9tra og fullkomna
frelsisandann í þessu landi hef-
ir þjóðin átt í tveimur stríðum
í því skyni að stofna ríkja sam-
bandið og viðhalda því.
Til þess að blessun frelsis,
réttlætis og jafnaðar, sem alt
heyrir til lýðræðisstefnunni,
megi haldast við er þetta land
nú í annað skifti á einum manns
aldri þátttakandi í heimsstríði.
Eg efast um að nokburn tíma
hafi verið ritaður dýrðlegri þátt-
ur í veraldarsögunni en sá sem
þetta land er nú að skapa: Að
yfirvinna hið illa, að frelsa þann
undirokaða og vernda hinn veika
er hið ákveðna mark og mið,
sem um síðir leiðir af sér frið
á jörð og velþóknun yfir menn-
ina.
Blessun sú sem lýðræðisfyrir-
er oft og einatt talin sjálfsögð.
Það er því ekki úr vegi að
minna sjálft okkur á það að
vellíðan okkar er keypt með
erviðleikum, þjáningum og fórn
færslu þeirra sem á undan fóru.
Það er hugljúfara að miklast
af frægð forfeðranna en að vera
mintur á skyldurnar, sem henni
eru samfara.
Stórvirki hinna miklu manna
ættu að launast með virðing og
hrifning hinna sem lifa.
Við sem hér erum stödd erum
flest af íslenzku bergi brotin.
Við gerum okkur grein fyrir
því að lýðræðis hugsjónir heimta
ósérplægna fórnfærslu einstakl-
ingsins fjöldanum til góðs, að
lög og réttur heimta virðingu,
vald og réttlæti og að síðustu
að vegurinn, sem til lífsins ligg-
ur er: friður, og velþóknun með
al manna.
Sumarför
Eftir séra Sigurð Ólafson.
Þrjátíu ára afmæli Þrenningar safnaðar
á Point Roberts, í Washington.
A síðastliðnu vori barst mér
fregn um það, að ofangreindur
söfhuður hefði í hyggju
að halda hátíðlegt þrjátíu 'ára
starfsafmæli sitt. Stuttu síðar
barst mér í hendur beiðr.i safn-
aðarins, eða nefndar þeirrar er
fyrir hátíðahaldinu stóð, að eg
kæmi þangað vestur við það
tækifæri og flytti afmælisræðu.
Bauðst söfnuðurinn til að taka
nokkurn þátt í ferðakostnaði
mínum, en beiddist einnig þátt-
töku kirkjufélags vors í því
efni. Forseti og framkvæmdar-
nefnd tóku þessum tilmælum
hið bezta, — og hvöttu mig til
fararinnar. Fór svo, að ferðin
var fast ákveðin; mér til mikill-
ar gleði, varð það að ráði að
konan mín færi með mér,
himilisástæður leyfðu það, en
söfnuður sá er eg þjóna gefur
mér langt sumarfrí; þannig sam-
verkaði alt til þess að af för-
inni gæti orðið.
Mitt'í önnum maí og júní
mánaða, var því stöðugt undir-
spil eftirvæntingar og gleði mér
í huga yfir þessari óvæntu för.
og því, að mega aftur augum
komulagið hefir í för með ser, líta hina fögru Kyrrahafsströnd,
AÐVÖRUN
Það verður kolaskortur
næstkomandi vetur !!!
Búið heimilið ÞEGAR undir næga
hlýju við notkun minna eldsneytis
ATHUGIÐ ÞESSI ATRIÐI TIL ÞESS
AÐ SPARA KOL
V Hvernig fá skal meiri hita
Haldið pípum og miðstöðvum hreinum
og rimlaplötum í góðu lagi. Ef örðugt
er að hita eitt eða tvö herbergi, eyðið
þér eldsneyti í óþarfa. Smávtðgerðir
geta ef til vill lagað þetta. Látið hæfan
mann athuga hitunaráhöld yðar, og
gera við þau. Notið viðarull á miðstöð
og pípur.
y Hvernig verjast skal hitatapi
Setja skal súgræmur við hurðir og
ytri glugga. Það getur valdið 20%
hitatapi, að hafa ekki ytri glugga. Sjálf-
sagt er að kalka glugga og gera við,
sprungur í steinlími (höld til þess fást
stundum lánuð 1 járnvörubúðum). Gera
verður við brotnar rúður og nota kítti
þar, sem með þarf. Lítilsháttar út-
gjöld geta sparað mikið eldsneyti.
y Hvernig spara skal meira
Þér sparið eldsneyti með því að nota
viðarull í hús yðar. Það er sannað, að
mikill hiti tapast vegna of lítils stopps
í húsum, og illum frágangi ytri glugga;
getur þetta numið 50%. Veitið athygli
frekari upplýsingum um rétta með-
ferð miðstöðva.
Látið skoða vandlega heimili yðar vegna hit-
unar og nægilegs stopps í lofti og veggjum
Leitið strax upplýsinga. Það er erfitt að fá efni og sér-
fróða menn. — Ef þér dragið á langinn að búa heimilið
undir veturinn, eigið þér á þættu, að fá ekki þann við-
búnað er þér þarfnist.
Sparið EINA smálest af FIMM
MSIOW
the department of munitions and supply
HON. C. D. HOWE, Ministtr
en eg hafði ekki séð í 22 ár.
Þar höfðu æfispor mín verið
stigin í all-mörg ár. Þangað
hafði leið mín legið frá íslandi,
er eg enn mátti kallast að vera
á unglingsaldri. Árum saman
hafði eg unnið þar vestra, að
ýmsum störfum, loks hafið skóla
göngu — oft undir erfiðum og
einkennilegum kringumstæðum.
Síðustu sjö árin, vestra, hafði
eg verið sóknarprestur í Blaine
prestakalli — og umferðaprest-
ur á Kyrrahafsströnd, af hálfu
hins Ev. Lúterska kirkjufélags,
meðal íslendinga í Blaine, Pt.
Roberts, Bellingham, Marietta,
og norðan landamerkjalínu, í
Vancouver borg og í Cresent,
B. C., einnig innti- eg nokkra
þjónustu af hendi í Seattle-borg.
Það er unaðsleg tilfirning
þeim, sem er hálf þreyttur að
mega setjast áhyggjulaus um
alt, inn í langferða fólks flutn-
ingalest og átta sig á því, að um
stund, er maður laus við þær
áhyggjur er starfi manns fylgja,
hvert helzt sem starfið er.
Þeirrar sælutilfinningar unt
um við hjónin, er við vorum
búin að koma okkur fyrir í
Kyrrahafsstrandarlestinni, er
fór frá Winnipeg, 2. júlí árd.,
þótt fólksþröng væri mikil á
lestinni, tókum við að hvílast
og njóta okkar, er um borð í
lestina var komið, í sælutilfinn-
ingunni um það, að við þyrft-
um ekkert að hafast að, annað
en að vera bara áhorfendur í
leik lífsins, “And see, the rest
of the world go by.” — Engin
tök tök eru til þess að missa
sjónir á því, að maður lifir á
ófriðartímum, hvarvetna getur
að líta hermenn 1 stórum hóp
um, — með lestunum, á bið
stöðvum meðfram lestinni, í
borgum og bæjum. Allmargir
Ameríkumenn voru samferða-
menn á leiðinni vestur, átxi eg
oft tal við þá í reykingastofun-
um á lestinni; en enginn þeirra
verður mér eftirminnilegri en
ungi og kurteysi blökkumaður-
inn, þjónninn í vagninum, sem
við vorum í, prýðilega menntað-
ur maður, er las sálarfræði í
tómstundum sínum, ;— sem ekki
voru margar.
Tilhlökkunin að sjá fjöllin fór
vaxandi í huga’ eftir því sem
vestar dró, — og þau toku að
nálgast. Stórfeld og ægileg eru
Klettafjöllin þegar inn í þau er
komið, ekki-síst meðfram C.P.R.
brautinni. Stórum mun eru þau
ægilegri en það sem eg hefi séð
af fjöllunum heima, er jafnan
lifa í huga hins útflutta íslend-
ings — hvar helzt sem spor
hans liggja — ekki hvað sízt
þeirra er í sléttufylkjunum búa.
Áætlun samkvæmt komum við
til Vancouver-borgar, stuttu
eftir kl. 9 árdegis, sunnudaginn
4. júlí. Á stöðinni í Vancouver
mættum við Mr. og Mrs. Jón
Christopherssen, fyr í Elgin B.
C. , er var þar ásamt dóttur
þeirra hjóna, albúinn þess að
keyra okkur út tiÞ Pt. Roberts.
Eftir að hafa borðað árbít, lögð-
um við af stað, út á “Tangann”,
en þannig er Pt. Robert jafnan
nefndur í daglegu tali, meðal
íslendinga. — Mikil var fram
förin á brautum og vegagerð;
tók eg eftir því fyrst af öllu,
er vestur var komið. Við fórum
yfir Frazer-ána á ferju, um
Ladner-bæ, áleiðis til Tangans.
bera saman þessa hröðu og yndis
bera saman þessa hröðu og indis-
legu ferð, þennan bjarta sól-
skinsdag, við fyrstu för mína
þessa leið, í nóvember 1914, í
dimmu og rigningu; þá íanst
mér þessar 9 mílur, frá Ladner,
aldrei ætla enda að taka, er eg
þá staulaðist áfram í húðarign-
ingu og dimmu — sem mér
virtist all-mjög ægileg, er inn í
skóginn kom. — En nú, var
leiðin á enda, áður en varði.
Bráðum sá maður hina vinsam-
legu bygð — baðaða í sólskini
hásumarsins, — en sólglit yfir
sundin að sjá. — I fjarska gat
að líta eyjarnar hinu megin
við sundin, kannaðist eg við
Orcas — og Lummi-eyjarnar,
dimmbláar til að sjá, — líkt
og Vestmannaeyjar blöstu við
sjónum á fögrum sumardegi, af
bæjarhlaði æskuheimilis míns,
í Ytri-Hól í Vestur-Landeyjum.
Frh.
Dánardœgur
Fimtudaginn 12. ágúst lézt að
heimili sínu suðaustur af Gardar
N. D. Guðrún Thorláksdóttir
ekkja Stefáns sál. Eyólfson.
Hafði hún veikst all hasta'r-
lega 27. júlí og ágjörðisl sjúk-
dómurinn þar til hún andaðist
að kveldi hins 12. ágúst.
Guðrún fæddir að Fornhaga
í Hörgárdal í Eyjafjarðarsýslu
12. nóv. 1859. Foreldrar hennar
voru Thorlákur Björnson og
kona hans Þórdís. Fluttist Guð
rún með foreldrum og systkin-
um til Ameríku 1874, fyrst til
Kinmount, Ont., síðar til Gimli
og árið 1880 til N.-Dak. Átti
hún þar heimili hjá foreldrum
sínum þar til hún 'giftist Stefáni
Eyólfssyni 29. okt. 1885. Settust
þau þá að á heimilisréttarlandi
hans 4. mílur suðaustur af Gard
ar. Bjó hún þar síðan til dauða-
dags. Þdu hjón, eignuðust 8
börn, eru 5 af þeim á lífi en
þrjú dáin.
Guðrún sál. var greind og vel
lesin ágætiskona. Var hún ávalt
ástrík eiginkona og móðir, og
elskuð af eiginmanni og börn-
um. Enda var hún líka vinsæl
og mikilsvirt í sveit sinni. Veitti
hún heimili sínu prýðilega for-
stöðu ávalt. Mann sinn misti
hún árið 1933. Hefir Cecilia
hjúkrunarkona dóttir hennar
síðan haft heimili með henni
á bújörð þeirra. Guðrún starf-
aði af dugnaði og fyrirhyggju í
söfnuði og kvenfélagi Garðar-
bygðar og í öðrum félagsskap
sveitarinnar, því hún var félags-
lynd, og dugleg í félagsstarfinu.
Heimilið var ávalt höfðingjaset-
ur j bygðinni. Og " var þar
menningarblær, myndarskapur
gestrisni og góðsemi.
Jarðarförin fór fram mánudag
inn 16. ágúst frá heimiiinu og
kirkjunni á Gardar. Heiðruðu
margir minningu hinnar látnu
með nærveru sinni, og auðsýndu
einnig vinarþel sitt til fjölskyld-
unnar. Var hún lögð til kvíldar
við hlið eiginmans síns í graf-
reitnum á Gardar. Mrs. G. Good
man frá Milton söng einsöng
við útförina. Séra H. Sigmar.
jarðsöng.
Laugardaginn 14. ágúst urðu
þau Mr. og Mrs. Laurenee Guð-
mundsson fyrir þeirri sáru sorg
að missa nýfætt barn sitt er
hafði verið gefið nafnið Marlene
Kay. Útförin fór fram frá kirkj-
unni á Mountain, miðvikudag-
inn 18. ágúst. Faðir barnsins er
í herþjónustu og langt frá, og
varð því ekki unt að koma
hingað er þessi sorgar viðburð-
ur skeði. Séra H. Sigmar jarð-
söng.
Fimtudaginn 19. ágúst dó
Sigurlaug Anderson á Ballard
sjúkrahúsinu í Seattle, Wash.,
eftir æði langa sjúkdómslegu.
Var hún ekkja, Halldórs sál.
Anderson, sem andaðist í Hensel
bygðinni í N.-Dak. fyrir nokkr-
um árum. ,
Sigurlaug fæddist 12. sept.
1872 í Skagafjarðarsýslu á ís-
landi. Foreldrar henhar hétu
Rögnvaldur Þorleifsson og Guð-
rún Jónsdóttir.
Haustið 1940 fluttist SÍIgurlaug
til Seattle, Wash., og var þar
hjá fósturdóttur sinni Ingi-
björgu Scheving.
Útfararathöfnin fór fram í
Seattle á föstudagskvöldið 20.
ágúst sem séra H. S. Sigmar
stýrði, komu þær svo Mrs. Ingi-
björg Scheving og Mrs I Ander-
son með líkið til Cavalier N.
D. Var athöfn í útfararstofunni
þar á miðvikudaginn 25 ágúst
og síðan útfararathöfn ?. Vída-
líns kirkjunni sama dag. Var
hin látna lögð til hvíldar þar í
Vídalíns grafreitnum við hlið
eiginmanns síns, Halldórs And-
erson. Séra H. Sigmar, jarð-
söng.
Þriðjudaginn 17. ágúst. and-
aðist á almenna sjúkrahúsinu í
Winnipeg, ekkjan Fanney And-
erson hjúkrunarkona eftir all-
langvarandi sjúkdóm. Hin látna
var dóttir þeirra Snorra og
Skúlínu Severson í Graíton N.
D. Þar fæddist hún og ólst upp
Hún fór á ungum aldrj á al-
menna sjúkrahúsið í Winnipeg,
til að nema þar hjúkrunarfræði
og lauk námi árið 1917. Árið
1918 giftist hún Dr. W. E. Ander
son, sem var að skoskum ættum.
Mann sinn misti hún árið 1938.
Tók hún þá aftur að stunda
hjúkrunarstörf í Manitoba, og
starfaði að því svo lengi sem
kraftar entust til. Hin látna
eftirlætur tvær dætur og einn
son, á ungum aldri. Eru það
alt mannvænleg og myndarleg
börn. Einnig lifa hana 4. systur
og einn bróðir.
Mrs. Anderson var mjög mynd
arleg og vel látin kona. Hafði
hún stundað störf sín bæði af
miklum dugnaði og myndar-
skap. Og ávalt auðsýndi hún
mikla umönnun og hjálpfýsi.
Kvöldið 19. ágúst var rmnning-
arathöfn í útfararstofu í Winni-
peg, sem séra V. J. Eylands
stýrði. Var líkið svo flutt til
Grafton til greftrunar. Þar var
útfararathöfn sem séra H. Sig-
mar frá Mountain stýrði,. og
var svo hin látna lögð til hv,ld-
ar í reit Severson fjölskyld-
unnar í Grafton.
Heiðurssamsœti á Mountain
Laugardagskvöldið 3. júlí. hélt
þjóðræknisdeildin “Báran” skiln
aðarsamsæti í samkomuhúsinu á
Mountain N. D. til heiðurs Sig-
mundi og Sigríði Laxdal, sem
þá voru í þann veginn að leggja
| af stað frá heimahögum í
[ Gardarbygð, áleiðis til Blaine,
jWash., þar sem þau nú hafa
sest að. Allir synir þeirra hjóna,
konur þeirra og börn voru þar
viðstödd. En dætur þeirra hjóna,
sem eiga heima svo langt frá,
gátu ekki verið þar viðstaddar.
Margir meðlimir “Bárunnar”
voru þar og líka ýmsir ættingjar
og vinir heiðursgestanna bæði
frá Garðar og Mountain.
Hjörtur Hjaltalín, forseti þjóð
ræknisdeildarinnar var veizlu-
stjóri og ávarpaði heiðursgest-
ina. Auk hans töluðu þar nokk-
ur orð, W. G. Hillman, Jón Lax-
dal, bróðir Sigmundar, Gamalíel
Thorleifsson og H. Sigmar. Líka
flutti Sigmundur Laxdal sjálfur
sköruglega ræðu, er hann þakk-
aði “Bárunni” og vinum þeirra
hjóna fyrir þetta vinsamlega
samsæti. Allar ræðurnar hneigð-
ust að því aðallega, að lýsa
söknuði út af burtför hjónanna
úr bygðinni, eftir meir en hálfr-
ar aldar dvöl á þessum slóðum.
Var félagslyndi, félagsstarfsemi
og allur dugnaður þeirra hjóna
rómaður. Og þess ekki sízt minst
hve mikið Sigmundur Laxdal
hefði starfað að þjóðræknismái-
um hér í sveit. Hið sama kom
fram í tveim bréfum, sem les-
in voru af forsetanum. Var
annað frá Dr. R. Beck forseta
Þjóðræknisfélagsins, en hitt frá
Thorláki Thorfinnsyni, sem heíði
í söinni ár starfað mikið með
Sigmundi að þjóðernismálum,
erf var nú svo lasinn að hann
gat ekki sótt samsætið. Íslenzkir
söngvar voru sungnir milli þess
sem ræður voru fluttar, og
spilaði Hannes Kristjánsson á
hljóðfærið.
Rausnarlegar veitingar voru
frambornar í Kjallarasal sam-
komuhússins, af konum í þjóð-
ræknisdeildinni. Var á því hinn
mesti myndarbragur.
Eftir veitingarnar var aftur
staðnæmst í samkomusalnum.
Talaði fólk þá saman og skemti
sér á ýmsann hátt. Var þá
líka fjöldi íslenzkra söngva
sungnir. Átti það vel við þau
Laxdalshjónin eru bæði söng-
elsk, og Sigmundur söngmaður
góður.
Er tók að líða á nóttina
kvaddist fólkið með vinsemd og
góðhug, og óskaði heiðursgest-
unum og ástmennum þeirra,
Drottins blessunar í bráð og
lengd.
H. S.

SUMMER CLASSES
THE DEMAND FOR OFFICE HELP FOR MILITAR\
AND INDUSTRIAL OFFICES IS SO PRESSING THAT
WE HAVE INTRODUCED SPECIAL SUMMER
WAR EMERGENCY COURSES
You may study individual subjects or groups of
subjects from the following; Shorthand, Typewriting,
Bookkeeping, Comptometer, Correspondence, Spelling,
Arithmetic, Penmanship, Dictaphone, Elliott Fisher or
Telephone Switohboard.
IT IS PLEASANT STUDYING IN OUR
AIR-COOLED, AIR-CONDITIONED
CLASSROOMS
The “SUCCESS” is the only air-conditioned, air-
cooled private Commercial College in Winnipeg.
Educational Admittance Standard
To our day classes we admit only students of Grade
XI, Grade XII, and University standing, a policy to
which we strictly adhere. For evening classes we have
no educational admittance standard.
You may enroll at any time in Day or Evening
Classes, which will continue throughout the
summer without interruption.
TELEPHONE 25 843
CALL OR WRITE FOR OUR FREE
40-PAGE PROSPECTUS.
SUCCESS
BUSINESS COLLEGE
Portage Ave. at Edmonton St.
WINNIPEG.
"(WWMMLM M6ý'lWfö"(W( í\"'( MSviíMWto't *WlYt íVíiívi tw MWt ívMh