Lögberg - 23.09.1943, Blaðsíða 1
56 ÁRGANGUR LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. SEPTEMBER 1943. NÚMER 38
HELZTU FRÉTTIR
íslenzkir siúdeniar nýkomnir iil háskólans í Wisconsin.
Þeir sem standa frá vinstri til hægri eru: Sigurður Sigurðs
son og Þórhallur Halldórsson, en sitjandi frá vinstri til
hægri: Unnsteinn Stefánsson og Júlíus Guðundsson. Stú-
dentar þessir eru nýkomnir heiman frá Islandi.
Frá Islendingum sunnan
landamæra
1 tilefni fimmtíu ára atmælis
Emile Walters listmálara, sem
minnst var á sínum tíma hér í
blaðinu, birtist gagnorð og eink-
ar vinsamleg grein um hann og
málverk hans í hausthef'i hins
merka tímarits, “The Amercan-
Scanctinavian Review”. Ejallar
frásögn þessi aðallega um hm
mörgu málverk hans frá íslandi,
en þar ferðaðist hann jm og
málaði mánuðum saman árið
1934. Vöktu málverk þessi mikla
athygli, og er hér vitnað til lof-
samlegra ummæla listdómara um
þau.
Einnig fylgja greininni ágætar
myndir af fimm umræddra mál-
verka: “The Glacier Blink”
(Jökulskin), nú í listasafni
Pomona College í Californiu;
Hekla, í listasafni Newark borg-
ar í New Jersey ríki; “Thc Brok
en Plain” (Þingvöllum); “Snow-
Capped Mountain” (Jökultindur
frá Þingvöllum), og Þingvalla-
kirkju, í þjóðminjasafn'nu í
Helsingfors (Helsinki) 1 Finn-
landi. Munu myndir þessar
draga athygli margra lesenda að
sérkennileik og töfrum íslenzks
landslags.
Birgir Halldórsson söngvari,
sem íslendingum í landi hér er
að góðu kunnur fyrir sör.g sinn
á ýmsum stöðum, hefir í sumar
sungið í söngleiknum “The Vaga
bond King” (Flakkarakóngur-
inn), en frumsýning leiksms var
á Broadway í New York þann
29. júní. Ber þátttaka Birgis, í
þessum fræga söngleik því fagr-
an vott, hve prýðilega honum
gengur söngnám sitt austur þar.
Fagna landar hans yfir fram-
gangi þessa efnilega unga söng-
manns og vænta nýrra sigur-
vinninga frá harís hálfu í fram-
tíðinni.
Hjálmar Björnsson, sem verið
hefir viðskiptafulltrúi Banda-
ríkjanna á Islandi síðan seint á
árinu 1941, er nýlega kominn
heim aftur. Eftir því, sem ís-
lenzkum blöðum segist irá og
vænta mátti, hefir hann getið
sér hið besta orð í starfi sínu þar.
Var honum í þakkar- og kveðju
skyni haldið fjölment og virðu
legt samsæti áður en hanr. hvarf
aftur vestur um haf.
Richard Beck.
-f -f
Skarar fram úr
Þann 3. þ. m., útskrifaSist Eric H.
Bergman sem Pilot Officer af No. 5
Air Observer School, Stevenson Field,
og er hann nú farinn austur til Que-
bec til nokkurra vikna framhaldsnáms;
hann hefir veriS ráöinn til starfs viíS
þá deild flughersins, sem nefnd er
Ferry Command og þaS hlutverk
hefir mefi höndum, að stýra orustu-
flugvélum héðan úr landi yfir hafið.
Bekkjarhræöur Erics voru 18 að tölu,
og hlaut hann langhæsta einkunn
þeirra allra, auk þess að vera sæmdur
Starratt verðlaunum, sem fólgin voru
i afarvönduðu úlnliðsúri með við-
eigandi áletran.
Eric er sonur þeirra H. A. Berg-
man, K.C., forseta Manitoba Law'
Society, og frú Emeliu Bergman, 221
Ethelbert Street. Annar sonur þeirra
Bergmans hjóna, Norman, skipar nú
majors-stöðu í canadiska hernum
austan við haf.
Lögfræðingar fagna
Mr. Thorson
Eins og áöur hefir veriS frá skvrt,
kom Hon. J. T. Thorson, dómsforseti
hingaS til borgarinnar um síSastliSin
mánaðamót; var þetta hans fyrsta
heimsókn til Vesturlandsins eftir aS
hann var skipaSur í hiS nýja og viröu-
lega embætti sitt; kom hann hingaS i
embættiserindum á leið vestur til Van-
couver og Victoria. MeSan Mr. Thor-
son átti viödvöl hér í borginni, sat
hann fjölment þing lögfræSinga, sem
hér var þá háS. Vinir Mr. Thorsons
og stéttarbræöur hans á vettvangi lög-
vísinnar, þeir, er óminst þing sátu,
fögnuðu komu hans, og fluttu honum
hlýjar árnaðaróskir í tilefni af vali
hans í hiö virðulega dómsforsetaem-
bætti. M)-. H. A. Bergman, K.C.,
forseti Manitoba Law Society, flutti
Mr. Thorson fögur ávarpsorö, en Mr.
H. S. Scarth, forseti félags mála-
flutningsmanna, sem er tengdabróöir
hans, hylti hann fyrir hönd félagsskap-
ar síns. Allmargir aðrir lögfræSingar
tóku til máls viö þetta tækifæri, og
féllu ummæli þeirra í sama farveg
og hinna tveggja áðurgreindu. Mr.
Thorson þakkaöi meS vel völdum orS-
um þann hlýhug, sem ræSurnar allar
báru vott um, og kvSa sér slíkt mundu
seint úr minni líSa.
♦ -f ♦
Bandalag við C.C.F.
Á lokafundi Canadian Congress of
Labor í Moptreal þann 18. þ. m., varS
þaS aS ráSi, aS þessi voldugu og fjöl-
fmennu verkamannasamtök ^kyldu í
.pólitískum skilningi sameinast C.C.F.
flokknum; niSurstaSa þessi var bygS á
því, aS vegna reynslu undangenginna
ára, og afstöSu gömlu stjórnmála-
flokkanna til hagsmunalegra samtaka
meSal verkalýSsins, væri þaS sýnt aS
nýjar leiöir yrSi aS finna til úrlausnar
atvinnumálum landsins aS. loknu
stríSi; ein slík leiS væri sú, aS koma
við pólitísku bolmagni, og þá sýndist
ekkert liggja nær, en bandalag viS
vinstrimanna flokkinn í landinu.
LeiStogi C.C.F. flokksins, Mr. J.
M. Coldwell, lét þegar í ljósi fögnuS
sinn yfir áminstri niSurstöSu Cana-
dian Congress of Labor, og tjáSist
sannfærSur um þaS, aS þannig mundu
brátt önnur samtök verkamanna á
eftir fara.
+ -f ♦
Liberalar vinna kosn-
ingar í P.E.l.
Þann 15. þ. m., fóru fram almennar
kosningar til fylkisþingsins á Prince
Edward Island, og lauk þeirn þannig,
aö Liberalflokkurinn, undir forustu
J. Walter Jones forsætisráöherra
vann endurkosningu meS yfirgnæfandi
meirihluta. Tala þingmanna á fylkis-
þingi nemur 30. Liberalar hlutu 20
þingsæti, en íhaldsmenn 10. Foringi
þeirra er J. P. MacMillan, sem um eitt
skeiö hafSi stjórnarforustu meS hönd-
um. C.C.F. flokkurinn hafSi 9 fram-
bjóSendur í kjöri, og töpuðu þeir allir
tryggingafé sínu.
FREGNIR AF HELJARSLÓÐ.
Rússneskar hersveitir halda
enn áfram óslitinni sigurför; er
nú svo komið, að víst þykir, að
innan tiltölulega skamms tíma
muni þær endurheimta bæði
Smolensk og Kiev. Síðastliðna
tvo daga hafa Rússar lagt 8.000
þjóðverja að velli og leyst úr
.klóm þeirra 1,150* bæi og bygð-
arlög. Dauðadóm Hitlers má nú
hvarvetna lesa, og ef alt skeikar
að sköpuðu, má vel ætla, að Rúss-
ar verði komnir vestur að landa-
mærum Póllands áður en fyrir
alvöru vetur gengur í gaið.
Frá viðureigninni á ítalíu er
það að segja að vörn Þjoðverja
við Salerno hefir farið með öllu
út um þúfur, og svipaðri útreið
sæta þeir auðsýnlega í barátt-
unni um Neapel; nýjustu tregnir
láta þess getið, að þeir séu nú
önnum kafnir við það, að reyna
að brenna þessa fornfrægu borg
upp til agna. Á hverjum einasta
degi, senda sameinuðu þjoðirnar
nýjan liðsauka inn á ítalíu, og
verður því eigi um það efast,
að áður en tiltölulega langt um
líður, verði þar látið til skarar
skríða, og falla úrslit þá á einn
veg.
Bandaríkin hafa sett lið á land
á Sardiniu, en hinir frjálsu Frakk
ar, með. tilstyrk Itala, hafa lent
liði miklu á Korsíku, þer sem
Napoleon Bonoparte var fæddur.
-► -f ♦
SIR KINGSLEY WOOD
LÁTINN.
Nýlátinn er í Lundúnum Sir
Kingsley Wood, fjármálaraðherra
Churchill stjórnarinnar, 64 ára-
að aldri; hann fylgdi jafnan
íhaldsflokknum að málum og
hafði átt l^nga þingsetu. Sir
Kingsley var maður óvenju vfir-
lætislaus, en var almennt ráð-
hollur og vinur vina sinna.
FYLKISÞINGMAÐUR
DEYR.
Síðastliðinn sunnudag lézt að
heimili sínu í Brandon, George
Dinsdale, fylkisþingamaður fyrir
Brandon-kjördæmið, 56 ara að
aldri; hann var tvisvar borgar-
stjóri í Brandon, en var fyrst kos
inn á fylkisþingið í Manitoba
1932 sem stuðningsmaður íhalds
flokksins.
-f -f -f
VINNUR NÁMSVERÐLAUN
Kornung og bráðgáfuð íslenzk
stúlka, Kristín Cecelia Anderson
frá Baldur, hefir hlotið hin svo
nefndu Cora Hind námsverðlaun,
er nema $325.00 á ári og njóta
má í fjögur ár; verðlaur þessi
eru veitt til náms við hússtjórrv
ardeild Manitobaháskólans,
ganga einungis til háskólastú-
denta utan vébanda Winnipeg-
borgar.
Miss Anderson er dóttir þeirra
Mr. og Mrs. Sigurður Anderson
við Baldur, Man.
í herþjónustu
Jón Edward Breckman, 19 ára
að aldri, innritaðist í canadiska
herinn þann 19. ágúst síðastlið-
inn, og er nú kominn til Tor-
onto háskólans til véifræði-
náms. Bróðir hans, Lieut. Gordon
Douglas, er nú í herþjónustu
Royal Canadian Corps of Signals.
Piltar þessir eru synir þeirra
Mr. og Mrs. E. Breckman, 646
Beverley St. hér í borginni, og
teljast þeir til þriðju kynslóðar
innar, sem tekið hefir þátt í
canadiskri herþjónustu. Faðir
þeirra tók þátt í fyrri heims-
styrjöldinni, en afi þeirra, Thor-
arinn Breckman.. var þáttfakardi
í uppreisninni 1885.
Rabbað við bónda
og rithöfund
Eyjólfur Guöniundsson bóndi og
ritliöfundur á Hvoli i Mýrdal var hér
á snöggri ferö, og átti ritsjtórn blaös-
ins tal viö hann og spuröi almennra
tiöinda ag austan.
Fénáöarhöld uröu yfirleitt góö í
Mýrdal, sagöi Eyjólfur, enda þótt
voriö væri kalt. VarS aö gefa sauöfé
inni fram á sauöburS. Fóru því upp
miklar heybirgöir, en alt bjargaSist
vel, meS fóSurbætisgjöfum. Hey-
fyrningar eru því litlar nú i sveit-
inni, sem víöa annarsstaöar.
Mýrdælingar fara nú oröiö yfirleitt
vel meS fénaS sinn, enda mikill mun-
ur á, hvaö afuröirnar eru meiri og
betri. Mikiö er af tvílembum. Kyn-
bætur sauöfjár hafa og sumsstaöar
komiS aS góötí gagni, t. d. hjá Jóni
Halldórssyni í Suöur-Vík. Hefir
hann komiö upp ágætu fjárkyni og
margir notiS góSs af.
Mýrdælingar byrjuöu í vor að senda
mjólk í Mjólkurbú Flóamanna; fyrst
í smáum stíl, en hefir stöSugt fariS
vaxandi. Flutningur mjólkurinnar er
langur, tekur 5 tíma, en alt hefir þetta
hepnast þaö sem af er. Hefir mjólkin
úr Mýrdal yfirleitt þótt góö.
Fólkseklan. Þar er sömu söguna aö
segja úr öllum sveitum. Vantar vinnu-
fólk og kaupafólk, og þaS fæst ekki,
hvaö sem í boSi er.
En hvaö er aö segja um ritstörf
þín? Hvenær má vænta næstu bókar
frá þér — Pabba og mömmu ?
—Eg heyri, aS þú ert búinn aS skíra
bókina — þaö er meira en eg hefi
gert. En hvaS sem nafniö verður á
bókinpi, vona eg aS hún komi út eftir
nýár; fyr getur þaS ekki orðiö. Rétt
er þaS, aö þar verða skráSar endur-
minningar um pabba og mömmu —
sumpart minningar sjálfs mtn urn þau,
og svo þaS, sem eg hefi grafiö upp.
—Og nú færö þú ekki meira upp úr
mér, sagöi Eyjólfur og kvaddi.
En næsta bók Eyjólfs veröur mörg-
um kærkomin. — Mbl. 10. júlí.
EKKI LANGT UNDAN LANDI.
Flotamálaráðuneytið í Ottawa
gerði það lýðum ljóst á briðju-
daginn, að Þjóðverjar hefðu í
síðastliðnum júní mánuði komið
fyrir á allstóru svæði tiltölulega
skamt fyrir utan höfnina í Hali-
fax, neti miklu af tundurduflum,
sem átti að koma í veg .fyrir
flutning hergagna frá áminstri
borg, eða þá að draga úr hon-
um til muna. Canadisk hernaðar
völd komust að þessum óvina
fagnaði í tæka tíð, og hreinsuðu
siglingaleiðina, án þess hið
minsta tjón hlytist af.
Or borg og bygð
Gjafir scndar í byggingarsjóð
Bandalags lúterskra kvenna:
Djáknanefnd lút. safn., Gimli, Man.,
$15.00; Magnús Josephson, Blaine,
Wasli., $5.00 (í minningu um elskaSa
eiginkonu, Steinunni ólafsdóttur Jo-
sephson, d. 20. okt. 19400 ; Ragnhildur
iStevens, Gimli, Man., $5.00, í þakk-
látri minningu um Mrs. Margréti
'Elíasson frá Laufhóli í ÁrnesbygS,
dáin 10. sept. 1943; Mrs. Kirstín
Ólafson, GarSar, N.D., $5.00.
Meðtekið meS þakklæti,
Hólmfríður Daníelsson.
♦ -f -f
Mr. Jóhannes Pétursson frá
Árborg, sem skorinn var upp á
Almenna sjúkrahúsinu hér í
borginni fyrir nokkru, er nú
kominn þaðan á ágætum bata-
vegi.
VEITIÐ ATHYGLI!
Aðstandendur hermanna erlendis,
senf tilheyra Sambandssöfnuöi eru
visamlega beðnir aS senda núverandi
utanáskrift sem allra fyrst til Mrs.
B. Hallson, 638 Alverstone Street,
34 707 eöa Mrs. E- Árnason, 676
Agnes St., 87 842 — Winnipeg.
-♦ ♦• ♦
LA UGARDA GSSKÓLINN
TEKUR TIL SrARFA
ÁkveöiS hefir veriS, aö Laugar-
dagsskóli Þjóðræknisfélagsins taki til
starfa í fundarsal Fyrstu lútersku
kirkju á laugardaginn þann 2. októ-
ber næstkomandi, kl. 10 aS morgni,
og veröa nú i fyrsta sinn teknar til
afnota hinar nýju og ágætu kenslu-
bækur frá Islandi. Þeir, sem aS skól-
atium standa, vænta þess aö aðsókn
fari vaxadi, og skorar á foreldra, að
láta börnin ekki fara á mis viö þá
dýrmætu fræðslu í íslenzkri tungu,
sem skólinn hefir upp á að bjóSa.
Forstöðunefnd Skólans.
♦ ♦ +
A FMAILIS VISA
16. SEPTEMBER, 1943
Hvitu hárin el eg enn
eins og hý á gjögur,
tvítug árin tel eg þrenn
tíu, níu, fjögur. F. H.
Til Mr. og Mrs. Ottenson
í samsæti á heimili þeirra.
Á þessum stað er ljúft að verma lund
' og lesa sögu okkar fornu vina,
sem hafa fylgt oss farna langa stund
og fágað geislum alla sambúðina.
Það er svo gott þá geysa élin köld
að geta fundið hjartans samúð þíða,
og því er okkur koman hér á kvöld
svo kær og hlý við endurminng blíða.
Að geyma andans eld frá bernsku tið
er æðsta markmið vorra hröðu daga,
þá verður létt og ljúft vort æfi stríð
og ljóssins rúnum fáguð okkar saga.
Þó skyggi leið, og lánið sýnist valt
má létta stríðið bróður hönd og vilja,
á tímans vegi verður aldrei kalt
hjá vinum sem að takmark lífsins skilja. •
Þið hjón sem með oss mættuð sæld og þraut
og merktuð daginn rausn og kærleiks vilja. v
Vér óskum gæfan greiði ykkar braut
unz gengur sól til hafs og leiðir skilja.
Til N. Ottenson
Fyrir marga mæta veizlu,
magál, svið og riklinginn,
hangiketið, skyr og skötu,
skálaflóð og hákarlinn.
Hljóttu þökk og lifðu lengi,
lífsins stríði öllu f jær,
meðan Bakkus ylar andann
allur vegur þér er fær.
M. Markusson.