Lögberg - 06.01.1944, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. JANÚAR 1944
.........Hðglicrg
Geíið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS. LIMITED
695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LbGBERG,
695 Sargent Ave., Winnipeg Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
Verð $3.00 um árið — Bprgist fyriríram
The “Lögberg" is printed and publishea by
The Columbia Press, Eimited, 695 Sargerit Avenue
Winnipeg, Manitoua
PHONE 86 327
Aramótin
Blóðugt baráttuár er gengið grafarveg, og
nýja árið, sem enn má kallast barn í reifum,
hefir óhjákvæmilega þegið í arf, án þess að bera
á því nokkura sök, barmafullan bikar þjáninga
og sorga; það ber á sér mörg og stór ör; sum
þeirra mást að einhverju leyti af með tíð og
tíma, en önnur gera það aldrei; hvað nýja árið
kann að bera í skaut'i sínu, er vitaskuld enn að
mestu leyti á huldu, þótt eitt og annað bendi
til þess, að það verði örlagaríkt, og jafnvel
verði vitni að lokaþættinum í Norðurálfu styrj-
öldinni; að sá þáttur verði dýr, og kosti hinar
þyngstu fórnir verður naumast dregið í efa;
enda er alt það, sem mannkyninu er heilagast
í baráttunni fyrir tilveru sinni á þessari jörð',
svo sem persónufrelsið sjálft, vert hinna um-
fangsmestu fórna.
Þótt vitað sé, að við nýafstaðin áramót eigi
margir um sárt að binda í þessu landi, margir
hafi mist í hinu risafengna alþjóða-drama það,
sem þeir unnu heitast, hefir þó raunveruleg
guðsblessun hvílt yfir hinni canadisku þjóð;
innan vébanda hennar hefir í heild sinni ríkt
góð eining, því þótt nokkurar truflanir á sviði
íðnaðar og atvinnumála hafi átt sér stað, þá
voru þær í rauninni ekki nema eðlileg afleið-
ing af þeim rótttæku byltingum, sem sköpuð-
ust við breytingar friðariðju til hinnar stór-
feldustu stríðsiðju; í öllum meginmálum hefir
þjóðin gengið einhuga að verki, með skýrt
og ákveðið markmið framundan; hún hefir
tekið með skapfestu sérhverju því, sem að hönd-
um bar með þann ófrávíkjanlega ásetning fyrir
augum, að láta ekkert það ógert, er flýta mætti
fyrir sigri sameinuðu þjóðanna í þeim hinum
geigvænlega hildarleik. sem nú hefir staðið yfir
á fimta ár; og fyrir þann ásetning, og þau átök,
sem óumflýjanlega urðu honum samfara, hefir
þjóðin hlotið aðdáun og þökk þeirra allra, sem
lýðfrelsi mannkynsins unna.
Viðhorf stríðsins breyttist allmjög til hins
betra síðastliðið ár.; sigur hinna sameinuðu þjóða
í Afríku hafði víðtæk áhrif á framvindu styrj-
aldarinnar, auk þess sem hin dæmafáa vörn, og
nú upp á síðkastið sókn rússnesku þjóðarinnar,
hefir svo gerbreytt allri hinni hernaðarlegu að-
stöðu, að fullnaðarósigur Þjóðverja verður ef
til vill ekki nema tímaspursmál; til merkisvið-
burða verður að telja þríveldafundinn í Theher-
an, höfuðborg hinnar fornu Persíu, þar sem
mættir voru þeir Roosevelt, Stalin og Churchill,
ásamt helztu hernaðarfræðingum hverrar þjóð-
ar um sig; er það nú nokkurnveginn á almanna
vitorði, að þar hafi gerðar verið fullnaðarráð-
stafanir til innrásar á meginland Norðurálfu
með það fyrir augum, að koma Hitler og her-
skörum hans að fullu og öllu sem allra fyrst
á kné.
En svo, þegar öllu er á botninn hvolft, var
þetta nýliðna ár, einungis algengt ár, með frið
og fögnuð fyrir ýmsa, en sorg og söknuð fyrir
aðra; og nú er Sagan guðvelkomin að því, eins
og Bruce Hutchison svo snildarlega komst að
orði í nýlegri blaðagrein, er hann lauk með
svofeldum orðum:
“Við skulum láta börn okkar dreyma um, að
við höfum lifað lífi okkar þetta nýliðna ár eins
og leikarar í stórfenglegu drama, eða eins og
æfintýrahetjur í söguljóðaskáldskap samtíðar-
menningarinnar; þó er okkur það ljóst, að árið
var eins og hvert annað ár, með mismunandi
þýðingu fyrir hvern einstæðing, þvi lífið, jafn-
vel á þessum byltingatímum, er í fylsta máta
persónulegt.”
Við þessi áramót, hvarflar hugur vor Vest-
manna, eins og svo oft endranær, heim til ætt-
jarðar vorrar, þar sem mörg af oss slitum barna-
skónum; nú er draumur íslenzku þjóðarinnar
um endurreisn hins forna lýðveldis í þann veg-
inn að rætast. Megi “Guð vors lands” lýsa
henni veg fram um allar aldir!
Að svo mæltu óskar Lögberg íslenzka mann-
félgainu austan hafs og vestan, góðs og gleðilegs
árs.
Annað svar til P. B.
Eg hefi ekki svarað grein P. B., “Endursvar”,
fyr vegna þess að það voru svo margar rang-
færslur í grein hans og mér dauðleiddist að
vera neydd til að leiðrétta þær. Þar að auk á
P. B. erfitt með að halda sér að umræðuefn-
inu. Hvort hann teygir lopann í allar áttir til
þess að leyna gjaldþroti sínu í rökfærslu, veit
eg ekki en vissulega gerir slík aðférð þær um-
ræður leiðinlegar sem annars hefðu getað orðið
manni til gagns og gaman.
P. B. byrjar grein sína með þeirri staðhæfingu
að kommúnistar reyni aldrei að brjótast til
valda með ofbeldi; þessu til sönnunar rekur hann
að nokkru söguna um valdatöku kommúnista á
Rússlandi 1917. Er útskýring hans á þeirri sögu
næsta furðuleg. — “Kerensky snérist í einhverri
vitfirring á móti Bolsévikum og flúið síðan í
vandræðum sínum en Bolsévikar sátu eftir með
völdin.” Bolsévikar sátu eftir með völdin. Bolsé-
vikar liftu ekki fingri til þess að velta Kerensky
úr sessi? Þeir urðu bara nauðugir viljugir að
sitja með völdin, þegar Kerensky ruglaðist og
flúði? Eg á bágt með að trúa þessari sögu, því
slíkt gæflyndi og slík hógværð eru ekki í sam-
ræmi við kenningar Bolsévika.
Þetta atriði, var ekki til umræðu; eg mintist
hvergi á það í ræðu minni né svari til P. B.
en fyrst að hann brýtur upp á þessu efni þá
vil eg aðeins minna hann á kommúnista yfirlýs-
ingu (Communist Manifesto) þeirra Marx og
Engels. Á þeim kenningum er nútíma kommún-
isminn eða Leninisminn grundvallaður. Þar er
lögð aðal áherzla á stéttabaráttuna. Þeir halda
því fram að verkalýðurinn geti ekki náð fram-
leiðslutækjunum í sínar hendur og afnumið sér-
eignaréttinn, nema með byltingu. Þeir leggja
beinlínis áherzlu á, að innbyrðis stríð sé nauð-
synlegt skilyrði til þess að hægt verði að stofna
kommúnista ríki. Og þegar kommúnistar nái
völdum verði að rífa til grunna stjórnarfarsleg-
ar, fjárhagslegar og félagslegar stofnanir og
byggja alveg upp að nýju.
Hvort sem kommúnistar hafa nokkurntíma
brotist til valda með ofbeldi eða ekki, þá eru
þetta kenningar þeirra og munu þeir sennilega
hegða sér í samræmi við þær þegar þeim gefst
tækifæri til þess.
P. B. er afar hneykslaður yfir því að eg
virðisl flokka ráðstjórnarríkin í dálk með ein-
ræðislöndunum. Það er eins og honum finnist
að eg hafi framið goðgá með því að nefna híð
heilaga ríki í sömu andránni og hin ríkin, og
hann bregður mér um ósvífni. Þegar trúar-
ofstækið er annars vegar, þá er erfitt fyrir menn
að ræða málin kalt og rólega. Hvað sem P. B.
virðisl, þá er sannleikurinn sá að eg hefi hvergi
í ræðu eða riti líkt Rússlandi við, eða borið
það saman við fasista ríkin; það var því óþarfi
fyrir hann að ergja sig yfir því, en hitt get eg
sagt honum, að þótt kommúnisminn sé að mörgu
leyti ólíkur fasismanum, þá er kommúnista rík-
ið engu að síður einræðisríki (dictatorship) og
margir þeir straumar sem þaðan flæddu inn í
þjóðlíf lýðræðislandanna, sérstaklega hin fyrstu
ár, voru langt frá því að vera hollir fyrir okkar
þjóðlíf og mun eg víkja að því seinna í þessari
grein.
P. B. segir að eg ákæri hann um að vera nei-
kvæðan niðurrifsmann, Gyðingahatara, og líkan
geðvondum krakka. Nei, svo “ósvífin” var eg
ekki. Eg lýsti að vísu sjúkdómseinkennum þeirra
sálarsjúku manna sem smitast hafa af hinni
óheilbrigðu heimspeki einræðis- og ofstækis-
aflanna. Ekki sagði eg að P. B. væri altekinn.
Eg sagði að grein hans sýndi að hann hefði
snerí af þessari pest. Eg benti í því sambandi á
tortryggni hans og fyrirlitningu fyrir kenning-
um hinna miklu siðameistara. Nú segir P. B.
að þetta sé misskilningur, hann hafi í raun og
veru verið að verja þessar dygðir — samvinnu,
bræðralag og kristnina. Fyrir hverjum var hann
að verja þær? Ekki hafði eg ráðist á þessar
dyggðir. Eg mintist aðeins á þær í ræðu minni í
sambandi við að bæta ástand og lífemi. P. B.
heldur því fram að fórnfærsla, bræðralag og
þvý um líkt geti ekki verið orsakahvöí bætts
ástands og lífernis; að orsakahvötin geti aldrei
orðið annað en afnámi séreignaréttarins. Meinar
hann að dygðaríkt hugarfar manna geti ekki
haft nein áhrif í þá átt að breyta stjórnarskipu-
laginu til batnaðar? Meinar hann að skipulagið
skapi mennina en mennirnir ekki skipulagið?
Eg held að P. B. sé orðinn flæktur þarna í
öfganeti.
í næstu málsgrein er ein rangfærslan enn og
hún er sú, að eg hafi sagt að kommúnistar á
Rússlandi væru Gyðingahatarar. í raun og veru
ætti eg að fá grein mína endurprentaða til þess
að sína hversu ófyrirleitinn P. B. er í rang-
færslum sínum. Eg ímynda mér að hvert heil-
vita mannsbarn viti um hinar hryllilegu Gyð-
ingaofsóknir Nzsista. Að bera mér á brýn að
eg sé að reyna að velta þeirri sekt yfir á
kommúnista, er ósvífni.
Ekki hefi eg sagt að kommún-
istar á Rússlandi væru niðurrifs-
menn; það er einnig ranghermi
svo eg noti ekki sterkari orð.
Þvert á móti, mintist eg á ný-
sköpun Rússnesku þjóðarinnar
hina síðustu áratugi; framfarirn-
ar á sviði vísinda, iðnaðar og
landbúnaðar; stofnun klúbba,
bókasafna, leikhúsa, sjúkrahúsa
o. s. frv. í þágu verkafólksins. En
P. B. til hugarhægðar skal eg
núna í þessari grein birta honum
skoðun mína á þessu atriði og
hún er þessi: Á þeim tíma sem
Bolsivikar voru að brjótast til
valda og fyrstu árin þar á eftir
voru þeir með þeim mestu niður-
rifsmönnum sem sögur fara af.
Þeir sviftu stoðunum undan
öllum mannfélagsstofnunum í
landinu með miskunarlausri harð
ýðgi; þeir afmáðu meiri hluta
yfirstéttarinnar eða hröktu af
landi burt; þeir sviftu fólk eign-
um sínum, ef það sýndi mót-
spyrnu var það þegar afmáð eða
sent í útlegð. Kirkjan var afmáð,
og andtrúarflokkar stofnaðir til
þess að vinna gegn trúarbrögð-
unum, því trúarbrögðin kváðu
þeir vera ópíum fólksins; þeir
losuðu jafnvel um hjúskaparbönd
in og rifu þannig niður heimilis-
stoðirnar. Landstjórn sú sem þeir
stofnuðu kölluðu þeir einræði
verkalýðsins, en það var í raun
og veru einræði kommúnista-
flokksins, en kommúnistaflokkur
inn er aðeins 1%% af þjóðinni.
1 þessum umbrotum töpuðu milj.
manna lífi sínu. Vissulega voru
Bolsivikar niðurrifsmenn.
Eftir að bolsivikar voru orðnir
nokkurn vegin fastir í sessi og
fóru að finna til ábyrgðar sinn-
ar sem stjórnendur landsins urðu
þeir að læra þá lexíu að engu
landi verður stjórnað með því
aðeins að rífa niður; þeir urðu að
læra að byggja. Þetta lærðist
þeim furðu fljótt og furðu vel.
Það er oftast þeir ábyrgðarlaus-
sem eru fræknastir í að rífa nið-
ur.
Eftir því sem þeim hefur mið-
að áfram hafa þeir færst nær
viðhorfi hinna vestrænu lýðræðis
landa. Það er langt frá því að
allir þar séu nú jafnir efnahags-
lega. Munur á kaupi er geysi-
mikill, og vissir menn og stéttir,
svo sem meðlimir kommúnista-
flokksins hafa stór hlunnindi
fram yfir aðra. Þá hefur losæðið
í hjúskaparmálum verið afnumið
og meira frelsi verið veitt í trú
arbrögðum. En einræði kommún-
istaflokksins hefur alls ekki mink
að, þeir sem tilheyra flokknum
eru valdir menn. Allir niðurrifs-
menn í flokknum og -allir þeir
sem sýna Stalin andúð eru þeg-
ar afmáðir eins og hin mikla
hreinsun (The Great Purge)
1937—38 ber vitni um. Margir
hinna gömlu Bolsivika, sem ekki
gátu læknað sjálfa sig af niður-
rifsofstæki sínu, hafa verið tekn-
ir af lífi.
Hinir canadisku kommúnistar
eru á sama stígi og bolsivikar á
Rússlandi voru fyrstu árin. Þess-
ir hávaðasömu niðurrifsmenn hér
myndu sennilega ekki teljast
hæfir til inngöngu í núverandi
kommúnistaflokk Rússlands. Þeir
mættu jafnvel hrósa happi ef
þéir yrðu ekki afmáðir.
Það sem kommúnistar hér í
Canada virðast ekki geta gert sér
grein fyrir er þetta: Kommúnist-
ar á Rússlandi geta fært fram
nokkra afsökun fyrir háttalagi
sínu þessi fyrstu ár. Ástandið á
Rússlandi var óþolandi á tímum
keisaraveldisins. Öllu landinu var
stjórnað í þágu 5% þjóðarinnar.
Þessi fámenna yfírstétt lifði í
sukki og svalli á kostnað hins
óupplýsta lýðs; aðeins einn af
hverjum fimm var læs. 95% þjóð-
arinnar voru sem þrælar og lifðu
við sult og seyru og óútmálan-
lega eymd. Lenin og margir fylgis
menn hans helguðu líf sin þeim
ásetningi að bæta kjör þessa kúg-
aða lýðs. Víst má færa fram
nokkra afsökun fyrir framferði
Bolsivika, þó að ekki sé hægt
annað að segja en að þeir færu
alt of langt í hernaðaræði sínu.
Framfarir á Rússlandi þessi
síðustu ár hafa einmitt virst svo
stórkostlegar sökum þess hve öll
var ábótavant í landinu er Bolsi-
vikar komust til valda, en senni-
lega eiga þeir enn langt í land til
þess að ná því stigi, sem Canada
er á í dag. Ástand fólksins í
Canada hefur aldrei verið sam-
bærilegt við ástandið á Rússlandi
á keisaratímunum. Við getum
varla gert okkur í hugarlund
hvað hinn rússneski alþýðumað-
ur varð að þola, nema hafa reynt
það sjálf. Canadiskir kommún-
istra hafa því ekki sömu ástæðu
og Rússnesku kommúnistarnir til
þess að prédika það að rífa verði
núverandi fyrirkomulag til
grunna til þess að byggja alveg
að nýju. Þeir hafa enga ástæðu
til þess að standa á götum og
gatnamótum og prédika fólkinu
að það lifi við kúgun, sult og
seyru, þeir hafa enga ástæðu til
þess að rægja þá forystumenn
okkar sem eru að leggja fram
krafta sína til þess að byggja upp
landið og þeir hafa engan rétt til
þess að spúa stöðugt eitri sundr-
ungar og haturs og tortryggni
meðal fólksns og rífa þannig nið-
ur og veikja framsóknarmátt
þjóðarinnar. Eg veit að mörgu er
ábótavant í þjóðlífi okkar en nið-
urrifsmennirnir, sem ekki hafa
skynsemi til að sjá að aðstæðurn-
ar í Canada og á Rússlandi eru
alls ekki sambærilegar og vilja
því apa í blindni alt eftir Rúss-
um, dansa án allrar dómgreindar,
eftir línum frá Moskva, slíkir
menn munu ekki byggja upp hið
canadiska þjóðlíf.
Næst í grein sinni víkur P. B.
aftur að eigingirni og lofsýngur
hana eins og í fyrri grein sinni.
“Enginn maður ræðst í neitt sér
vitanlega til skaða, öll hin svo-
nefndu góðverk eru gerð undan-
tekningarlaust, í eigin hagsmuna-
skyni. Eigingirnin er öllu lífi
eiginleg og í sjálfu sér enginn
ágalli, og öll fórnfærsla ekkert
annað en vitfirring”. Þannig
hljóðar kenning P. B. Hefur P.
B. nokkurn tíma heyrt um menn
sem hafa fórnað öllu jafnvel líf-
inu sjálfu fyrir meðbræður sína?
P. B. eiðir tveimur löngum máls-
greinum í það að útskýra hvað
orðið “eigingirni” þýði, og þetta
niðurstaðan: “Upplýst eigingirni
lærir að skilja hin dýpri verð-
mæti og sjá gróðann og verður
hún þá óþekkjanleg frá því, sem
okkur hefur verið kent að kalla
kærleika.” Hvort sem eigingirnin
er “upplýst” eða ekki þá þýðir
hún að minni hyggju ekkert ann-
að en það, að girnast fyrir sjálf-
an sig — sjálfselsku. Kærleikur-
inn leitar ekki síns eigin, segir
Páll postuli. Eg held eg taki þessi
orð góð og gild og skifti mér ekki
meir af þessum hártogunum um
orðið eignigirni.
í næstu málsgrein birtist ein
missögnin enn: — “hver einstakl-
ingur vill æfinlega eignast meira
en einhverjir aðrir.” Setningin í
svari mínu var svona: “Hinn
eigingjarni maður vill ekki eiga
jafnt á við alla, jafnvel þótt það
bætti hag hans; hann vill eiga
meir en einhver annsr.” Eg er nú
búin að eyða miklum tíma, bleki
og pappír í það að leiðrétta mis-
sagnir P. B. Eg get sjálfsagt
fundið fleiri, en nenni ekki að
eltast við það lengur. Eg vil að-
eins ráðleggja P. B. að temja sér
vandaðri rithátt í framtíðinni.
í svari mínu til P. B. mintist
eg á hina óviðkunnanlegu ofsa-
trú hans á Rússlandi og fyrir-
komulaginu þar og benti á að
ekki gæti þar verið nein paradís
vegna þess þar þyrfti feikna stórt
leynilögreglulið og þar hefðu ver
ið teknar af lífi margar þúsundir
manna í blóðhreinsuninni 1937—
1938. P. B. ber á móti því að
þessi mikla hreinsun, hafi átt
sér stað nema í hinum vestrænu
blöðum, og það hafi aðeins verið
örfá stórmenni, sem hafi verið
svift lífi sökum þess, að þeir gátu
ekki losað sig við sinn fasizta
bamalærdóm. Ennfremur segir
hann að glæpir séu þar næstum
úr sögunni og þar séu engin
fangahús nema fyrir ættlands-
svikara, og þau standi opin alla
daga og séu undir umsjón með-
limanna sjálfra. Eg veit ekki
hvaða draumórasýnir P. B. hefur
séð en Wendel Willkie segir í
grein sem hann ritaði í Readers
Digest eftir að hann kom heim
úr ferð sinni til Rússlands og
annara landa: “Þegar við keyrð-
um inn í borgina Yakutsk —
skygndumst við eftir hinum
venjulegu fangakvíum (concen-
tration camp), sem við höfðum
séð í sumum hinum borgunum,
— umluktum með sterkum gadda
vírsgirðingum og varðmanna-
skýlum við hvert horn þeirra.”
Þeir hljóta að vera margir föður-
landssvikararnir á Rússlandi ef
Mr. Wilkie sá þessar þrælakvíar
í sumum af þeim fáu borgum
sem hann hafði tækifæri til að
heimsækja og ekki benda gadda-
vírsgirðingar og varðmannaskýl-
in á það að þessar huggulegu
íbúðir hafi verið ávalt opnar og
undir umsjón fanganna.
Eg veit að P. B. mun ekki efa
að Mr. Wilkie segi rétt frá.
Wendel Wilkie hefur orð á sér
fyrir að vera áreiðanlegur maður,
þar að auki er hann vinveittur
Rússnesku þjóðinni.
Þá vil eg leggja fram heimildir
til að*sanna það, að hin mikla
blóðhreinsun á Rússlandi átti
sér í raun og veru stað. Joseph
E. Davis var sendiherra Banda-
ríkjanna í Rússlandi 1937—38. I
skýrslu sinni til Bandaríkjastjórn
ar, skrifar hann þetta: “Ógnar-
öldin hér í landi er hryllileg stað
reynd. Hér er ótti, sem nær niður
og ásækir allar stéttir mann-
félagsins. Ekkert heimili, hversu
lítilmótlegt sem það er, virðist
laust við stöðugan ótta við nætur
heimsóknir leynilögreglunnar.
Jafnskjótt og manneskjan hefur
verið tekin, fæst engin vitneskja
um hana svo mánuðum skiftir
og í mörgum tilfellum aldrei
aftur.”
Mr. Davies hefur verið talinn
mjög hliðhollur Rússnesku þjóð-
inni. Allir sendiherrar verða og
að vera mjög varkárir að skrifa
ekkert það í skýrslur sínar, sem
ekki styðst við staðreyndir. Eg
vonast því til að P. B. taki orð
hans trúanleg.
Hinn víðfrægi fréttaritari,
Walter Duranty dvaldi á Rúss-
landi í 20 ár. Stalin hefur hrósað
honum fyrir það hvað hann hafi
verið sanngjarn og áreiðanlegur
í fréttaritun sinni,_um Rússland.
í bók sinni “The Kremlin and
the People”, segir Duranty: “í
tvö ár komust ótti, hatur og
græðgi í algleyming um alt þetta
ólánsama land. Þetta birtist i
hóflausum rógi og ákærum. Syn-
ir sendu feður sína í dauðann og
eiginkonur menn sína í glötun.
Menn reyndu að bjarga sjálfum
sér með því að ákæra aðra. Á-
girndin kom til sögunnar; einn
girntist konu nágranna síns,
stöðu hans eða íbúð. Þá var auð-
velt að senda nafnlaust bréf til
leynilögreglunnar. Svo var hatr-
ið; annar átti óvin, hann sendi
bréf til O.G.P.U. og óvinurinn
hvarf.”
P. B. segir að í þessu landi,
Rússlandi, munu glæpir nú þeg-
ar næstum úr sögunni, því mið-
ur virðist ekki sá fagri draumur
hans hafa við staðreyndir að
styðjast.
Duranty hyggur að um hálf
miljón manna hafi verið sendir í
útlegð frá heimilum sínum og
orðið að þola niðurlægingu og
búa við neyðarkjör, og tíu þús-
undir hafi verið líflátnir. Öðrum
sem þar voru til staðar hefur
talist svo til að 30 til 40 þúsundir
manna hafi verið lífiátnir og ein
miljón sendir í útlegð.
Hverjar sem tölurnar eru þá er
eitt víst, að það voru fleiri en
“örfáir menn”, sem teknir voru
af lífi. Sumir þeirra voru fornir
vinir og félagar Lenins, eins og
Kamenef og Zenovief, svo ekki
er hægt að bregða þeim um
fasistiskan barnalærdóm.
Eg sagði í svari mínu, að P. B.
myndi ekki leyfast að deila á
stjórnarvöldin á Rússlandi ef
hann væri borgari þess lands,
eins og hann má gera hér í