Lögberg - 08.02.1945, Síða 1

PHONES 86 311
Seven Lines

í0í&

i''i" ",!'lt anJ
Cov ''°"t
For Better
Dry Cleaning
and Laundry

PHONES 86 311
Seven LLnes
iúU'
\\vv\V
^ i nU
\ \ ,UV
ÚOTÖ * c—
i'A
cot
.•so*
Serv'ce
ai’d
Satssfaction
58. ÁRGANGUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 8. FEBRÚAR, 1945
NÚMER C
HON. STUART S. GARSON
íorsœtisráðherra Manitobafylkis
PROGRESSIVE
CONSERVATIVAR
VINNA AUKAKOSNINGU
Við aukakosningu þá til sam-
bandsþings, sem fram fór í Grey
North kjördæminu í Ontario
síðastliðinn mánudag, fóru leikar
þannig, að frambjóðandi Progrej
sive Conservativa, Mr. Garfield
Case, fyrrum bæjarstjóri í Owen
Sound, gekk sigrandi af hólmi
með allmiklu afli atkvæða um-
fram keppinauta sína; atkvæða-
^nagn skiptist þannig:
Garfield Case, 7,338; Mc-
Naughton, Liberal, 6,099; God-
frey, C.C.F., 3,136; hann tapaði
fryggingarfé sínu.
Talið er víst, að úrslit á-
minstrar aukakosningar, flýti
rnjög fyrir almennum sambands-
kosningum, og því enn óvíst,
hvort þing kemur saman fyr eii
þær kosningar eru um garð
gengnar.
Mr. Case þakkaði Bracken
kosningasigur sinn. og vildi fús-
iega gefa honum alla dýrðina.
RáÐSTEFNAN
VARÐANDIþýzkaland
Pregnir frá London þann 3.
yfirstandandi mánaðar, láta þess
getið, að á næsta fundi milli
þeirra Roosevelt forseta, Stalin
’narskálks og Churohill forsætis-
raðherra, muni hinn síðastnefndi
^eggja fram tillögur um bráða-
birgða stjórnarfar Þýzkalands
eftir að stríðinu lýkur; er því
sPað að Rínarlöndin og Ruhi’
héruðin verði aðskilin frá Þýzka-
landi, að minsta kosti fyrst um
sinn, og þeim stjórnað í samein-
ir>gu af Bretlandi, Rússlandi,
Bandaríkjunum og Frakklandi.
Frá því er einnig skýrt, að Bret-
iand, Rússland og Bandaríkin
bafi komið sér saman um og
undirskrifað skilmála, sem Þjóð-
verjar verði að ganga að, jafn-
skjótt og þeir leggi niður vopn.
Það liggur í augum uppi, að
aminstar bandaþjóðir verði að
hafa áfram næsta öflugan liðs-
st.vrk á Þýzkalandi, mánuðum,
eða jafnvel árum saman, eftir
að Þjóðverjar hafa gefist upp,
Því búist er við margskonar á-
roðri og samsæristilraunum af
hálfu Nazista, lengi vel á eftir.
þó foringjum þeirra hafi verið
hrundið af stóli og þeir fengio
^nakleg málagjöld.
STRANGRAR
Refsingar KRAFIST
Bandaríkjastjórn hefir gert
brezka ráðuneytinu aðvart um
það, að hún sé staðráðin í því,
að hlutast til um að komið verði
í framkvæmd strangri refsingu
á hendur þýzkum stjórnarvöld-
um, og þeim einstaklingum, sem
frumkvæði áttu að hinum glæp-
samlegu Gyðingaofsóknum í
Þýzkalandi frá því að yfirstand-
andi heimsstyrjöld hófst.
STJÓRNIN FLUTT
FRÁ BERLÍN
Staðhæft er nú í blaða og út-
varpsfregnum frá ýmsum helztu
borgum Norðurálfunnar, að
þýzka stjórnin hafi hypjað sig á
burt úr Berlín, vegna vaxandi
hættu af risasókn rússneskra
hersveita að austan; það fylgir
sögu, að Munich verði bráða-
birgða aðsetur stjórnarinnar;
þar stóð vagga Nazismans, og
þar var Adolf Hitler fyrst hyltur
sem hinn ókrýndi konungur
þýzku þjóðarinnar.
Þýzk hernaðarvöld segja að
það skipti ekki miklu máli þó
Berlín gefist upp; herinn haldi
áfram varnarstníði sínu fyrir föð-
urlandið eins fyrir því.
TEKINN AF LÍFI
TALINN AF
F.O. David Hermann Jonasson
Dagblöðin í Winnipeg fluttu
þá fregn síðastliðinn föstudag,
að F.O. Drvid Hermann Jonasson
frá Baldur, væri talinn af; þessi
ungi maður innritaðist í flug-
herinn í ágústmánuði 1941, og
var við æfingar í Brandon, Win-
nipeg, Dafoe, Prince Albert og
Paulson; hann stóð framarlega í
flokki ungra íþróttamanna af ís--
lenzkum ættum. F.O. Jonasson
fór austur um haf 1942.
Auk foreldra sinna þeirra Mr.
og Mrs. H. D. Jonasson í Baldur,
lætur þessi ungi maður eftir sig
tvær systur, Mrs. W. H. Hunter í
Baldur, ög Mrs. Harold Johnston
Að því er Parísarútvarpinu
segist frá þann 1, þ. m., létu
þýzk hernaðarvöld þá nýverið
taka af lífi Verner von Schulen-
burg, fyrrum sendiherra Þjóð-
verja á Rússlandi, og var honum
gefið það að sök, að hafa verið
viðráðinn við banatilræðið við
Adolf Hitler í síðastliðnum júlí-
mánuði; réttarhaldið var stutt
og einhliða, þar sem einungis
framburður Gestapo lögreglunn-
ar var tekinn til greina.
FUNDUM BER SAMAN
í BERLÍN
Rússnesk hernaðarvöld létu þá
skoðun á ljósi í byrjun mánaðar-
ins, að sameinuðu herjirnir væru
þá í þann veginn, að hefja úrslita
sókn að vestan, og mætti því
fyllilega ætla, að þess yrði ekki
langt að bíða unz fundum bæri
saman í Berlín.
SEKKUR MEÐ
VINDLING í MUNNI
1 Fréttum fná New York þanr.
2. þ. m., er þess getið, að miðaldra
maður hafi beðið skipstjóra á
kolabarða um eldspýtu; því næst
kveykti hann í vandlingi, varpaði
af sér yfirhöfninni, hálsbindi sínu
og gervitönnum, og steypti sér
,í Hudson fljótið; manninum
skaut ekki upp aftur, en lög-
reglan segir að hann hafi horf-
ið reykjandi inn í eilífðina.
HÖRMULEGUR
ATBURÐUR
í Souris.
F.O. Jonasson var sonarsonur
Davíðs heitins Jónassonar múr-
‘ hiúðara og söngstjóra, sem vin-
margur var í þessari borg, en
látinn er fyrir allmörgum árum.
FIMM HUNDRUÐ OG TIU
FÖNGUM BJARGAÐ
ÚR KLÓM JAPANA
1 vikunni, sem leið, gerðist sá
atburður, að dáMtill hópur harð-
snúinna Bandaríkjamanna og
innfæddra Filippseyinga, komst
að baki víglínu Japana á Luzon-
ey að næturlagi, veittist að Jap-
önskum fangabúðum, og leysti
úr haldi fimm hundruð og tíu
fanga, bæði Ameríkumenn og
Filippseyinga, sem hýrst höfðu
þar inni í því nær þrjú ár, og
voru mjög aðfram komnir. Jap-
anskir gæzluflokkar komu þegar
á vettvang, og reyndu að ná
fangahópnum aftur, en sliíkt varð
með öllu árangurslaust; lauk
viðureigninni með því, að ekki
einn einasti japanskur hermað-
ur, sem tók þátt í þessari at-
rennu komst lífs af.
ÁTÖKIN UM ÞÝZKALAND
Samkvæmt nýjustu fregnum,
eru rússnesku hersveitirnar
komnar á mörgum stöðum yfir
Oderfljót, og eru sagðar að vera
á einum stað, eitthvað um þrjátíu
mílur frá Berlín; þær hafa náö
á vald sitt virkisborginni Kustrin
og eru nú í þann veginn að rjúfa
varnargarðana umhverfis Frank-
furt; með því að komast yfix’
Oder, hafa Rússar rofið siíðustu
varnarlínuna austan Berlínar.
í vikunni, sem leið, gerðist sá
hörmulegi atburður í námununi
við Timmings í Ontario fylkinu,
að 16 námumenn létu líf sitt, er
námugöng hrundu saman rétt um
þær mundir, sem námumenn-
irnir voru að hætta vinnu, að
loknu dagsverki. Þrátt fyrir allar
tilraunir til björgunar af hálfu
námufræðinga og fjölda mikils
sjálfboðaliða, reyndist eigi kleift,
að bjarga þessum píslarvottum
neðanjarðaratvinnunnar úr helj-
argreipum.
Og nú eru Þýzkalandi einnig
veittar þungar búsifjar að vestan
verðu; nú hafa Þjóðverjar verið
reknir með öllu út úr Belgíu,
auk þess sem brezkar og amer-
ískar hersveitir eru teknar að
sprengja í agnir aðra víggirðingu
hinna svonefndú Sigfried varn-
arvirkja.
Berlín hefir í fimm daga sam-
fleytt, orðið að sætta sig við eina
árásina annari meiri, af hálfu
flugherja sameinuðu þjóðanna.
MANILA FALLIN
Frá herbúðum Bandaríkja-
manna í Suður-Kyrrahafinu,
bárust þær fréttir á mánudag-
inn, að ameríski herinn hefði þá
svo að segja náð fullu haldi á
höfuðborg Filippseyja, sem ligg-
ur á Luzoneynni; var það fyrsta
verk ameríska hersins, að leysa
úr þrælakvíum þúsundir fanga,
þar á meðal margt barna og
kvenna, sem þar höfðu þolað
hina hraksmánarlegustu meðferð
af völdum yfirstjórnar japanska
hersins þar um slóðir; var margt
af fólki þessu aðfram komið af
hungri og því nær máttvana;
má geta nærri hvílíkur fögnuð
ur hafi gagntekið hugi þessara
píslarvotta, er ameríski lausnar-
herinn opnaði fangabúðirnai
upp á gátt.
Bandaríkjamenn vænta eri
nokkurrar mótspyrnu af hálfu
Japana í hinum norðlægu héröð-
um Luzoneyjar.
VÍÐFÖRUL ÍSLENZK KONA
í fyrradag kom til landsins ís-
lenzk kona, sem dvalið hefir
erlendis síðastliðin 6 ár, og hefir
hún víða farið, meðal annars til
Ástralíu og Austurlanda og víð-
ar. Kona þessi er frú Kristín
Bjarnadóttir, systir Hallbjargar
Bjarnadóttur söngkonu.
Frú Kristbjörg er gift í Eng-
landi, og heitir maður hennar
Cyril Hatthon (eigandi “Hatt-
hon & Sons” verksmiðjanna, sem
margir kannast við).
Árið 1939 fór frú Kristbjörg
til Ástralíu og dvaldi þar um
skeið, aðallega á Sidney. Þar
flutti hún marga fyrirlestra um
ísland og Islendinga, og húr
flutti þar einnig útvarpserindi
um Island, sem vakti mikla at-
hygli þar í landi. Ástralíubúar
álitu, eins og svo margir fleiri,
að á Islandi væru Eskimóar og
um landið sjálft voru þeir mjög
ófróðir. I útvarpserindi sínu lýsti
frú Kristbjörg íslandi og þjóð-
inni, sem það byggir, og kvað
þar ríkja fjölskrúðugt menning-
arlíf, enda væri landið blómlegt
og byggilegt.
Ræddu blöð á Sidney mikið
um fyrirlestra frúarinnar og var
þeim hvarvetna mjög vel tekið.
Kristbjörg mun dvelja hér í
nokkra mánuði á heimili systu”
sinnar, en fara síðan aftur til
Englands undir vorið.
Alþbl. 7. des.
SÍLD FYRIR 35 MILLJ. KR.
Fyrstu 10 mánuði þessa árs
seldu Islendingar síldarafurðir
fyrir tæpar 35 miljónir króna og
fékkst mest fyrir síldarolíu.
I skýrslu hagstofunnar um út-
íluttar afurðir í október sést, að
fluttar voru út rúmlega 10,7 þús-
undir smálesta af síldarolíu og
nam andvirði þess magns rúm-
lega 10,5 milljónum króna.
Þá hafa verið fluttar út á
þessu ári tæplega 21,8 þúsundir
smálesta og hefir andvirði alls
þess útflutnings numið tæplega
hálfri tuttugustu og annari milj.
króna.
I fyrra nam síldarolíuútflutn-
ingurinn tæplega 15,5 þús. smál.
og fengust fyrir það tæplega 14
milljónir króna.
Óktóber-últflutnángur á síld-
armjöli nam 5,3 þús. smál., sem
voru að verðmæti sem næst 2,6
millj. kr. Höfðu þá alls verið
HON. R. F. McWILLAMS, fylkisstjóri,
er setti Manitoba þingið síðastliðinn þriðjndag.
fluttar út til októberloka rúrm.
21,1 þús. smál. síldarmjöls, fyrir
rúmlega 10,2 milljónir kr. I fyrra
nam þessi útflutningur á sama
tímabili — frá ársbyrjun til
októberloka — 8,5 þús. smál., en
verðið var þá 4,1 millj. kr.
Fyrir 50 smál. af freðsíld
fengust 35.000 krónur og fyrir
18,535 tunnur af saltsíld feng-
ust rúmlega 3,2 milljónir kr.
Sé meðtalið það, sem fengizt
hefir fyrir saltaða síld og freð-
síld, sem flutt hefir verið út á
þessu ári, þá kemur í ljós, að
útfluttar síldarafurðir hafa gef-
ið af sér sem næst 35 milljónir
króna fyrstu 10 mánuði ársins.
Vantar rúml. hálft annað þús.
upp á fullar 35 milljónir fyrir
þessar vörur.
Fyrir síldarafurðir, sem flutt-
ar voru út fyrstu 10 mánuði
ársins í fyrra fengust 20,875,900
krónur. Vísir, 29. nóv. 1944.
FYLKISÞINGI
STEFNT TIL FUNDA
Síðastliðinn þriðjudag var
fylkisþingið í Manitoba sett með
venjulegri viðhöfn, af fylkis-
stjóranum, Hon. R. F. Mc-
Williams, er flutti úr forsetastól
boðskap stjórnarinnar til þings-
ins.
Þau megin mál, er stjórnin
leggur fyrir þing til meðferðar,
lúta að víðtækum umbótum á
sviði heilbrigðismálanna og um
raflýsingu til sveita; þá er og
gert ráð fyrir margháttuðum ný-
mælum varðandi menntamálin,
sem og víðtækum skipulagningar
nýmælum á sviði atvinnuveg-
anna að loknu stríði; ennfremur
eru fyrirhugaðar breytingar til
bóta á ellistyrkslöggjöfinni.
Sergeant Lárus Scheving heiðraður
Fyrir nokkru síðan hraktist
flugvél, með 14 farþega, norðar-
lega á Vancouver eyjunni, þann-
ið, að hún náði ekki lendingu og
kom niður í þéttan skóg. Flug-
vélin laskaðist mikið og þ#ð
kviknaði í henni og eldurinn
blossaði um hana tafarlausi.
Lítið álengdar voru hermenn þar
að vinnu, þrír þeirra hlupu taí-
arlaust inn í skóginn til björg-
unar og einn þeirra var Sergeant
Lárus Sdheving. Þeim tókst að
ná átta mönnum lifandi úr vél-
inni, áður en gasolín geymirinn
sprakk og komast með þá og
sjálfa sig úr lífshættunni.
Um þessa björgun segir svo
í Canada Gazette:
“Þessir sveitarforingjar sintu
að engu lífshættunni, sem þeir
stofnuðu sér í, með því að styðja
að björgun farþeganna 14, sem
voru með flugvélinni, er fórst í
British Columbia nýlega. Flug-
vélin kom niður í skóg þar sem
lítið var svigrúm til athafna svo
þeir urðu að vinna að björgun-
inni fast við flugvélina, og áttu
því engan kost á að forða sér ef
gasgeymirinn hefði sprungið. En
fyrir hið prýðilega hugrekki og
snarræði, sem menn þessir sýndu
tókst þeim að bjarga átta far-
þegum lifandi, sem í flugvélinni
voru.
19. janúar s. 1., fór fram virðu-
leg athöfn í Edmonton, Alta,
sem var mjög fjölménn, þessum
þremur liðsforingjum til virð-
ingar og þar voru þeir allir
sæmdir The Oak Leaf heiðurs-
merkinu fyrir hina drengilegu
frammistöðu þeirra.
Sgt. Lárus Scheving er sonur
hjónanna Ásmundar og Láru
Freeman, sem einu sinni bjuggu
blóma búi við Silver Bay í Man.
Lárus er skírður Scheving og
ber því ættarnafn afa síns Lár-
usar Schevings prests á Vogsós-
um í Selvogi.
Á myndinni, sem hér birtisc,
eru tveir menn, Lárus er mað-
urinn með gleraugun, hinn er
Air Vice Marshall I. A Lawr-
ence, sem er að árna Lárusi
heilla.