Lögberg - 15.03.1945, Side 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 15. MARZ, 1945
7

Y ngstu
lesendurnir
Suðræn aldini á íslandi
Stúlkur og drengir:
í’yrir nokkrum mánuðum síð-
fn> ias eg það í blöðunum að
islenzkir bananar væru til sölu
í Reykjavík. Þykir ykkur þetta
ekki undarlegt, þegar þið hugsið
Urr> það hve ísland er norðar-
le§a á hnettinum?'
í síðasta kafla, sagði eg ykkur
frá því, hvernig vatnið úr heitu
uPpspfettunum er notað til þess
að hita upp húsin í Reykjavík og
með tímanum, munu sennilega
heimili á landinu verða hituð
a þennan hátt. Heita vatnið er
einnig notað við þvotta, mat-
reiðslu og víðsvegar um landið
hafa verið byggðar sundlaugar
nalægt þessum heitu uppsprett-
Urn> og mun eg segja ykkur frá
þeim seinna.
Vegna þess hve landið er
forðarlega, er gróður fremur rýr
a íslandi, en nú í nokkur ár hafa
Islendingar verið að gera merki-
^egar tilraunir í þá átt að hag-
fýta jarðhitann við ræktun garð
avaxta, blóma og suðrænna ald-
ina.
Heita vatninu er veitt gegnum
moldina til að verma hana; þá
hefur einnig verið byggt mikið
gróðurhúsum — húsum með
Slerþökum, sem hituð eru upp
með hveravatninu. í þessum
groðurhúsum fást margar upp-
skerur á ári. I þeim vaxa mest
avextir á sumrin en blóm á
Vetrum.
Mest er ræktað af Tómötum
°g Cucumbers. Ræktun vínberja
°g banana o. s. frv., er enn á
ttlraunastigi. Þau skrautblóm,
sem ræktuð eru, eru aðallega
rósir og túlípanar.
^egar styrjöldinni lýkur og
mgt verður að flytja inn í land-
ið nóg gler fyrir gróðurhús og
efni í hitaveitur, munu íslend-
ingar framleiða miklu meira af
garðávöxtum, aldinum og skraut
blómum en þeir gera nú.
Hagnýting jarðhitans á íslandi
er á byrjunarstigi. Væri það ekki
undursamfegt ef Island yrði í
framtíðinni, gróðurhús Norður-
álfunnar?
Orðasajn.
undarlegt — strange
hnöttur — globe '
sennilega — probably
sundlaugar — swimming pools,
baths
rýr — poor
merkilegar — remarkable
tilraunir — experiments
hagnýta — utilize
jarðhiti — subterranean heat
rækt — cultivation, grow
garðávextir — vegetables
aldini — fruit
mold — soil
gróðurhús — hot house
glerþak — glass roof
uppskera — crop
vaxa — grow
vínber — grapes
tilraunastig — experimental
stage
efni — material
hitaveitur — hot water piping
framleiða —; produce
undursamlegt — wonderful,
marvellous
framtíð — future
norðurálfa — Europe
Heilræði H. P.
Oft er sá í orðum nýtur,
er iðkar mentun kæra,
en þursinn heimskur þegja
hlýtur
sem þrjózkast við að læra.
Huldukona.
^réttabréf frá
Vancouver, BX.
1. marz, 1945.
Eitt íslenzka skáldið, sem eg
111311 ekki hver var, er að lýsa
milc*u tíðarfari um vetrartíma og
Segir hann að veturinn hafi verið
sefandi vor. Mér hefur oft kom-
fil hugar að þessi líking ætti
Vel við veturna hér á vestur-
r°ndinni, því það væri sann-
mmli að kalla þá sofandi vor.
u þendir alt til þess að vorið
^Ja okkur sé að vakna, Rauð-
^rystingarnir komnir til baka,
.. 3 suðrænni grund, og eru
°nilUm kafnir að líta eftir hreiðr-
. Um sínum, sem þau skildu við
astliðið haust, og hressa upp á
^ au til að geta búið í þeim aftur
v SUlnar. Laufhnapparnir á lin-
uum eru farnir að gildna og
aglast út, og eru nú bráðlega til
. breiða út hin fagurgrænu
Ufblöð sín móti sól og sumri.
til ranblómin. sem eru æti® fyrst
að fara á kreik á hverju vori,
i u larin að gægjast upp úr mold
erni til að sjá til veðurs. Þau
u Veðurglögg eins og alvanir
til11161111 °§ vita hvenær tími er
i a® fsra á kreik. Fólkið í borg-
s.ni er farið að stinga upp garða
u a’ °g bóndinn úti á lands-
,1^ að plægja akra sína,
str^ Vera trl> talía 1:11 starfa,
og vorið vaknar.
. yrri parturinn af febrúar var
u nnalega votviðrasamur, svo
sk' °rsakaði flóð á láglendi.
þ^r^u óagblöðin frá því að mörg
v . Un<f ekrur væru þá undir
ý ni °g gjörði það skaða með
bj,. U móti og mikil óþægindi í
ina a þeim svæðum. Það er
alt gen§ið um garð °g að
estU Wt;
er
þes
ieyti gleymt. En þetta
s virði, að fólk sem kemur
hingað muni eftir því, er þeir
eru að leita eftir plássi til að
setjast að.
í seinasta fréttabréfi mínu
héðan, féll þar úr hjá mér óvárt
málsgrein, sem eg ætla að leið-
rétta hér. Eg var að segja frá
jólatrés samkomunni, sem hald-
in var í dönsku kirkjunni á að-
fangadaginn. Þegar eg var að
vélrita uppkastið, sem eg hafði
skrifað. þá féll þessi málsgrein
úr, svo eg set hana hét til leið-
réttingar.
“Seint á skemtiskránni var
það, að forseti safnaðarins Mr.
L. H. Thorlackson kallaði á Rev.
og Mrs R. Marteinson að koma
upp að ræðupallinum, og afhenti
hann séra Marteinson umslag
með einhverri peningaupphæð
frá söfnuðinum í viðurkenning-
arskyni fyrir starfsemi hans fyr-
ir söfnuðinn. Mrs. I. C. Hambly
forseti kvenfélagsins afhenti Mrs.
Marteinson blómvönd frá kven-
félaginu, sem viðurkenningu frá
þeim fyrir starfsemi hennar í
þeim félagsskap. Þá kallaði Mr.
Thorlakson á Mrs. H. Sumarliða
son og afhenti henni blómsveig
með þakklæti fyrir starfsemi
hennar í sambandi við jólatrés-
samkomuna.” Þökkuðu þau öll
fyrir gafirnar á vel viðeigandi
hátt.
Jónas Pálsson, píanókennari í
New Westminester, B. C.ð fékk
snert af slagi stuttu eftir nýárið,
svo hann var rúmfastur um
nokkrar vikur, nú er hann kom-
inn á fætur aftur og er á góðum
batavegi. Hinir mörgu vinir Mr.
Pálssonar óska og vona að hann
verði sem fyrst albata aftur.
Þetta er í annað sinn, sem Mr.
Pálsson hefur fengið svona slag.
Þann 31. janúar hafði Lestrar-
félagið Ingólfur spilasamkomu á
Gravely Hall. Komij þar saman
um hundrað íslendingar til að
spila og skemta sér. Var spilað
til klukkan 11 um kvöldið. Þá
buðu félagskonurnar öllum inn í
veizlusalinn, þar sem borð hafði
verið sett fyrir alla. Var þar kaffi
og rausnarlegar veitingar eins og
hvern lysti. Það hefði átt vel við
að við höfðum sungið að skiln-
aði “Hvað er svo glatt”, því allir
höfðu skemmt sér vel. Við máske
gjörum það næst.
Þann 13. febrúar hafði Lút.
kvennfélagið, skemtisamkomu í
fundarsal dönsku kirkjunnar,
sem þær kölluðu “Valintine Tea
and social”. Var þar samankom-
inn um 150 manns. Forseti kven-
félagsins, Mrs. I. C. Hambly
stýrði samkomunni. Til skemmt-
unar var haft bæði vocal og
instrumental music. Tvær ungar
stúlkur sýndu “achrobatic danc-
ing”. Trio sungu þær Mrs. I. C.
Hambly, Mary Anderson og Mrs.
Dr. P. Guttormson, “I love a
Lassie”.
Níunda númerið á skemti-
skránni var “Quis”. Stýrði Mrs.
H. Sumarliðason því. Það heyrist
oft á skemtiskrá í útvarpinu und-
ir nafninu “Kvis Kids”, það er
góð skemmtun, og má held eg
kalla það “gáfnapróf”. Átta per-
sónur voru kallaðar upp á ræðu-
pallinn til spurninga. Voru spurn
ingar lagðar fyrir einn í hvert
sinn, sem þeir þurftu að svara
strax hiklaust, en það er hægra
sagt en gjört, því sumar spurn-
ingarnar voru “real brain teas-
ers”, þau sem stóðu sig bezt voru
Mrs. Thorson, Valdi Jackson og
Carl Frederickson.
Samkoman endaði með sam-
söng, sem allir tóku þátt í sem
gátu. Það var auðheyrt að það
á vel við landana að hafa tæki-
færi til að æfa sig í íslenzkum
söng. Það er óhætt að telja það
með þjóðræknisstarfsemi, og er
vonandi að því verði haldið á-
fram á samkomum íslendinga
hér. Því er ver, að það eru svo
margir landar bæði hér og víðar,
sem virðast vera búnir að gleyma
því, að þeir eru íslendingar. Þetta
gæti orðið til þess að einhverjir
þeirra ranki við sér, þegar þeir
eru farnir að syngja aftur, lögin,
sem voru þeim eitt sinn svo kær,
og verði þá betri íslendingar eft-
ir en áður.
Margt utanbæjarfólk voru
þarna gestir á þessari samkomu.
Margt af því fólki, sem eg hafði
tal af, eftir samkomuna létu í
ljósi ánægju sína yfir því hvað
það hefði skemt sér vel. Nokkrir
þeirra beiddu mig að skila kveðju
sinni til kvennfélagsins, og þakk-
læti fyrir þessa skemmtilegu
kvöldstund, sem þær hefðu veitt
sér.
Aðkomugestir í borginni, sem
eg hefi haft tal af, eru Mr. og
Mrs. G. J. Oleson frá Glenboro,
Man. Eru þau hér til að heim-
sækja son sinn Próf. Tryggva
J. Oleson og tengdadóttur. Lýst
þeim vel á sig hér, eins og öllum,
sem hingað koma, þau búast við
að leggja af sfað heimleiðis um
miðjan mánuðinn.
Mr. og Mrs. Albert Árnason,
frá Campbell River, B. C., voru
hér nýskeð á ferð. Var Mrs.
Árnason að sjá augnlæknir, og
fá sér gleraugu. Þau voru hér
um vikutíma, að heimsækja
kunningja og venslafólk, sem
þau eiga hér.
Mrs. G. Brown frá San Franc-
isco, Cal., var ein af gestunum,
sem voru á samkomunni 13.
febrúar og var hún ein af þeim,
sem hafði orð á því, hvað henni
þótti samkoman skemtileg. Mrs.
Brown var á heimleið frá Camp-
bell River, B. C., þar sem hún
var að heimsækja móður sína
og systur.
Nýlega var hér á ferðinni, Mrs.
Kristín Veitch, frá Prince Rup-
ert. Hafði hún farið til Campbell
Ricer, til að heimsækja fnóður
sína, Mrs. Steinunni Loptson.
Var Mrs. Loptson í för með dótt-
ur sinni, til Prince Rupert, og
verður hún þar hjá henni fyrst
um sinn.
Mr. og Mrs. Valdi Jackson
og tvær ungar dætur þeirra,
Valdine og Lillian, frá Elfros,
Sask., eru stödd hér í gistivin-
áttu hjá þeim Mr. og Mrs. H.
Sumarliðason.
Mr. og Mrs. L E. Sommers,
frá Winnipeg eru hér á ferð, sér
til skemtunar, og líka til að sjá
ættfólk sitt og kunningja, sem
hér eru búsettir. Mr. Sommers
er einn af embættismönnum T.
Eaton’s félagsins í Winnipeg, er
hann búinn að vera starfsmaður
hjá því félagi í fjöldamörg ár.
Hann er bróðir Mr. H. Sumar-
liðason hér í Vancouver.
Þann 19. febrúar hélt Islend-
ingafélagið “Isafold” skemtisam-
komu í sænsku fundarsalnum á
Hastings og Clark Drive. Var
skemtiskráin fjölþætt og skemti-
leg. Fjölmennur karlakór, “The
Dairyland Glee Club” skemti
með söng. Ágæt söngkona söng
fjögur lög, þar var búktalari og
missýningamaður, sem voru að
sýna kúnstir sínar. Þetta var á-
gæt skemtun, sem stóð yfir í
meira en tvo klukkutíma. Á eft-
ir fengu allir kaffi og veitingar.
Þessi samkoma var illa sótt, og
var það slæmt, því þessi sam-
koma var ein af þeim bestu sem
ísafold hefur haft nú í seinni
tíð. Það var rigning um kvöldið,
og hefur það haldið mörgum
heima, sem annars hefðu sótt sam
komuna.
Rev. og Mrs. H. S. Sigmar frá
Seattle, Wash., voru hér nokkra
daga í borginni, að heimsækja
ættingja og vinafólk, sem þau
eiga hér. Séra Sigmar er systur-
sonur lílr. L. H. Thorlákssonar,
Controller Hudsons Bay verzl-
unarinnar hér í borginni. Á
sunnudaginn 18. febrúar mess-
aði séra Sigmar hér í dönsku
kirkjunni, á ensku. Var þar fjöl-
ment svo það var ekkert autt
sæti í kirkjunni.
Séra Rúnólfur Marteinson og
Mrs. Marteinson fóru til Seattle
og messaði hann í stað séra Sig-
mars þar, þann 18 febrúar.
Lestrarfélagið íngólfur hefur
ákveðið að halda sína árlegu
skemtisamkomu, sumarmálasam
komu, 18. apríl í sænska ^am-
komusalnum á Hastings og Clark
Drive. Nefnd hefur verið kosin
til að undirbúa fyrir þessa sam-
komu, og verður ekkert sparað
til að hafa hana sem bezta.
Eg frétti það frá Campbell
River, að Mrs. A. V. H. Baldwin,
um áttrætt hafi andast þann 14.
febrúar, var hún jarðsett í graf
reitnum í Campbell River, þann
17. febrúar.
Hér eru staddir í borginni þeir
bræður Carl og Þorsteinn Eiríks-
synir frá Campbell River. Eru
þeir að sjá föður sinn Kristján
Eiríksson og fleira venzluafólk,
sem þeir eiga hér. Þeir búast við
að halda heimleiðis um næstu
helgi.
íslenzka elliheimilis nefndin
hefir nú loksins látið heyra til
sín. Hefur nefndin ákveðið að
stofna félagsskap, sem taki að sér
þetta elliheimilis mál. Ekki er
hægt að skýra frá þessu máli
meira í þetta sinn. Eg mun reyna
til að skýra frá starfsemi fél-
agsins, í framtíðinni, þegar það
er komið á laggirnar og tekið til
starfa.
S. Guðmundson.
JÖHáNNA antoníusardóttir
SIGURÐSSON
8. maí 1860 — 22. janúar 1945
Þessi mæta, aldurhnigna kona,
Jóhanna Antoníusardóttir Sig-
urðsson, var fædd að Steina-
borg á Berufjarðarströnd, þann
8. maí árið 1860. Foreldrar henn-
ar voru þau hjónin Antoníus
Eiríksson og Ingveldur Jóhannes
dóttir; hjá þeim ólst hún upp og
átti heima, unz hún giftist Þor-
steini Eiríkssyni; reistu þau bú á
Asunnarstöðum í Breiðdal í Suð-
ur-Múlasýslu. Jóhanna misti
mann sinn 1888, og flutti hún þá
til Vesturheims ásamt börnum
sínum, og settist að hjá föður
sínum að Þykkvabæ við Islend-
ingafljót.
Árið 1891 giftist Jóhanna,
Birni Sigurðssyni, ættuðum af
Austurlandi, og tóku þau sér þá
bólfestu á Víðimýri í Fljótabygð-
inni; þar bjuggu þau í tólf ár,
en fluttu árið 1903 til hinnar
svonefndu Grunnavatns bygðar
við Manitoba vatn, og stjórnuðu
þar rausnarbúi þar til þau fluttu
af bújörð sinni og settust að á
Oak Point; þar eyddu þau síð-
ustu ævidögunum; þar misti Jó-
hann seinni mann sinn í apríl-
mánuði 1944.
Börn Jóhönnu af fyrra hjóna-
bandi voru Antoníus, dó í æsku;
Ingveldur (Mrs. Goodriek);
Margrét (Mrs. Goodall), báðar
búsettar í East Kildonan, og Sig-
urður, sem dó í æsku.
Börn Jóhönnu af seinna hjóna-
bandi, talin í aldursröð, eru
Sigurþóra Kristbjörg (Mrs.
Vallis) búsett í Winnipeg; Björn,
Jónas, Ellis Guðfinnur, Jó-
hannes, Anna og Antoníus, sem
látinn er fyrir nokkrum árum.
Jóhanna reyndist stjúpsyni sín-
um, Eiríki Þorsteinssyni sem
ástrik og umhyggjusöm móðir,
engu síður en sínum eigin börn-
um. Jóhanna heitin átti eina
systur, Kristbjörgu (Mrs. Ólafur
Oddson), sem fyrir nokkru er
látin.
Jóhanna var mesta sæmdar og
merkiskona, er hvarvetna kom
fram til góðs; það var hennar
mesta yndi, að líkna þeim, sem
áttu bágt. Útför hennar fór fram
frá kirkju Bræðrasafnaðar í
Riverton, Séra B. A. Bjarnason
jarðsöng.
Blessuð sé minning þessarar
góðhjörtuðu og trygglyndu konu.
í. G.
“THE STORES OF YOUTH AND PROGRESS”
Red & White Brand Foods
Choice Quality Meats
Fresh Fruits and Vegetables
ll!lllllllll|jllilllllllllllllllllll!l!lllllllll!l!lll!l!llllll!lll!!lll>llllll!lllllll!lllll!ll!>!lll!IIIIUIIIIIIIIIIII!llll!llllllll!l!lllllllllllll!lllllllllll!llllllllll!l
Have you tried a pound of Red & White
Tea and Coffee? They are noted for their
appealing flavor. Priced reasonably to.
Illllllllllllllllillllllllllllll!ll!l!llllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllll!lilllllli!l!llliilillll!lllllllllllll!llll!!llllll
Prices Remain Low Every Day — SHOP AND SAVE —
AT
*"‘RED & WHITE STORES
OWNED BY THE MAN BEHIND THE COUNTER
Highlights of 1945
The success of this utility’s operations jor 1944 is clearly indicated by
these comparative figures compiled from City Hydro Annual statements.
1944 1943
Surplus $ 752,576.13 $ 537,836.10
Property and Plant 29,061,314.25 28,699,330.97
Funded Debt 16,945,000.00 20,522,000.00
Net Debt 9,787,740.12 10,326,175.63
Sales of Electricity ...... 3,635,201.30 3,505,975.24
Total Revenue 4.075,040.53 4,039,468.78
Accounts Receivable (less reserves) 359,959.58 391,912.09
Total Kilowatt Hours Sold 571,321,745 560,128,013
Kilowatt Hours used per Home per
Annum (Average) 5,445 5,289
Average Rate (All Services) .638c ,628c
Average Domestic Rate .796c .803c
Total Number of Services Metered and
Flat Rate 112,215 109,938
In addition over $2,000,000 has been contributed to date
from Hydro surpluses to help balance the City’s budgets.
CITY HYDRO
OWNED AND OPERATED
BY THE CITIZENS
OF WINNIPEG