Lögberg - 05.04.1945, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN. 5. APRIL, 1945
Dulin fortíð
“Eg get varla heyrt talað um það”, sagði lafði
Damer. “Lafði St. Julian staðhæfði fyrir mörg-
um árum síðan, þegar eg kom hingað, að hún
hefði heyrt regndropa falla á steinlagninguna;
það boðaði þó enga óhamingju þá, Karl.”
“Ekki sem við vissum um, en þessi sögn hefir
fylgt fjölskyldunni kynslóð eftir kynslóð.”
Þegar lávarðurinn sá hve þetta hafði vond
áhrif á konuna sína, talaði hann ekki meira
um það, en veik að öðru umtalsefni.
“Við verðum líklega að breyta eitthvað til
um okkar gömlu lifnaðarhætti,” sagði hann,
“þú skilur það Florence, að Rose fer nu að
vilja hafa dansleiki, samkvæmi og veizlur.”
“Við eigum nú von á heimsókn í jdag, þú hefur
ekki gleymt því, Karl, að þeir, lávarður St.
Albans og vinur hans Mr. Elster, sem þér geðj-
ast svo vel að, koma í dag.”
“Koma þeir í dag? Það er ágætt. Eg hélt að
þeir kæmu ekki fyr en í næstu viku. Hefurðu
boðið nokkrum öðrum til að fylla hópinn?”
“Mrs. Curzon, hefur lofað að gefa Bell og
Lily leyfi til að vera hér, svo sem viku tíma.”
“Það er gott,” sagði lávarðurinn. “Eg er viss
um að Rose líkar það vel.”
“Mér líkar vel við alla, pabbi, en auðvitað
betur við suma en aðra,” sagði Rose..
Damer lávarður fór út úr stofunni, lafði
Damer mundi nú eftir því að það voru fleiri
sem hún þurfti að bjóða. Hún þurfti að skrifa
fleiri boðsbréf, og Rose fór út í blómagarðinn;
svo Miss Hope varð ein eftir.
Það var heppilegt fyrir hana að engin var
hjá henni til að horfa upp á hugarstríð hennar
og angist.
“Kemur í dag,” sagði hún við sjálfa sig, “og
reimleikinn gerði í annað sinn vart við sig í
nótt. Ó, guð minn! Hvað boðar það? Hvað á
á eg að gera? Hvernig get eg afborið að sjá
hann á heimili móður sinnar, og þau umgang-
ast hvort annað, sem ókunnug? Ó, bara eg
væri dauð! Eg óska, eg óska, að eg væri dauð!”
Svona var hin hugaða og stórláta Miss Hope,
algjörlega yfirbuguð.
En hún mátti ekki láta bugast, hugsaði hún.
“Eg verð að herða allar taugar í líkama mín-
um, til að vera fær um að mæta hverju sem
að höndum ber, og bera það. Hvað mundi ske
eg eg gæfi upp alla vörn, og reyndi ekki að
forða systur minni elskulegu frá því sem mundi
yfirfalla hana? Hve mörg mannslíf virðist eg
ekki hafa í hendi mér? Eg vildi óska að eg
vissi hvort það er heldur forsjónin eða tilfellin,
sem hafa komið honum á þessar slóðir, svo hann
kynntist Florence og Karli lávarði, og vera
boðinn hingað í heimsókn?”
Hún reyndi að hughreysta sig; hún rétti út
aðra hendina tij að sjá hvort hún skylfi. Já,
hún nötraði, sem strá fyrir vindi. Etún gekk
að speglinum, og athugaði anldit sitt, eins ná-
kvæmlega eins og hún væri að virða aðra
manneskju fyrir sér.
“Til allrar hamingju verður ekki mikill tími
til að veita mér eftirtekt,” hugsaði hún, en
hún var óstyrk í hverjum lim, er hún reyndi
að ganga.
“Hann kemur í dag, móðir og sonur verða
saman í dag,” — það var hugsunin sem óaflát-
anlega flaug gegn um huga hennar.
“Hann er líkur henni; hann hefur hennar
háralit, og indæl fjó-lulit augu, eins og hún. Mun
nokkur veita því eftirtekt? Mun nokkur undra
sig á því?”
Þannig hugsaði hún, dapurlegar hugsanir;
en úti í náttúrunni var alt svo unaðslegt og
fagnaðarríkt. Fuglarnir sungu ástarljóð, býflug-
urnar suðuðu ánægjulega allt í kring, og loftið
í kringum Avonwold angaði af sætum rósailm.
Hún heyrði Rose, syngja úti í blómagarðinum
milli rósabeðanna, með svo fagurri og skærri
rödd. Allt þar úti var svo upplífgandi og fag-
urt, hún ein svo yfirgefin og kvíðafull.
“Ef það væri nú nokkur sem gæti hughreyst
mig, eins og eg hughreysti Florence; eg sagði
henni að leyndarmálið hennar væri dautt og
grafið. Því get eg ekki trúað því líka? Á eg að
venja mig á að líta á hann sem hvern annan
ókunnugan? Er nokkur til í allri veröldinni, sem
getur komið og sagt við mig: Hann er sonur
hennar Florence?”
Hún hrökk upp við það, að einhver lagði
mjúklega hendina á herðar hennar, og systir
hennar sagði í sínum milda róm:
“Ert þú ennþá hérna Hope; eg held þú hafir
ekki farið héðan síðan við borðuðum í morgun.
Hvað hefurðu verið að gera hér allan þennna
tíma?”
“Eg hefi verið að horfa á öll þessi indælu
blóm, og fegurð þeirra hefur alveg dáleitt mig,”
svaraði hún, og reyndi að gera sig eins glaðlega
og hún gat.
“Hope,” sagði lafði Damer, “veistu það, að
hvorki eg né maðurinn minn, erum eins ánægð
með útlit þitt, eins og við vorum. Þú lítur út
eins og þú sért ekki eins ánægð og þú varst.
Hefir nokkuð ógeðfelt komið fyrir þig, systir
mín?”
“Hope hugsaði sig um áður en hún svaraði.
Hún vildi helst, ef hægt væri, að gera spaug úr
því, en hún gat ekki einu sinni brosað.
“Nei, Florence, það er ekkert sem þú þarft
að óttast. Eg er ekki vel frísk — eg hefi ekki
upp á síðkastið verið fyllilega með sjálfri mér,
en þú þarft ekki að vera óróleg út af mér —
ef þú ert það, þá gerir það mig meira illt.”
Við viljum gera allt sem gæti frískað þig
upp. Komdu nú og hjálpaðu mér til að velja
góð herbergi handa^ungu mönnunum, sem koma
hingað í heimsókn.”
“Ungu mennirnir?” endurtók Hope.
“Já, eg meira lávarð St. Albans og Mr. Elster.
Þú veist eg hefí altaf haldið upp á St. Albans,
lávarð, og eg er himinlifandi af fögnuði að taka
á móti Mr. Elster. Hvað gengur að þér Hope,
er að líða yfir þig? Þú heldur út höndunum, eins
og 'þú sjáir ekki.”
Systurnar voru ekki alveg sammála um valið
á herbergjunum, fyrir drengina, eins og lafði
Damer kallaði þá. Hún valdi handa lávarði St.
Albans eitt af hinum gömlu stóru svefnher-
bergjum, en Miss Hope vildi ekki annað en Mr.
Elster fengi bjart nýtísku herbergi, við hlið-
ina á hennar herbergi.
“Heldurðu ekki að hann muni vilja hafa hev
bergi nálægt vini sínum?” spurði lafði Öamer.
“Eg er viss um að honum líkar þetta herbergi
best,” sagði Miss Hope. og eins og vanalega, lét
lafði Damer það vera eins og systir hennar vildi.
Hope, hugsaði sem svo:
“Þar sem hans herbergi er við hliðina á mínu,
þá get eg þegar hann er úti, náð grænu budd-
unni.”
27. KAFLI.
Nú rann sá dagur upp, að drengirnir áttu að
koma; en þeirra var ekki von fyr en undir
kvöld. Áður en þeir komu hafði Rose, klætt sig
sínum fínasta búningi, hún leit líka alveg yndis-
lega út; móðir hepnar hafði einnig búist íburð-
armiklum viðhafnarbúpingi; hún stóð fyrir
framan stóran spegil, og virti sig fyrir sér með
ánægju, því það mundi vandfundin fegurri
kona, og hún var að undra sig á því að það
sáust engin ellimerki á henni, því hún sá enga
breytingu á sér, á síðustu tuttugu árunum.
Hún gekk ofan í samkvæmissalinn, og er hún
ekki fann Rose þar, undraðist hún hvar hún
gæti verið. Mrs. Curzon, ásamt sínum tveim
laglegu dætrum, hafði komið fyr um daginn,
en þær voru ekki komnar ofan úr búningsher-
bergi sínu.
Miss Hope, var á ferð og flugi um alt húsið,
til að líta eftir, að allt sem Damer lávarður
hafði fyrirskipað væri gért, og allt í góðri reglu.
Niðri í blómagarðinum gekk Rose, eins falleg
og blómin, og í sitt þykka og fagra hár, hafði
hún sett rósaknappa. Hún var þar ein, og dáð-
ist að hinu fagra landslagi, indæli náttúrunnar
og fegurð blómanna. f
“Ó, rósir, rósir, blómstrandi rósir, ef þið
gætuð talað, hvað munduð þið segja?” sagði
hún, er hún beygði sig niður til að slíta af einn
rósaknapp.
“Eg mundi hugsa, að þessi rósaknappur mundi
segja: “Góða slíttu mig ekki af!” var sagt með
ókunnum, hlæjandi róm rétt hjá henni. Hún
leit við og sá tvo ókunnuga unga menn, sem
hneigðu sig og heilsuðu henni; þeir virtust að
standa eins og steingjörðir af undrun.
“Miss Damer, þú hefur þó ekki gleymt mér; eg
man eins vel eftir þér, eins og það hefði verið
í gær, er eg kvaddi þig.”
Hún leit sínum fögru og skæru augum á
hann.
“Þú ert lávarður St. Albans,” sagði hún. “Hvað
þú ert orðinn breyttur.”
“Eg var bara unglingur er við sáumst síðast,
og þú kallaðir mig “Archie”; en nú er eg full-
orðinn maður.”
En hann hafði varla sleppt orðinu, fyr en
hann varð ofurlítið kindarlegur í andliti; hann
hélt að hún mundi ímynda sér að hann væri
að gera sig merkilegan af hinum þunna yfir-
skeggs hýjung, sem rétt var að byrja að vaxa.
“Miss Damer, lofaðu mér að kynna þér minn
besta vin, Mr. Elster, sem bjargaði lífi mínu.”
“Þegar Rose leit á hann, sá hún fríðara og
tilkomumeira andlit, en nokkurt skáld getur
hugsað sér.
Hún roðnaði við umhugsunina um það, að
hún hefði talað of ógætilega.
“Þú bjargaðir lávarði St. Albans, með því að
setja þig sjálfan í hættu,” sagði hún og rétti
honum hendina. “Mig langaði svo mikið til að
sjá þig, þegar eg heyrði um það.”
Verner virtist þessi fallega unga stúlka meðal
blómanna, væri einhver indælasta mynd, sem
hann hefði séð.
Nú tóku þau öll að tala um blómin, og hitt
og annað, svo þau gleymdu alveg að kvöld-
verðurinn beið þeirra,
“Við gleymum tímanum,” sagði lávarður St.
Alban, og Rose varð' alveg ærð yfir því, sem
hún hafði gert, að halda gestunum, sem boðnii
voru, svo lengi frá kvöldverðinum, þar niður í
garðinum.
Lávarður St. Alban veitti því eftirtekt að hún
varð dálítið vandræðaleg.
“Við hefðum átt að afsaka, að við komum hér
inn í garðinn,” sagði hann, “en Damer lávarð-
ur fór hingað með okkur.” *
Damer lávarður kom nú til þeirra, og þau
fóru öll inn í samkvæmissalinn. Mrs. Curzon
var þar með dætur sínar, Bell og Lily, þær
litu út eins og flestar aðrar stúlkur, í skraut-
búningum. Miss Hope sat í skugga hinna þykku
silki gluggatjalda og þakkaði sínu sæla fyrir, að
allir veittu mesta athygli hinum tveim ungu
herrum; það tók enginn eftir henni. Hún var
náföl í andliti, og hjartað bærðist varla í brjósti
hennar, þegar Verner kom inn í salinn. Það
voru mörg ár síðan hún sá hann, þá var hann
bara drengur, og svaf værum svefni í fátæklegu
húsi í Widcombe. Hún hugsaði 'að þó síðan
væru liðin hundrað ár, hefði hún þó þekkt
andlit hans, hvar sem hún hefði séð það —
hans hvíta, breiða enni, sem snemma bar vott
um hugsjónaríkan anda, hið þykka fagra hár, og
hinn netta munn. Hann var svo líkur móður
sinni, að hún varð alveg veik, þegar hún sá
hann. Hún hefði ekki orðið hissa á því, þó
allir sem þar voru inni hefðu einum rómi sagt:
“Hann er sonur Florence!”
Hún sá lafði Damer ganga á móti honum
með bros á andlitinu. Hún sá hana taka um
hendur hans; svo féll eins og þoka yfir augu
hennar, svo hún sá ekkert í nokkrar mínútur.
Svo þegar hún rankaði við sér aftur, sagði
hún í huga sínum:
“Ó, guð, miskunaðu mér!”
Síðast er hún hafði séð þau saman, lá Florence
við dauðans dyr, algjörlega óafvitandi hvað
fram fór í kringum hana; hann barna, nýkominn
í heiminn, lá við brjóst hennar. Allt sem hafði
skeð í sambandi við hann síðan flaug nú gegn-
um huga hennar — hvítkölkuðu veggirnir í
litla herberginu, Dr. West, alvarlegur og góð-
mannlegur og henni fanst hún heyra Mrs. Elster
segja: Hún er ung til að vera gift.
Hún mundi eftir, að hann hljóðaði, þegar
hún tók hann frá brjósti móður sinnar, og
hvernig hún kysti og kvaddi hann, buguð af
sársauka, samviskubiti og sorg.
Nú voru þau aftur saman — móðir og sonur
— ó, guð hjálpi þeim!
Nú 'varð hún að safna allri sinni orku og
styrk, því lafði Damer var að koma til hennar
til að kynna henni þessa ungu herra. Lávarður
St. Albans tók innilega í hendi hennar; honum
hafði altaf líkað hún vel. Þegar Verner tók í
hendina á henni, og talaði til hennar, var hún
sem í draumi. Hún horfði í andlit hans, varð
alveg miður sín, og hvort hún sagði nokkuð,
það vissi hún ekki. Það var eitthvað í andliti
hennar, þó það væri ekki neitt afburða frítt,
sem hrærði hjarta Verners. Hann settist hjá
henni og fór að tala við hana.
“Nú er öllu borgið,” hugsaði hún, “það hefur
engan grunað að hann sé sonur Florence.”
Að eðlisfari var Miss Hope, djörf og huguð,
með mikið sálarþrek og hjartagæsku. Eftir fáar
mínútur var hún búin að ná fullu valdi yfir
sér, og nú gat hún talað hindrunarlaust við
hann. Hún skildi nú, að það var ekkert undar-
legt þó Florence yrði hrifin af honum; og
lávarður Damer sömuleiðis.
Lafði Damer leit til. systur sinnar og brosti,
að þeirri hugsun að Mr. Elster, hefði sér^takan
hæfileika til að laða að sér fólk, úr því slíkra
áhrifa gætti svo greinilega á hennar rólegu og
alvarlegu systur.
Það var sannarlega glaðvært og hamingju-
samt fólk, sem sat saman við borðið. Damer
lávarður leit yfir hópinn; hann virti fyrir sér
hin ungu fríðu og glöðu andlit og konuna sína
eins fallega og nokkur kona gat verið, klædda
búningi sem samsvaraði svo vel fríðleik hennar.
Hann var svo innilega ánægður og sæll! Hon-
um gat ekki komið til hugar að nokkuð gæti
komið fyrir, sem gæti eyðilagt hamingju sína.
Um kvöldið var lávarður St. Alban einn
dálitla stund með Verner.
“Eg er viss um að eg gleymi aldrei þeirri
fögru mynd, sem við sáurp í dag, Verner,” sagði
lávarðurinn — Miss Damer meðal rósanna.
Hvað hún er fríð og elskuleg! Ef eg fæ hana
ekki fyrir konu, skal eg aldrei elska neina
aðra.”
“Já, hún er elskuleg stúlka,” sagði Vern^r
stillilega, “en hún ber þó ekki af móður sinni.”
Verner talaði í alvöru; en samt hló lávarður
St. Albans, svo ánægjulega að því sem hann
sagði.
28. KAFLI.
“Hope”, sagði lafði Damer seinna um kvöldið.
“Bæði eg og Karl, erum alveg eyðilögð út af
þér. Veistu hvað þú ert breytt. Þú ert rauð í
augunum, eins og þú hafir ekki sofið í margar
nætur. og hendurnar titra. Þú sem varst svo
róleg og glöð, ert nú taugaveikluð og óróleg.
Hvað er það sem er að tæra þig svona upp?”
Miss Hope sneri sínu föla og breytta andliti
að systur sinni. Hún reyndi að brosa og full-
vissa systur sína um; að það væri ekki annað
en hún væri ekki vel frísk, og lafði Damer,
sem elskaði systur sína svo innilega, var ekki
ánægð með slíka skýringu.
“Hope”, sagði hún, “það er þó ekki eitthvað
sem liggur svo þungt á huga þínum; ekkert til-
fallandi — engin hætta?”
“Nei, nei, Florence, hverju ætti eg svo sem
að vera að kvíða fyrir? Talaðu ekki um slíkt.
Láttu mig afskiptalausa — eg jafna mig bráð-
um.”
“Þú hefir lengi sagt það,” sagði lafði Damer,
“við höfum ekki skift okkur af þér, en þér
batnar ekki.”
Miss Hope leit allt annað en vel út; það
hafði ruglað öll taugakerfin í líkama hennar að
sjá systurson sinn í húsi systur sinnar, og engin
nema hún vita neitt um það. Hún varð að
þvinga sig til að bera það með þögn og þolin-
mæði, en hún var heltekin af ótta, hræðilegum
ótta, sem hún gat ekki varist.
Morguninn eftir, við morgunverðinn, sagði
Rose með mikilli kátínu frá verndargrip, sem
hún ætti, og svo lengi sem hún bæri hann á
sér, gæti ekkert hent hana.
Verner vék sér að henni og hló.
“Eg hefi líka verndargrip,” sagði hann, “en
kannske ekki eins fallegann og þinn, það er
gömul, græn silki peningabudda.”
“Lofaðu mér að sjá hana,” sagði Rose.
“Já, þú skalt fá að sjá hana. Hún er uppi í
svefnherberginu mínu, eg fer ekkert án þess
að hafa hana.”
“Því berðu hana ekki á þér? Þú ættir að
hafa gullpening í henni, og bera hana altaf
á þér.”
“Nei, eg er hræddur um að eg muni þá tapa
henni, þú veist ekki hve hjátrúarfullur eg er;
hún er minn eini lukkupantur. Það er hugboð
mitt, ef eg tapaði henni mundi gæfan snúa bak-
inu við mér.”
“Eg er reglulega forvitin eftir að sjá þennan
verndargrip þinn.”
“Eg skal strax eftir morgunverðinn sýna þér
hana.”
Þetta samtal þeirra skar Miss Hope alveg í
hjartað.
“Florence þekkir strax budduna,” hugsaði
hún; “hún bjó hana til, og þótti svo vænt um
hana. Hvernig gat eg verið svo heimsk, svo
hugsunarlaus? Hverjum gat hafa til hugar kom-
ið, að sonur hennar mundi nokkurntíma koma
hingað? Ó, guð minn! Er það þín hönd, sem
hefur bent honum hingað?”
Hún reyndi að koma í veg fyrir að Verner
og Rose héldu áfram þessu samtali, og gleymdu
því. Hún talaði við þau, og sagði þeim dæmi-
sögur og spaugaði við þau, þar til allir sem voru
við borðið, dáðust að kæti hennar og fyndni.
“Við skulmu ekki eyða tímanum hér lengur,”
sagði hún. “Veðrið er svo indælt, við skulum
taka með okkur bækur og fara yfir að konungs
sedrus tréinu; þar geta þeir, lávarður St. Alban
og Mr. Elster lesið fyrir okkur.”
“Móðursystir mín,” sagði Rose, “þú ert bara
ágæt að skipuleggja hlutina — sólskin, hress-
andi ilmur í loftinu, forsæla undir sedrustrénu
og bækur; hvers frekar getum við óskað.”
“Já, það verður alveg indælt,” sagði láfði
Damer.
Lávarður St. Albans, var hæðst ánægður með
allt, þegar hann bara fékk tækifæri til að
vera sem næst Rose.
“Það er best að fara strax,” sagði Miss Hope,
og þeir sem brostu að ákafanum í henni, að
komast á stað, vissu ekkert um þá kvöl og
angistarþjáningu, sem hún leið með sjálfri sér.
Hún talaði svo mikið um hvaða bók þau
skyldu taka með sér og hver ætti að lesa, henni
þótti vænt um að Verner og Rose, við að
hlusta á hana, höfðu alveg gleymt grænu budd-
unni.
Þegar allir voru tilbúnir og Verner hafði
boðið Miss Hope að vera leiðsögumaður hennar,
mundi hún allt í einu eftir einhverju sem hún
hafði gleymt.
“Farðu þó eg sé ekki með,” sagði hún við
lagði Damer, “eg kem strax.”
Lafði Damer hugsaði um það þegar hún var
farin, að það væri einhver undarleg óvanaleg
óstilling í systur sinni.
“Lávarður St. Alban var drukkinn af sælu —
honum hafði fallið sú hamingja í skaut að
vera leiðsögumaður Rose, og það mátti heyra
langt til samtal þeirra og gleðihlátra.
Verner og lafði Damer gengu saman.
“Af hverju er þetta tré sérstaklega kallað
konungs sedrus tré?”
“Mr. Elster, það ganga svo margar sagnir um
Avonwold, og eg held að það sé ástæðan fyrir
því, að eg ann þessum stað svo mikið. Sagan
um þetta tré er, að Charles 2. var í stórri þakkar-
skuld við þáverandi lávarð Damer á Avonwold,
og eftir að hafa verið krýndur til konungs, hafi
komið til Avonwold, til að þakka lávarði Damer
fyrir þá hjálp, sem hann hafði veitt honum.
Konungurinn varð svo hugfangin af þessu
Sedurstré, að hann óskaði eftir að borða mið-
dagsverð í skugga þess. Það var látið að ósk
hans og borð sett undir tréið.