Lögberg - 05.04.1945, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 5. APRÍL, 1945
7
Y ngstu
lesendurnir
Ryðgaða járnið
Bóndi nokkur fann eitt sinn
ryðgaðan járnbút úti á akri.
Hann hirti járnið og bar það
heim í smiðju. Járnið sá spegil-
fagran plóg við hliðina á sér. Því
þótti mikill munur á sér og
Plógnum og sagði:
“Það er aumt að sjá hvernig
e§ lít út, það er munur að sjá
þig- Hvernig fer þú að vera svona
sPegilfagur?”
“Eg varð svona fágaður úti á
akrinum,” sagði plógurinn.
“Það er skrítið,” sagði járnið,
þar hefi eg einmitt verið líka
°g þó sér ekki í mig fyrir ryði.”
“Hvernig getur það verið?”
Sagði plógurinn, því oftar sem
eg kem út á akurinn, því meir
Sljáir á mig. Eg er altaf spegil-
^agur, þegar eg er nýkominn
þaðan. En heyrðu mér, hvað
varstu að gera úti á akri?”
‘Ekki nokkurn skapaðan hlut,”
sagði ryðgaða járnið. “Eg bara
þar.”
Þá skal mig ekki furða. Þú
hefir ryðgað af iðjuleysi. Eg hefi
unnið og plægt jörðina. Þess-
vegna er eg svona spegilfagur.
Ef eg hefði legið í leti og iðju-
leysi, þá væri eg sjálfsagt eins
ljótur og ryðbrunninn eins og þú
ert.”
Orðasafn.
ryðgaður — rusty
járnbútur — piece of iron
bóndi — farmer
bar — carried
smiðja — blacksmithshop
spegilfagur — bright as a
mirror
munur — difference
plógur — plough
aumt — pitiful
fágaður — polished
akur — field, cultivated field
skrítið — strange, odd
gljái — gloss, polish
furða to wonder
iðjuleysi — idleness
leti — laziness
ljótur — ugly
Huldukona.
Þrettán ára styrjöld
í Kína
hin^þrjú norðaustur fylki Kína,
öðru nafni Manchuria. Þetta land
svæði er á stærð við Frakkland
og Spán til samans, auðug af
kolum, járni og korni, og þar er
meiri iðnaður og járnbrautir að
tiltölu en í nokkru öðru héraði
í Kína, að undanskildu umhverfi
Shanghai.
Árás Japana varð óhjákvæmi
œttirmi var steypt af stóli í jgg, þegar Manchuria viðurkendi
Kína í stjórnarbyltingunni yfjrráð stjórnarinnar í Nanking
Kínverjar voru enn að leit-
ast við að skapa þjóðareiningu
er Japanar hófu aðra styrjöld-
ina við þá með árásinni á
Manchuríu árið 1921. Manchur
1912 og árin 1926-—’27 var
fnikil ókyrð í landinu, sem
stappaði nærri borgarastyrj-
öld.
Innanlandsóeirðirnar voru vart
liðnar hjá, og þjóðstjórnin undir
forystu Chiang Kai-shek var að
þefja starfsferil sinn, er Japanar
létu til skarar skríða.
Síðan hefir styrjöldin geisað
1 þrettán ár, en henni má raunar
skipta í þrjú tímabil. Fyrsti þátt-
Prinn frá árinu 1931—1937 er
faepast hægt að kalla styrjöld í
vanalegri merkingu þess orðs, því
að varnir Kínverja voru svo að
Segja engar, og þeir höfðu ekkert
þolmagn til þess að reisa rönd
Vlð innrás Japana. Á þessu fyrsta
skeiði styrjaldarinnar mistu Kín-
Verjar Manchuríu og nágranna-
þéruð hennar Jebol í hendur
^apana. Á öðru stigi stríðsins
frá 1937—1941 voru bardagar í
aJgleymingi, en engu að síður
f°kst Japönum að hrifsa til sín
Norður-Kína og borgirnar á
sfr°ndinni. En Kínverjar voru nú
farnir að veita allharðvítugt við-
nam og dró það mjög úr sóknar-
^ætti Japana. Síðasti þáttur
sfyrjaldarinnar hefst eftir árás-
lna á Pearl Harbor.
, þessum þrettán styrjaldar-
arum hafa Kínverjar orðið að
P°la missi auðugustu héraða
Slnna, höfuðborgarinnar, iðnað-
^r' °g verzlunarborganna, alla
afnarborganna, meginþorra
larnbrautanna og leiðir allar til
sJávar hafa lokast, en þrátt fyrir
Petta hafa þeir ekki gefist upp.
þ’air hafa orðið að horfa upp á
streyma norður úr Manchuriu.
í lok ársins 1937 höfðu þeir her-
tekið Peiping, Ticutsiu, Kallgau
og megnið af vegum og járn-
Drautum Norður Kína.
En í þetta skifti höfðu Kín-
verjar herinn viðbúinn, og Jap-
anar, sem höfðu ráðgert að heyja
aðeins staðbundnar hernaðarað-
gerðir og vonuðu að takast mætti
að leggja Norður-Kína smám
saman undir sig, án þess að til
fullkominnar styrjaldar drægi,
neyddust nú til þess að berjast
á stóru svæði í Yangtze-dalnum
í Mið-Kína, en það var einmitt
það, sem þeir höfðu reynt að
koma í veg fyrir.
En þótt Kínverjar yrðu að lúta
í lægra haldi í Yangtze-dalnum
og mistu Nanking, varð þessi
barátta til þess að bjarga Kína.
Hún varð til þess að tvístra her-
styrk Japana, kom í veg fyrir
að Japönum tækist að sameina
krafta sína norður frá og veitti
Kína til þess að vígbúast að
baki.
Nanking “atvikið”.
Tvent var það, sem varð
til
það
þerra
inn,
setti
að fyrverandi forsætisráð-
Wang Chiang Wei heit-
gengi á hönd Japönum og
a laggirnar leppstjórn í
anking. Þeir hafa séð átak hins
Jalsa Kína minka vegna innan-
andsdeilna, sem stundum hafa
eitt til vopnaðra viðskipta milli
^Piðstjórnarinnar og kommúnista
s J°rnarinnar í norðurhluta lands
ins.
J°-panar ráðast inn í
^nnc huriu.
Eyrsta takmark Japana voru
árið 1929, 18. september 1931
voru fáeinir metrar járnbrautar
innar í Suður-Manchuriu, sem
Japanar stjórnuðu sprengdir
loft upp, að undirlagi Japana
sjálfra. Japanski herinn, sem
hafði aðsetur á Kwantung svæð-
inu, beið ekki boðanna, en réð-
ist þegar í stað á Mukden og inn
an fárra stunda hafði hann i
valdi sínu alla hernaðarlega
mikilvæga staði.
Kínverjar voru ekki við því
búnir að berjast, en leituðu að-
stoðar Þjóðabandalagsins. Þá var
Lytton-nefndin sett á laggirnar,
til þess að athuga málið. Skýrsla
nefndarinnar hafði ekki í för með
sér neinar aðgerðir gegn árásar-
þjóðinni, en hinsvegar sögðu
Japanar sig úr Þjóðabandalag
inu 27. marz 1933. En áður en
þetta átti sér stað, hafði Japan
í febrúar 1932 stofnað leppríkið
Manchukuo, og við það var bætt
héraðinu Jebol í Norður-Kína ár-
ið 1933.
Vald Þjóðabandalagsins var
farið út um þúfur, og árásarþjóð-
irnar tóku nú til óspiltra mál-
anna.
í lok ársins 1936 voru Kín-
verjar ákveðnari en nokkru sinni
áður að veita innrásarherjunum
öflugt viðnám. Það var um þetta
leyti, sem Chang Hsueh Liang
rændi Chang Kai-shek. Hsueh-
Liang hafði verið sendur með
stjórnarhersveitir til þess að
ganga á milli bols og höfuðs á
kommúnistum. En kommúnist-
arnir færðu honum heim sanninn
um það, að mestu máli skipti að
berjast við hinn sameiginlega
óvin. Hann tók Chang Kai-shek
höndum til þess að fá hann til að
fallast á sameiningu gegn Japön-
um. Samkomulag náðist um þetta
og Shang var aftur látinn laus.
Samkomulagið milli kommún-
istanna og miðstjórnarinnar
hafði þau áhrif, að Japanar tóku
að undirbúa aðra árás.
Sex mánuðum síðar hófu þeir
þessa árás. Um nóttina 7. júlí
1937 stofnuðu japanskar her-
sveitir til “atviko” á Marco Polo
brúnni í úthverfum Peiping, og
japanskir herskarar tóku að
þess, að Japanar mistu alla von
um að geta bugað Kína á skömm-
um tíma. Japanskir liðsforingjar
í Nanking hvöttu hermenn sína
þar til þess að hefja ógnarher-
ferð morða, rána og þjófnaða, og
var ætlunin, að þetta yrði til
þess, að aðrir hlutar Kína gæfust
upp. En þetta bar þveröfugan
árangur. Nauðgun Nanking-
borgar blés dug og þori í hugi
allra Kínverja. Og þegar kín-
versku herirnir unnu sinn fyrsta
sigur í Taierchwang í Norður-
Kína árið 1938, þar sem þeir strá-
feldu japönsku liðssveitirnar,
sem reyndu að tengja saman
víglínurnar milli Gula fljótsins
og Yangtse dalsins, fékk Kína
aftur traustið á sjálft sig til að
heyja baráttuna áfram.
Varnaráætlunin, sem gerð var
af Chiang Kai-shek. hershöfð-
ingja, gerði ráð fyrir langvinnri
baráttu til að tefja framsókn
japanska hersins, og bygðist á-
ætlunin á aðalkostinum við að-
stöðu Kínverjanna, — ótakmörk-
uðusvæði til undanhalds. Nefndi
Chiang Kai-shek þetta svæði
“sölutorg tímans”. Þetta var
sama aðferðin, sem Rússar not-
uðu síðar gegn Þjóðverjum og
kölluðu “dýptarvörn”.
Þegar kínversku herirnir voru
knúnir til undanhalds, fylgdu
þeir kenningunni um að láta óvin
unum ekki annað eftir en sviðna
jörð. Einnig þetta færðu Rúss-
arnir sér í nyt seinna. En það
sem einkum var frábrugðið að
stöðu Kínverja og Rússa var
það, að hinir fyrrnefndu höfðu
ekkert iðnaðarsvæði langt að
baki víglínunnar, sem gæti gert
þeim kleift að safna birgðum til
gagnsóknar. Kínverjarnir höfðu
heldur ekki æft og vopnað vara-
lið, sem var til þess fært að
fylla skörðin, sem höggvin höfðu
verið í fylkingar hersins í hinum
mannskæðu orustum í Yangtze
dalnum.
Munchen sáttmálinn haustið
1938 gerði það að verkum, að
Japanar þorðu að leggja til at-
lögu gegn Canton og um leið
hefja allsherjar sókn af sjó upp
Yangtze ána gegn Hankow.
Þannig náðu þeir yfirráðum yfir
endastöðvum Canton-Hankow
járnbrautarinnar, og Kína var
rofið úr sambandi við helstu
hafnir sínar og við svæði, þar
sem hélmingur íbúa þess átti
heima og, sem auk þess, var
auðugast að námum og jarðar-
gróðri. Það var í lok ársins 1938,
sem Burmabrautin, rudd á einu
ári í bröttum fjallahlíðum af
kínverskum bændum, var opn-
uð. Voru það einu tengslin, sem
Kína hafði við umheiminn. Þessi
tengsli slitnuðu í apríl 1942, þeg-
ar Japanar hertóku Burma. Eft-
ir það var ekki um aðrar sam-
göngur við Kína að ræða en loft-
leiðis, og héldu þeir uppi loft-
flutningadeild ameríska hersins
og Flugfélag Kína. Var landið
gersamlega einangrað að öðru
leyti, og varð að byggja allan
sinn styrjaldarrekstur á fram-
leiðslu vestur héraðanna, sem
ennþá var á frumstigi.
Höfuðborg stofnuð
í Chungking.
Vestur héruðin, þar sem höfuð
borgin Chungking var stofnuð,
voru eins og vesturhéruð Banda-
ríkjanna á tímum frumbyggj-
anna, lítt á veg komin um iðnað
og framleiðslu. Örfáar verk-
smiðjur voru fluttar frá strönd-
inni og upp í land, sumar 2.000
mílur, ýmist á múlösnum eða
litlum fljótabátum; meira að
segja voru sumar þeirra bornar
af verkamönnunum sjálfum í
smástykkjum. Verksmiðjurnar
voru reistar á ný hvarvetna, sem
henta þótti, einkum í hellum,
þar sem þær voru óhultar fyrir
sprengjuflugvélum Japana. En
þegar líða tók á árið 1943, voru
flestar þeirra komnar að hruni
af sliti, og voru litlir möguleik-
ar sjáanlegir til þess að endur-
bæta vélarnar. Litlar vinnustof-
ur, sem settar höfðu verið á fót
á víð og dreif, gátu ekki fært
sér meira í fang en handvopn.
En Kínverjarnir áttu í fórum
sínum eitt vopn, sem hvorki hafn
bannið né Japanarnir gátu sigr-
ast á — það voru skæruliðarnir.
Upphaflega voru þeir aðeins
nokkrar þúsundir, en tala þeirra
jókst og að lokum skiftu þeir
miljónum. Þetta er orðinn mikil-
vægur þáttur í hernaðinum, sér-
staklega í Norðurríkjunum, þav
sem skæruliðarnir eru undir
FJÖLDI AKUREYRINGA
HYLTl DAVÍÐ STEFÁNS-
SON FIMTUGAN.
Akureyrarbær
20 þús. kr.
gaf honum
ar góðar og dýrmætar gjafir,
aðrar en þær, er áður um getur.
Mbl. 23. jan.
stjórn kommúnista hershöfðingj-
ans Chu Teh, sem er snillingur
í slíkum hernaði. Hann stjórnar
hinum fræga 8. her (nú 18.).
Þeir ráðast að Japönum frá öll-
um hliðum, rjúfa vegi og járn-
brautir, grafa jarðsprengjur,
flytja uppskeruna á brott, ræna
setuliðsstöðvar Japana og vopna
sjálfa sig með byssum þeirra og
koma í veg fyrir, að óvinirnir
geti tengt saman víglínur sínar
og fært sér í nyt auðæfi lands-
ins, kol, járn og bómull, sem
þeir þurfa svo mjög á að halda.
Þau fimm ár, sem liðu frá
því að Hankow féll í hendur
Japönum, tók víglínan tiltölulega
litlum breytingum, enda þótt bar
ist væri töluvert. Hernaður Jap-
ana var aðallega fólginn í evð-
ingar herferðum, sbr. t. d. bar-
dagana, sem háðir voru um hina
svokölluðu “hrísgrjónaskál”,
svæðið umhverfis Changsha og
Tungting vatnið fyrir sunnan
Hankow árið 1941 og 1943. Jap-
anar urtnu verulegan siguir í
júní 1940, þegar þeir tóku Ichang
fyrir ofan Hankow við ána
Yangtze, því þar fengu þeir flug-
bækistöð, sem ekki var meira en
240 mílur frá Chungking. Þaðan
fóru þeir margar árásarferðir
gegn höfuðborginni og ollu
miklu tjóni og mannfalli, þangað
til “hin fljúgandi tígrisdýr”
Chennaults hershöfðingja tóku
fyrir þennan ófögnuð. Japanar
fóru aðra mikilvæga herferð
sumarið 1942 eftir loftárás
Doolittle á Tokyo, en þá réðust
þeir inn í sveitirnar Chekiang
og Kiangsi fyrir sunnan Shang
hai„ eyðilögðu uppskeruna,
brendu borgir og eyddu flugvelli,
og freistuðu með því að tefja
árásir sprengjuflugvéla á sjálft
heimalandið.
Síðan vorið 1944, lögðu Japan-
ar til nýrrar atlögu til þess að
tryggja sér landleið frá Indo-
Kína til Manchuriu. Sóknin ógn
aði sjálfri kínversku höfuðborg-
inni og olli því, að Kínverjar
urðu að láta af hendi meira land
en nokkru sinni síðan árið 1938.
Samt sem áður varð þessi sókn til
að sameina ýms sundruð öfl gegn
hinni sameiginlegu hættu. En
þó að þetta virtist vera sókn,
þá var það í rauninni varnar-
barátta, sem Japanar neyddust
til að heyja, sökum þess að hvergi
anarsstaðar en í Kína höfðu þeir
nógu mikla yfirburði til þess að
láta til skarar skríða með nokk-
urri von um góðar lyktir.
Mbl. 26. jan.
Frá fréttaritara vorum, Ak-
ureyri, mánudag :
Um 2000 manns tók þátt í blys-
för Menntaskólanemenda í til-
efni 50 ára afmælis Davíðs Stef-
ánssonar frá Fagraskógi, í gær.
— Um kl. 6 síðd. lagði fylkingin
af stað frá Menntaskólanum.
Gengu fyrir göngunni fánaberar
og trumba slegin, þá komu hun-
drað nemendur Menntaskólans
og allir báru logandi kyndla, en
á eftir þeim gengu nær allir
kennarar skólans. — Fylkingin
lagði leið sína niður Eyrarlands-
veg og Kaupvangsstræti, út
Hafnarstræti og Brekkugötu, en
beygði síðan upp Oddeyrargötu,
Krabbastíg og Bjarkarstíg, en
þar býr skáldið.
Er niður í bæinn kom þyrptist nam
fólk að hvaðanæfa og varð mann-
söfnuðurinn æ meiri eftir því
sem nær dró aðfangastað. — Er
komið var á Bjarkarstíg lék
Lúðrasveit Akureyrar “Máninn
hátt á himni skín,” en skáldið
gekk fram á tröppur hússins. —
Ólafur Halldórsson frá Króki,
Árnessýslu, nemandi í 5. bekk
máladeildar, ávarpaði þjóðskáld-
ið, í nafni skólans, en að loknu
ávarpi Ólafs söng Karlakórinn
“Geysir” “Þú komst í hlaðið,”
en Davíð er heiðursfélagi kórs-
ins. Þá söng kórinn “Björt nótt,”
en því næst talaði Davíð Stefans-
son til mannfjöldans, en þar
munu hafa þá verið saman kom-
ið um 2000 manns. — Að lokum
spilaði Lúðrasveitin “Ó, fögur er
vor fósturjörð,” en mannfjöldinn
tók undir. — Blysförin tókst með
ágætum.
Um kvöldið hafði skáldið boð
inni. Var þar margt manna,
ættingjar og vinir og veitt af
mikilli rausn og höfðingsskap.
Þar fluttu ræður Steinn Stein-
sen, bæjarstjóri, e r afhenti
skrautritað ávarp frá bæarstjórn
Akureyrar og jafnframt ávísun
að upphæð 20 þúsund krónur
heiðursgjöf frá Akureyrarbæ.
Næstur talaði sr. Sigurður Stef-
ánssoh að Möðruvöllum, er færði
kveðjur frá sveitungum Davíðs
og þakkaði honum tröllatryggð
við ættaróðal og æskustöðvar
Tilkynnti sr. Sigurður að sveit-
ungar hans gæfu honum skáp
einn mikinn úr mahogny, út-
skorinn með höfðaletri.
Valgarður bróðir skáldsins
færði kveðjur og gjafir frá þeim
bræðrum og ennfremur kveðjur
og gjafir frá vinum skáldsins í
Reykjavík.
Þá tók til máls Sigurður Guð-
mundsson, skólameistari og
ræddi hann um ljóðagerð Dav
íðs og list, nokkur einkenni
hennar og gildi.
Næst ávarpaði skáldið frú
Gerd Grieg. Fór hún lofsamleg-
um orðum um leikritagerð hans
og hvatti hann til að halda áfram
á þeirri braut, því að Norður-
lönd skorti, eins og hún komst að
orði, “dramatikara.”
Ólafur Jónsson, framkvæmd-
arstjóri, flutti kvæði. Sjálfur
talaði Davíð oft. Rakti hann að
nokkru skólaferil sinn, minntist
æskuheimilis síns og ýmissa vina.
Þakkaði hann allan þann sóma
og vináttu er sér hafði verið sýnd
ur. — Sérstakt athygli vakti, m.
a., er hann sagði frá því að í
Gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri hafði einn skólabróðir hans
sagt við hann: “Ætlar þú nú
líka, að fara að yrkja,” og í
menntaskóla hefði hann af skól-
ans hálfu, verið varaður við að
yrkja og hefði þetta rifjast upp
fyrir sér er nemendur í Mennta-
skólanum á Akureyri hefðu kom-
ið í blysför til sín í dag og Há-
skóli íslands boðið sér að lesa
upp úr verkum sínum, á vegum
Háskólans.
Skáldinu bárust ógrynni af
skeytum víðsvegar að og marg
Jóhann Hannesson kristniboði
kominn til Chungking
140þús. kr. héðan til Kínatrú-
boðs á tveim árum.
SVO HLJÓÐANDI kveðja
barst hingað fyrir tveimur dög-
um frá íslenzka kristniboðanum
í Kína :
— Kenni í lúterska guðfræða-
skólanum. Fjölskyldu líður vel
í Chungking. Margir norskir
kristniboðar farnir til Ameríku.
Þakka fjárstuðning sendan
norska sendiráðinu Kína. Hjart-
ans kveðjur.
♦ ♦ ♦
Síra Jóhann Hannesson, krist-
niboði, er ættaður frá Stóra
Hálsi í Grafningi. Hann fór ung-
ur til Noregs og stundaði þar
í kristniboðsskólanum í
Stafangri. Síðan las hann guð-
fræði hér heima einn vetur og
var vígður til kristniboða af
Jóni biskupi Helgasyni 1937. Þá
fór síra Jóhann til London, til
framhaldsnáms í “Livingstone
College.” Loks hlýddi hann á
fyrirlestra í þrjá mánuði hjá hin-
um heimsfræga guðfræðapró-
fessor Karl Barth, í Sviss. Til
Kína fór hann snemma á ári
1939 og hefir starfað þar síðan
i vegum Sambands íslenzkra
kristniboðsfélaga, en í þjónustu
Norskra kristniboðsfélagsins.
Öll stríðsárin í Kína hefir
kristniboðsstarfið verið meiri
erfiðleikum bundið, kostað meiri
þjáningar og fórnir en almenn-
ingur hér getur gert sér grein
fy.rir. Japanir hafa sett marga
kristniboða í fangabúðir. Aðrir
hafa farist af völdum loftárása,
ofreynslu og pesta. Kristniboð-
arnir flestir hafa valið þann kost-
inn að flytja með landsmönnum
undan herjum Japana, til þess
að geta starfað í frjálsa hluta
Kína. — Talið er, að þar séu ef
til vill um 100 miljónir flótta-
manna, og búi mestur hluti
þeirra við hin hörmulegustu
kjör. Þörfin fyrir stóraukið líkn-
arstarf hefir verið brýn og að
kallandi. — Ríkisstjórnin kín-
verska hefir alveg sérstaklega
hvatt og stutt kristna menn til
þess að taka aukinn þátt í því,
og til aukinnar trúboðsstarfsemi
yfirleitt. Undir erfiðum kring-
umstæðum er mikil uppörfun að
slíkum skilningi.
Síra Jóhann Hannesson er
kvæntur norskri konu og eiga
þau hjón eitt barn. Þau eiga við
sömu kjör að búa og norskir
kristniboðar, sem þau eru í sam-
starfi við. Kvislingastjórnin í
Noregi hefir ekki leyft að fé
væri sent út úr landinu til þess
að launa eða styðja til starfs
mörg hundruð norskra kristni-
boða í heiðnum löndum. Norska
stjórnin í London hefir aftur á
móti ekki gleymt þeim. — Héðan
frá íslandi hafa norskum kristni-
boðum í Kína verið sendar
140 þúsundir kr. s. I. tvö ár, að
launum sr. Jóhanns meðtöldum.
Má og jafnframt líta á það sem
ofurlítinn þátt í “Noregshjálp”
okkar íslendinga, er Norðmenn
muni kunna að meta, eins og
ráða mátti af kveðju. sem hefir
borist hingað frá kirkjumálaráð-
herra þeirra í London.
Sumir kristniboðanna hafa
farið til Ameríku (segir í skeyt-
inu), efalaust heilsu sinnar
vegna. Sumir samverkamenn
undirritaðs hafa verið í Kína
12—15 ár, án þess að hafa tekið
sér hvíld. Þörfin fyrir nýja
starfskrafta verður mikil í stríðs
lok.
Síra Jóhann virðist hafa orð-
ið að flýja frá stöðvum sínum.
En ánægjuleg er sú frétt, að hon-
um og fjölskyldu hans líður vel
í höfuðstaðnum, og að honum
skuli hafa verið falin sú ábyrgð-
armikla staða að kenna prests-
efnum kínverskra safnaða.
Mbl. 20. jan.