Lögberg - 15.08.1946, Side 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. ÁGÚST, 1946
S
Hinrik Johnson — minning
Hinrik Johnson
1855 — 1946
Mig langar til að skrifa dá-
litla minningargrein um þennan
há'aldraða Vestur-lslending, seim
niú hefir verið rétt nýlega til
grafar borinn. Eg var honum
ékki ókunnugur, en enganveginn
nógu kunnugur lífsferli hans,
skapgerð, kostum og veikleik-
um, til að geta gert minningu
hans þau skil sem vert væri.
Hinrik Johnson var Vestfirð-
ingur að ætt og uppruna, kom-
inn af harðgerðu og hraustu
dugnaðarfólki, enda var honum
mikill ættarþróttur í blóð bor-
inn. Hann ólst u.pp hjá foreldr-
um sínum, Jóni og Ingibjörgu,
og vandist ungur margskonar
erfiðisvinnu, sem sótt var af
miklu kappi og dugnaði á æsku-
heimili 'hans. Kom honum það
að góðu haldi síðar í lifinu, að
hann hafði snemma vanist erfið-
isvinnu. Hún varð löngum hlut-
skifti hans.
Það mikla slys iheniti Hinrik á
ungum aldri, að hann misti
vinstri hendina, af byssuskoti,
eða. sprengingu. En ekki lét
hánn bugast af þessu slysi, en
hélt óákertum sínum mikla
kjarki, lífslöngun og athafnajþrá.
Það var eins með Hinrik eins og
svo marga aðra íslendinga, að
útþráin sótti á hann og fór hann
ungur utan og gerðist sjómaður
og var í siglingum æði lengi og
fór víða og mun hafa komið í
flest lönd Norðurálfunnar. Og
með því að hann var sérlega
eftirtökusamur og reyndi jafnan
að skilja sem bezt það sem fyrir
hann bair, lærði hann margt á
þessum ferðum og þeikking hans
og skilningur á lífinu varð miklu
víðtækari heldur en hann annars
mundi verið hafa. í þessari utan-
för sinni lærði Hinrik vel danska
tungu og mun einnig hafa orðið
vel fær í ensku. Þegar Hinrik-
kom aítur heim til íslands byrj-
aði hann á verzlun í Borgarnesi,
en ekki mun hann hafa stundað
þá atvinnu nema um tveggja ára
skeið, þá kom útþráin aftur, og
1 þetta sinn fór hann til Canada
og var hér jafnan síðan. Það var
árið 1886 sem hann kom til þessa
lands og var hann því hér í full
60 ár. Meðan Hinrik var í Borg-
arnesi trúlofaðist hann einni af
hinum mjög svo gerfilegu og
góðu bændadætrum Borgarfjarð-
ar, Oddnýju Ásgeirsdóttur frá
Lundurn í Stafholtstungum.
Heitmey hans kom ekki hingað
fyr en tveimur árum seinna, árið
1888, og giftuist þau þá og höfðu
því verið 58 ár í hjónabandi
þegar Hinrik dó. Byrjuðu þau
þá þegar búskap þar sem nú er
kölluð Lundarbygð. Mun hann
bafa verið fyrsti póstafgreiðslu-
maður ií þeirri nýlendu og
nefndu þau hjón pósthúsið
Lundar eftir æskuheimili hinn-
ar ungu konu póstafgreiðslu-
mannsins. Orðið hefi eg þess
var, að sumir efuðust um að hér
væri rétt með þetta bæjarnafn
farið, en þeir mega reiða sig á
að umræddur bær í Stafholts-
tungum er altaf nefndur Lund-
ar, og hefir svo verið öldum
saman, og er þvá Lundar í Mani-
toba rétt nefnt eftir þessum ís-
lenzka sveitabæ.
Þau Hinrik og Oddný voru
ökki lengi að Lundar, en fluttu
fljótlega vestur undir vestur-
takmörk Manitobafylkis og sett-
ust að skamt frá þar sem nú er
Mtið þorp sem Ebor heitir, járn-
brautarstöð og pósthús. Fyrir
rúmlega hálfri öld voru margir
Islendingar að taka sér heimilis-
réttarlönd þar vestur frá og var
sú bygð þá kölluð Pipestone-ný-
lenda. Þar tók Hinrik heimilis-
réttarlánd og keypti síðar fleiri
lönd og rak þar stóran búskap
um langt skeið, um 40 ár. Var
búskapurinn rekinn með mikl-
um dugnaði og afar mikilli
vinnu. Var löngum orð á því
gert, hve ótrúlega mikilli vinnu
þessi imaður gat afkastað, þó ein-
hentur væri, og munu fáir
bændur hafa afkastað meiri
vinnu en hann, þótt þeir hefðu
báðar hendur heilar. Þar var
hundruðum ekra af óræktuðu
landi ’breytt ií akra og þar rækt-
aðar allar korntegundir sem
bændur í Manitoba vanalega
rækta. En það var nú eins og
gengur, akrarnir gáfu stundum
mikla uppskeru, stundum litla
og stundum nálega enga. Einnig
höfðu þau marga nautgripi, svín
og kindur og fugla. Þegar að
því kom að Hinrik var orðinn
o'f gamall og slitinn til að vinna
fulla vinnu með hestunum á
ökrunum og elzti sonur hans,
Ásgeir, var tekinn við verk-
stjórn, varði hann mestu af
kröftum siínum til að rækta og
hirða stóran matjurtagarð í
grend við heimilið. Eg sá þann
garð að sumarlagi og þótt eg
hafi litla þekkingu á garðyrkju,
duldist mér ekki að 'hér var
unnið með mikilli þekkingu og
slkilningi á garðrækt, ekki síður
en árvekni og umhyggju. Fall-
egri og betur hirtan matjurta-
garð hefi eg aldrei séð á bónda-
bæ í Manitoba eða annarstaðar.
En þrátt fyrir alla þessa miklu
vinnu, sem hér var af hendi
leyst, og alt búskapar umstangið,
mun iþó eitt jafnan hafa verið
ríkast og helgast í hugum þeirra
hjóna beggja, og það var upp-
eidi iþeirra mörgu og mannvæn-
legu barna, sjá vel fyrir þörfum
þeirra á allan 'hátt og koma þeim
til menningar og þroska og til
þess það mætti takast sem bezt,
var aldrei of mikið á sig lagt af
foreldranna ’hálfu. Þau nutu
líka þeirrar miklu ánægju,
þeirrar mestu ánægju, sem for-
eldrar geta notið, að sjá öll sín
mörgu og mannvænlegu börn
komast til menningar og þroska,
andlega og líkamilega. Þau eru
nú öll á þroska-aldri og hafa öll
reynst prýðilega vel, hvert í
sinni stöðu.
Á árunum 1930—1940, þegar
þurkuriinn var þess valdandi, þar
sem þau Hinrik og Oddný
bjuggu, að uppskeran varð mjög
Mtil ár eftir ár og öll bænda-
framleiðsla féll mjög í verði, sáu
þau sér elkki fært að halda lengur
áfram búskap, enda voru börn
þeirra þá að fara frá þeim hvert
atf öðru. Fluttu þau þá til Virden,
Man., og voru þar nokkur ár,
en síðustu tvö árin að 784 Banna-
tyne Ave., Wininipeg.
Þessi hjón eignuðust 11 börn,
en mistu yngsta barnið (dreng)
á fyrsta ári. Hin eru öll á lífi,
3 synir og 7 dætur. Eru þau sem
hér segir, en þó ekki talin eftir
aldursröð: Ásgeir, Vancouver,
B.C.; Gustav A., Nanaimo, B.C.;
Karl, Claresholm, Alta.; Ragn-
hildur (Mrs. Easy), New West-
minster, B.C.; Margrét (Mrs.
Edwards) Oailgary; Florence,
(Mrs. Sipley) Winnipeg; Kristín
(Frú Ólafsson) Reykjavík, ís-
land; PáMna, (Mrs. Richards),
New Brunswick, New Jersey,
U.S.A.; Lára Johnson og Inga
Johnson báðar hjúkrunarkonur
og báðar til heiroilis með móður
sinni, að 784 Bannatyne Ave.
Winnipeg. Barnabörnin eru 20.
Business and Professional Cards
DR. A. BLONDAL
Physiclan and Surpeon
Prestafélagið krefst að
Danir skili íslenzkum
handritum
Aðalfundur Prestafélags Islands
Aðalfundur Prestafélags ís-
lands, ihaldinn 19 júní samþykkti
eftirfarandi:
“Aðalfundur Prestafélags Is-
lands lýsir yfir því, að hann
telur krötfu Islendinga um af-
hendingu allra íslenzkra hand-
rita, skjala og forngripa úr söfn-
um í Danmörku sjálfsagt rétt-
lætismál, sem skylt sé að full-
nœgja, enda er þetta rannsóikn-
um íslenzkra og allra norrænna
fræða tvímælalaust fyrir beztu
framvegis og nauðsynlegt skil-
yrði góðra sátta' og samkomu-
lags með Dönum og íslendingum
á ókomnum árum.”
—Þjóðviljinn.
ÓFÆRT AUSTUR
í ÖRÆFI
Ófært hefur verið austur yfir
Skeiðarársand um þriggja vikna
tíma undanfarið. Talið er enn-
fremur að jökullinn fyrir ofan
Skeiðará muni nú vera ófær.
Súla ‘hefur nú breytt um far-
veg þannig að hún fellur öll í
Blautulkvísl, en það hetfur hún
ekkí gert áður. Er hún nú með
öllu ófær hestum.
Skeiðará mun einnig vera ó-
fær og talið að jökullinn fyrir
ofan hana, sem annars er farinn
á sumrin, sé nú einnig ófær.
Meðan svo er háttað verður
ekki komizt austur í öræfi nema
í flugvél.
Þjóðviljinn, 9. júlí.
Hinrik Joihnson var nokkuð
meir en meðalmaður á allan vöxt,
samsvaraði sér vel, gerfilegur
maður og bar það með sér að
hann var hraustmenni. Dökkur
á háralit, en með aldrinum varð
hárið alveg hvílrt. Annars gefur
mynd sú, sem hér með fylglr
býsna góða hugmynd um útlit
hans á etfri árum Hann var afar
eftirtökusamur og reyndi að
skilja hlutina eins og þeir voru.
Hann var greindur vel og betur
að sér um margt heldur en al-
ment var um óskólagengið fólk
á hans alchi. Vel fylgdist hann
með rás violburðanna og hugsaði
mikið um það, sem var að gerast
í heiminum. Skapgerð hans og
trú Ýar alla æfi traust og ákveð-
in og það var honum fjarlægt að
láta sér standa á sama um hlut-
ina.
Þrátt fyrir stórkostlegt slys á
ungum aldri og þrátt fyrir mik-
ið erfiði mestan hluta æfinnar,
má þó segja að hann hafi verið
gæfumaður; hann hlaut það
mikla lífsins lán, að eignast á-
gætis konu og mörg ágæt börn.
Mesta og bezta auðlegðin sem
manni getur hlotnast í Mfinu.
Síðustu árin var Hinrik mjög
þrotimn að heilsu og kröftum, en
naut þá ágætrar hjúkrunar konu
sinnar og dætra. Hann náði ó-
vanalega háum aldri, fæddur 26.
ágúst 1855 og dáinn 21. júlí 1946
og skorti því ekki nema lítið eitt
til að fylla fyrsta árið yfir nírætt.
Jarðarförin fór fram frá útfarar-
stofu Bardals miðvikudaginn 24.
júM. Séra R. Marteinsson jarð-
söng. Hann var jarðaður í
Brookside grafreitnum, eins og
svo margir aðrir Vestur-íslend-
ingar. Það var glatt sólskin
meðan á jarðarförinni stóð, ekki
of kalt og ekki of heitt, og meðan
eg stóð við gröfina fanst mér alt
þar svo einstaklega fallegt og
friðsælt eins og bezt gat verið
og mér féllu í hug þessar gömlu
ljóðiínur, sem eg hefi lengi
kunnað:
“Nú tekur mjúkri hendi í mildi-
sœlan rann,
vor móðurfoldin góða hinn
þreytta gamla mann.”
F. J.
Nokkur ummæli um hið
enska kvæðasafn
dr. Richards Beck
Hið enska kvæðasafn dr.
Richards Beck, “A Sheaf of
Verses”, sem út kom í Winnipeg
um jólaleyrtið, hefir hlotið mjög
vinsamlega dóma í canadiskum
og amerískum blöðum og tíma-
rirtum, t.d. “Icelandic Canadian”
og “The Friend” í Minneapolis.
Fylgj>a hér útdrættir úr ritdóm-
um nokkurra annara tímarita um
safnið.
Carl G. O. Hansen í Minne-
apcrlis, ritstjóri tímaritsins “Sons
of Norway”, fer um safnið þess-
um orðum: “In a most fascinart-
ing way these poems reveal the
©motions aroused in Mr. Beck’s
heart through his comtempia-
tions ón various themes. In true
humility he utters “A Prayer for
the New Year”. He pays his itri-
bute to the eanly tillers of Ame-
rican soil in “The Pioneer’s
Field”; dehneates, in poetic
grandeur, fhe characteristics of
the great martyr President in
“Lincoln in MarbJe”; gives a re-
sounding “Salute to Norway”;
voices ihis appreciation of the
Arctic explorer Cari Ben Eiel-
son; with loving Ihands paints a
word picture of “Easter Lillies”,
and in three poems gives ex-
pression to sentiments in re-
gards to Christmas. Finally
there is a translation by Dr, G.
J. Gislason of one of Dr. Beck’s
Icdlandic poems, entitled “Night
Magic”.” —
T í |m a r i :t i ð “Scandinavlan
News,” sem út kemur í Toronto,
flytur rneðal annars eftirfarandi
umsögn um safnið eftir H. A. J.
Brodahl: “These poems have
been published previously from
time to time in different peri-
odicals, anthölogies and hand-
books of literature, both in Can-
ada and the United States. They
all show a fine poetic vein, a
deep appreciartion of all the
Nobler tihings of life and the
true spirit of Ohristianity linked
with a cheerful and straightfor-
ward outloók upon everyday
life.”
Dr. O. G. Malmin, ritstjóri
tímaritsins “The Lutheran Her-
ald”/ hins iVíðlesna málgagns
norsku kirkjunnar vestan hafs,
falla meðal annars þannig orð í
ritdómi sínum: ‘This beautifully
printed little volume contains
ten poems by Mr. Beck. He is a
splendid writer with ^a style
whioh is most appealing —
genuine, reserved, imaginartive,
spiritual. Lovers of verse will
appreciate this little book.”
Umrætt kvæðasafn fæst í
bókabúð Davíðs Björnsson í
Winnipeg og kostar 35 cents ein-
takið.
HVALREKI Á LEIRU
Um fjögur leytið f fyrradag
varð bóndinn í Baikkakoti í Leiru
var við hvalatorfu skammt und-
an landi. Ekkert var iþó gert til
þess að reka torfuna á land. Um
kl. 9 um kvöldið voru 15 af hvöl-
unum hlaupnir á land, en mestur
hluti torfunnar hélt sig í djúp-
um pytti fyrir innan svo kallaða
Leirarhólma. Reyndust .þetta
vera marsván og voru þau milli
40—50 talsins. Þegar svo fallið
var út eða milli 12 og 1 um nótt-
ina hlupu þau, sem í pyttinum
voru á land. Lentu þau öll nema
tvö í landi Bakkakots. Sjálfsagt
mun bóndinn vilja selja meiri-
hluta þessa fengs og er óskandi
að honum takist það og að ekk-
ert þurfi að skemmast atf honum.
Þjóðviljinn. 5. júlí.
Nýgiftu hjónin stigu út úr
j ár nbrautarlestinni.
“Jón minn elskulegur,” sagði
frúin, “við skulum reyna að láta
fólkið ha'lda 'að við séum búin
að vera gift lengi.”
“Já, það er ágætt,” svaraði
Jón, “Berðu töskuna mína.”
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 97 932
Home Telephone 202 398
Talslmi 95 826 HeimiUs 53 893
DR. K. J. AUSTMANN
SérfrceOingur í augna, eyma, nef
og kverka sfúkdómum.
704 McARTHUR BUILDING
Cor. Portage & Main
Stofutími: 2.00 U1 6.00 e. h.
nema á lau gardöjpjm.
DR. ROBERT BLACK
Sérfrædingur i augna, eyma,
nef og hdlssjúkdómum. m
416 MEDICAL ARTS BLDG.
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusimi 93 851
Heimasiml 42 154
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N. - DAK.
• >
islenzkur lyfsali
Fólk getur pantað meOul og
annaO meö pósti.
Fljót afgrreiösla.
A. S. B A R D A L
848 SHERBROOK STREET
Selur likklstur og annast um tlt-
farir. Allur útbúnaöur sá bezti.
Ennfremur selur hann ailskonar
minnlsvaröa ogr legsteina.
Skrifstofu talsimá 27 324
Heimllls talslmi 26 444
Phone 31 400
Electrlcal Appllances and
Radio Service
Furniture and Repairs
Morrison Electric
674 SARGENT AVE.
ÞRINCEIS
MESSCNQIR 8ERVIOE
Vlö fiytjum klstur og töskur.
húsKÖgn úr smærrl Ibflðum,
og hflsmunl af öllu tæl.
58 ALBERT ST. — WINNIPEO
Siml 25 888
C. A. Johnson. Mgr.
TELEPHONE »4 358
H. J. PALMASON
and Company
Chartered Accountants
1101 McARTHUR BUILDING
Winnlpeg, Canada
___ \
Phone 49 469
Radio Service Speclallsts
ELECTRONIC LABS.
H. THORKBLBON, Prop.
The most up-to-date Sound
Equlpment System.
130 OSBORNE ST.. WINNIPEG
--------------1----»-----
G. F. Jonasson, Pres. & Man. Dir.
Keystone Fisheries
Limited
404 SCOTT BLOCK SlMI 95 227
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FI^H
Manitoba Fisheries
WINNIPEG. MAN.
T. Bercovitch, framkv.stf.
Verzla I helldsölu meö nýjan og
frosinn flsk.
303 OWENA STREET
Skrlfst.siml 25 355 Helma 55 462
HHAGBORG U
FUEL co. n
Dial 21 331 21 331
Argue Brothers Ltd.
Real Estate, Flnancial. Insurance
LOMBARD BLDG., WINNIPEG
J. Davidson, Representative
Phone, 97 291
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Simi 93 996
HeimiU: 108 CHATAWAY
Simi 61 023
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY STREET
(Beint suöur aí Bannlng)
Talslmi 30 877
Vlötalstlmi 3—5 eftir hádegl
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STREET
Selkirk, Man.
Office hrs. 2.30—6 p.m.
Phones: Office 26 — Res. 230
Office Phone Res Phon«
94 762 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDO.
Offlce Hours: 4 p.m.—6 p.m.
and by appolntment
Drs. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTO GEN. TRUSTS
BUILDING
Cor. Portáge Ave. og Smith 8t.
PHONE 96 952 WINNIPEG
DR. J. A. HILLSMAN
Surgeon
308 MEDICAL ARTS BLDG
Phone 97 329
Dr. Charles R. Oke
Tannlaknlr
For Appointments Phone 94 906
Office Hours 9—6
404 TORONTO GEN. TRU8T8
BUILDING
283 PORTAGB AVB.
Winnipeg, Man.
SARGENT TAXI
PHONE 34 555
For Quick Reliable Service
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
308 AVENUE BLDG WPO.
•
Fasteigmasalar. Leigja hfls. Út-
vega penlngalán og eldsábyrgö.
blfreiöaábyrgO, o. s. frv.
PHONE 97 538
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
LögfrccOingar
209BANK OF NOVA 3COTIA BG.
Portage og Garry St.
Slml 98 291
\
GUNDRY PYMORE
Limited
British QuaUty Fish Netttng
60 VICTORIA ST., WINNIPEG
Phone 98 211
Manager T. R. TH0RVALD80N
four patronage will be appreciated
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. R. PAOE, Managing Director
Wholesale Dlstributors of Frj«h
and Frozen Flsh.
311 CHAMBERS STREBT
Offlce Ph. 26 328 Rea. Ph. Tí 91T